e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
zondag voor pinksteren laatste zondag voor pinksteren: leste zónjig väör penkstere (Grevenbicht/Papenhoven), pinkstzondag: pinkszondig (Lutterade), rozenkransdag: roezenkransdag (Meijel), rozenkranszondag: roeëzekranszondig (Ospel), rozenzondag: Roezenzondig (Eys), roezezonig (Sint-Huibrechts-Lille), roeëzezòndig (Thorn), Rōēëzəzŏndig (Nieuwenhagen), zondag na hemelvaart: zunjig nao hemelvaart (Melick), zondag tussen hemelvaart en pinksten: sunjig tussen hemelvaart en pinkste (Haler), zondag voor pinksten: dər zōndəch v"r pēŋstə (Montzen), zondaag veer pinksten (Peer), zondag voor pinksteren: de Zoondag veur Pinkstere (Maastricht), zondaag vur pingstere (Baarlo), zondex vør peŋstərə (Meijel), zondag voor sinksen: zondeg vèr sinkse (Eigenbilzen) De zondag vóór Pinksteren (Rozenzondag). [N 96C (1989)] III-3-3
zondagmissaal `s zondags kerkboek: soͅnekskeͅrkbuk (Neerpelt), sunjigs kirkbook (Holtum), `s zondags misboek: s`zòndès mèsbook (Geleen), `s zondagsmissaal: `s zondesmissaal (Lutterade), sondegsmissaal (Weert), sondigsmissaal (Reuver, ... ), sondigsmèssaal (Klimmen), sonnismissaal (Tungelroy), soondəgsmisāāl (Boorsem), soondəgsmissaal (Maastricht), sunjesmissaal (Ell, ... ), szondaagsmissaal (Baarlo), szondes missaal (Baarlo), sóndagsmissaol (Maastricht), feestmissaal: fieestmissaal (Beesel), kerkboek: kerkbooek (Siebengewald), kerkbook (Sevenum), kirkbook (Doenrade, ... ), kèrrekbook (Maastricht), klein missaal: klein missaal (Neerbeek), kleine missaal (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), misboek: mèsbook (Ubachsberg), misboek voor de zondag: mesbook veur de zondaag (Baarlo), missaal: e missaal (Nieuwenhagen), missaal (Bocholt, ... ), missōāÒl (Hoeselt), zondagmissaal: zondagmissaal (Loksbergen), zondegmissaal (Eigenbilzen), zondig missaal (Vijlen), zondigmessaal (Montfort), zondigmissaal (Stokkem, ... ), zonjigmessaal (Montfort), zonnigmissaal (Achel), zunjnigmissaal (Melick), zondagsmissaal: dər zondəsmisɛl (Montzen), ne sóndogsmissaal (Tongeren), zondaagsmissaal (Echt/Gebroek, ... ), zondagsmessaal (Meijel), zondagsmissaal (Diepenbeek, ... ), zondaogsmissaal (Sint-Huibrechts-Lille), zondegsmèssaal (Valkenburg), zondesmissaal (Klimmen, ... ), zondigsmissaal (Gulpen, ... ), zongadsmissaal (Venray), zonjesmissaal (Swalmen), zonnigsmissaal (Opoeteren), zoondags-missaal (Maastricht), zoondagsmessoal (Meerssen), zoondagsmissaal (Wijk), zunnesmissaal (Guttecoven), zóndesmissaal (Klimmen), zóóndigsmissaal (Nieuwenhagen) Een kerkboek met misgebeden voor de zondagen en feesten van het kerkelijk jaar [zondagsmissaal(tje)?]. [N 96B (1989)] III-3-3
