e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
trouwkostuum bruidspak: broedspak (Echt/Gebroek) bruidspak III-2-2
trouwkostuum bruidegom anzug (du.): dr antsoch (Waubach, ... ), bruids-anzug: broeëdsantsoch (Bocholtz), broeëdsantzoch (Reuver, ... ), brōēëtsantsòg (Nieuwenhagen, ... ), dr brōēḍsansóg (Nieuwenhagen, ... ), bruidskostuum: broedskestuum (Eisden, ... ), broedskostuum (Gulpen), broetskestuum (Sittard), broudskestuum (Houthalen), bruidskostuum (Sint-Huibrechts-Lille), het broodskestim (Eigenbilzen), bruidsmonturing: broedsmantoering (Schinnen), bruidsmontuur: broedsmontoer (Schinnen), broedsmóntoer (Epen), de broedsmentoeër (Klimmen, ... ), Cf. RhWb (V), kol. 1277, s.v. "Montur"ook als "guter Anzug"oder "Sonntagsanzug  de broedsmentoeër (Klimmen), bruidspak: broedspak (Baarlo, ... ), broetspak (Maastricht), broeëdspak (Baarlo, ... ), broēdspak (Voerendaal, ... ), broèdspak (Venlo), broédsspak (Gronsveld), broêdspak (Heel), brôedspak (Maastricht), t broedspak (Schimmert, ... ), t broetspak (Klimmen, ... ), ut broedspak (Klimmen, ... ), ut broeitspak (Meerssen, ... ), frak: frak (Reuver, ... ), jacquet: sjaket (Terlinden), kostuum: kestuum (Neerpelt), monturing: mantoering (Schimmert, ... ), onbep. trefwoord  mantoering (Schimmert), streepboks en slippenjas: streepbôks en sluppejas (Oirlo), trouwkostuum: het trouwkestum (Tongeren), traakostum (Jeuk, ... ), troukestuum (Zonhoven), trouwkestim (Eigenbilzen), trouwkestum (Hoensbroek), trouwkestuum (Eksel, ... ), trouwkostuum (Achel, ... ), trōē:kestim (Hasselt), troͅukəsty(3)̄m (Lommel), tròwkəstŭŭm (Lommel), tróókəstum (Loksbergen), trôuwkestum (Kortessem), ət trowkostüm (Montzen), ət tròuwkəstum (Tongeren), trouwpak: trouwpak (Baarlo, ... ), trowpeak (Castenray, ... ), troͅwpak (Meijel) bruidspak || het bruidspak van de man [broedsantsoch, broeds-mantoer] [N 96D (1989)] || het plein vóór de kerk [kerkplaats, kerkplein, plei] [N 96D (1989)] || huwelijkskostuum || kostuum van bruidegom || pak van de bruidegom || trouwkostuum || trouwpak || trouwpak, -kostuum III-2-2
trouwpak bruidkostuum: brōēdkostuum (Mechelen), bruidskostuum: broedscostum (Mechelen), broedscostuum (Margraten), broetskestuum (Sittard), brutskəstym (Stokkem), brūtskəstym (Lanklaar), bruidsmontering: broedsmontoering (Jabeek), bruidsmontuur (<fr.): broedsmantoer (Brunssum, ... ), broedsmentoeer (Klimmen), brōēds-montoor (Klimmen), bruidspak: broedspak (Guttecoven, ... ), broèdspak (Venlo), brōēdspak (Klimmen), oe"langgerekt  broedspak (Borgharen), eheanzug (<du.): eheantsoch (Chèvremont), frak: frak (Oost-Maarland), [sic]  frak (Heerlen), gekleed pak: gekleid pak (Tegelen), jacquet (<fr.): jacquet (Maastricht), sjekaet (Wijk), miseriepak: schertsend  mizēripak (Tongeren), strepen pak: Van Dale: II. strepen (bn.), &lt;gew.