e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
slagstempel ijzerstempel: ęjzǝrstɛmpǝl (Bevingen), letterbeitel: lɛtǝrbęjtǝl (Maastricht), lettermal: lętǝrmal (Montfort), lettertje: lętǝrkǝ (Bilzen), merkstift: mɛrǝkstef (Neeritter), slagcijfer: slaxsīfǝr (Heijen, ... ), šlāxsīfǝr (Helden, ... ), šlāxtsifǝr (Kerkrade  [(mv -tsifǝrǝ)]  , ... ), slagenletter: slē̜xlętǝr (Oostrum), slagennommer: slē̜xnumǝr (Oostrum), slagletter: slaxlętǝr (Heijen, ... ), slǭxlętǝr (Zutendaal), šlāxlętǝr (Helden, ... ), slagnommer: slaxnumǝr (Well), slāxnomǝr (Montfort), slǭxnomǝr (Zutendaal), šlāxnomǝr (Heerlen, ... ), slagnummer: slaxnømǝr (Tessenderlo), slagstift: slāxstef (Neeritter), stempel: stɛmpǝl (Eigenbilzen, ... ), štɛmpǝl (Klimmen), stomper: stumpǝr (Jeuk), stompnumero: stumpnømǝrow (Jeuk) Stalen staafje van ongeveer 10 cm lengte met aan de onderzijde een cijfer of letter. De slagstempel wordt gebruikt om opschriften of cijfers in metalen voorwerpen te slaan. [N 33, 268a-b] II-11
slak karakol: karkol (Meerssen), karrekol (Vijlen), kĕrkol (Meerssen), kərkol (Berg-en-Terblijt), #NAME?  kerkól (Valkenburg), huisjesslak  Karkŏl (Heer), kelderslak: kelderslek (Maastricht), kelderslekke (Maastricht), keͅldərslɛk (Niel-bij-St.-Truiden), kêlderslek (Altweert, ... ), klepje: klɛpkǝ (Bilzen), purperslak: purperslak  pörreperslak (Maastricht), slak: schlak (Swalmen, ... ), schlek (Amby, ... ), schlēk (Meerssen), schlĕk (Heer, ... ), schläck (Eupen), schläk (Gulpen, ... ), schlèk (Amby, ... ), schlêk (Lutterade, ... ), shlaĕk (Baelen), shlek (Mheer), sjlak (Berg-en-Terblijt, ... ), sjlek (Asenray/Maalbroek, ... ), sjlekke (mv.) (Sittard), sjlēk (Beegden), sjlĕk (Beegden, ... ), sjläk (Reuver, ... ), sjlèk (Born, ... ), sj‧lek (Amby), slaĕk (Borgloon), slak (Echt/Gebroek, ... ), slek (Afferden, ... ), slēk (Welkenraedt), slĕk (Gennep, ... ), sleͅ.k (Hasselt, ... ), sleͅk (Beverlo, ... ), slik (Gulpen), sljek (Nuth/Aalbeek), sljĕk (Einighausen, ... ), sloĕk (Herk-de-Stad), slák (Zonhoven), släk (Bilzen, ... ), slèk (Borgharen, ... ), slék (Gennep, ... ), slɛk (Bilzen, ... ), šlek (Brunssum, ... ), šleͅk (Eupen, ... ), šlɛk (Beek), žleck (Vaals), žlek (Vaals), Duitsche sch  schlek (Schimmert), kelderslak  schlĕk (Heer), z?? [lankzaam wie ein sjlek  sjlĕk (Beegden), slakje: sjlekske (dim.) (Sittard), slaks: sleks (Eksel, ... ), sleͅks (Helchteren, ... ), slek: slɛk (Diepenbeek), sneger: kleine grijze slak  snêger (Stevensweert) kelderslak || S-vormige schroef op de speelman die in Q 71 en Q 83 de bel in beweging brengt waarmee de molenaar wordt gewaarschuwd dat het kaar leeg is. De slek slaat in een dergelijk geval tegen een latje dat met een koord aan de bel bevestigd is. [Vds 157] || slak [DC 17 (1949)], [SGV (1914)], [Willems (1885)] || slak, alg. [RND], [SGV (1914)], [SGV (1914)], [ZND 06 (1924)], [ZND A1 (1940sq)] || slak, kelderslak || slak, soort [SGV (1914)] II-3, III-4-2
