e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
groen (kleur) groen: geun (Rotem), green (As, ... ), greiën (Hasselt, ... ), gren (Opoeteren, ... ), greun (Amby, ... ), greún (Maaseik, ... ), grēn (Bree, ... ), grēūn (Arcen, ... ), greͅən (Hasselt), gri-jen (Hasselt, ... ), grien (Bilzen, ... ), grieën (Hasselt, ... ), grijjn (Hoepertingen), grijn (Beringen, ... ), grijən (Zonhoven), grij‧n (Tessenderlo), grin (Bilzen, ... ), grīēn (Hasselt, ... ), grīn (Martenslinde, ... ), grīən (Peer, ... ), groen (Heppen, ... ), groeun (Bocholt, ... ), grō:n (Amby, ... ), grōn (Maastricht, ... ), gru(ə)n (Gutshoven, ... ), gruen (Wellen, ... ), gruien (Helchteren, ... ), gruin (Meldert, ... ), grujen (Hoepertingen, ... ), grujn (Achel, ... ), grun (Duras, ... ), grune (Lommel, ... ), gruujn (Sint-Lambrechts-Herk, ... ), gruujən (Gelinden, ... ), gruun (Afferden, ... ), gruuën (Sint-Lambrechts-Herk, ... ), gruuən (Ulbeek, ... ), gruūn (Castenray, ... ), gruèn (Paal, ... ), grūn (Zichen-Zussen-Bolder, ... ), grūū.ën (Zonhoven), grūūn (Meerlo), gry(3)̄jn (Hamont, ... ), gry(3)̄jən (Zonhoven, ... ), gry(3)̄n (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), gry(3)̞̄:n (Montzen, ... ), gry.n (Tessenderlo, ... ), gryjn (Hoepertingen), gryn (Helchteren, ... ), gryən (Heers, ... ), gry‧yn (Eupen, ... ), gréun (Lanklaar, ... ), grêûn (Ophoven, ... ), grøn (Lanaken), grø̄:n (Opgrimbie, ... ), grø̄n (Lanaken, ... ), grø̝:n (Montzen, ... ), grø̝u̯n (Eupen), grø͂ͅ.ən (Borgloon, ... ), grø͂ͅn (Montzen, ... ), grøͅi̯n (Paal), grùən (Hasselt), grû-jen (Ulbeek, ... ), grün (Eupen, ... ), grə:n (Hoensbroek), grɛən (Hasselt, ... ), jreun (Bleijerheide, ... ), jreuns (Bleijerheide, ... ), jrung (Bleijerheide, ... ), xry(3)̄n (Mettekoven, ... ), yruun (Montenaken), kleurnaam.  greun (Maastricht), ps. boven de y staat nog een soort dakje (^ deze combinatieletter is niet te maken!  gry.n (Borgloon, ... ), ps. boven de ü moet nog een lengteteken staan. (groene + fem sg. of plur.)  grü̞n (Neu-Moresnet) groen [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 35 (1941)], [ZND A2 (1940sq)] || groen van kleur III-4-4
groene berkentak berken: WLD  berreke (Maastricht), berkenmei: birke mei (Montfort), birkəmei (Epen), #NAME?  birrekemei-j (Klimmen), (birkemei ? - moeilijk leesbaar)  brīkemei (Heythuysen), eigen spellingsysteem  berkemeij (Merkelbeek), ideosyncr.  berkemijj (Susteren), Veldeke  ’ne birkemei (Klimmen), WBD/WLD  berkemei (Lutterade), WLD  berke mei (Vijlen), berkemei (Schinnen), berkemèì (Schimmert), birkemei (Born), berkenrijs: baerkeriēs (Castenray, ... ), berkeris (Eksel), berrekeriês (Tungelroy, ... ), WLD  berke ries (Vijlen), berkensnade: eigen fon. aanduidingen  birkesnaaj (Ell), berkentak: berkentak (Venlo), berketak (Gulpen, ... ), berreketak (Maastricht), berrəkətak (Maastricht), birke tak (Schimmert), ?  birketak (Hoensbroek), Endepols  berreketak (Maastricht), ideosyncr.  berke-tak (Eijsden, ... ), birketak (Thorn, ... ), NCDN  bèrköták (Stevensweert), Nijmeegs (WBD)  béérəkətak (Meijel), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones  berreketak (Gulpen), WBD/WLD  birkətàk (Heerlen), WBD\\WLD  birkətàk (Amstenrade), WLD  berketak (Posterholt), birkutak (Brunssum), bèreketàk (Itteren), bèrketàk (Montfort), bèrrəkətāk (Maastricht), berkenvits: WLD  bèrkəwīēts (Venlo), berkenwis: IPA, omgesp.  