| 28811 |
turks leer |
turks leer:
terks lē̜r (L417p As),
turks leer (Q071p Diepenbeek, ...
Q113p Heerlen),
tȳrks lē̜r (L298a Kesseleik),
tørks lē̜r (Q083p Bilzen, ...
L317p Bocholt,
Q174p Herderen,
Q009p Maasmechelen,
L265p Meijel,
L416p Opglabbeek),
tørks līr (Q078p Wellen),
tørks lɛjǝr (L282p Achel),
tørks lɛ̄r (Q162p Tongeren),
tø̄rks lē̜r (Q011p Boorsem),
tø̜rks lē̜r (Q007p Eisden, ...
L289p Weert),
tø̜rkɛ̄ lē̜r (L425p Grevenbicht / Papenhoven),
tęrks lēr (L364p Meeuwen),
tɛrks lɛ̄r (Q086p Eigenbilzen)
|
Turks leer is volgens Van Dale (pag. 3008) ø̄marokijnø̄ dat een fijne soort van korrelig leer (oorspronkelijk geiteleer uit Marokko) is. In vraag N 62, 95 werd gevraagd of men de naam ø̄Turks leerø̄ kende en welke stof ermee werd bedoeld. Uit de antwoorden blijkt dat men er een zwarte matblinkende stof met grijze strepen mee bedoelde (Q 78) of een zeer vast geweven soort katoenen ribfluweel (Q 11). In elk geval gaat het om een stugge, sterke stof die praktisch onverslijtbaar is. [N 62, 95; N 62, 89b; N 59, 201]
II-7
|
| 28940 |
tussenbeenlengte - bij broeken |
lengte tussen de benen:
leŋdǝ tɛsǝ dǝ bęjn (L364p Meeuwen),
lęŋtǝ tøsǝ dǝ bęjn (Q088p Lanaken),
lengte tussen gen benen:
lɛŋtǝ tøsǝ gęn bęǝ (Q200p s-Gravenvoeren),
schrede:
šret (Q027p Doenrade, ...
Q253p Montzen),
schredelengte:
sxretlęǝŋtǝ (L246p Horst),
šretleŋdjǝ (L330p Herten),
šretleŋtǝ (L270p Tegelen, ...
Q112p Voerendaal),
šretlęŋdjǝ (L381p Echt),
šretlęŋdǝ (Q121c Bleijerheide, ...
Q016p Lutterade,
Q095p Maastricht,
Q197p Noorbeek),
šretlęŋtǝ (L428p Born, ...
Q099p Meerssen,
L433p Nieuwstadt,
L416p Opglabbeek,
Q015p Stein),
šretlɛŋtǝ (L299p Reuver),
šritlęŋtǝ (Q032p Schinnen),
tussenbeenlengte:
tussenbeenlengte (Q003p Genk),
tøjsǝbēnlęŋtǝ (Q071p Diepenbeek),
tøsǝbęjnlɛŋtǝ (L299p Reuver),
tøsǝbɛ̄nlęŋtǝ (Q198p Eijsden),
tøsǝnbinlɛŋtǝ (K361p Zolder),
tøšǝbęjnlęŋtǝ (Q007p Eisden),
tø̜sǝbęjnlęŋdǝ (L368p Neeroeteren),
tø̜sɛbęjnlęŋtǝ (L271p Venlo),
tęsǝbēnlɛŋtǝ (Q083p Bilzen),
tęsǝbęjnlęŋdǝ (L417p As),
tussenbeens:
tøsǝbins (K361p Zolder)
|
Maat genomen van het kruis tot de grond. Zie afb. 29. [N 59, 47b]
II-7
|
| 27617 |
tussendienst |
tussenschicht:
tø̜šǝšix (Q111p Klimmen)
|
Deze dienst ving gewoonlijk aan twee uren na het begin van de dag-, middag- of nachtdienst. [monogr.]
