e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 1

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
treuzelen banzelen: hiēͅ git te boaizələ (Vliermaal), breuzelen: breu’zele (Bleijerheide, ... ), chipoteren (<fr.): die joang kan chipotieren (Montenaken), dè jong kan tjipotièra (Tongeren), dɛ̄ joŋə schepotirt (Rutten), er zit te sjipotjère (Val-Meer), hij zit two te chipotjere (Hoeselt), kan sjépotjèren (Grote-Spouwen), schippeteeren (Waltwilder), schipsteren (Hasselt), sjipeteere (Beverlo), sjippeteër’n (Diepenbeek), Fr. chipoter  sjippetère (As, ... ), dagen maken: dāāg make (Beesel), drenselen: de jong kan trinselen (Hechtel), dei jong kan trinselen (Kaulille), die jong kan trinselen (Hechtel), die jongen kan treinzelen (Hamont), die jongen kan trienselen (Hamont), din joŋən kan trinsələn (Hamont), dè jong kan trienselen (Peer), dê jong kan trunsele (Helchteren), heͅ zit do tə trinsələ (Overpelt), heͅizitdotətrimsələ (Overpelt), hij zit dōa tə trinsələn (Sint-Huibrechts-Lille), hè zit de te triensele (Peer), te trinselen (Achel), zet dao ne tə trinsələn (Hamont), drenseleren: treͅnsəlērə (Opgrimbie), drensen: dié jonge kan dreizen (Vlijtingen), drentelaar: treuzelaar  träntelär (Heerlen), drentelen: deə jong kan trentele (Tongeren), dijə jounŋə kan dreuntələ (Gutshoven), diə joŋ kan trɛntələ (Heers), dè jong kan trentelen (Eigenbilzen), dè joung kan trinjele (Opoeteren), dè jông kan trentelen (Genk), dè jûng kan tringelen (Neeroeteren), heͅ zit dōə te trentələn (Bilzen), kan trentelen (Grote-Spouwen), trentele (Tongeren), trentelen (Bilzen), tringele (Opitter), tringelen (Horpmaal), trɛ.ntələ (Borgloon), drenteleren: dɛ joŋ ka.n triŋəle:rə (Stokkem), treŋəlīrə (Opgrimbie), tringeleere (Stokkem), trɛenəterə (Opgrimbie), mar. frequentatief; cf. WBD "trengelen  trĕngeléren (Uikhoven), dressen: her zit do te dreese (Zichen-Zussen-Bolder), dreutelen: deye kan treutele (Jeuk), hīə zet ūe tə trøtəle (Halen), treutele (Brustem, ... ), dritselen: dritsel’n (Diepenbeek), droezelen: droezelen (Neeroeteren), dromelen: deumele (Wellen), druimele (Munstergeleen), dè joung kan dreumelen (Mechelen-aan-de-Maas), dê jong kan dreumele (Moelingen), he zit dao te dreumelen (Mechelen-aan-de-Maas), dromen: dei jōng kan druimen (Vucht), dēe jong stɛt of zit te drōͅmen (Diepenbeek), dreïme (Zutendaal), dè menneke kan droemen (Hamont), heͅjə zöt towwə tə drømə (Riksingen), hè zit doa te droumen (Gruitrode), drutselen: drutsele (Wellen), duppen: te duppen (Niel-bij-As), enselen: Zie Hamont-Achel Wb. p. 33! cf. WNT III-3, kol. 4141 s.v. "entelen"(knorren, brommen, kijven) en kol. 4147 s.v. "enteren"(zagen beide van onbekende oorsprong  ensel’n (Diepenbeek), ezelen: die jongen kan èzelen (Neeroeteren), hè steit dao maar te ezelen in plaats van veroet te maken (Neeroeteren), fiemelen: Fiemel nie zö, schiet óp  fiemele (Gennep, ... ), foddelen: foddele(n) (Schinveld), fritselen: fritselen (Hasselt, ... ), frotselen: