e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
akkoord akkoord: akkoord (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Wilhelmina]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden] [Domaniale]), akoart (Stein  [(Maurits)]   [Maurits]), akoǝt (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]), gedinge: gǝdeŋ (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Maurits] [Domaniale]), gǝdeŋǝ (Stein  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), jǝdiŋ (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Domaniale]), generaalgedinge: generaalgedinge (Zie mijnen  [(Maurits)]  [Domaniale]), jenǝraljǝdiŋ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), generaalsakkoord: generaalsakkoord (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Eisden]), groepsakkoord: groepsakkoord (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Julia]), meterakkoord: mētǝrakoǝt (Chevremont  [(Julia)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), pijlerakkoord: pajlǝrakoǝt (Chevremont  [(Julia)]   [Maurits]), éénmansakkoord: éénmansakkoord (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Domaniale]), ēma.nsakoǝt (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), éénmansgedinge: ēmansjǝdiŋ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Julia]) Loonovereenkomst waarbij wordt betaald overeenkomstig de verrichte arbeid. Het "éénmansakkoord" (Q 117, Q 121) stond in tegenstelling tot het "groepsakkoord" (Q 117). Iedere houwer ontving zijn loon naar eigen prestatie. Dit type akkoord dateerde van de jaren dertig. Na de oorlog werd dit systeem door de inzet van de vakbonden afgeschaft. Het werken in éénmansakkoord was in de jaren dertig oorzaak van het gehate en verderfelijke jaagsysteem (Dieteren 1984 pag. 11). Wie minder kracht had dan zijn collega ging met een lager loon huiswaarts of liep de kans ontslagen te worden. De term "generaalgedinge" werd volgens Loontjens (pag. 33) gebruikt voor een akkoord dat gold voor onbepaalde tijd. [N 95, 910; N 95, 911; N 95, 912; monogr.; Vwo 58] II-5
akkoord werk aangenomen werk: āgǝnoamǝ werk (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Eisden]), akkoordwerk: akkoordwerk (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma, Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]), akortwerk (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), akoǝtwɛrk (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]), akōrtwerk (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]   [Zwartberg, Waterschei]), akōrtwɛ̄rǝk (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), akūrtwęrk (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Laura, Julia]) Werk dat betaald wordt op basis van een akkoordloon. [N 95, 910; N 95, 911] II-5
akkoordarbeider akkoordwerker: akōrtwęrkǝr (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Maurits]) Arbeider die werkt volgens een loon dat berekend wordt naar de verrichte arbeid. [Vwo 60] II-5
akkoordloon akkoordloon: akōrtlōn (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]) Het loon dat volgens een akkoord berekend wordt naar aanleiding van de verrichte arbeid. [Vwo 59] II-5
akte akte: acte van (Holtum), ak van (Stokkem), ak(te) (Maastricht), akt (Bocholt, ... ), akt van ... (Mechelen-aan-de-Maas), akte (Doenrade, ... ), akte vaan berouw (Maastricht), akte vaan geloof (Maastricht), akte van (Achel, ... ), akte van ... (Kelpen), akte và lifde, gelaof, haop, beròuw (Gulpen), aktes (Diepenbeek, ... ), aktes beeen (Eksel), aktə (Loksbergen), āktəs (Boorsem), de aktes (Wijk), de drei akten (Zonhoven), de veer aktes (Weert), en ákt van (Tongeren), ing akte van geloof, hoop, liefde (Nieuwenhagen), ət akt (Montzen), akt van geluuf, oup, liefde  akt (Sint-Truiden), aktetje: ekske van (Maastricht), beden: beënne (Eys), bung (du.): üboeng (Waubach), geloofsbelijdenis: geloofsbelijdenis (Meijel), oefening: oefening (Eys, ... ), oefening van (Baarlo, ... ), oefening van ... (Maastricht), oefening van geloof (Kunrade), oefening van geloof, hoop, liefde, berouw (Meijel), oefəning (Maastricht) Een oefening/akte/akt van geloof, hoop, liefde, berouw [üboeng]. [N 96B (1989)] III-3-3
