e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
slechtgehumeurd (zijn) beren (ww.): :hij beert vandaag, daar is niets met hem te doen  bééərə (Niel-bij-St.-Truiden), brommerig: brommerig (Kesseleik), bròmmerig (Bree), brommig: brommig (Born, ... ), bronkerig: brônkerig (Herten (bij Roermond)), chagrijnetig: sjagriengetig (Gulpen, ... ), sjagrijnetig (Maastricht), sjegrijnetig (Maastricht, ... ), sjegrynetig (Gronsveld), chagrijnig: chacherijnig (Lutterade), chagerijnich (Wijnandsrade), chaggreinig (Posterholt), chagreinig (Geleen), chagrijn (Stein), chagrijnig (Beek, ... ), chəgrejnich (Maastricht), sagreinig (Sevenum), sagrienig(?) (Gennep), sagrijnig (Tungelroy), schragreinig (Montfort), sjagreinig (Maastricht, ... ), sjagrienig (Echt/Gebroek, ... ), sjagrijnig (Maastricht, ... ), sjagrijnəch (Maastricht), sjegreinig (Haelen), sjegrijnig (Caberg), sjegrijnig zien (Gronsveld, ... ), sjegrynig (Gronsveld), sjàchrijnig (Susteren), sjàchərèjnich (Susteren), sjàgrējnəg (Maastricht), sjəgreinich (Venlo), sjəgrijnig (Maastricht), (korte ei).  schagreinig (Amby), mar.: zie groene boekje  saggereinig (Herten (bij Roermond)), de bokkenpruik op hebben: boekepruuk op höbbe (Schinnen), de bókkepruûk ophebbe (Altweert, ... ), de bokkepruik op hebben: de bokkepruuk op höbbe (Geulle), de knoter in hebben: de knooter in hèbbe (Tungelroy), de onnut in hebben: d’n oonnöt ién hebbe (Gronsveld), d⁄n oonnöt iénhebbe (Gronsveld), de oren laten hangen: d’ooeëre laote hange (Tungelroy), de pest in: de pes inne (Herten (bij Roermond)), də pèèst ien (Gennep), də pèèst ien hébbə (Gennep), mèt də pès in (Kapel-in-t-Zand), de raas op hebben: de raos op höbbe (Geulle), de smoor in: de smoor in hebbe (Venlo), de verkeerde kap op haan: də vərk‧iədə ka.p ˂o.p hā.n (Eys), de vit in haan: de fit i ha (Vaals), de vot in: de vot ién hebbe (Gronsveld), der heel vanaf: der hail vanaaf (Neer), duf: duf (Roermond), een beetje kwaad: e bitsje koot (Hoeselt), een grijnijzer zijn: èè grieiezer zieë (Gulpen), een hoer hebben: ĕĕn hoer höbbe(n) (Schinveld), gal spijen: galsjpieje (Neer), gallig: gellig (Haelen), garetig: cf.Schuermans, pag. 138, s.v. garetig, ongeduldig, opgehitst, kniezig (hgd. garstig)  gaaretig (Schimmert), garstig: beter [dan knoetertig]  gaarstig (Brunssum), gauw kwaad: ps. het woord gemelijk wordt hier niet gebruikt.  gauw koid (Berg-en-Terblijt), geen goede zin: gein gooj zin (Maastricht), geen goede zin hebben: gein góój zin höbbə (Heel), gemelig: giēmelig (Eys), gîeməlich (Heerlen), gemelijk: geamelijk (Hunsel), geemeluk (Schinnen), geeməlik (Venlo), geimelik (Urmond), gemekelik (Born), gemelijk (Swalmen), gemelik (Mheer), ge͂melik (Puth), gieemelik (Heel), giemelik (Baarlo), gieəmelik (Arcen), gīēmelek (Amby), gèmelijk (Blerick), géĕmelik (Stevensweert), gêmelik (Herten (bij Roermond)), giftig: giftig (Born, ... ), grauwelachtig: grawwəlèchtich (Urmond), grauwelig: grauwelig zin (Schimmert), grauwəlich (Kapel-in-t-Zand), griekerig: grekerig (Horst), grijnetig: grijnetig (Caberg), grynetig (Gronsveld), grimmig: grimmig (Ittervoort, ... ), gromachtig: gromechtig (Belfeld), grommelachtig: grommelachtig (Meeuwen), gròmmelechtig (Bree), grómmelechtig (As, ... ), grómmelèchtig (As), grommelig: grommeleg (Caberg), grómmelig (Bree), grotserig: grötserig (Waubach), grozig: graozig (Caberg), grauzig (Caberg, ... ), humeurig: humeurig (Meerlo, ... ), huumeurig (Maastricht, ... ), hùùmeurich (Venlo), iemelijk: hummeluk (Wellerlooi), iemelijk (Afferden), iemelik (Amby), iëmelik (Beesel), jimmelig (Mechelen), iezegrimmig: iezəgrimmig (Gennep), keutelachtig: keutelègtig (Montfort), keutəlèchtig (Urmond), knaaierig: knaojerig (Tienray, ... ), knojerig (Venray, ... ), knojerig zien (Venray), knoojerig (Meerlo), kniezerig: kni-jzerig (As), kniezetig: knieëzetig (Waubach), knijzig: kni-jzig (As), knorrig: knorrich (Wijnandsrade), knorrig (Eys, ... ), knòrrich (Venlo), knòrrig (Ittervoort), knórrig (As, ... ), knôrig (Thorn), knoterachtig: knooterechtig (Echt/Gebroek), knootərechtich (Urmond), knootərèchtig (Heel), knoterechtig (Geleen), knóótərèchtig (Heel), knoterig: knaoterig (Neer), knoetərig (Montfort), knooterich (Kapel-in-t-Zand), knooterig (Lutterade, ... ), knootərich (Susteren), knootərig (Schinnen), knoterig (Beek, ... ), knotterig (Gulpen, ... ), knotərig (Montfort), knoëterig (Gronsveld), knōeterig (Oirsbeek, ... ), knŏĕə⁄tərich (Brunssum), knòòterig (Posterholt), knôoterig (Doenrade, ... ), knôterig (Sevenum), knotertig: knoeətertig (Brunssum), knotertich (Heek), knottertig (Mheer, ... ), kommerlig: ku:mmelig (Roermond), kummelig (Susteren), kommerlijk: kummelek (Meerlo), kummelijk (Heythuysen, ... ), kummelik (Meijel, ... ), kummeluk (Oirlo), kŭmelik (Meerlo), kŭmmeluk (Well), konijns: Ze waas ziêker möt hèèr linkerbein opgestange, zuu kni-jns waas ze  kni-jns (As, ... ), koppig: koppig (Ell), kort aangeknoopt: kort aangeknup (Venlo), kortaf: kòrtaaf (As), kortgebonden: kortgeboonje (Tungelroy), kòrt gebónne (As), korzelig: korzelig (Geulle), krakelig: (krakeelig) (Heerlen), kregelig: kregelig (Meeuwen), krenterig: krinterig (Wijlre), kreutelig: kreutelig (Schinnen, ... ), kreuts: kreutsj (Maastricht, ... ), cf. Schuermans s.v. "kreutelijk", = korzelig, lastig, moeilijk te voldoen, te bevredigen; cf. Euepen Wb. p. 97 s.v. "kröttlech  kreutsj (Maastricht), kreutsel: kreutsjəl (Maastricht), kreutseltig: cf. Schuermans s.v. "kreutelijk", = korzelig, lastig, moeilijk te voldoen, te bevredigen; cf. Eupen Wb. p. 97 s.v. "kröttlech  kreutscheltig (Heer), kribbelig: kribbelig (Valkenburg), kribbig: kribbig (Nieuwenhagen), krikkelachtig: krēkelèchtig (As), kritisch: krietiesj (Simpelveld, ... ), kritseltig: (m.).  kritsjeltig (Noorbeek), kromme zin hebben: krom zin (Weert), krom zin hubbe (Roermond, ... ), krom zên hebbe (Gronsveld), kroom zin (Sint-Odiliënberg), kròm zin hèbbe (Sevenum, ... ), króm zin hebbe (Venlo), krôn zin höbbe (Herten (bij Roermond)), kromme zin hebbend: krôm zin höbbentj (Herten (bij Roermond)), kruttelig: krudzjələch (Maastricht), kruttelig (Schaesberg), krutteltich (Gulpen), krutteltig (Mheer), kröttelig (Heerlen), krüttelig (Wijlre), krutteltig: krutteltich (Gulpen, ... ), krütteltich (Wijlre), krütteltig (Wijlre), kwaad: kaod (Geleen, ... ), koed (Caberg), koeë (Vaals), kwaad zeen (Thorn), kwaod (Herten (bij Roermond)), kwaod zien (Hoensbroek), kwaot zeen (Posterholt), kwoad (Vlodrop), kwaadachtig: kwoajechtig (Blitterswijck), kwade zin: koa zin höbbə (Wijnandsrade), koej zin höbbə (Maastricht), kwaoj zin (Nunhem, ... ), kwaoj zin höbbe (Reuver), kwoi zin hebbe (Venray), kôê zin (Epen, ... ), kwade zin hebben: kao zin (Oirsbeek), koej zin (Maastricht), kwaj zin höbbe (Geulle), kwaoj zin hebbe (Thorn), kwaoj-zin (Nunhem), kwoj zin hebben (Meerlo), kwôj zin (Melick), kòòëj zin höbbe (Zonhoven), kwade zin hebbend: kaoj zin hébbənt (Meijel), kwalijk: kwaolik (Montfort), lastig: laestəx (Opgrimbie), lastig (Meeuwen), lāstig (Merselo), lestich (Heerlerbaan/Kaumer, ... ), lestig (As, ... ), lestig zeen (Bree, ... ), lestig zien (Maastricht), lĕstich (Grevenbicht/Papenhoven), lĕstig (Guttecoven), leͅstəx (Meeuwen), lèstig (Nieuwenhagen), lèstəg (Loksbergen, ... ), léstich (Reuver), léstig (Gronsveld), (iemelik; misselijk van het werk).  