e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
vlaaischotel koekschotel: kōēkschòtel (Leunen), kôôkschoe.tel (Weert), plateau: plattoo (Maastricht), rekhout: (= en kléj).  rék hôôwt (Kelmis), schotel: schòttel (Weert), sjotel (Sittard), sjottel (Kerkrade), vlaaienschotel: flaa.jesjótel (Maasniel), flaa:iesjóttel (Swalmen), flaa:jesjóttel (Echt/Gebroek), flaaiescho͂ttel (Blerick), flaaieschóttel (Beegden, ... ), flaaiesjuttel (Maasniel), flaaiesjóttel (Baexem, ... ), flaaijeschóttel (Heel, ... ), flaaijesjóttel (Heel), flaaje-sjottel (Herten (bij Roermond)), flaajeschóttel (Thorn), flaajesjottel (Roermond), flaajesjuttel (Makset), flaajesjóttel (Horn, ... ), flajesjottel (Swalmen), flaoije schjoo‧tel (Maastricht), vlaaie sjotel (Baexem), vlaaieschótel (Neeritter), vlaaiesjottel (Roosteren), vlaajeschootel (Venray), vlaajesjootel (Urmond), vlaajesjóttel (Pey), vlaje-schjottel (Echt/Gebroek), vlaoieschotel (Sint Pieter), vlaojesjoo:tel (Wolder/Oud-Vroenhoven), vlaojesjootel (Sint-Pieter), (oud).  fláá.jesjóttel (Heythuysen), (v.). mv.: -le.  flaa.⁄jesjóttel (Linne), (vr.).  flaa.jesjóttel (Boukoul, ... ), vlaaischaal: flaaischaol (Venlo), vlaaischotel: flaai-sjóttel (Grathem), flaaischjottel (Egchel), flaaischotel (Stein), flaaischottel (Blitterswijck, ... ), flaaischōtel (Boekend), flaaischòttel (Blerick, ... ), flaaischótel (Venray), flaaischóttel (Afferden, ... ), flaaischó‧tel (Roosteren), flaaischôttel (Blerick, ... ), flaaischöttel (Tegelen), flaaisjchóttel (Tegelen), flaaisjootel (Heerlen), flaaisjotel (Haelen), flaaisjottel (Roermond), flaaisjuttel (Roggel), flaaisjóttel (Belfeld, ... ), flaaisjôttel (Baarlo, ... ), flaaisjôêtel (Herkenbosch), flaajschòttel (Castenray, ... ), flaajsjóttel (Roermond, ... ), flaasjottel (Panningen), fláá:jsjóttel (Heythuysen), flááischótel (Grevenbicht/Papenhoven), vlaa.ischōōtel (Schimmert), vlaaij-sjöttel (Nunhem), vlaaischawttel (Moelingen), vlaaischoe.tel (Weert), vlaaischootel (Berg-aan-de-Maas, ... ), vlaaischoo‧tel (Boeket/Heisterstraat), vlaaischotel (Boshoven, ... ), vlaaischottel (Moelingen), vlaaischoêtel (Weert), vlaaischóttel (Sevenum, ... ), vlaaischöêtel (Weert), vlaaisjo:tel (Meers, ... ), vlaaisjootel (Elsloo, ... ), vlaaisjotel (Elsloo, ... ), vlaaisjottel (Mheer), vlaaisjōtel (Stramproy), vlaaisjutel (Bree), vlaaisjòtel (Elsloo), vlaaj-schôttel (Oirlo), vlaajschotel (Nederweert), vlaasjottel (Voerendaal), vlaasjóttel (Voerendaal), vlaoischootel (Wijk), vlaoischōētel (Oost-Maarland), vlaoischótel (Maastricht), vlaoisjootel (Wolder/Oud-Vroenhoven), vlaoisjotel (Sint Pieter), vlaoisjōētel (Gronsveld), vlaoisjòtel (Maastricht), vlaoj sjootel (Maastricht), vlaoj-sjoo‧tel (Maastricht), vlaojschotel (Sint Pieter, ... ), vlaojsjootel (Maastricht), vlaojsjotel (Maastricht, ... ), vlaojsjōētel (Eijsden), vlaojsjôôtel (Maastricht), vlasjottel (Gulpen), vlāi̯šōtəl (Tungelroy), vloaj schoəttel (Eksel), vlōͅi̯šuətəl (Genk), (o langer uitspreken).  vlaaisjotel (Heer), Rond. Voor gebak rond, van glas of porselein.  