26368 |
vijver, molenvijver |
bak:
bak (P176p Sint-Truiden),
bassin:
basẽ̜ (Q164p Heks),
eendekuil:
ę̄.ndǝku ̞l (L321a Ittervoort),
meer:
mēǝr (P177a Ordingen),
molenvijver:
mīǝ.lǝvivǝr (L417p As),
molenwijer:
mø̄lǝwiǝr (Q020p Sittard),
mø̄lǝwęjǝr (Q095p Maastricht),
mīǝ.lǝwijǝr (L415p Opoeteren),
opvangkanaal:
ǫp˲vaŋkanǭǝl (Q160p Bommershoven),
poel:
puǝl (Q077p Hoeselt),
pō.l (Q095p Maastricht),
pūl (P177a Ordingen),
reservevijver:
rǝzɛrf˲vęǝvǝr (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
tap:
tap (Q160p Bommershoven, ...
Q164p Heks),
vijver:
vivǝr (L417p As),
vęǝvǝr (P184p Groot-Gelmen, ...
Q160a Haren),
viswijer:
vęswijǝr (L417p As),
waterkom:
wātǝrko.mp (L321a Ittervoort),
waterreservoir:
wātǝrresǝrvwā.r (L417p As),
wijer:
węjǝr (Q088p Lanaken, ...
Q240p Lauw,
Q241p Rutten)
|
Vijver, met name bij bovenslagmolens noodzakelijk om het benodigde water in op te slaan en om een zeker hoogteverschil te overbruggen. Bij de bovenslagmolen moet het water immers tot boven het molenrad geleid worden. Zie ook het lemma ɛbovenslagmolenɛ.' [Jan 93; Coe 48; Grof 34; monogr.]
II-3
|
30793 |
vilder |
paardsviller:
pęrtsvelǝr (L210p Venray),
schinder:
šendǝr (Q027p Doenrade, ...
Q118p Schaesberg),
vilder:
veldǝr (Q102p Amby, ...
L250p Arcen,
L295p Baarlo,
L327p Beegden,
L300p Beesel,
L297p Belfeld,
Q103p Berg / Terblijt,
Q029p Bingelrade,
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
Q096a Borgharen,
L434a Broeksittard,
Q035p Brunssum,
L426p Buchten,
L323p Buggenum,
L431p Dieteren,
Q027p Doenrade,
L381p Echt,
Q207p Epen,
Q202p Eys,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L249p Grubbenvorst,
Q203p Gulpen,
L429p Guttecoven,
Q110p Heek,
L328p Heel,
Q105p Heer,
Q113p Heerlen,
L165p Heijen,
L291p Helden,
L330p Herten,
L325p Horn,
L246p Horst,
L320p Hunsel,
Q121p Kerkrade,
L298p Kessel,
Q111p Klimmen,
L379p Laak,
L211p Leunen,
Q104a Limmel,
L248p Lottum,
Q016p Lutterade,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
Q204a Mechelen,
L217p Meerlo,
Q099p Meerssen,
L209p Merselo,
L245p Meterik,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
Q022p Munstergeleen,
L321p Neeritter,
L427p Obbicht,
L380p Ohé,
L216p Oirlo,
Q033p Oirsbeek,
L290p Panningen,
L387p Posterholt,
Q117b Rimburg,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q030p Schinveld,
L266p Sevenum,
Q116p Simpelveld,
L385p Sint Odilienberg,
Q020p Sittard,
L378p Stevensweert,
L331p Swalmen,
L246a Swolgen,
L374p Thorn,
Q097p Ulestraten,
Q101p Valkenburg,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L210p Venray,
Q208p Vijlen,
L289p Weert,
L213p Well,
L215a Wellerlooi),
veljdǝr (Q032a Puth),
vęldǝr (Q198p Eijsden, ...
Q187p Sint Pieter,
L296p Steyl),
viller:
velǝr (L191p Afferden, ...
L333p Asenray / Maalbroek,
L299p Reuver,
L210p Venray),
vuilslachter:
vulslɛxtǝr (L164p Gennep)
|
Iemand die het villen van dood vee en paarden als beroep uitoefent. [S 40; monogr.]
II-10
|
19851 |
villa |
villa:
vilá (K278p Lommel)
|
villa
III-2-1
|
30794 |
villen |
(het vel) afstropen:
āfštrø̄pǝ (Q035p Brunssum),
ǝt vɛl afstrø̄pǝ (L164p Gennep),
het vel aftrekken:
ǝt vɛl āftrękǝ (L427p Obbicht),
stropen:
štrø̜jpǝ (Q101p Valkenburg),
vilderen:
veldǝrǝ (Q208p Vijlen),
villen:
velǝ (L191p Afferden, ...
