e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
soevereinboor chanfreinboor: safrē̜nbǫwǝr (Tessenderlo), safrǭnbōǝr (Meeswijk), frees: frē̜ǝs (Niel-Bij-Sint-Truiden), freeskop: frē̜skǫp (Sint Odilienberg), koffiemolen: kofimø̄lǝ (Stein), kroeskop: kruskǫp (Echt, ... ), krūskǫp (Neer), kroezelkop: kruzǝlkǫp (Maastricht), soeverein: sufręjn (Leopoldsburg), soevereinboor: suvręjnbǭr (Herten), suvǝręjnbǫwr (Bevingen), verzinkboor: vǝrzeŋk˱bōr (Dilsen, ... ), vǝrzeŋk˱būǝr (Heel), vǝrzeŋk˱bǭ.r (Tegelen), vǝrzeŋk˱bǭr (Groot Genhout, ... ), vǝrzēŋk˱būr (Gronsveld), vǝrzęŋk˱buǝr (Bilzen), vǝrzęŋk˱bōr (Kinrooi), vǝrzęŋk˱bǭr (Buchten, ... ), vǝrzɛŋk˱bōr (Eygelshoven), vǝrzɛŋk˱bǫar (Bleijerheide), vǝrzɛŋk˱bǭ.r (Tegelen), vǝrzɛŋk˱bǭr (Stein) Boorijzer voor hout waarvan het snijvlak kegelvormig is en voorzien is van verschillende inkervingen. Bij oudere soevereinboren is het boorijzer plat en onderaan spits uitlopend. De soevereinboor wordt gebruikt om de bovenrand van geboorde gaten kegelvormig af te schuinen. Op deze wijze kan bijvoorbeeld de kop van een schroef verzonken in het hout worden aangebracht. Zie ook afb. 76 en het lemma ɛsoevereinboor, verzinkboorɛ in Wld II.11, pag. 78-79. Het betreft daar een vergelijkbaar type boorijzer voor metaal.' [N 53, 166; N G, 31e; monogr.] II-12
soevereinboor, verzinkboor braamboor: brāmbōr (Oostrum), brāmbǭr (Heijen, ... ), brǭmbō̜r (Klimmen), soevereinboor: sǝfręjn˱bū.r (Weert), sǝvrɛjn˱bǫwr (Jeuk), verzinkboor: vǝrzeŋk˱bȳr (Zutendaal), vǝrzeŋk˱bōr (Helden, ... ), vǝrzeŋk˱bō̜r (Heijen, ... ), vǝrzēŋk˱bǭr (Meerlo, ... ), vǝrzęŋk˱buǝr (Bilzen), vǝrzęŋk˱bōr (Kerkrade), vǝrzęŋk˱bōǝr (Spekholzerheide), vǝrzęŋk˱bō̜r (Herten), vǝrzęŋk˱bǭ.r (Swalmen), vǝrzɛŋk˱bōr (Heerlen, ... ), vǝrzɛŋk˱bō̜r (Susteren), zinkboor: zeŋk˱bōr (Geulle), zęŋk˱buǝr (Bilzen) Algemene benaming voor de verschillende soorten boorijzers waarmee voorgeboorde gaten conisch kunnen worden vergroot. De soevereinboor wordt onder meer gebruikt om koppen van schroeven en klinknagels te kunnen verzinken, maar ook om bramen uit boorgaten te verwijderen. Zie ook afb. 115. [N 33, 135; N 33, 144; N 33, 145; N 33, 164] II-11
soevereinen chanfreineren: sǝvrɛjǝ (Jeuk), sǫ ̞frǝneǝrn (Zonhoven), frezen: frē̜zn (Zonhoven), verzenken: vǝrzɛŋkǝ (Tegelen), verzinken: vǝrzeŋkǝ (Sittard) Met de soevereinboor een boorgat kegelvormig afschuinen. Zie ook het lemma ɛsoevereinboorɛ.' [monogr.; N 33, 329 add.] II-12
sok hoos: iech laop altied op me haese es ich heim bi. Me vrouw breit ⁄r altied nuuj veut aan (Noorbeek), korte kous: kotte ko:s (Boekhout), kous: koͅus (Linkhout), køͅüs (Bree), manssok: mansok (Leopoldsburg), mansoͅk (Leopoldsburg), manszok (Eigenbilzen), manszokke (Gronsveld), slob: slob (Tessenderlo), Zok en zökske verdringen slob en slöbbeke meer en meer.  slob (Deurne (WBD)), slobje: slobəkə (Tessenderlo), sok: ich goa ummer op de zökke wen ich heem bin. Mien vrouw schtrikt dur ummer weer nöj veut aa. (Schaesberg), ich laup altied op mien sök as ich aan ⁄t hoes bön. Mien vrouw sjtrik t⁄r eeder kiër weer niej veut aan (Reuver), ich laup altied op mien sök as ich toed bön. Mien vrouw breit-er jidder kier wir niej veut aan (Tegelen), ich laup altied op mien ze-uk es ich thoes be-in. Mien vrouw strikt der altied wir nie-j veut aan (Baarlo), ich laup altied op mien zuk as ich an hoes ben. Mien vrouw strikt er altied neei veut aan (Panningen), ich laup altied op mien zuk es ich thoes bun. Mien vrouw strikt der weer niej veut aan (Beesel), ich laup altied op mien zuk wen ich toes been. Mien vrouw sjtrikter eeder keer weer nuu veut aan (Asselt), ich laup altied op mien zök as ich bie os bin. Mien vrouw striktj er eder kieër weer noe veut aan (Stramproy), ich laup altied op mien zök as ich thoes bin. Mien vrouw breijt ter iddere kiër nej veut aan (Beringe), ich laup altied op mien zökke es ich bie os bìn. Mien vrouw sjtrikt altied weier nuu vuit traan (Limbricht), ich laup altied oppe zök aan toes. Mien vrouw sjtriktjer altied weer noew veut aan (Haelen), ich laup altied oppe zök as ich toes bun. Mien vrouw sjtriktj sjteeds noew veut (Haelen), ich loap altied op mien sökke as ich heim bin (Margraten), ich loap altied op mien zök es ich bie os bun. Mie vrou strikt ter toch weer noew veut aan (Ell), ich loop altied op mien zukke es ich heem bin. Mien vrouw schtrikt altied wèr nuj veut dra (Waubach), ich loop altied op mieng sukke wer ich heem bin. Mieng vrouw schtrikt wer ummer nuj veut dra (Wahlwiller), ich loop altied op m⁄n zukke as ich heem bie. De vrou die sjtriekt altied nuuj veut draan (Noorbeek), ich loop altied op ⁄n sökke wen ich heem bin. Ming vrouw strikt er altied neu veut a. (Gulpen), ich loop ummer op g⁄n zukke wenn ich heeëm binn. De vrouw sjtrikt mich ummer nuuj veuët dra (Hoensbroek), ich loop ummer op mieng zökke wen ich heem bin (Vijlen), ich loop ummer op mieng zökke wenn ich heem bin; mieng vrouw strikt ummer nuuj veut dra (Waubach), ich loop ummertoew op zukke es ich heem bi. M⁄n vrow sjtrikt ikkere kier wer nuuj veut droa. (Mheer), ich loup aant⁄ hoes altied op de zuk (Heel), ich loup altet op m⁄n sokke es ich toes bin. Mien vrouw sjtrik eedere kier nu veut d⁄raan (Meerssen), ich loup altied op de sök as ich thoes bun. Mien vrouw sjtrik d⁄r iddere kier wir niej veut aan (Baarlo), ich loup altied op mien sökke es ich toes bön. Mien vrouw striktj der eeder kièr weer nuuj veut aan (Echt/Gebroek), ich loup altied op mien zokke as ich toes bin. Mun vrouw striktj d⁄r altied weer noow veut aan (Laar), ich loup altied op mien zokke az ich toes bin. Mien vrōw breitj d⁄r eedere kier weer nōw veut aan (Ospel), ich loup altied op mien zök as ich aan thoes bön. Mien vrouw sjrik d⁄r eeders kièr niej veut aan (Beesel), ich loup altied op mien zök as ich aan ⁄t hoes bön. Mien vrouw sjtrikt d⁄r altied wir niej veut aan (Tegelen), ich loup altied op mien zökke es ich aan ⁄t hoes bön. Mien vrouw strik ter eedere kiër nuuj veut aan (Roosteren), ich loup altied op mien zökke es ich heim bin. Mien vrouw sjtrikt ter eedesj kier nuu veut aa (Schimmert), ich loup altied op mien zökke es ich heim bun. Mien vrouw striktj er eedere keër wer nieuj veut ane (Maasbracht), ich loup altied op mien zökke esich heim bin. M⁄n vrouw sjtrik ummer weer nuuj veut d⁄roan (Ulestraten), ich loup altied op m⁄n zokke es ich heim been. M⁄n vrouw sjtrik d⁄r