vlaaisjotel (Neeritter), waar vla opgelegd wordt  vlaaischŏtel (Kerensheide), vlademschotel: vlaa.msjóttel (Epen, ... ), vlaamschottel (Mechelen), vlaamschöttel (Kerkrade), vlaamsjootel (Gemmenich), vlaamsjottel (Bleijerheide, ... ), vlaamsjòttel (Montzen), vlaamsjóttel (Spekholzerheide), vlāāmsjottel (Remersdaal), om vla op te dienen  vlaamscho-tel (Mechelen), vlaschotel: flaaschuttel (Posterholt), flaaschóttel (Heerlen), flaaschôttel (Rimburg), flaasjottel (Panningen), flaa‧sjó.tel (Valkenburg), flaschottel (Panningen), flasjottel (Vlodrop), vla schotel (Schimmert), vla-schotel (Geulle), vla-sjotel (Valkenburg), vla-sjòttel (Klimmen), vla:schootəl (Klimmen), vlaa-sjoetel (Oirsbeek), vlaaschoottel (Sittard), vlaaschotel (Nuth/Aalbeek, ... ), vlaaschottel (Heerlen), vlaaschóttel (Heerlen), vlaasjootel (Bunde, ... ), vlaasjoou̯tel (Limbricht, ... ), vlaasjoo‧tel (Sittard), vlaasjotel (Houthem, ... ), vlaasjottel (Brunssum, ... ), vlaasjottəl (Heerlen, ... ), vlaasjōētel (Hoensbroek, ... ), vlaasjótel (Geleen), vlaasjôê:tel (Hoensbroek), vlaasjôêtel (Schinveld), vlaa‧sjoo‧tel (Nieuwstadt), vlaschootel (Puth, ... ), vlaschótel (Sittard), vlaschóttel (Sittard), vlaschôttel (Heerlen), vlasjootel (Sittard), vlasjotel (Sittard, ... ), vlasjottel (Schaesberg, ... ), vlasjōtel (Meerssen), vlasjòttel (Schaesberg), vlasjóttel (Bunde, ... ), vlāāsjòtel (Sittard), dient voor het serveren van vla  vlaschootel (Amstenrade), voorbeeld  vla-schjotel (Valkenburg) platte glazen schaal waarop vlaai wordt gelegd || schaal, plat, om een vlaai op te dienen [flaaischottel] [N 07 (1961)] || schotel, meestal op voet om vla op te dienen || schotel; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] || vlaaischotel III-2-1
vlaaivulling vlaaispijs: vlojspaajs (Bilzen) vruchtenmoes dat op de vla gesmeerd wordt [N 16 (1962)] III-2-3
vlaams diets: dietsch (Landen, ... ), dits (Beverst, ... ), he kan dits kallen (Bilzen), duits: deits (Peer), duitsch (Borlo), dutch (Mechelen-aan-de-Maas), duts (Diepenbeek, ... ), dutsch (Koninksem, ... ), dŭtsch kale (Montzen), dyts (Gelinden, ... ), düts (Wellen, ... ), dütsch (Montzen), er kan dutsch (Val-Meer), her kan duts kale (Zichen-Zussen-Bolder), hē kan dyts kalla (Koninksem), hi kan duts klappe (Heers), hije kḁn dyts klḁpə (Gelinden), hè kan düts kalle (Wellen), hèi ként duts sprèke (Kanne), hɛ̄ kan Deits kallen (Peer), alleen in uitdrukkingen als "versteje gein dutsj"(versta je geen Vlaams)  døtš (Rekem), alleen in uitdrukkingen"versjteste gejn dotsj"en verdotsje  dotš (Rekem), alleen in: dyts maoke  dyts (Sint-Truiden), bij oudere mensen  døts (Sint-Truiden), gezegd door bejaarden  duts (Herk-de-Stad), is zén düts vergeete: iemand die na periode van afwezigheid het dialekt niet meer of niet juist meer spreekt  düts (Borgloon), oude mensen  dytsch (Kortessem), dəts (Diepenbeek), ouderen  duts (Kanne), ouderwets  duts (Aalst-bij-St.-Truiden), van lievrlede zegt men meest vlamsch  dutsch (Neerhespen), vroeger ook wel: -  duts (Mechelen-Bovelingen), flmisch: flamesch (Welkenraedt), fläməzj (Vaals), bromesj of platduutsj voor het dialect van de streekn  flameš (Welkenraedt), è van père  vlèmisj (Vijlen), hollands: hollans (Sittard), op de letter: hij sprot oppe litter (Achel), op de letter (Elen, ... ), op te letter (Gelieren/Bret), oppe letter (Ophoven), plat: plat (Mheer), platduits: uitdr. zo klaar als pompwater > platdutsch, het is toch uw taal die ik spreek, verstaan?  