&gt; van gestreepte stof: een strepen rok.  striefepak (Bocholtz), trouwanzug (<du.): trouwanzog (Kerkrade), trowantsog (Waubach), trouwdingen: trouwdinge (Panningen), trouwdiŋə (Beringen), troͅudĕŋə (Boekt/Heikant), trouwkostuum: tra.uwkəstøm (Rotem), traakostum (Sint-Truiden), trakestuum (Grazen (WBD)), trako.støm (Borlo), traukəstym (Boorsem, ... ), trawkəstøm (Paal), trākestym (Zelem), trāko͂ͅstøm (Sint-Truiden), trākəstöm (Velm), trāuwkəsty(3)m (Borgloon), treͅjəfkəstøm (Kwaadmechelen), troowkostuum (Heerlen), troukoͅstym (Ketsingen), troukəstym (Hoepertingen), trouwcostuum (Valkenburg), trouwkestüm (Lummen), trouwkosjtuum (Eijsden), trouwkostum (Beverlo, ... ), trouwkostuum (Leopoldsburg, ... ), trouwkəstym (Eigenbilzen, ... ), trōkəstym (Hoeselt), trōwkəstym (Riksingen), trōwkəstəm (Donk (bij Herk-de-Stad)), trōͅiwkəsty(3)̄m (Wintershoven), trōͅkəstøm (Diepenbeek), trōͅkəstəm (Halen), trōͅukəstym (Zichen-Zussen-Bolder), tro͂ͅuwkəstøm (Ophoven), troͅkəstym (Halen, ... ), troͅkəstəm (Linkhout), troͅukəstym (Lommel, ... ), troͅuwkoͅstøm (Opheers), troͅuwkəstym (Neerharen, ... ), troͅuwkəstøͅ, (Maaseik), troͅwkoͅstym (Teuven), troͅwkəstøm (Beringen), truiwkostuum (Bree), trèkestum (Rummen (WBD)), trökəstøm (Hasselt), trø.ywkəstøm (Bree), trøuwkəstem (Neeroeteren), trøwkəstym (Rosmeer), trøͅkoͅstöm (Herk-de-Stad), trøͅkəstøm (Hasselt), trøͅwkəstøm (Kermt), trøͅywkestøjm (Bree), trøͅywkəstym (Opglabbeek), trouwmontuur (<fr.): trouwmontoer (Brunssum), trouwpak: troowpak (Heerlen, ... ), trouw-pak (Bergen), trouwpak (Amstenrade, ... ), trowpak (Mesch, ... ), troͅupak (Rekem), troͅuwpa.k (Lanklaar), troͅuwpak (Achel, ... ), troͅwpak (Eisden), NB trouwkleid: bruidsjurk.  trouwpak (Venlo), Ss. sub pak.  trouwpak (Roermond), trouwtenue (<fr.): trouwtəny (Beringen), zwarte anzug (du.): sjwatte antzoch (Bleijerheide) kostuum van de bruidegom || pak van de bruidegom || trouwkostuum || trouwkostuum [t trouwdinge, trouwpak] [N 23 (1964)] || trouwpak III-1-3