frotselen (Bree), fruntelen: frøntələ (Neerpelt), frutselen: dè stèt dao te frutsele (Bocholt), freutselen (Lommel), fritselen (Neeroeteren), frutselen (Lommel, ... ), hēͅi zetdo tə frøtsələ (Hamont), hij zit do te frutselen (Kaulille), hij zit doo te frutselen (Hamont), hɛ̄ zit dao tö frytsölən (Oostham), frutsen: frutsən (Dilsen), futselen: dē jūŋ kan futsələ (Herk-de-Stad), grozelen: grèùzele (Noorbeek, ... ), hampelen: Waat stuitste dao te hàmpele  hàmpele (Echt/Gebroek), haperen: hapere (As), hengelen: hingele (Beegden), hippetippen: hippetippe (Opitter), hoddelen: cf. Schuermans p. 189 s.v. "hoddelen"= sukkelen, in ongeregeld zijn  òddələ (Meeswijk), hoetelen: huitele (As, ... ), mindere gebruikt vero. vorm huitele  hûtele (Gruitrode), houwen: dei jong steît dò te hauwen (Bocholt), hé zit dao te hauwen (Neeroeteren), keveren: dè jong kan kieveren (Genk), klenderen: klĕndere (Heer), cf. RhWb (IV), kol. 609, s.v. "klandern III, kländern"2b. "müssig umhergehen, -stehen, schlendern  kléntərn (Zonhoven), klommelen: dee jong kan klommele (Kuringen), dē jong kan klommele (Herstappe), heé es aate an het klommele (Welkenraedt), hĕ zĭt tao tə kloumələ (Molenbeersel), hiè zet doə tə klomməln (Zonhoven), hɛ sit do wēr tə klomələ (Neerglabbeek), kloammele (Noorbeek, ... ), kloemele (Eys), kloemmele (Kerkrade, ... ), kloe’mele (Bleijerheide, ... ), klommele (Mheer), klŏĕmələ (Heerlen), klŏŏmələ (Montzen), kloͅmələ (Mechelen-aan-de-Maas), klu.mələ (Eys), klòòmele (Posterholt), klômmele (Herten (bij Roermond)), klooien: kloie (Oirlo), klojje (Afferden), klotelen: kloetele (Gulpen), kloten: kloeete (Weert), kloeten (Ospel), kloewətə (Loksbergen), klōēte (As), (= plat gezegd).  kloete (Caberg), plat  kloette (Lanaken), kloteren: kloetĕre (Hoeselt), klungelen: klungele (Merselo, ... ), klungələ (Maastricht), kluun-ge-le (Blitterswijck), klùngele (Sevenum), knungele (Sevenum), ə zet tao tə kleŋələ (Rekem), es vèè op sjoal straf gekriêge hauwe, klòngelde vèè ônderwêge viêr mè zuu laat miêgelik heivers te kòmme  klòngele (As, ... ), knoddelen: knoddelen (Stein), knôddele (Herten (bij Roermond)), knoeien: knoeien (Neeroeteren), knommelen: diə jong kan knomələ (Alken), knopen: kny(3)̄pə (Sint-Truiden), knutselen: knutselen (Heythuysen, ... ), langzaam zijn: la-engzam zen (Sint-Lambrechts-Herk), lanterfanten: dä joŋ kan lantərfantə (Stokkem), lonken: lonke (Zutendaal), luieren: hij zit dor te luieren (Kaulille), luiere (Simpelveld), luieriken: he zit te leuerikken (Hoepertingen), hēͅzitdotəlēͅiərikə (Mopertingen), hij zit daor te lejerekke (Genk), luierikken: hè zit dao te luierikken (Neeroeteren), lummelen: hè zit dao wat te lommelen (Neeroeteren), lummele (Tungelroy), martelen: mertele (Neer), mastelen: hé zit dao te mastele (Eisden), miemelen: te memelen (Diepenbeek), mikken: mikke (Zichen-Zussen-Bolder), nesselen: nèssele (Beverlo), neuken: dei joeng kan neuke (Lanklaar), dè jong kan nieəke (Opoeteren), dè joŋ kḁn nøkən (Leut), dɛ jong kan nikə (Zutendaal), ei zit dū te n^əkə (Lanklaar), hee zeet dao te nöke (Mheer), hij zit daar te nieken (Meeuwen), hê zitj dao te neuken (Ophoven), ps. omgespeld volgens Frings.  