e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
spel (alg.) spel: chpäl (Aubel), e sjpaell (Horn), e sjpeeel (Sittard), e sjpeehell (Meerssen), e sjpeehl (Epen), e sjpeel (Roermond, ... ), e sjpEhl (Kerkrade, ... ), e sjpihl (Roermond), e sjpiiel (Brunssum), e sjpilh (Gulpen), e sjpuuel (Gronsveld), e spael (Echt/Gebroek, ... ), e spaell (Voerendaal), e spE(ii)l (Vliermaalroot), e speehel (Hasselt), e speehl (Borgloon, ... ), e speel (Mechelen-aan-de-Maas), e spEhl (Hoepertingen), e spEl (Beringen, ... ), e speuhl (Hamont, ... ), e speuhle (Ophoven), e spiiel (Bilzen, ... ), e spiih(ii)l (Neeroeteren), e spiihel (Veldwezelt), e spuuheul (s-Gravenvoeren), E(ii) spuhll (Hunsel), e(n) spEhl (Wanssum), ee sjpael (Susteren), en sjpaell (Posterholt), en sjpEl (Panningen), en sjpEll (Reuver), en sjpeuhll (Tegelen), en spael (Afferden, ... ), en spaell (Meijel), en spEl (Maasbree, ... ), en spEll (Nederweert, ... ), en spEllll (Grubbenvorst), en speuell (Venlo), schpeel (Bingelrade, ... ), schpel (Amby), schpeul (Belfeld, ... ), schpēēl (Heer, ... ), shpèùal (Banholt), sjpeel (Beegden, ... ), sjpeel(ke) (Sittard), sjpeel, sjpel (Posterholt), sjpeiel (Klimmen), sjpel (Bocholtz, ... ), sjpeul (Helden/Everlo, ... ), sjpēēl (Sittard), sjpĕl (Susteren), sjpieel (Doenrade, ... ), sjpil (Gulpen, ... ), sjpill (Rimburg), sjpīl (Eys), sjpuuel (Eijsden), sjpuül (Gronsveld), sjpéél (Herten (bij Roermond)), sjpöl (Panningen), spael (Beringen, ... ), spee.l (Hasselt, ... ), speeh(ii)l (Wellen), speehl (Diepenbeek, ... ), speel (Beesel, ... ), spEl (Aalst-bij-St.-Truiden), spel (Blerick, ... ), spEl (Kermt), spel (Oostham), spEl (Ottersum), spel (Sint-Truiden, ... ), spell (Eupen), speul (Afferden, ... ), speuël (Maaseik), spēēl (Asenray/Maalbroek, ... ), spēūl (Grubbenvorst, ... ), spēəl (Meeswijk), spi.l (Meeuwen), spiehl (Genk), spieil (Bilzen), spiel (Bree), spieul (Moelingen), spieël (As, ... ), spjael (Val-Meer), spul (Griendtsveen, ... ), spuuël (Bocholt), spŭl (Gennep, ... ), spèl (Sint-Truiden), spéel (Tongeren), spél (Gennep), spêel (Stokkem), spêl (Baelen, ... ), spêël (Rekem), spɛəl (Zonhoven), špē.l (Gemmenich), Dat is toch geen speel niet meer voor grote mensen.  sp"l (Lommel), De jung haan doo och gi speel.  speel (Beverlo), Doe eens een spel met.  spēəl (Meeswijk), Een nieuw spel beginnen.  spèl (Niel-bij-St.-Truiden), Ei speel kaarte.  speel (Echt/Gebroek), ie v. mier  špiel (Brunssum), Ik ken nog een schoon spel.  sp"l (Hamont), NB c) e sjpeel van 32 kaarte.  sjpeel (Roermond), Opm. Duitse sp.  speel (Montfort), ps. omgespeld volgens Frings.  spø͂ͅël (Sevenum), Spee.ëlekes doe.ën: spelletjes doen.  spee.ël (Zonhoven), Verkl. spellke.  spe:l (Kaulille), Verkl. späölke.  spe:l (Bocholt), Vgl. sjpeel.  sjpel (Swalmen), Zie ook speel.  späl (Lommel), Zie spél (spel).  