e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
bidden aanlenen: ɛnliǝnǝ (Meijel), aanleunen: ānlø̄nǝ (Asenray / Maalbroek), bedelen: bę̄dǝlǝ (Asenray / Maalbroek), beden: bae (Doenrade, ... ), bae(jə) (Schinnen), baeje (Baarlo, ... ), baejen (As), baeë (Schinnen), baije (Horn, ... ), be:gə (Beringen), be:jə (Voort), bea (Lutterade, ... ), beeje (Griendtsveen, ... ), beejə (Kermt), been (Eksel, ... ), beeën (Heppen), behe (Posterholt), beie (Maastricht), beien (Kaulille), beije (Heugem, ... ), beje (Klimmen, ... ), bejə (Bree), bejə(n) (Houthalen), beè (Gulpen), beëne (Kunrade), beən (Meldert), bēije (Wellerlooi), bēīje (Sint-Pieter), bēje (Maaseik), bējn (Beverlo), bējə (Lanklaar), bēn (Beringen, ... ), bēən (Paal, ... ), bēͅ:nə (Montzen), bēͅje (Belfeld), bēͅjə (Opgrimbie), bēͅə (Martenslinde), bēͅəjə (Lozen, ... ), bĕe en (Geleen), beͅjə (Bree), beͅənə (Hechtel), bieeje (Houthalen), bieen (Peer), biejè (Zonhoven), bieə (Kortessem), bieən (Zonhoven), bijə (Heers, ... ), biêjen (As), bī.ən (Lummen), bījə (Linkhout, ... ), bīən (Hasselt), (Oirsbeek), bäe (Epen), bänə (Vaals), bääne (Schaesberg), bäë (Heerlen), bèejen (Uikhoven), bèje (Amby, ... ), bèjen (Bree, ... ), bèjje (Maastricht), bèjne (Eys), bèjə (Swalmen), bène (Rimburg), bèye (Maastricht), bèèe (Neerbeek), bèèje (Hoepertingen, ... ), bèèjen (Zonhoven), bèèjə (Thorn), bèèn (Hoeselt), bèène (Epen), bèèën (Diepenbeek), bèë (Eigenbilzen, ... ), bèëne (Bocholtz, ... ), béé (Posterholt), bééëne (Nieuwenhagen), (Berg-en-Terblijt, ... ), bê-e (Doenrade, ... ), bêe (Bingelrade, ... ), bêen(n) (Schinveld), bêje (Afferden, ... ), bêje/n (As), bêjen (Reuver), bêne (Mechelen, ... ), bêë (Helden/Everlo, ... ), bêën (Bilzen, ... ), bëən (Zonhoven), bęǝnǝ (Heerlen), bę̄jǝ (Weert), bɛ:jə (Rekem, ... ), bɛi dich (Opitter), bɛj:ə (Maastricht), bɛje (Horst), bɛjǝn (Dilsen), bɛ̄je (Meerlo, ... ), bɛ̄jə (Opglabbeek, ... ), bɛ̄nə (Welkenraedt), de moes biën (Maaseik), de moes bëjen (Genk), de moes bŋën (Bilzen), de moos beije (Lanaken), de moos beijen (Veldwezelt), de moos beiën (Opglabbeek), de moos bèjen (Vucht), de moos bèën (Rekem), de moos bêje (Genoelselderen), de moos bêjen (Eisden), de moos tich bēəën (in de kirk) (Elen), de mos baeje (Sittard), de mos beije (Vroenhoven), de mos bèn (Grote-Spouwen), de mos bêen (Kleine-Spouwen), de mŏs beije (Vroenhoven), de mus bêën (Mopertingen), deech moes beijen (Boorsem), deär moet bène (Lontzen), dgieï moet biëe (Sint-Lambrechts-Herk), dich moes bêen (Bilzen), dich moos baijen aime (Rotem), dich moos beijen (Opoeteren), dich moost bēͅyn (Meeuwen), dich moost bijje (Gruitrode), dich mos bijə (Lanaken), dich moə bēən (Eigenbilzen), dich moͅs bŋəjə (Neerglabbeek), die mot bien (Zonhoven), dieh moest bŋen (Gelieren/Bret), dig moes bĕ-e (s-Herenelderen), dig moot beien (Bocholt), dig môs beie (Veldwezelt), dje moët beje (Kuringen), dje moët béë (Kuringen), djee moət bɛeə (Kuringen), djeə moeit beeə (Hoepertingen), dji meut biën (Hasselt), dji moet bijje (Heers), djie moe-it bi-jen (Ulbeek), djīs muit bīə ində kēͅrk (Hasselt), djè mooet béje (Wellen), djè mooet böje (Wellen), djè mūt bēͅjen (Beverst), djə mot bijə en də kerek (Gutshoven), djə mut bejə (Zepperen), do mo.bēͅ:nə (Montzen), doe : moos beye ee gen keerk (Mheer), doe moet bèjè (Ophoven), doe moos tich bɛijə (Opitter), doe mos deg bènen in gène kerk (Teuven), doeuw möuz bŋje (Ophoven), du moos bĕen (Neeroeteren), du muoa bäne (Kelmis), dur mōt bĕne (Welkenraedt), dzee mot been in de kerk (Sint-Lambrechts-Herk), də moes bēͅə (Genoelselderen), də moez bēͅjn (Mechelen-aan-de-Maas), də mos bē’ə en də kirk (Molenbeersel), də mōs beijə (Lanaken), də moͅstech bēͅjən (Boorsem), də mus bɛ:ə (Martenslinde), də mus dech beə. (Eupen), də mös bijə īn də keͅrk (Lanaken), də mûs dich bêjə (Maaseik), ge meot bène (Peer), ge moet bain (Hechtel), ge moet been (Beverlo), ge moet beeën (Beverlo, ... ), ge moet beeən (Koersel), ge moet bejen (Niel-bij-As), ge moet beën (Hechtel), ge moet bĕin (Wijchmaal), ge moet biè (Millen), ge moet biəə (Kortessem), ge moet bèen (Peer), ge moet bèjen (Kleine-Brogel), ge moot biën (Rotem), ge mot biêe (Houthalen), ge mouet beëen (Linkhout), ge moët beije (Kanne), ger moet bei (Zichen-Zussen-Bolder), gie moet bia (Heks), gieə moeət bieə (Piringen), gij moet bēen (Werm), giè mot biè (Neerrepen), gè moet bejjen (Bilzen), gè moet bēͅə (Genk), gè moet bèe (Genk), gè moet bèen (Peer), gè moojt beijen (Grote-Brogel), gè motj bèje (Ophoven, ... ), gə mot be:ən (Beringen), gə mŏut beijə (Lummen), het bée (Eigenbilzen), hīə moĭt bieən (Diepenbeek), ich bɛ:j (Rekem), je moĭt bêĕn (Beverst), je mot bèje (Mal), je môt bèie in de kèrk (Riksingen), jeə mot bēə (Schulen), ji-je moeit bi-je in de kɛirek (Zepperen), jia mooit bea (Koninksem), jié moeit bié (Sint-Lambrechts-Herk), sje moet bieje (Kortessem), sjije meót bijeën (Vliermaalroot), zəch bēͅjə (Rekem), žĕ moit bēĕn (Diepenbeek), žiē moͅit bēͅən (Hoeselt), žə mut biə (Kortessem), žə møt biən (Hasselt), ’bɛjə (Tongeren), (lang).  bēīen (Steyl), beklemtoond du  dū mos bē’ə en də kirk (Molenbeersel), e van doe en moes zacht uitspreken  doe moes bèje (Kessenich), ei tusschen de nederlandsche ei en e  jië moet bei-en (Sint-Huibrechts-Hern), enkelvoud  dich moos beèjen (Opoeteren), fr ai  de mōs bēe (Zutendaal), fransche ai  de maes bai (Val-Meer), gelijk in guêpe  de moes buê (Riemst), gewoonlijk reflexief  bèije (Maastricht), i dof  gië mot biĕn in de kairk (Vliermaalroot), ik bid ; ik bêj  bêje (Grubbenvorst), ik bid; ik bêj  bêje (Lottum), j uit het fransche alphabet  jiè mot bêën (Hoeselt), j gelijk de j in `t fransch vb jamais  jiə mouit bīə in de kêrrek (Stevoort), kort en klaar  dji mut biə (Guigoven), meervoud  gè moot beèjen (Opoeteren), met lengteteken op de a  bäje (Well), moet = kort  ge moet beien (Paal), je moet beiën een de kjerk (Mal), moet kort  djie-je moet bie-je (Heers), mos kort  də mōs beijə (Lanaken), Opm. de e als ê, de laatste e toonloos.  