trouwring ring: rînk (Tungelroy), trouwring: den trouwrink (Eigenbilzen), eine trouwrink (Meerssen, ... ), enne trouwrink (Klimmen, ... ), inne trówrink (Nieuwenhagen, ... ), ne tròuwrénk (Tongeren), nne trouwrink (Gulpen), traarenk (Sint-Truiden), traaring (Jeuk), trajwrink (Meeuwen), trauwrenk (Stokkem), trauwrink (Heers), troaring (Hoensbroek), troorènk (Genk), troowrin?? (Heerlen), troowrink (Heerlen), troring (Koningsbosch), trourè.nk (Zonhoven), trourénk (Sittard), trouwerink (Maastricht), trouwreenk (Neerpelt, ... ), trouwrenk (Zonhoven), trouwring (Bree, ... ), trouwringk (Heel, ... ), trouwrink (Achel, ... ), trouwrèngk (Geleen, ... ), trouwrènk (Echt/Gebroek, ... ), trouwrénk (Grevenbicht/Papenhoven), trowring (Castenray, ... ), trowrink (Maastricht, ... ), trōē:rè.nk (Hasselt), trōͅrɛŋk (Eupen), troͅwreŋk (Meijel), truiwring (Opglabbeek), tròwreng (Lommel), tròwrink (Hoensbroek), tró-rènk (Hoeselt), trówreenk (Epen), trówrink (Waubach, ... ), tróórink (Loksbergen), tróówrink (Nieuwenhagen, ... ), trôewreink (Kortessem), ənə trowrēŋk (Montzen), mv. ring  `ne trouwrink (Klimmen, ... ) (trouw)ring || een trouwring [N 96D (1989)] || het plein vóór de kerk [kerkplaats, kerkplein, plei] [N 96D (1989)] || het trouwboekje [trouwbusj-je] [N 96D (1989)] || huwelijk [SGV (1914)] || trouwring III-2-2
trui bef: beͅf (Romershoven), bloes: bloes (Beverlo, ... ), bloəs (Vliermaal), bloͅus (Linkhout, ... ), blus (Borlo, ... ), bluš (Millen), bluəs (Kermt), blūs (Opheers), blūws (Wintershoven), blys (Rosmeer), blös (Lummen), Zie ook afb. p.45.  bloes (Diepenbeek), bloesje: bloeske (Tessenderlo), flok: Brg.  flòk (Tongeren), gestrikt (volt.deelw.): gəstreͅk (Borlo), gəstrik (Ketsingen), gestrikt lijf: gəstrik läf (Riksingen), gestrikte bloes: gəstriktə blu:s (Hoepertingen), gəstriktə blus (Riksingen), gəštregdə blūs (Teuven), hemdbroek: ouder  heͅmbroͅk (Lommel), jumper: jumper (Guttecoven, ... ), kamizool (<fr.): ka.məzo.l (Maaseik), kammezaol (Maasbracht), kommezaol (Swalmen), lijf: lēͅf (Borgloon), vroͅleͅ⁄lēͅf (Borgloon), maillot (fr.): majoo (Sittard), maljo (Neeritter), Fr. maillot.  maljo (Maastricht), pull: pøl (Hasselt), pullover: pelover (Bocholt), plo:vər (Paal, ... ), plovər (Stokkem), plōvər (Boekt/Heikant, ... ), ploͅuvər (Halen, ... ), ploͅvər (Achel), poeloover (Vaals), poulover (Roermond), pull-over (Borgloon), pullaover (Sint-Truiden), pullover (Heythuysen, ... ), pylovər (Hoeselt, ... ), pylōver (Teuven), pylōvər (Ketsingen, ... ), pylo͂ͅvər (Sint-Truiden), pöløͅvər (Velm, ... ), pølovər (Boorsem), pølōvər (Bree, ... ), pølo͂ͅvər (Kermt), pøloͅuvər (Borlo), pəlovər (Kwaadmechelen), pəlōvər (Bree, ... ), geen dialect  pullover (Klimmen), stoep: schjtuup (Heerlerheide), schtoep (Mechelen), schtuup (Gulpen), schtūp (Heerlen), schtûb (Nuth/Aalbeek), sjteep (Schimmert), sjtoeb (Klimmen), sjtub (Geleen, ... ), sjtup (Einighausen, ... ), sjtuup (Bocholtz, ... ), sjtuùb (Hoensbroek), stjüb (Waubach), stub (Brunssum), stup (Grathem, ... ), stuup (Kerkrade, ... ), stûb (Nuth/Aalbeek), stüb (Brunssum), stüp (Hoensbroek), vrowluujs-sjtuub (Hoensbroek), [sic]  sjtub (Nieuwstadt), Zie ook triek.  sjtüp (Heerlen), stoepje: sjtuupke (Waubach), stubke (Jabeek), stupke (Munstergeleen), sweater (eng.): tsweeter (Vaals), tricot (fr.): damestrico (Nunhem), damestricot (Weert), nə tréko (Lanklaar), treko (Meeswijk, ... ), treko. (Ophoven), trĕko -trĕkōkə (Rotem), trĕkō (Rotem), tricco (Urmond), triccot (Maastricht), trico (Arcen, ... ), tricoo (Maasbree, ... ), tricot (Beek, ... ), triekko (Kerkrade), trieko (Bocholt, ... ), triekoo (Eind, ... ), trikko (Boorsem, ... ), trikkoo (Berg-en-Terblijt, ... ), triko (Baexem, ... ), triko, -s, -kə (Neeroeteren), trikoo (Bemelen, ... ), trikō (Kaulille), trikoͅ (Achel, ... ), trīcōt (Pey), trĭĕkoo (Klimmen), tréko (Bree), trəko (Opglabbeek), trɛko (Meeuwen), &lt;Fr. tricot.  trikko (Gronsveld), Fr. tricot.  triko (Bree), Met ritssluiting!  tricco (Buchten), Vgl. Fr. tricot.  triekoo (Weert), vroeger  trico (Horn, ... ), triko (Tegelen, ... ), tricotje (<fr.): trikoke (Neerpelt), triek: triec (Sevenum), triek (Eksel, ... ), trĭĕk (Klimmen), [sic]  triek (Meterik), trui: dames-treuj (Bergen), damestrui (Beek, ... ), troe.y (Meeuwen), trőj (Bemelen, ... ), tru-j (Bergen), trui (Arcen, ... ), trui-j (Hushoven), truij (Blerick, ... ), truj (Bergen, ... ), trūīj (Ospel), tröj (Borgharen, ... ), trø (Kwaadmechelen), trøi (Lommel, ... ), trøj (Boorsem, ... ), trøy (Eigenbilzen, ... ), trøͅ (Herk-de-Stad), trøͅi (Beringen, ... ), vrouluujtrui (Einighausen), vrouwlutrui (Weert), vrøͅlitrøͅy (Beringen), Alleen voor sport e.d.  trøͅi (Stokkem), Alleen voor sporttrui.  trùi (Sint-Truiden), thans  trui (Tegelen, ... ), truitje: truike (Valkenburg), truitje (Boekend, ... ), tröjke (Weert), trøi?ən (Lommel), vareuse (fr.): va.røs (Kermt), vareus (Borgloon), vareuse (Tessenderlo), varø:s (Kanne), varøis (Niel-bij-St.-Truiden), varøs (Hasselt, ... ), vereus (Beverlo, ... ), vrøis (Millen), vrøs (Beringen, ... ), vrøys (Opheers), vrø̄s (Zichen-Zussen-Bolder), vərøs (Ketsingen, ... ), vərøys (Romershoven), vərøəs (Wintershoven), vərø̄s (Tongeren), Et. Fr. vareuse.  vàrreus, vëreus (Tongeren), vëreus (Tongeren), Fr. vareuse.  