bɛrəʔəwis (Kwaadmechelen), WBD/WLD  brikəwèsj (Urmond), bronkmei (aant.): berkentwijg, bij gelegenheid der bronkprocessie laansgewijs langs de straten geplant, eertijds zelfs in de kerk  bronkmei (Valkenburg), WLD  broonkmie (Vijlen), ± WLD  bronkmei-j (Klimmen), groene berkentak: eigen spellingsysteem  grune berketak (Meijel, ... ), heksenbezem: oude spellingsysteem vergroeing  heksenbezum (Meijel), kwispel: kwíspel (Ittervoort), mei: mei (Swalmen), meí (Maastricht), mēͅ.i̯ m. (Ingber), afgekapte berketakken die tewr gelegenheid van de Grote Bronk aan weerszijden van de weg geplaatst worden  mej (Gronsveld), eigen spellingsysteem  meij (Schinnen), eigen spellingsysteem (boeëm)  mei (Meerlo), gekapt!)  enne mei (Oirlo), ideosyncr.  mej (Gronsveld), indien afgehakt en in de grond geplaatst bij feest of processie  mēͅ.i̯ m. (Eys), Veldeke 1979, nr. 1  mei (Venray), Veldeke aangepast  mei (Tienray), Veldens dialekt  mei (Velden), WBD / WLD  mei (Beesel), WBD/WLD  méj (Susteren), WLD  mei (Gennep, ... ), meiboom: mejboeëm (Castenray, ... ), rijs: WBD/WLD  ri-js (As), WLD m.v.  rīēs (Maasbree), rijshout: rieshaot (Noorbeek, ... ), tak: WBD/WLD  tàk (Maastricht), takje: tekske (Stein), wis: oude spellingsysteem ?  wis (Meijel), WLD  wés (Swalmen) berkentwijg, bij gelegenheid der bronkprocessie laansgewijs langs de straten geplant || berketak || berketakje || berketakken (toel.) || berketwijgen || Een groene berketak (berkemei). [N 82 (1981)] III-4-3
groene bladluis bladluis: blaadlaus (Gors-Opleeuw), blaadloes (Dilsen, ... ), blaadloes, mv luus (Beesel), blaadloews, mv loewze (Maaseik), blaadloeës (Jabeek), bladloeues (Eijsden), blatloe.s (Diepenbeek), groen vliegje: greun loes, -vleegske (Susteren), groene bladluis: gruune bladluus (Venray), groene luis: greun loes, -vleegske (Susteren), gruene loës, mv. luus (Tegelen), groene meelde: gruin meelje (Limbricht), groene milver: grejene millever (Hasselt), groene smilmer: gruun smoelmer (Hoeselt), luis: leusj (Meijel), loes, mv luus (Eygelshoven, ... ), loes, mv. luus (Hamont, ... ), luus (Venlo, ... ), meel: mele (Kessel), meële (Maasbree), meelde: meelje (Echt/Gebroek, ... ), milge: milgen (Lommel), ongesiefert: ongesiefertj (Ell), smilver: smoelber (Bilzen), smulber (Eigenbilzen) insectjes onder een blad, groen [DC 68 (1993)] III-4-2
groene pan groenpan: grø̄̄npan (Swalmen, ... ), rauwpan: rǫwpan (Thorn) Gedroogde, nog niet gebakken dakpan. [monogr.] II-8
groene specht gespecht: gesjpech (Waubach), gewone specht: gewoene sjpecht (Oirsbeek), groene specht: greun sjpech (Boukoul, ... ), greun specht (Maasbracht), greun speg (Brunssum), greun spècht (Weert), greune sjpech (Gronsveld, ... ), greune sjpecht (Horn), greune sjpèch (Brunssum), greune spech (Blerick, ... ), greune specht (Ittervoort, ... ), greune speg (Stevensweert), greune spèch (Maastricht), greunee sjpèg (Guttecoven), griən spɛx (Hasselt), groene specht (Opglabbeek), gruin spech (Sittard), gruine sjpecht (Limbricht), grun speich (Diepenbeek), grune specht (Eksel, ... ), grune spè-ècht (Gennep), gry(3)̄n spɛ̄xt (Meijel), gryne spēͅxt (Overpelt), grynə spēͅxt (Achel), grynə spɛxt (Houthalen), gröne sjpèècht (Kelmis), gröne spech (Meeswijk), grø̄:nə špeͅ.x (Moresnet), grø̄ne spɛxt (Kaulille), grø̄nə speͅx(t) (Maaseik), grø̄nə spɛx (Meeswijk), jreun sjpach (Kerkrade), jreune späet (Gemmenich), eigen spelling; omgespeld  grø̄nə speͅx (Roosteren), Frings; half lang als lang omgespeld  grø̄nə spɛx (Lanklaar), ook meersveulen, zie daar  greune specht (Thorn), t -- schuufelt al"= de groene specht zingt al, in febr./mrt.  greune spech (Horst), groenspecht: (greun)sjpéé.cht (Panningen), greenspech (Hees), greun-sjpech (Hoensbroek), grynspɛxt (Lommel), Frings  grīnspɛxt (Gelieren/Bret), grøͅ(i̯)nspēͅx (Borgloon), IPA, omgesp.  grīnspɛ̄t (Beverst), vdBerg; omgesp.  grynspɛxt (Sint-Truiden), grote houtspecht: graute (h)ootspaet (Bilzen), houthakker: hoathakker (Rosmeer, ... ), houtspecht: hoatspech (Rosmeer), hoatspecht (Heusden), hootspè:ts (Eigenbilzen), houtspeicht (Nederweert, ... ), hoͅutspeͅt (Tongeren), Frings  hōtspēͅx (Diepenbeek), hōu̯tspɛt (Beverst), hōͅtspēͅx (Borgloon), maartsveulen: maars veule (Horn, ... ), maarsveulen (Molenbeersel), maartsveulen (Herk-de-Stad), martsvulle (Venray), meersveule (Buchten, ... ), miejarts veuln (Zonhoven), miertsvule (Oirsbeek), mjaarts veulen (Zonhoven), mjaats veulen (Herk-de-Stad), mjats veule (Zepperen), mjatsveulen (Ordingen), mjots veulle (Eigenbilzen), mjots vjelle (Rosmeer), mèerts veule (Heusden), méértsveule (Houthem), ɛt meers veu.le (Boukoul, ... ), groene specht  mîêrtsvèùle (Baexem), Laat zich als een van de eerste vogels in de lente horen; zijn roep lijkt sterk op het hinneken van een jong paard. <<het veule kréjt>> (de groene specht roept), bedoeld wordt: er komt regen.  maars veule (Roermond), maarts-veulen  mieërts-vuele (Houthem), maartsveulen", weersvoorspeller; overigens fonetisch identiek met "(sint) maartensveulen"; wellicht is de groene specht een attribuut van Sint Maarten.  mîêrtsvèùle (Haelen), maartsveulen, vanwege zn hinnekende roep  mjatsvjĕlle (Rosmeer), meját: maart  mejáts veule (Stevoort), omdat men de specht gewoonlijk in maart hoort roepen; deze benaming komt van een oude boer, oorspronkelijk uit Swalmen  meersveulen (Thorn), t -- schuufelt al"= de groene specht zingt al, in febr./mrt.  marts vulle (Venray), meiveulen: meiveule (Heerlen), mijveule (Haelen), eigenlijk de naam van de wielewaal  mijvuule (Heerlen), merenveulen: mééreveule (Urmond), meer is merrie, cf. WLD.I,9, 9)  maereveule (Urmond), paardsveulen: #NAME?  pjadsveulen (Ordingen), regenvogel: rēͅgənvōgəl (Beringe, ... ), specht: sjpech (Nieuwenhagen, ... ), sjpecht (Herten (bij Roermond), ... ), spech (Rosmeer, ... ), specht (Elen, ... ), spees (Eigenbilzen), spèch (Oost-Maarland), spêts (Eigenbilzen), de antwoorden op vr. 61, 62 en 63 zijn gelijk Frings, omgesp.  spɛxt (Lommel), doorgaans Frings, soms eigen spelling  speͅxt (Kwaadmechelen), maarts-veulen  sjpech (Houthem), spèch (Klimmen), vdBerg; omgesp.  spɛx (Veldwezelt), spɛxt (Stokrooie) specht, groene ~ (32 groen met gele stuit; komt vaak op de grond; roep lachend [kju-kju] [N 09 (1961)] || specht, groene — || specht, soort [N 12 (1961)] III-4-1