bèe (Schimmert), Opm. de ee klinkt ongeveer als ê.  beeje (Obbicht), Opm. klinkt als Fr. woord père.  bèje (Broeksittard), pere  ge moeh biën (Helchteren), ps. boven de è staat nog een lengteteken; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen.  bè e (Lutterade), ps. boven de ê staat nog een lengteteken; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen.  bêje (Meerssen), reflexief  bēͅjə (Opgrimbie), soms - en uitsluitend in Imperatif  bène (Simpelveld), soms bidde  djee moit beejen enne kerk (Stevoort), zwak  bīə (Borgloon), beten (du.): beten (Eupen), bidden: beddən (Neerpelt), bedə (Meijel, ... ), bedən (Overpelt, ... ), beͅd’n (Tessenderlo), bidde (Jeuk, ... ), bidden (Achel, ... ), biddə (Loksbergen, ... ), bidə (Eupen, ... ), béde (Montzen), dje moet bidde (Nieuwerkerken, ... ), dje moet bidden (Borlo), dje moêt bidde (Sint-Truiden), dje mut bidde in de kerk (Sint-Truiden), djee moet biddon (Gingelom), dji je moet bidde en de kerk (Aalst-bij-St.-Truiden), djé moet bidden (Sint-Truiden), dsje moet bidden (Sint-Truiden), dze moet bidde (Sint-Truiden), d’t mut biddə (Herk-de-Stad), ge moeit bidde (Halen), ge moet bidden (Lommel, ... ), ge moĕt bidde (Loksbergen), ge mut bidden (Lommel), ge mət bidden (Tessenderlo), gö moət biddən (Oostham), gə moeit beddə (Herk-de-Stad), gə muit biddə (Halen), gə mut bedən (Hamont), gə mut bIdən (Sint-Huibrechts-Lille), gə muət beͅdə eͅn də kɛrk (Halen), ig bit (Aalst-bij-St.-Truiden), ji-je moeit bidde (in de kɛirek) (Zepperen), kort  dje mot hei bidden (Sint-Truiden), oe van moet heel kort  dje moet bidde (Mielen-boven-Aalst), ronddraaien: ront˱drɛjǝ (Wellerlooi), spelen: spelen (Lommel), spø̄lǝ (Ysselsteyn), speuren: špø̄rǝ (Noorbeek, ... ), zich beden: (zich) bae (Klimmen), (zich) beeëne (Hoensbroek), (ziech) bèjje (Maastricht), (ziek)bêje (Velden), (zəch) bɛ̄nə (Montzen), sich beëne (Waubach), zich bae (Vlodrop), zich baeije (Grevenbicht/Papenhoven), zich baeje (Baarlo, ... ), zich beeje (Tegelen), zich been (Eksel), zich beije (Heugem, ... ), zich beë (Koningsbosch), zich beëne (Eys, ... ), zich bàjje (Maastricht), zich bèejen (Uikhoven), zich bèje (Holtum), zich bèè (Gulpen, ... ), zich bèèje (Geistingen), zich bèëne (Ubachsberg), zich bééëne (Nieuwenhagen), zich bê (Heek), ziech beije (Maastricht, ... ), ziech bēīje (Simpelveld), ziech bèjə (Maastricht), zig bij-je (Boorsem), zig bèèe (Guttecoven), zīch bê-e (Valkenburg), oude voor beje  zich beje (Tienray) bidden [SGV (1914)] || Bidden (in de kerk). [ZND B1 (1940sq)] || Bidden voor een zalige (levens)staat. [N 96D (1989)] || Bidden, beden, zich beden [bidde, bèèje, zich bèèje, zich bèëne?]. [N 96B (1989)] || Bidden. [ZND 01 (1922)] || Een meditatie, geestelijke overweging. [N 96B (1989)] || Ge moet bidden (in de kerk). [ZND 21 (1936)] || Het in dezelfde richting met de kop vooruithangen, voordat de bijen aanstalten maken aan te vliegen. [N 63, 35] II-6, III-3-3
