e-WLD trefwoorden 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 646

TrefwoordBegrip: dialectopgave (plaats)Toelichting
gut buik (spotnamen):   göt (Maastricht) III-1-1
hai vooruit:   hai̯ (Herten) I-10
hak aanaardhak:   ak (Hasselt, ... ), hak (As, ... ), aardappelwiedhak:   hak (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), achterklauw:   hak (Baarlo, ... ), achterknie:   ak (Maaseik), ha.k (Achel, ... ), hak (Baarlo, ... ), baggerhak:   hak (Ospel), blad van de aanaardhandploeg:   hak (Bocholt, ... ), blad van de heizeis en heizicht:   hǫk (Neerharen), bot mes: ook: hàk  ən hak (Peer), hak:   ak (Borgloon, ... ), ha.k (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Domaniale]), hak (Afferden, ...  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Willem-Sophia]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Maurits]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Julia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Laura, Julia]  [Winterslag, Waterschei]  [Domaniale]  [Maurits]  [Maurits]  [Domaniale, Wilhelmina] ), haq (Klimmen), hák (Achel, ... ), hak om de voor af te hakken:   hak (America, ... ), hák (Merselo), hak van een schoen:   (h)ak (Stokkem), a.k (Meeswijk), ak (Lanklaar, ... ), de hak (Beegden, ... ), de hak van de schoon (Valkenburg), de hak van de schòòn (Sittard), de hak van eine sjoe (Horn), de hak van enne schjoon (Roermond), de hak van inne schaon (Rimburg), de hakke van ene schóón (Moelingen), den ak (Eisden), den hak (Bree, ... ), den hak v.d. schoōn (Boekend), den hak vaan ene sjoon (Maastricht), den hak van de sjoon (Sittard), den hak van de sjoo‧n (Nieuwstadt), den ’ak (Lanaken), der hak (Heerlerheide, ... ), der hak van eine sjoon (Heerlerheide), der hak van inne schoon (Heerlen), də ak (Mechelen-aan-de-Maas), də hak (Vroenhoven), dən ak (Mechelen-aan-de-Maas), dən ak van ənə son (Mechelen-aan-de-Maas), dən hak (Hamont, ... ), dən hak vanə sxun (Hamont), dən hak vān də šōn (Maastricht), d’n hak (Maastricht), d⁄n hak (Belfeld), d⁄r hak (Klimmen), eine hak (Puth, ... ), einen hak (Boeket/Heisterstraat), en hak (Voerendaal), hak (Achel, ... ), hak (vanne sjoo.n, vanne sjoe) (Boukoul, ... ), hak van de schoon (Blerick), hak van eine schoon (Blerick), hak van eine sjoon (Sittard), haok (Bocholt), hok (Maastricht), hàk (Heerlen, ... ), hák (Milsbeek, ... ), ⁄ne hak (Houthem), (den hak)  dənak (Mechelen-aan-de-Maas), (v?). mv.: hakke.  de hak (Linne), [mv.]  hakke (Limbricht), [van schoen?, rk]  hak (Heerlen), B.v. b) Sjoon mit platte hakke. Vgl. p. 104: hiel, niet gebr., men zegt hak.  hak (Roermond), b.v. hakke van zn sjeun.  hak (Maastricht), B.v. van de schoen.  hak (Hamont), Goemiehak, leere hak.  hak (Waubach), Gummi, hoefijzeren...  hak (Mook), Gummie, léére hakke mi lijn en hoefiezers.  hàk (Milsbeek), h spreekt men zelden uit  ak (Kessenich), hoog hekskes. Heel oud is pollevieë.  