e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
groentemand ben: bɛn (Sint-Truiden  [(voor 50 kroppen sla)]  ), groentekorf: grø̜ntǝkø̜rǝf (Stokkem), groentemand: grø̜ntjǝmaŋ (Weert), krotenmandel: krūtǝmanjǝl (Stokkem  [(30 kg bieten)]  ), legumemand: lǝgymǝmān (Hasselt), lǝgȳmǝmanj (Stokkem) Mand waarin groente bewaard of vervoerd wordt. Zie ook afb. 291. [N 20, 50; N 40, 95; N 40, 97; N 40, 112] II-12
groentemarkt groentemarkt: de gruntemert (Sevenum), greuntemert (Boekend, ... ), grŭŭntə méérəṭṣj (Nederweert), grŭŭtə mèèrət (Meijel), gréúntəmèèrət (Lanaken), grossiersmarkt: grossiersmert (Herten (bij Roermond)), markt: mèrt (Sint-Pieter) Hoe noemt u: de markt waar groenten verhandeld worden [N 71 (1975)] III-3-1
groenten bij elkaar zoeken bijeendoen: bjèjdoon (Opglabbeek), bjèjndoon (Gruitrode), bijeenhalen: bèèjein haole (Venlo), bíjén hale (Venray), gemus bieeè haoèle (Gulpen), bijeenmuizen: biegein moeëze (Herten (bij Roermond)), bijeenrammasseren: bjèjnràmmeséére (As), bijeenratsen: bjèjnràtse (Opglabbeek), bijeenschrabbelen: bîe ein sjrabbələ (Reuver), bijeenschuimen: beejein schuüme (Maasbree), bijeenzeumeren: bie ein zeumere (Beek), bîe ein zeumərə (Reuver), greunte bieein zeumere (Buchten), bijeenzoeken: greunt bie-ein zeuke (Guttecoven), beijèn zuken  bi-jèn zŭŭkə (Meijel), groenigheid bijeendoen: greunigheid bieeindoon (Ell), groente halen: greente halen (Bree), groente muizelen: greuntə mòzjələ (Moorveld (Waalsen), ... ), groente plukken: gruûnte plukke (Oirlo), groente zeumeren: gruintə zeumərə (Nieuwstadt), groentjes afdoen: greuntjəs ááf dōōn (Heel), groentjes zoeken: greuntjəs zeukə (Kelpen), kooksel verzamelen: kóksəl verzamele (Meijel), legumen meteenzoeken: legumme mèteenzikke (Bilzen), legumen verzamelen: legumme verzaomele (Bilzen), lezen: lèze (Sevenum), léze (Sevenum), maschelen: masjele (Sint-Odiliënberg), mazjele (Melick), moeschele (Gulpen), moezele (Schimmert), meuzelen: meuzele (Maastricht), meuzələ (Pey), moes halen: môos haolə (Swalmen), muizerij: meuzerij (Maastricht), patatten zeumeren: petatte zeumere (Steyl), rapen: rape (Maastricht), schrabbelen: schrabbelen (Ospel), sorteren: sorteere (Montfort), verzamelen: verzamele (Waubach), verzamelen (Ittervoort), zeumeren: suumere (Eys), zeumelen (Hoensbroek), zeumere (Blerick, ... ), zeumeren (Born, ... ), zeumerə (Oirsbeek), zeumuru (Itteren), zeumərrə (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), zeumərə (Beesel, ... ), zumere (Kerkrade), zummere (Maastricht), zuu.mərə (Simpelveld), zuumere (Weert, ... ), zuəmərə (Wijnandsrade), zūmmeren (Stein), zūūmere (Nieuwenhagen, ... ), zūūmmere (Heerlen), zŭmere (Vijlen), zêûmerə (Horst), zömere (Buggenum), zömerə (Pey), zömərə (Horn), zûumere (Oirsbeek), zûûmərə (Ubachsberg), #NAME?  zeumərə (Urmond), algemeen gezegd voor dingen bij elkaar zoeken  zeumere (Caberg), zoeken: zeuke (Posterholt) groenten bij elkaar zoeken (moezelen) [N 80 (1980)] || Hoe noemt U: Groenten bij elkaar zoeken (moezelen) [N 80 (1980)] III-2-3