II-5
|
| 27830 |
tussengalerij |
deelstrek:
dēlštrɛk (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
faux-pilé:
fōpǝlē (L417p As
[(Waterschei)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]),
nevenstrek:
nēǝvǝštrɛk (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Waterschei]),
tussenbaan:
tøšǝbān (Q113p Heerlen
[(Oranje-Nassau I-IV)]
, ... [Willem-Sophia]
Q121b Spekholzerheide
[(Willem-Sophia)]
[Domaniale]),
tussengalerij:
tussengalerij (Q121p Kerkrade
[(Wilhelmina)]
, ... [Maurits]
L265p Meijel
[(Emma / Maurits)]
[Wilhelmina]),
tø.šǝgalǝr˙ɛj (Q202p Eys
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Laura, Julia]),
tøsǝgalǝri (L374p Thorn
[(Maurits)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
tøšǝgalǝri (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
, ... [Maurits]
Q016p Lutterade
[(Maurits)]
, [Emma, Hendrik, Wilhelmina]
Q015p Stein
[(Maurits)]
[Maurits]),
tø̜šǝgalǝri (L426p Buchten
[(Maurits)]
, ... [Maurits]
Q113p Heerlen
[(Emma)]
, [Maurits]
Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
, [Emma]
L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
tø̜šǝgalǝrī (Q021p Geleen
[(Maurits)]
[Maurits]),
tussenstrek:
tøšǝštrɛk (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
, ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]
Q117a Waubach
[(Laura / Julia)]
[Domaniale]),
tussenvoie:
tøsǝnvuj (Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
, ... [Eisden]
L422p Lanklaar
[(Eisden)]
[Winterslag, Waterschei]),
tøšǝvuj (Q007p Eisden
[(Eisden)]
[Zolder]),
tø̜sǝvoj (K361p Zolder
[(Zolder)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
tussenzool:
tøšǝzoal (Q113p Heerlen
[(Oranje-Nassau I-IV)]
[Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]),
tøšǝzōl (Q112a Heerlerheide
[(Oranje-Nassau I-IV)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
tøšǝzǭǝl (Q117p Nieuwenhagen
[(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]
[Eisden])
|
Galerij die in de strijrichting van de koollaag wordt gedreven tussen twee verdiepingen in. [N 95, 375; monogr.]
II-5
|
| 34204 |
tussenklauwontsteking |
barst in de klauwen:
bars en dǝ klau̯wǝ (L268p Velden),
brand:
branjtj (L288a Ospel),
droge klauwen:
drȳx klau̯wǝ (Q095p Maastricht),
gebarsten klauw:
gǝbǫrstǝ klǫu̯w (L416p Opglabbeek),
gekloven hoef:
gǝklo.vǝ huf (L314p Overpelt),
gekloven poot:
gǝklǫu̯vǝ pūt (P218p Borlo),
(mv)
gǝklōǝvǝ pȳǝt (L424p Meeswijk),
gekloven schoenen:
gǝkloǝvǝ šūn (Q072p Beverst),
gescheurde klauw:
gǝsxē̜rdǝ klā (L355p Peer),
gǝšīrdǝ klaw (L368b Waterloos),
gescheurde tenen:
gǝsxiǝrdǝn tīn (Q002p Hasselt),
gesleten hoef:
gǝslītǝ hōf (L372p Maaseik),
gespleten hoef:
gǝšpliǝtǝn hōf (Q193p Gronsveld),
gespleten klauwen:
gǝsplɛ.tǝ klawǝn (Q009p Maasmechelen),
gǝšplītǝ klau̯wǝ (Q112a Heerlerheide),
gespleten tenen:
gǝsplētǝ tēn (Q162p Tongeren),
gespleten voeten:
gǝsplētǝ vø̄t (L295p Baarlo),
haarworm:
haarworm (L271p Venlo),
hōrwǫrm (L266p Sevenum),
hǫrwǫrm (L330p Herten),
hǭrworm (L331p Swalmen),
harenbos:
hǭrǝbōš (L430p Einighausen),
hǭrǝbōǝš (Q111p Klimmen),
harenworm:
hǭrǝwǫrm (L330p Herten),
hoefziekte:
hōfzēk (L326p Grathem),
kliefpoot:
klēfput (P049p Donk, ...
P051p Lummen),
(mv)
klēfpyt (L360p Bree),
kloofpoot:
klyfpuǝt (L282p Achel),
klyfpūt (L286p Hamont),
kløfpūǝt (K358p Beringen),
klø̄fpuwǝt (K357p Paal),
klø̄fpuǝt (P048p Halen, ...
P044p Zelem),
klø̜ǝfpuǝt (P048p Halen),
klooftenen:
klø̄ftin (K358p Beringen),
natte klauwziekte:
nātǝ klǫwzēkdjǝ (L320a Ell),
pootziekte:
pootziekte (Q009p Maasmechelen),
rotstraal:
rotštrǭl (L330p Herten),
scheurklauw:
scheurklauw (L269p Blerick, ...
L269b Boekend,
L163a Milsbeek,
L382p Montfort,
L271p Venlo),
sxø̄rklāw (L316p Kaulille, ...
K278p Lommel),
sxø̄rklǫu̯w (L286p Hamont),
sxīrklaw (L416p Opglabbeek),
šø̄rklau̯w (L295p Baarlo, ...
