e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
likijzer coulisse: kulizǝ (Roggel), kǫwlis (Bleijerheide), kantelekker: kaŋktǝlɛkǝr (Maasbree), likijzer: lekęjzǝr (Bilzen) Het ijzeren polijstinstrument in het algemeen. [N 60, 135c] II-10
likken aflekken: aaflekke (Tungelroy), aoflekke (Maastricht), aoflêkke (Bilzen), ááflekkə (Roermond), gladmaken: glatmākǝ (Milsbeek), glijven: glīvǝ (Montzen), lebberen: lebbere (Haelen), lèbbere (Meijel), lekken: lekke (Beek, ... ), lekke(n) (Guttecoven), lekken (Born, ... ), lekkə (Beesel, ... ), leͅ.kə (Eys, ... ), leͅʔə (Kwaadmechelen), lèkke (Amby, ... ), lèkken (Hamont, ... ), lèkkə (Amstenrade, ... ), lèkə (Simpelveld, ... ), lèk⁄kə (Brunssum), lékke (Buggenum, ... ), lékkə (Asselt, ... ), lékkən (Urmond), lêkke (Bilzen), lɛ̄kə (Teuven), l‧ɛ̄kə (Neeroeteren), lekken  lèkkə (Meijel), Los miech ins an ¯t ies lek?ke  lek’ke (Bleijerheide, ... ), lèkdje; gelèktj  lèkke (Weert), pet  lekke (Neer), leppen: leppe (Schimmert), lepsen: lepsche (Waubach), lepse (Lutterade), lepsje (Sittard, ... ), lepzje (Oirsbeek), lēpssche (Eys), lèpsjə (Ubachsberg), van een hond  lepsje (Klimmen), likken: lekǝ (Bleijerheide, ... ), likke (Gulpen), likken (Zonhoven), likkə (Maastricht, ... ), likkeren: lekǝrǝ (Bleijerheide), lotsen: lŏĕtsje (Nieuwenhagen), lŏĕtsjə (Simpelveld), lótsje (Geleen), lótsjə (Grevenbicht/Papenhoven), nippen: nieppe (Heerlerbaan/Kaumer), opblinken: opblinken (Lommel), oplekken: oplekke (Blerick, ... ), opnikken: opnekǝn (Dilsen), polieren: polieren (Zonhoven), poliǝrǝ (Bilzen), polę̄rǝ (Montzen), polīrǝ (Bleijerheide), puliǝrǝ (Bilzen), polijsten: polęjstǝ (Meijel), polijzen: polęjzǝ (Roggel), slokken: slôkke (Pey), slökke (Rimburg), uitpoetsen: uǝtputsǝ (Maasbree), zoebelen: zoebələ (Beesel), zoêbelen (Hoensbroek), bij vaster voedsel  zoebele (Maasbree) Het leer gladmaken met behulp van polijstinstrumenten of met een glad stuk hout met kracht over de bevochtigde zool wrijven. [N 60, 122a; N 60, 122b] || likken || likken; Hoe noemt U: Met de tong over iets heen en weer gaan om zo het voedsel op te nemen (likken, lekken, leppen) [N 80 (1980)] || met de tong over iets heen en weergaan om zo voedsel op te nemen (likken) [N 80 (1980)] II-10, III-2-3
likker bolker: bǫlkǝr (Zonhoven), bout: bōt (Montzen), kantelekker: kaŋktǝlɛkǝr (Maasbree), likijzer: lekīzǝr (Dilsen), likker: lekǝr (Bilzen, ... ), likker (Lommel) Het polijstinstrument in het algemeen. Volgens de informant van Q 235 duidt de benaming bout om het even welk werktuig aan met een gladde kop waarmee men met kracht over het leer wrijft. [N 60, 135a] II-10