vareús (Hasselt), vereus (Zonhoven), vreus (Genk), vərø̄s (Meeswijk), nu  vərøs (Beverlo), Sport.  vəroe.ys (Wellen), syn. Golf, pul, wômes.  varuis, veruis (Kortessem), syn. waomes.  vreus (Diepenbeek), vest: vest (Pey), wambuis: wa:məs (Hoepertingen), wammes (Grazen (WBD), ... ), waməs (Boekt/Heikant, ... ), wāməs (Wintershoven), woməs (Diepenbeek), wàmmes (Sint-Truiden), wômes (Kortessem), syn. zie vreus.  waomes (Diepenbeek), wollen stoepje: wolle stupke (Sittard), wollen wambuis: wollen wames (Beverlo) *vareus: pull-over, trui || [maljo*]: trui, tricot || damestrui, kledingstuk zonder knopen [N 23 (1964)] || dunne sporttrui voorzien van korte mouwen || Fr. maillot, tricot || gebreide pull-over || hemd, trui || pull, trui || pull-over: trui, meestal met lange mouwen, die over het hoofd aangetrokken wordt || pullover || pullover, trui || tricot || tricot: pull-over, vareuse || tricot: tricot || tricot: trui || trui || trui (kledingstuk) || trui [maljo, sjtump, tricot] [N 23 (1964)] || trui die meestal over het hoofd wordt aangetrokken || trui, pullover || trui: trui met lange mouwen die over het hoofd aangetrokken wordt, soms ook met knoopjes || trui; soort jersey || trui; tricot || vareuse: cfr. tricot, ook pull-over || vareuse: trui in wielerwedstrijden || Zou die trui goed blijven in de was? [DC 40 (1965)] III-1-3
trullen ruimelen: De knikker zachtjes laten lopen &gt;&lt; schieten.  ruumele (Wellen) Knikkerspel. [ZND m] III-3-2
tuba tuba: nen tuûba (Bilzen) het koperen blaasinstrument met een schetterende, doordringende toon [trompet, toet] [N 112 (2006)] III-3-2
tuberculose borstkanker: borstkanker (Meijel), de kwade ziekte: de koj zikde (Bilzen), het op de longen hebben: Omschr.  t op de lòngen höbbe (Boorsem), longkanker: longkanker (Kinrooi, ... ), pokken: pokken (Genk, ... ), pokǝ (Beringen, ... ), pukǝ (Donk, ... ), pōkǝ (Bocholt), pǫkǝ (Beverst, ... ), pǭkǝ (Genoelselderen), pǭʔǝn (Lommel), pokziekte: pukzektǝ (Tessenderlo), schwiendsucht: šwentzox (Bleijerheide), schwindsucht (du.): sjwiensug (Vlodrop), sjwīēntsoeg (Nieuwenhagen), t.b.: t.b. (Buchten, ... ), t.b.c.: t.b.c. (Baarlo, ... ), tb: (T.B.) (Gronsveld), t.b. (Kelpen, ... ), T.B. (Schimmert, ... ), t.b. (Thorn), t.B. (Vaals), T.B. (Venlo), t.b. (Wolder/Oud-Vroenhoven), teebee (Venlo), tébé (Heerlerbaan/Kaumer, ... ), Nieuw.  