eeder kier now veuj aon. (Gronsveld), ich loup altied op te zök as ich an hoes bèn. Mien vrouw sjtrikt ter idder kier wèr neij veut aan (Helden/Everlo), ich loup altied oppe zuk es ich bie oeos bin. Mien vrouw striktj er eders kieeer weer noe veut aan (Neeritter), ich loup altiet op də zùkkə es ich heim bin. Mien vrou sjtriktər eedərə kièr weer nuu veut aan (Berg-en-Terblijt), ich loup altiet op mien sökke as ich toes bin(ne). Men vrouw die strik ummer nu veut teraan (Ulestraten), ich loup altiet op mien zokkə. Mien vrouw striktj dər mich altiet weer noe veut aan (Leuken), ich loup altiet op mien zök es ik toes bön. Mien vrouw breit er sjteets weer nuuj veut aan (Herten (bij Roermond)), ich loup altiet oppe zùk ezzich heim bùn. MIen vrouw striktj t⁄r eders keir nuuj veut aan (Maasbracht), ich loup altiéd op de zök as ich tóes bön. Mien vrouw sjtrik d⁄r idders kiër wir niej veut aan (Tegelen), ich loup altīd ŏp mīn zökkə ĕs ĭch toes bön. Min vrŏw strĭktj er ēdər kìĕr nū veut ān (Pey), ich loup ummer op mien zökke es ich heim bin. mien vrouw sjtrik ummer nüj veut draan (Klimmen), iech laop altied op m⁄n zokke es iech toes bin. mien vröw breijt eederskier weer nuij veuj d⁄raon (Maastricht), iech laup altijd op m⁄n zökke es iech toes bin. M⁄n vrouw striek altied weer nu veut draan (Valkenburg), iech loot loeter oppen zökke wen iech heem bin.Mieng vrouw sjtrik loeter nui zökke vuur miech (Kerkrade), iech loup altied op m⁄n zokke es iech toes bin. M⁄n vrouw strik ummertouw nuij veuij draon. (Maastricht), ieg laop altied op m⁄n zokke es ieg toes bin. M⁄n vrouw strik eeder kier weer nui veuj draon (Maastricht), ig laup altiēt op mien zök azzig toes bên. (Baexem), ig loap altied op mien sök es ig thoes bun. Mien vrouw strikt er eddere kèr weer nü veut aan (Linne), ig loap ummer oop de sukke wen ig heem bin (Mechelen), ig loup altied op mien zök as ig aan hoes bin. Mien vrouw striktj der altied noew veut aan (Tungelroy), ik laup altied op mien sök as ik thoes bin. Mien vrouw breit er altied nieje veut aan (Venlo), ik laup altieed op mien zuch as ik toeēs bin. Mien vrouw breit d⁄r idders kier wir nie veut aan (Boekend), ik laup altiet op mien zök as ik thoes bin (Blerick), ik laup altièd op mien zök as ik toès bin. Mien vrouw breit d⁄r eeders kiër weer nieje veut aan (Venlo), ik loep altidj op min zuk as ik tusj bèn. Min vrouw breit ter iedere kier nijj vuut an (Meijel), ik loep āalt ŏop mien zök aaz ik toes bin. mien vrou̯w breitər ielkəs kīer nii̯ vūt aa (Meterik), ik loop altied oope zuik as ik thoes bin. Mien vrouw breit tur oop tied wer nie veut aan (Sevenum), ik loop altied op mien sök als ik thuis ben. Mij vrouw breit er altied weer nuje vuut an (Bergen), ik loop altiet op mien sök assik tuus bin. Mien vrouw breit er altiet wĕr ni-je vuut en (Heijen), ik loop altiet op min suk as ik thuus zie. Mien vrouw breit ter altiet wèr neje vuut aan (Siebengewald), ik loop ááltied op mien sök as ik thuis zie (Middelaar), ik loup aaltied op de zuk aas ik thoes bin (Velden), ik loup aaltied op mien zuk aas ik toes bin. Mien vrouw strikt er sties wer nie veut aan (Maasbree), ik loup altied op de zök as ik toes bin. m̂ien vrouw