groenling dikkop: dikkop (Nieuwenhagen), dikkòp (Nieuwenhagen), geelgors: geeëlgūūsj (Hoensbroek), gêêlgunsj (Hoensbroek), groene vink: griene veenk (Rosmeer), grieneveenk (Rosmeer), grune vink (Hoeselt), grunə veŋk (Tongeren), groengoets: greungoetsj (Mheer), greungoĕtsj (Mheer), groenige: greunige (Gulpen), groenling: greunling (Blerick, ... ), greunlink (Brunssum, ... ), groenling (Horst, ... ), grunleŋ (Meijel), gruunling (Castenray, ... ), grūūnling (Venray), groenmus: greunmös (Tungelroy), groentje: groentje (Haelen, ... ), groenvink: greenvink (As, ... ), grejenvè.nk (Hasselt), grenveͅŋk (Opglabbeek), greunveenk (Gronsveld), greunvenk (Urmond), greunvēnk (Oost-Maarland), greunvĕink (Oirsbeek), greunvink (Baexem, ... ), greunvènk (Guttecoven, ... ), greunvénk (Neerbeek), greunvéénk (Geleen), greunvînk (Altweert, ... ), grienveenk (Hees), grienvink (Eigenbilzen), griənvēͅŋk (Hasselt), groenvink (Venray, ... ), gruinvenk (Sittard), gruinvènk (Limbricht, ... ), gruinvénk (Sittard), gruunvink (Heusden, ... ), gruunvink (-/vénk) (Limbricht), grynfē.ŋk (Overpelt), grynjveͅŋk (Zonhoven), grynveŋk (Achel, ... ), grynvēŋk (Hamont), grèùnvink (Weert), grønvijnk (Meeswijk), grø̄nveŋk (Beringe, ... ), grø̄nvēŋk (Kaulille), grø̄nveͅnk (Kinrooi), grø̄nveͅŋk (Meeswijk), grùnveink (Sint-Truiden), grɛ̄i̯ənvēͅŋk (Hasselt), [Chloris chloris]  grünëvénk (Tongeren), cf. etym.aant.  greunvink (Tegelen), chloris chloris  greunveenk (Gronsveld), doorgaans Frings, soms eigen spelling  grynveŋk (Kwaadmechelen), eet "grien", zaad van rapen  griēnvènk (Bilzen), Frings  grīnveͅŋk (Gelieren/Bret), grīənviŋk (Beverst), gry(3)̄nveͅi̯nk (Borgloon), gry(3)̄nveͅŋk (Diepenbeek), grøͅi̯nveͅnk (Borgloon), Frings, omgesp.  grynveŋk (Lommel), grø̄nvēͅŋk (Maaseik), Frings; half lang als lang omgespeld  grø̄nveͅŋk (Lanklaar), IPA, omgesp.  grīnveŋk (Beverst), grø̄ənvɛ̄ŋk (Rekem), Ondergebracht bij groenling, JK.  greunvink (Heel, ... ), vdBerg; omgesp.  grēnvēŋk (Veldwezelt), grīnveŋk (Stokrooie), gry(3)̄nvɛŋk (Sint-Truiden), heivink: heivéénk (Geleen), hulstvink: heulsveenk (Gemmenich), hulsvenk (Kerkrade), hulsvénk (Kerkrade), huls’vink (Bleijerheide, ... ), hø‧lsfê.ŋk (Moresnet), keesvink: keesvink (Meers, ... ), cf. etym.aant.  keesvink (Tungelroy), kan ook kaas- zijn, cf. koolmees  keesvink (Stein), kersenvink: keersevink (Maasniel, ... ), kersvink: kee.rsvi.nk (Boukoul, ... ), keersvink (Herten (bij Roermond), ... ), kersvink (Middelaar), kèrsveenk (Gennep), kèrsvi.nk (Gennep, ... ), kèrsvink (Middelaar, ... ), mosvink: vanwege het mosgroene verenkleed  mòsvink (Tegelen), schrijverd: sjrievert (Ittervoort, ... ), taats: taatsch (Lanaken), vlasvink: vlasfeͅnk (Kinrooi) groenling || groenling (14,5 groenig, met gele vleugel- en staartplekken; nogal plompe vogel; broedt ook in dorp en stad, vaak in doornstruiken; nest van worteltjes, witte eitjes, rood bespikkeld; roep snel [tjuktjuktjuk]; zang heeft op het eind [swèèèè]; kooivogel [N 09 (1961)] || groenvink || ringmus III-4-1
groenmest groen: gryn (Rummen), grø̄n (Puth, ... ), groenbemesting: grynbǝmęsteŋ (Mal), grȳnbǝmesteŋ (Bergen, ... ), grȳnbǝmęi̯stiŋ (Zepperen), grȳnbǝmęsteŋ (Mook), grønbǝmø̜steŋ (Boorsem), grønbǝmęsteŋ (Aldeneik, ... ), grø̄nbǝmesteŋ (Boekend, ... ), grø̄nbǝmēsteŋ (Lottum, ... ), grø̄nbǝmę.steŋ (Simpelveld), grø̄nbǝmęšteŋ (Roosteren), grø̜i̯nbǝmęsteŋ (Schinveld), grø̜nbǝmęsteŋ (Nieuwenhagen, ... ), grīnbǝmę.steŋ (Beverst), groenmest: gryn[mest] (Aalst, ... ), grȳn[mest] (Aijen, ... ), grøn[mest] (Maasmechelen), grø̄n[mest] (Cadier, ... ), grø̜i̯n[mest] (Meldert, ... ), grø̜n[mest] (Neerharen), gręi̯n[mest] (Einighausen), grīn[mest] (Genk), jrø̜ŋ[mest] (Kerkrade), groens: grø̄ns (Mheer), groent: grø̄nt (Wijlre), ondergevaren mest: oŋǝrgǝvārǝ męs (Schinveld), uitslager: ūtšlē̜gǝr (Neer), vette: vi̯ēdžǝ (Riksingen), vędžǝ (Mechelen-Bovelingen) Groenmest is het gewas dat gebruikt wordt voor groenbemesting. Daaronder verstaat men het verbouwen en daarna onderploegen van een groen gewas, dat in symbiose met stikstofbindende organismen leeft. De stikstof dient als meststof voor een volgend gewas. De gewassen die hiertoe dienen zijn nogal verschillend. In de navolgende plaatsen worden gebruikt: lupine K 278, 318, 357, 358, L 159a, 163, 164, 210, 211, 265, 266, 269, 269a, 269b, 270, 271, 288a, 289, 289b, 290, 291, 292, 294, 295, 299, 316, 318, 318b, 320a, 321, 321a, 322, 322a, 325, 330, 331, 332, 366, 373, 374, 377, 378, 382, 387, 416, 420, 427, 429, 430, 431, 432, P 46, 50, 51, 56, 117, 120, 176, 176b, 177, 188, 211, Q 13, 15, 20, 22, 28, 30, 33, 35, 39, 71, 72, 80, 81a, 83, 94b, 95, 96a, 96c, 97, 98, 111, 112z, 113, 117a, 156, 175, 180, 187, 193, 196, 197, 197a, 196a, 203, 204a, 253; serradella L269, 270, 294, 321, 322, 329, 330, 374; spurrie L 373, 430; wikke L 430, Q 15, 180; klaver L 294, 330, Q 20, 33, 188; boekweit L 416; rogge $$(soms gesneden of als stoppels)$$ K 358, L 265, 270, 322, 329, 362, 416, Q 20, 117a, 180; onkruid L 269, 322, Q 15, 28, 121, 158, 197, 197a, 198b. [N M, 13; N 11, 27 add.; N 11A, 29b + c; JG 1b add.] I-1
groenmout gekiemde gerst: gǝkimdǝ gę̄st (Maasbracht), geschoten gerst: gǝsxūtǝ gęrst (Weert), groen mout: grȳn māt (Alken), groenmout: groenmout (Arcen), grø̄fnmǫwt (Swalmen), grø̄nmājt (Maastricht), jongmout: joŋmǭt (Horn), mout: [mout] (Kerkom, ... ) Graan dat de kieming heeft ondergaan maar dat nog niet gedroogd of geëest is. Voor de lokale uitspraak van {mout} zie men het lemma ''mout''.' [N 35, 18] II-2
groente gemeus: gemeu:s (Roermond), gemeus (Geleen, ... ), gemoës (Heerlerbaan / Kaumer / Bauts / Rukker), gemuis (Sittard), gemus (Simpelveld, ... ), gəmui:s (Sittard), gəmø͂ͅu̯s (Eupen), jemus (Bleijerheide, ... ), groeiend of gekookt  gemeus (Echt/Gebroek), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  gemeus (Mheer), gemües (Lontzen), WBD/WLD  gəmeus (Nieuwenhagen), groen: Endepols  greun (Maastricht), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  gre:n (Neerglabbeek), greun (Vroenhoven), grien (Rosmeer), gruun (Wellen), Veul grËË.ën ië.tˆ ès gezó.nt: veel groente eten is gezond  grūū.ën (Zonhoven), groenigheid: grienighèd (Genk), gruunighet (Houthalen), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  greenigheid (Opoeteren), greunighèd (Kaulille), grienigheid (Peer), groenigheid (Peer), gronəxɛjd (Rekem), grōnəxɛjd (Rekem), grunigheid (Hechtel), groenigheids: grienighèds (Genk), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  gri:nixhets (Martenslinde), grienighets (Gelieren/Bret, ... ), gruunegeds (Werm), grynighĕts (Diepenbeek), groens: greuns (Hoensbroek), gruns (Epen), gr‧ø̄ns (Eys, ... ), jrungs (Bleijerheide, ... ), ideosyncr.  