L317p Bocholt,
L383p Melick,
L321p Neeritter,
L322a Nunhem,
L270p Tegelen,
Q097p Ulestraten),
šø̜̄rklaw (Q111q Ransdaal),
scheurpoot:
sxiǝrpuǝt (Q002p Hasselt),
sxø̄rpuǝt (P045p Meldert),
šø̄rpūt (L423p Stokkem),
scheurvoet:
šø̄rvōt (Q007p Eisden),
slak:
sle.k (L312p Neerpelt),
slęk (L282p Achel, ...
K361a Boekt Heikant,
L360p Bree,
Q077p Hoeselt,
L369p Kinrooi,
P222p Opheers,
Q093p Rosmeer,
L420p Rotem,
P107a Rummen,
Q096d Smeermaas,
Q178p Val-Meer,
Q080p Vliermaal),
slɛk (L269p Blerick, ...
Q035p Brunssum,
L421p Dilsen,
L381p Echt,
L292p Heythuysen,
Q088p Lanaken,
Q006p Leut,
L424p Meeswijk,
L364p Meeuwen,
Q076p Romershoven,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
slɛ̄k (P189p Rijkel),
šlęk (Q111p Klimmen, ...
Q099q Rothem),
šlɛk (Q198p Eijsden, ...
Q202p Eys,
Q019z Geverik/Kelmond,
Q193p Gronsveld,
L429p Guttecoven,
Q095p Maastricht,
Q204a Mechelen,
Q196p Mheer,
Q099q Rothem,
Q101a Sibbe / IJzeren,
L331p Swalmen,
Q013p Uikhoven,
Q112p Voerendaal,
Q117a Waubach),
slakkenpoot:
slɛkǝpuǝt (L298p Kessel),
slakkenpootje:
slakǝpōtjǝ (L290p Panningen),
šlɛkǝpyǝtjǝ (L291p Helden),
slakpoot:
slɛkpuǝt (L265p Meijel),
slɛkpǭt (L382p Montfort),
šlɛkpǫwǝt (L377p Maasbracht),
spleetklauw:
splei̯tklǫu̯w (L372p Maaseik),
vlek:
vlęk (P174p Velm),
zwering tussen de tenen:
zwēreŋ tø̜sǝ dǝ tīǝnǝ (L289h Boshoven)
|
Door het binnendringen van scherpe voorwerpen zoals spijkers, stenen of strohalmen tussen de klauwen van een koe kunnen kleine wondjes ontstaan. Door infectie kan een pijnlijke zwelling ontstaan, waardoor de klauwen van elkaar kunnen worden gewrongen. Tussenklauwontsteking is vaak een naziekte van mond- en klauwzeer. Zie ook het lemma ''tussenklauwontsteking'' in wbd I.3, blz. 482-483. [N 3A, 81; N 52, 10; A 48A, 14]
I-11
|
| 21491 |
tussenpersoon |
agent (<fr.):
agent (L382p Montfort),
áágènt (L271p Venlo),
commissionair (<fr.):
Van Dale: commissionair (<Fr.), 1. iemand die op eigen naam en tegen genot van loon of provisie op order of voor rekening van een ander (vroeger) daden van koophandel verricht, (nu) overeenkomsten sluit; - 2. boodschaploper, pakjesdrager.
commisjenéér (L267p Maasbree),
commissionair (L269p Blerick),
commissionêr (L422p Lanklaar),
komissionéér (L265p Meijel),
kommisjonaer (Q095p Maastricht),
compagnon (fr.):
compenjon (L265p Meijel),
groothandel:
groe.athandəl (Q109p Hulsberg),
groëthandel (L246p Horst),
groothandelaar:
groathanjelear (Q015p Stein),
groeashanjeliër (L381p Echt/Gebroek),
groeəthanjelaer (L300p Beesel),
groothandjəleer (L329a Kapel-in-t-Zand),
groothanjəleer (L329a Kapel-in-t-Zand, ...
L329p Roermond),
grōēthànjeleer (Q027p Doenrade),
grôethèndələr (Q113p Heerlen),
grôêthànjəlîêr (L432p Susteren),
grossier (<fr.):
grosseer (Q095p Maastricht, ...
L383p Melick,
Q015p Stein,
Q014p Urmond,
L271p Venlo,
L289p Weert),
grossier (L217p Meerlo, ...
L210p Venray),
grósseer (L329p Roermond),
grossist (<fr.):
grossist (L353p Eksel),
Note v.d. invuller:
grossist (P219p Jeuk),
handelsjong:
hanjelsjong (L298a Kesseleik),
makelaar:
maekelaer (L294p Neer),
maekəllaer (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
maikeleer (L332p Maasniel, ...