loastig (Helden/Everlo), melig: méélich (Swalmen), miezerig: miezerig (Schimmert, ... ), miĕzerig (Schimmert), miĕzərig (Nieuwenhagen), mĭĕzərig (Nieuwenhagen), mîêzərig (Schinnen), mispuntig: mispuntig (Eys), monketig: moonketig (Gronsveld), moppig: muppig (Eys), möppiech (Simpelveld), motzig (du.): moetsjig (Herten (bij Roermond)), müzig (Heerlen), muckig (du.): moekig (Schinnen), muitetig: moe’tetieg (Chèvremont, ... ), muitetig  moe’tetieg (Bleijerheide), muitig: moe’tieg (Bleijerheide, ... ), neutelig: neutelig (Weert), nütelig (Heerlen), afl. van "neuken  nujəʔələch (Lommel), cf. Weijnen Et..Dialectwb. p. 135 s.v. "neutelek, neudelek"knorrig, dreinerig, boos, pijnlijk; cf. WNT IX, kol. 1911 s.v. "neutelen - neuteren"Aanm. Gew. bestaat een woord "neutelig"knorrig, slecht gehumeurd  nuūëtelig (Venray), D¯n baos is en bitje neutelig vanmé.n, gôt ¯m mar uut de wèg; cf. VD s.v. "neutelig"2. slecht gehumeurd, korzelig; cf. s.v. "netelig  neutelig (Gennep, ... ), neutelijk: neoutelik (Neer), neutelik (Haelen, ... ), neutəlik (Kapel-in-t-Zand, ... ), nuaetelik (Geleen), nuëtelik (Heel, ... ), nuëtelik zien (Venlo), nūūjtələk (Reuver), nŭŭtelik (Sevenum), nêûtelik (Meerssen), neuzerig: nuezərig (Montfort), nies: hai waas nieës (Ell), niees (Weert, ... ), nies (Tungelroy), nies zin (Tungelroy), niês (Altweert, ... ), nīēs (Nederweert), niesachtig: niesechtig (Ell), nieësechtig (Ell), niet goed gemutst: neet good gemöts (Limmel), niet goed gezind: niet goed gezind (Jeuk, ... ), niet te genieten: neet te genietə (Reuver), nors: nórs (As, ... ), nuilig: neulig (Eksel), nukkig: nukkig (Meeuwen), nukkig zīēë (Nieuwenhagen), oncontent: onkontent (Venlo), oonkontent (Maastricht), ŏncontent (Gulpen), ôncontent (Nunhem), onpatintig (< fr.): ps. algemene opmerking: in vragenlijst staat een dubbele ? boven de o; waarschijnlijk niet goed genoteerd. Heb het geïnterpreteerd en ingevoerd als een: ø (dus niet omgespeld!).  ŏnpasiënsig (Buggenum), ontevreden: ontevrae (Gulpen), prups: prùpsj (Heerlen), pruttelachtig: ps. deels omgespeld volgens Frings.  prø͂ͅtel}echtig (Buggenum), pruttelig: preutelig (Maastricht), prut’telieg (Bleijerheide, ... ), pəreutəlich (Maastricht), schabbig: sjebbig (Heerlen), sjuppig (Heerlen), sikkeneurig: sikkeneurig (Venray), slecht gelaunt (< du.): sjlêêt gəlauwnt (Epen), slecht gemoed: o.  šleͅ.ət˃ gəmu.ət (Eys), slecht gemutst: slèch gemuts (Eigenbilzen), slecht gemuurd: sjlèch-gəmōērt (Heerlen), slecht gezind: slech gezindj (Echt/Gebroek), slecht gezind (Leopoldsburg), slechtgezind (Leopoldsburg), slechte aard hebben: slechten aard hèbbe (Tungelroy), slechte zin: sjlechte zin (Posterholt), sjleëte zin (Kerkrade), sjlite zin (Vaals), sjlèchte-zin (Swalmen), slechte zin haan: sjlègtə zinn hāān (Nieuwenhagen), slechte zin hebben: sjlaete zin (Simpelveld), sjlechte zin höbbe (Geulle, ... ), sjlegtə zin (Hulsberg), sjlete zin (Vaals), sjlèchtə zin höbbə (Amstenrade), slechte zin (Maastricht, ... ), slechte zin hebbe (Maasbree), slechte zin höbbe (Reuver), slechte zin hhaan: sjlègtə zinn hà (Nieuwenhagen), slechtgehumeurd: sjlèch-gəmōērt (Heerlen), slecht gehumeerd zin (Schimmert), slechtgemutst: sjlech gemutsjt (Schaesberg), sjlecht gemutstj (Neer), sjlechtgemutst (Merkelbeek), slech gemöts (Maaseik), slēch gemuts (Eigenbilzen), slechtgezind: slecht gezind (Leopoldsburg), sleͅxtgəzent (Meeuwen), slèch gezind (Vlijtingen), slècht gezind (As), slècht gəzint (Loksbergen), slêch gezint (Hoeselt), spinaardig: spinorrig (Sevenum), ps. weet niet precies of invuller dit als één antwoord bedoelt!  spin-norrig (Sevenum), uit zijn doen: oet zien doen (Maastricht), van zijn tekst af: van ziene tekst aaf (Neer), vervelend: vərvéélənt (Reuver), vies: vies (Meeuwen), vregelachtig: vreigelechtig (Maastricht), zaniken: zannike (Oirlo), zanikkerig: zanekerig (Weert), ze niet goed haan liggen: zə ne.t˃ go.t h‧a l‧iqə (Eys), ze scheef hebben liggen: zə sjeef höb⁄bə liGə (Brunssum), ze slecht haan liggen: sjleët ligke han (Kerkrade), zə šleͅ.ət h‧a l‧iqə (Eys), ze slecht hebben liggen: ze sjlech hubbə likgə (Doenrade), zuur: zoer (Valkenburg), zōēr (Amby, ... ) boos zijn, slechtgehumeurd zijn || de pest in hebben || gehumeurd (slecht - zijn) || gemelijk [SGV (1914)] || gemelijk, korzelig || humeurig || humeurig, gemelijk || humeurig, korzelig, knorrig, kort aangebonden etc. || humeurig, pruilerig || knorrig || knorrig of boos zonder dat daar een geldige reden voor is [kummelijk, grimmig, gemelijk, gaperig] [N 85 (1981)] || knoterig; hij moppert al de hele dag || lastig, grommelend || niet weten wat te doen en daardoor onaangenaam gestemd zijn [moe worden, ruiteren, zich vervelen] [N 85 (1981)] || nors, snibbig, bits || slecht gehumeurd zijn || slecht gehumeurd, een slecht humeur hebbend [druilig, miezig, dof, paf, chagrijnig] [N 85 (1981)] || slecht gemutst zijn || slecht gestemd || slechtgehumeurd || slechtgehumeurd (- zijn) || slechtgehumeurd zijn || slechtgeluimd, prikkelbaar || stuursch, bokkig || uit zijn humeur, brommig, knorrig [miezerig] [N 85 (1981)] || uit zijn humeur, knorrig [gallig, gichtig, drollig, knorrig] [N 85 (1981)] || Wat een gemelijke kerel (altijd misnoegd, knorrig). [ZND 24 (1937)] III-1-4
slechtkwast slechtkwast: slɛxkwas (Maasbree), slɛ̄xtkwāst (Ottersum), šlęxkwas (Heel), šlɛxkwas (Heerlen, ... ), uitsmeerkwast: ūtšmīǝrkwas (Klimmen), verdrijver: vǝrdrīvǝr (Kerkrade) Brede kwast met een enkele rij borstels die wordt gebruikt bij het 'slechten', een bewerking die bij het binnenverfwerk wordt toegepast bij het in de verf schuren. Het slechten heeft ten doel oneffenheden in de verflaag te verwijderen. ø̄Nadat de schuurverflaag, die over het plamuur wordt aangebracht, met puimsteen is stijf geschuurd, wordt een weinig water op de natte verflaag gesprenkeld, en met den verfkwast luchtig nagestreken, waardoor het water grootendeels weer verwijderd wordt. Daarna worden met den slechtkwast, nadat weer water is opgesprenkeld, luchtig in dwarsrichting de overgebleven kwaststrepen verdrevenø̄ (Zwiers II, pag. 354). [N 67, 33b; div.] II-9
slechtvalk duivenstoter: doevesjtueter (Houthem, ... ), doevesjtûûter (Houthem, ... ), doevestôêter (Nederweert), grote duivenstoter: grote doevesjteuter (Sittard), grote klamper: doorgaans Frings, soms eigen spelling  gruəʔə klamʔər (Kwaadmechelen), grote sperwer: Frings  groͅu̯tə speͅləvər (Borgloon), grote stootvogel: grôôte stôôtvogel (Puth), grôôte stôôtvoogel (Puth), grote valk: grôôte valk (Urmond, ... ), klamper: alle roofvogels zijn klampers  klampər (Overpelt), geldt voor alles vogels van groep 11: vr. 82 tot en met 87. Frings, omgesp.  klampər (Lommel), noorse valk: noorse vallek (Weert), noorse vallkek (Weert), pelgrim: pelgrim (Roermond), slechtvalk: s(j)lechvalk (Brunssum, ... ), sjlechva.lk (Boukoul, ... ), sjlechvallik (Gulpen), sjlegvalk (Brunssum), slechtva:lk (Horst), slechvAlk (Stevensweert), slechvalk (Venlo), slegvalk (Urmond), sleͅx˃valk (Maaseik), slɛxtvalək (Kaulille, ... ), Frings  slēͅxvalk (Borgloon), slēͅxvalək (Diepenbeek), stootkop: sjtoatkop (Horn), stootsvogel: sjtōētsvōēgel (Brunssum), sjtôêsvôêjel (Kerkrade), stootvogel: sjtotvōēgel (Waubach), valk: vaalleͅk (Oost-Maarland), valk (Eigenbilzen, ... ), Frings; half lang als lang omgespeld  valək (Lanklaar), vdBerg; omgesp.  valək (Sint-Truiden, ... ) slechtvalk || valk: slechtvalk (40 grote uitgave van boomvalk [083]; alleen op trek en s winters; vangt grote vogels hoog in de lucht; zeldzaam [N 09 (1961)] III-4-1
slee gor: Vrigger wjodde de vlieetge bjèk opgestop dan loep t mèstemke onner water, dat bevroor in de winter en dan woor t teed vjèr de gor en de pikke oot te haole.  gor (Eigenbilzen), hijkstoel: nen èikstowel (Hasselt), nen èkstoewel (Hasselt), nen èkstoəl (Hasselt), Rijnl. Eisstuhl, id.  (h)èè.kstouë.l (Hasselt), tussen de o en de l staat bovenaan een kleine u  ənən ēkstōl (Hasselt), ijsbank: lange ei  n eisbank (Lommel), ijskast: ieskas (Dieteren, ... ), īskas (Susteren), ijsslee: de eislee (Spalbeek), iessjlei (Vlodrop), ijsstoel: een eistoel (Hasselt), eenen eistoel (Jeuk), eesstoel (Eigenbilzen), eesstuul (Vlijtingen), eestoel (Grote-Spouwen, ... ), eestool (Beek (bij Bree)), eikstoewel (Hasselt), eine eistaol (Bocholt), eine iestool (Bree, ... ), einen eestool (Opglabbeek), einen iestool (Bree, ... ), einen iəstoel (Opoeteren), eistoel (Alken, ... ), eistoeəl (Kwaadmechelen), ejstol (Bree), en iestol (Lanaken), ene eestoel (Zichen-Zussen-Bolder), ene iestool (Kaulille, ... ), ene istol (Kaulille), enen eeistoeəl (Gelinden), enen eestoewəl (Heers), enen eistoel (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), enen iestool (Neeroeteren, ... ), enen èstoe-l (Wellen), enen èstoel (Heers), enen èstoeəl (Wellen), enne eistoel (Hoepertingen), enne iestool (Moelingen), ējsstūl (Loksbergen), ēͅstōəl (Kuringen), i-jsstool (As), ie:sstool (Bocholt), ien eistoel (Houthalen), ies sjtool (Posterholt), iesjsjtool (Remersdaal), iessjtool (Gronsveld), iesstoal (Born), iesstool (Echt/Gebroek, ... ), iestoel (Sint-Huibrechts-Lille), iestool (Gruitrode, ... ), ieëstoel (Kaulille), ijsstoel (Heusden, ... ), inen eistoel (Ulbeek), innen éëstoewel (Alken), inə īstūl (Eksel), Istūl (Opglabbeek), iéssjtool (Gronsveld), iêsstül (Eksel), n eistoel (Heers, ... ), n iestoel (Kaulille), n iestool (Kaulille), n èstoel (Helchteren), n ɛɛstoel (Diepenbeek), ne eistoel (Peer, ... ), ne neistoel (Herk-de-Stad), nen eestoel (Borgloon), nen eestoeəl (Borgloon), nen eestuul (Rosmeer), nen eeəstoel (Borgloon), nen eeəstoeəl (Borgloon), nen eistoel (Beverlo, ... ), nen eiəstoel (Beverlo, ... ), nen ejəstoewəl (Zonhoven), nən eestoeəl (Zonhoven), nən ēͅsstul (Sint-Truiden), nən ēͅstūl (Houthalen), èè.sstôê.l (Zolder), éesstoel (Alken), éstoel (Rijkhoven), ê"sstoel (Beverlo, ... ), ənən îstool (Molenbeersel), ɛnən eəstoeəl (Engelmanshoven), [Met afbeelding].  ie:sstooël (Kaulille), De keinger loùte hun gjaan bè den ijsstoel dörre snôuw trekke.  ijsstoel (Kortessem), De pikkers (houten pieken) waren ongeveer 50 cm lang, met aan de onderkant een spitse ijzeren punt. De iessjtool is reeds lang uitgestorven.  iéssjtool (Herten (bij Roermond)), een plaats  ənən istool (Rotem), Franse è  eͅsstuəl (Heers), In de winter hadden de kinderen het vermaak op het ijs en bij het "sjliddere".  iessjtool (Herten (bij Roermond)), In de winter rijden de kinderen op den ijsstoel als daar genoeg sneeuw ligt.  eͅəstul (Niel-bij-St.-Truiden), Kinderen spelen met ijsstoelen en schaatsen.  īstōl (Meeswijk), lange oe  eestoel (Mettekoven), eistoel (Hasselt, ... ), enen eistoel (Bilzen), enen ɛɛstoel (Herk-de-Stad), nen eistoel (Zonhoven), nən eistoel (Genk), éəstoel (Wellen), puntje onder de e  ejəstūəl (Veulen), nən ejəsstul (Kortessem), nən ēstūl (Beringen), Ss. sub ijs.  ijsstoel (Zonhoven), èè.ësstōē.ël (Zonhoven), Sub ieswagel: Ook: ies-sjtool. Later werd het sjlei.  ies-sjtool (Brunssum), Sub SLEE, SLEDE. *: verouderd.  iessjtool (Posterholt), Sub èèswoagel: ook èèsstoel.  èèsstoel (Sint-Truiden), tussen het streepje end e t staat tussen haakjes nog een s  is-tōl (Lozen), VD: met den ijsstoel varen.  istu.l (Meeuwen), Vgl. strïkstoel.  aisstōēl (Tongeren), ijswagel: eene ɛsjwaoXel (Riksingen), eeswoogəl (Sint-Truiden), einen iezwagel (Mechelen-aan-de-Maas), enen eiswoagel (Sint-Truiden, ... ), enen ieswaagel (Opgrimbie), enen ieswagel (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), enen iswagel (Opgrimbie), ieswagel (Boorsem, ... ), ieswaogel (Lanaken), iezwagel (Opgrimbie), nən ēͅswoagəl (Sint-Truiden), Ook èèsstoel.  èèswoagel (Sint-Truiden), Ook: ies-sjtool. Later werd het sjlei.  ieswagel (Brunssum), ijswagen: ieswaage (Guttecoven, ... ), ieswage (Einighausen, ... ), over ijs  ieswaage (Geulle), pikslee: pikslei (Meerlo, ... ), schlitt (du.): en sjlit (Lontzen), en sliet (Welkenraedt), schlit (Montzen), schlitt (Baelen, ... ), sjliet (Bocholtz, ... ), sjlit (Eys, ... ), sjlitt (Rimburg), sliet (Eys), šli.t (Gemmenich), vgl. sjliette: sleeën.  