jreuns (Kerkrade), Jet jreuns vuur de tsoep: soepgroenten Jank jet jreuns vuur de knieng hoale  jreuns (Bleijerheide, ... ), groensel: grynsəl (Eksel), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  grēnsəl (Opglabbeek), grōnsəl (Rekem), groent: grø̄nt (Margraten), groente: gre.ntə (Meeuwen), greentsje (As, ... ), greunte (Amby, ... ), greuntə (Maastricht, ... ), greun’tə (Sittard), greúnte (Doenrade), grēūnte (Horst), griente (Eigenbilzen, ... ), groente (Haler, ... ), grui:ntə (Sittard), gruinte (Nieuwstadt, ... ), grunte (Gulpen), gruunte (Oirlo), gryntə (Gennep, ... ), #NAME?  greunte (Klimmen), Bree Wb.  greente (Bree), De greunte sjoonmake Verse greuntes  greu:nte (Roermond), eigen spellingsysteem  greunte (Geleen, ... ), gruunte (Meijel), grŭunte (Meerlo), eigen spellingsysteem ander woord voor stamppot = petasie  grunte (Meijel), Endepols  greunte (Maastricht, ... ), ideosyncr.  greunte (Eijsden, ... ), grēūnte (Hoensbroek), groente (Oirsbeek), gruinte (Sittard, ... ), ideosyncr. m  greunte (Susteren), IPA, omgesp.  grønʔə (Kwaadmechelen), LDB  greunte (Roermond), NCDN  greuntö (Stevensweert), Nijmeegs (WBD)  grŭŭntə (Meijel), Slaai, puur en al di-j ander greentes mote riêgelmoatig wat water kriege  greente (As, ... ), Veldeke  greunte (Haelen, ... ), grēūnte (Echt / Gebroek), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones Uitspr. u = u in A.B.  grunte (Gulpen), Veldeke 1979, nr. 1  gruunte (Venray), Veldeke aangepast  grünte (Tienray), Veldens dialekt  grönte (Velden), Venlo e.o.  grunte (Maasbree), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  greente (Zutendaal), greunte (Eisden, ... ), grĕŭnte (Kanne), griente (Bilzen, ... ), grintə (Beverst, ... ), groente (Sint-Truiden), grunte (Kuringen), gruuntje (Boorsem), gry(3)̄ntə (Zichen-Zussen-Bolder), gryntə (Hasselt), grønte (Neeroeteren), grøntə (Mechelen-aan-de-Maas), grø̄nte (Neeroeteren), grø̄ntə (Lanaken), Vlaes is de baeste gruunte: vlees is gezond Wie veul paeper hit, paepert ok zien gruunte:wie overvloed heeft, kijkt niet zo nauw  gruunte (Castenray, ... ), WBD / WLD  greuntə (Beesel), grèūntə (Reuver), WBD-WLD  greuntə (Roermond), WBD/WLD  chreuntə (Maastricht), greente (As), greunte (Caberg, ... ), greuntə (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), grēūntə (Nieuwenhagen), WBD\\WLD  greuntə (Amstenrade), WLD  graunte (Kesseleik), greujnte (Itteren), greunte (Born, ... ), greuntjə (Grathem, ... ), greuntu (Brunssum), greuntə (Doenrade, ... ), gruunte (Venray), grŭŭntə (Gennep), grêûnte (Swalmen), gəreuntə (Maastricht), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  greuntjə (Haelen), ± WLD  griente (Vlijtingen), groenten: greunten (Stein), gryntən (Lommel), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  greenten (Veldwezelt), greentjen (Neeroeteren, ... ), greunten (Bocholt, ... ), greuntje (Kessenich), grēntən (Opglabbeek), grienten (Mopertingen, ... ), groenten (Rijkhoven, ... ), grujnden (Koersel), grujndēn (Koersel), grunten (Achel, ... ), gruunten (Achel, ... ), gryn⁄tn (Zonhoven), grøntjə(n) (Molenbeersel), grøəntən (Maaseik), grünten (Loksbergen), WBD/WLD  greuntən (Urmond), WLD  groenten (Zonhoven, ... ), groentes: greuntes (Heythuyzen, ... ), greuntjes (Ospel, ... ), eigen fon. aanduidingen  greuntjes (Ell), eigen spellingsysteem eu  greuntjes (Neer), ideosyncr.  