breit d⁄r eeders kiër weer niej veut aan (Venlo), ik loup altied op mien zök as ik thoes bin (Venlo), ik loup altiet opte zøk as ik toes bin. Mien vrouw strik ter wir nieje veut aan (Hout-Blerick), ik loup altiëd op mien sök as ik thoes bin (Blerick), ik loup thoës altied op de zök. Mien vrouw breid dao den niej veut aan (Blerick), ik loëp altied op de zök thoes. Mien vrouw zet ter altied niej veut aan (Sevenum), ik loëp altitj op min zök as ⁄k tusj ben. Min vrŏuw breiter elkeskiër neij vuut an (Meijel), ik lôep altied op mien sök âs ik thoes bin. Mien vrouw deut neej veut aan breien (Arcen), ikloepaaltieoopmienzökaasiktoesbin mienvrou breitər iedərəkierwerneejveutaan (Horst), ix loop ummer op mien zukkə wĕns ix heem bĭn. Mien vrouw štrikt ər jiddəs kiĕər wĕr nuj veut draa (Eys), n poar} zokke (Houthalen), sok (Blerick, ... ), sokke (Grote-Brogel), soͅk (Linkhout), suk (Buchten, ... ), sūk (Beek), sök (Hulsberg, ... ), sökke (Echt/Gebroek), zaŏk (Posterholt), zek (Schinveld), zoekke (Schinnen), zok (Amby, ... ), zokke (Amby, ... ), zokken (Borgharen, ... ), zoko (Geulle), zŏĕk (Beverlo), zŏk (Maaseik, ... ), zoͅk (Achel, ... ), zuk (Berg-en-Terblijt, ... ), zukke (Schinnen), zyk (Sint-Geertruid), zòk (Amstenrade, ... ), zók (Sevenum, ... ), zôk (Venlo), zök (Amstenrade, ... ), zökke (Benzenrade, ... ), zø.k (Montzen), zøk (Wellen), zø͂ͅk (Bocholtz), zøͅk (Teuven), zùk (Maasbracht), zùkke (Montfort), zûk (Valkenburg), zük (Einighausen, ... ), zək (Wintershoven), [mv.]  zukən (Beverlo), alleen voet en scheen bedekkend  zŏk (Ophoven), Halverwege het been.  sok (Paal), het woord wênn als duits wenn  iež loowf əmmor oop mieng zokke wênn iež heem bi. Mieng vrouw žtrikt əmmor nəj vus draa (Vijlen), Kort uitspreken.  zook (Heusden), korte  zok (Loksbergen, ... ), korte kous  sok (Eisden), zok (Eigenbilzen, ... ), korte kous (chaussette)  zök (Remersdaal), korte kous voor mannen  zokən (Peer), korte kousen  zokken (Peer), kousjes tot aan de enkel om over de kousen aan te doen  zoͅk (Tessenderlo), oeu van t franse soeur, kort uitgesproken  zùk (Dieteren), onder de knie  zok (Beringen, ... ), onder knie  zok (s-Herenelderen), voor kort mannenkous  zok (Reppel), voor vrouwenkousen  zok (Eigenbilzen), Zie ook 1. hoas. Zie ook afb. p. 477.  zök (Heerlen), Zok en zökske verdringen slob en slöbbeke meer en meer.  zok (Deurne (WBD)), streen: voor korte mannenkous  streine (Reppel), strump: stromp (Sevenum), strump (Roermond), strumpe (Stramproy), stròmp (Paal), stRòmp (Paal), strûmp (Tungelroy), Altijd mv.  strumpen (Peer), door oudere mensen gebruikt  stroomp (Melderslo), gebruikt door oudere mensen  stroomp (Horst), Vero.  sjtrómp (Roermond), voetsel: vuotsel (Kortessem), vêtsel (Ordingen), vötsəl (Velm), vùtsel (Sint-Truiden), vədsəl (Montenaken), vətsel (Sint-Truiden), vətsəl (Borlo, ... ), e"zoals in dus.  vetzels (Heers), eu kort uitgesproken  veudsel (Sint-Truiden), mannenkous tot onder de knie  vøtsəl (Sint-Truiden), NB p. 477: voet [vu\\t], -je [v$tß\\].  vøͅtsəl (Niel-bij-St.