liksel leksel: lɛksǝl (Maasbree), liksel: leksǝl (Bilzen, ... ), lisse: līs (Montzen), uitwrijver: uitwrijver (Lommel) De afgeschaafde kant van de schoen die men met een polijstinstrument gladwrijft. [N 60, 139] II-10
limburgse kaas herfse kaas: Herfse kies (Oost-Maarland), herve kaas: herve kieës (Eygelshoven), herver: Herver (Sittard, ... ), herver kaas: Herverkiës (Nieuwenhagen), her’verkieës (Bleijerheide, ... ), hɛrvərkīs (Eupen), Syst. Veldeke  herverkies (Bocholtz), hervere: Hervere (Heerlen), herverekaas: hervere-kiës (Bleijerheide), Eigen syst.  hervere kieës (Heerlen), Heesjt óch Limburjer of sjtinkkieës  her’verekieës (Bleijerheide, ... ), hervere kieès: is hervese kaas.  hervere kieès (Kerkrade), herves kaasje: herns kieske (Gronsveld), hervese: hɛrfsə (Helchteren), Uit het land van Herve E stökske herrense ¯t rook nao herrense (kies)  herrense (Maastricht), hervese kaas: Herfsche kieës (Heerlen), Herfse kees (Sittard), Herfse kies (Margraten), herfse kieës (Ubachsberg), hervese kiés (Valkenburg), hervse kies (Gronsveld), hervse kîês (Haelen), heͅrfsə kis (Smeermaas), hérfse kiees (Thorn), Hɛrəfskə kēs (Ketsingen), (= meer beschaafd).  hɛrfsə ki.s (Stokkem), Eigen phonetische  herfse kiès (Valkenburg), Eigen spellingssyst. Zie vragenlijst p.6  Herfse kiejes (Berg-aan-de-Maas), schj=ch van chocolade  Herfsekees (Heerlerheide), Syst. Frings  eͅrfsə kēͅs (Niel-bij-St.-Truiden), heͅrfsə kēͅs (Hamont), heͅrəfsə kēs (Sint-Truiden), heͅrəfsəkɛ̄s (Overpelt), hɛrfsə kēəs (Melveren), hɛrfsə kēͅs (Hamont), Syst. Veldeke  herfse kees (Roermond), Syst. WBD  herfse kîê:s (Panningen), Syst. Wbk. van Bree  herfse kiês (Bree), Uit het land van Herve  herrense kies (Maastricht), kaas: Herfse, Limburgse kiës: kaas oorspronkelijk uit het land van Herve (België) Verklw. kieëske  kieës (Altweert, ... ), maatkaas: Syst. Frings  ma͂ətkēəs (Gingelom), oude kaas: ākē(j)s (Borgloon), a͂ kes (Val-Meer), ə kēs (Ketsingen), Syst. Frings  ā kiəs (Hasselt), rommedou: rammedoe (Sittard), rommedoe (Gronsveld, ... ), rommedou (Heugem), rommedoux (Oost-Maarland), rommeedoe (Margraten), rómmedoe (Sittard), Syst. WBD  rommedoe (Limbricht), Ze wiste op hun duimke, boe ze de bèste rommedoekes kriege kóste  rommedoe (Maastricht), rommedou-tje: rommedoeke (Oost-Maarland), stinke kaas: schtïnkekieës (Heerlen), sjtinke kies (Margraten), Eigen syst.  sjtinke kieës (Heerlen), sjtinke kieès: is Limburgse kaas.  sjtinke kieès (Kerkrade), Syst. WBD  sjténke-kīês (Kerkrade), stinkekiès (Urmond), stinkende kaas: sti.nkende kiës (Zonhoven), stinkende kees (Eksel), Syst. Frings  steŋkəndə kēs (Beringen, ... ), steŋkəndə kēəs (Heppen), steŋkəndə kēͅs (Hamont), steŋkəndə kɛ̄i̯əs (Koersel), steŋədə