e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
blaasbalgtrekker blaasbalkketting: blǫas˱balǝkkęteŋ (Heerlen), kettel: ke ̞tǝl (Eigenbilzen), kętǝl (Bevingen, ... ), ketting: kęteŋ (Loksbergen, ... ), stang: staŋ (Bilzen), trekbeugel: tręk˱biǝgǝl (Bilzen), tręk˱bȳjǝl (Spekholzerheide), trekijzer: tręk˱ęjzǝr (Jeuk), trekker: trękǝr (Ophoven), trekkettel: trękkętǝl (Rothem), trekketten: trękkɛtǝ (Simpelveld), trekketting: trękketeŋ (Herten), trękkęteŋ (Klimmen), trekketting met handvat: trekkęteŋ met hantj˲vat (Montfort), trękkęteŋ męt hantj˲vat (Reuver), trɛkkęteŋ męt hant˲vat (Neeritter), trekstang: trɛkštaŋ (Wijnandsrade) De ketting waarmee de smidsblaasbalg via een hefboom en trekstangen in beweging wordt gebracht. [N 33, 13] II-11
blaasleiding blaasbuis: blaasbuis (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Emma, Maurits]), bloasbȳs (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), blǫǝsbȳs (Heerlen  [(Emma)]   [Maurits]), blǭsbȳs (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma]  [Maurits]), blǭsbø̄š (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Maurits]), blaasleiding: bloaslęjdeŋ (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]  [Maurits]), blǫǝslɛjdeŋ (Heerlen  [(Emma)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), blǭslęjdeŋ (Geleen  [(Maurits)]   [Emma]), blaasleidung: bloǝslajduŋ (Chevremont  [(Julia)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), bloǝslajtuŋ (Kerkrade  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale, Laura, Willem-Sophia, Oranje-Nassau II] [Julia]), blaaspijp: bluǫ.spę̄.p (Zolder  [(Zolder)]   [Emma]), blaasroor: bl ̇ǫasrø̄ǝr (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Willem-Sophia]), bloasrø̄r (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Domaniale, Wilhelmina]), bloǝsrø̄r (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale, Laura, Willem-Sophia, Oranje-Nassau II, Maurits]  [Domaniale] [Emma]), bloǝsrø̄ǝr (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bloǝsrø̜jr (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Winterslag, Waterschei]), blǫǝsrø̄r (Heerlen  [(Emma)]   [Laura, Julia]), blǭsrø̜r (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Domaniale]), vulbuis: vulbuis (Thorn  [(Maurits)]   [Zolder]) De leiding waarmee het opvulmateriaal door middel van samengeperste lucht in de ontkoolde ruimte wordt geblazen. Aan het einde van de leiding bevindt zich de vulschop. [N 95, 559; monogr.] II-5
blaasmachine blaasmachine: bl ̇ǫasmǝš ̇iŋ (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), blaasmachine (Lanklaar  [(Eisden)]   [Zolder]), bloasmašin (Oirsbeek  [(Emma)]  , ... [Willem-Sophia]  [Emma]), bloasmašiŋ (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), bloasmǝšin (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma, Maurits]), bloasmǝšīn (Lutterade  [(Maurits)]   [Winterslag, Waterschei]), bloǝsmašin (Chevremont  [(Julia)]   [Domaniale, Wilhelmina]), bloǝsmašiŋ (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale, Laura, Willem-Sophia, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Emma, Maurits]  [Domaniale] [Emma]), blōǝsmasiŋ (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bluǫ.smǝšin (Zolder  [(Zolder)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), blǫǝsmašiŋ (Heerlen  [(Emma)]   [Laura, Julia]), blǭsmašin (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Julia]), blǭsmašīn (Thorn  [(Maurits)]   [Maurits]), blǭsmǝšin (Geleen  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Maurits]), blǭsmǝšīn (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), blazer: blazer (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Domaniale, Laura, Willem-Sophia, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Maurits]), blø̜̄zǝr (Zie mijnen  [(Domaniale / Laura / Willem-Sophia / Oranje-Nassau II / Oranje-Nassau III / Maurits)]  [Eisden]), spuitmachine: spuitmachine (Eisden  [(Eisden)]   [Eisden]) Machine waarmee het opvulmateriaal, vaak wasserijstenen, onder druk in een op te vullen ruimte kan worden geblazen. [N 95, 557; monogr.] II-5
blaasmachinist blaasmachinist: blaasmachinist (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]   [Willem-Sophia]), bloasmašǝnes (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]  [Maurits]), bloǝsmašines (Kerkrade  [(Domaniale)]  , ... [Emma] [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bloǝsmašinest (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Emma]  [Domaniale]), bloǝsmašǝnes (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Emma]), blōǝsmašines (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Maurits]), blǫǝsmašǝnes (Heerlen  [(Emma)]   [Eisden]), blǭsmašenes (Geleen  [(Maurits)]   [Domaniale]), blǭsmašenest (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Emma, Maurits]), blǭsmašines (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Laura, Julia]), blǭsmašinest (Meijel  [(Emma / Maurits)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]  [Maurits]), blǭǝsmašinest (Kerkrade  [(Domaniale)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]), blaasman: bloasman (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), blazer: bloazǝr (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Wilhelmina]), blø̜̄zǝr (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Domaniale, Laura, Willem-Sophia, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Maurits] [Domaniale]), blø̜̄ǝzǝr (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]), blø̜ǝsǝr (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bl˙ø̜ǝzǝr (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), op de blaasmachine staan: op dǝ bloǝsmašiŋ štoǝ (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Eisden]), spuitmachinist: spø̜jtmašǝnes (Eisden  [(Eisden)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Arbeider die de blaasmachine bedient. [N 95, 137; monogr.] II-5
blaasontsteking blaas entz?nd (~du.): bloas entzunt (Vaals), blaas-entz?ndung (du.): bloasenttsündoeng (Kerkrade), blòəsóntsunding (Heerlen), blaaskoliek: blaoskoliek (Maastricht), blaasontsteking: blaasontsteking (Heythuysen, ... ), blaesontsteaking (Eys), blaesontsteking (Heerlerbaan/Kaumer), blaos-ontstééking (Gennep), blaos-òntstaeking (Venray), blaos-óntstêêking (Epen), blaos-ôntsjtaeking (Herten (bij Roermond)), blaosoensjteking (Merkelbeek), blaosonstèking (Thorn), blaosontschteking (Amby), blaosontsjtaeking (Beek), blaosontsjtaiking (Roermond), blaosontsjteëking (Gulpen), blaosontsjtèking (Doenrade, ... ), blaosontsjtéking (Kapel-in-t-Zand), blaosontsjtééking (Beesel, ... ), blaosontstaeking (Boekend, ... ), blaosontstaiking (Ell, ... ), blaosontsteaking (Blerick), blaosontsteking (Blerick, ... ), blaosontstjekking (Maasniel), blaosontstèking (Ittervoort, ... ), blaosontstèèking (Thorn), blaosontstékking (Meijel), blaosontstééking (Kelpen, ... ), blaosoontsteking (Maastricht, ... ), blaosŏntstaeking (Geleen), blaosŏntstēēking (Nieuwenhagen), blaosòntstaeking (Echt/Gebroek), blaosòntstééking (Urmond), blaosónsjtééking (Amstenrade), blaosóntsjtaeking (Geleen), blaosóntsjtééking (Susteren), blaosóntstééking (Meijel), blaosôntsjtééking (Reuver), blaosôntstaeking (Oirlo, ... ), blaoësóntstae:eking (Kaulille), blaòs-ontstàèking (Sevenum), bloaontsteking (Zutendaal), bloas ontstēēking (Venray), bloas-untsjtèking (Wijlre), bloasoantstééking (Stevensweert), bloasonsjtee͂king (Wijnandsrade), bloasonsjteiking (Vlodrop), bloasonsteking (Peer), bloasontsjteking (Schinnen), bloasontsteĕking (Brunssum), bloasontstjaiking (Melick), bloasontstèking (op t water hebbe) (Meerlo), bloasontstêking (Kesseleik, ... ), blosontstɛ.kiŋ (Meeuwen), blŏasŭntschtĕkíng (Schimmert), bloͅaso.ntšteͅ.akeŋ (Eys, ... ), blwosonstêking (Hoeselt), blâos-ôôntsjééking (Swalmen), blâôsontstèking (Tienray), blòəsóntsjtêêking (Heerlen), druppelpis: druppelpis (Born, ... ), het aan de blaas hebben: haet ət aan də blaos (Grevenbicht/Papenhoven), t an de blaos hebbe (Oirlo), het op de blaas hebben: Omschr.  `t op de blaos höbbe (Boorsem), het op het water hebben: ich hem ’t op ’ t wátter (Eksel), iet op de blaas: iet op de blaas (Lommel), kou op de blaas: een kou op de blaas (Gruitrode), ka op de bloas (Eigenbilzen, ... ), ka oppe bloas (Eksel), ka:w oppe bläös (Bocholt), kaa op de bloës (Bilzen), kaa op de blòeës (Borgloon), kaa op zen bloös (Kortessem), kaa opde bloas (Vorsen), kaa oppe blooês (Eksel), kaa oppe blooës (Eksel), kaa òp dë blwòis (Tongeren), kaap de blous (Houthalen), kaaw op zien bloas (Achel), kaoj òppə blaos (Heel), kau op də bloas (Simpelveld), kauw op de blaes (Stein), kauw op de blaos (Kanne), kauw oppe bloas (Bree), kaw op de blaos (Caberg, ... ), kaw op te bloas (Rekem), kaw oppe blaos (Maaseik), kaw oppe blaoës (Kaulille), kaw oppe bloas (Maaseik), kaw opte blaos (Maaseik), kaô op de bloas (Sint-Truiden), kā op ed blwos (Hoeselt), koa op de bloows (Jeuk), koaj oppe bloas (Kinrooi), koj op de bloas (Geistingen), koj oppe bloas (Kinrooi), kou op de blaas (Alken, ... ), kou op de blaos (Kunrade), kou op de bloas (Gulpen, ... ), kou op zijn blaas (Lommel), kow op de bloas (Neeroeteren, ... ), kow op də blōs (Montzen), kàw oppe blaos (As), káá ōēp də blòòwəs (Loksbergen), kô.j oppe bloas (Weert), kə up de blowəs (Loksbergen), n kaw op de blaos (Maastricht), ne kaa op òer blòeës (Gors-Opleeuw), ne kaa oppe bloas (Hechtel), në ka oppë bluas (Hoeselt), énne kaa op z`n bloe-es höbbe (Vliermaal), kou op het water: kaa op ’t wátter (Eksel), koude op de blaas: kèld oppe blaos (Maasbree), koude pis: kaaë pie.s (Borgloon), kouwe pis (Waubach), koupis: kae pis (Eigenbilzen), kawpis (Gronsveld), kāpis (Wellen), kraaltjespis: krelkespis (Boorsem, ... ), krelkṣpis (Bocholt), figuurlijk  kraelkespes (Kinrooi), Met beetjes.  krelkes-pis ? (Neer), ontsteking: ontsteeking (Eksel, ... ), ontsteking aan de blaas: ontsjtaeking aan de blaos (Reuver), ontsteking op de blaas: ontstaeking op de bloës (Bilzen), ontsteking op de bloaws (Jeuk), ontsteking opde blaas (Zonhoven), op het water: op te water (Swalmen), oude mannetjeskwaal: aldeménkeskwaol (Venlo) blaasontsteking || Blaasontsteking: ontsteking van de urineblaas (koupis, droppelpis). [N 84 (1981)] || Blaasontsteking: ontsteking van de urineblaas (koupis, droppelpis, krelkespis, kou op de blaas). [N 107 (2001)] III-1-2