speul (Gennep), Zouwe vier e sjpelsje kate?  sjpel (Kerkrade) 1. Spel. || 3. Spel. || [I.] Spel. || [Spel]: 1. Spel. || I. Spel. || Sluitspeld, haarspeld; spel. || Speel: 1. Spiel, auch sportliche Begegnung; 2. Spielgegenstand, Spielzeug: e speel kaate. || Speel: spel. || spel [GTRP (1980-1995)], [SGV (1914)] || Spel(letje). || Spel, gebeurtenis, klus, karwei. || Spel. [Willems (1885)] || Spel: 1. [Spel]. || Spel: 1. Ontspanningsbezigheid. || Spel: 1. Spel. || Spel: 4. partij die men speelt. || Spel: spel. III-3-2
spel met een priktol perkmaaien: Sub perkslaon: ook perkméjje.  perkméjje (Echt/Gebroek), perkslaan: Ook perkméjje.  perkslaon (Echt/Gebroek) Spel met de werptol. III-3-2
speld kopspelde: kopspɛl (Achel, ... ), naald: ənölt (Vaals), schreursgat: Al of niet met een zak aan de binnenkant.  sjreursgaat (Roermond), spang: sjpang (Heerlen, ... ), span (Eupen), spang (Genk, ... ), spaŋ (Amby, ... ), spaŋǝ (Horn), spāŋ (As, ... ), špaŋ (Amby, ... ), špaŋǝ (Eijsden, ... ), špoŋ (Eijsden), AN spang betekent sierspeld, gesp.  spang (Bree), In de betekenis gesp ongebr.  spang (Maastricht), Kil. sphanghe.  schpang (Valkenburg), Mnl. spange (= metalen ring of haak om iets te hechten of te sluiten).  sjpang (Gronsveld), Nhd. Spange; Fr. épingle, Lat. spina. Kil. spangh.  spa:ŋ (Meeswijk), spangetje: špɛŋskǝ (Doenrade), speld: spael (Meeuwen), spel (Heers, ... ), spelt (Venlo), spēld (Meerlo, ... ), speͅl (Beringen, ... ), spɛl (Eksel), spɛlt (Arcen, ... ), spɛ̄lt (Horst, ... ), špɛlt (Belfeld, ... ), špɛltj (Helden), špɛ̄lt (Panningen), Apocope van de d.  späl (Lommel), Kil. spel, speld.  speͅl (Niel-bij-St.-Truiden), ss. Bróksespel, touspel (=veiligheidsspeld).  spel (Genk), ss. Kopspèl, toespèl, vloospèl, brùksespèl.  spèl (Beverlo), spelde: spęl (Beringen, ... ), spɛl (Afferden, ... ), spɛ̄l (Beringen, ... ), spengel: speŋǝl (Jesseren, ... ), spēŋǝl (ɛ'S-Herenelderen), spęŋǝl (Koninksem, ... ), spɛŋǝl (Riksingen), špɛŋǝl (Buggenum, ... ), [WLD II.7: lm. speld, spengel (blz. 36)]  spiŋəl (Tongeren) 1. spang; - 2. speld || Puntig, van een kop voorzien metalen stiftje om iets in weefsel vast te steken of te bevestigen op of aan iets anders. [N 62, 50a; L 7, 20; L 14, 24; L B1, 73; R 14, 8a; MW; Wi 7; S 34; monogr.] || spang, speld || spang: a) speld || spang: speld || speld [ZND B1 (1940sq)] || zijspleet in een vrouwenrok II-7, III-1-3
speld waarmee men de darmen schoonmaakt haarspang: hø̜̄ršpaŋ (Buchten), haarspangel: huǝrspɛŋǝl (Mal), hwōrspęŋǝl (Riksingen), haarspeld: haarspeld (Mal, ... ), huǝrspęl (Vliermaal), huǝrspɛl (Zepperen), hø̜̄rspɛl (Ottersum), hǭrspęl (Borgloon), hǭrspɛl (Meijel), hǭrspɛlt (Kaulille), hǭrspɛǝl (Meijel), hǭršpɛlt (Helden), spang: spaŋ (Bilzen), speld: spɛl (Beverst, ... ) Een speld, meestal een haarspeld, vouwt men dubbel; de darm wordt tussen deze twee stukken geklemd en dan tussen beide stukken doorgetrokken, waardoor de mest eruit wordt geperst. De darm moet natuurlijk wel nog uitgekookt worden. [N 28, 118] II-1