groentesoep groene soep: gruin sōp (Sittard), groentesoep: greuntesoep (Roermond), groentesoep (Heerlen), gruntesop (Beverlo), frans: le potager  greuntesop (Roosteren), legumensoep: leguumesóp (Zonhoven), n. alg. Dit is groentesoep  leguumesop (Bilzen), potage: #NAME?  potage (Oost-Maarland), pətāgə (Maaseik), Syst. Frings Potage: soep met groenten.  pətoͅi̯əšə (Gingelom), Syst. Frings Potage: soep uit verschillende soorten groenten.  pətōͅəšə (Gingelom), Syst. WBD potaasj: soep met veel groenten  potaasj (Limbricht), prakkezeersoep: prákkezieërsoep (Castenray, ... ) groentesoep || soep met allerlei gehakte of gesneden groenten en/of vlees || soep, gekookte groenten of stamppot [N 16 (1962)] || Wat verstaat u onder: potaage, petazzie (soep, gekookte groente of stamppot?) a.u.b. ook de uitspraak aangeven [N 16 (1962)] III-2-3
groentevrouw gemsehndlerin (du.): gəmusheͅndlərin (Welkenraedt), gemsevrouw (<du.): gemusvrouw (Simpelveld), gemössvrouw (Rimburg), gemösvrouw (Montzen), gemsewijf (<du.): gemeuswief (Vijlen), groene vrouw: grynvrɛ‧əf (Tessenderlo), groenselmarkt?: griensəlmerk (Kermt), groenselvrouw: greenselvrouw (As, ... ), greunselvrouw (Geistingen, ... ), greuntselvrouw (Eisden), grienselvrauw (Rosmeer), griensəlvrouw (Eigenbilzen), grīnsəlvrō (Martenslinde), gru[i}nsəlvrōͅ (Loksbergen), grunselvraa (Landen), grunselvrouw (Kaulille), gry(3)̄nsəlvrou (Aalst-bij-St.-Truiden), minder  gruunselvrouw (Nieuwerkerken), groenselvrouwmens: grynsəlvroməs (Zonhoven), groenselwijf: grienselwijf (Kuringen), groenselwijf (Heusden, ... ), gronsəlwīf (Rekem), gruunselweef (Zichen-Zussen-Bolder), gruunselwij[ə}f (Nieuwerkerken), grynsəlweͅ[i}f (Zonhoven), gréunsëlwief (Lanklaar), grünselwijf (Wellen), woord en stiel komen in de Kempen zelden voor  grinsəlwijf (Peer), zeer weinig gebruikt  grynsəlwīf (Sint-Huibrechts-Lille), groenteboerin: grunteboerin (Hoeselt), groentekar: Geen bijzondere naam voor man of vrouw  gruntek(tm)r (Hamont), groentemarchal: gr"ntemaršal (Neeroeteren), groentesvrouw: greentesvrouw (Veldwezelt), greuntesvrouw (Obbicht, ... ), groenteverkoopster: greunteverkoupster (Kessenich), grunteverkuupster (Boorsem), grøͅntəvərkupstər (Lummen), grünteverkoopster (Hoeselt), groentevrouw: gr"ntĕ vrow (s-Gravenvoeren), greentəvruiw (Meeuwen), greuntevrouw (Asenray/Maalbroek, ... ), greuntevroŭw (Vroenhoven), greuntjevrouw (Heel, ... ), greŭntevrouw (Kanne), grēntəvrö:w (Opglabbeek), grēntəvrö:y (Opglabbeek), grēūntevrouw (Susteren), grientevroo (Hasselt), grientevrouw (Peer), grīntevruəw (Schulen), groentevrouw (Rijkhoven), grontəvrouw (Lanaken), grōntəvrōͅw (Maastricht), grŏntevrouw (Blerick), gruintevrouw (Bingelrade, ... ), gruntenvroo (Zolder), gruntevrouw (Achel, ... ), gruuntevrouw (Afferden, ... ), grūūntevrouw (Meerlo), grŭntevrouw (Arcen, ... ), grŭŭntevrouw (Merselo), gry(3)̄ntəvrouw (Zichen-Zussen-Bolder), gryntəvroͅw (Hamont), gryntəvroͅəw (Neerpelt), gröntevrouw (Heerlen, ... ), grøntəvroŭw (Lanaken), grüntevrouw (Griendtsveen, ... ), Xryntə-vrouw (Sint-Huibrechts-Lille), Xrøntəvrow (Maastricht), ps. deels omgespeld volgens Frings.  