blaaspijler blaaspijler: bloaspęjlǝr (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Emma]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), bloaspīlǝr (Lutterade  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bloǝspajlǝr (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]), bloǝspęjlǝr (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Julia]), blōǝspęjlǝr (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Domaniale]), blǫǝspęjlǝr (Heerlen  [(Emma)]   [Laura, Julia]), blǭspęjlǝr (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Emma]  [Maurits]  [Wilhelmina]  [Maurits]  [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]), blaasstreb: bl ̇ǫasštrēp (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Zolder]), bloasštrēp (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Domaniale]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bloǝsštrēp (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale, Laura, Willem-Sophia]  [Domaniale] [Willem-Sophia]), blǭsštrēp (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), blaastaille: blāstęj (Lanklaar  [(Eisden)]   [Wilhelmina]), bluǫstęj (Zolder  [(Zolder)]   [Eisden]) Pijler waarvan het ontkoolde gedeelte door middel van een blaasmachine met van elders aangevoerde stenen wordt opgevuld. De invuller uit Q 3 schrijft over de blaaspijler dat dit een "taille" is waar de stenen voor de "stape" onder druk ingeblazen worden. [N 95, 538; monogr.] II-5
blaassilene tonnetje: Veldeke blaassilene VD: = gewone silene (Silenus L.), verwant aan de koekoeksbloem  tunneke (Klimmen) blaassilene [N 92 (1982)] III-4-3
blaassteen blaaspijn: blaospien (Montfort), blaassteen: blaossjtein (Swalmen), bloasstein (Kesseleik) Nier-, gal- en blaassteen: steenachtige zelfstandigheid in galblaas, nieren of blaas (steen, graveel, graveelsteen). [N 84 (1981)] III-1-2
blad blad: blad (Zie mijnen  [(Domaniale / Laura / Willem-Sophia / Oranje-Nassau II / Oranje-Nassau III / Emma / Maurits)]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), blat (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]) Het bewerkte gedeelte van een rondhout. Zie ook het lemma Rondhout Van Een Platte Kant Voorzien. [N 95, 308; monogr.] II-5
blad (alg.) blaadje (dim.): bleedsje dim (Maastricht), blèèdsje (As, ... ), etym. (e.d.), zie boek  bliëke (Zonhoven), blaar (mv.): bladeren  blaar (Vijlen), blad: blaad (As, ... ), blaat (Amby, ... ), blad (Afferden, ... ), blat (Beringen, ... ), blat; mv. bloͅuər; dim. blɛiʔən (Lommel), blatt (Rimburg), blaât (Altweert, ... ), blāād (Heer, ... ), blāāt (Arcen, ... ), bload (Beverlo), bloat (Hasselt), bloid (Eijsden), blōͅt (Beverlo), bläot (Gronsveld), blad  blat (Vijlen, ... ), etym. (e.d.), zie boek  blao.ët (Zonhoven), mv. blaar, vero. bliër  blḁḁ.d (Hasselt), V.  blad (Mechelen), verkl.w.: bleejtje  blat (Heerlen), blader (mv.): blājər mv (s-Gravenvoeren), loofblad: loofblad (Leopoldsburg), loofboomblad  loofblad (Leopoldsburg), meiblad: jong blad  meijblaad (Maastricht), roesel: bladziekte  roesel (Hasselt) blad [N 92 (1982)], [SGV (1914)] || blad ve boom || blad ve boom, dim. || blad ve plant [Goossens 1b (1960)], [N 75 (1975)] || bladziekte || Hoe noemt u: het blad van een loofboom [N 75 (1975)] || jong blad III-4-3