platdutsch (Herk-de-Stad), vlaams: Flams (Genoelselderen), flams (Lanaken, ... ), flamsch (Eupen, ... ), Flamsch (Tessenderlo), Floms (Neerpelt), flōͅms (Martenslinde, ... ), floͅms (Borgloon), Floͅms (Molenbeersel), floͅms (Rekem), he kan vlaams (Kuringen), he kan vlaams sprèke (Kaulille), heeë kan vloams spreeëkë (Lanklaar), hei kan vlaamsch kalle (Welkenraedt), hej kān vlams pratə (Hamont), hēr ken vlaoms praotə (Maastricht), hĕ kan vlaoms kalə (Molenbeersel), hij kan vlaamsch (Hoeselt), hij kan vlaamsch spreken (Eksel), hij kan vlams proaətən (Hamont), hij kan vlamsch praəten (Overpelt), hiè ka vlâms kallən (Zonhoven), hiè kan vlaams (Heusden), hè kan vlaams (spreken) (As), hè kan vlaamsch kallen (Gruitrode), hè kan vlaamsch spreken (Wijchmaal), hè kan vlaamsch sprèken (Neeroeteren), hè kan vlaoms kalle (Beverst), hè kan vlaomsch kalle (Ophoven), həkanvlōͅmskalə (Martenslinde), hɛ ka vlams klapən (Tessenderlo), hɛ kan vlams klappe (Beringen), hɛj kan vlams proͅətən (Sint-Huibrechts-Lille), hɛ̄ kan vlams klappən (Oostham), hɛ̄ kan vlāms praoten (Opglabbeek), hɛ̄ĭ kan vlams sprɛ̄kən (Sint-Huibrechts-Lille), ich kan vlaoms sprièken (Rotem), ich kan vloms spreke (Sint-Truiden), ijə kan vloms klappe (Hoepertingen), vlaams (Arcen, ... ), Vlaams (Bocholt), vlaams (Bolderberg, ... ), Vlaams (Grote-Brogel), vlaams (Gulpen, ... ), Vlaams (Hechtel), vlaams (Helchteren, ... ), Vlaams (Kaulille), vlaams (Kaulille, ... ), Vlaamsch (Beringen, ... ), vlaamsch (Gruitrode), Vlaamsch (Kleine-Brogel), vlaamsch (Kozen, ... ), Vlaamsch (Meeuwen), vlaamsch (Neeroeteren), Vlaamsch (Neerpelt), vlaamsch (Niel-bij-As), Vlaamsch (Oostham), vlaamsch (Opglabbeek), Vlaamsch (Peer, ... ), vlaamsch (Spalbeek, ... ), vlaamsj (Margraten, ... ), vlaimsch (Alken), vlamisch (Lontzen), vlams (Aalst-bij-St.-Truiden), Vlams (Beringen), vlams (Beringen), Vlams (Beverlo), vlams (Groot-Gelmen, ... ), Vlams (Hamont), vlams (Hamont, ... ), Vlams (Koersel, ... ), vlams (Kortessem, ... ), Vlams (Kwaadmechelen), vlams (Landen, ... ), Vlams (Lommel), vlams (Lummen, ... ), Vlams (Oostham), vlams (Oostham), Vlams (Overpelt, ... ), vlams (Sevenum, ... ), Vlamsch (Beringen, ... ), vlamsch (Groot-Gelmen), Vlamsch (Neerpelt), vlamsch (Overpelt), Vlamsch (Paal), vlamsch (Vliermaal), vlaoms (Beesel, ... ), vlaomsch (Eksel, ... ), Vlaomsch (Opitter), vlaomsch (Riksingen, ... ), Vlaomsch (Sint-Huibrechts-Lille), vlaumsch (Borlo), vlāms (Lanaken, ... ), Vlāms (Neerglabbeek), vlāms (Opglabbeek), Vlāms (Peer), vlāms (Peer), vlāoms (Zonhoven), vloams (Baexem, ... ), Vloms (Beverlo), vloms (Beverst, ... ), Vloms (Millen), vloms (s-Herenelderen, ... ), vlomsch (Koninksem, ... ), vlooms (Kortessem, ... ), vloomsch (Hoeselt), Vloums (Zichen-Zussen-Bolder), vlōms (Meeswijk, ... ), vlōōms (Rosmeer), vlōͅms (Bilzen, ... ), vlōͅms kalə (Opgrimbie), vloͅms (Rekem), vlàms (Venray), vlááms (Hamont), vlâms (Grubbenvorst), vlòms (Heppen), ə kan vlams kalə (Mechelen-aan-de-Maas), ə kan vlaoms sprɛ̄kə (Rekem), ə kan vlōͅms klapə (Sint-Truiden), ə kän vlḁms klḁpə (Halen), ər kon vlaamsch (Lanaken), a als in fr. dans  vlams (Elen), aa= o in fr. tort  vlaamsch (Rekem), e als in fr. en  vlemsch (Rotem), fr. an  vlaamsch (Elen), Fr. en  vlems (Rotem), indien iemand het plaatselijke dialect machtig is zegt men: dee sprikt wie vee  vlams (Spalbeek), jongeren  vlaomsch (Kanne), kempisch als me t dialekt bedoelt  vlomsch (Genk), mar.: er staat een n  vlaansj (Geleen), soms plat in tegenstelling tot Nederlands  vlaoms (Vroenhoven), zelden gebruikt  vlaoms (Nieuwerkerken) Hij kan Vlaams (Diets, Duuts) praten. [ZND 08 (1925)] || vlaams [ZND 23 (1937)] || Vlaams; bijvoeglijk naamwoord - [DC 47 (1972)] III-3-1