tee-bee (Maastricht), tbc: (T.B.C.) (Venlo), t.b.c. (Kerkhoven), tbc (Geistingen), TBC (Maastricht, ... ), tebece (Oirlo), tee-bee-see (Simpelveld), teebeecee (Stevensweert, ... ), teebeesee (Hulsberg), thans  tbc (Maaseik), tering: taering (Beek, ... ), tairing (Melick, ... ), te(je)ring (Kuringen), tearing (Blerick, ... ), tee:ring (Kaulille), teering (Brunssum, ... ), teiring (Amby, ... ), tering (Achel, ... ), terring (Meerlo, ... ), teëring (Kortessem), teǝreŋ (Wellen), tē:riŋ (Kinrooi), tēēring (Nieuwenhagen), tēͅ.areŋ (Eys), teͅərəŋ (Ingber), ti-ering (Vliermaal), ti.riŋ (Meeuwen), tieering (Weert), tiering (Maaseik, ... ), tieëring (Bocholt, ... ), tieəring (Heel), tijring (Loksbergen), tiring (Beverlo), tiêring (Bree), tië.ring (Borgloon, ... ), tīēring (As, ... ), tsearing (Simpelveld), tèering (Gulpen), tèring (Eigenbilzen, ... ), tèèring (Boorsem, ... ), téring (Kapel-in-t-Zand, ... ), térring (Gennep), téèring (Wijlre), tééring (Amstenrade, ... ), têering (Tongeren), têring (Hoeselt, ... ), têrëng (Hoeselt), têêring (Heerlen), tîêring (Bree, ... ), tēreŋ (Achel, ... ), tēǝreŋ (Hoensbroek), tē̜i̯reŋ (Rummen), tē̜reŋ (Blerick, ... ), tęi̯reŋ (Boekend), tęi̯riŋ (Tongeren), tęręŋ (Borlo), tīreŋ (Rotem), tīręŋ (Opglabbeek), tīǝ.reŋ (Genk), tɛreŋ (Leunen), tɛ̄ręŋ (Zichen-Zussen-Bolder), tɛ̄rəŋ (Montzen), T.B.C.  tiëring (Hasselt), Verouderd.  tering (Maastricht), Vroeger  terring (Oirlo), tuberculose: tuberculose (Gruitrode, ... ), tŭberculoos (Schimmert), tybęrkylōs (Lanklaar, ... ), tybęrkølos (Hoeselt), tybǝrklōs (Rosmeer), tybǝrklōsǝ (Maaseik), tybǝrkyluǝs (Halen), tybǝrkylōs (Boekend, ... ), tȳbǝrkǝlōs (Boekt Heikant), tøbǝrkølǫu̯sǝ (Sint-Truiden) Een besmettelijke ziekte die ontstaat doordat tuberkelbacteriën in het lichaam van het dier geraken. De besmetting kan op verschillde wijzen gebeuren: direct, doordat de smetstof met de ingeademde lucht of het opgenomen voedsel van lijders aan tuberculose belandt in het lichaam van gezonde stalgenoten; indirect, doordat de smetstof via zuivelfabrieken met de melk van het ene bedrijf op het andere terechtkomt. Het is een slepende ziekte. Zie ook het lemma ''tuberculose'' in wbd I.3, blz. 483.' [N 3A, 85a; N 52, 17a; A 48A, 30a] || tering || tering, tuberculose [tbc] || Tuberculose: infectieziekte veroorzaakt door de tuberkelbacil die vrijwel alle organen kan aantasten, meestal echter de longen (tering, teer, loosziekte). [N 107 (2001)], [N 84 (1981)] || Tuberculose: infectieziekte veroorzaakt door de tuberkelbacil die vrijwel alle organen kan aantasten, meestal echter de longen (tering, teer, tbc, teebee). [N 107 (2001)] I-11, III-1-2
