e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
blazen blazen: bl"zə (Hees), blaeze (Heerlerbaan / Kaumer / Bauts / Rukker), blaoze (Asselt, ... ), blaozen (Baarlo, ... ), blaozə (Loksbergen, ... ), blazen (Montfort), blāōze (Schimmert, ... ), blāōzen (Heythuyzen), blāwzə (Halen), blēͅze (Beek), blo.zə (Hasselt), bloaze (Baexem, ... ), bloazen (Houthalen, ... ), bloazə (Opheers, ... ), bloost (Eksel), blooze (Jeuk, ... ), bloozen (Meeswijk), bloozə (Maastricht), blose (Gemmenich), blouəzə (Eys), bloze (Bunde, ... ), blozen (Mechelen-aan-de-Maas), blozə (Neeroeteren), bloəzə (Bokrijk, ... ), blō (Koersel), blōāze (Maasbracht), blōūze (Ospel), blōze (Maastricht), blōzə (Kanne, ... ), blōəzə (Beverst, ... ), blōͅ:zə (Moresnet), blōͅrə (Leopoldsburg), blōͅsə (Tessenderlo), blōͅsən (Koersel), blōͅzə (Beverlo, ... ), blōͅəzən (Hamont), bloͅrən (Hamont), bloͅwəzə (Lommel, ... ), bloͅwəzən (Lommel, ... ), bloͅzṇ (Kwaadmechelen), bloͅzə (Hasselt, ... ), bloͅəzə (Achel, ... ), bloͅəzən (Achel, ... ), bluoizə (Tongeren), bluwoͅzə (Tongeren), bluzə (Genk, ... ), blū(ə)zə (Bocholt), blūəzən (Houthalen), blwoaze (Stein), blwoizə (Tongeren), blwozze (Hoeselt), blwoͅzə (Val-Meer), blyzə (Meeuwen), blyəzə (Opglabbeek), bláóze (Pey), blòze (Mechelen), blôze (Valkenburg), blôôze (Puth), bləzə (Eigenbilzen), Bree Wb.  bloaze (Bree), eigen spellingsysteem  blaoze (Geleen, ... ), bloaze (Meerlo), bloëeze (Schinnen), Endepols  blaoze (Maastricht), blooze (Maastricht), bloze (Heer, ... ), Gronsveld Wb  blaoze (Gronsveld), ideosyncr.  blaoze (Noorbeek, ... ), blaozen (Noorbeek), blazen (Maastricht), bloaze (Kerkrade, ... ), bloze (Doenrade), blôze (Melick), IPA  blazə (Kwaadmechelen), ook: zich dik maken  bloëze (Bilzen), Veldeke  blaoze (Echt / Gebroek, ... ), bloaze (Nunhem, ... ), Veldeke 1979 nr. 1  blaoze (Venray), Veldeke (aangepast)  blāōze (Tienray), Veldeke, eventueel aangevuld met systeem Jones  blaoze (Gulpen), WBD/WLD  blaozen (Ophoven), blaozə (Beesel, ... ), bloaze (Lutterade), bloazə (Simpelveld), bloozə (Maastricht, ... ), bloze (Caberg), blōōzə (Maastricht), blòzen (Stein), ± WLD  bloazə (Wijnandsrade), bobbelen: bubǝlǝ (Voerendaal), bolderen: bø̜ldǝrǝ (Tegelen), hobbelig liggen: hubǝlex legǝ (Venlo), in het wars liggen: in ǝt wē̜ǝš liqǝ (Eijsden), in vouwen liggen: e vǫwǝ li-jǝ (Montzen), kissen: \'sch wordt op z\'n duits uitgesproken\'  kiessche (Amby), lobberen: løbǝrǝ (Voerendaal), niet glad liggen: ni glǭt legǝ (Bilzen), nēt glāt legǝ (Born), niet plat liggen: ni plat legǝ (Bilzen), ni plat legǝn (Zolder), onegalig liggen: onejālex leqǝ (Bleijerheide), ongelijk liggen: ongǝli-jk legǝ (As), ongǝlęjk legǝ (Bilzen), ongǝlīk legǝ (Stein), ongǝlīk leqǝ (Eisden), ongǝlīk liqǝ (Ransdaal), robbelen: robǝlǝ (Echt), scheef liggen: šęjf legǝ (Meerssen), schuins liggen: šȳns legǝ (Neeroeteren), sissen: sisse (Pey), spijen: speie (Eigenbilzen), WBD/WLD  sjpujjə (Nieuwenhagen), spi-je (As), spoezen: sjpoeze (Lutterade, ... ), sjpōēze (Doenrade, ... ), spoezen (Ospel), spōēze (Blerick), eigen spellingsysteem  sjpoeze (Schinnen), spoeze (Ell), ideosyncr.  