vlaams verband driekwart verband: dręjkwart ˲vǝrbant (Genk), kops met gewoon verband: kǫps me gǝwōwǝn vǝrbānt (Lommel), springverband: sprɛŋvǝrbant (Mopertingen), vlaams steensverband: vlāms ˲stęjns˲vǝrbānt (Meeuwen), vlaams verband: vlams ˲vǝrbãnt (Venray), vlams ˲vǝrbānt (Ottersum), vlamš ˲vǝrbānt (Eys), vláms ˲vǝrbánt (Tessenderlo), vlāms ˲vǝrbant (Bree, ... ), vlāms ˲vǝrbantj (Tungelroy), vlāms ˲vǝrbaŋk (Bleijerheide, ... ), vlāms ˲vǝrbaŋk(t) (Tegelen), vlāms ˲vǝrbãnt (Lozen), vlāms ˲vǝrbānt (Mesch), vlāmš ˲vǝrbaŋk (Heerlen), vlǫms ˲vǝrbānt (Sint-Truiden), vlǭms ˲vǝrbant (Leuken, ... ), vlǭms ˲vǝrbantj (Ell, ... ) Verband, doorgaans toegepast bij muren dikker dan een halve steen, waarbij in iedere laag zowel koppen als strekken zijn verwerkt. Het verband is als volgt opgebouwd: eerste laag: drieklezoor, kop, strek, kop, strek, kop; tweede laag: kop, strek, kop, strek, kop, strek; derde laag: drieklezoor, kop, strek, kop, strek, kop, strek, enz. (Westra, pag. 20). De volgorde van de verschillende lagen kan variëren. [N 31, 24e; monogr.] II-9
vlaamse gaai bermarkolf: barmarkhoof (Helden/Everlo), barmarkoof (Helden/Everlo), barmarkorf (Maasbree), bemarkhaof (Kessel), bermarkhof (Kessel), bermarkhoof (Maasbree, ... ), bermarkof (Kessel), bermarkoof (Maasbree), bermarkorf (Maasbree), bermarkōōf (Panningen), blauwe hanno: blauwe hanne (Ordingen), blauwe henno (Alken, ... ), blauwe hennôw (Zepperen), blauwen henno (Hoepertingen, ... ), blo-wen henno (Ulbeek), bloauwe henno (Ulbeek), bloawe henno (Ulbeek), blowen henno (Ulbeek), Frings  blou̯en heͅnou̯ (Borgloon), bloͅu̯e heͅnoͅu̯ (Borgloon), johannes?; vdBerg; omgesp.  bloͅu̯ənane (Sint-Truiden), vdBerg; omgesp.  blōͅu̯ən(h)ɛnoͅu̯ (Wellen), blauwe markolf: blaumarkhoof (Blerick), blauwmarkoef (Belfeld, ... ), bloͅu̯w markōf (Beringe, ... ), blauwmark: blaumark (Belfeld, ... ), blauwmark (Venlo, ... ), blemērk (Velden), blouuwmark (Venlo), blémèrk (Helden/Everlo), #NAME?  blemerk (Velden), blauwmarkduif: volksetym. ~ duif  blaumarkdoef (Tegelen), blauwmarkolf: blaumarkoef (Reuver), blauwmark(olf) (Blerick), bonte melder: bonte melder (Achel, ... ), bonte meͅlder (Overpelt), boonte melder (Overpelt), zie nog bij merel  boͅntə meͅldər (Achel), bonte merel: bonte meirel (Neerpelt, ... ), bonte merel (Kolonie), bonte mēͅreͅl (Neerpelt, ... ), bontə mēͅ.rəl (Overpelt), bontəmɛ̄rəl (Lommel), Frings, omgesp.  bontə mɛ̄rəl (Lommel), boommarkolf: bəmarkōf (Beringe, ... ), bullemark: bullemerk (Grubbenvorst, ... ), bullemèrk (Velden), doodskop: totskop (Hamont), ekster: iekster (Eksel, ... ), ièkster (Helchteren), īkstər (Zonhoven), of: h-loos hikster?  iekster (Eksel, ... ), ièkster (Helchteren), ekster van antwerpen: eekster van Antwerpe (Stevoort), gaai: ai (Velm, ... ), ga:j (Aalst-bij-St.-Truiden), gaai (Stevensweert, ... ), gaaie (mv.) (Afferden), gāəj (Leopoldsburg), gōəj (Leopoldsburg), vdBerg; omgesp.  gōͅi̯ (Veldwezelt), gier: gièr (Bocholt), sic  gier (Bocholt), goudmerel: [? - moeilijk leesbaar]  goodmêle (Mechelen), hanno: (h)eͅnoͅu̯ (Niel-bij-St.-Truiden), enno (Gingelom, ... ), henes (Heers), henno (Stevoort), hennou (Jeuk, ... ), hennow (Wellen), heno (Montenaken, ... ), henɛs (Heers), hɛnnoo (Mielen-boven-Aalst, ... ), ónne (Sint-Truiden), hikster: hekstər (Lommel), hekstər, hestər (Lommel), hikster (Lommel, ... ), hèkster (Lommel, ... ), Frings, omgesp.  