sjliet (Kerkrade), schrikkelstoel: schrikkelstoel (Zichen-Zussen-Bolder), schrikstoel: schrikstoel (Sint-Truiden), slede: een sled (Leopoldsburg), en sled (Oostham), en slet (Lummen, ... ), en slid (Beringen), en slèt (Hamont), en slɛt (Leopoldsburg, ... ), slet (Kwaadmechelen, ... ), ən slet (Beverlo, ... ), niet zeker, misschien sted  en sled (Beringen), om de ploeg op te leggen  een slit (Tessenderlo), puntje onder de e  ən slet (Paal), slee: een slee (Genk, ... ), een slei (Eisden), ein slei (Maaseik, ... ), ein slei-j (Maaseik, ... ), ein sloj (Vliermaal), en sjlei (Sint-Martens-Voeren), en slee (Genk, ... ), en sleei (Hasselt), en sleej (Lommel, ... ), en sleif (Lanaken), en slej (Maastricht), en slieə (Mechelen-aan-de-Maas), en slooi (Val-Meer), en slooj (Bommershoven), en slèe (Martenslinde), en slèj (Hamont), eng slei-j (Mheer), in slē (Eksel), in slie (Wijchmaal), in slé (Houthalen), n s[l}èèj (As), n sjlei (Amby), n slee (Neerpelt), n sleei (Lommel), n sleeij (Stevoort), n sleej (Kaulille, ... ), n slei (Lanklaar, ... ), n sleij (Kanne), n slej (Eigenbilzen), n sli-j (Kuringen), n slie (Eksel), n šlei (Valkenburg), ne sle (Hasselt), schleej (Heerlen, ... ), schlei (Amby, ... ), schleij (Eijsden, ... ), sjle (Panningen), sjlee (Helden/Everlo, ... ), sjleej (Mechelen), sjlei (Amby, ... ), sjleij (Heel, ... ), sjlej (Epen, ... ), sjlē (Susteren), sjlēj (Swalmen), sjlĕĕj (Schinveld), sjleͅi (Amstenrade, ... ), sjlij (Simpelveld), sjléj (Heerlen), slee (Bree, ... ), sleei (Lommel, ... ), sleej (Ell, ... ), slei (Arcen, ... ), slei-j (Vucht), sleij (Afferden, ... ), slej (Eys, ... ), sleu (Herk-de-Stad, ... ), slē (Meijel), slēj (Venray), sleͅi (Kelpen, ... ), sleͅj (Gennep, ... ), sleͅjə (Maastricht), slieje (Oirlo), slieë (Bocholt, ... ), slij (Maastricht, ... ), sliê (Bree), sliêje (Eksel), slië (Peer), slīə (Bree), sloeë (Landen), sloi (Borgloon), slooi (Borgloon, ... ), slèi (Diepenbeek), slèij (Maastricht), slèj (Gennep, ... ), slé (Tessenderlo), slê (Beringen, ... ), slêe (Peer), slêeë (Hamont), slêi (Diepenbeek), slöj (Gennep, ... ), slɛij (Rekem), slɛɛi (Lommel), èn sleij (Lanaken), ən sle (Overpelt), ən slee (Peer, ... ), ən sleej (Kermt, ... ), ən slej (Hamont), ən slēj (Neerpelt), ən sle͂ (Lozen), ən sleͅij (Lanklaar), ən slɛj (Rekem), əŋ šleͅi (Vaals), #NAME?  slej (As), 50, 140: voetnoot 70  šlei (Roermond), [sic]  sleu (Kozen), Afl. sleijje.  sleij (Maastricht), De kinderen gaan met de slee het ijs op.  slè:j (Meeswijk), De sjneej lik diek genóg veur de sjleije.  sjlei:j (Roermond), e bijna i  šlej (Brunssum), e als in bed  n slei (Mopertingen), Ga buiten maar met de slee spelen.  slēi (Lommel), gebruiken de boeren om hun ploeg op te leggen  n sleu (Aalst-bij-St.-Truiden), kort  slooi (Ulbeek), Met de slee varen.  slē (Hamont), n Slej dient nie vjèr op t ees te vaore, mê waol vjèr op de snee.  slej (Eigenbilzen), om ploeg en eg naar het veld te slepen  en slej (Opgrimbie), over sneeuw  sjlei (Geulle), Sub ieswagel: Ook: ies-sjtool. Later werd het sjlei.  sjlei (Brunssum), Sub sjlejje: Wat diej kinger n lol höbbe mèt heur sjlei in de sjnië.  sjlei (Baarlo), Sub slieë.  sleej (Nederweert, ... ), Vgl. slói [z.o. slóoi], strïkstoe:l, strïkwôgël.  slée (Tongeren), Vgl. èè.sstôê.l.  slee (Zolder), vier of vijf plaatsen  ən slei (Rotem), voor een tocht  n slee (Bilzen), waar de boeren de ploeg op leggen  slei (Rotem), Z.o. strïkstoe:l, aisstoe:l, slée.  slóoi, slói (Tongeren), sleeg: [sic]  sleeg (Zichen-Zussen-Bolder), sleg (Zichen-Zussen-Bolder), sleep: sjleep (Ten-Esschen/Weustenrade), sleephout: sjleiphout (Grevenbicht/Papenhoven), sleur: Vgl. pag. 427: sleur, z.o. slee1.  sleur (Zonhoven), strikkelstoel: lange oe  strik`əlstoel (Rijkhoven), strikstoel: strik-stoel (Widooie), Geh. Tongeren. Zie: strikschoen. (t Daghet in den Oosten XI, 82)  strikstoel (Tongeren), I, II, III- (n. slée).  