e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
blijvend gebit (het heeft) gewisseld: gǝwesǝlt (Koersel, ... ), (het is) volzet: vǫlzęt (Halen), bakkes vol: bakǝs ˲vǫ.l (Overpelt), blijvend gebeet: blivǝnt gebēt (Blerick), blīvǝnt gǝbīt (Oirsbeek), blijvend gebit: blivent gebet (Afferden, ... ), breektanden: brē̜ktɛŋ (Swalmen), de muil vol: dǝ mul vǭ.l (Bree), dǝ mul vǭl (Hamont), driejaarse tanden: drɛ̄jǭu̯ǝrsǝ tan (Tessenderlo), gebroken tanden: gǝbrǭkǝ tɛŋ (Swalmen), gewisselde tanden: gewesǝlde tān (Opheers), muil is vol: mø̄i̯l es˲vǫl (Bree), paardetanden: pirdǝtɛ̄.n (Zonhoven), paardstand: paardstand (Broekhuizen, ... ), pērstant (Heerlen), pē̜rsta.nt (Meeuwen), pē̜rstant (Blerick), pē̜rštant (Rothem), pęrstant (Horst), pęrstaŋkt (Sevenum), pęrstānt (Meijel), paardstanden: piętstān (Berverlo, ... ), pi̯ā.tstā.n (Beverst, ... ), pi̯ā.tstān (Hasselt), pi̯ātstan (Kanne), pi̯ātstān (Sint-Truiden), pi̯ɛstān (Lommel), pē̜.rstan (As, ... ), pē̜.rstā.n (Genk, ... ), pē̜rstan (Bocholt, ... ), pē̜rstān (Eksel, ... ), pē̜rstāǝn (Wijchmaal), pē̜rstɛnj (Baexem, ... ), pē̜rstɛŋ (Maxet, ... ), pē̜rstɛ̄n (Grote-Brogel, ... ), pē̜stɛnj (Puth), pē̜štɛnj (Urmond), pē̜štɛŋ (Klimmen), pē̜ǝtstān (Zelem), pęatstan (Kerkhoven), pęrstan (Hamont, ... ), pęrstān (Achel), pęrstɛnj (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), pęrstɛŋ (Baarlo), pętstɛŋ (Mechelen), pęǝtstɛŋ (Hombourg), pīǝ.tstā.n (Bilzen, ... ), pīǝrstā.n (Houthalen), pīǝtstā.n (Beverst), pɛ̄rtstan (Nederweert), tanden: tan (Bocholt), tɛŋ (Terlinden), vol gebeet: vǫl gebēt (Sittard), voljarig gebit: vǫljø̄ǝrǝx gebet (Heerlerheide), volle muil: vǫlǝ mul (Bergen), volzatten: vǫlzatǝ (Herk-de-Stad, ... ), wisseltanden: wesǝltan (Opitter), wesǝltān (Rummen), wi.sǝltān (Martenslinde), zestander: zestander (Maasmechelen) Op vijfjarige leeftijd heeft het paard een volwaardig gebit, meestal paardstanden genoemd. [JG 1a, 1b; N 8, 18a en 18b] I-9
blijvend invalide afgekeurd: āfgǝkȳrt (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Willem-Sophia]  [Emma]), āfgǝkø̄rt (Stein  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Maurits]), āfgǝkø̄ǝrtj (Thorn  [(Maurits)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), ˙āfjǝkȳrt (Oirsbeek  [(Emma)]   [Zwartberg]), blijvend invalide: blejvǝnt envalit (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Winterslag, Waterschei]), blęjvǝnt envalit (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Zwartberg]), blīvǝnt envalit (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Emma]), blīvǝntj envalit (Thorn  [(Maurits)]   [Zwartberg, Waterschei]), blijvend kreupel: blīvǝnt krøpǝl (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), gans invalide: gans e.nvalit (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Eisden]), invalide: e.nfalit (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), e.nvalit (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]  [Julia]), envali.t (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Laura, Julia]), envalit (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), envǝlit (Lutterade  [(Maurits)]   [Domaniale, Wilhelmina]), volle invalide: vǫlǝ envalit (Lanklaar  [(Eisden)]   [Maurits]), voor honderd procent invalide: vø̄r høndǝrt pɛrsɛnt envalit (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) [N 95, 968] II-5