-Truiden), o kort en ook nog eens met een trema; voor korte manskousen  vő̅tsel (Sint-Truiden), tot onder de knie  veitsel (Heers), voor sok, misschien typisch Sint-Truidens  vədsəl (Sint-Truiden), wat de mannen dragen  vətsəls (Alken), {slobje}: Zok en zökske verdringen slob en slöbbeke meer en meer. -> sem. toel.  slöbbeke (Deurne (WBD)), {sokje}: Zok en zökske verdringen slob en slöbbeke meer en meer. -> sem. toel.  zökskə (Deurne (WBD)) 1. kous; - 2. sok || herensokken || Hoe noemt men de sok (de halflange beenbedekking van den mensch)? [DC 09 (1940)] || kous [ZND 01 (1922)] || kous (bedekt de voet en het been tot vlak onder of tot boven de knie) [ZND 16 (1934)] || kous met korte schacht || Kous. Wat is de juiste uitspraak van kous (beenbekleding) ? [ZND 47 (1950)] || sok || sok als kledingstuk || Sok, een paar sokken. Bedoeld wordt de korte kous, tot halverwege het been door mannen en door kinderen gedragen (fr. chausette) [ZND 48 (1954)] || sok, korte herenkous [zok, vlink, vlik, ene zök] [N 24 (1964)] || sok, korte kous || sok, kous || sok: baaien voetdeksel ook sok genaamd dat men over de kousen of met klompen draagt || sok: korte kous || Sokken. Ik loop altijd op mijn sokken als ik thuis ben. Mijn vrouw breit er telkens weer nieuwe voeten aan. [DC 39 (1965)] || wollen sok III-1-3
sok, mof koppeling: kǫpǝleŋ (Stokkem), manchon: māšǭ (Hasselt), mof: mof (Herten, ... ), mo̜f (Houthalen), muf (Bleijerheide, ... ), pummel: pømǝl (Nieuwenhagen  [(met binnen- en buitendraad)]  , ... ), sok: sǫk (Nieuwenhagen, ... ) De eenvoudigste en meest voorkomende fitting, bestaande uit een pijpstukje met binnendraad, waarin de beide te verbinden pijpen worden vastgeschroefd, nadat men de beide draadvlakken eerst van dichtingsmateriaal heeft voorzien. Zie ook afb. 265. [N 64, 118a-b; monogr.] II-11
sokophouder bindel: be`nəl (Rotem), bendjel (Hoeselt), beŋəl (Lanklaar), bējnəl (Bree), beͅnəl (Opglabbeek), binjel (Kerensheide, ... ), ! Een J in t plat ès ene bingel.  bingel (Uikhoven), bretel (<fr.): bretèlle (Stokkem), pərtɛlə (Wintershoven), elastiek: elastik (Beverlo), elastèk (Leopoldsburg), eͅlastek (Leopoldsburg), elastieken band: élestieke band (Eksel), elastiekje: elastekskə (Hasselt), help: helpe (Sittard), hoosbindel: haosbingel (Heerlerheide), houder: hawur (Mesch), hozenbindel: haozebenjel (Echt/Gebroek), hosebinjelen (Urmond), jarretelle (fr.): jartellen (Sint-Truiden), jartels (Hoensbroek), jarteͅl (Kwaadmechelen), jartèl (Kwaadmechelen), jertel (Eigenbilzen), jərteͅl (Kwaadmechelen), sjartel (Neerharen), sjərtɛlə (Boorsem), šateͅls (Achel), šárteͅl (Zelem), šərtel (Rekem), zjartel (Lommel), zjərtɛl (Opheers), žartēͅl (Ketsingen), žarteͅl (Hasselt, ... ), žarteͅls (Boekt/Heikant), žarteͅlə (Teuven), žjartèl (Boekt/Heikant), žärəteͅl (Rosmeer), žərtel (Neerpelt), žərteͅl (Borgloon, ... ), jarretire (fr.): Van Dale (FN): jarretière, kouseband, sok-, kousophouder.  žartjèèr (Paal), žaRtjɛɛR (Paal), kousband: koosband (Beringen, ... ), kosbant (Beringen), kōsbant (Beringen), kousenband: kosebint (Diepenbeek), kousebandj (Roermond), kousəbant (Herk-de-Stad), koͅsəbant (Linkhout), koͅsəbaŋt (Velm), kèùseband (Tessenderlo), køsəbant (Tessenderlo), kousenbindel: kousenbindel (Vliermaal), koͅusəbeŋəl (Bocholt, ... ), kousophouder: kous ophouwer (Maastricht), kuitenband: kuteband (Beek), mansjarretelle (<fr.): manschertel (Millen), mansjartelle (Borgloon), mansjərteͅlə (Mechelen-aan-de-Maas), mansšarteͅlə (Kermt), mansžarteͅlə (Borlo), ophouder: ophalder (Venlo), rekjes voor de sokken: b.v. rèkskes vur-e zokke wuu"re ne mie"gedrooge.  