grøͅnte}vrouw (Mechelen), groentewijf: greentewief (Zutendaal), greuntewief (Berg-en-Terblijt, ... ), greuntewéf (Boorsem), grēntewī[ə}f (Neerglabbeek), grientenwijf (Peer), grienteweef (Rosmeer, ... ), groentenwief (Gruitrode), grōntəwīf (Maastricht), gruntewief (Oirlo), gruntewijf (Oostham), gruuntewief (Venray), gry(3)̄ntəwef (Zichen-Zussen-Bolder), gryntewēͅf (Hasselt), grüntewijf (Loksbergen), wi-j het de vrouw di-j greunten verkup (Rekem), groenvrouw: greunvrouw (Amby, ... ), leurster met groenten: leurster met groenten (Sint-Huibrechts-Lille), lgumemarchand (<fr.): legume marechand (Hechtel), legummemarchun (Paal), ləgøməmeͅršaŋ (Hasselt), lgumeverkoopster (<fr.): legummenverkujpster (Heusden), legümeverkoewepster (Neerpelt), ligumenverkoopster (Ulbeek), lgumevrouw (<fr.): legumevroo (Bilzen), legumevrouw (Eisden, ... ), legumevroô (Bilzen), legumme vrouw (Mielen-boven-Aalst), legummevrouw (Hechtel), legyməvrō (Beringen), legyməvrōͅ (Halen), lēgymməvrō (Sint-Truiden), ləgumməvroŭw (Wellen), ləguməvroŭw (Lanaken), ləgy(3)̄məvrow (Mechelen-aan-de-Maas), ləgy[i}məvroͅu (Borgloon), ləgy[ə}məvr(ou)[ə}w (Gutshoven), ləgyməvroͅw (Neerpelt, ... ), ləgyməvräu[j}w (Vroenhoven), ləgöməvro[u}w (Sint-Truiden), nieuw  legummevruiw (Opoeteren), lgumewijf (<fr.): legume waaif (Genoelselderen), legumenwief (Koersel), legumewaaif (Vreren), legumeweef (Rosmeer), legumewijf (Bilzen, ... ), legumewèf (Wellen), legummeweef (Zichen-Zussen-Bolder), leguumewaif (Vliermaalroot), legy(3)̄məwāif (Genoelselderen), légumewaaif (Mal), lögymmö wēͅf (Oostham), ləgy(3)̄mə-wijf (Sint-Huibrechts-Hern), ləgymə wef (Mettekoven), ləgyməwēͅf (Herk-de-Stad), lgumewijfje (<fr.): legume wéfke (Vliermaalroot), marktvrouw?: mahdvroøw (Lontzen), marktwijf: mertwief (Blitterswijck, ... ), (op de markt).  mertwief (Heek), mats: vgl. Sittard Wb. (pag. 233): matsj, brij, weke pap. [vgl. Du. Matsch, 1. modderbrij, dooitroep; 2. smurrie].  matsj (Sittard), moosmak: moosmak (Mheer), moosmats: (op de markt).  moosmatch (Heek), vgl. Sittard Wb. (pag. 233): matsj, brij, weke pap. [vgl. Du. Matsch, 1. modderbrij, dooitroep; 2. smurrie - cf. Du. Mus, moes, brij?]  moosmatsj (Schinveld), moosvrouw: moesvrouw (s-Herenelderen), moosvrouw (Puth), mooswijf: moaswief (Sittard), moesweef (Mopertingen), moeswijf (Bilzen), moodwief (Klimmen), mooswief (Amby, ... ), mooswièf (Nederweert), mooswīf (Vroenhoven), mouswief (Doenrade), mōōswief (Grevenbicht/Papenhoven), mōswiev (Lanaken), mōswif (Rotem), mōswīf (Opgrimbie, ... ), mŏŏswief (Lottum), (is scheldnaam).  mooswīēf (Heer), (Maastricht).  mouswief (Einighausen), enkel in minachtende zin  mōswīf (Opgrimbie), klapei  mo‧swif (Mechelen-aan-de-Maas), oud  mooswie[e}f (Opoeteren), vrouw van het lgumekarretje (<fr.): vrouw van ⁄t legumenkarke (Bocholt) groentenvrouw [ZND 01 (1922)], [ZND 01u (1924)], [ZND 24 (1937)] || groentevrouw [SGV (1914)] III-3-1