blijvende ontkleuring van een oog bleek oog: blēk ūəx (Meijel), blijk aog (Jesseren), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  z’ hébben ’n bleeke oog kriëge (Bilzen), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  en blieke ōēch (Zolder), bloed uit het oog: ət ˂bl‧ōt ˂u.t ˂ət ˂‧ōx (Eys), gekleurd oog: gekleurt oëg (Sevenum), kleur is weg: kleur is weg (Geleen), kleur uit de ogen: de kleur oet de ouge (Klimmen), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  kleur oe.t də augə (Grathem, ... ), licht oog: laeg oug (Geleen), ligte ògen (Sint-Pieter), miskleurd oog: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  miskleur oeëg (Wanssum), pokoog: pokoog (Rijkhoven), randverkleuring: rankverkleuring (Tongeren), scheel (bn.): sjéél (Meijel), verkleurd oog: verkleurd aog (Wijlre), verkleurd oēēg (Venray), verkluurtj aug (Weert), vərkleurt ouch (Beesel), vərkléérdə àwgə (As), verkleuren (ww.): verklure (Eys) Hoe noemt U in Uw dialect de volgende ziekten: blijvende ontkleuring van de ogen door pokken? [N 93 (1983)] III-3-2
blijvende ontkleuring van een oog add. witoog: witôêch (Zolder) Duif met onvoldoende gepigmenteerd oog. III-3-2
blik blik: bliǝk (Altweert, ... ), blēk (Boshoven, ... ), blē̜k (Sittard), blē̜x (Bleijerheide, ... ), blęk (Lommel), keerblik: kēͅrbleͅk (Gennep, ... ), troffel: trofəl (Meeswijk), vuilblik: vóó.ëlblèk (Zonhoven), vø͂ͅe.lblik (Hasselt) blik || blik om huisvuil te verzamelen || Vertind dun plaatstaal, bladmetaal. [monogr.] || vuilnisblik II-11, III-2-1
blikaars `t kiendsje is fel gesmot aon ze poepke: `t kiendsje is fel gesmot aon ze poepke (Kortessem, ... ), bikaars: bik-ars (Sevenum), bikars (Sevenum), bikkers (Venray), (verouderd)  bikaors (Tienray), blikaars: blikaars (Montfort), blikhérs (Meijel, ... ), blikgat: bleikgaat (Tungelroy), blikhuper: blekhuper (Lommel), blikwieper: blekwieper (Lommel), brobbels: broebəls (Leopoldsburg), fistel: fistel (Rekem), kipaars: de kipbaasj (Sittard), kibbaars (Born, ... ), kibbesj (Waubach), kibbààsj (Brunssum), kipaars (Heythuysen, ... ), kontzweer: kontzwèr (Eigenbilzen), krappen: kra.pə (Eys), krauw: krauw (Eys), puist: puis (Posterholt), puisten op de reet: poeste op de reet (Venlo), smet: Wordt gezegd van kleine (luier-) kinderen.  smet (Caberg), smetreet: sjmetreet (Haelen), steenpuist: steinpuus (Boekend), steènpöis (Kanne), steenzweer: steinzwɛr (Kinrooi), uitslag: oes-sjlaag (Kerkrade), oetschlaag (Brunssum), oetsjlaag (Geleen, ... ), oetsjláág (Schimmert), oetslaag (Echt/Gebroek, ... ), oewtslaag (Maaseik), oētsjlaag (Ten-Esschen/Weustenrade), owtslaag aan de vot (Maaseik), oêtslaag (Venlo), ōētschlaach (Amby), ōētsjlaach (Epen), ōētsjlāāch (Reuver), ōētsjlāāg (Nieuwenhagen), ōētsjlààch (Brunssum), ōētsláách (Stevensweert), uitslag (Jeuk), utjslach (Meijel), uutslág an t achterwaerk (Venray), ū.tšlā.ch a.n dər boͅam (Eys), òètslaag (Noorbeek, ... ), ôêtschlāāg (Schimmert), ûtslaag oppe kont höbbe (Bree), zweer: sjweer (Doenrade), zweer (Kerkhoven), zweer aan de vot: sjwier aan de vot (Vlodrop), zweer aan het weer: eine zwâêr aan ut waer (Neer), zweer op kont: zweer op kont (Hechtel), zweer op zijn gat: zweer op ze goat (Genk), zweer op zijn schietgeweer: Schertsend.  zwaer op ze sjietgewaer (Bilzen), zweertjes: zwaerkes (Weert), zwèèrkes (Meijel), zweren: schzwēire (Amby), sjweare (Vaals), zjwaere (Geleen, ... ), zjwéérə (Susteren), zweire (Boekend), zwèrə (Montfort), zwéérə (Gennep, ... ), zweren aan de vot: Wordt omschreven. Nagenoeg gemeen.  