spelden aaneenspelden: ānējspɛlǝn (Heusden), afspangen: ǭfspaŋǝ (Maastricht), ǭfšpaŋǝ (Eijsden), afspelden: afspɛldǝ (Meijel), afsteken: āfštē̜kǝ (Herten), dichtspangen: dextspaŋǝ (Eisden), met een spang vaststeken: met ęjn spaŋ vaststē̜kǝ (Maasbracht), met ęjn špaŋ vasstēkǝ (Einighausen), met ęjn špaŋ vastštē̜kǝ (Bingelrade), opspelden: opspɛlǝ (Meeuwen), spangelen: spaŋǝlǝ (Horn), spangen: spanǝ (Val-Meer), spaŋǝ (Borgharen, ... ), španjǝ (Broeksittard, ... ), španǝ (Geleen), špaŋǝ (Berg / Terblijt, ... ), spelden: spēltǝ (Horst, ... ), spɛldǝ (Blerick, ... ), spɛltǝ (Arcen, ... ), spɛlǝ (Afferden, ... ), špɛljǝ (Herten), špɛltǝ (Kessel, ... ), špɛlǝ (Helden, ... ), steken: stē̜kǝ (Maasbree, ... ), štē̜kǝ (Asenray / Maalbroek, ... ), toespangen: towspaŋǝ (As, ... ), tsǫwšpaŋǝ (Bleijerheide), tuspaŋǝ (Echt, ... ), tuspaŋǝn (Echt, ... ), tuwšpaŋǝ (Ransdaal), tušpaŋǝ (Doenrade, ... ), tǫwspanǝ (Bilzen), tǫwspaŋǝ (Bilzen), toespelden: toespelden (Hopmaal), tuspęldǝ (Venlo), tuspęljǝ (Born), tuspęlǝ (Genk), tuspɛltǝ (Reuver), tuwspēltǝ (Horst), tušpęldǝ (Schinnen), tǫwspęlǝ (Genk), tǫwspɛlǝ (Zolder), tǫwspɛlǝn (Diepenbeek), vastspangen: fasspaŋǝ (Eisden, ... ), vasspanǝ (Bommershoven, ... ), vasspaŋǝ (Amby, ... ), vastspaŋǝ (As, ... ), vasšpaŋǝ (Eys), vāsspanǝ (Gelinden, ... ), vāsspaŋǝ (Welkenraedt), vāsšpaŋǝ (Montzen), vastspelden: fastspɛln (Tessenderlo), vasspęlǝ (Hamont), vasspęlǝn (Peer), vasspɛlǝ (Sint-Truiden, ... ), vastspɛlǝ (Kermt), vastspɛlǝn (Eksel, ... ), vastšpɛltǝ (Tegelen), vastspeten: vasspētǝ (Mielen-boven-Aalst), vastspeten (Tessenderlo), vastspētǝ (Houwaart, ... ), vastspētǝn (Oostham), vaststeken: vasstē̜kǝ (Beesel, ... ), vaststēǝkǝ (Lanklaar), vaststē̜kǝ (Molenbeersel), vastštē̜kǝ (Buggenum, ... ), vasštē̜kǝ (Belfeld, ... ), vāsstē̜kǝ (Blitterswijck) Met spelden stukken kleding of panden aan elkaar vastspelden. [N 59, 74; L 7, 20; S 34] II-7
speldenkussen kopspeldenkussen: kopspɛlǝkøsǝ (Loksbergen), kussen: køsǝ (Hoepertingen), kęsǝ (Bilzen), kussentje: køskǝ (Opglabbeek), køsǝkǝ (Opglabbeek, ... ), kø̜sękę (Geleen), kęsǝkǝ (Bilzen), lapje aan de muur: lępkǝ ǭn dǝ mur (Eijsden), naaldekussen: noǝlkęsǝ (Schulen), naaldenkussen: naaldenkussen (Hopmaal, ... ), nø̜ldǝkø̄sǝ (Montzen), nēǝlǝkø̄sǝ (Alken), nǫldǝkøsǝ (Bleijerheide, ... ), nǭjǝkø̜sǝ (Doenrade), nǭldǝkø̜sǝ (Noorbeek, ... ), nǭldǝkɛsǝn (Reppel), nǭljǝkøsǝ (Nieuwstadt), nǭljǝkø̜sǝ (Maastricht), naaldenkussentje: nuǫlǝkø̜sǝkǝ (Zolder), nǫldǝkøskǝ (Meijel), nǭjlǝkyskǝ (Born), nǭjǝkø̜skǝ (Eisden), nǭldǝkø̜skǝ (Venlo), nǭljǝkø̜skǝ (Echt), nǭljǝkø̜sǝkǝ (Meerssen), naaldjeskussentje: nɛltjǝskɛskǝ (Rosmeer), naaldkussen: nǭltkęsǝ (As), spangelkussen: spāgǝlkøsǝ (Sint-Martens-Voeren), spangenkussen: spanjǝkøsǝn (Beek), spaŋǝkøsǝ (Boorsem, ... ), spaŋǝkøsǝn (Bilzen, ... ), spaŋǝkø̄ǝsǝn (Kessenich), spaŋǝkø̜sǝ (Eisden, ... ), spaŋǝkē̜sǝn (Maaseik), spaŋǝkęsǝ (Bilzen), spaŋǝkɛsǝn (Neeroeteren), spāŋǝkøsǝ (Maastricht), spāŋǝkø̜sǝ (Maastricht), špaŋǝkøsǝ (Bleijerheide, ... ), špaŋǝkø̜sǝ (Doenrade, ... ), spangenkussentje: spaŋǝkø̜skǝ (Bilzen, ... ), spaŋǝkęskǝ (Opglabbeek, ... ), spaŋǝkęsǝkǝ (Bilzen), spaŋǝkɛskǝ (Munsterbilzen), spāŋǝkø̜sǝkǝ (Maastricht), spɛŋǝkɛskǝ (Opglabbeek), špaŋǝkø̜skǝ (Herten), spangkussen: spaŋkøsǝ (Lanaken), spaŋkø̜sǝ (Zichen-Zussen-Bolder), spaŋkɛsǝ (Beverst), špaŋkøsǝ (Valkenburg), speldekussen: spɛlkøsǝ (Hasselt), speldenkussen: speldenkussen (Ophoven), spēlǝkɛsǝn (Grote-Brogel), spē̜ldǝkøsǝ (Horst), spęldǝkęsǝ (Genk), spęlǝkøsǝ (Tessenderlo), spęlǝkø̜sǝ (Landen), spɛldǝkø̄sǝ (Helden), spɛltǝkøsǝ (Venlo), spɛltǝkøǝsǝ (Kesseleik), spɛlǝkȳsǝn (Koersel), spɛlǝkøsǝ (Diepenbeek, ... ), spɛlǝkøsǝn (Neerpelt, ... ), spɛlǝkø̜jsǝ (Borgloon, ... ), spɛlǝkø̜sǝ (Zolder), spɛlǝkęsǝ (Schulen), spɛlǝkɛsǝ (Gelieren Bret, ... ), spɛlǝnkø̜jsǝn (Zolder), špęldǝkøsǝ (Schinnen), špɛltǝkø̜sǝ (Reuver), speldenkussentje: spɛldǝkøskǝ (Meijel, ... ), spɛlǝkesǝkǝ (Peer), spɛlǝkøskǝ (Achel, ... ), spengelenkussen: spɛŋǝlǝkø̄sǝ (Tongeren), spengelkussen: speŋǝlkø̜sǝ (Tongeren) Kussentje waarop men de spelden en naalden steekt. De informant van Q 198 merkt op dat hij de naalden op zijn vest (kamizool) of op een stukje stof aan de muur speldde. Zie afb. 11. [N 59, 13a; N 62 68; L 45, 19; Gi 1.IV, 64; MW; monogr] II-7
speldnagel, oppinnagel naaldspijker: naaldspijker (Stein), oppinnagel: oppennāl (Bleijerheide), oppinnagel (Dilsen), ǫppenǭgǝl (Milsbeek), pinnagel: (mv)  pennę̄gǝl (Maasbree), spangnagel: spaŋnǭgǝl (Bilzen), speldenagel: spɛlnāgǝl (Diepenbeek), (mv)  spɛlnigǝl (Dilsen), speldnagel: speldnagel (Lommel), špɛltnāgǝl (Roggel), (mv)  spɛltnęǝl (Bleijerheide), vastzetnagel: vaszɛtnāl (Bleijerheide) De spijker waarmee men de bovenzool voor en achter voorlopig vastzet, een oppinspijker. [N 60, 202a; N 60, 202b; N 60, 235; N 60, 101] II-10
spelen (alg.) hellen: helle (Bocholtz, ... ), #NAME?  helle (Kerkrade), Hard, ingespannen of onder moeilijke omstandigheden werken; doen; laten begaan.  helle (Sittard), Ich hel neet mieëI: ik doe niet meer mee.  helle (Klimmen), Peejtje helle, paardje spelen.  helle (Heerlen), Zou ver nog éns helle? Zouden we nog eens spelen?  helle (Sittard), joetsen: De kinger zien in t feld aan t joetse.  joetse (Baarlo), muiken: De kinderen waren gezellig aan t muike.  muike (Baarlo), ophellen: Verberje -; ónger dr dusj is mol, verstoppertje spelen; onder de tafel is honk.  óphelle (Kerkrade), plausteren: De kinger zien aardig ;èt det water aan t plaustere.  plaustere (Baarlo), plenken: [Vgl. WNT sub plenken: 4) Plenken. In sommige streken van Limb. ook: spelen gelijk kinderen, Schuerm. De kinderen zijn aan t plenken.]  