heksər (Lommel), iekster: īkstər (Zonhoven), ikster: ikster (Zonhoven), ikstər (Houthalen), of: h-loos hikster?  ikstər (Houthalen, ... ), kauw: sic  kā (Sint-Truiden), kerkkauw: kèwrrekkou-ouw (Gennep), kwaakekster: kwaakekster (Blitterswijck), maartkolver: meirt-kolver (Diepenbeek), maarts veulen: maersch veule (Horn), marikolf: meͅ.rikoͅf (Bree), markfert: meͅrəkvərt (Eupen), meerkol, vlaamse gaai  märkfert (Eupen), markolf: ma.rkoef (Boukoul, ... ), maerkoef (Montfort), maerkòf (Genk), mairkolf (Roermond), markef (Rijkhoven, ... ), markoe.f (Herten (bij Roermond)), markoef (Asenray/Maalbroek, ... ), markəf (Martenslinde), me.rrekollef (Hasselt, ... ), merekef (Gemmenich), merk-hof (Peer), merkef (Amby, ... ), merkeuf (Molenbeersel), merkĕf (Amby, ... ), merkhoef (Montfort), merkhof (Grathem, ... ), merkhof, merkuf (Eygelshoven), merkif (Bilzen, ... ), merkkof (Maaseik, ... ), merkkolf (Hasselt), merkkŭŭf (Schinveld), merklaf (Horst, ... ), merkoaf (Heerlen), merkoef (Baexem, ... ), merkof (Beegden, ... ), merkolf (Rotem, ... ), merkuf (Bingelrade, ... ), merkŭf (Heerlen), merkŭuf (Maasbracht), merkëf (Einighausen, ... ), merkòf (As, ... ), merköf (Limbricht, ... ), merkəf (Berg-aan-de-Maas, ... ), merk’f (Reppel, ... ), merrekef (Amby, ... ), merrekhof (Valkenburg), merrekof (Amby, ... ), merrekollef (Hasselt), merrekōf (Genk), merrekuf (Urmond), merrekèf (Neeroeteren, ... ), merreköf (Doenrade), merrköff (Limbricht), mer’kef (Bleijerheide, ... ), mer’kuf (Mheer), mĕrkef (Eijsden, ... ), mĕrkĕf (Berg-en-Terblijt), mĕrkoef (Beegden, ... ), mĕrkof (Beegden), mĕrkŭf (Grevenbicht/Papenhoven), mĕrköf (Einighausen, ... ), mĕrkəf (Merkelbeek), meͅekoͅf (Genk), meͅrkhof (Lanaken), meͅrkof (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), meͅrkəf (Neerglabbeek, ... ), meͅrəkoͅf (Bree, ... ), meͅrəkoͅləf (Hasselt), mIerkef, —kof (Bilzen), märkof (Elen, ... ), mè:rkef (Eigenbilzen), mèrekolf (Borgloon, ... ), mèrkef (Meerssen, ... ), mèrkhof (Heythuysen), mèrkhŏf (Hamont), mèrkhòf (Baarlo, ... ), mèrkhòòf (Weert), mèrklaf (Horst), mèrkoef (Herten (bij Roermond), ... ), mèrkof (Elen, ... ), mèrkuf (Guttecoven, ... ), mèrkòf (Leveroy, ... ), mèrrekof (Lanaken), mèrreköf (Borgharen), mèrrəkoef (Makset), mérekef (Oost-Maarland, ... ), méreköf (Mheer), mérkef (Gronsveld, ... ), mérklaf (Horst), mérkoef (Baexem, ... ), mérkuf (Beek, ... ), mérköf (Brunssum, ... ), mêr"kòf (Tongeren), mêrəkhuf (Noorbeek), mê’rrekof (Altweert, ... ), mërkef (Limmel), mɛrkoͅf (Kinrooi), mɛrkəf (Meeuwen), mɛrkɛf (s-Herenelderen), mɛrəkoͅf (Genk, ... ), mɛrəkoͅləf (Borgloon), mɛrəkəf (Opgrimbie), ’mɛrkoͅf (Meeswijk), < markolf < mark-wolf "grenswolf"; cf. Meertens in T&T 1: 99 en Heeroma in Toelichting bij TON, 2, 56-59.  meͅrkəf (Hamont), (meerkol)  mèrkef (Hoensbroek), [? - moeilijk leesbaar]  märkoef (Buggenum), Frings  meͅrkoͅlf (Borgloon), meͅrkəf (Beverst), meͅrəkoͅləf (Borgloon), Frings; half lang als lang omgespeld  meͅrkoͅf (Lanklaar), IPA, omgesp.  mɛrkəf (Beverst), IPA; omgesp.  