ẓwɛ̄rə a gən vot (Montzen), zweren aan het hinteste: sjwearə an dər hingəsjtə (Simpelveld), zweren op de batsen: Wordt omschreven.  ẓwɛ̄rə op də batsə (Montzen), zweren op zijn gat: zweren op zijn gat (Lommel), zwerenbats: zjwérəbats (Kapel-in-t-Zand) Aambeien: bes- of knobbelvormige zwellingen van de aders aan de anus of aan het onderste gedeelte van de endeldarm (speen, spenen, blikaar(d)s, aambeien, puisten, bikaards, vijgpuisten). [N 84 (1981)] || blikaars [aambeien?] || blikaars [uitslag, zweren op het achterwerk] || Uitslag, zweren op het achterwerk (blikaars, blikgat, blekker(d), blik, smet). [N 84 (1981)] || Uitslag, zweren op het achterwerk (blikaars, blikgat, blekker, blik). [N 107 (2001)] III-1-2
bliksem, bliksemflits bliksem: bleksəm (Beringen, ... ), bleͅksəm (Wellen, ... ), blieksem (Eijsden, ... ), bliksem (Afferden, ... ), bliksen (Neeroeteren, ... ), bliksum (Beesel, ... ), bliksém (Doenrade, ... ), bliksëm (Lanklaar), bliksöm (Roermond, ... ), bliksəm (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), bliks⁄m (Sittard), blīksəm (Maastricht), blíksəm (Ketsingen), blïksëm (Tongeren), bl‧eksəm (Rekem), bəliksəm (Maastricht), de bliksem (Bree, ... ), de bliksōm (Wolder/Oud-Vroenhoven), de bliksum (Vlodrop), de blíksem (Schimmert), den bliksem (Velden), der bliksem (Heerlen, ... ), də bleksəm (Bocholt, ... ), də bliksəm (Hasselt), də bləksəm (Velm), dər bleksəm (Teuven), d⁄r bliksem (Klimmen), en bliksem (Haelen), ene bliksem (Maastricht), enne bliksem (Oirlo), enne bliksum (Blerick), het bliksem (Weert), nə bleksəm (Beringen), nə bliksəm (Riksingen), ənə bleksəm (Borgloon), ənə bliksəm (Schimmert), ⁄nne bliksem (Houthem), (ha is ene bliksem= bij de hand, om iemand te foppen:ruwe menschen).  bliksem (Guttecoven), (m.).  bliksem (Montfort), (uu/e bliksum).  bliksem (Venlo), (v.)  bleksəm (Mechelen-aan-de-Maas), (volgt door hoorbare donderslag).  bliksem (Velden), (wolk naar aarde)  bliksem (Venray), bekend natuurverschijnsel.  bliksem (Maastricht), bliksem  bleksəm (Neerharen, ... ), bliksem (m).  nəmbleksəm (Leopoldsburg), bliksem (m.)  bleksəm (Neerpelt, ... ), bliksem (m.).  bleksəm (Zolder), bliksem (mann.)  bliksəm (s) (Mechelen-aan-de-Maas), bliksem.  bleksəm (Kinrooi, ... ), de bliksem (m.)  də bleͅksəm (Borlo), ene bliksem  ənə bleksam (Niel-bij-St.-Truiden), m.  bleksəm (Ingber), Opm. vaak ook in de betekenis van naar de maan gaan (naar de bliksem) of er de brui aan geven (van iets de bliksem geven).  bleksəm (Meeuwen), ps. omgespeld volgens Frings!  bleksəm (Lommel), blēͅksəm (Sint-Truiden), bleͅksøͅm (Maastricht), ps. omgespeld volgens IPA!  bleksəm (Beringen), bliksemflits: ain bliksem flits (Maasniel), eine bliksemflits (Roermond), ənə bleksəmflets (Maastricht), bliksemschicht: bleksəmsxext (Lanklaar), bliksem-sjich (Tegelen), bliksemschicht (Oost-Maarland), bliksemsjich (Posterholt), bliksemsjicht (Nunhem), bliksumsjich (Sittard), bliksəmsjig (Sweikhuizen), eine bliksemsjich (Sittard), bliksemslag: bliksemsjlaag (Mechelen, ... ), bliksemslaag (Maastricht), n⁄ bliksem schlaag (Mechelen), ənə bleksəmsləx (Maastricht), ̝ne bliksemsjlaag (Urmond), (m.)  nə bleksəmslàx (Hasselt), bliksemstraal: ain bliksem sjtraol (Maasniel), bleksəmstrōl (Rotem), bliksem sjtraol (Maasniel), bliksem straol (Wijlre), bliksemsjtraol (Baarlo, ... ), bliksemsjtroal (Gronsveld), bliksemstraol (Born, ... ), bliksemstrāōl (Jabeek), bliksemstroal (Nuth/Aalbeek), bliksemstróól (Eind), bliksumstraol (Weert), bliksəmstruoil (Tongeren), de bliksemstroal (Valkenburg), een bliksemsjtraol (Oirsbeek, ... ), ein bliksemstraol (Neer), ein bliksemstráol (Blerick), en bliksemstrao (Bergen), en bliksemstraol (Thorn), ən bleksəmštrol (Teuven), ’n bliksemsjtraol (Herkenbosch, ... ), ’n bliksemstraol (Weert), bliksemstraal  bleͅksəm strōəl (Borlo), blits: bleets (Simpelveld), bliks (Steyl), blits (Bleijerheide, ... ), bléts (Montzen), der blits (Nieuwenhagen, ... ), der blitz (Kelmis, ... ), d⁄r blits (Heerlen, ... ), d⁄r blitst (Eygelshoven), enne blits (Kerkrade, ... ), inne blits (Hoensbroek), inne blitz (Waubach), m.  blets (Eys), ps. omgespeld volgens Frings!  blits (Eupen), blitsstraal: blitsstroal (Kerkrade), enne blits-stroal (Bleijerheide), enne blitstrael (Schaesberg), donderslag doonbij: donderslaag doon be (Grathem), donderstraal: donnerstrool (Genk), eiweer: eiweer (Sint-Truiden), flikker: flikker (Echt/Gebroek, ... ), flikkere (Pey), flikker  flekər (Diepenbeek), flits: eine flits (Kinrooi), flets (Rosmeer), grillige weerlicht: een gezellige weerlicht.  nə greləgə wērlext (Beringen), kriskras: kriskras, krizelkwazel.  kreskràs (Beverlo), pijl: pijl (Maastricht), slang: een sjlang (Sittard), ein slang (Blerick), slinger: slinger  sleŋər (Lanklaar), slingerbliksem: šleŋərbleksəm (Rotem), straal: sjtrāāl (Rimburg), vleug: vlèug (Stokkem), vuurlicht: vuurlicht (Roermond), vuurstraal: ein vuursjtraōl (Sittard), eine oetsjieter (Herten (bij Roermond)), vuurwerk: vuurwerk (Maasniel), weerlicht: (waerlicht) (Egchel), de wairlucht (Ell), de wèr leeg (Stevensweert), de wèrleecht (Middelaar), ene wèèrlicht (Roermond), het wēērleecht (Brunssum), nə wīərlix (Hasselt), twīrlix (Hasselt), waerleech (Blerick, ... ), waerleech(t) (Echt/Gebroek), waerleecht (Herten (bij Roermond), ... ), waerleechtj (Thorn), waerleeg (Baarlo), waerleich (Sittard), waerloch (Roermond), wairleegtj (Ospel), wearleecht (Grathem), weerleecht (Tungelroy), weerlich (Heugem), weerlicht (Koersel, ... ), weerliecht (Eksel), weijerlicht (Kwaadmechelen, ... ), weirleeg (Roosteren), weirleegt (Roosteren), weirliĕch (Heer), wejərlixt (Lummen, ... ), werleecht (Leuken, ... ), werlicht (Bergen, ... ), werlixt (Lommel, ... ), weèrlicht (Hasselt, ... ), wērlext (Beringen, ... ), wēͅrlext (Kaulille, ... ), wēͅrlēxt (Bree, ... ), wēͅrlixt (Paal), wēͅrlīx (Borgloon), wē’ərlext (Spalbeek), wĕrleecht (Geleen), wĕrlicht (Swolgen), we͂ͅrlēxt (Opglabbeek), weͅrlixt (Hamont), we‧rlixt (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), wiërliech (Hasselt), wiərlext (Halen), wiərlicht (Kortessem, ... ), wèerleecht (Kinrooi), wèrleechtj (Kessenich, ... ), wèrlēxt (Bree, ... ), wèrlicht (Gennep, ... ), wèèrleech (Maaseik), wèèrleecht (Weert), wèèrlicht (Bree, ... ), wérlich(t) (Castenray, ... ), wérlicht (Milsbeek, ... ), wéérleecht (Tungelroy), wéérlich (Susteren), wéérlīcht (Panningen), wêrleicht (Guttecoven), wêrlicht (Meterik), wêêrleech (Hoensbroek), wɛ:rlixt (Venray, ... ), wɛrlex (Boorsem), wɛ̄rlix (Tongeren), (m.)  wēərlext (Zelem), (o,)  wɛ̄rleͅx (Mechelen-aan-de-Maas), Nb. De "e"van wer... = franse père.  werleecht (Leuken), Opm. alleen in de uitdrukking: loop naar de weerlicht = verwensing.  