e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
lindehoning lindehonig: lenǝhø̜nex (Tessenderlo), lindehoning: lendjǝnhu.neŋ (Weert), lendǝhōneŋ (Venlo), lendǝhōǝneŋ (Noorbeek, ... ), lenjǝhoneŋ (Meijel), lenjǝhōneŋ (Asenray / Maalbroek, ... ), lenǝhōneŋ (Houthalen), leŋǝhōneŋ (Peij, ... ), lindehoning (Achel, ... ), linǝnhōneŋ (Diepenbeek) Honing afkomstig van de lindebloesem. De linde is met koolzaad, heide, fruit en klaver één van de belangrijkste drachtbronnen. Men spreekt van lindehoning, heihoning enz., wanneer de nectar van die bepaalde boom of plant voor het grootste deel de grondstof vormt voor honing. Naast de genoemde drachtbronnen kunnen allerlei soorten bomen en planten als acacia, distel, korenbloem, wilde klaver, boekweit en kastanje leveranciers zijn van nectar. Per plant of boom is de hoeveelheid bloesem en dus ook de nectar van jaar tot jaar wisselvallig en sterk afhankelijk van factoren zoals weer en vruchtbaarheid van de bodem. De verschillende drachtbronnen beīnvloeden kleur, smaak, vochtigheidsgehalte en geur van de honing. Zo is lindehoning amberkleurig en dun vloeibaar met een naar munt zwemende geur (De Roever, pag. 380). [N 63, 112b; Ge 37, 133; monogr.] II-6
liniaal afkeperkel: aafkeperkel (Lutterade), afperk: aafperk (Maasbree), afperkel: aafperkel (Geleen), afregel: aafregel (Tungelroy), aftrekker: aaftrekker (Opitter), aaftrèkker (Beesel, ... ), ənən āftrɛkər (Rekem), lat: een lat (Koersel, ... ), lat (Diepenbeek, ... ), ’n lat (Bree, ... ), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller noteert bij spellingssysteem: WBD-WLD, behalve je = dj.  lát (Opglabbeek), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.  lat (Grevenbicht/Papenhoven), ps. omgespeld volgens RND!  lat (Meeuwen), latje: letje (Baarlo, ... ), lĕtje (Buggenum), lijn: lien (Susteren, ... ), liēn (Sittard), (oud).  lien (Venlo), lijnentrekker: lienetrèkker (Buchten, ... ), lijnentrekkerd: lienentrekkert (Echt/Gebroek), lijnes: lienes (Einighausen), lines (Guttecoven), lijnhout: lijnholt (Meterik), lijnhoutje: lienhöltje (Grubbenvorst), lijning: lining (Panningen), lijnlat: lielat (Swalmen), lienlat (Asenray/Maalbroek, ... ), lijntrekker: lientrekker (Tienray), liniaal: e linéal (Lontzen), ein liniaal (Piringen), ĕ lienieaal (Vroenhoven), ien liniael (Sint-Truiden), lienejaal (Klimmen, ... ), lieniaal (Guttecoven), lienie.jaal (Hulsberg), lienieaal (Venray), lieniejaal (Maastricht, ... ), lieniejààl (Maastricht), lienjaal (Velden), lienjaol (Maastricht), lienəjaal (Montfort), lienəjáál (Heel), lineaal (Geleen), liniaal (Afferden, ... ), linijaal (Mheer, ... ), linjaal (Blerick, ... ), linniaal (Rimburg), lĭĕnĭĕjààl (Susteren), lĭĕnĭĕjáál (Venlo), lĭĕnəjaal (Gennep), lĭĕnəjààl (Heerlen), (modern).  lienjaal (Venlo), Algemene opmerking v.d. invuller: in het Meerlos dialect bestaat geen uitgangs "n"!  liniaal (Meerlo), Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  liĕnəjāāl (Nieuwenhagen), ps. invuller noteert hier een i + j (en geen "ij").  