sjpoeze (Roermond, ... ), spoeze (Neer), WBD  spōēzə (Meijel), WBD/WLD  sjpoezə (Kapel in \'t Zand), sjpōēzə (Amstenrade), spoezən (Urmond), sproezen: sjproese (Noorbeek, ... ), sjprōēsə (Epen), sproezen (Ittervoort), spuwen: \'oude\' spelling  spouwe (Meijel), cassettebandje  spauwen (Meijel, ... ) blazen [DC 37 (1964)], [N 10b (1961)] || Hoe noemt u het geluid dat katten voortbrengen als zij kwaad zijn (blazen, spuwen) [N 83 (1981)] || Oneffen liggen, van kleding gezegd. [N 59, 189] II-7, III-1-1, III-2-1
blazen op een muziekinstrument treuten: tröte (Venlo), trööte (Venlo) Trompet blazen. || Trompetten. III-3-2
blazer blazer: bloasǝr (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Domaniale]), bloǝzǝr (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Eisden]), blø̄zǝr (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]   [Emma, Maurits]), blø̜̄zǝr (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale, Laura, Willem-Sophia, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Emma, Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]  [Willem-Sophia]  [Oranje-Nassau I-V]  [Domaniale]  [Maurits] [Domaniale]), blø̜̄ǝzǝr (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Emma]), blø̜ǝzǝr (Heerlen  [(Emma)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), blę̄zǝr (Chevremont  [(Julia)]   [Eisden]), blōzǝr (Eisden  [(Eisden)]  , ... [Zwartberg, Eisden]  [Julia]), blǫǝzǝr (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Domaniale]), blǭzǝr (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Wilhelmina]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Maurits]  [Maurits]), gasbel: gāsbęl (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Domaniale]), sisser: sesǝr (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Winterslag, Waterschei]), souffleur: souffleur (Lanklaar  [(Eisden)]   [Winterslag, Waterschei]) Een uitstroming van gas uit een nauwe spleet van de koollaag of het nevengesteente. Volgens de invuller uit Q 121c kwam het verschijnsel met name voor in gasrijke mijnen zoals de Maurits, de Emma of de Hendrik. In het Kempens Bekken kent men volgens de zegsman uit L 417 geen blazers. Wel komen er ooit plotselinge uitbarstingen voor. [N 95A, 16; monogr.] II-5
bledikanted enkel bed: eͅŋkəl beͅt (Bilzen) bed [N 56 (1973)] III-2-1
bleek blass (du.): blas (Belfeld, ... ), blas ōēt zeen (Roggel), blàs (Nieuwenhagen, ... ), blàs gezicht (Welkenraedt), e zuut blas ōēt (Hoensbroek), hae [h‧aet} ən blassə [kl‧uer} (Montfort), hae kiektj dei blas oet (Nunhem), hae zut blas oēt (Voerendaal), hae zuut [blas oe.t} (Montfort), hae zuut der blas ōēt (Swalmen), hae zuut ⁄r blas oet (Klimmen), he is eze blas (Welkenraedt), heij is blas (Margraten), heä is zö blass (Lontzen), he͂.ə is əzu bla.s (Eupen), hä is e sû blas (Kelmis), häe ziet blas oet (Bleijerheide), hè zuutter erg blāōs oet (Helden/Everlo), hè zūūt blàs ōēt (Amstenrade), hèr zīēt blàs ōēt (Mechelen), héé kiekt mich te blāō.s (Panningen), héé ziet blas oet (Wittem/Partei), héë zuut er blas (Heerlen), ə is ozuə blas (Welkenraedt), (blÅØ.s = bleek).  