e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
zwezerik kalfslellen: meestal kàaslêlle  kàaslêlle (Tongeren), kalfsnieren: kaafsneere (Kanne), kalfsoepieten: Syst. Veldeke  kalfsepiete (Kinrooi), kalfszoeten: kaaszoete (Bilzen), kalfszwezerik: kalfszwiezerik (Reppel), kalfszwezerikken: kalfzwezrikken (Wijchmaal), lekker stuk van het kalf: lekkerstŭik van ⁄t kââf (Lanaken), lelletjes: lɛləkəs (Tongeren), pezerik: peezerik (Haelen), pezerik (Grathem, ... ), pézerik (Puth), #NAME?  pezerik (Susteren), Syst. Eykman  pēzərek (America), Syst. Frings  pēzərek (Kessenich), pisərek (Peer), pizərek (Beringen), Syst. Veldeke Geen verband met pezen  pezerik (Tegelen), Syst. WBD  pezerik (Buchten, ... ), ris de veau (fr.): Syst. Frings  ri də vō (Opheers), soepieten: sebie-te (Wellen), sepeete (Roermond, ... ), sepeten (Roermond), sepiete (Bilzen, ... ), sepieten (Eksel, ... ), spīēte (Ulestraten), suppietten (Overpelt), sypit⁄n (Tessenderlo), søpiten (Oostham), süppieëtë (Lanklaar), səbitə (Borgloon), səbītə (Gelinden), səpitə (Halen, ... ), zəpeͅi̯tə (Maaseik), (v.).  sybitən (Helchteren), minder gewoon dan zeutsels en in buitengemeenten gebr.  soepiete (Maastricht), Syst. Frings  sebitə (Gingelom), sepītə (Gingelom, ... ), sipitɛ (Koersel), sypitən (Hamont), səpetə (Neerpelt), səpitə (Melveren, ... ), səpitən (Hamont), Syst. IPA  səpe̝ͅi̯tə (Paal), səpīʔṇ (Kwaadmechelen), Syst. Veldeke  sepiete (Kinrooi), Syst. WBD  sepee.te (Maasniel), sepeete (Herten (bij Roermond)), sepiete (Tungelroy), Syst. Wbk. van Bree  selpiete (Bree), soepietjes: Syst. WBD  sepeetjes (Maasniel), sepietjes (Limbricht, ... ), Uitsluitend verklw, Uitsluitend mv.  sepietjes (Altweert, ... ), verstand: Syst. WBD  verstandj (Tungelroy), zoeten: Verklw en mv. zejtsjes  zejte (Hasselt), zoetjes: kallefzutjes met kosselkes  zutjes (Kuringen), Syst. Frings  zɛi̯tšəs (Hasselt), zɛ̄i̯təkəs (Hasselt), zoetsel: seutsel (Sittard), zuitsel (Sittard), zoetselen: Syst. WBD  zutsele (Mechelen), zoetsels: zeutsels (Maastricht, ... ), zeutzels (Amby), zūtsels (Bilzen), zéutsëlz (Lanklaar), zoetseltjes: Zeutselkes mèt frikkedel, rosbuf good gebroje, jao, dat smaak us wel  zeutselkes (Maastricht), zogjeren: susgere (Kerkrade), zwezels: zwezəls (Rekem), zwezerik: schwiëzerik (Nieuwenhagen), sjwezerik (Mechelen, ... ), swezerik (Maasbracht), zjwezerik (Sittard), zwezerik (Baarlo, ... ), zwezərekə (Rotem), zwēzərek (Smeermaas, ... ), Eigen phonetische  zchwezerik (Valkenburg), Eigen spellingssyst. Zie vragenlijst p.6  zwezerik (Berg-aan-de-Maas), Eigen syst.  zwezerik (Heerlen), Nieuwe [spelling]  sjwezerik (Reuver), ps. invuller twijfelt over het antwoord!  zweezerik (Oost-Maarland), Syst. Frings  zwēzərek (Maaseik, ... ), zwɛ̄zəreͅk (Mechelen-aan-de-Maas), Syst. Frings mnl.  zwēzərek (Bree), Syst. Grootaers  zwēzərek (Lommel), Syst. Veldeke  zjwezerik (Roermond), Syst. WBD  sjwezerik (Roermond), zjwee.zerik (Boukoul), zjweezerik (Klimmen, ... ), zweezerik (Meijel, ... ), zwezerik (Blerick, ... ) Gekookte hersens (frikkedellen, sepieten?) [N 16 (1962)] || kalfszwezerik || kalfszwezerikken || kalfzwezerikken [ZND 08 (1925)] || zwezerik [N 16 (1962)] || zwezerik (sepieten) [N 16 (1962)] || Zwezerik (sepieten?) [N 16 (1962)] || zwezerikken III-2-3