tuieren aan het spanhout spannen: ān ǝt španhǫu̯t španǝ (Valkenburg), afspannen: āfšpanǝ (Heerlen), op de tuier binden: op dǝn tȳr bindǝn (Ottersum, ... ), op de tuier staan: op dǝn tȳr stǭn (Maasbree), op de/een tuier zetten: op dǝn tȳǝr zetǝ (Oost-Maarland), op ǝn tȳr zętǝ (Nederweert, ... ), opǝ tȳr zɛtǝ (Nederweert), opǝ tūi̯ǝr zɛtǝ (Haelen), opǝn tyi̯ǝr zetǝ (Horn), ǫpǝ tø̜ǝr zętǝ (Wellen), paggen: paggen (Koninksem), pagǝ (Berg, ... ), pagǝn (Diets-Heur, ... ), palen: palen (Hees), pōlǝ (Riemst), pōlǝn (Zichen-Zussen-Bolder), pǭlǝn (Herderen), spannen: spanǝ (Berg, ... ), španǝ (Bocholtz, ... ), spazelen: špāzǝlǝ (Banholt, ... ), tuieren: tai̯ǝrǝ ('S-Herenelderen, ... ), tai̯ǝrǝn (Meldert, ... ), tii̯.ǝrǝ (As, ... ), tii̯ǝrǝ (Gruitrode, ... ), tii̯ǝrǝn (Grote-Brogel, ... ), tiǝrǝn (Beek, ... ), toǝrǝ (Tessenderlo), tuieren (Berbroek, ... ), tui̯ǝrǝ (Banholt, ... ), ty.rǝn (Hamont), tyi̯ǝrǝ (Boukoul, ... ), tyi̯ǝrǝn (Grathem, ... ), tyrǝ (Gennep, ... ), tyrǝn (Eksel), tyǝrǝ (Beegden, ... ), tyǝrǝn (Buvingen, ... ), tȳi̯ǝrǝ (Haelen, ... ), tȳrǝ (Baarlo, ... ), tȳrǝn (Achel, ... ), tȳǝ.rǝn (Kaulille), tȳǝrǝ (Baarlo, ... ), tȳǝrǝn (Achel, ... ), tøi̯rǝn (Bommershoven), tøi̯ǝrn (Kwaadmechelen), tøi̯ǝrǝ (Elen, ... ), tøi̯ǝrǝn (Leut, ... ), tøu̯.ǝrǝn (Kleine-Brogel), tøu̯i̯ǝrǝ (Lanaken, ... ), tøu̯ǝrǝ (Kanne), tøu̯ǝrǝn (Lommel), tø̄i̯ǝrǝ (Beringen, ... ), tø̄rǝ (Alken, ... ), tø̄rǝn (Borgloon, ... ), tø̄ǝrǝn (Linkhout, ... ), tø̜̄.rǝ (Zonhoven), tø̜̄i̯rǝn (Herk-de-Stad), tø̜̄rn (Diepenbeek), tø̜̄rǝ (Borgloon, ... ), tø̜̄rǝn (Broekom, ... ), tø̜̄u̯rn (Koersel), tø̜̄u̯rǝ (Hoeselt), tø̜̄u̯ǝrǝ (Beringen, ... ), tø̜̄u̯ǝrǝn (Helchteren), tø̜̄ǝrǝ (Niel-Bij-Sint-Truiden), tø̜i̯rǝ (Borgloon), tø̜i̯rǝn (Gors-Opleeuw, ... ), tø̜i̯ǝrn (Helchteren), tø̜i̯ǝrǝ (Baexem, ... ), tø̜i̯ǝrǝn (Aalst, ... ), tø̜u̯rǝ (Melveren), tāǝi̯ǝrǝ (Membruggen), tē.rǝ (Waltwilder), tēi̯ǝrǝ (Bree), tērǝn (Grote-Spouwen), tē̜.rǝn (Beverst), tē̜i̯ǝrǝ (Beverst, ... ), tē̜rǝ (Hasselt, ... ), tē̜rǝn (Stokrooie), tęi̯.ǝrǝ (Munsterbilzen, ... ), tęi̯rǝ (Bilzen), tęi̯rǝn (Kermt, ... ), tęi̯ǝrǝ (Genk), tęi̯ǝrǝn (Gellik, ... ), tīrǝ (Meeuwen), tīrǝn (Mopertingen), tūi̯ǝrǝ (Montfort), tǫi̯ǝrǝ (Lummen, ... ), vastbinden: vastbinden (Hees), važbei̯nǝ (Wintershoven), vɛsbenjǝ (Bleijerheide), vasttuieren: vasttuieren (Berverlo, ... ) Een koe of geit laten grazen aan een touw dat met een paal in de grond bevestigd is. Men doet dit om het af te grazen stuk grasland te beperken. [N 3A, 14h; N 14, 71; L 27, 5; A 17, 20; JG 1c, 2c; Vld.; monogr.] I-11