grēūntes (Hoensbroek), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  greentes (Veldwezelt), grōntəs (Rekem), gruntes (Meeuwen), gruuntes (Zichen-Zussen-Bolder), gry(3)̄ntəs (Zichen-Zussen-Bolder), gryntəs (Hamont), grøntəs (Lanaken), WLD  greuntəs (Heel), ± WLD  greuntjes (Weert), legume: legume (Kortessem), ləgy(3)̄m (Hamont), Fr. légume  leguum (Zonhoven), legumen: le-gu-me (Neerharen), legimme (Hasselt), legume (Houthalen, ... ), leguume (Hoeselt, ... ), lëgúmë (Hoeselt), ləgummə (Loksbergen, ... ), ləgymə (Zonhoven), Fr. légumes  legumme (Hasselt), IPA, omgesp.  ləgømə (Kwaadmechelen), meestal meervoud Fr. légume  lègümmë (Tongeren), meestal meervoud lègümmë  lègüm (Tongeren), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  legiemen (Beverst), legīme (Beverst), legume (Bilzen, ... ), legumen (Achel, ... ), legumme (Lanaken, ... ), legummen (Eigenbilzen, ... ), leguume (Heers, ... ), leguummen (Wilderen), legūme (Genoelselderen), legy(3)̄me (Genoelselderen), lēgūme (Mechelen-aan-de-Maas), légume (Mal), ləgijme (Maaseik), ləgumə (Mettekoven), ləgū̞mən (Sint-Huibrechts-Hern), ləgy(3)̄mən (Sint-Huibrechts-Hern), ləgymə (Herk-de-Stad, ... ), ləgyəmə (Gutshoven), ləgömə (Sint-Truiden), ləgø(ə)mə (Gutshoven), WBD/WLD  legumme (As), ləgŭŭmə (Opglabbeek), WLD  leguume (Maastricht), moes: moos (Margraten, ... ), mous (Sittard), moͅu̯s (Eupen, ... ), Endepols  moos (Maastricht), ideosyncr.  moos (Eijsden), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  moes (Neerpelt, ... ), moos (Gruitrode), mōz (Stokkem), moezerij: De mooswiever höbbe hun körref mèt eerappele en meuzerijje veur hun staon Verg. legume, dat minder volks is  meuzerijj (Maastricht), moezerijen: mozeryje (Gronsveld), potage: petaazje (Herten (bij Roermond)), pottazíe (Ittervoort), eigen spellingsysteem  petaazie (Neer), petazie (Neer), eigen spellingsysteem stampot = petazie (moeilijk leesbaar)  petazie (Meijel), Fr. potage  pat‧āi̯ə (Sittard), oude spellingsysteem  pôtazzie (Meijel), potage = allerlei groenten.  potage (Maasbracht), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  petanse (Linkhout), WLD  petazie (Sevenum), pettàsie (Sevenum), potazie (Maasbree), tuinproducten: oude spellingsysteem  tuinproducten (Meijel) De gewassen die door mensen als voedsel worden gebruikt in het algemeen (groente, potazzie). [N 82 (1981)] || Gemüse; groente || groente || groenten [ZND 24 (1937)] || groenten (bep. -) || moesgroente || verzamelnaam voor koolsoorten, behalve bloemkool || Wat verstaat u onder: potaage, petazzie (soep, gekookte groente of stamppot?) a.u.b. ook de uitspraak aangeven [N 16 (1962)] I-7, III-2-3
groente, algemeen gemeus: gemeu:s (Roermond), gemeus (Heerlen, ... ), gemeus (stoott.) (Echt/Gebroek), gemoës (Heerlerbaan/Kaumer), gemus (Simpelveld), gemuùs (Venlo), jemus (Kerkrade, ... ), WBD/WLD  gəmeus (Nieuwenhagen), gemeus-je: WLD Additie bij vraag 14: = klein moes  meuske (Mheer), groen: gruu.n (Gennep, ... ), Endepols  greun (Maastricht), groenigheid: gruunighet (Houthalen), groens: greuns (Hoensbroek), gruns (Epen), gr‧ø̄ns o. (Eys, ... ), jrungs (Bleijerheide, ... ), ideosyncr.  