zwichtlatten latten: latǝ (Weert), latten voor het zeil op te draaien: latǝ vø̄r hǝt ˲zęjl ǫp tǝ dręjǝ (Thorn), zeilbindlatjes: zę̄lbentlɛtǝkǝs (Lummen), zeillatjes: zęjllętjǝs (Weert), zęjllɛtjǝs (Maxet), zeilvangers: zęjlvaŋǝrs (Kaulille), zwichtlatjes: žwextlętjǝs (Herten) Een of meer kleine, langse latjes die bijna aan het uiteinde van het hekken zijn bevestigd. In l 265 waren de zwichtlatten onbekend. [N O, 2f] II-3
zwichtstelling balie: bāli (Weert), balustrade: baløstrāt (Hamont, ... ), etage: ētāš (Stein), galderij: galdǝrej (Baexem, ... ), galdǝrij (Beesel), gɛldǝri (Beek, ... ), gɛldǝrīj (Beegden, ... ), kɛldǝręj (Hamont), galerij: galǝrej (Dilsen, ... ), galǝrij (Horn, ... ), galǝrɛj (Sint Huibrechts Lille), omloop: ømlǫwp (Weert), stelling: stęleŋ (Meijel, ... ) De omloop of galerij om de Hollandse molen vanwaar men de zeilen kan zwichten en eventueel ook de vang kan bedienen. Zie ook afb. 24. [N O, 57a; Sche 23] II-3
zwiepingen daklatten: dāklatǝ (Waubach), dāxlatsǝ (Bleijerheide), dǭklatǝ (Sint-Truiden), (enk)  daklat (Houthem, ... ), hoeklatten: hōklatǝ (Jabeek), latten: latǝ (Meeuwen, ... ), panlatten: panlatǝ (Eys, ... ), planken: plaŋkǝ (Mopertingen, ... ), plɛŋk (Genk), plɛ̄ŋk (Meeuwen), plankjes: plɛŋkskǝs (Bilzen), profiellatten: profillatǝ (Meeuwen, ... ), prǫfellaʔǝ (Tessenderlo), profielstellatten: profilstęllatǝ (Geulle), profilštęllatǝ (Beek), schoorlatten: sxǭrlatǝ (Venray), šō.rlatǝ (Herten), šǭrlatǝ (Heerlen, ... ), šǭǝrlatǝ (Hoensbroek), schoren: schoren (Hoensbroek), sxōrǝ (Tessenderlo), sxǭrǝ (Schimmert), šōrǝ (Heerlen, ... ), šǭrǝ (Klimmen, ... ), (enk)  šǭr (Uikhoven), schranklatten: šraŋklatǝ (Tegelen), spreizen: špręjtsǝ (Kerkrade), stelhout: štɛlhōt (Waubach), stellatten: stęllatǝ (Ell, ... ), stɛllatǝ (Haler, ... ), štęllatǝ (Helden, ... ), streeflatten: stręjflatǝ (Mesch), stroken: strōkǝ (Weert), zwenkplanken: zweŋkplaŋkǝ (Houthalen), zwiepen: žwiǝpǝ (Panningen), (enk)  zwip (Lozen), zwiepings: swipeŋs (Hoensbroek), zwieplatten: zwiplatǝ (Weert) De houten latten waarmee het profiel loodrecht wordt vastgezet. Zie ook afb. 28. [N 31, 7b; monogr.] II-9