al dansend draaien bruisen: brūəzə (Nieuwenhagen), dansdop (zn.): daaësdop (Vorsen), dansen: daase (Bilzen, ... ), den dop daast (Jeuk), denderen: dendere (As, ... ), denderen (Eksel, ... ), dennere (As), denneren (Meeuwen), deͅndərə (Heel, ... ), [cf. suggestie bij vraagstelling]  dènnere (As), dobbelen: doͅbələ (Nieuwenhagen), dokken: dogke (Gronsveld), doppen: doppe (Blerick, ... ), doppen (Born, ... ), doͅpə (Stein), 1900  dobbe (Jeuk), touw om kegel en met de hand werpen  dobbe (Herten (bij Roermond)), draaien: draaien (Leopoldsburg), dreije (Roermond), dreije wie enne kokkerel (Venlo), drejje (Posterholt), drēə (Doenrade), dreͅjə (Susteren, ... ), driejne (Schaesberg), drīənə (Nieuwenhagen), dràèje (Kaulille), drɛ̄jə (Meijel), 1990  dreije (Jeuk), hekelen: hekelen (Kerkhoven), hie:k`le (Bocholt), knolen: knole (Kerkrade), knōlə (Eys), kokkelen: kukkelen (Lauw), kokkerellen: ko(o)kerelle (Veldwezelt), koekkerêlle (Bilzen), kokkerelle (Gronsveld, ... ), kokkerellen (Maastricht), kukəreͅlə (Reuver), met zweepje  koekerelle (Herten (bij Roermond)), kokkernellen: kokkernellen (Zonhoven), konkernollen: konkernoole (Epen), leuteren: [cf. suggestie bij vraagstelling]  leuteren (Paal), lōdərə (Swalmen), poppernellen: poppernelle (Thorn), popərneͅlə (Echt/Gebroek), ronddenderen: rondj denderen (Kesseleik), rondtuimelen: WNT: rondtuimelen.  rondtoemele (Meerlo), schaukeln (du.): sxaukələ (Venlo), schrankelen: sjraŋkələ (Roermond), springen: spriŋə (Eksel), suizen: soese (Eys), tollen: tolle (Oirlo), wipperen: wuppere (Weert), zoemen: zoemme (Vlodrop) al dansende draaien, gezegd van een tol [schrankelen, hekelen, denderen, leuteren] [N 112 (2006)] || Al dansende draaien, gezegd van een tol [schrankelen, hekelen, denderen, leuteren]. [N 88 (1982)] III-3-2
alang alang pluimstaart: imperata arundicanca, tropische soort)  plaəmstat (Niel-bij-St.-Truiden) alang-alang (bloem; sic) III-2-1
algemene begraafplaats algemeen gedeelte: algemein gedeijlte (Montfort), algemeen kerkhof: algemeen kirkhof (Voerendaal), algemein (Geleen), algemein kerrekhof (Weert), algemeine kirkhoaf (Kesseleik), algemeine kirrekef (Klimmen), algemene kirkhof (Waubach, ... ), algemene kirkhuf (Klimmen), algemèn kerrekhof (Maastricht), aljeme kirkhof (Kerkrade), dn algemeine kirkef (Schinnen), dr aljemene kirchhóf (Chèvremont), algemene begraafplaats: algemaen begraafplats (Venray), algemein begraafplaats (Holtum, ... ), algemeine (Baarlo), algemene begraafplaats (Sevenum), algemene begraafplats (Venray), begraafplaats: de begraafplaatsj (Hoensbroek), begraafplak: begraafplak (Eksel), gemeentekerkhof: gemeinte kirrekef (Klimmen), gemengde kirkhof (Eys), gereformeerd kerkhof: et gereformeerd kerkhoof (Maasbree), gerifformeerde kerkhaof (Baarlo), jodenberg: juddeberg (Grevenbicht/Papenhoven), jodenhoek: juddenhook (Stokkem), jodenhof: juddenhoof (Boorsem), jodenkerkhof: juddekerkhof (Siebengewald), juude kèrrekhof (Valkenburg), jüdde-kerkhof (Gulpen), jüddekirkef (Klimmen), jüddekèrkif (Schimmert), thans wordt dit enkel nog g ebruikt als het gaat om eenJoods kerkhof  ene judekerekef (Montzen), jodenplaats: de juddeplaats (Eisden), juddeplaats (Eisden), joods kerkhof: joedse kerkhaof (Venlo), kerkhof: `nne kerkhof (Gulpen), kirkef (Lutterade), kirkhof (Ell), kè-rekhoof (Maastricht), kerkhof aan de tongerseweg: voor katholieken en niet-katholieken  kèrrekhof aon dn tongerseweeg (Maastricht), kerkhof voor ongelovigen: kerkhof voor ongeluuvigen (Sint-Huibrechts-Lille), niet-gewijde grond: ni geweije gront (Heers), ongewijd gedeelte: t ongewied gedeilte (Lutterade), ongewijd kerkhof: ongewiede kirkhef (Sittard), ongewiejdje kirkhoeef (Heel), ongewijde aarde: oengewiede éért (Opglabbeek), ongewijde grond: in ongewijde grond (Peer), ongewijde grond (Eksel, ... ), openbaar kerkhof: openbare kirkef (Vijlen), protestants kerkhof: protenstantse kerkhaof (Venlo), protesjtants kerkhaof (Tegelen), protesjtants kerkhof (Reuver), protestans kirkhaof (Roermond), protestante kikrhof (Grevenbicht/Papenhoven), protestants kèrrekhof (Maastricht), protestantse kerkhof (Gulpen), reservenhof: rezervehoof (Meijel), verloren kerkhof: verlore kerkhoof (Maasbree) Een (algemene) begraafplaats voor niet-katholieken. [N 96A (1989)] III-3-3
alikruik alikruik: alekreek (Maastricht), alikroêk (Blerick), aoliekroek (Venlo), Endepols  alekreek (Heer, ... ), oude spelling  alikruike (Meijel), Veldeke  alikroek (Nunhem), WBD/WLD  ullekroeke (Ophoven), ààlĭĕkrōēk (Susteren), WLD  alikruik (Schimmert), alikruike (Thorn), alikruikə (Venlo), alikruuk (Born), alikruikel: WBD/WLD  alikrukels (Caberg), dol: dol (Vaals), duil (Maastricht), dul (Gulpen), WBD/WLD  dul (Urmond), karakol: karkol (Amby), Endepols  karkol (Maastricht), kreukel: WLD  kreukels (Venlo), krikkel: eetbare slak  krikkel (Sint-Truiden), slak: sjlak (Schimmert), sjlekke (Schimmert), slɛk (Jeuk), ideosyncr.  slekke (Thorn), WLD  slekke (Maastricht), ulk: Endepols  ullèk (Maastricht), WLD  ulk (Stevensweert), zeeslak: zië-slek (Venlo), ideosyncr.  zeesjlek (Vlodrop), zeisjlek (Susteren), WBD/WLD  zieslèk (Maastricht), WLD  zeeslèkkə (Montfort) alikruik || Hoe noemt u de eetbare soort zeeslakken (alikruik, ullek) [N 83 (1981)] III-2-3
alkoof beddenkoets: beͅdəkuts (Overpelt) spinde (kast of kamer) [ZND B1 (1940sq)] III-2-1