zondagmissaal add. communiemissaal: kemmuniemissoel (Eksel) Een kerkboek met misgebeden voor de zondagen en feesten van het kerkelijk jaar [zondagsmissaal(tje)?]. [N 96B (1989)] III-3-3
zondagschender die houdt de zondag niet: er is geen zelfst. naamw.  dèè hilt dr zondig neet (Gulpen), die houdt zich niet aan de zondagsrust: di hawt zex ni ɛn də sondəsr"st (Meijel), die trekt zich niets van de zondag aan: dae trek zich nieks van der zondig aan (Klimmen), die werkt op zondag: dai wirtet op zunjig (Melick), dè wirkt op zondig (Schinnen), ene die zich niet aan de zondag houdt: eine dae zich neet aan de zóndig hilt (Grevenbicht/Papenhoven), geus: enne guis (Sint-Truiden), benaming voor elke ongelovige  ne geus (Tongeren), houdt zijn zondag niet: houdt zene zonnig nie (Sint-Huibrechts-Lille), ketter: ketter (Echt/Gebroek, ... ), schender: sgender (Meijel), zondag verknebbelen (ww.): zôndaag verknèbbele (Heel), zondagsschender: `ne zóndessjinder (Klimmen), dər zōndəssjɛndər (Montzen), inne zóndigssjinder (Nieuwenhagen), sônigsjchenner (Koningsbosch), zondaagssjender (Roermond), zondagschender (Eys), zondagschènnər (Loksbergen), zondagsschenner (Siebengewald), zondieg sjender (Kerkrade), zondigs sjender (Valkenburg), zondigschenner (Klimmen), zonjessjender (Lutterade), zoondagsjender (Maastricht), zoondagsjenner (Meerssen), zoondagssjenner (Maastricht), zŏndig schemer (Schimmert), zòndigsjenner (Hoensbroek), zòòndigsjenner (Posterholt), zôndaagschender (Baarlo), zondagwerker: zondegwirker (Ophoven) Iemand die zich niet houdt aan de zondagsrust (zondagschender). [N 96D (1989)] III-3-3
zondagsdienst zondagsschicht: zondǝsšix (Klimmen) De dienst op zondag. [monogr.] II-5
zondagse kleren `s zondagsdingen: `t sondagsdinge (Lummen), sondags dinge (Broekhuizen), sondagsdinge (Kwaadmechelen, ... ), sondaxsdiŋə (Beringen, ... ), sondaxsdɛŋə (Donk (bij Herk-de-Stad)), sonnisdinge (Egchel), soͅndaxs deͅŋə (Diepenbeek), soͅndaxsdeŋə (Beringen, ... ), sóndesdinge (Meijel), tsondaxsdiŋə (Paal), ’sondags dinge (Meijel), ’tsondāxs’dĕŋə (Boekt/Heikant), ⁄t sonnes dinge (Panningen), `s zondagse dingen: sondigse dinge (Boekend), `s zondagse kleren: `s zondagse klier (Venray), sonda.sə klijər (Velm), sondaagse kleijer (Blerick, ... ), Sondaagse kleijer (Thorn), sondaagse kleijer (Venlo), sondaagse klejer (Schinveld), sondaagse klyer (Venlo), sondaagse kléjer (Borgloon), sondaagsekleier (Venlo), sondagse kleijer (Maastricht), sondagse klier (Rummen (WBD), ... ), sondagse kliêr (Neerpelt, ... ), sondagse klèjer (Heugem), sondagse kléjer (Maastricht), sondegse kleier (Kerkrade), sondegse kléjer (Rotem, ... ), sondese kleier (Tegelen, ... ), sondese kleijer (Beek, ... ), sondese kleren (Bilzen), sondese klijjer (Vlodrop), sondese klèjer (Maastricht), sondese kléër (Wittem/Partei), sondesse kleijer (Schimmert), sondexsə