kīs (Halen), stēŋkəndə kēͅs (Hamont), steͅŋkəndə kēs (Beringen), stiŋkədə kēəs (Melveren), Syst. Grootaers  stenkədə kɛ̄s (Lommel), Syst. IPA  steŋkəndə kē̝ͅs (Paal), stinkerd: sjtinkerd (Ulestraten), stinkerd (Ittervoort, ... ), stinkert (Echt/Gebroek), Eigen syst.  stinkerd (Heerlen), Syst. Frings  steŋkərt (Bocholt), stinkertje: steŋkərkə (Meeswijk), stinkkaas: schtinkkees (Sittard), schtinkkiës (Mechelen), sjteenkkies (Gronsveld), sjtinkkaes (Urmond), sjtinkkee:s (Roermond), sjtinkkees (Posterholt, ... ), sjtinkkeeës (Munstergeleen), sjtinkkies (Oirsbeek), sjtinkkieës (Eygelshoven, ... ), sjtinkkie’s (Belfeld), sjtinkkīē.s (Waubach), sjtinkkîês (Puth), steenkkieës (Castenray, ... ), stenkēͅ(j)s (Borgloon), stenkīs (Maaseik), steŋkeəəs (Helchteren), steŋkīs (Lanklaar), steŋkīəs (Opglabbeek), steŋki̯ɛs (Houthalen), steͅnkis (Rotem), steͅnkkēs (Tongeren), stinkēs (Ketsingen), stinkkaas (Grevenbicht/Papenhoven), stinkkaes (Ottersum), stinkkeas (Guttecoven), stinkkees (Grathem, ... ), stinkkeis (Bilzen), stinkkeës (Maasbracht), stinkkiaes (Echt/Gebroek), stinkkiejes (Mechelen), stinkkies (Heugem, ... ), stinkkieës (Altweert, ... ), stinkkiés (Valkenburg), stinkkiës (Heerlen, ... ), stinkkīēs (Oost-Maarland), stinkèès (Nunhem), šteͅŋki.s (Stokkem), #NAME?  schtinkkeés (Susteren), (stinkkaas) = Hervese.  sti.ŋkēəs (Borgloon), Eigen spellingssyst. Zie vragenlijst p.6  stinkkiejes (Berg-aan-de-Maas), Hervese kaas  stinkkièsj (Mechelen-aan-de-Maas), Hervese stinkkaas  sti.nkkiës (Zonhoven), Limburgse kaas Mit sjtinkkees kins-te hem t hoes oet jage  sjtinkkee:s (Roermond), Nieuwe [spelling]stinkkees  sjtinkkīēs (Reuver), rommedoe is Maastrichts  sjtinkkees (Sittard), stinkkees  stinkkîês (Haelen), Syst. Eijkman  steŋkkēͅs (Gennep), Syst. Frings  stekkēs (Zelem), stenkkɛ̄s (Neerpelt), steŋkkēs (Beverlo), steŋkki(ə)s (Opheers), steŋkkis (Gelieren/Bret, ... ), steŋkkiəs (Kessenich), steŋkkɛ̄s (Achel, ... ), steͅŋkki̯ɛs (Mechelen-aan-de-Maas), stiŋkkiəs (Hasselt), stiŋkkīi̯əs (Hasselt), stiŋkkīəs (Hasselt), stiŋkkɛ̄əs (Linde), Syst. Frings (?)  steͅŋkkīəs (Kinrooi), Syst. Frings mnl.  steŋkkīəs (Bree), Syst. IPA  steŋkkēs (Kwaadmechelen), Syst. Veldeke  sjtinkkees (Roermond), sjtinkkies (Bocholtz), sjtinkkieès (Tegelen), stinkkiës (Kinrooi), Syst. WBD  sjti.nkkees (Boukoul), sjtink-kees (Maasniel), sjtinkkaes (Holtum), sjtinkkee:s (Maasniel), sjtinkkees (Limbricht, ... ), sjtinkkie;s (Herten (bij Roermond)), sjtinkkie‧s (Tegelen), sjtinkkiës (Tegelen), sjtinkkīēs (Mechelen, ... ), sjtinkkjès (Neerbeek), sjtinkkêês (Buchten), sjtinkkîê:s (Panningen), sjtinkkîês (Geleen), steenkkieës (Broekhuizen), stinkiês (Boekend), stinkkies (Baarlo, ... ), stinkkiës (Blerick, ... ), stinkkīējes (Oirlo), stinkkĭĕs (Neer), stinkkéés (Ottersum), stinkkîês (Nederweert, ... ), stînkkīēs (Tungelroy), Syst. Wbk. van Bree  stinkkiês (Bree), Verklw. sjtinkkieës-je  sjtink’kieës (Bleijerheide, ... ), Verklw. stinkkieëske  sjtinkkieës (Heerlen), stinkkieës (Venlo), stinkkaasje: sjteenkieske (Gronsveld), zaankaas: Syst. Frings  zōənkēəs (Gingelom) fijn soort Herver kaas || fijne Limburgse stinkkaas || fijne soort Limburgse kaas || Herfse (Limb.) kaas || Herfse kaas , stinkkaas || Hervese kaas || kaas || kaas uit het land van Herve || Komijnekaas (kantert, kemuuniekaas?) [N 16 (1962)] || Limburger-, Herverkäse || Limburgse kaas || Limburgse kaas, Hervese kaas [N 16 (1962)] || Limburgse kaas, Hervese kaas (stinkkaas, rommedoe?) [N 16 (1962)] || rommedoe || roomkaas || stinkkaas III-2-3
limburgse klei brikkenbakkersleem: brikǝbɛkǝrslēm (Eijsden), bruine grond: brūnǝ grōnt (Neerpelt), deeg: dęx (Donk), douwaarde: dǭǝt (Meldert), geulgrond: gø̄.lgrōnt (Mechelen), grachtgrond: grāxgront (Riksingen), ijzermul: ęi̯zǝrmø̜l (Beverst), kleef: klīǝf (Hoensbroek), kleefaarde: klēfērt (Heerlerheide), klēfęrt (Schimmert), klē̜fē̜rt (Munstergeleen), klɛfē̜rt (Blerick), kleefgrond: klēfgroŋk (Blerick), klē̜fgronjtj (Einighausen), klīǝfxrǫnt (Kiewit), klei: klē̜ (Grote-Spouwen), klęi̯ (Blerick, ... ), klęi̯ǝ (Hoensbroek), kǝlāj (Boorsem), kleiaarde: klęi̯ē̜rǝt (Neerpelt), klevenaarde: klēvǝnērt (Hoensbroek), klēǝvǝērt (Hoensbroek), klē̜venē̜rt (Klimmen, ... ), klē̜vǝnērt (Hout-Blerick), klē̜vǝnęǝrt (Echt), klē̜vǝē̜rt (Noorbeek, ... ), klē̜vǝęt (Bocholtz), klęvǝejǝt (Mechelen), klęvǝnęrt (Oirsbeek), klęvǝvǝęǝt (Heerlen), klęvǝērt (Jabeek), klęǝvǝē̜t (Mechelen), klɛvǝnē̜t (Waubach), klevender: klęvǝndǝr (Noorbeek, ... ), leem: le.jǝm (Genk), lejǝm (Beverst), lem (Gronsveld), leęm (Margraten), lim (Helchteren, ... ), liǝm (Beringen, ... ), lēi̯m (Borgloon), lējǝm (Lommel), lēm (Bocholtz, ... ), lē̜i̯m (Einighausen, ... ), lē̜jm (Mechelen), lē̜jǝm (Rekem), lē̜m (Hoensbroek, ... ), lęi̯m (Aldeneik, ... ), lęǝm (Gronsveld), līm (Gingelom, ... ), līǝm (Neerpelt), lɛm (Vliermaal), leemgrond: liǝmgront (Beringen), lēmgront (Romershoven), lēmgrōnt (Middelaar), lęi̯mgrōnt (Wintershoven, ... ), limburgse klei: lembørgsǝ klē̜i̯ǝ (Oirsbeek), löss: løs (Haelen), lø̜s (Baarlo, ... ), lössgrond: lø̜sgrōnt (Milsbeek, ... ), plakaarde: plɛkārdǝ (Rotem), plɛkē̜i̯r (Beringen), plakgrond: plakxront (Gingelom), plękgront (Beringen), plɛkgront (Donk, ... ), plɛkgrőnt (Eisden), plɛkxrǫnt (Halen), potaarde: potēi̯t (Halen), potē̜i̯ǝt (Zelem), potęi̯t (Rummen), pǫtjāt (Diepenbeek, ... ), pǫtē̜ǝt (Donk), pottenaarde: pǫtǝjāt (Sint-Truiden), pǫtǝjǝt (Tongeren), rode potleem: rōjǝ potlēm (Heijen), schinderleem: sxendǝrlēm (Middelaar), tassenleem: tē̜šǝlē̜i̯m (Geistingen), zavelgrond: zǭvǝlgrǫnt (Genk), zware: zwūrǝ (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler), zware grond: zwōrǝ grǫnt (Grazen), zwūrǝ grōnt (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler), zware klei: šwǭrǝ klęi̯ (Hoensbroek), zware leem: zworǝ lem (Vliermaal), zwǭrǝ lęi̯m (Borgloon) Vraag N 27, 42 vroeg naar benamingen voor löss of ø̄Limburgse kleiø̄ en vraag N 27, 45 naar die voor de ø̄bruine, taaie, Limburgse klei, vooral langs hellingenø̄. Op grond van de antwoorden zijn deze vragen tot √©√©n lemma versmolten. Van Dale (elfde druk, blz. 1610) definieert löss als volgt: ø̄vruchtbare, weinig plastische leemsoort, licht vuilgeel of roodgeel van kleur, in Nederland ook wel Limburgse klei genoemdø̄. [N 27, 42; N 27, 45; N 27, 33] I-8
limonade aanmaak: ánmāk (Castenray, ... ), engelander: yngelender (Gronsveld), grenadine: grinnedien (Castenray, ... ), Alle kienjer krege e glaas grinnedien  gri:nnedie:n (Roermond), kookwater: käökwater (Castenray, ... ), kwast: Dén kwâst ment, dat hij mit enne kwâst, gesopt ien wat kwâst, dén kwâst ien de kâst kan wegwaerkt: Die kwibus meent, dat hij met een kwast, gedoopt in wat aanmaaklimonade, die noest in de kast kan wegwerken Kwâst = dan ook drank kwâst = dan ook kwibus/ aansteller kwâst = dan ook borstel kwâst = dan ook noest  kwâst (Castenray, ... ), limonade: lemenaoët (Zonhoven), lemənat (Lommel), lemənā‧t (Meeswijk), leməna͂d (Hasselt), liemenaad (Venlo), liemenaade (Horst), liemenaat (Mechelen), liemenade (Hushoven, ... ), limenaad (Beverlo, ... ), limenaade (Hout-Blerick, ... ), limenaat (Blerick, ... ), limenade (Blerick, ... ), limenàd (Roermond), limmenaad (Haelen, ... ), limmenaat (Amby, ... ), limmenade (Baarlo, ... ), limmenoad (Genk), limmonade (Schinveld), limonaad (Arcen, ... ), limonaat (Beesel, ... ), limonade (Bergen, ... ), lIməna.t (Meeuwen), līēmōnaad (Eys), lĭmenaad (Pey, ... ), lummenaat (Ell, ... ), lämmenaat (Vaals), E glaas limmenaad Goje limmenaad D¯n Hollender droog ¯n hiel hoeg bensje mèt e klei knievelke en drónk niks es limmenaad  limmenaad (Maastricht), E glaeske liemenaad  lie:menaa:de (Roermond), Fr. limonade  lïmmënôod (Tongeren), men zegt tegenwoordig veel zuuge ipv zoeke  limmenaad (Haelen), moeilijk leesbaar, misschien is het toch gewoon reetje  limonade (Linne), voor zover ik weet is voor rietje geen venloos woord, kende men vroeger niet  limmenaad (Venlo), orangeade: òrróozjàad (Tongeren), selterswasser (du.): tsel’teswasser (Bleijerheide, ... ) drank uit siroop, aangelengd met water || frisdrank (bep. - met het schuim van bier) || grenadine || limonade || limonade door een rietje zuigen [DC 35 (1963)] || limonade met koolzuur || limonade met prik || limonadesiroop || sinaasappelsap III-2-3