nø͂ͅke (Posterholt), nø͂ͅken (Sint-Odiliënberg), neulen: näöl neet zwaolang. Spooj dich get en sjei oet mit det genäöl  näöle (Echt/Gebroek), neutelen: nèùtelə (Doenrade), cf. WNT IX, kol. 1911 ev. s.v. "neutelen - daarnaast ook neuteren"(= zich met beuzelingen ophouden, leuteren, zeuren, talmen). Afl. neutelaar. Gew. "neutelig"(= knorrig, slechtgehumeurd)  neutsele (Sittard), neuzelen: dee jong kin neuzele (Maastricht), dè jòng kin neuzelen (Lanaken), dɛ̄ jong kan nø̄zələ (Lanaken), er zit dao te neuzele (Amby), hèr zit dao te neuəzele (Kanne), neusjele (Amby), neuzele (Borgharen, ... ), neuzelen (Lanaken, ... ), nuzzele (Valkenburg, ... ), èr zit tao te neuzele (Lanaken), ər zit tao te neuzele (Lanaken), niet avanceren: neet àvəséére (As), nie avanseeren (Jeuk), niet floepen: neet floepe (Venlo), niet opschieten: neet opsjeete (Maastricht, ... ), neet opsjete (Reuver), neet òpsjēte (As), niet vlotten: neet vlottə (Schinnen), niet vooraan komen: nit vur a koame (Vaals), niksen: nikse (Horst), nozelen: nozele (Schimmert), cf.Schuermans s.v. "nozelen"= hetzelfde als "neuzelen"; cf. Schuermans s.v. "neuzelen"= hetz. als neutelen: d.i. langzaam zijn, dralen, talmen  nozele (Roermond), plaren: cf. WNT XII-1 kol. 2160-2162 s.v. "pladeren - plaaieren - plaren"in oorspr. bet. "beuzelen  plaare (Venray), pongelen: pongele (Weert), prakkezeren: hŭ zit dā te prakkezeeren (Houthalen), pritselen: pritsele (Gruitrode), pritsen: pritsen (Opoeteren), prullen: hé zit dao te prulle (Eisden), hɛ̄i zet doͅ tə prøllən (Sint-Huibrechts-Lille), pruellen (Halen), prutselen: dè joeng kan prutsele (Beverst), he zit do te prutselen (Genk), prutsele (Hasselt), prutselen (Houthalen), prutsen: din joŋən kan prøtsən (Hamont), prutse (Nunhem, ... ), prutsen (Houthalen, ... ), pruttelen: dee jonge kan preutele (Jeuk), diə kan prətələ (Zepperen), razelen: hij zit dao te razelen (Eksel), rommelen: hij zit door te rommelen (Overpelt), sabbelen: hēͅə zet daoə tə sabələn (Peer), hij zit dao te sabbelen (Eksel), sajelen: zaanjele (Doenrade), ə zet tao tə sājələ (Rekem), ə zət tao wēr tə sājələ (Rekem), sammelen: er zit te sammele (Val-Meer), hejə zit duə tə samələ (Alken), hekə zit duə tə samələ (Ulbeek), hij zet do te sammelen (Hamont), hiè zi[i}t duə tə samməln (Zonhoven), hê zit dooë te sammele (Bilzen), sammele (Hasselt), cf. Schuermans p. 566 s.v. "sammelen, semmelen  sammelen (Maastricht), savelen: hēͅə zet daoa tə savələn (Peer), semmelen: diè zit doa te semmelen (Heusden), e zit doa te semmele (Sint-Truiden), e zit dooë te semmele (Mielen-boven-Aalst), he zit do te semmele (Sint-Truiden), hej zet dɛ tə sɛmələn (Sint-Huibrechts-Lille), hēͅ[a} zit du[a} t⁄seͅmməla (Koninksem), heͅj zet toͅ tə seͅmələn (Sint-Huibrechts-Lille), hie sit te semmelen (Zepperen), hij zit dao te semmelen (Oostham, ... ), hij zit tōə zeͅmələ (Bommershoven), hīə zit dōͅ te sämmələ (Loksbergen), hè zit dao te semmelen (Wijchmaal), hê zĭtao tə säm[ln} (Tessenderlo), semmele (Genk, ... ), semmelen (Sint-Truiden, ... ), seͅmələ (Guigoven, ... ), ə zit du‧we tə seͅmələ (Hoepertingen), sikkelen: hé zit dao te sikkelen (Neeroeteren), sikkelen (Neeroeteren), slabakken: te slabakken (Kaulille), slenteren: dee jongen kan slenteren (Melveren), hij kan slenteren (Oostham), slentere (Hasselt), slinsen: dè jong kan slinsən (Eigenbilzen), sneuken: sneuken (Halen), snoefelen: snoefelen (Halen), sokken: zokke (Maastricht), zòkkə (Maastricht), stotteren: stotteren (Niel-bij-As), striemen: hij zit deu te striemen (Peer), suizen: ha zet dø̄ te sø̄zen (Peer), sukkelen: deè jong sikkelt (Gruitrode), eͅ zāt rao tə søgələ (Molenbeersel), hei zits dou te sukkelen (Bocholt), hj zeet do te zökele (Montzen), segələ (Meeuwen), siggelen (Opoeteren), sigkele (Bree), sikgele (As), sikkələ (Vlijtingen), suggele (Jeuk, ... ), suggelen (Eksel), sugkele (Echt/Gebroek), sukkele (Beek, ... ), sukkelen (Born, ... ), sukkelə (Oirsbeek), sukkulu (Brunssum), sukkələ (Epen, ... ), sukkələn (Urmond), sŭkkele (Well), sŭkkələ (Nieuwenhagen), sŭŭGGələ (Heerlen), əzə[i}ttaotə søkələ (Rotem), (bijv. met lopen).  sukkele (Oirlo), k = stemhebbend  iè zit dao te sukuelen (Rotem), taffelen: héë zit toa taffëlë (Lanklaar), taffelen (Lanklaar, ... ), tafə`lə (Stokkem), tammelen: dee joeng kan tammelen (Wilderen), e zit doa te tammele (Sint-Truiden, ... ), he zit doë te tammele (Velm), heej ziet daui te tammelen (Diepenbeek), hei zit dao te tammelen (Diepenbeek), hiej zit do te tammele (Ulbeek), hè zit dao te tammele (Kaulille), hè zit dao te tammelen (Wijchmaal), hé zit do te tammelen (Stokrooie), hɛ zit dao tɛ tammele (Kuringen), ijə zit du.ə te tammelen (Hoepertingen), tammele (Wellen), tammelen (Hoepertingen), tammel’n (Diepenbeek), tammələ (Sint-Truiden), tamələ (Gelinden), te tammələ (Kuringen), temmelen (Muizen), temələn (Walsbets), témmələ (Niel-bij-St.-Truiden), praktisch onleesbaar  tammələ (Zussen), tettelen: dee jong kan tettele (Kuringen, ... ), deie jong kan tettelen (Beringen), deje jongen kan tettelen (Diepenbeek), die jong kan tettele (Kortessem), die jong kan tettelen (Horpmaal, ... ), die jonge kan tertelen (Heusden), die jongen kan tettelen (Stokrooie), die joung kan tettele (Wellen), diēə joŋ kan tätələn (Diepenbeek), dië jonge kan tettelen (Paal), diə kan tɛtələ (Zepperen), dè jong kan tettelen (Broekom, ... ), dèj jong ha teddelen (Zolder), he zit do te tettele (Sint-Truiden), hē zit dōə tə teͅtələ (Halen), hè ziet dao te tettele (Wellen), hè zit doo te tettĕlĕ (Beverst), te tettelen (Diepenbeek), tettele (Hasselt, ... ), tettelen (Beverst, ... ), tettel’n (Diepenbeek), tēͅtlən (Diepenbeek), tɛtələ (Borgloon), Ziet toa ni te tettele, douë.t deu.r: Zit daar niet te talmen, doe voort  tettele (Hasselt), teutelen: teutele (Nieuwstadt, ... ), tizzeken: Spoejt ów èège ¯s eene keer, ge ziet nów al ¯n half uu.r ân ¯t tizzeke  tizzeke (Gennep, ... ), toddelen: tuddele (Amby), toefelen: toefele (Schinnen), toeken: tŏĕkə (Loksbergen), traag: traog (Merkelbeek), traineren: dī joŋ kan trenīrə (Borgloon), trèneere (Beverlo), trakken: cf. WNT XVII-1, kol. 1843 s.v. "trakken (I) (andere vorm van "trekken) "talmen, dralen, blijven hangen of zeuren  tràʔən (Lommel), veel gebruikt  trakka (Tongeren), tremelen: hij kan tremelen (Hasselt), treugelen: dië joŋ kan trøgəln drūwəzəln (Zonhoven), diɛ͂ə jo͂ͅŋ kan trøgələ (Houthalen), treutelen: treutele (Bilzen), ə zittoətə trøtələ (Sint-Truiden), treuzelen: dai joeng kan treuzelen (Maaseik), dai jung kan treuzelen (Maaseik), de jong ka tröesele (Lontzen), de treuzelen (Hechtel), dei jong kan treuzelen (Maaseik), dēj jungə kḁn treuzələ (Sint-Truiden), die jong kan treuzelen (Kaulille), die jonge kan treezelen (Kuringen), die jongen kan treuzelen (Sint-Huibrechts-Lille), die kan treuzelen (Kaulille), diee jong kan treujzelen (Sint-Lambrechts-Herk), dieje joeng kan treezele (Hasselt), dieje joeng kan treuzele (Beverlo, ... ), dieje jong kan treuzelen (Hechtel), dieje jongen ste͂t te treuzelen (Achel), dien jongen kan treusele (Hamont), dieë joenge ka treuzelen (Lommel), dieë jong ka treuzele (Paal), dijə jouŋə kan treujəzələ (Gutshoven), din joŋən kan trø̄zələn (Hamont), diè joung kan treuzelen (Koersel), dië jong kan treuzele (Zolder), dreutzelen (Voort), drēzələ (Martenslinde), dè jinske kan trezelen (Peer), dè joeng kan dreuzelen (Rotem), dè jong kan triezelen (Bree), dè jong kan troezelen (Peer), dè jong ki treuzele (Mheer), dè jongen kan triezelen (Meeuwen), dè joong kan treuzela (Tongeren), dè jungshe kan truuzelen (Hamont), dè jông kan triëzelen (Neeroeteren), dê jong kan triezelen (Reppel), er lik te treuzele (Maastricht), hei stiet wier te treuzelen (Zolder), hei zitsj dao te treuzele (Bocholt), hēr zetao tə trøzələ (Maastricht), heͅj zet do tə trø̄zələ (Neerpelt), hij ... te treuzelen (Hamont), hij zit daə te treuzelen (Overpelt), hij zit te treuzelen (Hamont), hijə zitə trø̄zələ (Gutshoven), hiè zit doa te treuzelen (Heusden), hè zit dao te trieezelen (Neeroeteren), həzituotədrēzələ (Martenslinde), hɛ zi dao ə trø̄zln (Tessenderlo), hɛ zit dao te dreuzelə (Beringen), hɛ̄ zet dao tə trēzələn (Opglabbeek), te treuzelen (Achel), tjeuzele (Zichen-Zussen-Bolder), tree.zele (Hasselt), treizelen (Reppel, ... ), treu-ezelen (Sint-Lambrechts-Herk), treuizele (Eijsden), treusele (Amby), treuzele (Amby, ... ), treuzele(n) (Obbicht), treuzelen (Blerick, ... ), treuzələ (Amstenrade, ... ), trezele (As), trēūzele (Wellerlooi), trēzələ (Opglabbeek), trĕŭzele (Schimmert), triehzele (Genk), truezele (Rimburg), truizələn (Dilsen), truzele (Schaesberg), trŭzelle (Gulpen), trèuizele (Stokkem), trééjzələn (Lommel), tréújzələ (Niel-bij-St.