| 31273 |
zijhamer |
zijhamel:
zęjhāmǝl (Q095p Maastricht)
|
Hamer met platte baan en pen. De steel van deze hamer kan lang of kort zijn. Zie ook afb. 34. In P 219 werd de zijhamer gebruikt om ploegmessen scherp te maken, in K 353 als derde voorhamer. [N 33, 73]
II-11
|
| 25499 |
zijkanten van een peperkoek |
kanten:
kantǝ (Q095p Maastricht),
zijkanten:
%%enkelvoud%%
zijkant (Q095p Maastricht)
|
Het woordtype "kantkoek" duidt waarschijnlijk op "repen koek" die men van de zijden van gebakken koekdeeg afsnijdt om dit rechthoekig te maken. [N 29, 94c]
II-1
|
| 23359 |
zijkapel |
sacramentskapel:
sakkerminskapel (Q095p Maastricht),
sint-jan:
sint jaan (Q095p Maastricht),
sint jan (Q095p Maastricht),
zijkapel:
de zijkapel (Q095p Maastricht),
zijkepel (Q095p Maastricht),
zijkèpel (Q095p Maastricht)
|
Elk van beide zijkapellen van een kruiskerk. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 18028 |
zijn neus snuiten |
afvegen:
aofvege (Q095p Maastricht),
snoeven:
snouve (Q095p Maastricht),
snōven (Q095p Maastricht),
zien neus snòùve (Q095p Maastricht),
snuitsen:
snootse (Q095p Maastricht),
snotse (Q095p Maastricht),
snotsə (Q095p Maastricht),
snòtse (Q095p Maastricht),
snótse (Q095p Maastricht)
|
Snotteren: herhaaldelijk en hoorbaar de neus ophalen om deze vrij te maken van neusvocht (snotteren, snitteren, snutten). [N 84 (1981)] || snuiten: zijn neus snuiten [sneuve, snutte] [N 10a (1961)]
III-1-2
|
| 23804 |
zijn pasen doen |
de gedag houden:
de gedaag hawwe (Q095p Maastricht),
de pasen houden:
de paosə hàwe (Q095p Maastricht),
dijn pasen houden:
d`ne Paose hawwe (Q095p Maastricht),
pasen houden:
paose hawwe (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
zijn pasen houden:
zene Paose hawwe (Q095p Maastricht)
|
De Paascommunie doen [de oeëster hauwe]. [N 96C (1989)], [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 23805 |
zijn pasen houden |
zijn pasen houden:
zene paose hawwe (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
ziene paose hawwe (Q095p Maastricht)
|
Zijn Paasplicht vervullen, zijn Pasen houden, d.w.z. in de Paastijd, rond Pasen te biecht en te Communie gaan [ziene paose ha.lde, zien Paoskemunie doon]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 19348 |
zijn tevredenheid betuigen |
blij zijn met:
blei zien mèt dieg (Q095p Maastricht),
danken:
daankə (Q095p Maastricht),
goed doen:
(cf. "dat deit miech good").
good doen (Q095p Maastricht),
goed vinden:
good vində (Q095p Maastricht),
instemmen:
instummə (Q095p Maastricht),
meeleven:
mètleevə (Q095p Maastricht),
stuiten:
stute (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
stuute (Q095p Maastricht),
(opscheppend).
stuute (Q095p Maastricht),
uiten:
uute (Q095p Maastricht),
zich content betonen:
ziech kontent betuine (Q095p Maastricht)
|
genoegen hebben om het geluk van iemand anders [ergens in gruien, grunselen] [N 85 (1981)] || zijn tevredenheid betuigen, zijn tevredenheid kenbaar maken [stuiten] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 19221 |
zijn woede luchten |
afblazen:
aofbloze (Q095p Maastricht),
afreageren:
aof reageere (Q095p Maastricht),
aofreageerə (Q095p Maastricht),
aofreagere (Q095p Maastricht),
aofreeageerə (Q095p Maastricht),
tot het barst:
tot et bars (Q095p Maastricht),
uitrazen:
oetraoze (Q095p Maastricht),
zijn gal spijen:
zien gal spijen (Q095p Maastricht)
|
zijn woede proberen kwijt te raken door iets te doen of te zeggen [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 23360 |
zijpad |
zijkant:
zijkant (Q095p Maastricht),
zijkānte (Q095p Maastricht),
zijpad:
t zijpaad (Q095p Maastricht),
ut zīīpāāt (Q095p Maastricht),
zeipad (Q095p Maastricht),
zijjpaad (Q095p Maastricht),
zèjpaat (Q095p Maastricht)
|
Elk van beide zijgangen [zijpad?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 18360 |
zijspleet in de overrok |
scheursgat:
scheursgaat (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
sjeursgaat (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
schreursgat:
Sjreursgaat < sjreur schoenmaker + s + gaat gat. [Van Dale: schreur (van schroden, snijden, i.h.b. ook kleren), <gew.> kleermaker.]
sjreursgaat (Q095p Maastricht),
snijdersgat:
snijdersgaat (Q095p Maastricht)
|
[sjreursgaat*]: zijspleet in vroegere vrouwenrokken || zijspleet in de overrok waarlangs men bij de zak of tas in de onderrok kan komen [snijdersgat, schreursgat, sjeursloak] [N 24 (1964)]
III-1-3
|