linijaal (Meijel), zelden gebruikt  een liniaal (Landen), linie: en leinie (Wellen), liene (Merselo), lienie (Gennep, ... ), lieniej (Meerlo, ... ), linie (Afferden, ... ), lĭĕnnie (Wellerlooi), maatlat: maot-lat (Sevenum), maotlat (Sevenum, ... ), moatlat (Lutterade), mótlad (Ospel), meetlat: maetlat (Blerick, ... ), meetlat (Bunde), Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  mééëtlát (Nieuwenhagen), meetstok: méétstok (Meijel), pegel: pegel (Eksel), linieëren = pegele  pegel (Heerlen), perk: perk (Meterik), perkenhoutje: perkenhöltje (Meterik), pērkenhø͂ͅltje (Horst), regel: een regel (Jeuk, ... ), een ril (Sint-Martens-Voeren), een règel (Kaulille), eene regel (Hoepertingen), eine regel (Elen, ... ), eine riegel (Bree, ... ), eine riēgel (Gruitrode), eine règel (Neeroeteren), ejnə rīgəl (Opglabbeek), en regel (Paal), ene regel (Lauw), ene rīegel (Opoeteren), ene régel (Peer), enen regel (Sint-Truiden), enen rijgel (Gelinden), enne reegel (Hoepertingen), enne regel (Diepenbeek), enne rëgel (Neeroeteren), enə rēī.gəl (Borgloon), ēnĕ reegel (Vroenhoven), ēͅne raaigel (Mettekoven), eͅnə rēgəl (Diepenbeek, ... ), ijnə rīəgəl (Neerglabbeek), inne reegel (Hoepertingen), inne reeigel (Stevoort), inne regel (Spalbeek, ... ), innen regel (Ulbeek, ... ), innən reeigel (Nieuwerkerken), ne regel (Beringen, ... ), ne regəl (Tessenderlo), ne rêegel (Riemst), nen regel (Oostham), nen reigel (Sint-Truiden), nè règel (Lommel), nə regel (Lummen, ... ), nə regəl (Beverlo, ... ), nə rēgəl (Hamont, ... ), reegel (Brunssum, ... ), reegəl (Epen, ... ), regel (Berbroek, ... ), regul (Brunssum), regəl (Sint-Huibrechts-Lille), rei-gel (Duras), reigel (Amby, ... ), reigəl (Maastricht, ... ), reijgel (Jeuk), reïgel (Wijlre), rēgel (Hechtel), rēgĕl (Zichen-Zussen-Bolder), rēīgel (Heer), riĕl (Vijlen), rīēgel (As, ... ), règel (Eigenbilzen, ... ), rèègel (Mheer), régel (Nederweert), rêgel (Obbicht), ène regel (Rijkhoven), éne rĕegel (Kuttekoven), əne regel (Rotem), əne reigel (Ulbeek), əne reigəl (Ulestraten), əne rēgəl (Valkenburg), ənen reəgel (Sint-Truiden), ənə re(i)gəl (Sint-Truiden), ənə reggel (Hoepertingen), ənə rēgəl (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), ənə rēͅgəl (Lanaken, ... ), ənə rijgəl (Lanaken), ənə règəl (Eigenbilzen), ənə régəl (Vroenhoven), ənən rēgəl (Herk-de-Stad), ’n regel (Bilzen, ... ), ’ne regel (Lommel, ... ), ’ne rĕ:gel (Remersdaal), ’nə reegel (Heers), (o.)  regel (Lottum), ai cf. franse mais  ne raigel (Rosmeer), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: deze lijst heb ik letterlijk, zoals invuller het genoteerd heeft overgenomen!  reechəl (Maastricht), M  règel (Banholt), ps. omgespeld volgens Frings!  rēgəl (Houthalen), ps. omgespeld volgens RND!  rīgəl (Meeuwen), è cf. franse des  ene règel (Rosmeer), regelet (<fr.): ? Vgl. Van Dale (FN): réglet, duimstok, meetlint.  reggelet (Zepperen), reigelet (Klimmen), regeletje (<fr.): ? Vgl. Van Dale (FN): réglet, duimstok, meetlint.  