héé zūūtter blāō.s ōē.t (Panningen), Dit zegt men voor bleek!  blas (Maasbracht), Zo wordt het ook genoemd.  blass (Tegelen), bleek: a bleik gezicht (Elen), bleech (Kerkrade, ... ), bleeik (Merselo, ... ), bleejek geziegt (Lommel), bleejk (Wellerlooi), bleek (Amstenrade, ... ), bleek gezich (Beverst, ... ), bleek gezicht (Beverlo, ... ), bleek geziech (Vliermaal), bleek gezieg (Heers, ... ), bleek gezig (Hoeselt, ... ), bleeək (Griendtsveen), bleiik (s-Herenelderen), bleik (Amby, ... ), bleik as de doe‧d van ieperen (Weert), bleik gezich (Beverst, ... ), bleik gezicht (Bree, ... ), bleik geziech (Groot-Gelmen), bleik ōēt zēēn (Schimmert), bleiək gezicht (Opoeteren), blejek (Blitterswijck), blek gəzich (Diepenbeek), bleïk (Weert), blēējk (Heijen), blēīk (Heer, ... ), blēk (Martenslinde), blēͅ`k bəzech (Mechelen-aan-de-Maas), blēͅik gəzecht (Opglabbeek), bleͅik gezich (s-Herenelderen), bleͅjk (Kortessem, ... ), bleͅjk gezīch (Kortessem), bli.k (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), bli:k (Beringen), bli:ək (Beringen, ... ), blieek (Lottum, ... ), blieek gezicht (Hechtel, ... ), bliejk (Well), bliejək (Leopoldsburg), bliek (Halen), bliek gezich (Kuringen), bliek gezicht (Beringen, ... ), bliek geziecht (Stevoort), bliek va gezīəcht (Stevoort), blieèk (Arcen), blieë gezicht (Tessenderlo), blieëk (Oirlo, ... ), blieëk gezicht (Kwaadmechelen), blieək (Horst), bliēēk (Meerlo), blijk (Horn, ... ), blijk gesicht (Opglabbeek), blijk gezicht (Grote-Brogel, ... ), blijk gezig (Lanaken), bliëk (Oirlo), bliëk gezicht (Peer), bliək (Loksbergen, ... ), bliək gezicht (Kleine-Brogel), bliək gəzicht (Beringen), blīēk (Afferden, ... ), blīk (Hasselt, ... ), blīk gəzecht (Linde), blīək (Sint-Huibrechts-Lille), blèjk (As), blèk (Mheer, ... ), blèk gezich (Mal), blèèk (Eigenbilzen, ... ), blé-ik (Wellen), blêk (Sint-Pieter), blêk gezich (Kanne), blêk gezig (Zichen-Zussen-Bolder), blêîk (Bree), blëek (Bilzen), blēx (Bocholtz), blęjk (Maaseik), blɛik gəsicht (Molenbeersel), blɛj.k (Maastricht), blɛjk (Hoepertingen, ... ), dae zuut bleik (Ulestraten), dè zuut bleik ŏĕt (Guttecoven), dər bliek outziejn (Kermt), e es zoe bliek (Mielen-boven-Aalst), e is zoü bleik (Vucht), e zuut zoea bleik uut (Kessenich), er es zoe bleek (Kanne, ... ), er es zoo blēēk (Riemst), er es zuo blêêk (Val-Meer), es zoe bliek (Linkhout), es zoee blieek (Halen), ēͅ es zoͅu blēͅjk (Boorsem), eͅs zu blik (Lummen), h`es bliejek (Aalst-bij-St.-Truiden), h`es zoe bleek (Heers), h`is zoe bliek (Sint-Truiden), h`is zoe bliĕk (Stevoort), hae (hê) zuut bleik (oet) (Buchten), hae is zoo bleik (Sittard), hae kiektj bleik (Nunhem), hae zut ter bleik oet (Venlo), hae zuut [blei.k oe.t} (Montfort), hae zuut bleik oet (Geleen), hae zuut der bleik oet (Venlo), hae zuut d⁄r bleik oët (Boekend), hae zuut ter bleik oët (Boekend), hae zuut ⁄r bleik oet (Klimmen), hae zuut-er bleek oet (Schaesberg), hae zuut-⁄r bleik oët (Reuver), hae zúut t⁄r bleik óet (Tegelen), hae züt bleik oet (Klimmen), hai