25168 |
beneveld |
koud, mistig en somber weer:
benévelt (Q253p Montzen, ...
Q253p Montzen)
III-4-4
|
|
19167 |
bengel |
deugniet:
bengel (L316p Kaulille, ...
L265p Meijel,
Q197p Noorbeek,
K353p Tessenderlo,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
bengəl (L326p Grathem),
bèŋəl (L312p Neerpelt),
galgenaas:
bengel (Q116p Simpelveld),
guit, schalk:
bengel (L312p Neerpelt, ...
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
bĕngel (Q093p Rosmeer),
bɛ̄ŋəl (L423p Stokkem),
klepel:
bengel (P219p Jeuk, ...
Q016p Lutterade,
Q098p Schimmert,
L266p Sevenum),
bingel (Q202p Eys, ...
L267p Maasbree),
de bengel (Q099p Meerssen, ...
Q032p Schinnen),
de bingel van də klok (Q088p Lanaken),
knuppel, knots:
baeŋəl (P178p Brustem),
beingel (P117p Nieuwerkerken, ...
P176p Sint-Truiden),
bengel (P115p Duras, ...
P186p Gelinden,
L413p Helchteren,
L414p Houthalen,
P219p Jeuk,
P046p Linkhout,
P176p Sint-Truiden,
P054p Spalbeek,
P054p Spalbeek,
P058p Stevoort,
P058p Stevoort,
P172p Wilderen,
P172p Wilderen),
bengəl (P120p Alken, ...
P176p Sint-Truiden),
beͅngəl (P050p Herk-de-Stad),
beͅŋe (P177p Zepperen),
beͅŋəl (P120p Alken),
buingel (P177p Zepperen),
bø͂ͅngəl (P188p Hoepertingen),
bɛŋəl (P184p Groot-Gelmen),
ongehoorzame jongen:
bengel (Q102p Amby, ...
L417p As,
L428p Born,
Q027p Doenrade,
L381p Echt/Gebroek,
L353p Eksel,
L164p Gennep,
Q203p Gulpen,
Q077p Hoeselt,
L321a Ittervoort,
L298a Kesseleik,
Q016p Lutterade,
L267p Maasbree,
L332p Maasniel,
L217p Meerlo,
L265p Meijel,
Q034p Merkelbeek,
L382p Montfort,
Q197p Noorbeek,
L216p Oirlo,
L371p Ophoven,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L374p Thorn,
Q222p Vaals,
Q112p Voerendaal),
bengəl (Q108p Wijnandsrade),
beͅŋəl (L364p Meeuwen),
bingel (Q039p Hoensbroek),
bingəl (L271p Venlo),
bèngəl (L328p Heel, ...
Q113p Heerlen,
Q117p Nieuwenhagen,
L329p Roermond,
Q032p Schinnen,
L432p Susteren),
eine bengel (L294p Neer),
ongehuurzame bengel (L271p Venlo),
Het woord heeft echter een meer algemene betekenis van ondeugende jongen.
bengel (L245b Tienray),
restant zoogdieren:
bengel (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
schelm:
bengəl (L381p Echt/Gebroek, ...
L432a Koningsbosch),
slecht mens, slechte kerel:
bengel (Q116p Simpelveld),
stoutmoedig:
bengel (L330p Herten (bij Roermond), ...
L330p Herten (bij Roermond)),
twijg:
bɛŋǝl (P180p Kerkom, ...
P227p Vorsen)
I-10, III-1-2, III-1-4, III-3-1, III-3-3, III-4-2
|
|
21842 |
bengelen |
(blijven) plakken:
bèngele (Q112p Voerendaal),
beieren:
bengele (L266p Sevenum),
bengelen:
bengele (L417p As, ...
L269p Blerick,
Q202p Eys,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q018p Geulle,
L321a Ittervoort,
P219p Jeuk,
L217p Meerlo,
L265p Meijel,
Q034p Merkelbeek,
Q197p Noorbeek,
L322a Nunhem,
L216p Oirlo,
L329p Roermond,
Q020p Sittard,
Q197a Terlinden,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy),
bengelen (Q086p Eigenbilzen, ...
L366p Gruitrode,
L320c Haler,
Q032p Schinnen),
bengelə (Q027p Doenrade),
bengulu (Q035p Brunssum),
bengələ (Q109p Hulsberg, ...
L382p Montfort,
Q108p Wijnandsrade),
beŋələ (K358p Beringen, ...
Q002p Hasselt),
bēngələ (Q095p Maastricht),
beͅŋələ (L414p Houthalen),
bingele (Q102p Amby, ...
L271p Venlo),
bingələ (L271p Venlo),
bungele (L269p Blerick, ...
L433p Nieuwstadt,
L329p Roermond,
Q101p Valkenburg,
L271p Venlo),
bungelen (L428p Born),
bungelə (Q033p Oirsbeek),
bungələ (Q035p Brunssum),
bèngölö (L378p Stevensweert),
bèngələ (L164p Gennep, ...
L328p Heel,
Q117p Nieuwenhagen,
L416p Opglabbeek,
L432p Susteren),
bɛŋələ (L364p Meeuwen),
noten afslaan:
bɛngələ (P176p Sint-Truiden),
bɛŋələn (K361p Zolder)
III-1-2, III-2-3, III-3-1, III-3-3
|
|
17880 |
bengelstok |
knuppel, knots:
bê"gelstek (Q179p Zichen-Zussen-Bolder)
III-1-2
|
|
18244 |
bengeltje |
kwastje aan een halsketting:
bengeltje (P219p Jeuk)
III-1-3
|
|
18997 |
benieuwd |
begerig:
benuut (Q016p Lutterade)
III-1-4
|
|
17724 |
benieuwd kijken |
nieuwsgierig kijken:
benoedj kieke (L324a Leveroy)
III-1-1
|
|
18885 |
benieuwd zijn |
begeren:
benuujt zeen (L329a Kapel-in-t-Zand, ...