jreuns (Kerkrade), groensel: grynsəl (Eksel), groente: greentsje (As, ... ), greu:nte (Roermond), greunte (Amby, ... ), greunten (Stein), greuntə (Maastricht, ... ), greun’tə (Sittard), greúnte (Doenrade), grēūnte (Horst), griente (Eigenbilzen, ... ), groente (Haler, ... ), grui:ntə (Sittard), gruinte (Nieuwstadt, ... ), grunte (Gulpen), gruunte (Oirlo), gryntə* (Hamont), grünte (Blitterswijck, ... ), + WLD  greunte (Klimmen), Bree Wb.  greente (Bree), eigen spellingsysteem  greunte (Geleen, ... ), gruunte (Meijel), grŭunte (Meerlo), eigen spellingsysteem ander woord voor stamppot = petasie  grunte (Meijel), Endepols  greunte (Maastricht, ... ), ideosyncr.  greunte (Eijsden, ... ), grēūnte (Hoensbroek), groente (Oirsbeek), gruinte (Sittard, ... ), ideosyncr. m  greunte (Susteren), IPA, omgesp.  grønʔə* (Kwaadmechelen), LDB  greunte (Roermond), NCDN  greuntö (Stevensweert), Nijmeegs (WBD)  grŭŭntə (Meijel), Veldeke  greunte (Haelen, ... ), grēūnte (Echt/Gebroek), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones Uitspr. u = u in A.B.  grunte (Gulpen), Veldeke 1979, nr. 1  de gruunte (Venray), Veldeke aangepast  grünte (Tienray), Veldens dialekt  grönte (Velden), Venlo e.o.  grunte (Maasbree), WBD / WLD  greuntə (Beesel), grèūntə (Reuver), WBD-WLD  greuntə (Roermond), WBD/WLD  chreuntə (Maastricht), greente (As), greunte (Caberg, ... ), greuntə (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), greuntən (Urmond), grēūntə (Nieuwenhagen), WBD\\WLD  greuntə (Amstenrade), WLD  graunte (Kesseleik), greujnte (Itteren), greunte (Born, ... ), greuntu (Brunssum), greuntə (Doenrade, ... ), groenten (Zonhoven, ... ), gruunte (Venray), grŭŭntə (Gennep), grêûnte (Swalmen), gəreuntə (Maastricht), ± WLD  griente (Vlijtingen), groentes: greuntes (Heythuysen, ... ), ideosyncr.  grēūntes (Hoensbroek), WLD  greuntəs (Heel), groentjes: greuntje (Tungelroy), greuntjes (Ospel), eigen fon. aanduidingen  greuntjes (Ell), eigen spellingsysteem eu  greuntjes (Neer), mv.  greuntjes (Altweert, ... ), WLD  greuntjə (Grathem, ... ), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  greuntjə (Haelen), ± WLD  greuntjes (Weert), kool: kjol (Beverlo), koel (Genk, ... ), koeël (Castenray, ... ), kulke (Zonhoven), kuuəl (Beverlo), kooltje: kölke (Castenray, ... ), legume: le-gu-me (Neerharen), legume (Gronsveld, ... ), legume(s) (Maastricht), leguume (Hoeselt), ləgummə (Loksbergen, ... ), ləgym* (Hamont, ... ), ləgymə* (Meeuwen), ləgøm (Niel-bij-St.-Truiden), lə’gym (Meeswijk), IPA, omgesp.  ləgømə* (Kwaadmechelen), WBD/WLD  legumme (As), ləgŭŭmə (Opglabbeek), WLD  leguume (Maastricht), legumen: legüme (Diepenbeek), moes: moos (Stokkem), ödsje moos (Stokkem), Endepols  moos (Maastricht), ideosyncr.  moos (Eijsden), Twie heuijer roeët moas: twee rode kolen  moas (Heerlen), moezerie: mozeryje (Gronsveld), potazie: pataaje (Sittard), petaazje (Herten (bij Roermond)), pottazíe (Ittervoort), eigen spellingsysteem  petaazie (Neer), petazie (Neer), eigen spellingsysteem stampot = petazie (moeilijk leesbaar)  petazie (Meijel), gekookte groente  petazie (Venlo), oude spellingsysteem  pôtazzie (Meijel), WLD  petazie (Sevenum), pettàsie (Sevenum), potazie (Maasbree), tuinproducten: oude spellingsysteem  tuinproducten (Meijel), warmoes: wermes (Kortessem) [ZND m]bladloof || De gewassen die door mensen als voedsel worden gebruikt in het algemeen (groente, potazzie). [N 82 (1981)] || groente || groenten || klein moes [N 92 (1982)] || kool (groente) || kool, groente || kool, groenten || kooltje, groente || moesgroente I-7