wēͅrlēx (Meeswijk), weejerliech (o.)  wēərlix (Diepenbeek), weerleech (onz.)  wēͅrlex (mv.: -tə(r) (Mechelen-aan-de-Maas), weerleegt (?).  wēͅrlixt (Bocholt), weerlicht  werləxt (Herk-de-Stad), wēerlext (Lummen), wērlēxt (Rekem), wēərlēx (Rekem), wēͅrlext (Peer), wiərlext (Donk (bij Herk-de-Stad)), wiərleͅxt (Lummen), wi̞ərli̞x (Vliermaal), weerlicht (m.)  wēͅrléxt (Opglabbeek), weerlicht (o.)  werləxt (Herk-de-Stad), weerlicht (o.).  wɛərlixt (Achel), weerlicht (onz.)  wē(j)rlīx (Borgloon), weerlicht (onzijdig)  wēͅrlext (Gelieren/Bret), weerlicht.  wēͅrlēxt (Kinrooi), weerliecht (m.)  ⁄wērlixt (Neerpelt), weirleecht  wēͅrlēxt (Ophoven), weèrlich  wēͅrlex (Hoeselt), wèèrlich  wēͅrlex (Hoeselt), wis: wisj (Stokkem), zeebrand: zieëbrank (Heerlen), ziəbra.nt (Meeswijk), zweep: zweep (Tungelroy) bliksem [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || bliksem, elektrische vonk die bij onweer van de ene wolk naar de andere of naar de aarde overspringt [bledderum, vuurlicht, weerlicht] [N 81 (1980)] || bliksemen [ZND 21 (1936)] || bliksemen met een felle straal [t vuurlicht] [N 22 (1963)] || bliksemflits, weerlicht || bliksemschicht, bliksemstraal [weerlicht, blidderum] [N 22 (1963)] || elektrische vonk bij onweer || flits || het bliksemt [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || pijl, flits, schicht || weerlicht waarvan men de eigenlijke straal niet ziet, oplichtend aan de horizon [zeebrand] [N 22 (1963)] || zwiep, flits III-4-4
bliksemafleider afleider: aafleijer (Vlodrop), bliksemafleider: bleksəmāflēͅi̯ər (Lanklaar), bleksəmāfleͅi̯ər (Lanklaar, ... ), bleksəmāfleͅjər (Houthalen), bleksəmāfl‧eͅi̯ər (Montfort), bliksem aaflei-er (Schimmert), bliksem-aafleijer (Herten (bij Roermond)), bliksem-aofleier (Maastricht), bliksemaaflei-jer (Neerharen), bliksemaafleider (Ophoven, ... ), bliksemaafleier (As, ... ), bliksemaafleijer (Bree, ... ), bliksemaafleiër (Gulpen, ... ), bliksemaaflejjer (Mheer), bliksemaafli-jjer (Waubach), bliksemaflei(d)er (Meeuwen), bliksemafleider (Gennep, ... ), bliksemafleier (Meeuwen, ... ), bliksemafleijer (Klimmen, ... ), bliksemaflééjər (Meijel), bliksemaofleier (Noorbeek, ... ), bliksemaofleijer (Gronsveld, ... ), bliksemoafléèr (Hoeselt), bliksemáflejjer (Castenray, ... ), bliksemááfleider (Voerendaal), bliksimaafleier (Tungelroy), bliksimááfléjer (Gruitrode), bliksumaafleijer (Boekend, ... ), bliksémaafleider (Posterholt), bliksəmafléjər (Arcen), bliksəmààflèèjər (Opglabbeek), bliksəmááfèjər (Rekem), blèksem-aafleiër (Helden/Everlo), bl‧eksɛmā.flɛiər (Kinrooi), bliksembloem: bliksembloem (Zepperen), bliksemtrekker: bliksemtrekker (Castenray, ... ), donderafleiding: dönderaafleiding (Ospel), donderijzer: donnerezer (Eigenbilzen), dóndərēͅzdər (Sint-Truiden), dóndərēͅzər (Sint-Truiden), donderroe: donderroe (Meeuwen), donderroede: doͅndərrøj (Kwaadmechelen), doͅndərūi̯ (Eksel), dónnerraoj (As, ... ) bliksemafleider || Inrichting om de bliksem af te leiden en onschadelijk te maken; gewoonlijk een van het dak tot in de grond lopende metalen staaf (bliksemafleider, donderroede, donderkruit, donderspil) [N 79 (1979)] III-2-1