plĕnke (Grevenbicht/Papenhoven), Arch. B.v. de heel ouw mensen zeggen nog tegen de kinderen "Allé, ga maar buiten plenken".  pleͅŋkə (Meeswijk), pongelen: Hübke póngelt mèt t hundjem Doortje mèt t pöpke.  póngele (Baarlo), schurgen: Dae kán oore ;èt zien kinger bliéve sjörge.  sjörge (Baarlo), spelen: `špɛ̄:lə (Gemmenich), chpeele (Beek), chpäle (Aubel), ech schpēl, dôw schpèls, ver schpè:le (Montzen), ech sp"l, hej sp"lt, we sp"lə (Hamont), ech sp"l, hēĭ spølt, wēĭ sp"lən (Sint-Huibrechts-Lille), ech spēl, e spēlt, wēr spēlə (Eisden), ech spēl, hēͅ[ə} spēlt, vēͅ[ə} spēͅlən (Peer), ech spēl, hēͅjə speͅlt, vēͅjə spēlə (Riksingen), ech spēͅl, hēͅ spēͅlt, vēͅ spī[e}lən (Opglabbeek), ech späl, hä spält, vər späle (Montzen), ech spøl, geͅ spøͅlt, weͅ sp"lən (Sint-Huibrechts-Lille), ech spøl, hēͅ spøltj, wēͅ sp"lə (Molenbeersel), ich sjpèl, hèjə spèld, vèr spèlə (Montzen), ich sp"l, hij sp"lt, we sp"len (Hamont), ich speejl, heejə spijlt, veejəspeejlə (Kermt), ich speel, heeë spèlt, we spele (Velm), ich speel, hè spilt, wĕ spele (Heusden), ich speel, hé speelt, vé spelen (Houthalen), ich speel, é spelt, ve spele (Sint-Truiden), ich speil, er speilt, ver spele (Amby), ich spel, ē speͅlt, və spelə (Sint-Truiden), ich spel, gij spelt, wij spelen (Eksel), ich spel, hejə spɛlt, vejə spelə (Mielen-boven-Aalst), ich spel, hèe spelt, wer spĕle (Welkenraedt), ich speul, hij speult, wai speulen (Sint-Huibrechts-Lille), ich speəl, hije spēlt, vije speələ (Gelinden), ich spēl, diè spi[i}lt, hiè spi[i}lt viè spēlən (Zonhoven), ich spēl, hē spElt, wē spēlĕn (Oostham), ich spēl, hiēͅ spē[i}lt, viēͅ spēlə (Vliermaal), ich spēl, hij spelt, vij spēlə (Bommershoven), ich spēl, ži[a} spēlt, vēͅ[a} spēla (Koninksem), ich spēl, ə speͅlt, və spelə (Sint-Truiden), ich spi[e}l, de spels, ve spi[e}len (Bilzen), ich spjel, dich spjels, ver spjèle (Val-Meer), ich spä:l (Lanaken), ich spèèl, hè spèèlt, wè spièle (As), ich spéel, hèj spèlt, wè spéle (Wellen), ich spëel, ⁄r spëelt, v⁄r spjëlle (Rosmeer), ich špēͅl, heͅ.ə špeͅ‧lt, vər špēͅlə (Montzen), ich špy(3)̄əl, dū spö:ls, vūər špy(3)̄əlĕ (s-Gravenvoeren), ichsp[i}el, ə spielt, və sp[i}ele (Martenslinde), ig spe‧jəl, hijə spɛjlt, vijə spɛjlə (Hoepertingen), ig spil, hè spilt, wè spelen (Wijchmaal), ig spêl, heeë spuuëlt, weeër speeële (Lanklaar), ik speel, hij spelt, wij spelen (Tessenderlo), s(j)peeEle (Gulpen), s(j)peele (Reuver), s(j)piele (Vaals), s(j)piiele (Voerendaal), s(j)puuhele (Gronsveld), schjpele (Schinnen), schpeele (Heer, ... ), schpeelə (Swalmen), schpele (Amby, ... ), schpeule (Belfeld), schpieële (Nieuwenhagen), schpĭ-ēle (Schaesberg), schpuule (Eijsden), shpèùale (Banholt), shpêële (Baelen), sjpeehle (Posterholt, ... ), sjpeele (Berg-en-Terblijt, ... ), sjpeelĕ (Berg-en-Terblijt), sjpEhle (Epen), sjpeiele (Klimmen), sjpele (Beegden, ... ), sjpelə (Valkenburg), sjpeuhle (Panningen, ... ), sjpeule (Beringe, ... ), sjpeèële (Gulpen), sjpēēle (Asenray/Maalbroek), sjpēle (Baexem, ... ), sjpēlen (Reuver), sjpie-ele (Vijlen), sjpieele (Doenrade, ... ), sjpieelen (Schinveld), sjpiejele (Eys), sjpiele (Heerlerbaan/Kaumer, ... ), sjpieële (Bocholtz, ... ), sjpieələ (Eys), sjpiiele (Brunssum), sjpiihle (Kerkrade), sjpièle (Rimburg, ... ), sjpiëele (Klimmen), sjpuuele (Eijsden), sjpuueule (s-Gravenvoeren), sjpuüle (Gronsveld), sjpèle (Vijlen), sjpèlle (Mechelen), spE(ii)le (Wellen), spe.le (Hasselt), spee-lê (Widooie), spee.le (Zolder), spee.ële (Zonhoven), speeele (Roggel), speeh(ii)le (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), speehele (Stokkem), speehle (Beringen, ... ), speehlen (Helchteren, ... ), speele (Beverlo, ... ), speelen (Eksel), spEiile (Hoepertingen), speile (Sint-Truiden), spele (Beesel, ... ), spelen (Diepenbeek, ... ), spelə (Pey), speole (Baarlo), speu-le (Blitterswijck), speu:le (Kaulille, ... ), speuhle (Grubbenvorst, ... ), speuhlen (Hamont, ... ), speuhlle (Nederweert), speule (Afferden, ... ), speule(n) (Blerick), speulen (Arcen, ... ), speulə (Hout-Blerick, ... ), speūlə (Thorn), spēēle (Beesel, ... ), spēle(n) (Obbicht), spēūle (Meterik, ... ), spēͅl, spølt, spēlə (Opgrimbie), spi.lə (Meeuwen), spiehle (Genk), spiele (Schinveld), spieule (Moelingen), spieëlen (As, ... ), spihle (Echt/Gebroek), spiiele (Bilzen, ... ), spiiheele (Neeroeteren), spiihele (Genk, ... ), spiêle (Bree), spjulle (Val-Meer), spjèèle (Veldwezelt), spuhle (Hunsel), spuile (Sevenum), spuule (Gronsveld), spuuële (Bocholt, ... ), spūlə (Horst, ... ), späle (Gulpen), spèilə (Niel-bij-St.-Truiden), spèèle (Stokkem), spélë (Tongeren), spêle (Beringen, ... ), spêlen (Hasselt, ... ), spêële (Rekem), spöle (Panningen), spɛəln (Zonhoven), špiele (Brunssum), špīēlə (Voerendaal), zpeeələ (Vaals), éch schpè:l, hèa schpèlt, ver schpè:le (Montzen), əch spø͂ͅl (Rotem), əch spɛ̄l, ə spaolt, vər spēͅlə (Rekem), ⁄k spēl, gɛ. speͅlt, wɛ̄ spēl⁄n (Tessenderlo), 115 B.2b  špeelə (Roermond), 2. Spoelen.  speule (Venlo), De kinderen spelen buiten op het geleeg.  spēələ (Meeswijk), ik heb gespeelt; ik heb gespeuld  speule (Lottum), Kom we gaan buiten spelen. Troef spelen...  sp"lə (Hamont), Laat die jong (kinderen) toch spelen.  sp"lən (Lommel), NB versjpieële: verspelen.  sjpieële (Klimmen), Ook spiele.  spuule (Maaseik), Opm. Duitse sp.  spele (Montfort), Opm. Franse è.  schpèle (Epen), ps. omgespeld volgens Frings.  sjpɛ̄jle (Mechelen), spø͂ͅle (Sevenum), Speules: gelegenheid om te spelen.  speule (Meerlo, ... ), Sub "Sterke werkwoorden".  spélen (Uikhoven), Sub sakkerdju...: Verdomde jing maok ich hei vurt, zaag Denis Croux es vr op zn mhiene zoete te spjùlle.  spjùlle (Eigenbilzen), Sub spuule: ook spiele.  spiele (Maaseik), Sub spuuële.  speûle (Nederweert, ... ), vgl. pag. 230: sjpille, spelen (muziek, toneel, sport).  