strïkstōēl (Tongeren), strikwagel: I, II, III.  strïkwôgël (Tongeren) **IJsstoel, prikslee. || **IJsstoel. || **IJsstoel: [IJsstoel]. || 1. Slede. || 1. Slee. || 2. Bobslee (voor kinderen). || 2. Slede. || [I]. Slee: 1. Voertuig rustend op metalen ribben, dat glijdend wordt voortbewogen. || [II.] Slede. || [IJsvermaak]: IJsslee. || [Slee]. || Een slede (om op de sneeuw te rijden). [ZND 06 (1924)] || Een slede (waarmee de kinderen op het ijs rijden). [ZND 31 (1939)] || Een slede (waarmee de kinderen op het ijs varen). [ZND B1 (1940sq)] || Een voertuig op twee evenwijdige metalen of met metaal beslagen ribben dat glijdend wordt voortbewogen over ijs of sneeuw [slee, slet, nar]. [N 88 (1982)] || Er werd een soort stoel in elkaar getimmerd waaronder ijzeren geleiders waren aangebracht (slede) en dan kon men zich op het ijs of op de sneeuw voortduwen met twee piekken. || Geheel uit planken vervaardigde ijsslede met ijzeren roeden. || I. Slee: voertuig zonder wielen. || IJsslede. || IJsstoel, arreslee. || IJsstoel, bobslee (v. kinderen), prikslee. || IJsstoel, slee. || IJsstoel. || IJsstoel: prikslee. || met de ijsslee rijden [narren, sleeën] [N 112 (2006)] || Noemt men het stalen onderdeel, dat over het ijs glijdt en dat geregeld geslepen moet worden, met een afzonderlijk woord? Zo ja, hoe luidt dit? [Lk 01 (1953)] || Prikslede. || Prikslee. || Prikstoel. || Schlit: Schlitten, Rodel. || slede [SGV (1914)] || Slede, ar. || Slede, slee. || Slede, sliert. || Slede. [Willems (1885)] || Slede: een eenvoudig voertuig dat kon glijden, waarop o.a. de eg geplaatst werd. || Slede: slede. || Slee, slede. || Slee, waarmede men zich met behulp van 2 "pikkers"over het ijs voortduwde. || Slee. || Slee1: 1. IJsstoel. || Slee: 1. Slee. || Soort slee; ijsstoel. III-3-2
slee add. prikslee: priksleej (Venray) Prikslede (kleine glij-slede). III-3-2
slee, support galiot: galijǫt (Bevingen), sergeant: sǝržant (Bilzen), slee: slēj (Heijen, ... ), slęj (Meerlo, ... ), slɛj (Zutendaal), šlē (Helden, ... ), support: søpǫrt (Neeritter, ... ) Het verschuifbare onderdeel van de draaibank waarop de beitelhouder is gemonteerd. De slee kan evenwijdig aan de hartlijn van de draaibank verplaatst worden. [N 33, 269] II-11
slee: arrenslee ar: ar (Lutterade), traneau (fr.): traineau (Aubel) Een voertuig op twee evenwijdige metalen of met metaal beslagen ribben dat glijdend wordt voortbewogen over ijs of sneeuw [slee, slet, nar]. [N 88 (1982)] || Slede. [Willems (1885)] III-3-2
sleedoorn doornstruik (dorre-): -  durzestroek (Venray), Veldeke 1979, nr. 1 (ook, maar minder: de sleejdoorn)  d’n durzestroek (Venray), duivelskers: -  duuvelskees (Echt/Gebroek), himbeer: Veldeke  hiembeer (Waubach), hondskriek: [Prunus spinosa]  hóndskrīēk (Tongeren), kriek: krikken (Zonhoven), Veldeke sleedoorn  krieëk (Waubach, ... ), kriekel: kreekəl (Epen), kriekelenstruik: kr‧iəkələštrū.k m. (Eys), WLD  kreekelleschtroek (Vijlen), kriekelpruim: Endepols  krekeprom (Maastricht), kriekelpruimpje: krekepruimpkes (Maastricht), kriekenboom: ± WLD  kriekeboom (Vlijtingen), kriekenhaag: [Prunus spinosa]  krīēkëhôog (Tongeren), kriekenstruik: -  kreeke-sjtroe:k (Mheer), kweestruik: kweesjtroek (Roermond), meidoorn: -  meidoorn (Bree), pruimpjeshout: -  priemkeshout (Bree), schriekiekel: sjriiëkieëkel (Simpelveld), schriekriek: schreekreek (Amby), schriekriekel: schriekrekele (Schinnen), #NAME?  sjrîêkrîêkele (Klimmen), -  sjriekiekel (Schaesberg), sjrè = oude benaming voor: wrang; later heeft men de betekenis niet meer ingezien en is men van sjnjè (sneeuw) gaan spreken  sjrèkreekəl (Berg-en-Terblijt), schriekriekelenstruik: ± WLD zelden  sjrîêkrîêkele-sjtrōēk (Klimmen), schriekriekelstruik: WLD  sjriëkriëkəl-sjtrōēk (Wijnandsrade), slee: sjlei (Geleen), sjleije (Nieuwstadt), sleijə (Maastricht), slie (Genk), slieë (Blitterswijck, ... ), -  sli:j: (Vechmaal), 1) plant; 2) sleeuw (van tanden sliehoag = sleedoornhaag  slie (Genk), eigen spellingsysteem lastig te sjrieve  sjlai (Neer), ideosyncr.  