bliksemen bliksemen: (et) bleksemt (Hasselt, ... ), ad bleksəmt (Maaseik), bleksəmt (Bree), bliekseme (Hasselt), blikseme (Blitterswijck, ... ), bliksemen (Lutterade, ... ), bliksemme (Doenrade, ... ), bliksemt (Heek, ... ), bliksemtj (Tungelroy), bliksumt (Hoensbroek), dbleksəmt (Beringen), et bleeksemt (Mheer, ... ), et bliksemp (Lanaken, ... ), et bliksemt (Bilzen, ... ), et bliksemtj (Haelen), et bliksumtj (Kessenich, ... ), hee bliksemt (Bingelrade), heit bliksemt (Opoeteren, ... ), het blijsemtj (Beegden), het bliksem (Kanne, ... ), het bliksemp (Millen, ... ), het bliksemt (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), het bliksemtj (Broeksittard, ... ), het bliksəmt (Overpelt, ... ), het bliks⁄mt (Sint-Lambrechts-Herk, ... ), hĕt bliksemt (Grevenbicht/Papenhoven), hèt bliksemt (Rekem, ... ), hèt bliksemtj (Ophoven, ... ), hèt bliksjemt (Grote-Brogel, ... ), həd bliksəmp (Martenslinde, ... ), həd blíksəmt (Ketsingen), hət bleksəmp (Lanaken, ... ), hət bleksəmt (Hamont, ... ), hət bliksemt (Piringen, ... ), hət bliksəmd (Genoelselderen, ... ), hət bliksəmt (Beringen, ... ), hət bliksəmtj (Ophoven, ... ), h⁄t briksemp (Werm, ... ), tbleͅksəmt (Borlo), ut bliksemp (Maastricht), ut bliksemt (Baarlo, ... ), ut bliksemtj (Buggenum), wietvejjig blikseme (Guttecoven), əd bleksəmdə douʔəxtər (Maastricht), əd bleksəmp (Opgrimbie, ... ), əd bleksəmt (Maastricht, ... ), ət ble.ksəmt (Sint-Martens-Voeren), ət bleksemp (Opgrimbie, ... ), ət bleksəmp (Boorsem, ... ), ət bleksəmpt (Hasselt), ət bleksəmt (Bocholt, ... ), ət bleͅksəmt (Halen, ... ), ət bliksemt (Boorsem, ... ), ət bliksəmt (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), ət bləksəmt (Velm), ’t bliksemp (Reuver, ... ), ’t bliksempt (Melick), ’t bliksemptj (Beegden, ... ), ’t bliksemt (Arcen, ... ), ’t bliksemtj (Eind, ... ), ’t bliksomt (Posterholt), ’t bliksəmt (Grevenbicht/Papenhoven), ⁄bliksemt (Venray), ⁄t biksemp (Wijk), ⁄t bleksem (Wintershoven), ⁄t bleksemt (Linkhout), ⁄t bleksəmp (Lanaken, ... ), ⁄t bleksəmt (Herk-de-Stad, ... ), ⁄t bleͅksəmt (Sint-Huibrechts-Lille, ... ), ⁄t blieksemt (Eijsden), ⁄t bliksem (Boorsem, ... ), ⁄t bliksemd (Helden/Everlo), ⁄t bliksemde (Ingber, ... ), ⁄t bliksemp (Born, ... ), ⁄t bliksemt (Amby, ... ), ⁄t bliksemtj (Ell, ... ), ⁄t blikssemt (Sittard), ⁄t bliksumt (Guttecoven, ... ), ⁄t bliksəmp (Hoepertingen, ... ), ⁄t bliksəmt (Guigoven, ... ), ⁄t bliks⁄mt (Asenray/Maalbroek, ... ), (?t wêr leegt). (Wordt ook aan den bliksem ???).  ⁄t bliksemt (Kessel), (bliksemdje-gebliksemdj). Vb. door de bliksem geslaage (door de bliksem getroffen).  blikseme (Tungelroy), (Het, uitspraak: t bliksemt).  ⁄t bliksemt (Einighausen), bliksemt  bləksəmt (Herk-de-Stad), het bliksemt  t bli̞ksəmp (Vliermaal), ət bleksəmt (Niel-bij-St.-Truiden), het bliksump  hət bleksəmp (Hoeselt), Opm. dit zegt men soms ook.  ⁄t bliksemt (Opitter, ... ), Opm. het begrip weerlichten is gebruikelijker.  bleksəmə (Meeuwen), ps. omgespeld volgens Frings!  dblēͅksamt (Sint-Truiden, ... ), et bliksemt (Vroenhoven, ... ), ət blēͅksøͅmp (Maastricht, ... ), ⁄t [bleͅksəmt (Lummen, ... ), ps. omgespeld volgens IPA!  hɛt bleksəmt (Beringen, ... ), ɛt blikseͅmt (Voort, ... ), ɛt bliksəmt (Hoepertingen, ... ), ps. omgespeld volgens IPA! (is niet goed, volgens de spellingsregels, genoteerd!).  ət blītst (Eupen, ... ), t bliksemt  (⁄)t bleksəmt (Hoeselt), t bliksəmt (Val-Meer), tbleksəmt (Mechelen-aan-de-Maas), əd blIksəmt (Achel), ət bleksəmt (Neerharen, ... ), ⁄t bleksəmt (Peer), ⁄t bleksəŋt (Borgloon), t bliksemt.  