slakken van de oplegger slakken: slɛk (Meterik, ... ), slɛkǝ (Griendtsveen) De twee ijzeren uitsteeksels waarin het hout var de oplegger vastgeklonken zit. [II, add.] II-4
slakkencement dijckerhoff: dęjkǝrhǫf (Ottersum), dijckerhoffcement: dijckerhoffcement (Meijel  [(Duitse cement)]  ), kraaiencement: krɛjǝtsǝmɛ.nt (Vaals), slakkencement: slakǝnsǝmę ̞nt (Ulestraten), slakǝsǝmɛnt (Leuken), slɛkǝsǝmɛnt (Neeritter), šlakǝsǝmęnt (Heythuysen), zakjeskalk: zɛkskǝskalǝk (Lummen  [(slakkencement)]  ) Cementsoort die wordt verkregen door gegranuleerde basische hoogovenslakken met droog gebluste vette of hydraulische kalk te vermengen, waarbij, al dan niet, een de bindtijd regelende toeslag wordt bijgevoegd. Tot deze soort behoort onder andere de witte Portlandcement (witte cement, Dijckerhoffcement). Deze bezit een bijna witte kleur tengevolge van het lage ijzergehalte. Slakkencement wordt niet voor gewapend beton gebruikt. Zie voor het woorddeel 'kraaien-' in het woordtype 'kraaiencement' (Q 222) ook het Waalse 'crahê', ø̄morceau de houille incomplètement br√ªléø̄. [N 30, 35b] II-9
slakkenhuis flankefleuren bomelen: sic, niet opgenomen  flâŋkəflūre-bomele (Montzen), huisje: hüske (Valkenburg), karakol: caracole (Eijsden), carcol (Berg-en-Terblijt), craccol (Rosmeer), cracol (s-Herenelderen), karakol (Beringen, ... ), karakoͅl (Hoepertingen, ... ), karkol (Gronsveld, ... ), karkolle (Amby), karəkol (Borgloon), kerkol (Houthem), kerrekol (Tongeren), ker’kol (Gronsveld), keͅrəkoͅl (Sint-Truiden), krakkoͅl (Bilzen), krakol (Martenslinde, ... ), krakoͅl (Rekem, ... ), krakul (Munstergeleen), krəkol (Sibbe/IJzeren), kàrkoͅl (Hasselt), kərkol (Berg-en-Terblijt, ... ), kərəkoͅlə (Tessenderlo), Gronsveld Wb Additie bij vraag 127: huisje (van de huisjesslak)  kerkol (Gronsveld, ... ), huisjesslak  krakol (Eys), V  karkŏl (Heer), karakollenhuisje: kĕrkollehuuske (Meerssen), krokollehuuske (Eys), schulp: sjöllep (Maastricht), slak: sjlekke (Amby), slakkenhuis: schlakkenhoes (Valkenburg), schlekkehoes (Broeksittard), schlekkehōēs (Heerlen), schlekkenhoes (Horn, ... ), schlèkkenhoes (Amby), sjlekkehoes (Eygelshoven, ... ), sjlekkenhoes (Nieuwstadt, ... ), sjlekkenhoews (Susteren), sjlekkenōēs (Heythuysen), sjlèkkenhoes (Born), slakkenhoes (Blerick), slekkehoes (Kessel, ... ), slekkehuus (Siebengewald), slekkenhoe-es (Weert), slekkenhoes (Arcen, ... ), slekkenhoeəs (Arcen), slekkenhuus (Geysteren), slekkënoes (Lanklaar), slekkəhoes (America), slikkehoes (Gulpen), slèkkenhuus (Well), slèkkənuis (Maaseik), slɛkənhū.s (Opgrimbie), šlekəhōēs (Roermond), slakkenhuisje: schlekke huus ke (Epen), schlekkehuske (Mheer, ... ), schlekkehuuske (Limbricht), schlekkehüske (Heerlen), schlekkenhuiske (Amby), schlekkenhuske (Geleen, ... ), schlekkenhuuske (Montfort), schlekkenhuuskə (Swalmen), schläkkehuuske (Gulpen), schlèkkenhuske (Oirsbeek), schlêkken/uske (Lutterade), sjle kge-huuske (Baarlo), sjlekke-huuske (Kessel, ... ), sjlekkehuske (Spaubeek), sjlekkehuusje (Kerkrade), sjlekkehuuske (Asenray/Maalbroek, ... ), sjlekkenhuske (Belfeld, ... ), sjlekkenhuuske (Beegden, ... ), sjlekkenhŭŭsche (Simpelveld), sjlekkenhŭŭske (Reuver), sjlekkennuuske (Buchten), sjlekkenuuske (Valkenburg), sjlĕkkehuuske (Grevenbicht/Papenhoven), sjlĕkkenhuske (Guttecoven), sjlĕkkenhuuske (Beegden, ... ), sjlĕkkenhüske (Heek), sjlèkkenhuuske (Herten (bij Roermond), ... ), sjlèkkenhŭske (Einighausen), slakkehuske (Venlo), slakkenhuske (Echt/Gebroek), slakkenhuuske (Roosteren), sleggenhuuske (Baarlo), sleGəhuuskə (Hout-Blerick), slek-ken-hŭŭs-ke (Blitterswijck), slekkehuske (Echt/Gebroek, ... ), slekkehuuske (Afferden, ... ), slekkehüske (Venlo), slekkenhieske (Neeroeteren), slekkenhoes, —huuske (Heythuysen), slekkenhuske (Amstenrade, ... ), slekkenhuuske (Arcen, ... ), slekkenhuusken (Obbicht), slekkenhŭŭske (Beesel, ... ), slekkenuuske (Eisden), slekkənhuuskə (Wessem), slekəhŭŭske (Venlo), slekəhèske (Kermt), slekəhêskə (Kermt), slĕkkehuuske (Stevensweert), slĕkkenhuuske (Merselo), slĕkkənhŭskə (Pey), sleͅkənhy(3)̄skə (Rotem), slkekkenhuske (Nuth/Aalbeek), släkənhyske (Sint-Huibrechts-Lille), slèkkehuiske (Maastricht), slèkkenhuiske (Borgharen), slèkkenhuuske (Heijen), slèkkenhuūske (Swolgen), slèkənhoeskə (Zichen-Zussen-Bolder), slèkənhoeskən (Zonhoven), slêkkenhuuske (Gennep), slɛʔən(h)øͅskən (Lommel), šlekkenhuske (Einighausen, ... ), šlekkənhuuske (Putbroek), žleckəhuusje (Vaals), žlekkehuusje (Vaals), uu = glück  sleggenhuuske (Sevenum), weinig gebruikt  sjläkkenhŭŭske (Schinveld), slakkenpot: slekkepot (Lanklaar), slakkenpotje: sjlekkepötje (Klimmen), sjlékkepötje (Mechelen), slekkenpötsje (Lanklaar), slekkepotje (Oostham), slekkepûitɛkə (Eigenbilzen), slä(ʔ)əpøtjən (Tessenderlo), šlekkepötje (Brunssum), t meest gebruikt  sjläkkepötje (Schinveld), slaksenpotje: slekseputteke (Heusden), slekseputteken (Houthalen), sleksepötteken (Tessenderlo) slakkenhuis [DC 17 (1949)], [N 83 (1981)], [ZND 01 (1922)], [ZND 06 (1924)], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || slakkenhuisje [SGV (1914)] III-4-2
slang adder: adder (Maastricht), eigen spellingsysteem  adder (Merkelbeek), WBD/WLD  addər (Urmond), boekweitworm: WLD  bookes worm (Sevenum), serpent: serpent (Grathem, ... ), sèrpènt (Loksbergen), sërpênt (Tongeren), sɛrpent (Jeuk), Bree Wb.  serpent (Bree), Endepols  serpent (Maastricht), ideosyncr.  serpent (Susteren), WBD/WLD  serpent (Ophoven, ... ), WBD/WLD alleen figuurl.  serpent (As), WLD  serpent (Maastricht), sèrpént (Venlo), slang: een sjlang (Hoensbroek), en slang (Oirlo), schlang (Amby, ... ), shslang (Baelen), sjlang (Bleijerheide, ... ), sjláng (Sittard), slang (Altweert, ... ), slangh (Lommel), slank (Neerpelt, ... ), slAŋ (Borgloon), slaŋ (Gutshoven, ... ), slāng (Beringen), slāngk (Maaseik), slāŋ (Hasselt), slàng (Tongeren), slâng (Val-Meer), šlaŋ (Eupen), šla‧ŋ (Montzen), cassettebandje  slang (Meijel, ... ), eigen spellingsysteem  sjlang (Geleen, ... ), slang (Ell, ... ), Endepols  slang (Heer, ... ), Gronsveld Wb  sjlang (Gronsveld), ideosyncr.  