is soè blijk (Eisden), hai is zoe blieêk (Hechtel), hai zuutter bleik oet (Ell), he es bleik (Boorsem), he es zoe bleek (Bilzen), he es zoeë bliek (Paal), he is blijk (Elen), he is sūa bläik (Molenbeersel), he is zoe bliek (Kerkom), he is zoe blieək (Peer), he is zoe blìèk (Kaulille), he is zoo bleek (Diepenbeek), he is zoo bleik (Grote-Brogel), he is zouw bliek (Borlo), he ziet bliek (Sint-Truiden), he ziet er bleek out (Diepenbeek), he zut bleik oet (Schimmert), he zuut erg bleik oet (Susteren), hee es zoe bliek (Kuringen), hee es zoe blīk (Stevoort), hee es zoe: bleìk (Mheer), hee is zo bleͅk (Sint-Lambrechts-Herk), heeh ziet er zoe bliek aut (Linde), hei es zoe blijek (Sint-Truiden), hei is zoe blijk (Bocholt), hei ès zə bleek (Riksingen), heia es zoo blijk (Koninksem), heij is bleek (Margraten), heir es zoo bleek (Veldwezelt), hej es zoe bleek (Hoepertingen), hem is zoe bliek (Loksbergen), her es bleik (Lanaken), Hē is zoo blieëk (Lommel), hē eͅs (zīt) zue blīk (Herk-de-Stad), hē eͅs zu blik (Herk-de-Stad), hē zīt ər blīk ø͂ͅt (Herk-de-Stad), hēj es zu blīək (Hamont), hēͅ is zu blēͅk (Meeuwen), hēͅ zī zuj blījk (Oostham), hēͅr ēͅs zu blêk (Lanaken), hĕ zīt zu blēk ōit (Diepenbeek), hĕr es zo bleek (Vroenhoven), he͂ ès zoo blēk (Eigenbilzen), heͅr eͅs su blījk (Lanaken), hi is zoe bliek (Sint-Truiden), hi is zu blɛik (Guigoven), hia ees zoe blijek (Heks), hie es (zīət) su blik (Zonhoven), hieje is zoe bleik (Heers), hiesublīk (Hasselt), hieə is zoe bleēk (Sint-Lambrechts-Herk), hij es zoe bleek (Bilzen, ... ), hij is bleek (Sint-Huibrechts-Lille), hij is zo bleeek (Lommel), hij is zoe bliek (Helchteren), hij is zoea bleik (Geistingen), hij is zoo bliək (Koersel), hij is zoo blīēk (Kerkom), hij is zoo blèk (Lommel), hij is zōē blīēk (Overpelt), hij is zòe bleik (Rotem), hij zie bliëk (Meijel), hij ziet er bleek oēt (Eksel), hij ziet heil bleek (Bilzen), hij ès zoe bleek (Gelieren/Bret), Hije is blîĕk (Sint-Truiden), hije is zoe bleek (Ulbeek), hije is zooë blieëk (Beverlo), hijə es su bleiik (Gutshoven), hijə is zoe blaik (Zepperen), hijə zoog bleeək (Piringen), hiè e.s zoe bleek (Vliermaalroot), hiè es zoo bleek (Neerrepen), hiè is zoe blijk (Rotem), hië es zoe bleik (Kortessem), hië es zoe bliek (Houthalen), hiə is zo bläk (Kortessem), hiə is zu bleͅjk (Kortessem), hè es bliek (Genk), hè es hiël bleik (Niel-bij-As), hè es zoe bleek (Bilzen), hè es zoe bleēk (Mopertingen), hè es zoe blijk (Rekem), hè es zoo bleik (Werm), hè es zoo blè:k (Mal), hè es zu ble-ik (Zutendaal), hè eͅs zo bleͅik (s-Herenelderen), hè is zo blèk (Kleine-Spouwen), hè is zoe bleik (Neeroeteren, ... ), hè is zoe blijek (Opoeteren), hè is zoe blīēk (Linde), hè is zoeë bleik (Geistingen), hè is zoĕ bliēͅk (Wijchmaal), hè is zoo bleek (Hoeselt), hè is zoo bleik (Opoeteren), hè is zoo bliək (Kleine-Brogel), hè is zoo bléèk (Millen), hè is zooê blieêk (Hechtel), hè is zuo bleik (Gruitrode), hè is zû bleik (Opglabbeek), hè ziet bleek oet (Heerlen), hè ziet zòè bliëk (Heppen), hè zuutter bleik uut (Leuken), hè ès zoe bleik (Weert), hèa is