hak (Sittard), Howte, allemieniejum, plastieke hak.  hak (As), Lere, iezere hak.  hak (Nieuwstadt), Man.  hák (Tessenderlo), Puntj-, breit- oet laer of gummiej.  hak (Geleen), zegt men nu (vroeger pollevée)  hakj (Schinveld), Zie ook pollevie.  hak (Lommel), Zo wordt het ook wel genoemd!  hak (Bocholtz), hak van het blad van de zeis:   ak (Rotem), hak (America, ... ), hok (Borgloon), hak, hiel:   hak (Hamont, ... ), hak- en wiedgereedschap:   ak (Stokkem), hak (Loksbergen, ... ), hakmes:   hak (Venlo), harde puntslag van een priktol:   hak (Venray), jek (Eigenbilzen), heizeis:   hak (As, ... ), hiel:   (hak) (Kaulille), ak (Maaseik, ... ), de hak (Roermond), den hak (Boekend, ... ), d⁄n hak (Belfeld), hak (Afferden, ... ), hakke (Susteren), hāk (Gennep, ... ), hàk (Arcen, ... ), hàkkə (Meerssen), hák (Swolgen), z. hak (Opgrimbie), àk (Amby), (de vierse (pl.) = bovenhielen; hielen van vee).  einen hak (Boeket/Heisterstraat), (vrijj = wreef, korte i gesl.).  hak (Tegelen), nb. balke v.d. voot = gedeelte tussen hak en tenen.  hak (Wolder/Oud-Vroenhoven), NB: iemend op de hiele zitte  hak (Merselo), Note v.d. invuller (zie bijlage):  hak (Tegelen), v.e. schoen  hâk (Stevensweert), hiel [wld ii.10, p. 7]:   hak (Maasbree, ... ), hàk (Milsbeek), hielpand:   hak (Lommel), hielpand [wld ii.10, p. 24]:   hak (Lommel), hielpartij:   hak (Milsbeek), hielpartij [wld ii.10, p. 7]:   hàk (Milsbeek), hielstuk van een schoen:   hak (Bocholtz, ... ), hoge of halfhoge hak:   hakke (Sevenum, ... ), houweel:   ak (Kinrooi, ... ), hak (Achel, ... ), hęk (Kaulille), houwhamer:   hak (Bree), kalkhouw:   (h)ak (Bilzen), hak (Bree, ... ), karsteun:   hak (Diepenbeek, ... ), (mv)  hakǝ (Diepenbeek, ... ), hęk (Sluizen), kleischop, kleihak:   hak (Bilzen, ... ), ák (Sint-Truiden), meetje steken add.: Oere scheu.t lie.ët èn den hák: Je schijf (moerplaat, geldstuk) ligt buiten de toegelaten zone. (Men heeft zichzelf a.h.w. een hak gezet.)  hák (Zonhoven), Uwe scheut ligt (in den) hak.  hak (Zonhoven), mesthak:   (h)ak (Kinrooi), hak (Gelieren Bret, ... ), metalen tongetjes:   hak (Diepenbeek), (mv)  hakǝ (Bocholt, ... ), mortelhak:   hak (Bree, ... ), pik:   hak (Heerlen, ... ), pikhouweel:   hak (Gulpen), plaggenhak:   hak (Meijel), hǫk (Lommel), ploeghiel:   ak (Uikhoven), hak (Achel, ... ), hák (America, ... ), riek om te rooien:   hak (Leut, ... ), schaarde:   hak (Bommershoven, ... ), hakə (Riksingen), schenkel:   hak (Bommershoven, ... ), hák (Bocholt, ... ), vorentrekker:   hak (Hoeselt, ... ), wreef: RK -> hiel.  hak (Meerssen) I-1, I-11, I-13, I-3, I-5, I-8, I-9, II-10, II-12, II-4, II-5, II-8, II-9, III-1-1, III-1-3, III-2-1, III-2-3, III-3-2
hal bijenhal:   hal (Borgharen, ... ), ál (Bilzen), gang:   hall (Meijel), kerkportaal:   hal (Epen), overdekte doorgang achter de dubbele toegangspoort:   hal (Beringen) I-6, II-6, III-2-1, III-3-3