linde hotsboom (eigennaam): naam ve bijzonder dikke lindeboom op de gemeentegrens van Cadier&Keer en Gronsveld  hotsboüm (Gronsveld), linde: lenə (Borgloon), leŋ (Klimmen), leŋ mv (Henri-Chapelle), leŋə (Kelmis), li:nj (Roermond), liende (Castenray, ... ), lin (Genk, ... ), lindes mv (Maastricht), ling (Beek, ... ), linge (Heerlen), linj (Beek, ... ), linj mv (Beek), linje mv (Reuver, ... ), linə (Sint-Truiden), liŋ (Montzen), lên (Gronsveld), lîndje (Altweert, ... ), lïn (Tongeren), l‧enj (Meeswijk), mv.; verkl.w.: linge; lintje. Oppen Linge: buurtnaam  linge (Heerlen), WLD = linde  linje (Posterholt), lindeboom: leindəbome mv (Eupen), lenəbaum (Bocholt), lenəbø͂ͅyəm (Meeuwen), lenənboum (Bree), leͅnəmbom (Lommel), li-jnebuîm (As, ... ), liendenboeëm (Castenray, ... ), lindebuim mv (Maastricht, ... ), lindenboum (Venlo), lindjeboum (Nederweert), lindjebuim mv (Weert), lineboeəm (Beverlo), lingeboom (Kerkrade), linjeboum (Reuver, ... ), linneboeëm (Hasselt), lènje(baum) (Stokkem), lènjebuim mv (Echt/Gebroek), lèn⁄neboem (Zonhoven), lèn⁄nebumke (Zonhoven) linde [N 92 (1982)] || lindeboom [SGV (1914)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] III-4-3
lindeblad blad van een linde: lingeblaat ?  blaat van en ling (Heek), lindeblad: lenjeblaad (Schinnen), lien-den-blad (Blitterswijck), liendeblad (Afferden, ... ), liendeblat (Swolgen), liendenblaad (Lottum), liendenblad (Meerlo), lieneblad (Merselo), lindeblaad (Grubbenvorst, ... ), lindeblāād (Arcen, ... ), lindebloir (Eijsden), lindenblaad (Horst, ... ), lindjeblaad (Weert), ling-nge-blaad (Vijlen), lingdenblaad (Sevenum), linge blaad (Amby), lingeblaad (Berg-en-Terblijt, ... ), lingeblad (Epen, ... ), lingeblat (Simpelveld), lingemblāāt (Maasbree), linje blaad (Asenray/Maalbroek), linjeblaad (Baarlo, ... ), linjeblaar (Genooi/Ohé, ... ), linjeblaar mv (Sittard), linjeblaat (Brunssum, ... ), linjeblad (Geleen), linjeblāāt (Neeritter), linjenblāād (Panningen), linneblaad (Heer), linneblad (Mheer), lènjeblaat (Susteren), lìngeblaad (Mheer), [streepje boven ng ]  lingeblaad (Steyl), [verbindingsboogje boven ng ]  lingeblaad (Belfeld), lindenthee: lingetieë (Heerlen) lindeblad [SGV (1914)] III-4-3
lindebloesem lindebloei: lindebleui (Maastricht), lin’geblui (Bleijerheide, ... ), lindebloem: leͅnəblom (Lommel), linjebloom (Geulle), lindebloesem: liendenbloesem (Castenray, ... ) lindebloesem III-4-3