mɛrkoͅf (Meeswijk), Lat: Garrulus glandarius rufitergum Hartert  merkkof (Molenbeersel), meerkol, vlaamse gaai  merkef (Sittard), toonloos  merkof (Vijlen), vae laeven op hoop, wi-j de merkof  merkof (Nederweert), vlaamse gaai"en "hoop stront  merkéf (Geleen), vogel  merkof (Thorn), marskolf: marskolf (Middelaar), martkolf: martkolf (Gennep, ... ), martköf (Meijel), mertekolf (Vliermaal), mertkolf (Afferden, ... ), mertëkollëf (Hoeselt), mèrətkorf (Sevenum), mɛrtəkoͅləf (Hasselt), martkolver: mēͅrtkollever (Diepenbeek), of: mer(t)kolf?; Frings  mēͅərtkoͅləvər (Diepenbeek), martkorf: mertkorf (Sevenum), mérrĕtkorf (Sevenum), matkolf: metkolf (Afferden, ... ), metkōlf (Blitterswijck, ... ), mĕt-kŏlf (Siebengewald), mĕtkolf (Merselo, ... ), meͅtkolf (Hasselt, ... ), mâtkol (Gennep, ... ), mètkolf (Geysteren, ... ), mètkŏlf (Well), ? [klinker in 2e woordgedeelte ? - moeilijk leesbaar]  matkólf (Gennep), matkorf: matkøͅrəf (Meijel), meelkolf: melkolf (Heijen), mêlkörf (Arcen), meelkorf: mêlköörf (Lottum), meerkol: maerkol (Venlo), mairkol (Maasbracht), meerkoal (Ospel), meerkol (Maastricht, ... ), merkol (Dieteren, ... ), mērkol (Lottum), mirkol (Beringen), murkol (Maastricht), mèrkol (Nederweert), mèèrkoel (Venlo), mérkol (Gennep, ... ), méérkol (Blerick, ... ), mêerkol (As), mêrkoel (Hunsel), mêrkol (Blerick, ... ), visch  meerkol (Thorn), vischje  mêrkoel (Beesel), meerkolf: meerekef (Valkenburg), meerkol(f) (Maastricht), meerəkəf (Opgrimbie), mērkef (Mheer, ... ), mērklaf (America), mērkof (Dieteren, ... ), mērkəf (Munstergeleen), mēͅ.rəkəf (Moresnet), mēͅrkof (Oost-Maarland), mēͅrkolf (Tienray), mēͅrkŏf (Hamont), mēͅrkoͅf (Hamont, ... ), mēͅrkəf (Eigenbilzen), mijrkolf (Nieuwerkerken), mèèreköf (Mheer), mèèrkoef (Montfort), méerkef (Rosmeer), mɛ̄rkoͅf (Rekem), Frings  mɛ̄rkoͅf (Gelieren/Bret), IPA, omgesp.  mɛ̄rəkoͅf (Rekem), meerkolp: meerkolp (Valkenburg), meerkolver: merkolver (Hasselt, ... ), mēͅrkoͅlvər (Diepenbeek), mär(t)koͅlvər (Diepenbeek), mèrkörver (Montfort), mɛ̄rəkoͅləvər (Hasselt), Frings  mɛ̄rkoͅlvər (Gelieren/Bret), IPA, omgesp.  mɛrkoͅlvər (Beverst), meerkorf: merkkörf (Pey), merkörf (Echt/Gebroek, ... ), mērkorf (Lottum), meerkorrel: meirkorrel (Bocholt, ... ), meetkolf: mejjetkolf (Alken, ... ), mētkolf (Wellen), mijtkolf (Alken), vdBerg; omgesp.  mɛ̄i̯ətkoləf (Wellen), mekol: maekol (Bergen, ... ), meloof: melow (Muizen), meloəv (Muizen), merelkolk: merelkolk (Hasselt, ... ), merfik: merefik (Eisden), merfik (Eisden), merkef: ideosyncr. vloamshe gaai  merkef (Sittard), merkeg: møͅrkəx (Opoeteren), merket: mèrkut (Geleen), merkop: merkop (Heel), meͅrkoͅp (Tongeren), moordegerst: JK: twijfelachtige opgave  mòòrtaegers (Maasniel), moordester: moardaester (Sittard), móórtaester (Sittard), parmark: parmark (Steyl, ... ), [? - moeilijk leesbaar]  parmark (Steyl), parmarkduif: pallemark’doef (Tegelen), parmarkdoef (Tegelen), plĕmarkdūf (Tegelen), parmarkolf: parmarkhoof (Helden/Everlo), permarkhoof (Helden/Everlo, ... ), permarkhōōf (Panningen), of: boommarkolf?  permarkoo.f (Panningen), poepak: poepak (Heythuysen), vrijwel uitgestorven varieteit  pōēpak (Leveroy), roeter: ro-eter (Linkhout), roeter (Beringen, ... ), router (Lummen, ... ), rowteͅr (Paal), rōēë.ter (Hasselt), rūter (Zolder), rūtər (Herk-de-Stad, ... ), rūətər (Zonhoven), doorgaans Frings, soms eigen spelling  ruʔər, rutər (Kwaadmechelen), Frings, omgesp.  rutər (Lommel), vdBerg; omgesp.  rutər (Stokrooie), roethanno: roethaine (Runkelen, ... ), roethanne (Duras, ... ), roofvogel: roefvangel (sic) (Sint-Truiden), sic  rooefvaigel (Sint-Truiden), rotzak: rotzak (Genk), Frings, omgesp.  