kleͅiər (Bree), sondige klijjer (Waubach), sondigse kleier (Boekend, ... ), sondigse kleijer (Echt/Gebroek, ... ), sondigse klejer (Sittard), sondigse klèjer (Amstenrade), sondigse kléjer (Belfeld), sondigsekleijer (Roermond), sondisse kleier (Susteren), sondoͅxsə kleər (Hoepertingen), sondusse kleijer (Baarlo), sondəsə klēͅr (Eigenbilzen), sondəsə kleͅ`ər (Ophoven), sondəsə kleͅijər (Lanklaar, ... ), sondəsə kleͅiər (Neerharen), sondəsə kleͅjər (Rotem), sondəsə kliər (Meijel), sondəsə klɛijər (Boorsem), sondəxsə klēr (Vliermaal), soneXsə klīr (Kaulille), sonjese kleier (Maasniel), sonjese kleijer (Posterholt), sonjese kléjer (Kerensheide), sonnese klêr (Hoeselt), sonnesekleijer (Stramproy, ... ), sonnesje kleijer (Herten (bij Roermond)), sonnigse kleijer (Bocholt), sonnisse kleijer (Egchel, ... ), sonəse kleͅijər (Neeroeteren), sonəsəklēr (Romershoven), soondagse kleier (Borgharen, ... ), soondagse klèjer (Heugem), soondese kleier (Posterholt), soondese klyjer (Gronsveld), soondigse kléjer (Echt/Gebroek), soondusse kleijer (Mesch), sōnische kleier (Urmond), sōondagse kléjer (Wijk), sōͅndāgsə klɛžər (Tongeren), so͂ͅnda.xsə klīər (Kermt), soͅnda.sə kliər (Sint-Truiden), soͅndagsə kliərə (Halen), soͅndaxsə klijər (Linkhout), soͅndaxsə klijərə (Halen), soͅndaxsə klīr (Hasselt), soͅndaxsə klīər (Hasselt), soͅndaxsə klîr (Herk-de-Stad), soͅndosə kler (Millen), soͅndoͅXsə klɛjər (Borgloon), soͅndəsə kleͅiər (Rosmeer), soͅndəsə klɛijər (Mechelen-aan-de-Maas), soͅndəsəklejər (Zichen-Zussen-Bolder), soͅneXsə klīər (Hamont), soͅnəgse klīər (Achel), su:nexsə (Opglabbeek), sunjese kleijer (Ell, ... ), sunjese kléjer (Eind, ... ), sunjesse kleijer (Grathem), sunjise kleijer (Grathem), sunjisje kleijer (Neer), sunjisse kleier (Einighausen), sunjəsə kléijər (Holtum), sunnigse kleijer (Nunhem), sòndigse (sòndaagse) kleijer (Tegelen), sònjesse kleijer (Swalmen), sóndaagse [kleijer} (Roermond), sóndaagse kleije (Roermond), sóndāxsəkléiər (Lommel), sóndegse kléjer (Susteren), sónnese kleier (Boeket/Heisterstraat), sónnese kléjer (Panningen), sôndigse kleier (Tegelen), Sôndigse kleier (Tegelen), sôndigse kleijer (Limbricht), søndoͅxsə klejər (Opheers), ’s zondagse kliere (Beverlo), ⁄s zonnese kleier (Tungelroy), B.v. zondags kostuum. Uit des zondags.  sondaxs+ə kleiər (Lommel), Sub sônjes(se).  de sônjesse kleijer (Herten (bij Roermond)), Sub zondags.  sonəxsə} [klɛijər (Meeuwen), `s zondagse pongelen: WNT: pongel, 3. vod, lomp, en vervolgens iets dat geen waarde heeft.  