groenvoer bonenkoren: bonenkoren (Leuken, ... ), būǝnǝkōrǝ (Ell), braakkoren: brǫu̯kkurǝ (Weert), brǭkōrǝ (Tungelroy), fourrage (fr.): voǝ`rāzi (Kinrooi, ... ), gerei: gręi̯ (Blerick), groen: gry.n (Borgloon), gryn (Donk, ... ), grȳn (Beringen, ... ), grø̄n (Wijer), grēn (Opglabbeek), grīn (Genk), grīǝn (Gutschoven), groenvoeder: grinvui̯ǝr (Vlijtingen), gryǝnvui̯ǝr (Borgloon), grȳnvo.i̯ǝr (Herk-de-Stad), grȳnvoi̯ǝr (Heusden), grȳnvui̯ǝr (Hoeselt, ... ), grønvui̯ǝr (Wijer), groenvoer: groenvoer (Helchteren), grȳnvur (Bergen), grȳnvūǝr (Engelmanshoven, ... ), grø̄nvōr (Boukoul, ... ), grø̜i̯nvǫu̯ǝr (Sittard), grēnvōr (Opitter), jrø̜ŋvōr (Kerkrade), inkuilvoeder: inkuilvoeder (Tessenderlo), krokken: krø̜kǝ (Vorsen), kuilvoeder: kø̜lvui̯ǝr (Linkhout), kuilvoer: kø̜i̯lvūǝr (Beringen), luzerne (fr.): rǝzɛrnǝ (Wellen), ruwvoer: rōu̯vōr (Heerlen), rōvōr (Hoensbroek), rūvōr (Sint-Pieters-Voeren, ... ), silovoeder: silovui̯ǝr (Linkhout), silovoer: sīlǝvūr (Neerpelt), snijgraan: snęi̯ǝgrɛ̄n (Loksbergen), snijkoren: snai̯korǝ (Meldert), snijkoren (Dorne, ... ), snēkorǝ (Stevoort), snēkuǝn (Zepperen), snē̜kōrǝ (Beringen), snīkorǝ (Ell), šnēkorǝ (Egchel), šnīkǭrǝ (Ten Esschen), snijrogge: snei̯rǫx (Horst, ... ), snijrogge (Eckelrade), snā̯rǫx (Sevenum), snēi̯rǫx (Leunen, ... ), šnīrø̜q (Rothem), snijvoeder: snai̯vui̯ǝr (Meldert), snɛi̯(ǝ)vui̯ǝr (Sint-Lambrechts-Herk), snijvoer: šnīvōr (Ulestraten), voeder: vui̯ǝr (Halen), voedergroen: vui̯ǝrgrȳn (Romershoven), voederrogge: vui̯ǝrrǫx (Mook), voederzaadsel: vǫi̯ǝrzęi̯tsǝl (Houthalen), voergoed: vōrgōt (Grote-Brogel, ... ), vūrgut (Dorne, ... ), vǫu̯rgǫu̯t (Kinrooi), voergraan: voergraan (Stein), voergroen: vōrgrø̄n (Geulle), voerhaver: vōrhāvǝr (Blerick, ... ), voerkoren: vōrkȳrǝ (Bree), vōrkōrǝ (Geulle, ... ), vōrkōǝrǝ (Aldeneik), vōrkǫu̯rǝ (Boekend), vōrkǭrǝ (Blerick, ... ), vūrkoǝn (Beverst), vǫu̯ǝrkǭrǝ (Einighausen, ... ), vǭrkǭrǝ (Maasmechelen), voerrogge: voerrogge (Obbicht), vurrǫx (Middelaar), vōrrǫx (Horst, ... ), vūrrǫx (Aijen, ... ), wintergroen: węntjǝrgrø̄n (Lutterade), winterkoren: winterkoren (Waubach) De algemene benaming voor het gewas dat wordt gebruikt als voeder voor de dieren. De afzonderlijke voedergewassen worden behandeld in aflevering I.5 in de paragraaf "voedergewassen". Bij het type snijkoren wordt opgemerkt: "vroeg gezaaid koren dat in de lente als groenvoer wordt afgemaaid". Bij het type bonenkoren: "omdat erna bonen werden verbouwd"; vergelijk ook in het lemma ''masteluin'' (1.2.11), sub haverbonen. Krokken is eigenlijk voederwikke; luzerne is een klaversoort. [N 11A, 28a; N M, 14; L 48, 26; Lu 2, 26; monogr.] I-4