schlei (Eijsden, ... ), sleedoorn: schleidoon (Vaals), sjleidaore (Sittard), sjleideure (Geulle), sjlieedeure (Doenrade), sjlieë’doar (Bleijerheide, ... ), sjliēëdore (Hoensbroek), sjlèdorn (Schimmert), slee-doorn (Itteren), sleedoorn (Stein), sleedoren (Maastricht), slie doren (Ubachsberg), sliedoorn (Blerick, ... ), slie’je-dör (Oirlo), sliëdaore (Venlo), -  sjleidör (Limbricht), sleedoorn (Echt/Gebroek, ... ), sleideur (Geleen), slie dör (Arcen), sliêdo:rə (Geistingen), eigen spellingsysteem  sjleedoorn (Merkelbeek), eigen spellingsysteem meerv. dur  slei dor (Meerlo), Endepols (? - onduidelijk)  sliedeure (Maastricht), ideosyncr.  sjleedaor (Sittard), sjleedaur (Sittard), sjleedeur (Sittard), sleìdoorn (Sittard), slīēdoorn (Hoensbroek), sléêdoorn (Thorn), IPA, omgesp.  sliʔədar (Kwaadmechelen), sliʔədarəs (Kwaadmechelen), Nijmeegs (WBD)  sleedoorn (Meijel), Veldeke  sjlieëdöër (Waubach), Veldeke 1979, nr. 1 meer: d¯n durzestroek  de sleejdoorn (Venray), Veldeke sleedoorn  sjlieëdoor (Waubach, ... ), WBD/WLD  sjleedoorn (Grevenbicht/Papenhoven), sliedoorən (Maastricht), WLD  schleedörre (Geverik/Kelmond), schléédoorn (Schimmert), sjlaedör (Guttecoven), sjleedoorn (Posterholt), sjlieədoeərə (Heel), sjliêdörə (Doenrade), sleeduir (Montfort), slīēdaorə (Venlo), slée déúr (Born), sleekriekel: sjlekrekel (Gulpen), Veldeke sleedoorn  sjlieëkrieëkele (Klimmen, ... ), WLD  sjleekrekelə (Oirsbeek), sleekriekelenstruik: slieĕkrieĕkele strōēk (Noorbeek, ... ), Veldeke  ’ne sjlieëkriëëkelesjtroek (Klimmen), sleekriekenstruik: šl‧ii̯əkr‧ēkəštrū.k m. (Ingber), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones ie = lang / oe = lang  sjleekrieëkesjtroek (Gulpen), sleen: sjleene (Swalmen), sleen (Gennep, ... ), sleen (stoott.) (Echt), sliene (Jeuk), slieën (Venlo), slieëne (Venlo), sliëne (Venlo), sliən (Niel-bij-St.-Truiden), -  slie:nje (Dilsen), boom en de vruchten  slēənə (Meeswijk, ... ), vcroeger gebruikt als sluiting van een worst bij de huisslacht  slieën (Castenray, ... ), Veldeke  sjlaen (Haelen), Veldeke aangepast struik  slieën (Tienray), Veldens dialekt  slienen (Velden), Venlo e.o.  slene (Maasbree), WLD  sjleene (Swalmen), sliêne (Kesseleik), sliën (Venlo), slīē.jen (Thorn), sleenbeer: -  sle:mbərə (Meterik), sleendoorn: sleendóóre (Pey), slééndeur (Pey), WLD  sleendeure (Montfort), sleenstruik: sjlainsjtroek (Horn), slieènstroek (Ittervoort), -  sleenstroek (Mechelen-Bovelingen), WLD  slīēnstroek (Maasbree), sleentdoorn: slintj dēūre (Montfort), sleentdoornstruik: -  slintjdaorestroek (Montfort), sleestruik: eigen spellingsysteem latsig te sjrieve  sjlai-(sjtroek) (Neer), slenen: -  sleenje (Maasbracht), slenenstruik: sjliene-sjtroek (Reuver), sjlíènesjtroek (Beesel), sleenestroek (Gennep, ... ), sleenestruuk (Gennep, ... ), slienestroêk (Boekend, ... ), slīēnestrōēk (Horst), -  sjliëëne sjtroek (Kessel), sleenestroek (Stokkem), slienesjtroek (Reuver), ideosyncr.  sjleenesjtroek (Vlodrop), WBD/WLD ó even gesloten als oo  slīēnestrók (As), WLD  sleenə-strŏĕk (Gennep), sneeuwdoorn: -  snjeèdoren (Uikhoven), sneeuwkriek: snjeèkréken (Uikhoven), sneeuwkriekel: eigen spellingsysteem  sjnèèkrekele (Schinnen), WBD/WLD  snjèèkrekəl (Urmond), steen: WBD/WLD = sleedoorn  stīēnə (As, ... ), struik: sjtroék (Tegelen), wacholder: Veldeke  wacholder (Waubach), wild pruimpje: wiel prèmkes (Hasselt), wilde kriek: wil krieken (Eksel), wilde pruim: wilj proe:m (Herten (bij Roermond)), WLD  wilprōēme (Itteren), zwarte doorn: zjwarte doar (Roermond) De doornachtige heester met langwerpige bladeren en harde blauwe wrange vruchten (sleedoorn, sleepruin, sleien, trekkebek, bels, slendoorn, slien, biels). [N 82 (1981)] || De vrucht van de sleedoorn (snijer, slien, slekerbes, wilde pruim). [N 82 (1981)] || sleedoorn [Goossens 1b (1960)], [N 92 (1982)] || sleedoorn struik [DC 56 (1981)] || sleedoorn, de doorn || sleedoornstruik || sleedoornstruik, sleepruim || sleedoornvrucht III-4-3
sleedoorndoorn worstenpin: grbuikt om einden van worst vast te steken  wōrstepin (Blitterswijck, ... ) sleedoorn-doorn III-4-3
sleedoornhaag sleehaag: sliehoag (Genk) sleedoornhaag III-4-3