ze blèèk (Teuven), hèi is zoe bleeik (Wellen), hèè zuuët dòr bleik ŏĕt (Blerick), hé es zo bla͂k (Grote-Spouwen), hé is zoe blieek (Sint-Truiden), hé is zoe bliek (Sint-Truiden), hé is zoew bliek (Gingelom), hé kiektj bleik (Tungelroy), hé ziet mar bliek (Sint-Truiden), hé zuut bleik ôêt (Munstergeleen), hé ès zoo blèk (Genoelselderen), héé zut bleik oet (Meerssen), hê is hiel bleik (Maaseik), hə zi:d ble:k (Martenslinde), hə zi:t so ble:k (Martenslinde), hə əs so blēik (Genoelselderen), hɛ zit zu bliək (Beringen), hɛ̄ eͅs zō blēk (Hoeselt), ie ès zoe bliek (Hasselt), is es blīək (Hasselt), iè êt ə blijk gezicht (Rotem), liēk blieëk (Eksel), m es zu blīk (Halen), n bleik (Kortessem), u zīēt ⁄r blèek oet (Eijsden), è is zoeò bleik (Geistingen), èa ēs zoe bleik (Lanaken), é is zoea bleik (Kessenich), ê zuut zoo bleik (Kessenich), ə e.z əzö blê.k (Montzen), ə is zoe bliejek (Sint-Truiden), ə zijn zuo blejk ūt (Mechelen-aan-de-Maas), ə zīēt blèèk ōēt (Mheer), ə zy(3)̄t bleͅik ūt (Mechelen-aan-de-Maas), əm zit zu blijk (Halen), ər ēͅs sy bleik (Lanaken), ər ēͅs zu bleik (Lanaken), ər eͅs blēk (Vroenhoven), (kort)  hije is zoew bleeik (Zepperen, ... ), B.v. bleik wie e luke.  bleik (Caberg), Beschaafd  hie es zu blēk (Diepenbeek), de bleik noemt men ook het grasveld waar de was opgekleedt wordt.  hae suter bleik oewt (Thorn), es = e is  eͅs zū blēͅjk (Maaseik), Evt. he ziet er zoe lieelik oet.  hɛ is zoeə bleik (Opitter), Het woord bleek wordt ook in ons dialect regelmatig gebruikt.  héë zuut er bleek (Heerlen), Men zegt ook: he es zoo witdood.  hè es zoo blè:k (Mal), Wordt vaker gebruikt dan hie is zoe blieek.  hiə ziet zoe blieək (Nieuwerkerken), {bli.\\k}  bliek (Eksel), greuske ?: greuske (Susteren), loodsbleek: lōts˱blē̜k (Milsbeek), wit: (kni.twī.t) (Eupen), eä zie wit (Sint-Truiden), heij is zou wit (Vliermaalroot), her es zo wit (Zichen-Zussen-Bolder), hēə zīt der zu wit oət (Schulen), hij es zø wet (Neerglabbeek), hij is zoo wit (Kerkom), hij kiekt mé wit (Eksel), hij kiekt wit (Achel, ... ), hij kiekt zoe wit (Neerpelt), hij ziet zoo wit(tekes) (Beverlo), hije is zoe wit (Sint-Lambrechts-Herk), hèa is ze wit (Teuven), hé ès zoe wit (Kuringen), héje ziet er mar wit(tekes) (Spalbeek), hɛ: is (kikt) zu wit (Sint-Huibrechts-Lille), wat kiek dae bleik (Posterholt), wit (Eys, ... ), wit gezich (Sint-Huibrechts-Hern, ... ), wit gezicht (Opoeteren), (voor het woord bleek).  wit (Vlodrop), i.e. kaas  zoo wit als inne kijes (Ulbeek), witjes: hij ziet zoo wit(tekes) (Beverlo), wittekes (Beverlo), zo wit als een dode: hij zie zoo wit as nen doe`e (Tessenderlo), nb: her het ee gezich wej ne sniechieter  hèr is zoe wit as ne doeie (Vroenhoven) bleek [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || bleek (adj.) [ZND m] || bleek (hij ziet er bleek uit) [N 37 (1971)] || Flets: ongezond bleek of vaal van gelaatskleur (flets, geeps, kwips, pips). [N 84 (1981)] || geeps (flets) [ZND 01 (1922)] || geepsch (kwipsch) [SGV (1914)] || Gezegd van een metselsteen die onvoldoende doorbakken is. [monogr.] || hij heeft een flets gezicht (bleekgeel, ziekelijk) [ZND 23 (1937)] || hij is zo bleek [ZND 21 (1936)] II-8, III-1-2