bidden uit dankbaarheid bedanken: (be)daanke (Maastricht), bedaanke (Terlinden), bedank os live vrawke mér (Eigenbilzen), bedanke (Baarlo, ... ), bədāŋkə (Montzen), beden om te bedanken: baeije om te bedanke (Grevenbicht/Papenhoven), um te bedanke (Baarlo), beden tot dankzegging: tot dankzèkking (Guttecoven), beden uit dank: bèje oet dank (Stokkem), bèëne oeët dank (Ubachsberg), beden uit dankbaarheid: bae oet dankbaarheid (Klimmen), baeje oet dankbaarheid (Baarlo, ... ), beeen out dankbaarheid (Peer), beeje oet dankbaarheid (Tegelen), beije oet dankbaarheid (Heugem, ... ), beye oet daankbaarheid (Maastricht), beë oet dankbaarheid (Koningsbosch), bèjje oet daankbaarheid (Maastricht), oet dankbaarheid (Heel, ... ), dankbaarheid (bn.): dankbaarheed (Kerkrade), danken: daanke (Maastricht, ... ), danke (Beesel, ... ), danken (Diepenbeek, ... ), dankə (Hoeselt), daŋkə (Meijel), dánke (Tongeren), danken na het eten: danke (noa t eete) (Waubach), gebed: gebaeje (Kelpen), gebed uit dankbaarheid: de gebeaje oet dankbaarheid (Lutterade) Bidden uit dankbaarheid [danke?]. [N 96B (1989)] III-3-3
bidden uit dankbaarheid: dankgebed dankbede: daankbee (Eksel), dankbeije (Bocholt), dankgebed: daank-gebed (Epen), dank gebeeje (Meijel), dankgebaed (Geleen), dankgebed (Bocholtz, ... ), dankgebèèd (Sittard), dankgəbèd (Loksbergen), dankgebed doen: dankgebed doon (Ell), dankgebèt doen (Sint-Truiden), dankzeggens: daank(e)zègkes (Maastricht), gebed uit dankbaarheid: gebedj oet dankbaarheid (Horn) Bidden uit dankbaarheid [danke?]. [N 96B (1989)] III-3-3
bidden uit dankbaarheid: dankgebed add. dankmis: dankmès (Jeuk) Bidden uit dankbaarheid [danke?]. [N 96B (1989)] III-3-3
bidden voor de witspijs beden voor de wetspijs: beane vuur de wetspies (Eys), bidspijs: bidspies (Sevenum), boetegebeden: boetegebaeje (Thorn), drie weesgegroetjes beden: drie weesgegroetjes bèè (Schimmert), vasten beden: vaste bejë (Stokkem), vastengebed: vastegebed (Ophoven), vastenoffer: vastenoffer (Haler), wetspijs: wetspies (Sevenum) In de vasten dagelijks enkele weesgegroeten bidden, als men zuivelprodukten (melk, boter, kaas) en eieren gegeten had, wat door de vastenwet verboden was ("bidden voor de wetspijs"). [N 96D (1989)] III-3-3
bidplaats bedeplaats: bēǝnplātš (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), bē̜ǝnplātš (Heerlen  [(Emma)]   [Domaniale]), bē̜ǝplāts (Lutterade  [(Maurits)]   [Emma]), bęǝnplātš (Kerkrade  [(Domaniale / Wilhelmina)]   [Maurits]), bedezaal: bęǝnzāl (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), losvloer: losvloer (Thorn  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), lǫ.s˲vluǝr (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), vaarstoof: vārštuǝf (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Maurits]) De plaats, bijvoorbeeld bij de schacht, waar een kruisbeeld hing en enkele heiligenbeelden stonden opgesteld. De mijnwerkers baden hier een kort gebed voor het afdalen. Volgens een invuller uit Q 121 werd het gebruik rond 1900 op de Domaniale mijn afgeschaft. Wel waren er later nog veel mijnwerkers die hier, evenals op de vier Oranje-Nassaumijnen, voor het afdalen een kruis maakten. Op de laatstgenoemde mijnen bad men ook op sommige posten voor aanvang van het werk een Onze Vader, aldus een respondent uit Q 113. [N 95 A, 8; monogr.] II-5