L329p Roermond),
makelaer (L299p Reuver),
makeleer (L382p Montfort),
makeleir (Q032p Schinnen),
máákəléér (L271p Venlo),
(roerend goed - onroerend goed - levend vee).
makelaar (L265p Meijel),
maquignon (fr.):
makeljon (Q033p Oirsbeek),
makeljong (L371p Ophoven),
makiljon (Q034p Merkelbeek),
makkeljon (Q202p Eys, ...
Q203p Gulpen,
Q039p Hoensbroek,
L374p Thorn,
Q201p Wijlre),
makkeljong (Q203p Gulpen, ...
Q203b Ingber,
Q196p Mheer,
Q118p Schaesberg,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade),
makkeljoûng (Q193p Gronsveld),
meekeljong (Q096b Itteren),
mekkeljôn (L320a Ell),
mokkejon (Q098p Schimmert),
màkkəljóng (Q207p Epen),
mâkkeljông (Q098p Schimmert),
méékeljóng (L417p As),
⁄ne makkeljóng (Q111p Klimmen),
okerknecht?:
ookerknèch (Q020p Sittard),
reiziger:
reizeger (L271p Venlo),
reiziger (L428p Born, ...
L360p Bree),
reizigər (Q095p Maastricht),
rijzigər (L299p Reuver),
tussenhandel:
tusjehandel (L386p Vlodrop),
tussenhandelaar:
tusse henjelêr (Q015p Stein),
tössenhandelaer (Q039p Hoensbroek),
tussenpersoon:
tussenpersoen (Q095p Maastricht, ...
Q001p Zonhoven),
verkoper:
verkuiper (Q095p Maastricht),
vertegenwoordiger:
vertèggewoerdiger (L216p Oirlo),
voyageur (fr.):
voyageur (K317p Leopoldsburg, ...
L364p Meeuwen),
winkelaar:
winkelĕĕr (Q034p Merkelbeek)
|
bode [ZND 01 (1922)] || een tussenpersoon in de handel (van producent naar winkelier) [makkeljon] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
| 32528 |
tussenschot |
onderslag:
ǫndǝrslāx (L291p Helden),
ǫnǝslǭx (Q071p Diepenbeek),
schutsel:
sxøtsǝl (P047p Loksbergen),
separatie:
sepǝrātsi (L423p Stokkem),
tussenschot:
tussenschot (L289p Weert),
tø̜sǝsxot (P176p Sint-Truiden),
tø̜sǝšot (L423p Stokkem),
tussenzetsel:
tøsǝzętsǝl (K353p Tessenderlo)
|
Afscheiding in de mand om de duiven gescheiden te houden. Het aparte vak dat zo ontstaat wordt in Sint-Truiden (P 176) paljei (paljęj) genoemd. [N 40, 88]
II-12
|
| 26766 |
tussenturf |
heuvelenturf:
hø̄vǝlǝntø̜rǝf (L288a Ospel),
heuvelturf:
hø̄vǝltø̜rǝf (L288a Ospel),
schilturf:
schilturf (L210p Venray),
smelenkoppen:
smēlǝkøp (L266p Sevenum),
tus:
tøs (L244b Griendtsveen, ...
L265p Meijel),
(mv.)
tøsǝ (L265p Meijel)
|
Turf die in moerassig gebied is gestoken, broekturf. [I, 40]
II-4
|
| 26767 |
tussenturf steken |
heuvelturf steken:
hø̄vǝltø̜rǝf stē̜kǝ (L288a Ospel),
tus steken:
tøs stē̜kǝ (L265p Meijel),
tussen steken:
tøsǝn stē̜kǝ (L244b Griendtsveen, ...
L265p Meijel,
L266p Sevenum)
|
[I, 42]
II-4
|
| 30998 |
tussenzool |
tussenzool:
tussenzool (K278p Lommel, ...
Q001p Zonhoven),
tøsǝzǭl (L421p Dilsen, ...
L163a Milsbeek),
tøšǝzoal (Q121c Bleijerheide),
tøšǝzǭl (Q253p Montzen, ...
L387p Posterholt),
tęsǝzuǝl (Q083p Bilzen),
tussenzooltje:
tø̜sǝzølkǝ (L267p Maasbree),
vulling:
vøleŋ (L265p Meijel)
|
Een dunne zool die van binnen in de schoen gewerkt is en die tussen de eigenlijke zool en de binnenzool ligt. [N 60, 171a]
II-10
|