t bleksəmt (Leopoldsburg), t bliksemtj  tbleksəmt⁄ (Ophoven), Vb. als het heel wijd weg bliksemt, dan noemt men het zeebrand.  bleksəmə (Meeswijk), bliksen: het blikst (Schinveld), ⁄t blikst (Hoensbroek, ... ), blitsen: bletse (Montzen, ... ), blietst (Hoensbroek), blitse (Heerlen), et blits (Heerlen), et blitsde (Heerlen), et blitst (Rimburg, ... ), het blitst (Doenrade, ... ), het blétzt (Welkenraedt, ... ), əd bletzt (Montzen, ... ), ⁄t blitst (Bleijerheide, ... ), ⁄t blitzt (Vrusschemig), ⁄t is ant blitse (Kerkrade), ps. omgespeld volgens Frings!  ət blitzt (Welkenraedt, ... ), dat is ergens in: das örreges in (Maastricht), de schoer zit doonbij: de schoer zit doon-beij (Oirlo), flikkeren: flikkere (Montfort), het flikkert (Dieteren), grillig weerlichten: t wērlext xreͅləx (Zelem), hard bliksemen: ‧t bliksemt hard (Oirlo), heiweren: het heefweert (Kuringen, ... ), (= weerkaatsing van bliksem of bliksem in de verte).  et heeweert (Mielen-boven-Aalst, ... ), hel bliksemen: hĕl bliksemen (Blerick), het bliksemt flinke straal: ⁄t bliksemt flinke strael (Holtum), het bliksemt flinkop: et bliksemt (flinkòp) (Maasniel), het bliksemt zwaar weer: ut bliksemt sjwaor waer (Vlodrop), kraken: ’t kraaktj (Kinrooi), lelijk flikkeren: tflekərt lelək (Paal), lichten: liĕg (Blerick), ut leecht (Blerick), lommen: lomme (Sittard), vuur slaan: het vier slig (Kuringen, ... ), het vuur slŭch (Wellen, ... ), tfy(3)̄r sløx (Wellen), ⁄t vuur slûg (Ulbeek, ... ), ⁄t vuur slügt (Wellen, ... ), ⁄t vy(3)̄r slyg (Kortessem, ... ), (of: slaat).  vuur sluugt (Kozen, ... ), weerlichten: et wairleecht (Nederweert), et wieìrliecht (Sint-Lambrechts-Herk, ... ), et wèèrlichtj (Haelen), het waerleecht (Oirsbeek), het wairleechtj (Maasbracht), het weerlicht (Helchteren, ... ), het weerliecht (Neerpelt, ... ), het weierlicht (Paal, ... ), het weirlicht (Beverlo, ... ), het weërlicht (Heppen, ... ), het wēerlicht (Diepenbeek, ... ), het wĕrlicht (Merselo), het wierlicht (Halen, ... ), het wierliegt (Sint-Lambrechts-Herk, ... ), het wiĕrlicht (Vliermaalroot, ... ), het wyrlicht (Gelieren/Bret, ... ), het wèerleechtj (Opoeteren, ... ), het wèrlicht (Afferden, ... ), het wêrleegt (Lanklaar, ... ), het wêrleegtj (Beegden), het wêrleexh t (Maasbree), het wêrlicht (Beverst, ... ), het wêêrleechtj (Thorn), hĕt wèrlēēcht (Grevenbicht/Papenhoven), hit wèrlicht (Peer, ... ), hét wéérlīcht (Panningen), hət weirlicht (Sint-Huibrechts-Hern, ... ), hət wēͅrlext (Kaulille), hət wēͅrlēxt (Bree), hət weͅrlix (Martenslinde, ... ), hət wèrlext (Kermt), twērlext (Beringen), twiərlext (Halen), twīrlix (Hasselt), ut weerliecht (Maastricht), ut weirliech (Wolder/Oud-Vroenhoven), ət wēͅrlext (Gelieren/Bret, ... ), ət wēͅrlyjət (Teuven, ... ), ət wēͅrléxt (Lanklaar), ət wē’ərlext (Spalbeek), ət weͅirlextx (Bocholt), ət weͅrlixt (Hamont), ət wiərleͅxt (Lummen), ət wiərlixt (Diepenbeek, ... ), ət wīərleͅxt (Hasselt), ’t waerleegt (Baarlo), ’t waerlicht (Tegelen), ’t wairleechtj (Ell), ’t wairleegtj (Ospel), ’t weerlicht (Beverlo, ... ), ’t weerliecht (Eksel, ... ), ’t werleecht (Meijel, ... ), ’t werlicht (Venray), ’t wèr leeg (Stevensweert), ’t wèr-licht (Oirlo), ’t wèrlichtj (Heythuysen), ’t wèèrlicht (Velden, ... ), ’t wéérleechtj (Tungelroy), ’t wéérleegtj (Maasbracht), ’t wêrleecht (Lottum), ⁄t waerleecht (Oost-Maarland), ⁄t waerleegt (Obbicht), ⁄t waerleicht (Limbricht), ⁄t wairleegtj? (Horn), ⁄t