bidprentje beeldje: bīēltje (Gelinden), beeldje  bieldsje (Hasselt), biddenprentje: beënprentje (Heerlen), bidprentje: baeprentje (Schinnen), beijprintsje (Maastricht), betprɛntjə (Meijel), bidpreentje (Castenray, ... ), bidprentje (Meijel, ... ), bidprintje (Baarlo), bitprèntje (Meijel), doden-zettel: doehdeziddel (Waubach, ... ), doeëdesiddel (Bocholtz), doeëdetseddel (Bleijerheide, ... ), inne dōēëdeseddel (Nieuwenhagen, ... ), ənə duədəsĕdəl (Montzen), dodenbeeldje: doadebildje (Schinnen), doeëdebilke (Epen), doëdebeeldsje (Mheer), duedebiltsche (Lontzen), dodenbriefje: doodebreifke (Sittard), dodenprentje: doaaijeprentje (Grevenbicht/Papenhoven), doade prentje (Geleen), doadeprentje (Schinnen), doadeprintsje (Valkenburg, ... ), doeadeprentje (Schinnen), doedeprentje (Eys), doedeprintsje (Maastricht), doeëdeprentje (Nuth/Aalbeek), doeëdeprintje (Hoensbroek), doodeprintsje (Vlodrop), doojeprintje (Melick), e doeëdeprintsje (Gulpen), e dwaddeprintsche (Meerssen, ... ), zie dödspri.ntje  döjepri.ntje (Gennep, ... ), dodenschildje: doadesjildje (Schinnen), ei dodeschiltje (Klimmen, ... ), n doeëdesjildje (Klimmen, ... ), doodbeeldje: doeëtbilleke (Sint-Truiden), doodsbeeldje: deudsbildje (Heers), dodsbeeldeke (Lommel), doeadsbeeldje (Montfort), doedsbeeldszje (Stokkem), doedsbildsje (Genk), doedsbilleke (Peer), doedsbùlleke (Houthalen), doets(j)bil’te (Zonhoven), doetsbilten (Zonhoven), doewdsbilleke (Jeuk), doeëdsbeeldje (Geistingen, ... ), doeëdsbilleke (Eksel), doĕtsbilche (Genk), doidsbeeldsje (Uikhoven), doidsbéleke (Uikhoven), dōēdsbĭĕldəkə (Sint-Lambrechts-Herk), dōēdzbeelsjə (Stokkem), dudsbilleke (Beverlo), dutsbieldje (Hoensbroek), dutsbijləkə (Loksbergen), dūūtsbeeldje (Opoeteren), dŭŭdsbèèltje (Opglabbeek), dwaodsbeeldje (Echt/Gebroek), dòdsbildje (Achel), dôedsbelsjə (Remersdaal), dôedzbeelt’ə (Meeswijk), dôedzbèèləkə (Rekem), dôêdzbelləkə (Niel-bij-St.-Truiden), dödsbieldsje (Kortessem), dùdsbilsjë (Hoeselt), e dooidsbilleke (Tongeren), e dóidsbilleke (Tongeren), het doodsbuldeke (Eigenbilzen), doodsbeeldje  doeëdsbieldsje (Hasselt), doodsprentje: deudsprentje (Heers), doaadsprentje (Grevenbicht/Papenhoven), doadsprintje (Lutterade), doadsprèntje (Neerbeek), dodspreentje (Oirlo), dodsprééntje (Siebengewald), doeadsprintje (Haler, ... ), doeadsprèntje (Echt/Gebroek), doedsprentje (Tungelroy), doedsprinsje (Maastricht), doedsprintje (Tungelroy), doedsprintsje (Bocholt, ... ), doeedsprentje (Weert), doeedsprintje (Ell), doeêdsprintje (Reuver), doeëdspreentsje (Terlinden), doeëdsprentje (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), doeëdsprintje (Baarlo, ... ), doeëdsprintsje (Sint-Truiden), doeëdsprèntje (Eisden), doeëtsprintje (Schimmert, ... ), doĕdspreentje (Maastricht), doodsprintje (Roermond, ... ), doodsprintsje (Maastricht, ... ), douetsprentje (Ophoven), doëdsprintje (Maasbree, ... ), doëtsprintje (Kessel), dōēëtspréntje (Nieuwenhagen, ... ), duudsprentje (As), duudsprentsje (Bree), dūūtsprinsjə (Meeuwen), dŭŭdsprentjə (Opglabbeek), dwaodsprèntje (Echt/Gebroek), dòtsprèntje (Meijel), dódspreentje (Castenray, ... ), dôdsprintje (Sevenum), dödspri.ntje (Gennep, ... ), dödsprintje (Tienray), dödsprintjen (Neerpelt), döëdsprentje (Koningsbosch), døͅtsprɛntjə (Meijel), uitgereikt bij iemands overlijden  dodsprīntje (Blitterswijck, ... ), doodsschildje: doëdsjildje (Klimmen, ... ), gedachtenisprentje: gedachtenisprentje (Meijel), prentje: pre.ntsje (Hasselt), printje (Venlo) bid- of rouwprentje || bidprentje || bidprentje, doodsprentje || bidprentje, doodsprentje, gedachtenisprentje || bidprentje, rouwprentje || bidprentje; gedachtenisprentje || De dialectnaam van het bidprentje (doodsbeeldeke, rouwprentje, gedachtenis [ZND 43 (1943)] || doodsbeeldeke || doodsbeeldje || doodsbeeldje, bidprentje || doodsprentje || een bidprentje, doodsprentje, gedachtenisprentje, tijdens de uitvaartdient uitgereikt, "beeldje"[doeëdetsiddel] [N 96D (1989)] || gedachtenisplaatje || overlijdensprentje III-2-2
bidstoel bedestoel: bae sjtoul (Sittard), baejsjtool (Baarlo, ... ), baejsteul (Venlo), baejstool (Maasbree, ... ), baesjtool (Klimmen, ... ), baistjool (Melick), beasjtoul (Nieuwstadt), beeistool (Urmond), beejsjtool (Reuver), bei-jstool (Weert), beijsjtool (Kessel, ... ), beisjtool (Sint-Martens-Voeren), bejsjtool (Tegelen), bejstool (Baarlo), beênstool (Ubachsberg), beësjtool (Waubach), bēͅjsjtōl (Roermond), bēͅstōl (Holtum), beͅjstul (Tienray), bèijstool (Maastricht), bèisjtool (Schinnen), bèjstool (Maastricht), bèsjtool (Doenrade, ... ), bèstoel (Eigenbilzen), bèèj-stool (Eisden, ... ), bèèsjtool (Gulpen), bèèstoel (Hasselt), béésjteul (Posterholt), bééəsjtool (Amstenrade), bɛ̄nsjtōl (Montzen), bɛ̄sjtōl (Guttecoven), d`r beeësjtool (Hoensbroek), ne bèèstōēl (Tongeren), unne bèjsjtool (Meerssen), bidbank: bidbaank (Eksel), bidbank (Loksbergen), bidstoel: baedsjtool (Heel, ... ), baedstool (Neer, ... ), betstūl (Meijel, ... ), beͅdst"l (Horn), bidsjtool (Waubach), bidstaol (Montfort), bidsteul (Meijel), bidstiel (Peer), bidstjool (Holtum), bidstoel (Eigenbilzen, ... ), bidstool (Blerick, ... ), bèèdstool (Geistingen), bééjsjtool (Sweikhuizen), der bɛtsjtōl (Montzen), ne bidstoel (Zonhoven), gebedstoel: de gebêdsjtool (Lutterade), kerkenstoel: de kirke-sjteul (Nieuwenhagen), kirkestool (Thorn), kerkstoel: kerkstuul (Tienray), kèrkstoeël (Diepenbeek), kniebank: kniejbenk (Ell), knĭjbànk (Nieuwenhagen), kniebankje: kni-jbengske (Ospel), kniebenske (Linne), knielstoel: kneelsjtool (Tegelen), kneelstool (Weert), kniestoel: knee sjtool (Geleen), koorstoel: koorstaol (Montfort), prie-dieu (fr.): `ne prie-dieu (Maastricht), preedjui (Sint-Truiden, ... ), pridieu (Neerpelt), priedieu (Schimmert), priedjeu (Bocholt, ... ), trouwbank: trouwbank (Houthalen) Een bidstoel met knie- en armsteun, waarop men alleen maar geknield kan zitten [prie-Dieu?]