tuierhamer hamer: hāmǝr (Kinrooi), houten hamer: hǫu̯tǝ hāmǝr (Houthem, ... ), hǫu̯tǝn hāmǝr (Valkenburg), hǭtǝ hāmǝr (Noorbeek, ... ), houteren hamer: hǫu̯tǝrǝn hāmǝr (Overpelt), hǭtǝrǝn hāmǝr (Helchteren), klophamer: klophamer (Heerlen, ... ), klophamǝr (Bocholtz), klophāmǝr (Peer, ... ), klǫphãmǝr (Sint-Truiden), klǫphāmǝr (Achel, ... ), klophout: klophǫu̯t (Nederweert, ... ), klǫbhø̜u̯i̯t (Bree), klǫphø̜̄u̯t (Opglabbeek), klǫphǫu̯t (Bocholt, ... ), klǫpø̜̄u̯t (Gruitrode), koehamer: kou̯hāmǝr (Klimmen, ... ), kui̯hǭmǝr (Kwaadmechelen), kǫu̯hāmǝr (Oirsbeek), paaldrijver: pǭldrīvǝr (Hushoven), paghamel: pāxhāmǝl (Gingelom), paghamer: paxhǭmǝr (Val-Meer), puisthamer: pūshāmǝr (Baarlo), riethamer: rīthāmǝr (Klimmen, ... ), slaghout: šloaxhōt (Waubach), spanhamer: spanhamer (Schimmert), španhāmǝr (Ten Esschen, ... ), tuierhamel: tai̯ǝrhāmǝl (Meldert, ... ), tyi̯ǝrhāmǝl (Baexem, ... ), tyǝrhāmǝl (Grathem), tȳi̯ǝrhāmǝl (Boukoul, ... ), tȳǝrhāmǝl (Maasniel, ... ), tøu̯i̯ǝrhǭmǝl (Lanaken, ... ), tø̄i̯ǝrhāmǝl (Beringen), tø̄rhaǝmǝl (Opheers), tø̄rhǫǝmǝl (Opheers), tø̄ǝrhǫǝmǝl (Hoepertingen), tø̜̄rhāmǝl (Houthalen), tø̜̄rhōmǝl (Romershoven), tø̜̄rhǭmǝl (Diepenbeek, ... ), tø̜̄rāmǝl (Gingelom), tø̜̄u̯rhāmǝl (Koersel), tø̜̄u̯rhǭmǝl (Hoeselt), tø̜̄ǝrhǭǝmǝl (Niel-Bij-Sint-Truiden), tø̜i̯rhǫmǝl (Borgloon), tø̜u̯rhǭǝmǝl (Melveren), tø̜u̯ǝrhāmǝl (Zelem), tē̜i̯rhāmǝl (Kermt), tē̜i̯ǝrhǭmǝl (Beverst), tē̜rhāmǝl (Hasselt, ... ), tē̜rāmǝl (Hasselt), tuierhamer: tai̯ǝrhãmǝr (Tongeren), tii̯ǝrhāmǝr (Bree), tuierhamer (Kinrooi, ... ), tyi̯ǝrhamǝr (Susteren), tyi̯ǝrhāmǝr (Ell, ... ), tyi̯ǝrhōmǝr (Ophoven), tyi̯ǝrhǭmǝr (Gronsveld), tyǝrhāmǝr (Bocholt, ... ), tȳi̯ǝrhāmǝr (Haelen, ... ), tȳi̯ǝrhǭmǝr (Oost-Maarland), tȳrhamǝr (Meijel), tȳrhāmǝr (Baarlo, ... ), tȳǝrhāmǝr (Montfort, ... ), tȳǝrhǭmǝr (Oost-Maarland), tøi̯ǝrhoǝmǝr (Gronsveld), tøi̯ǝrhāmǝr (Maasmechelen, ... ), tøi̯ǝrāmǝr (Lanklaar, ... ), tøǝrāmǝr (Rotem), tø̄i̯ǝrhāmǝr (Maaseik), tø̄rhāmǝr (America, ... ), tø̜̄i̯ǝrhǭmǝr (Heppen), tø̜̄rhāmǝr (Halen), tø̜̄u̯ǝrhāmǝr (Beringen), tø̜̄u̯ǝrhǭmǝr (Berverlo), tø̜u̯ǝrhāmǝr (Lommel), tø̜ǝrhǭmǝr (Wellen), tø̜̃rhǫ̃mǝr (Borgloon), tē̜i̯ǝrhāmǝr (Linde, ... ), tē̜i̯ǝrhǭmǝr (Gelieren Bret), tęi̯ǝrhǭmǝr (Genk), tūrhāmǝr (Blerick, ... ), tuierhout: tȳǝrhǫu̯t (Baarlo), tø̜̄rōǝt (Gingelom), voorhamer: vø̄rhāmǝr (Neerpelt), vuisthamer: vūshamǝr (Bleijerheide) De zware, houten hamer waarmee men de tuierpaal in de grond drijft. [N 14, 73b en 74; N 3A, 14h; A 17, 20; monogr.; add. uit N 14, 71; S 15] I-11