roͅtsak (Lommel), schele markolf: sjeele merkof (Linne), schreek: sjrèk (Swalmen), sjrèè.k (Boukoul, ... ), sjréék (Swalmen), spotvogel: JK: twijfelachtige opgave  sjpòtvoogel (Belfeld), vanger: venger (Val-Meer, ... ), vlaams gaaitje: vlaams gaaike (Houthem), vlaamse gaai: vlaamse gaai (Stein), vlaamse geij (Blerick), vlamsche goai (Oostham, ... ), vlaomse gaai (Maastricht), Frings, omgesp.  vlōͅmsə geͅi̯ (Maaseik) eikelgaai || gaai || gaai (34 blauwe veertjes in vleugel; kan veertjes opzetten; hele jaar in bossen; soms in troepjes op trek; echte schreeuwlelijk; ook tam te maken [N 09 (1961)] || gaai, vlaamse || Hoe heet de Vlaamsche gaai? [DC 06 (1938)] || meerkol [SGV (1914)] || vlaamse gaai [N 83 (1981)], [ZND 01 (1922)] || vlaamse gaai (meerkol) [ZND 34 (1940)] III-4-1
vlag baard: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  baard (Wanssum), drapeau (fr.): drap (Hasselt), drapauw (Heers), drapeau (Achel, ... ), drapeu (Spalbeek), drapo (Borlo, ... ), drapoo (Bilzen, ... ), drapou (Bilzen), drapow (Borgloon, ... ), drapō (Bree, ... ), drapōou (Herk-de-Stad), drapōͅu (Sint-Truiden), drapoͅw (Diepenbeek), drappoo (Kanne), drappoͅ (Vliermaalroot), drappó (Ophoven), drapøw (Lummen), drāp (Hasselt), drāpeau (Riemst), drepoow (Borgloon), trapoo (Bocholt, ... ), 40 of 50 jaar geleden (opgetekend in 1935)  drapo (Maastricht), soms  drapeau (Gelieren/Bret), flochetje: fluuske (Geleen), pen: pen (Eys), pluim: plaam (Jeuk), plaum (Jesseren), ploem (Rijkhoven), ploum (Kortessem), plûm (Houthalen), vaan: vaain (Wijchmaal), vaan (Amby, ... ), vaen (Sint-Lambrechts-Herk, ... ), vaon (Bilzen, ... ), vauën (Halen), vaən (Diepenbeek, ... ), vān (Beringen, ... ), vāon (Herk-de-Stad, ... ), vāōn (Sint-Lambrechts-Herk), vāən (Lozen), va͂n (Houthalen), voan (Eigenbilzen, ... ), voān (Walsbets), voen (Eksel, ... ), voun (Landen), voën (Beverst), voən (Lummen), vōͅn (Bilzen, ... ), vōͅən (Genk, ... ), vo͂ͅn (Koersel), voͅm (Hamont), voͅən (Beverst, ... ), vòan (Eksel), vòən (Kortessem), in stoeten: vlag  va͂n (Sint-Huibrechts-Lille), meest gebruikt  vāon (Gelieren/Bret), vaandel: vaandel (Lanaken), vaondel (Mielen-boven-Aalst), vāndel (Lanaken), veendel (Sint-Pieter), vēndəl (Maastricht), vèndel (Eijsden), veer: de vaer (Klimmen), de ver (Tongeren), vēͅr (Meijel), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  de vaer (Bilzen), vlag: vlaach (Horst), vlaag (Arcen, ... ), vlach (Berg-en-Terblijt), vlag (Afferden, ... ), vlagk (Helden/Everlo, ... ), vlak (Baarlo, ... ), vlax (Beverlo, ... ), vla͂x (Lanklaar), vlàg (Guttecoven), laatste tijd  vlax (Herk-de-Stad), meest gebruikt  vlax (Hamont), minder gebruikt  vlag (Boorsem) een vlag (die aan het huis wordt uitgestoken) [ZND B2 (1940sq)] || Hoe heten de onderdelen van de slagpen? (de cijfers tussen haakjes verwijzen naar tekening 3): vlag (2) [N 93 (1983)] || vlag [SGV (1914)], [ZND 17 (1935)] || vlag: Loopt Klaas voorop met de -? [DC 39 (1965)] III-3-1, III-3-2
vlaggedienst vlaggeschicht: vlagǝšex (Geleen  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau I]  [Maurits]), vlagǝšix (Klimmen  [(Oranje-Nassau I)]   [Maurits]) Bovengrondse dienst in de werkplaats. Volgens de informant van Q 15 verliep die van kwart voor 8 ''s morgens tot 5 uur in de middag. De informant van Q 21 maakt melding van een werkperiode van 8 uur ''s morgens tot 4 uur in de middag. [N 95, 116; N 95, 47; N 95, 123 add.] II-5