sondaagsepongele (Roermond), `s zondagsgerei: `s zöndags grei (Venray), sondagsgrei (Venray), `s zondagsgoed: soongdegs good (Eijsden), `s zondagskleedsel: ’s zondagskleedsel (Tessenderlo), `s zondagskleren: sondagskleer (Middelaar), sondagskleier (Maastricht), sondagskléjer (Wijk), sondeskleier (Schimmert), sondeskleijer (Geulle), sondesklèjer (Hoensbroek), sondeskléjer (Meerssen, ... ), sondigskleijer (Nuth/Aalbeek), sondigskleijjer (Maaseik), sondəsklejər (Val-Meer), sondəxsklēr (Genk), sonexsklēͅiər (Bree), soondagskléjer (Wijk), soondesklèjer (Gronsveld), soondeskléjer (Margraten), soͅnəsklēr (Hoeselt), sunjeskleijer (Buchten), sunjigs kleier (Haelen), `s zondagskostuum: sondeskestim (Eigenbilzen), `s zondagspak: sondes pak (Hoensbroek), `s zondagspaksje: sondigs pekske /m/ (Maasbracht), beste kleren: beste klei-er (Bleijerheide), beste kleijer (Stokkem), bestə kleͅijər (Eisden), bèste kléjer (Heythuysen), goed kleed: good kleid (Venlo), goed kostuum: goe kostuum (Zonhoven), goed kostuum (Hasselt), gouëd kestím(meke) (Hasselt), sub goed.  goet kestuum (Zonhoven), sub kostuum.  goe(t) kestuum (Zonhoven), goed pak: good pak (Venlo), goede dingen: goj dinge (Eksel, ... ), goede kleren: goei kleer (Gors-Opleeuw), goei kleier (Ubachsberg), goei kler (Mal), goei kleren (Bilzen, ... ), goei klieër (Venray), goei klêr (Hoeselt), goij kliejər (Grazen (WBD)), goj kleijer (Kessel), gooi kleier (Meerssen, ... ), gooi kleijer (Maastricht, ... ), gooi klèjer (Stein), gooi kléjer (Wijk), gooikléjer (Bemelen), gooj kleijer (Roermond, ... ), gooj kléjer (Weert), goow kleier (Hoensbroek), goow kleijer (Nuth/Aalbeek), gow kleier (Schinnen), gow klijer (Hoensbroek), gōōi klééjer (Oost-Maarland), guij klîr (Herk-de-Stad), guiə klīr (Borlo), guj kléjər (Ketsingen), gūj klēr (Riksingen, ... ), gôô klèjer (Mechelen), jouw kleier (Kerkrade), y(3)ui klēr (Vliermaal), Sub sônjes(se). - Cfr. ook par. 34: De Kleding, p. 442.  de gooj kleijer (Herten (bij Roermond)), goede monturing: gouw montoering (Sittard), goede vodden: góei vòdde (Sint-Truiden), grande tenue (fr.): gro͂: təny (Kanne), sub tenuj.  grand tenuj (Kortessem), kieskleren: kīsklēr (Diepenbeek), met het bandje om: mêt `t bensje öm (Gronsveld), op zijn `s zondags: op seͅ sondaxs (Lommel), tenue (fr.): tenú (Sint-Truiden), zondag, de -: zondag (Venray), B.v. De zóndag án hebbe.  de zóndag (Meerlo, ... ), B.v. Hïj had vandemé.n de zóndag nog én.  de zóndag (Gennep), zondagse boks: zondigse boks (Sittard), Of sóndese bóks.  zóndese bóks (Sittard), zondagse kleding: zondagse kleijing (Maastricht), zondagse kleren: zoendigse kleejer (Oirsbeek), zoenigse kleijer (Guttecoven), zoenigse klééjer (Opglabbeek), zond. klier (Oirlo), zondaagse kleder (Lommel), zondagse kleier (Venlo, ... ), zondagse kleijer (Venlo), zondagse klier (Venray, ... ), zondagse klieër (Tienray), zondagse klīēr (Venray), zondagse kléjer (Hout-Blerick, ... ), zondagsekleren (Lommel), zondegse klèjer (Puth), zondese kleier (Klimmen), zondese