bleek zien bleek als een lijk: bleēk es ee lieek (Brunssum), doodsbleek: dooëdsblieëk (Eksel), flets: flets (Neeritter), grauw: grāūw (Schimmert), krijtwit: hé is krietwit (Lutterade), lijkbleek: liēk blieëk (Eksel), pips: peeps (Asenray/Maalbroek), pips (Thorn), schamel: sjèmel (Heythuysen), schraal: sjraal (Thorn), snips: snieps (Ospel), vaal: Dit woord wordt ook wel gebruikt!  vaal (Meijel), vazel: vazel (Heythuysen), Zo noemt men het ook!  vāzəl (Roermond), wit als een sneeuwschijter: wit as unne snie‧jschie‧ter (Weert), wit wie de wand: is zo wit wie de wand (Schimmert) bleek (hij ziet er bleek uit) [N 37 (1971)] III-1-2
bleek, flets zien afgetrokken uitzien: aāfgetrokke ōēt zēēn (Schimmert), blass (du.) kijken: héé kiekt mich te blāō.s (Panningen), blass (du.) uitzien: blas ōēt zeen (Roggel), e zuut blas ōēt (Hoensbroek), hae kiektj dei blas oet (Nunhem), hae zut blas oēt (Voerendaal), hae zuut [blas oe.t} (Montfort), hae zuut der blas ōēt (Swalmen), hae zuut ⁄r blas oet (Klimmen), häe ziet blas oet (Bleijerheide), hè zuutter erg blāōs oet (Helden/Everlo), hè zūūt blàs ōēt (Amstenrade), hèr zīēt blàs ōēt (Mechelen), héé ziet blas oet (Wittem/Partei), héë zuut er blas (Heerlen), (blÅØ.s = bleek).  héé zūūtter blāō.s ōē.t (Panningen), blass (du.) zijn: heij is blas (Margraten), bleek als de dood van ieperen: bleik as de doe‧d van ieperen (Weert), bleek kijken: hae kiektj bleik (Nunhem), hé kiektj bleik (Tungelroy), wat kiek dae bleik (Posterholt), bleek uitzien: bleik ōēt zēēn (Schimmert), dae zuut bleik (Ulestraten), dè zuut bleik ŏĕt (Guttecoven), e zuut zoea bleik uut (Kessenich), hae (hê) zuut bleik (oet) (Buchten), hae zut ter bleik oet (Venlo), hae zuut [blei.k oe.t} (Montfort), hae zuut bleik oet (Geleen), hae zuut der bleik oet (Venlo), hae zuut d⁄r bleik oët (Boekend), hae zuut ter bleik oët (Boekend), hae zuut ⁄r bleik oet (Klimmen), hae zuut-er bleek oet (Schaesberg), hae zuut-⁄r bleik oët (Reuver), hae zúut t⁄r bleik óet (Tegelen), hae züt bleik oet (Klimmen), hai zuutter bleik oet (Ell), he ziet er bleek out (Diepenbeek), he zut bleik oet (Schimmert), he zuut erg bleik oet (Susteren), hē zīt ər blīk ø͂ͅt (Herk-de-Stad), hij ziet er bleek oēt (Eksel), hè ziet bleek oet (Heerlen), hè zuutter bleik uut (Leuken), hèè zuuët dòr bleik ŏĕt (Blerick), hé zuut bleik ôêt (Munstergeleen), héé zut bleik oet (Meerssen), u zīēt ⁄r blèek oet (Eijsden), ə zīēt blèèk ōēt (Mheer), ə zy(3)̄t bleͅik ūt (Mechelen-aan-de-Maas), de bleik noemt men ook het grasveld waar de was opgekleedt wordt.  hae suter bleik oewt (Thorn), Het woord bleek wordt ook in ons dialect regelmatig gebruikt.  