règgeletje (Weert), rij: rei (Blerick), rij (Kerkrade), rijhout: riëhoòt (Remersdaal), schraapplank: schrap-plank (Blitterswijck), schraapplankje: met lengteteken op de a  schrèpplänkske (Meerlo), schramentrekker: sjroametrèkker (Obbicht) een dunne rechte lat met een maatverdeling om er lijnen langs te trekken [liniaal, linie, regel, regelet] [N 90 (1982)] || Een liniaal (om rechte lijnen te trekken). [ZND 30 (1939)] || liniaal [SGV (1914)] III-3-1
linie-ijzer lijnijzer: lenježǝr (Meijel), linīzǝr (Meterik, ... ) Bij de maatschappijvervening een minder gebruikt snij-ijzer. Het wordt hier voornamelijk gebruikt voor het afsnijden van putten of voor het over een grote afstand afbakenen van de veenderij. [II, 39] II-4
linieijzer lijnijzer: lenježǝr (Meijel), liǝnīzǝr (Nederweert), lęjnežǝr (Meijel), linieijzer: linieijzer (Griendtsveen), stikker: stekǝr (Ospel) Een halve-cirkelvormige ijzeren schijf aan een steel met dubbele handgreep, waarmee men de dikte van de turf aansnijdt. [I, 54a; N 18, 15] II-4
linkerachterkwartier achter aan de hand: ātǝr ǭn dǝ hānt (Gronsveld), achter links: axtǝr lęǝŋks (Rekem), achter van de hand: ǭxtǝr van de haŋkt (Panningen), achterste deem: axtǝrstǝ dø̜m (Sint-Truiden), axtǝrstǝ dē̜m (Hasselt), achterste deem links: axtǝrstǝ dēm leŋks (Donk, ... ), axtǝrstǝ dēm leŋs (Lummen), ɛxǝštǝ dē̜m lɛŋks (Oirsbeek), achterste kwartier: ęi̯zdǝ kǝtir (Diepenbeek), achterste kwartier links: axtǝrstǝ kǝrtīr leŋks (Meijel), axtǝrstǝ kǝtīr leŋs (Beringen), ēgǝlstǝ kwartēr leŋks (Neeritter), ē̜stǝ kǝrtīr leŋks (Tongeren), ē̜stǝ kɛtīr leŋks (Hoeselt), ɛxǝlstǝ kǝrtēr leŋks (Haelen), achterste linkerkwartier: āstǝ leŋkǝkǝtīr (Romershoven), achterste links: axtǝrstǝ leŋks (Geistingen), achterste links kwartier: axtǝrstǝ leŋks ketīr (Halen), achterste linkse kwartier: ɛxǝštǝ leŋksǝ kǝrtēr (Klimmen), achterste linkse schuif: axtǝrstǝ leŋsǝ sxø̜̄f (Beringen), achterste schuif rechts: axtǝrsǝ sxø̜u̯f ręxs (Boekt Heikant), achterste van de hand: ɛxtǝrstǝ van de haŋk (Boekend), achterste vierdel links: ɛtǝrstǝ vīǝdǝl leŋks (Mechelen), bij de hand achter: bɛi̯ dǝ haŋk axtǝr (Tegelen), driede kwartier: dredǝ kwartīr (Opheers), kwartier links achter: kwartēr lęŋks axtǝr (Maaseik, ... ), kwartīr leŋks axtǝr (Kinrooi, ... ), kǝrtęi̯ǝr lęŋs axtǝr (Genk), kǝtēr leŋks axtǝr (Lanklaar), kǝtēr leŋs axtǝr (Bocholt, ... ), linkerachterdeem: leŋkǝraxtǝrdiǝm (Opglabbeek), leŋkǝraxtɛrdīǝm (Tegelen), linkerachterkwartier: leŋkǝraxtǝrkwartēr (Ulestraten), leŋkǝraxtǝrkǝtēr (Velden), linkerachterscheut: lēøkǝraxtǝršø̄t (Eisden), linkerkwartier achter: lɛŋkǝkǝrtēr āxtǝr (Meeswijk), links achter: leŋks axtǝr (Grathem, ... ), leŋks ātǝ (Epen), leŋks āxtǝr (Milsbeek), lēŋks axtǝr (Gelieren Bret), lēŋs atǝr (Rosmeer), lɛŋs axtǝr (Rotem), links achterkwartier: leŋks axtǝrkwartēr (Montfort), leŋks axtǝrkǝtēi̯ǝr (Meldert), leŋks axtǝrkǝtēr (Blerick), leŋks axtǝrkǝtęi̯r (Linkhout), links achterste: lɛŋks axtǝrstǝ (Borlo), links