kleijer (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), Zondesse klei-jer (Klimmen), zondesse kleier (Klimmen), zondigse kleejer (Brunssum), zondigse kleier (Beesel, ... ), zondigse kleijer (Munstergeleen, ... ), zondigse kleiër (Tegelen), zondigse klejer (Jabeek), zondigse klééjer (Lutterade), zondigsə kleͅijər (Maaseik), zondise kleier (Heerlerheide), zongdiechse kleier (Eijsden), zoondaagse kleijer (Blerick, ... ), zoondaagse klèjer (Mechelen), zoondigse kléjer (Bocholtz), zoondisse kléjer (Mheer), zònjigse kleijer (Bree), zóndaagse kleijer (Venlo), zondagsgerei: ’t zondags gerei (Bergen), ’t zondagsgréj (Ottersum), Sub zóndags.  zóndagsgrèj (Gennep), zondagskleren: zondaags kleijer (Blerick), zondes klijer (Hoensbroek), zondes-klei-er (Bleijerheide), zondeskleier (Uikhoven), zondeskleijer (Brunssum, ... ), zondesklijjer (Epen, ... ), zondesklééjer (Mechelen), zondigs kleier (Beek), zondigskleijer (Eygelshoven), zondigsklijjer (Waubach), zondigskléjer (Brunssum, ... ), zondigsklîer (Brunssum), zondəxsklēr (Tongeren), zoondeskleier (Simpelveld), zoondeskleijer (Vaals), zōndəskleͅjər (Teuven), zundeskleijer (Hoensbroek), korte oo-klank  zōndagskléjer (Heerlen), zondagspak: zondags pak (Oirlo), zondagsstaat: zóndiegssjtaat (Kerkrade) #NAME? || - op zijn zonda(a)gs || [bensje] - zw.: op zn zondags gekleed || `s zondagse kleren || allerbeste pak || De kleren die men s zondags draagt. [DC 62 (1987)] || de zondagse kleren || grande tenue: in groot ornaat || zondags || zondagse kleren || zondagse kleren [t sondagsdinge] [N 23 (1964)] || zondagskleding || zondagspak III-1-3
zondagse schoen `s zondagse schoen: sōndəse šōn (Sint-Geertruid) Hoe noemt men de schoenen? Maakt men verschil tusschen hooge en lage schoenen? [DC 09 (1940)] III-1-3
zondagse schort `s zondagse blauwe scholk: sôndesse blawwe sjolk (Tegelen), `s zondagse scholk: sondagse schollek (Neerpelt), sondigsesjolk (Maasbracht), sondəsə sjolk (Tegelen), sondəsəsjolək (Boorsem), sonese scholk (Neeroeteren), sonjissĕ-sjollĕk (Herten (bij Roermond)), sonjissje sjolk (Herten (bij Roermond)), sonnisse sjolk (Tungelroy), soondaagse scholk (Horst, ... ), sooneXsə šoͅlek (Bocholt), sŏnjigse sjŏlk (Stevensweert), soͅndəsə šoͅlək (Mechelen-aan-de-Maas), sunjisse sjölk (Einighausen), sŭnjigsesjolk (Limbricht), sòn diXsə sjzjòlək (Mechelen-aan-de-Maas), sóndese-scholk (Schimmert), scherpe s in sonjese  sonjese sjolk (Roermond), `s zondagse schortel: sondese sjotel (Eigenbilzen), `s zondagse voordoek: sondassevjeurk (Millen), sondaXsə vøriŋ (Beringen), sonəsəuø͂ͅrək (Romershoven), soͅndachse veͅreng (Kermt), soͅndaxsə vərəng (Linkhout), soͅndāXsə vjērĕŋ (Boekt/Heikant), `s zondagse voorschoot: sondagse vöschoewet (Leopoldsburg), soͅndaXsə vərsXuwət (Halen), soͅndaXsəvəsXuət (Leopoldsburg), szondagse vörschoot (Beverlo), `s zondagsscholk: soondagssjòlk (Wijk), `s zondagsscholkje: soneXsXoͅləkskə (Kaulille), `s zondagsschortel: sondessjeutel (Val-Meer), sondessjottel (Zichen-Zussen-Bolder), `s zondagsvoordoek: sondəsvørək (Riksingen), beste scholk: bèste schulluk (Weert), bindvoordoek: beŋvörək (Velm), blauwe voorschoot: blaaə vörschoewet (Beverlo), blauwlint scholk: blōͅwlint šolk (Ophoven), cotonnaads (<fr.) scholk: katənāts šoͅlk (Lanklaar), cotonnade (fr.): kantenet (Lummen), kattenaate (Roermond), kərtnə,tj (Wintershoven), cotonnade (fr.) scholk: kartenate sjolk (Klimmen), kartənatəšoͅlək (Rekem), katenaate sjolk (Urmond), katenake sjólk (Hoensbroek), kattenaate scholk (Venlo), kattenaate sjolk (Tegelen), kattenaate sjollek (Panningen), kattenate sjolk (Hoensbroek), kattenatesjolk (Hoensbroek, ... ), ketenaote sjolk (Eijsden), cotonnade (fr.) scholkje: katənāət šoləkskə (Rotem), cotonnade (fr.) voordoek: kortná͂təvørəŋ (Borgloon), kortənōͅtə vørək (Tongeren), koͅtə nōatə vø̄rək (Borlo), duivelsterke schommelaar: duvelsterəʔə schŏĕməleər (Kwaadmechelen), düvəlsteͅrəʔəsXuməleͅjər (Kwaadmechelen), goede scholk: goeje scholk (Rotem), gojjescholk (Eksel), gooisjollek (Maastricht), gooje sjolk (Munstergeleen), gowe sjolk (Schimmert), gôwe sjolk (Hoensbroek), yō`ə šolək (Opglabbeek), goede schortel: jøjə šoͅtəl (Rosmeer), goede voordoek: goeie vərək (Sint-Truiden), gūiə vèùrk (Opheers), gøjəviəreŋ (Hasselt), goede voorschoot: goeie vöschoewet (Tessenderlo), gujə vysxyt (Zelem), gujə vø̄sXuwət (Tessenderlo), hemd: humme (Beek), linnen scholk: leine scholk (Grathem), liene sjolk (Ell), līēne sjòlk (Klimmen), lustre (eng.) scholk: lüstere scholk (Brunssum), peper-en-zoutvoorschoot: peper-en-zoutvoorschoot  pèèper-en-zaatvöschowət (Lommel), rijtjesscholk: rējtšəs šoͅlək (Bree), scholk: schólk (Sevenum, ... ), sjolk (Horn, ... ), sXoͅlk (Achel), sXoͅlək (Hamont), [schollik als spellingsvariant, uitspraak -/\\k/?]  schollik (Venlo), verpleegstersscholk: verpleegstersscholk (Wijk), vichyvoordoek (<fr.): [Van Dale (FN): vichy, 1. vichy(water 2. vichystof (geruit, gestreept katoen)]  vichy-veuring (Borgloon), voordoek: vīreŋ (Hasselt), vjeureug (Diepenbeek), vurring (Beringen), vərk (Mal), witte scholk: witte scholk (Nuth/Aalbeek, ... ), witte sjolk (Ulestraten), van witte stof  witte sžaŏl⁄k (Baarlo), zondagse scholk: zondagse scholk (Maaseik), zondegse scholk (Blerick, ... ), zondese sjolk (Reuver, ... ), zondesse- sjòlk (Klimmen), zondigse scholk (Puth), zondise scholk (Puth), zōōndaagse sjolk (Neeritter), zondagse voordoek: zondagse vork (Vliermaal), zondagse vurring (Beringen), zòndaagse vjeering (Boekt/Heikant), zòndaagse vurring (Boekt/Heikant), zondagse voorschoot: zondagse vörschoewet (Beverlo), zondagskleed: zondagskleid (Valkenburg), zondagsscholk: ōndəsšolək (Teuven), zoendesscholk (Mechelen), zondagsschortel: zoondags sjöttel (Mechelen) schort, blauw-wit linnen zondagse schort [N 24 (1964)] || zijn er verschillende namen voor verschillende soorten van deze kledingstukken ? [DC 15 (1947)] III-1-3