sjpieële (Kerkrade), Weert, Hushoven, Boshoven en Vrakker.  speule (Weert), sullen: Dat meisje is al de hele middag meet haar pop aan het sölle.  sölle (Baarlo) (Een spel) doen. || (Vervoegingen): [Spelen]. || 1. Spelen. || 2. Het spelen van spelletjes. || [Een spelletje doen.] || [Spel]: Spelen. || [Spelen.] || Als je klaar bent mag je gaan spelen. [DC 35 (1963)] || Doen, begaan. [Spelen.] || Een spel doen. || Het kansspel waarbij met dobbelstenen geworpen wordt om daarvan winst of verlies te laten afhangen [dobbelen, teerlingen, bollen, smakken, possediezen, tritsen]. [N 88 (1982)] || het spelen van een spel door twee of meer personen [partijtje, potje, spelletje] [N 112 (2006)] || Het spelen van een spel door twee of meer personen [partijtje, potje, spelletje]. [N 88 (1982)] || Ik speel, hij speelt, wij spelen. [ZND 07 (1924)] || Plenken: Spelen. || spelen [GTRP (1980-1995)], [SGV (1914)] || Spelen (ook voor geld). || Spelen (uitsluitend van kinderen). || Spelen, bezig zijn. Niet stil zitten. || Spelen, muziek spelen. || Spelen. [Willems (1885)] || Spelen: 1. [Spelen]. || Spelen: 1. Spelen. || Spelen: 1. Zich met een spel bezig houden. || Spelen: spelen. || Spääle: Spielen. III-3-2
spelen add. doedelen: toeddele (Swalmen), Ze woor get mit de kiendjes aan t -.  doeddele (Swalmen), kwikkelen: Es de jing mer konne kwikkele dan lève ze.  kwikkele (Eigenbilzen), matsen: matse (Mechelen-aan-de-Maas), michelen: mèggel`n (Diepenbeek), Met mechelen en matse  mechele(n) (Mechelen-aan-de-Maas) Spelen (met kleine kinderen). || Spelen. || Stilletjes spelen van een kind. III-3-2
spelen voor een prijs gokken?: gokke (Meijel), op een tap inzetten: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  op ’nen tap ènzètte (Bilzen), op prijs uit: op pries vuit (Geleen), poulen (<fr.): poele (Meijel), p‧ulə (Eys), prijsspelen: priessjpeele (Geleen), priessjpele (Swalmen), priesspeelle (Vlodrop), prièz spiele (As), prijsvliegen: preesvliege (Vlijtingen), prijsvliege (Houthalen), prijszetten: pries zètte (Sint-Pieter), prijzen: prieze (Klimmen, ... ), prijzenspel (zn.): priëze spel (Sevenum), series: series (Jeuk), spelen: spiele (Eys), spīēlə (As), spuule (Weert), verplichte inzat: verplichte inzat (Rijkhoven), vol zetten: vòl zèttə (Guttecoven), voor de inzet spelen: spieèlen vôêr den inzat (Eisden), voor goed zetten: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  vör goēd zètte (Bilzen), voor prijs spelen: veur priehs sjpeele (Herten (bij Roermond)), veur prīēs sjpeelə (Beesel), voor prais spelen (Tongeren), vur pries sjpiele (Doenrade), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  vur prèè.s spee.le (Zolder), voor prijs vliegen: vør preš vlīgə (Meijel) Hoe heten de volgende combinatiemogelijkheden bij het inleggen/inzetten: spelen voor prijs? [N 93 (1983)] III-3-2