zwijgen fluiten: [eerder "verzwijgen", rk]  fluite (Blitterswijck), zwijgen: ech sal mer zwīgə (Molenbeersel), ech sḁl mer zwīgən (Sint-Huibrechts-Lille), ech zal mār zwīgən (Opglabbeek), ech zal mer zwijgen (Peer), ech zal mer zwègən (Zonhoven), ech zal mɛ zwīgən (Sint-Huibrechts-Lille), echzaltmɛrzwigə (Hamont), eeg zal mer zwiege (Mheer), ich sal mar zwêge (Sint-Truiden), ich sal mer zwège (Wellen), ich sḁl mär zwɛ̄gə (Halen), ich sḁl mɛr zwēgə (Gelinden), ich zal ma zwɛ̄gen (Oostham), ich zal maar zwiege (Gruitrode), ich zal maar zwiegen (As, ... ), ich zal maer zwiegen (Overpelt), ich zal mar zwēga (Koninksem), ich zal mer schwiege (Amby), ich zal mer zweege (Zichen-Zussen-Bolder), ich zal mer zweegen (Niel-bij-As), ich zal mer zweigen (Bilzen), ich zal mer zwiege (Kanne, ... ), ich zal mer zwiegen (Rotem), ich zal mer zwigə (Mechelen-aan-de-Maas), ich zal mer zwijge (Beringen, ... ), ich zal mer zwijgə (Kuringen), ich zal mer zwège (Heers), ich zal mē zwijgen (Wijchmaal), ich zal mê zwiegen (Eksel), ich zal mɛr zwīgə (Maastricht), ich zal zwiegen (Kaulille), ich zel mer zwiegen (Ophoven), ich zol mer zweege (Val-Meer), ichsalmɛrzwëgə (Martenslinde), ig zal mar zwɛjgə (Hoepertingen), ig zal mer zwiegë (Lanklaar), ig zal mer zwyge (Hoeselt), ik zal mer zwijge (Heusden), k zal ma zwɛ̄gən (Tessenderlo), schwiege (Bingelrade, ... ), schwiegen (Amby), schwiegə (Swalmen), sjwiege (Belfeld, ... ), sjwiege(n) (Schinveld), sjwĭĕge (Gulpen), sjwíege (Rimburg), swi`i`ə (Eupen), šwiege (Brunssum), zhwiege (Banholt), zjwiege (Asenray/Maalbroek, ... ), zjwiegen (Geleen), zjwiège (Schinnen), zjwīēge (Panningen), zwaigə (Tervant), zwēgə (Borgloon, ... ), zwēͅgə (Meldert, ... ), zwēͅəgə (Linkhout), zweͅgə (Herk-de-Stad, ... ), zwie-ge (Blitterswijck), zwiege (Afferden, ... ), zwiege(n) (Obbicht), zwiegen (Blerick, ... ), zwiĕge (Epen), zwige (Montzen), zwijge (Landen, ... ), zwīēge (Sint-Pieter), zwīgə (Opgrimbie), zwĭge (Montzen), zwɛ̄gə (Sint-Truiden), əch sal mɛ̄r zwīgə (Rekem), Opm. bijv. zjwiege ´s ei graaf.  zjwiege (Beegden), Opm. korte Duitse i.  sjwĭge (Mechelen), wederk. ww.!  zich zwa-ijge (Waasmont) Ik zal maar zwijgen. [ZND 08 (1925)] || zwijgen [SGV (1914)], [ZND 08 (1925)], [ZND m], [ZND m] III-3-1
zwijmelen (het) houdt geen baan: helt gɛ̄i̯n bān (Bree), baden: bāi̯ǝn (Lommel), banzelen: banzǝlǝ (Weert), dantelen: dãndǝlǝ (Gingelom), dazelen: dāzǝlǝ (Maasmechelen, ... ), dǭzǝlǝ (Val-Meer), een slechte gang (hebben): šlęxtǝ gāŋk (Smeermaas), geen spoor (houden): gɛ̄i̯ spȳr (Meeuwen), geen vaste gang (hebben): gē̜i̯nǝ vastǝ gāŋk (Sittard), hoddelen: hodǝlǝ (Moresnet), hǫdǝlǝ (Hoensbroek), hot en haar (lopen): hȳt ɛn hār (Paal), hot en haar lopen: hȳt ɛn hār lupǝ (Koersel), kriskras gaan: kreskras ˲gǫn (Halen), krom lopen: krǫmp luu̯ǝpǝ (Niel-Bij-Sint-Truiden), kuieren: kø̜i̯ǝrǝ (Terlinden), niet rechttoe lopen: ni rɛxtu̯ lūpǝ (Bokrijk), overweer lopen: øvǝrwiǝr lōpǝ (Diepenbeek), schaffelen: sxafǝlǝ (Herk-de-Stad), scheef lopen: sxęi̯f lūpǝ (Rummen), scheigelen: šęi̯gǝlǝ (Maastricht  [(zwaaiend lopen)]  ), schrankelen: šraŋkǝlǝ (Heel, ... ), schravelaar: šrāvǝlē̜r (Meeswijk  [(schravelend paard)]  ), schravelen: sxrāfǝlǝ (Hasselt), sxrāvǝlǝ (Achel, ... ), sxrǭfǝlǝ (Leopoldsburg), sxrǭvǝlǝ (Berverlo), šrāfǝlǝ (Gemmenich, ... ), šrāvǝlǝ (Heel, ... ), šrāvǝlǝn (Urmond), schudden: šø̜dǝ (Einighausen), schurgen: sxø̜̄rgǝ (Maxet  [(als een kruiwagen)]  ), šø̜rgǝ (Stramproy), slingeren: sleŋǝrǝ (Rummen), sløŋǝrǝ (Venray), šleŋǝrǝ (Haelen, ... ), šlęi̯ŋǝrǝ (Gronsveld), slodderen: šlǫdǝrǝ (Waubach), slodderenteren gaan: šlǫdǝrǝntē̜rǝ gǭn (Boorsem), struimelen: strȳi̯ǝmǝlǝ (Kwaadmechelen  [(strompelen)]  ), stultes: stø̜ltǝs (Schimmert), stɛltǝs (Smeermaas), sukkelkloot: segǝlklut (Genk), taperen: tāpǝrǝ (Heerlen, ... ), toefelen van hot naar haar: tufǝlǝ van hǫt nǭ hār (Puth), van hot naar haar (lopen): van hyt nǭ hār (Tessenderlo), van hot naar haar lopen: vān hǫt nǭ hār lǫu̯pǝ (Mechelen), waggelen: wakǝlǝ (Montfort), wie een zatte (gaan): wi ønǝ zǭtǝ (Oost-Maarland), zagen: zii̯ǝgǝ (Hasselt), zigzag over de weg (gaan): zexzax ōvǝr dǝ węx (Tessenderlo), zwabberen: žwabǝrǝ (Baexem), zwadderaar: zwadǝrɛ̄i̯ǝr (Tessenderlo), zwieken: zwieken (Lummen, ... ), zwijbelen: žwibǝlǝ (Herten), zwijmelen: zwimǝlǝ (Bocholt, ... ), zwimǝlǝn (Neerpelt), zwīmǝlǝ (Neeritter, ... ) Het heen en weer gaan van de standerd. [N O, 42m] || Onvast, langzaam en met moeite gaan, zonder richting te houden. [N 8, 73 en 83] I-9, II-3
zwik afgeronde nagel: af˱gǝrǫndǝ nǭgǝl (Bevingen), punt: pønt (Jeuk), spits: špets (Simpelveld), zwik: zwek (Geulle, ... ), šwek (Susteren), žwe̜̜k (Herten), zwikpen: zwekpęn (Ell), zwikpinnetje: zwekpenkǝ (Altweert, ... ) De iets naar buiten staande punt van een hoefnagel. [N 33, 369] || Het houten pennetje dat dient om het zwikgat dicht te maken. [monogr.; N E, 48d add.] II-11, II-12
zwik van de wagen zwik: zwek (Aalst, ... ), zwik (Montenaken), zwē.k (Gors-Opleeuw, ... ), zwēi̯.k (Borgloon, ... ), zwęi̯.k (Heers, ... ), zwęk (Hasselt), šwek (Eygelshoven), šwik (Heerlerheide, ... ), šwēk (Bocholtz), žwek (Swalmen), žwik (Klimmen), žwēk (Banholt, ... ), zwikbalk: šwek˱balk (Mechelen), zwingel: zweŋǝl (Paal) De dwarsbalk die de vorkhouten onder de bak van de langwagen met elkaar verbindt. [N 17, 42 + 44d; N G, 70f; JG 1b; monogr] I-13
zwikblok, werkblok ezel: ęzǝl (Montzen), zwikblok: tswikblǫk (Bleijerheide), zwekblø̜k (Bilzen, ... ), zwikblok (Lommel), žwekblǫk (Roggel) Een verstelbaar ijzeren apparaat op een paal waarop de schoen bewerkt wordt. Daartoe is in de leest een opening, waarin het uiteinde van de ene arm van het blok past; de punt van de schoen rust op de andere arm, terwijl dan met een schroef de beide armen worden vastgezet, waardoor de schoen tevens vaststaat. Het werk aan het blok was het begin van de industri√´le schoenmakerij (Liedmeier, pag. 30). [N 60, 158a] II-10
zwikblokleest leest: lęjs (Schinnen), zwikleest: zweklest (Milsbeek) De leest die achter voorzien is van een metalen buisje, waarmee men hem op het blok plaatst. [N 60, 158c] II-10