zondagsmuts de goede: dǝ gōjǝ (Sevenum), lange muts: lāŋ møts (Meijel) Muts voor zon- en feestdagen. In zowel Sevenum als Meijel droeg de boerin deze witte muts bij het ter kerke gaan, tijdens de kermis of bij het op reis gaan. Een toer van witte kant met witte of licht-rose bloemetjes werd over de muts gedragen. [N 61, 2a A] II-7
zondagsziekte beslag: bǝslāx (Echt  [(kreupelheid in het kruis of lendenlamheid)]  , ... ), bǝšlāx (Baarlo), bevangen: bǝvaŋǝ (Baexem  [(de achterpoten zijn stijf)]  , ... ), bevangenheid: bevangenheid (Broekhuizenvorst), bloedkrankte: blōtkrē̜ŋdǝ (Gronsveld), kruisbeslag: krȳsbǝslāx (Sevenum), kruisslag: krȳslax (Sittard), krȳtslāx (Blerick, ... ), krȳtšlāx (Helden), maandag(s)krankte: mǭndexkręŋdǝ (Hoensbroek), mǭndexkręŋtǝ (Ubachsberg), mǭnjdexskręŋdǝ (Urmond), maandag(s)ziekte: maandag(s)ziekte (Echt), muǝndǝxzeqdǝ (Diepenbeek), mǭi̯ndē̜xzēkdǝ (Bocholt), mǭndexsziktǝ (Meijel), mǭndjexszēkdjǝ (Baexem), mǭndjexzēkdjǝ (Nederweert), mǭndjǝxzēkdjǝ (Maxet), mǭndā.xsziqdǝ (Hasselt), mǭndǝxziktǝ (Hamont), mǭndǝxzēktǝ (Kessel), mǭndǝx˲zēktǝ (Meeswijk), mǭntjexsziktǝ (Swalmen), overvoerd: ǫvǝrvūrt (Ottersum  [(tijdens de rustperiode overvoederd)]  ), vervangen: vǝrvaŋǝ (Herten, ... ), zondag(s)ziekte: sonǝszekdǝ (Panningen), sonǝx˲ziktǝ (Achel), sǫnǝxsiktǝ (Neerpelt), zondag(s)ziekte (Haelen, ... ), zondǝxziktǝ (Smeermaas), zondǭx˲ziktǝ (Tongeren), zonē̜xszēkdǝ (Bocholt), zōndāxsziktǝ (Velden), zǫndex˲zeqdǝ (Genk), zondagkrank: zondexkraŋk (Tegelen), zondagskrank: zondexskraŋk (Heerlerheide), zōndāxskrāŋk (Mechelen), zondagskrankte: zondǝskręŋdǝ (Klimmen), zǫndaxskręŋkdǝ (Maastricht) Een ernstige stofwisselingsstoornis in de spieren van de achterhand van het paard, meestal na een zware werkperiode. De aanleiding tot de ziekte -ook maandagziekte genoemd - is overmatige en dikwijls eenzijdige voeding gedurende een periode van stalrust tijdens het weekeinde, bestaande uit suiker- en zetmeelhoudende stoffen. Gaat het dier weer aan het werk, dan verbrandt de suiker en het melkzuur dat hierbij vrij komt beschadigt de spieren. Na het inspannen vertoont het paard loomheid, een korte stap en laat het hoofd hangen. Specifiek is tevens een onzekere en wijde gang van de achterhand, gepaard met overdadig zweten. Laat men het paard niet meteen rusten, dan zakt het door in het achterstel en laat zich vallen. [A 48A, 1; N 8, 90r; monogr.] I-9