vlaggen dekrissen: dɛkresǝn (Hamont), grasmokken: grǭsmøk (Diepenbeek), graszoden: grǫ(ǝ)s˱zǫ(ǝ)dǝ (Neerpelt), grozen: growzǝ (Geulle), grusǝ (Eigenbilzen), grǫsǝ (Borgharen, ... ), grǫwzǝ (Klimmen), heiplaggen: hęjplagǝ (Geleen), nokplaggen: nǫkplakǝ (Haelen), plaggen: plagǝ (Bilzen, ... ), rissen: res (Waterloos), resǝ (Ell, ... ), resǝn (Beringen), rešǝ (Sittard), risǝ (Paal), ręjs (Herk-de-Stad, ... ), ręsǝ (Borlo, ... ), %%de volgende opgaven zijn enkelvoud%%  rē̜s (Sint-Truiden), russen: røs (Kaulille, ... ), røsǝ (Bocholt, ... ), røšǝ (Borgharen, ... ), rø̜̄s (Helden), rø̜.s (Panningen), rø̜s (Boekend, ... ), rø̜sǝn (Beringen), %%de volgende opgave is enkelvoud%%  røš (Susteren), vlaggen: flagǝ (Beringen, ... ), vlagǝ (Bilzen, ... ), vlāgǝ (Sittard), vlaken: vlǫkǝ (Lummen), vlikken: vlekǝ (Opglabbeek), vorstplaggen: vǫrstplagǝ (Grathem), vorstrissen: vjø.sręsǝ (Opheers), vø̜stre.sǝ (Zelem), vǫrsresǝ (Maasniel, ... ), vǫrstresǝ (Achel, ... ), vǫ̃ǝsrę̃sǝ (Kermt), vorstrussen: vesrøšǝ (Eisden), vorstrussen (Opglabbeek), vorstrø̜s (Sevenum), vøstrysǝ (Heppen), vøstrøsǝ (Donk, ... ), vø̜strøsǝ (Tessenderlo), vērstrøsǝ (Lanklaar), vēšrøsǝ (Geleen), vē̜rsrøšǝ (Maasmechelen), vōrstrøsǝ (Meijel), vǫrstrøsǝ (Bree, ... ), vǭrstrø.sǝ (Neerpelt), vorstvlaggen: vǫrst˲vlagǝ (Genk), zoden: zōjǝ (Ottersum, ... ) Plaggen of zoden die als nokbedekking worden gebruikt. Tegenwoordig wordt de nok vooral afgedekt met behulp van vorstpannen. Zie ook het lemma 'Vorstpan' in wld II.8, pag. 86. [N F, 9; N 4A, 34b] II-9
vlak eens: ɛjns (Kanne), plat: plat (Lauw, ... ), te vol: tǝ vǭ.l (Lanaken), vlak: vlak (Maastricht) Gezegd van een molensteen wanneer bij controle de rij over de volle lengte van de steen draagt. [Coe 171] II-3
vlak stuk in een pijler egaal stuk: egāl [stuk] (Buchten  [(Maurits)]   [Maurits]), gelijk stuk: glī.k štøk (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Wilhelmina]), kom: kom (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Maurits]), plat stuk: plat støk (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Domaniale]), plat stø̜k (Eisden  [(Eisden)]   [Winterslag, Waterschei]), plat štøk (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Willem-Sophia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Eisden]), platte slag: platǝ šlāx (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]), recht stuk: rex štø̜k (Geleen  [(Maurits)]   [Laura, Julia]), snak stuk: šnak štøk (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Maurits]), sprong: sprong (Lanklaar  [(Eisden)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), špro.ŋk (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), vlak stuk: flax štøk (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Maurits]), vlak stuk (Chevremont  [(Julia)]  , ... [Maurits]  [Julia]), vlak štøk (Lutterade  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), vlak štø̜k (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Domaniale]), vlāk støk (Thorn  [(Maurits)]   [Maurits]), vlāk štøk (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Maurits]), zak: zak (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Emma]  [Eisden]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), zenk: zɛŋk (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) [N 95, 287; monogr.] II-5