warlixt (Oostham, ... ), ⁄t wearlichte (Sittard), ⁄t weerlicht (Diepenbeek, ... ), ⁄t weerliecht (Maastricht), ⁄t werlicht (Oirlo, ... ), ⁄t werlixt (Lommel), ⁄t wēērlêêg (Veldwezelt, ... ), ⁄t wĕrlicht (Heijen), ⁄t wieerlicht (Halen, ... ), ⁄t wierlext (Zonhoven, ... ), ⁄t wijər lext (Linkhout), ⁄t wijər lēxt (Linkhout), ⁄t wèerlicht (Mopertingen, ... ), ⁄t wèiərlext (Kermt), ⁄t wèrleecht (Niel-bij-As, ... ), ⁄t wèrlicht (Gennep, ... ), ⁄t wérlicht (Milsbeek, ... ), ⁄t wêrleecht (Helden/Everlo), ⁄t wêrlicht (Bilzen, ... ), ⁄t wêrlīcht (Panningen, ... ), ⁄t wêêrlicht (Genk, ... ), ⁄t wɛrleecht (Opitter, ... ), ⁄t wɛ̄rleͅxt (Mechelen-aan-de-Maas), (w€r).  ⁄t weerlicht (Genk, ... ), het weerlich  hə wēͅrlex (Hoeselt), het weerlicht  t wēͅrléxt (Opglabbeek), Opm. ee = fr. è.  ⁄t weerlicht (Kaulille, ... ), ps. deels omgespeld volgens Frings!  het [wēͅr}licht (Meeuwen, ... ), ps. omgespeld volgens Frings!  ət weərleͅxt (Zonhoven, ... ), ps. omgespeld volgens IPA!  hət wēͅrlegt (Sint-Huibrechts-Lille, ... ), hət wēͅrlix (Martenslinde, ... ), hət wēͅrlixt (Beringen, ... ), hət wyrlēͅxt (Neerglabbeek, ... ), hɛt wēͅrlext (Beringen, ... ), t weejerliecht  twēərlixt (Diepenbeek), t weerleegt.  ət wēͅrléxt (Bocholt), t weerlicht  twiərlext (Donk (bij Herk-de-Stad)), ⁄t wē(j)rlīxt (Borgloon), ⁄t wēerlext (Lummen), ⁄t wēͅrlext (Peer), ⁄t wēͅrlext/de/d (Peer), t weerliecht  ət werlixt (Neerpelt), t wierliecht  ⁄t wī(j)ərlīxt (Diepenbeek), weerlichteren: het wêrleechtert (Schinveld), zigzaggen: t zigzag  tsəgzàx (Smeermaas) bliksem, elektrische vonk die bij onweer van de ene wolk naar de andere of naar de aarde overspringt [bledderum, vuurlicht, weerlicht] [N 81 (1980)] || bliksemen [ZND 21 (1936)] || bliksemen met een felle straal [t vuurlicht] [N 22 (1963)] || bliksemen, weerlichten || bliksemschicht, bliksemstraal [weerlicht, blidderum] [N 22 (1963)] || het bliksemt [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || weerlicht waarvan men de eigenlijke straal niet ziet, oplichtend aan de horizon [zeebrand] [N 22 (1963)] || zich als bliksem vertonen III-4-4
blikslager blikkenier: blɛkǝnīr (Sint-Truiden), blikkenslager: blę.kǝslē̜gǝr (Bilzen), blękǝsliǝgǝr (Borgloon), blikslager: bl ̇ēkslē̜.gǝr (Roermond), blekslāgǝr (Heppen, ... ), blekslē.gǝr (Neeroeteren), blekslēgǝr (Lommel), blekslē̜.gǝr (Schimmert), blekslē̜gǝr (Castenray, ... ), blekslǭgǝr (Berverlo, ... ), bleǝkslē̜.gǝr (Eijsden), bli.kslē̜gǝr (Bocholt), blikslager (Peer), blikslāgǝr (Bocholt), bljekslø̜̄gǝr (Val-Meer), blēkslēgǝr (Maastricht), blēkslē̜.gǝr (Beek, ... ), blēkslē̜gǝr (Hamont, ... ), blēkslę.ǝgǝr (Helchteren), blēkslīǝgǝr (Hasselt), blēkslǭjnǝr (Peer), blēkšlēgǝr (Oirsbeek), blē̜kslē̜.gǝr (Sittard), blē̜kslē̜gǝr (Sevenum), blē̜xšlēgǝr (Eupen  [(mv blē̜xšlēgǝrǝ)]  ), blē̜xšlęǝgǝr (Baelen), blę.kslē̜.gǝr (Stevensweert), blę.kslē̜gǝr (Rekem), blęjkslē̜gǝr (Venlo), blęjxslē̜.gǝr (Vaals), blękslāgǝr (Leopoldsburg, ... ), blękslēgǝr (Landen, ... ), blękslēǝgǝr (Diepenbeek), blękslē̜.gǝr (Sintslē̜.gǝrTruiden), blękslē̜gǝr (Arcen, ... ), blękslǭgǝr (Oostham, ... ), blęxšlɛ̄gǝr (Epen), blīǝkslāgǝr (Hechtel), blīǝkslē̜gǝr (Bree, ... ), blīǝkslīǝgǝr (Altweert, ... ), blɛkslā.gǝr (Beringen), blɛkslę.ǝgǝr (Diepenbeek), blikwerker: blekwęrǝkǝr (Paal) Ambachtsman die blik verwerkt en blikken voorwerpen herstelt. [N 66, 55a; Wi 2; L 34, 17a; monogr.] II-11