rèkskes vur-e zokke (Beverlo), rokophouder: rokophaojer (Tungelroy), sokband: zoͅkbant (Donk (bij Herk-de-Stad)), sokbindel: zokbinjel (Roermond), sokbinder: zokbinder (Rotem), sokkenband: zökkebandj (Sittard), sokkenbindel: sòkəbinjələ (Mechelen-aan-de-Maas), zokkebendel (Zichen-Zussen-Bolder), zokkebenel (Val-Meer), sokkenhouder: sokkehaajer (Reuver), sokkehalter (Kerkrade), sokkehaojer (Weert), sokkehoajer (Ell), sokkenhalder (Blerick, ... ), sokkenhaojers (Neeritter), sokkenholder (Venray), sokkenholders (Venray), soͅkəhawərs (Hamont), zaŏke hawters (Posterholt), zokke haower (Oost-Maarland), zokke-houwer (Schimmert), zokkehaajer (Maasniel), zokkehalders (Venlo), zokkehojers (Tungelroy), zokkehouwers (Wijk), zokkehòòjer (Haelen), zokken hawwer (Ulestraten), zokkenhojer (Weert), zòkke hauwer (Maastricht), zòkkehaojer (Nunhem), zòkkehoajer (Egchel), zókkenhaojer (Sevenum), zökehouders (Oirsbeek), zökhalder (Horst), zökhalders (Venlo), zökhaojers (Roermond), zökhouwers (Hoensbroek), zökke haojer (Stevensweert), zökke-houer (Bleijerheide), zökke-houwer (Bocholtz, ... ), zökkehalders (Horst), zökkehauwisj (Munstergeleen), zökkehouwer (Heerlen, ... ), zökkenhaojer (Sevenum), sokkenjarretelle (<fr.): zokəzərteͅlə (Riksingen), sokkenophouder: sökke ophawwer (Mechelen), zokke-ophouwer (Hout-Blerick), zokkeophouwer (Hout-Blerick), zökke ophouwer (Nuth/Aalbeek), zökke-ôp howesj (Hoensbroek), zökophaawers (Meijel, ... ), zökophaojers (Grathem), zökophawders (Susteren), zökophawwer (Klimmen, ... ), zökophouwers (Amstenrade, ... ), zökóphaawer (Meijel), sokophouder: sokophaojer (Roermond), sokophaowers (Eijsden), sokophouwers (Stein), zokophajer (Roermond, ... ), zokophalder (Nieuwenhagen, ... ), zokophaojer (Boeket/Heisterstraat), zokophauwer (Oirsbeek), zokophawwer (Maastricht, ... ), zokophouder (Tegelen), zokôphalder (Oirlo), zòk-ophawer (Maastricht), zòkophaojer (Baarlo, ... ), zòkophawers (Wijk), zòkophouwersch (Meerssen) [sokophouder] || jarretel (fr.): kous- of sokophouder || sokophouder || sokophouder, band om de kuit [N 24 (1964)] || sokophouder, de band om de kuit || sokophouders III-1-3
sokschoen sokkenschoen: zöksjoon (Grathem), sokschoen: seukschoenen (Eksel), soksXuən (Neerpelt), zokšy.n (Tongeren), doet men aan om in de botten te dragen  soksXunə (Beverlo), sokschoenen draagt men in de laarzen  sokschoene (Beverlo), zacht leren schoen met gebreid bovenstuk  soksjoon (Roermond) sokschoenen, hogemanschoenen, in de betekenis van soort schoen; betekenis/uitspraak [N 24 (1964)] III-1-3