groep (duiven) bende: bende vliege (Jesseren), groep: groep (Eys), kind: in het keend vliegen (Tongeren), klat: en ønə klat vlīgə (Meijel), ien de klat vlīēge (Venray), in klad vleege (Sint-Pieter), klat vleege (Weert), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  klat (Grathem, ... ), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  kladvliege (Wanssum), klucht: klug (Vlodrop), kudde: be ’t kəd blijven (Jeuk), in en ket vliege (Kortessem), in kut vlege (Sint-Pieter), in ’t köd vlege (Klimmen), kud (Lutterade), (kùt = kudde).  in e kùt vlīē.ge (Zolder), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  èn de kèt slon (Bilzen), Algemene opmerking: deze vragenlijst is nogal slecht (= weinig antwoorden) ingevuld!  kud (Gruitrode), Algemene opmerkingen bij deze vragenlijst:  kud doeve (Thorn), trek: trek (Houthalen), troep: eine troep (Swalmen), in eine troep (Herten (bij Roermond)), in une trop vleege (Doenrade), trop (Guttecoven), ’ne tróp (Geleen), (m.).  tru.p (Eys), vlag: een vlag daven (Jeuk), zwerm: sjwerm (Wijlre), zwok: Dao liktj ein ganse zwòk doeve van mich op eur taak.  zwòk (Echt/Gebroek) Hoe benoemt U allerlei vormen van vliegen: het rondcirkelen rond het hok? [N 93 (1983)] || Hoe benoemt U allerlei vormen van vliegen: in groep vliegen? [N 93 (1983)] || Troep duiven. III-3-2
groepsgewijze in colonne: ē koloŋǝ (Kelmis) In groepen van drie tot tien man togen de arbeiders naar de mijn. [monogr.] II-4
groeve kuil: kul (Kelmis) Benaming voor de ertsgroeve. [monogr.] II-4
grof (een) grove: gruǫvǝ (Tongeren), grōvǝ (Tungelroy), grōǝvǝ (Mechelen), grǭvǝ (Blerick, ... ), jrǭvǝ (Kerkrade), (het staat) stevig op zijn poten: stēvǝx ǫp zǝn pūtǝ (Bokrijk), (paard met) grove benen: grōf bē. (Waubach), gortig: hij maakt het te grof  gŏrtig (Gennep), grof: graof (Broeksittard, ... ), grāāf (Arcen), gro.f (Zonhoven), gro:f (Beringen, ... ), gro:əf (Voort), groaf (Asenray/Maalbroek, ... ), groave (Berg-en-Terblijt), groāf (Urmond), groeaf (Heel), groef (Eijsden), groeêf (Bilzen), grof (Afferden, ... ), groo-ef (Epen), grooaf (Banholt), groof (Amby, ... ), groof? (Baarlo), grooëf (Lanklaar), groōf (Horn), grouf (Waasmont), grove (Berg-en-Terblijt), groëf (As, ... ), groòf (Gulpen), groôf (Thorn), groǝf (Beverst, ... ), grō.f (Bree, ... ), grōāf (Klimmen, ... ), grōf (Belfeld, ... ), grōōf (Lutterade, ... ), grōͅf (Bocholt, ... ), grŏf (Gennep, ... ), groͅ:f (Rekem), groͅf (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), gruoͅf (Martenslinde), gruǝf (Bilzen), gruǫf (Hees), gruəf (Hoepertingen), grweuff (Rosmeer), gròf (Amby), grô.f (Montzen), grôf (Beegden, ... ), grø̄.f (Hasselt), grø͂ͅ.f (Hasselt), grōf (Achel, ... ), grōǝf (Haelen, ... ), grūf (Oost-Maarland), grūǝ.f (Genk), grūǝf (Maaseik, ... ), grǫf (Bergen, ... ), grǫu̯f (Halen, ... ), grǭf (America, ... ), grǭǝf (Lanklaar), jrōf (Gemmenich), jrǭf (Bleijerheide), (lang).  groaf (Bingelrade), lang  gro-of (Bingelrade), grof van knoken: grǭf van knø̜̄k (Neer), grove beer: grove beer (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler), grove bengel: grōvǝ bęŋǝl (Heerlen), grove kluppel: grōvǝ kløpǝl (Berverlo) Gezegd van een paard met zware poten. Een aantal antwoorden is opgenomen in het lemma ''zwaar paard'' (4.5.1), omdat het daar eerder thuishoort. [N 8, 64b] || grof [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] I-9, III-3-1