héë zuut er bleek (Heerlen), bleek zien: he ziet bliek (Sint-Truiden), hij zie bliëk (Meijel), hé ziet mar bliek (Sint-Truiden), hə zi:d ble:k (Martenslinde), bleek zijn: heij is bleek (Margraten), her es bleik (Lanaken), ər eͅs blēk (Vroenhoven), bleekjes kijken: hèè ki-jkt mè bleîk(skes) (Bree), bleekjes uitzien: bleikskes (Schimmert), hae zut bleikskes oet (Sittard), haej ziēt (ziēt⁄r) mêr bleekskes out (Bilzen), t⁄er ziet er blieekskes aat (Jeuk), dor uitzien: he ziet zoo dor aut (Millen), een blasse (du.) kleur hebben: hae [h‧aet} ən blassə [kl‧uer} (Montfort), een grijs gezicht hebben: hēēë haat ee grīēs gezich (Hoensbroek), een groen gezicht hebben: h hĕt e grun gezich (Schimmert), een lijkkleur hebben: (kleur van een lijk).  héë had ing lieëkkluër (Heerlen), flauw kijken: kiekt flauw (Neerpelt, ... ), flets uitzien: hèè zuuët dòr fléts ŏĕt (Blerick), geel uitzien: gêl aaut zin (s-Herenelderen), hè ziet ər gèl oet (Opitter), grijs kijken: griès kíéke (Blerick), groen uitzien: u zīēt greun oet (Eijsden), leed uitzien: hè ziet leet out (Wellen), lelijk uitzien: hij ziət ər le:lek yt (Neerglabbeek), miserabel uitzien: dea zuut miszerabel oet (Guttecoven), hè zuutjer miserabel oet (Maasbracht), ps. invuller twijfelt over het woord miserabel.  héë zuut er miserabel (?) (Heerlen), pips kijken: (kijkt pips) (Meijel), hae kiĕk [pee.ps} (Montfort), pips kiëke (Sevenum), pips kīēke (Venray), pips kíéke (Blerick), pips uitzien: hae zuut pupsj oet (Schaesberg), haej ziēt (ziēt⁄r) mêr pips out (Bilzen), hēͅ zytər pēps ut (Roermond), pips oet (Ubachsberg), pips oetzeen (Neer), pipsj oet zeen (Geleen), pips zien: dae zuut pupsj (Ulestraten), hè suut pips (Roermond), schamel uitzien: dae zuut der schaemel oet (Venlo), schamel zien: hoe zuut schaamelve (Blerick), schier uitzien: hi-j ziek er schīēr uut (Ottersum), slecht uitzien: dīö zīt eͅr slecht öt (Oostham), e ziet schlei-et oet (Mechelen), hee zie:t slèjt oet (Mheer), hi-j ziet er slaecht uut (Ottersum), hè ziet schlech oet (Heerlen), slech oet (Ubachsberg), zuutj t⁄r sjlech ‧oet (Herten (bij Roermond)), note v.d. invuller: schj = ch van chocolade.  hee zuut ter schjlech oet (Heerlerheide), Uitdr. voor slecht uitzien: hae zuut oet wie d`n doad van Iepere.  sjlech oetzeen (Geleen), sneeuw zien: (als sneeuw).  dae zuut sjnië (Ulestraten), sneeuws uitzien: snieefs oewt zeen (Thorn), snip uitzien: hae zuut snup oet (Obbicht), snips kijken: hè kiektj zoe snups (Weert), snips uitzien: hee zuut sjnīē.ps ōē.t (Waubach), hè ziet er maor snips aut (Genk), zoe blaek  ziet er maar snips out (Gelieren/Bret), spits kijken: hè kiektj spits (Weert), uitzien alsof men achter een bezem gelamd heeft: he suut out es of he achter enne bessem gelamt hao (Brunssum), uitzien alsof men het lijkbred om de nek heeft hangen: he suut oet es of he ⁄t lieēkbread aa gen nak hou hange (Brunssum), uitzien wie de dood: hè zuut oet wij de doed (Maaseik), uitzien wie de schacher aan het kruis: (= zoals de aan het kruis genagelde christus?).  u zīēt oet wie d⁄r sjecher aa⁄t kruuts (Noorbeek), uitzien wie een kaaseter: hə zi:d o:t wai ənə ke:se:tər (Martenslinde), uitzien wie een kletsje kaas: ziet oet wee e kletsjke kiejes (Mechelen), uitzien wie een verscheurde christelier: (= als een stukgescheurde katechismus).  u zīēt oet wie ⁄ne versjäörde kristelier (Noorbeek), uitzien wie groene gaar: u zīēt oet wie greune gaar (Noorbeek), uitzien zoals een lijk: hae zuut ⁄r oet wie e līēk (Klimmen), vaal kijken: hai kiekt vaal (Neeritter), vaal kiêke (Maasbree), Zo wordt het ook genoemd.  waat kiek ter "vaal (Asenray/Maalbroek), vaal uitzien: hae zuut ⁄r vaal oet (Klimmen), héë zuut er vaal (Heerlen), zuutj t⁄r vaal ‧oet (Herten (bij Roermond)), Dit zegt men ook wel.  e zuut vāāl ōēt (Hoensbroek), vazel kijken: kiektj vazel (Herten (bij Roermond)), vazel uitzien: vaazel oetzeen (Neer), wit kijken: hij kiekt mé wit (Eksel), hij kiekt wit (Achel, ... ), witjes uitzien: haej ziēt (ziēt⁄r) mêr wittekes out (Bilzen), witjes zien: héje ziet er mar wit(tekes) (Spalbeek), zo groen als gras zien: u zīēt zoe greun es graas (Eijsden) bleek (hij ziet er bleek uit) [N 37 (1971)] || Flets: ongezond bleek of vaal van gelaatskleur (flets, geeps, kwips, pips). [N 84 (1981)] || geeps (flets) [ZND 01 (1922)] || hij heeft een flets gezicht (bleekgeel, ziekelijk) [ZND 23 (1937)] || hij is zo bleek [ZND 21 (1936)] III-1-2
bleekveld goesje: greuske (Susteren) bleek [SGV (1914)] III-2-1
bleke potten bleke potten: blēkǝ pø̜t (Ottersum), halfgare potten: halǝf˲gǭrǝ pø̜t (Ottersum), niet gaar: niet gaar (Tegelen), niet goed gaar: ni gūt ˲gǭr (Gennep), te zacht: tǝ zāxt (Ottersum), zachte potten: zāxtǝ pø̜t (Ottersum), zwarte potten: zwarte pø̜t (Ottersum  [(met roet bedekt)]  ) Niet lang genoeg gebakken potten. [N 49, 128b] II-8
bleke steen (een) bleke: bliǝkǝ (Venray), blęjkǝ (Elsloo, ... ), ēnǝ blēkǝ (Schinveld), ēnǝ blęjkǝ (Montfort), ęjnǝ blęjkǝ (Dieteren, ... ), ęnǝn˱ blēkǝ (Lottum), ǝnǝ blēkǝ (Brunssum), ǝnǝ blęjkǝ (Baarlo, ... ), afval: āf˲val (Bocholtz), bleek gebakken brik: blēk ˲gǝbakǝ brek (Oirsbeek), blēǝk ˲gǝbakǝ brek (Gulpen), blęjk ˲gǝbakǝ brek (Berg / Terblijt, ... ), bleek gebakken plavuis: blęjk ˲gǝbakǝ plavȳs (Lutterade), blęjk ˲gǝbakǝ plavø̜js (Heer), bleek gebakken steen: blęjk ˲gǝbakǝ štęjn (Amby), bleek gebakken tegelsteen: blēk ˲gǝbakǝ tēgǝlstēn (Echt), blēǝk ˲gǝbakǝ tixǝlstēǝn (Merselo), blęjk ˲gǝbakǝ texǝlstē̜jn (Velden), blęjk ˲gǝbakǝ tēgǝlstęjn (Hunsel), blęjk ˲gǝbakǝ tēxǝlstęjn (Horn), blęjk ˲gǝbakǝ tēxǝlštęjn (Reuver), blęjk ˲gǝbakǝ tšxǝlštęjn (Herten), bleekbakker: blęjk˱bɛkǝr (Beegden), bleke brik: blēkǝ brek (Bilzen, ... ), blēǝkǝ brek (Epen), blęjkǝ brek (Borgharen, ... ), bleke bulksteen: blēkǝ `bǝlekštē (Eys), bleke steen: blī̄jkǝ stī̄jn (Well), blī̄kǝ stiǝn (Afferden), blēkǝ stē.n (Bilzen  [(meervoud: blēkǝ stēn)]  ), blēkǝ stējǝn (Wellerlooi), blēxǝ štē (Kerkrade, ... ), blēǝkǝ stējǝn (Meerlo), blęjkǝ stęjn (Buggenum, ... ), blęjkǝ štęjn (Helden  [(slecht gebakken baksteen)]  , ... ), bleke tegelsteen: bliǝkǝ tixǝlstiǝn (Arcen), blęjkǝ tēxǝlstęjn (Thorn), blęjkǝn tegǝlstęjn (Venlo), bleke, gebakken steen: blęjkǝ, gebakǝ stęjn (Sint Odilienberg), blekel: blēkǝl (Sint-Truiden), bleker: blęjkǝrt (Geleen), een bastaardse: ęjnǝ bastǝrsǝ (Oirlo), monnik: mønek (Gennep, ... ), murge brik: mø̜rǝgǝ brek (Obbicht), weke steen: wī̄kǝ stī̄jǝn (Loksbergen) Metselsteen die onvoldoende doorbakken is. [N 98, 165; S 37; monogr.; N 30 add.] II-8