soldaat soldaat: saldo.t (Well), saldo.ət (Gulpen, ... ), saldo:t (Baelen, ... ), saldot (Gennep, ... ), saldu.t (Beverlo), saldu.ət (Lommel), seldaot (Maastricht), sḷdo.t (Heusden), soldaot (Sevenum, ... ), soldo.at (Zepperen), soldo.t (Bilzen, ... ), soldo.ət (Binderveld, ... ), soldo:et (Kortessem), soldo:t (Sint-Huibrechts-Lille), soldo:ət (Rutten), soldoat (Eigenbilzen), soldu.ət (Borgloon, ... ), soldô.t (Baexem, ... ), sulda.t (Hasselt), sulda.ət (Beringen), sulda:t (Eygelshoven, ... ), suldat (Vaals), suldo.t (Beek, ... ), suldo.ət (Amstenrade, ... ), suldo:t (Alken, ... ), suldo:ət (Buvingen, ... ), suldoət (Wanssum), suldu.t (Heppen, ... ), suldu.ət (Lommel), suldô.ət (Houthalen), suldô:t (Bree), suḷdo.t (Kwaadmechelen), səlda:t (Neerpelt), səldo.t (Achel, ... ), səldo.ət (As, ... ), səldo:t (Blitterswijck, ... ), səldo:ət (Veldwezelt), səldot (Geleen, ... ), səldoət (Geysteren, ... ), səldu.t (Maaseik, ... ), səldu.ət (Bergen), səldô.t (Born, ... ), səldô:t (Meerlo), səldôt (Neer), ṣuldo.ət (Roermond), ṣəldo.t (Belfeld, ... ), ṣəldo:t (Horn, ... ), ṣəldô.t (Beesel, ... ), tsolda:t (Simpelveld), tsulda:t (Bocholtz, ... ), zaldoət (Eupen) een soldaat die net in dienst is [rekruut, groentje, schacht] [N 90 (1982)] || soldaat [RND] || welke verschillende soldaten onderscheidt u [piot, zandhaas, kalkvreter] [N 90 (1982)] III-3-1
soldaatje croutonnetje: Fr. crouton  kroettôkë (Tongeren), krapje: krepke (Echt/Gebroek, ... ), zgn. soldaatjes bij de spinasie of erwtensoep  krɛpkə (Sittard), soldaat: Verklw. soldäötje  soldaot (Venlo), trijpeltje: trieppeltjes (Simpelveld) broodkaantje || crouton || dobbelsteentjes van witbrood in boter gebakken || kleine stukjes geroosterd brood || stukje geroosterde mik in de erwtensoep || zeer smal gesneden stukjes brood III-2-3
soldaatjes apostelen: Syst. WBD aapòstele: slechts twee maal gehoord.  aapòstele (Maasniel), blokjes: blèùkskes (Posterholt), bløͅkskəs (Val-Meer), braadpoeitjes: braudpoejkes (Bilzen), bradertjes: Syst. Veldeke  bröterkes (Tegelen), brood-blokjes: Syst. WBD  broëd-blökskes (Oirlo), broodkorstjes: Syst. Frings  brūtkoͅrstšəs (Bocholt), brūətkoͅrstəkəs (Beringen), brūətkoͅskəs (Hasselt), croutjes: Syst. Frings  krytšəs (Gingelom), crouton-tjes: kreto͂ͅkes (Hasselt), kretóngskes (Hasselt), mv.  kroetsjes (Hasselt), gebakken boterham: Syst. Frings  gəbakə bōtəram (Heppen), gebakken brood: gebakken broad (Guttecoven), Eigen syst.  gebakke brōēd (Heerlen), gebakken korstjes: gebakke körstekes (Eksel), gebakken mik: gebakke mik (Haelen), gebakken weg: Syst. WBD  gebakke wek (Velden), gebraden brood: gebraeje broed (Oost-Maarland), gebraden mik: gebraoje mik (Swalmen), geharst brood: Syst. Frings  gəhoͅrst˂ bruu̯ət (Achel), Syst. Wbk. van Bree  gehorst bruud (Bree), geroosterd: Syst. IPA  gərø̞stərt (Kwaadmechelen), geroosterd brood: gereusterd brood (Sittard), gereùsterd braod (Mechelen-aan-de-Maas), geruusterd broed (Gronsveld), Syst. Eijkman  gərøͅstərt˂ brōt (Gennep), Syst. Frings  gəry(3)̄stərt˂ bruu̯ət (Melveren), gəry(3)̄stərt˂ brūt (Sint-Truiden), gərøstərt˂ bruət (Hamont), gərøstərt˂ brūət (Hamont), kaantje: Syst. Frings  køənkə (Gingelom), kaantjes: Syst. Frings  koͅŋkəs (Halen), kartonnetjes: Syst. Frings  kartoͅnskəs (Niel-bij-St.-Truiden), knapje: Syst. Grootaers  kneͅbkə (Lommel), knapjes: Syst. Veldeke Knepkes zien hêl gebakke körsjes  knepkes (Tegelen), korst: koesj (Oirsbeek), korstjes: koskes (Berbroek), køkəs (Borgloon), køͅkəs (Borgloon), køͅrstəkəs (Houthalen), Syst. Frings  kyršəs (Maaseik), køskəs (Zelem), Syst. Frings (?)  