achteruier: leŋks axtǝryi̯ǝr (Blerick), leŋks axtǝrȳi̯ǝr (Maasbracht), links hinder: leŋks heŋǝ (Bocholtz), links kwartier achter: leŋks kwartēr axtǝr (Heerlerheide, ... ), links vierdel van achter: lēŋks viǝdǝl van atǝr (Teuven), links voor: lēŋs vø̄r (Neerpelt), linkse achterkwartier: leŋksǝ axtǝrkwartēr (Maasniel), linkse deem achter: leŋsǝ dēm axtǝr (Peer), linkse kant: lęi̯ŋksǝ kant (Wellen), linkse kant achter: leŋksǝ kant ātǝr (Zichen-Zussen-Bolder), linkse kwartier achter: leŋksǝ kwartēr axtǝr (Neeritter), linkse vierdel achter: leŋksǝ vidǝl axtǝr (Noorbeek, ... ), speen links achter: spēn leŋks āxtǝr (Gennep, ... ), uier aan de linkerkant van achter: øu̯i̯ǝr øn dǝ leŋkǝrkānt van ātǝr (Riksingen), van de hands achterste kwartier: van dranš ɛxǝlstǝ kǝrtēr (Montfort) Het kwartier van de uier links achter. In de vraagstelling stond erbij wat betreft de positie van de kwartieren "van achteren gezien". [N 3A, 116b] I-11
linkerarm van een wijk linkse arm: leŋksǝ ɛ̄rǝm (Meijel) [II, 31c] II-4
linkerkant van het paard aan de hand: ān dǝ hant (Bergen), bij de hand: bi dǝ hantj (Maasniel, ... ), bēi̯ dǝ haŋk (Tegelen), bēi̯ dǝ haŋkt (Panningen), bēi̯ dǝ hānt (Blerick, ... ), bęi̯ dǝ haŋk (Baarlo, ... ), bęi̯ dǝ haŋk(t) (Sevenum), bęi̯ dǝ hānt (America, ... ), bī dǝ hantj (Swalmen), bij de handse kant: bęi̯ de hansǝ kant (Sevenum), bęi̯ dǝ hāntsǝ kānt (Ottersum), binnenhand: benenhantj (Stramproy), benǝhant (Weert), benǝhantj (Heel, ... ), binnenkant: benǝkanjt (Baexem, ... ), benǝkant (Bocholt, ... ), benǝkānt (Sint-Truiden), binnenkant (Meeuwen), bęnǝkant (Kinrooi, ... ), bɛnǝkant (Opglabbeek), binnenkantse kant: benǝkānsǝ kānt (Hamont), haar: hār (Grevenbicht / Papenhoven), haarkant: hārka.nt (Zolder), handkant: hantkant (Tessenderlo, ... ), handpaard: ant˱pęǝt (Gingelom), hant˱pē̜rt (Valkenburg), hānt˱pi̯āt (Opheers), hands: hānts (Kwaadmechelen), handskant: hanskānt (Achel), handzij: hanjtzi (Herten), hantzɛ̄ (Leopoldsburg), handzijkant: hantzɛ̄kant (Tessenderlo), linkerflank: leŋkǝrflāŋk (Diepenbeek, ... ), manskant: mānskānt (Beverst  [(kant van de voerman)]  ), naar de man: nǭ dǝ man (Urmond), naar de mans: nǭ dǝ mans (Klimmen, ... ), naar de mans(e) kant: nǭ dǝ mans kɛnjt (Urmond), nǭ dǝ mansǝ ka.ŋk (Waubach), nǭ dǝr mans kant (Hoensbroek), naar de manse zij: nǭ dǝ mansǝ zi (Sittard), nǭ mans zii̯ (Montfort), nademe: nǭdǝmǝ (Bleijerheide, ... ), nademekant: nōǝdǝmǝkant (Wittem), nǭdǝmǝkant (Gemmenich  [(identiek met bijdehand en handkant)]  , ... ), nǭdǝmǝkantj (Roermond), nǭdǝmǝkaŋk (Kerkrade), nǭdǝmǝkānt (Gronsveld, ... ), nademepaard: nǭdǝmǝpēǝrt (Margraten), nademezij: nǫdǝmǝzi (Moresnet), nǭdǝmǝzi (Valkenburg), nǭdǝmǝzii̯ (Heerlen, ... ), namenekant: nmǝnǝkant (Gemmenich), naremekant: nø̜rǝmǝkant (Remersdaal  [(nareme: naar de man)]  ), onderhandse kant: ondǝrhantsǝ kant (Berverlo), ǫnǝrantsǝ kant (Koersel), ǫnǝrhantsǝ kant (Paal), overhandse kant: ǫvǝrhāntse kant (Ottersum), slinkerkant: slęŋkǝrkaǝnt (Niel-Bij-Sint-Truiden), slɛŋkǝrkãt (Gingelom), voermanskant: voermanskant (Bilzen), vurma.nska.nt (Hasselt), vurmanskant (Neerpelt), vōrmanskant (Meeswijk), vōrmanskantj (Oirsbeek), voermanszij: vūrmanszęi̯ (Bokrijk) Kant waar de voerman het paard leidt. [N 8, 9 en 10] I-9