L329a Kapel-in-t-Zand,
L329a Kapel-in-t-Zand),
benieuwen:
beneijd (L265p Meijel),
beneud zieë (Q201p Wijlre),
beneuit (Q113p Heerlen),
beneuwt (Q095p Maastricht),
beniejd zièn (L266p Sevenum),
benièd (L271p Venlo),
beniéjd ziēn (L246p Horst),
benīējt (L299p Reuver),
benoeid (L321a Ittervoort),
benoewdj zeen (L294p Neer),
benout (Q001p Zonhoven),
benoûwd (Q193p Gronsveld),
benuid zieè (Q202p Eys),
benuid zieë (Q121p Kerkrade),
benuijd (Q095p Maastricht),
benuijt zien (Q095p Maastricht),
benuit (Q105p Heer),
benuud (Q015p Stein),
benuud zeen (Q098p Schimmert),
benuud zin (Q032p Schinnen),
benuudj (L382p Montfort),
benuujd zin (L331p Swalmen),
benuujt zeen (L329p Roermond),
benūū:jd (L329p Roermond),
bənijd zin (Q108p Wijnandsrade),
bənowt (L424p Meeswijk),
bənujdzien (Q095p Maastricht),
bənuut (L364p Meeuwen),
bənuwt (Q001p Zonhoven),
bən‧øͅi̯t˃ zi.ə (Q202p Eys),
ich bin benĕwd (Q171p Vlijtingen),
(ich bin benoed).
benoed (L320a Ell),
(zien = zijn).
benauwd zien (Q086p Eigenbilzen),
Binde gïj ok zó benèjd
benèjd (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
ps. boven de ië (van beniët) staat nog een lengteteken; deze combinatieletter kan ik niet maken/omspellen!
beniët ziën (L266p Sevenum),
Weer zeen benuudj ofter kómp
benuudj (L381p Echt/Gebroek),
zie benèjd
beni(.)jd (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
nieuwsgierig kijken:
benoedj zeen (L324a Leveroy)
III-1-1, III-1-4
|
|
19287 |
benieuwen |
benieuwen:
beneùje (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
beni-je (L210p Venray),
benieje (L299p Reuver, ...
L271p Venlo,
L271p Venlo),
beniejen (L298a Kesseleik),
benieuwen (L364p Meeuwen),
beniewen (L320c Haler),
benijje (L245b Tienray),
benīēje (L267p Maasbree),
benoewe (L322p Haelen, ...
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy),
benowwen (L289p Weert),
benoûwe (Q193p Gronsveld),
benu-jje (Q102p Amby),
benuie (Q203p Gulpen),
benuien (Q095p Maastricht),
benuije (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
benuijə (Q095p Maastricht),
benuje (Q019p Beek, ...
L381p Echt/Gebroek,
Q021p Geleen,
Q197p Noorbeek,
Q197a Terlinden,
Q112p Voerendaal),
benujen (L433p Nieuwstadt),
benujje (Q117a Waubach),
benuu:je (L329p Roermond),
benuue (Q020p Sittard),
benuuje (Q018p Geulle, ...
Q016p Lutterade,
L329p Roermond,
L432p Susteren),
benuujen (L428p Born, ...
L383p Melick,
Q032p Schinnen,
Q015p Stein),
benuujə (Q033p Oirsbeek),
benuë (Q203p Gulpen),
benūūjə (Q027p Doenrade),
benŭŭe (Q098p Schimmert),
benŭŭje (Q196p Mheer),
benówe (L417p As),
benöje (Q095a Caberg),
benûwe (L360p Bree),
benûûje (L331p Swalmen),
beͅnywə (L364p Meeuwen),
bəniejə (L300p Beesel),
bənīējə (L271p Venlo),
bənoewə (L328p Heel),
bənowwə (L424p Meeswijk),
bənuijə (Q095p Maastricht),
bənuujə (L329a Kapel-in-t-Zand, ...
Q095p Maastricht,
L329p Roermond),
bənuujən (Q014p Urmond),
bənūūjə (Q038p Amstenrade, ...
Q032p Schinnen),
bənŭŭ.jə (Q109p Hulsberg),
bənŭŭjə (Q033p Oirsbeek, ...
L432p Susteren),
bənééjə (L265p Meijel),
bənöjjə (Q117p Nieuwenhagen),
⁄t sal ⁄m benuuje (L330p Herten (bij Roermond)),
cf. VD s.v. "benieuwen"(onoverg.) = nieuwsgierigheid wekken
benijen (L210p Venray),
ps. Algemene note: Het omspellen van het Eksels dialect is misschien niet helemaal correct (geen spellingslijst daarvoor ik heb het bij benadering omgespeld!
bənōͅu̯wən (L353p Eksel),
hopen:
benöje (Q120p Heerlerbaan/Kaumer)
III-1-4
|
|
21458 |
benijden |
haten:
beniejen (L356p Grote-Brogel),
jaloers:
beniejə (L299p Reuver)
III-1-4, III-3-1
|
|