Q102p Amby,
L250p Arcen,
L333p Asenray / Maalbroek,
L295p Baarlo,
L327p Beegden,
L297p Belfeld,
Q103p Berg / Terblijt,
Q029p Bingelrade,
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
Q096a Borgharen,
L434a Broeksittard,
L426p Buchten,
L323p Buggenum,
L431p Dieteren,
Q027p Doenrade,
L381p Echt,
Q207p Epen,
Q202p Eys,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L249p Grubbenvorst,
Q203p Gulpen,
L429p Guttecoven,
Q110p Heek,
L328p Heel,
Q105p Heer,
Q113p Heerlen,
L165p Heijen,
L291p Helden,
L330p Herten,
L325p Horn,
L246p Horst,
L320p Hunsel,
L298p Kessel,
Q111p Klimmen,
L379p Laak,
L211p Leunen,
Q104a Limmel,
L248p Lottum,
Q016p Lutterade,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
Q204a Mechelen,
L217p Meerlo,
Q099p Meerssen,
L209p Merselo,
L245p Meterik,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
Q022p Munstergeleen,
L321p Neeritter,
L427p Obbicht,
L380p Ohé,
L216p Oirlo,
Q033p Oirsbeek,
L290p Panningen,
L387p Posterholt,
Q032a Puth,
L299p Reuver,
Q117b Rimburg,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q030p Schinveld,
L266p Sevenum,
Q116p Simpelveld,
L385p Sint Odilienberg,
Q020p Sittard,
L378p Stevensweert,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L246a Swolgen,
L374p Thorn,
Q097p Ulestraten,
Q101p Valkenburg,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L289p Weert,
L213p Well,
L215a Wellerlooi),
vęlǝ (L300p Beesel, ...
Q198p Eijsden,
Q187p Sint Pieter,
L296p Steyl)
|
Vee de huid afstropen, van het vel ontdoen. [monogr.]
II-10
|
25399 |
viller |
vilder:
veldǝr (L432p Susteren)
|
Een slachter die blauw slacht. Zie ook de toelichting bij het lemma ''blauw slachten''. [N 28, 54]
II-1
|
30805 |
vilsnee |
snit:
šnet (Q253p Montzen),
vilplek:
velplɛk (L432p Susteren),
vilsnede:
velsnęj (L163a Milsbeek),
velšnę̄j (L293p Roggel),
vilsnee:
velsnę̄ (L267p Maasbree, ...
L265p Meijel,
P176p Sint-Truiden,
L271p Venlo),
velšnę̄ (L382p Montfort),
vilsnee (Q001p Zonhoven),
vę̄lšnę̄ (Q032p Schinnen),
vilsnit:
velšnet (Q121c Bleijerheide),
vɛlsnę̄t (Q018p Geulle),
viltsnee:
veltsni (Q083p Bilzen),
vęjltsnę̄ (Q095p Maastricht),
viltsnit:
veltšnit (Q112a Heerlerheide)
|
Een fout in het leer, ontstaan als men bij het villen in de huid sneed. [N 60, 7a; N 37, 7]
II-10
|
28814 |
vilt |
feutre:
fø̜̄tǝr (Q011p Boorsem),
vilt:
velt (L298a Kesseleik),
vęltj (L318b Tungelroy)
|
Stof bestaande uit onder druk met vet of zeep ineengewerkte wol of ander dierlijk haar of vezels, meest in verschillende lagen opeengeperst, kastoor (Van Dale, pag. 3226). [N 62, 75f; monogr.]
II-7
|
29499 |
vilten lap |
vilt:
vilt (L270p Tegelen)
|
Vilten lap waarmee men tijdens het afdraaien het voorwerp glad maakt. [N 49, 36]
II-8
|
27051 |
vim |
vim:
vim (L244b Griendtsveen, ...
L245p Meterik,
L266p Sevenum)
|
Een langwerpige hoop opgestapelde turven. In II, 84c is gevraagd naar een ''turfhoop''; in A 25, 2a is gevraagd: "Kent u in uw dialect het woord ''viem'', ''vim'', ''vem'', ''vijm'', ''vum'' of een daarop gelijkend woord in de betekenis van een bepaalde maat, hoeveelheid (graan, hout, turf, enz.)?; in A 25, 2b is gevraagd: "Voor welke zaken gebruikt men deze maat en hoe groot is die?" en in A 25, 2c is gevraagd: "Kent u het woord ook in de betekenis van "stapel"? Uit de Amsterdamse lijsten zijn alleen die opgaven gelicht die op een ''maat voor turf'' of een ''stapel turf'' betrekking hebben. Een vim is smaller dan een bult en langwerpig kegelvormig. In L 245 is de vim 3 à 4 turflengten breed. [II, 84c; A 25; 2a; A 25, 2b; A 25, 2c]
II-4
|
25270 |
vim, maat voor schoven |
vim:
vem (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
Note: een verzameling van ± 100 schoven. Meestal 12 "gaest"van 8 schoven.
vim (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray))
|
oude maat
III-4-4
|