schlang (Noorbeek), sjlang (Kerkrade, ... ), slang (Doenrade, ... ), IPA  slaŋ (Kwaadmechelen), NOL, overal  šlaŋ‧ (Eupen), oude spelling  slang (Meijel), Veldeke  sjlang (Haelen, ... ), slang (Echt/Gebroek), ’n sjlang (Klimmen), Veldeke 1979 nr. 1  de sláng (Venray), Veldeke (aangepast)  slang (Tienray), Veldeke, eventueel aangevuld met systeem Jones  sjlang (Gulpen), WBD  slang (Meijel), WBD/WLD  sjlang (Beesel, ... ), sjlàng (Amstenrade, ... ), slang (Caberg, ... ), slàng (As, ... ), WLD  schlang (Brunssum, ... ), schlâng (Schimmert), sjlang (Doenrade, ... ), sjlàng (Guttecoven, ... ), slang (Beesel, ... ), slàn-g (Maastricht), slàng (Gennep, ... ), sláng (Stevensweert, ... ), šl‧aŋ (v.) (Eys, ... ), ± WLD  sjlang (Wijnandsrade), slangetje: sjlengske (dim.) (Reuver), slengske (Maastricht), WBD/WLD  slèngskə (Maastricht), sloek: sjloek (Maasniel) Hoe noemt u het dier met een langgerekt, rolrond, door schubben bedekt lichaam zonder ledematen; het beweegt zich voort door zijn lichaam te krommen (slang, serpent) [N 83 (1981)] || slang [Willems (1885)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] III-4-2
slangbier schlauchbier: schlauchbier (Schinnen), slangbier: slangbier (Arcen) Jong bier dat met behulp van slangen naar de legerkelder wordt gevoerd. [monogr.] II-2
slangboor irwinboor: erwinbǭr (Stein), ɛrwinbō̜r (Ottersum), pennenboor: pęnǝbǭr (Montfort), schroefboor: šruf˱bǭr (Mechelen, ... ), šrūf˱bō̜r (Klimmen), slangenboor: slaŋǝbōr (Geulle), slaŋǝbōǝr (Meeswijk), slaŋǝbǭr (Montfort, ... ), sláŋǝbōr (Castenray, ... ), šlaŋǝbōr (Eygelshoven, ... ), šlaŋǝbō̜r (Doenrade, ... ), šlaŋǝbǫar (Bleijerheide), šlaŋǝbǭ.r (Tegelen), slingerboor: sleŋǝrbōr (Leopoldsburg), šl ̇ęjŋǝrbūr (Gronsveld), šleŋǝrbǭr (Reuver), spiraalboor: sperǭlbǫwǝr (Tessenderlo), spirālbǭr (Venlo), špirālbǭ.r (Tegelen), špirālbǭr (Groot Genhout), vijsboor: vē̜s˱bǫwǝr (Tessenderlo) Een boorijzer voor hout dat uitloopt op een scherpe centerpunt met daaromheen twee voorsnijders en eventueel twee gutsjes. De schacht is voorzien van een enkele of een dubbele spiraal die niet snijdt, maar dient om het boorsel uit het boorgat te verwijderen. Met dit boorijzer kan men zeer nauwkeurig boren. Zie ook afb. 74a. [N 53, 165; N G, 31b; monogr.] II-12
slangen aftappen: aftappen (Maastricht), āftapǝ (Posterholt), afvoeren: āfvø̄rǝ (Weert), ompompen naar de lagertanks: omp ̇ompǝ n ̇ǭ dǝ lā.gǝrtę.ŋks (Opitter), omtrekken: ǫmtrękǝ (Horn), overtappen: ø̜vǝrtapǝ (Wellen), pompen: pōmpǝ (Alken), schlauchen: šlawgǝ (Neer), šlawxǝ (Schinnen, ... ), šlǫwkǝ (Horn), slangen: slangen (Arcen), slaŋǝ (Maastricht) Jong bier naar de legerruimte overbrengen. [N 35, 79; monogr.] II-2
slangenboor slangenboor: šlaŋǝbōǝr (Kelmis) Boorijzer van een draaiboormachine. Aan de zijde ervan werden spiraalvormige windingen aangebracht die het fijne materiaal dat bij het boren ontstond, uit het boorgat schoven. [monogr.] II-4