ham arend van de zeis:   hãm (America, ... ), hęm (Tegelen), boterham: verzamelfiche, ook mat. van ZND 3 vraag 9  ham (Reppel), boterham (kinderwoord):   ham (Opglabbeek), ham, hesp:   haam (Vijlen), ham (Echt/Gebroek, ... ), hám (Achel, ... ), (Worste,-hammen).  ham ham (Gulpen), verzamelfiche ook mat. van ZND 01 (a-m) (a+b)  ham (Achel, ... ), verzamelfiche ook mat. van ZND 1, a-m  hem (Hamont), voorham  hamm (Eupen), voorste  ham (Vaals), schenkel:   ham (Martenslinde), hám (Herk-de-Stad, ... ) I-3, III-2-3
hap beet, hap:   a‧p (Meeswijk), hap (Blerick, ... ), hāp (Maastricht), hàp (As, ... ), háp (Guttecoven, ... ), h‧ap (Neeroeteren), Hae noom n flinken hap mit klein hepkes aete  hap (Roermond), hap  hàp (Meijel), in brood  hap (Melick), Verklw. epke  ap (Hasselt), Verklw. hepje Iech han zin óp e lekker hepsje  hap (Bleijerheide, ... ), Verklw. hepke  hap (Hasselt, ... ), Verklw. hepke Aetj uch ieërst ¯n hepke vuuër dejje gaotj  hap (Altweert, ... ), verklw. häpk\\n  hap (Lommel), metalen tongetjes: (mv)  hapǝ (Zelem), mondstuk:   hap (Stein), mondvol:   e.n hab (Genk), een hap (Sint-Huibrechts-Lille), ein hab âfbitə (Opglabbeek), ein hap (Reppel), ein hap aafbĕten (Helchteren), ein hap afbieten (Bree), ein hap bieten (Bree), eine hab (Neeroeteren), eine hap (Schimmert), einen hab (Neeroeteren), einen hab aafbieten (Neeroeteren), enen hap aafbieten (Neeroeteren), hab (Diepenbeek), habbe (Opglabbeek), hap (Borlo, ... ), happe (Opglabbeek), hàp (Gennep, ... ), nen hap afbieten (Achel), nen hap afbietten (Achel), nən hap (Zonhoven), ən hap afbite (Kaulille), ənə hap bietən (Hamont), ənəm ap biete (Mechelen-aan-de-Maas), ənən ab bieten (Vucht), ⁄n hap (Lommel, ... ), ⁄n heel hap (Groot-Gelmen), ⁄nen hab (Opitter), ⁄nen hap afbijten (Bilzen), (bij voedsel).  einen hap (Venlo), (vaste stof).  hap (Montfort), (voor vast eten).  hap (Thorn), ps. of toch omspellen volgens Frings: [hb]?  einen häb (Opoeteren), ps. omgespeld volgens Frings.  hap (Ophoven), nən hap āfbītən (Hamont), ənən hāp āfbītən (Hamont), ps. omgespeld volgens Grootaers.  ən hap ōͅfbɛətə (Kortessem), schaarde:   ap (Rekem), hap (Gelinden, ... ), hàb (Opglabbeek), winkelhaak:   hap (Vorsen) I-3, III-1-3, III-2-1, III-2-3, III-3-2, III-4-4
har draaipin van een zware deur of poort:   ar (Rotem), har (Bocholt, ... ), hǭr (Eigenbilzen, ... ), duim:   har (Meeuwen), hāwǝr (Lommel), gewricht: Mv. harn.  hāər (Koersel) I-6, II-9, III-1-1
hef hefboom:   hø̜f (Peij), licht, steenlicht:   he̜f (Ittervoort), rugkant:   hɛf (Maasbree), taatskogel:   hø̜f (Kaulille) II-10, II-2, II-3
heg doornhaag:   hêk (Tegelen), draadafrastering:   hęk (Valkenburg, ... ), haag:   hek (Brunssum, ... ), høk (Bree), hēk (Vaals), hē̜k (Lozen), hē̜x (Kinrooi, ... ), hę.k (Simpelveld), hęi̯k (Bree), hęk (Amby, ... ), hęq (Geleen, ... ), hęx (America, ... ), hęǝq (Bree), hɛk (Arcen, ... ), hɛx (Blerick, ... ), ęk (Eisden, ... ), haagbeuk:   häg (Zichen-Zussen-Bolder), heg, haag:   (h)ék (Rekem), eͅk (Lanklaar), eͅq (Lanklaar), hech (Arcen), heck (Heythuysen), heg (Eksel, ... ), heGk (Klimmen), heik (Posterholt), hek (Gronsveld, ... ), heq (Grathem), hēgk (Swalmen), hēk (Ophoven), heͅk (Montfort, ... ), heͅq (Heerlen, ... ), heͅx (Lanklaar), hik (Vlodrop), hègk (Bree, ... ), hèk (Echt/Gebroek, ... ), héch (Meijel), hég (Tienray), hék (Lutterade, ... ), hékg (Tungelroy), hêgk (Ell), hêk (Buchten, ... ), hɛk (Bleijerheide, ... ), h‧eͅk (Kinrooi), (doornen, hulst e.d.)  heg (As), Verklw. hegksjke  hegk (Heerlen), Verklw. hèkske: haag, d.i. omheining van struikgewassen Verklw. hègke ¯n hèk van 1.50 m hoeg Gesjore hègke ¯n deune hèk De jónges krope door de hèk in de wei Door hèk en stroek: overal doorheen Alle hègke höbbe hun mössje: slechte, ondeugende mensen zijn er overal Achter aw hègke is ¯t good sjuile: het is voordeliger door oudere mensen beschermd, ingelicht enz. te worden  hèk (Maastricht), liguster:   heg (Eksel), WBD / WLD  hek (Reuver), WLD  héék (Maastricht), meidoorn:   heg- (Griendtsveen, ... ), zie ook ZND01, a-m en ZND24, 039b, apart ingevoerd  heg (Achel, ... ), hek (Rekem), hèg (Neerpelt), omheining van het kerkhof:   heg (America), hek (Kelpen), coniferen  de hèkg (Voerendaal), omheining van takken:   hęk (Ospel, ... ), hɛk (Kerkrade) I-8, II-8, III-2-1, III-3-3, III-4-3
hei brem: -  hai (Tessenderlo), hiei (Sint-Truiden), dophei:   heej (Jeuk), heij (Kunrade, ... ), -  hei (Blerick, ... ), Spelling: "fonetiek-dialect"= Frings  he: (hee) (Eksel), Spelling: "fonetisch", alles omgespeld  hɛj (Maastricht), voor alle soorten  heij (Maastricht), WBD/WLD  hei (Urmond), WLD  hei (Heythuysen, ... ), heij (Brunssum, ... ), hej (Mheer), hēͅj (Meijel), hi-j (Epen), hij (Maastricht), droge plekken in moeras:   hęi̯ (Einighausen, ... ), gaspeldoorn: eigen spelling  hei (Montfort), gemeenteheide:   de hei (Montfort), de heij (Amby, ... ), hei (Echt/Gebroek), heij (Brunssum, ... ), héi (Noorbeek), hééj (Meijel), (v.).  h‧eͅi̯ (Eys), handhei:   hɛj (Lommel), heiblok:   hɛj (Neeritter, ... ), heidegrond of heide:   hē̜j (Griendtsveen, ... ), hoogliggende akker:   hęi̯ (Tegelen), onvruchtbare grond:   hęi̯ (Einighausen, ... ), opstaan:   ē̜i̯ (Bocholt), strooisel in de potstal:   hai̯ (Oostham, ... ), hei (Beek, ... ), hāi̯ (Tessenderlo), hē (Bilzen, ... ), hēi̯ (Stokrooie), hē̜ (Halen, ... ), hē̜ǝ (Linde), hęi̯ (Achel, ... ), hš.i̯ (Lommel), ęi̯ (Eisden, ... ), struikhei:   hei (Horst, ... ), hij (Vijlen), héj (Diepenbeek), -  hei (Berg-en-Terblijt, ... ), heij (Echt/Gebroek, ... ), hoei (Mechelen-aan-de-Maas), e van met  hej (Rosmeer), ei = Duitse heizen  hei (Eigenbilzen), WBD/WLD  hei (Urmond), heí (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), hèj (As), héj (Heerlen), WLD  hei (Doenrade, ... ), ± Veldeke  hei (Tienray), stuk onontgonnen grond:   hē̜i̯ (Geistingen, ... ), hęi̯ (Ittervoort, ... ), stukken hei:   hē̜j (Sevenum), veengrond, stuk niet ontgonnen hei of woeste grond:   hei (Ittervoort, ... ), hē̜ (Geistingen), hē̜j (Neerpelt), hęj (Lommel, ... ), hɛj (Panningen) I-10, I-11, I-8, II-11, II-4, II-9, III-3-1, III-4-3