kø͂ͅstjəs (Kinrooi), krapjer: Syst. WBD Ook van spek!  krépjer (Kerkrade), krapjeren: krepgere (Kerkrade), krapjes: krepke (Maastricht), krepkes (Altweert, ... ), krepkës (Hoeselt), kreͅpkəs (Borgloon, ... ), krɛpkəs (Helchteren, ... ), Eigen phonetische  krepkəs (Valkenburg), Eigen syst.  krepkes (Heerlen), Krepkes zijn in Maasbracht de uitgesmolten restjes van de veer van het varken. (veer = vlies).  krepkes (Maasbracht), krepkes: bij ons de restjes van uitgesmolten vet.  krepkes (Ubachsberg), Stukjes gebakken vet  krépkes (Puth), Syst. Frings  kreͅpkəs (Beverlo, ... ), krɛpkəs (Hasselt, ... ), krɛ̄p˂kə (Neerpelt), Syst. Frings (?) Krepkes: stukjes spek  krɛpkəs (Kinrooi), Syst. Veldeke  krepkes (Kinrooi, ... ), Syst. WBD  krepkes (Blerick, ... ), krèpkes (Tegelen), Syst. WBD De krèpkes die u hier hier als voorbeeld serveert, zijn bij ons stukjes spek die in de saus gedaan worden, de zg. krèpkessaus.  krèpkes (Maasniel), Syst. WBD Krepkes = uitgebakken reuzel  krepkes (Meijel), Syst. WBD Krepkes is heel bekend maar voor stukjes spek  krepkes (Herten (bij Roermond)), Syst. WBD Krepkes zijn hier "uitgebraden stukjes vet".  krepkes (Roermond), Syst. WBD Ook voor kleine stukjes gebakken spek in gebruik  krèpkes (Geleen), Syst. WBD Wel van vlees.  krepkes (Leuken), krappeltjes: krebbelkes (Grevenbicht/Papenhoven), kreppelkes (Neeroeteren), Eigen spellingssyst. Zie vragenlijst p.6  krebbelkes (Berg-aan-de-Maas), Syst. Frings Kreppelkes: Stukjes geroosterd of in boter of vet gebakken vlees  krɛpəlkəs (Bocholt), Syst. WBD  kreppelkes (Nederweert), krappen: krap (Bleijerheide, ... ), krappe (Mechelen), Syst. WBD  krabbe (Maasniel), krappetjes: Syst. Frings  krɛbəkəs (Koersel), Syst. IPA  kre̝ͅbəkəs (Paal), paardjes: Ook poejkes genaamd  pja͂rtšəs (Hasselt), uitsluitend mv.  pertjes (Altweert, ... ), poeitjes: poejkes (Bilzen), ruitertjes: ruterkes (Venlo), Syst. WBD  ruuterkes (Venlo), soldaatjes: soͅldøtjəs (Gennep, ... ), soldeutjes: van wittebrood  soldeutjes (Stein), Syst. WBD  seldeutjes (Holtum), soldeutjes (Boekend), soldèùtjes (Neer, ... ), soldêûtjes (Mechelen), soldötjes (Ottersum), Syst. WBD sjuldeutjes: in zeer kleine stukjes gesneden spek.  sjuldeutjes (Herten (bij Roermond)), Uitsluitend verklw.  suldäötjes (Altweert, ... ), sopjes: søͅpkəs (Rotem), Syst. Frings  søpkəs (Kessenich) croutons || croutons, stukjes gebakken of geroosterd witbrood || gebakken stukjes brood || in boter gebakken kleine stukjes wittebrood, soldaatjes || in reepjes gesneden spek of brood || in vet of boter gebakken kubusje brood || soldaatjes, geroosterde reepjes of vierkante stukjes brood, genuttigd bij erwtensoep || soldaatjes, in stukjes gesneden spek [N 16 (1962)] || stukjes geroosterd brood in de soep || stukjes geroosterd brood of blokjes spek, die in de erwtesoep werden gedaan || stukjes geroosterd brood, of in vet of boter gebakken brood [N 16 (1962)] || Stukjes geroosterd of in boter of vet gebakken brood (krepkes?) [N 16 (1962)], [N 16 (1962)] || uitgebakken stukjes spek, ook kleine stukjes geroosterd brood bij erwtensoep || vierkant blokje geroosterd witbrood III-2-3