linkerleest linkerleest: linkerleest (Lommel), linkse leest: leŋksǝ lę̄s (Bilzen, ... ), leŋksǝ lę̄st (Meijel), leŋksǝ lɛjst (Roggel) De kromme leest waarop men een linkerschoen kan vervaardigen. [N 60, 185c] II-10
linkervoorkwartier bij de hand voor: bɛi̯ dǝ haŋk vø̄r (Tegelen), eerste kwartier: i̯ǫstǝ kwartīr (Opheers), i̯ǫstǝ kǝtir (Diepenbeek), eerste kwartier links voor: īǝstǝ kwartēr leŋks vø̄r (Neeritter), kwartier links voor: kwartēr leŋks vø̜r (Roosteren), kwartēr lęŋks vø̄r (Maaseik), kwartīr leŋks vōr (Kinrooi, ... ), kǝrtęi̯ǝr lęŋs vēr (Rapertingen), kǝtēr leŋks vø̄r (Lanklaar), kǝtēr leŋs vø̄r (Bocholt), kǝtēr leŋs vø̜̄r (Kaulille), linkerkwab: lēŋkǝrkwap (Eisden), linkerkwartier voor: leŋkǝrkǝrtēr vø̄r (Meeswijk), linkervoordeem: leŋkǝrvø̄rdīǝm (Tegelen), leŋkǝrvē̜rdiǝm (Opglabbeek), linkervoorkwartier: leŋkǝrvø̄rkwartēr (Montfort, ... ), leŋkǝrvø̄rkǝtēr (Velden), linkervoorste: leŋkǝrvȳštǝ (Waubach), links achter: lēŋs āxtǝr (Neerpelt), links kwartier voor: leŋks kwartēr vȳr (Heerlerheide), leŋks kwartēr vøǝr (Ransdaal), links vierdel van voor: lēŋks vii̯ǝdǝl va vø̜̄r (Teuven), links voor: leŋks vȳr (Bocholtz), leŋks vør (Overpelt), leŋks vø̄r (Epen, ... ), lēŋs vęr (Rosmeer), lɛŋks vø̄r (Roosteren, ... ), lɛŋks vēr (Gelieren Bret), links voor uier: leŋks vø̄r yi̯ǝr (Blerick), leŋks vø̄r ȳi̯ǝr (Maasbracht), links voorkwartier: leŋks vørkǝtēi̯ǝr (Meldert), leŋks vø̄rkǝtēr (Blerick), leŋs vørkǝtęi̯r (Linkhout), links voorste: lɛŋks vørstǝ (Borlo), links voorste kwartier: leŋks vøstǝ kǝtēi̯ǝr (Meldert), linkse deem voor: leŋsǝ dēm vē̜r (Peer), linkse kant: lęi̯ŋksǝ kant (Wellen), linkse kant voor: leŋksǝ kant vø̄r (Zichen-Zussen-Bolder), linkse kwartier voor: leŋksǝ kwartēr vø̄r (Neeritter), linkse vierdel voor: leŋksǝ vidǝl vø̄r (Noorbeek, ... ), linkse voorkwartier: leŋksǝ vø̄rkwartēr (Maasniel), speen links voor: spēn leŋks vø̄r (Gennep, ... ), uier aan de linkerkant van voor: øu̯i̯ǝr øn dǝn leŋkǝrkānt van vør (Riksingen), van de hands voorste kwartier: van dranš vørstǝ kǝrtēr (Montfort), voor aan de hand: vø̜r ǭn dǝ hānt (Gronsveld), voor links: vōr leŋks (Achel), voor van de hand: vø̜r van dǝ haŋkt (Panningen), voorste deem: vø̜̄u̯rstǝ dø̜m (Sint-Truiden), vēǝrstǝ dē̜m (Hasselt), (mv)  vø̜rstǝ dɛmǝ (Heugem), voorste deem links: verstǝ dem leŋks (Oud-Waterschei), vørstǝ dēm leŋs (Lummen), vø̄štǝ dē̜m leŋks (Oirsbeek), vōrstǝ dēm leŋks (Donk), voorste kwartier: vø̜rstǝ kwartīr (Middelaar), voorste kwartier links: vi̯ǫstǝ kǝtīr lęŋks (Hoeselt), vu̯ø̄stǝ kǝrtīr leŋks (Tongeren), vørstǝ kǝrtīr leŋks (Meijel), vørstǝ kǝtir leŋs (Beringen), vø̄rstǝ kǝrtēr leŋks (Haelen), vø̜̄rstǝ kwartēr leŋks (Noorbeek), voorste links: vø̄rstǝ leŋks (Geistingen), vø̜̄rstǝ lęǝŋks (Rekem), voorste links kwartier: vøstǝ leŋks kǝtīr (Halen), voorste linkse kwartier: vyǝstǝ leŋkǝ kǝtīr (Romershoven), vȳǝštǝ leŋksǝ kǝrtēr (Klimmen), voorste linkse schuif: vø̄rstǝ leŋsǝ sxø̜̄f (Beringen), voorste van de hand: vø̄rstǝ van de haŋk (Boekend), voorste vierdel links: vø̄rstǝ vidǝl leŋks (Maastricht), vø̄rstǝ vīǝdǝl leŋks (Mechelen) Het kwartier van de uier links voor. In de vraagstelling stond erbij wat betreft de positie van de kwartieren "van achteren gezien". [N 3A, 116a] I-11
links, linkshandig averrechts: averechts (Beek (bij Bree), ... ), euveresse (Vliermaalroot), dwars  averechs (Stokkem), gezegd bij het breien  averecht (Blerick), bij de hand: links van het paard  bij de hank (Sevenum), haar: bij het besturen van een paard (tgo. hoeit, rechts)  haar (Tongeren), bij t paardenmennen  haar (Limbricht), Gezegd bij het besturen van een paard d.m.v. een lijn (hot en haruu, links en rechts)  haruu (Baexem), links bij een paard  (h)aar (Stokkem), hot: Uitdr. "Hot en haar"(links en rechts)  hot (Brunssum), krangs: kraanks (Venray, ... ), krangs (Baarlo, ... ), Bvb. in de uitdrukking "Hij heeft zijn jas binnenste buiten aan  krangs (Venlo), de krangse kant": bij bvb. sokken of een jas  krangs (Broekhuizenvorst), In de uitdrukkingen "Zijn jas kranks aanhebben", "Het kranks voorhebben"(verkeerd zijn).  kranks (Venlo), Vooral tegenstellend gebruikt (tgo. rèèchts)  krangs (Helden/Everlo), links: laings (Eisden), lainks (Rotem), le:ŋks (Eigenbilzen), leenks (Alken, ... ), leenksch (Eigenbilzen, ... ), leeŋs (Hasselt), leink (Vucht), leinks (Dilsen, ... ), leinsch (Wellen), lengs (Bilzen, ... ), lenks (Beek (bij Bree), ... ), leŋks (Borgloon, ... ), leŋkx (Sint-Truiden), leŋs (Zonhoven), lēnks (Eigenbilzen, ... ), lēŋs (Hamont), lĕnksch (Tongeren), leͅŋs (Leut), lijnks (Sint-Lambrechts-Herk), lings (Sint-Huibrechts-Lille, ... ), links (Achel, ... ), linksch (Bree, ... ), liŋs (Eys), lIŋs (Herten (bij Roermond)), liŋs (Meijel, ... ), liŋz (Neerglabbeek), līnks (Hamont, ... ), līŋks (Zussen), lèngs (Echt/Gebroek), lènks (Hasselt, ... ), lénks (Neeroeteren), lênks (Tongeren), lɛings (Heers), lɛŋks (Sittard), Ook: "Hij werkt links  links (Helden/Everlo), linkshandig: linkshandig (Maastricht, ... ), linkshendig (Maastricht, ... ), lIŋsheͅŋIX (Brunssum), lIŋshɛŋIX (Herten (bij Roermond)), slinks: sleenks (Moelingen, ... ), sleinksch (Wellen), slenk (Montenaken), slenks (Diepenbeek, ... ), slenksch (Wilderen), slēēnks (Jeuk), sleͅiŋs (Diepenbeek), sleͅnks (Herk-de-Stad), slings (Zolder), slingsch (Kuringen), slinks (Bocholt, ... ), slənks (Sint-Truiden), slɛinks (Gutshoven), verdraaid: hij is verdraait (Kortessem) iemand die meestal zijn linkerhand gebruikt: hij is... [ZND 37 (1941)] || met de linkerhand [ZND 37 (1941)] || Zegt men van iemand die bij voorkeur zijn linker hand gebruikt: Hij is ... [DC 50 (1975)] || Zijn u nog oude woorden voor "links"bekend? Zo ja, hoe werd dat woord uitgesproken? [DC 50 (1975)] III-1-2