-Truiden), trözele (Panningen), trøsələ (Overpelt), trøzələn (Maaseik, ... ), trø̄tələ (Velm), trø̄zələ (Sint-Truiden), trøͅzələ (Hamont), trüjzele (Mechelen), (Eijsden!).  treuzele (Noorbeek), [ ? truizele - moeilijk leesbaar]  druizele (Klimmen), eu open  dreuzele (Brunssum), ps. omgespeld volgens Frings.  trø͂ͅzele (Sevenum, ... ), treuzelgat = iemand die treuzelt  diee joenge kan treuzele (Kerkhoven), troggelaar: wat eene truggeleère (Hechtel), troggelen: dijj jongen kan truggelen (Houthalen), troekelle (Maaseik), troekgele (Beegden), troggele (Helden/Everlo, ... ), troggelen (Elen), trokkelen (Haler, ... ), truggele (Lottum, ... ), truggelen (Helchteren), trugkkələ (Beesel), trukkele (Belfeld, ... ), trŭggele (Swolgen), trógkele (Heel), trükkele (Maaseik), (kk = g ?t fransche) (gant")  trukkele (Velden), Opm. zachte ks.  trókkele (Hunsel), trokelen: de kan trokelen (Molenbeersel), truggelen: cf. WNT XVII-2, p. 3074 s.v. "troggelen I - truggelen"5. aarzelen, talmen etc.  truggəln (Zonhoven), trutten: hij zit daar te trutten (Kaulille), tuddelen: tuddele(n) (Schinveld), tuttelen: tuttelen (Koninksem), zaniken: zaneke (Maastricht), zauwelen: zaauwele (Lutterade), èr zit tao te zawele (Lanaken), zemelaar: zeməlēr (Walsbets), zemelen: heͅi zet dō tə zemələ kny[ə}pə (Hamont), zemele (Wellen), zēmələ (Sint-Truiden), zémmel nie zö, schiet ¯s wa óp  zémmele (Gennep, ... ), zeuteren: zeutere (Heek), zeutselen: seutselen (Ophoven), zeveren: hēͅ zìt do tĕ zēvərə (Genk), héë zit toa zijvërë (Lanklaar), hêr zit da te zeuvere (Kanne), zeivere (Caberg, ... ), zīvərn (Zonhoven), zɛjvərə (Mechelen-aan-de-Maas), ər zetao tə zeͅvərə (Maastricht), zuielen: dei joeng kan saaielen (Maaseik), dè joeng kan saajele (Maaseik), dê joong kan toch saaijelen (Rekem), zuijelə (Oirsbeek), zuijələ (Reuver) aarzelen, van het (of de) ene naar het (de) andere lopen || bazelen, treuzelen || Die jongen kan treuzelen (hij doet alles langzaam en verdroomt zijn tijd; geef de gemeenzame dialectwoorden en uitdrukkingen aan om dit uit te drukken). [ZND 37 (1941)] || Hij zit daar te sammelen (dralen, langzaam en aarzelend praten of handelen). [ZND 06 (1924)] || Hij zit daar te treuzelen (talmen, zeer langzaam handelen). [ZND 08 (1925)] || hoestelen, treuzelen || iets niet op het daarop vastgestelde tijdstip verrichten maar het naar een later tijdstip verschuiven [uitstellen, trekken, vertrekken, verstrekken, nazien] [N 85 (1981)] || iets tergend langzaam doen, treuzelen || met zijn handelingen niet opschieten [nerelen, toetelen, kloetelen, knutselen, sukkelen] [N 85 (1981)] || rondhangen, treuzelen || semmelen, treuzelen, talmen || sukkelen || talmen || talmen met werken, wauwelen, afdingen || talmen, treuzelen || tettelen, talmen, dralen || teuten, talmen || treuzelen [SGV (1914)] || treuzelen, dralen || treuzelen, sukkelen || treuzelen, talmen || wat zegt ge van iem. die zeer langzaam werkt ? Hij zit daar te ... (sammelen, teuten, nisselen, enz.) [ZND 42 (1943)] || zeuren, treuzelen, teuten III-1-4