. [N 96A (1989)] || Een koorbank: bank in het koorgestoelte. [N 96A (1989)] || Een koorstal of koorstoel: zetel of zitplaats in een koorbank van het koorge-stoelte. [N 96A (1989)] || Het knielbankje van de kerkbank. [N 96A (1989)] || Het koorgestoelte: het geheel van zitplaatsen op/in het koor, meestal bestaande uit oplopende banken, bestemd voor monniken of kanunniken. [N 96A (1989)] III-3-3
bidstond aanbiddingsuur: aanbiddingsoer (Geleen, ... ), aanbiddingsuur (Tienray), anbiddingsoer (Gulpen), aonbiddingsoor (Maastricht), ɛnbedeŋsy(3)̄r (Meijel), bede-uur: `n bae-oer (Klimmen), bae-oer (Doenrade, ... ), baeioor (Baarlo), baejoeer (Reuver), baejoer (Beesel, ... ), baejoor (Baarlo, ... ), baioor (Ospel), beaoer (Lutterade), beejoor (Tegelen), beeuur (Hechtel), behoer (Klimmen), bei oor (Maastricht), bèèjoor (Meerssen), bedens: beens (Eksel), bedestond: baejstond (Thorn), beejstond (Meijel, ... ), bēēënsjtónt (Nieuwenhagen), bèèjsjtond (Sittard), bèèstónd (Nuth/Aalbeek), bëëstond (Koningsbosch), bidstond: bidstond (Eys, ... ), də bɛtschtont (Montzen), biduur: biduur (Achel, ... ), dan moeten gaan beden: den motte die gaon baeje (Heel), gebedsuur: gebètsuur (Tessenderlo), heiliguur: heilig oer (Schinnen, ... ), het heilig oer (Eigenbilzen), urengebed: oeregebed (Echt/Gebroek), uur: oer (Holtum), uur van aanbidding: `t oor vaan aonbidding (Maastricht), oer van oanbidding (Sint-Truiden), uurbeden: een oor bèèjen (Uikhoven), het oor bèèje (Mechelen-aan-de-Maas), oerbèje (Hoepertingen, ... ), oor bij-je (Boorsem), ōrbɛ̄jə (Opglabbeek), uurbedens: het ès oerbèës (Eigenbilzen), oerbiejes (Houthalen), oorbeijes (Bocholt), ōrbɛ̄jəs (Stokkem), uurbidden: uurbidden  oerbidden (Jeuk), uurgebed: oergebed (Diepenbeek, ... ), oeër-gebed (Epen, ... ), oorgebed (Ophoven) Altijddurende/gedurige aanbidding van het Sacrament des Altaars. [N 96B (1989)] || De aanbidding van het Allerheiligste. [N 96B (1989)] || Een aanbiddingsuur of bidstonde, aan elk van de wijken of groeperingen van de parochie toegewezen gedurende deze aanbiddingsdagen [bidstond, bèèjstónd, be------nsjtónd?]. [N 96B (1989)] || Het veertigurengebed: de drie dagen = veertig uur durende aanbidding van het uitgestelde Allerheiligste, gehouden b.v. tijdens de carnavalsdagen. [N 96B (1989)] III-3-3
biecht biecht: beech (Eisden, ... ), beecht (As, ... ), beeg (Stokkem), bēēgt (Opglabbeek), bich (Eigenbilzen, ... ), bicht (Eys, ... ), biech (Baarlo, ... ), biecht (Achel, ... ), bieg (Meijel), bixt (Lommel, ... ), de beech (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), de beecht (Terlinden), de bich (Lutterade, ... ), de bicht (Sint-Truiden), de biech (Eigenbilzen, ... ), de bèech (Klimmen), də biXt (Montzen) De biecht [biech]. [N 96D (1989)] III-3-3