e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
blad van een lepel bol: boͅl (Lanklaar), het holle: ⁄t hool (Weert), holle kant: hwole kaant (Hoeselt), holte: holte (Jeuk, ... ), hêûlte (Neerharen), hölte (Schaesberg), van eine lêpel  hulte (Schimmert), vanne laepel  häöldje (Herten (bij Roermond)), lepel: laepel (Blerick, ... ), laêpel (Guttecoven), leepel (Ordingen), leepəl (Leopoldsburg), leeëpel (Voerendaal), lepel (Ell, ... ), lepəl (Houthalen), leëpel (Gulpen), lē.pəl (Kinrooi), lēēpel (Schimmert), lēpəl (Kwaadmechelen), lēəpəl (Lanklaar), lippel (Meijel), lippəl (Meijel), lipəl (Eksel), līējpəl (Opglabbeek), līēpel (As, ... ), lèpel (Guttecoven, ... ), lépel (Noorbeek, ... ), léépel (Tienray), lêêpəl (Rekem), lëpel (Gronsveld), leper: lepper (Zepperen), luiper (Sint-Truiden, ... ), (doffe e)  leper (Jeuk), doffe e  lepper (Nieuwerkerken), schep: sjup (Meijel), scheplepel: schôpleapel (Boekend), sjuplaepel (Reuver), sjupleppel (Mheer), sjöplepel (Helden/Everlo), sjöplèpel (Buchten), sopliêpel (Neeroeteren), schepper: schöpper (Weert), schoeplepel: sjoplaepel (Sittard) Het holle gedeelte van een lepel waarin het eten wordt opgeschept (lepel, holte) [N 79 (1979)] III-2-1
blad van het lijnijzer mes: męs (Meijel) [I, 54b] II-4
blad van het strosnijmes blad: blat (Bocholtz, ... ), bluǝt (Hasselt), blāt (Klimmen, ... ), blǫǝt (Borgloon), mes: mē̜s (Borgloon), mē̜ǝs (Kermt, ... ), męs (Bocholt, ... ), męts (Gronsveld, ... ), mɛi̯s (Gelinden, ... ), zeissel: sęsǝl (Teuven), zeissem: zeissem (Maasmechelen) Het metalen deel van het strosnijmes. Vergelijk ook de lemma''s ''blad van de zeis'' (3.2.11) in aflevering I.3 en ''blad van de zicht'' (4.3.7) in deze aflevering. Zie voor het verschijnsel dat de naam van de gereedschap als geheel ook wordt gebruikt voor het werkend deel ervan, ook het lemma ''vlegelknuppel, slaghout'' (6.1.10) in deze aflevering). Zie afbeelding 18, c. [N 18, 103a] I-4
blad, bladeren van een plant blaadje: blē̜d˱šǝ (Maastricht, ... ), blē̜tjǝ (Klimmen, ... ), blęd˱šǝ (Eijsden, ... ), blętjǝ (Eupen, ... ), blad: bla (Meijel), blat (Afferden, ... ), blu̯ǫt (Eijsden), blø̜̄.t (Diets-Heur), blā.t (As, ... ), blāt (Amby, ... ), blāǝ.t (Wijchmaal), blāǝt (Riksingen, ... ), blē̜ǝt (Rutten), blő̜̄t (Henis), blǫu̯ǝt (Aalst, ... ), blǫǝt (Montenaken), blǭ.t (Berg, ... ), blǭt (Berverlo, ... ), blǭu̯.ǝt (Kortessem), blǭu̯ǝt (Vorsen, ... ), blǭǝ.t (Achel, ... ), blǭǝt (Binderveld, ... ), blɛ̄.t (Millen), blader: blar (Meijel, ... ), blaǝr (Bocholt, ... ), bleǝr (Boekhout), blir (Zonhoven), bliǝr (Gelinden, ... ), bliɛr (Gutschoven, ... ), bloǝr (Lommel), blu̯a.i̯ǝr (Moelingen), blu̯ǭi̯ǝr (Eijsden), blø̄i̯ǝr (Heppen), blø̜̄i̯ǝr (Berverlo, ... ), blø̜̄r (Achel, ... ), blø̜i̯ǝr (Val-Meer, ... ), blā.i̯ǝr (As, ... ), blā.r (Grote-Brogel, ... ), blāi̯ǝr (Amby, ... ), blār (Afferden, ... ), blēr (Borgloon, ... ), blēǝr (Halmaal, ... ), blē̜ar (Rutten), blē̜ir (Nieuwstadt), blē̜i̯ǝr (Rosmeer, ... ), blē̜r (Baarlo, ... ), blē̜ǝr (Vaals, ... ), blīǝr (Rijkel, ... ), blīɛr (Borgloon), blōǝr (Jeuk, ... ), blǫǝr (Aalst, ... ), blǭ.r (Achel, ... ), blǭ.ǝr (Eksel, ... ), blǭi̯.ǝr (Mopertingen, ... ), blǭi̯ǝr (Eijsden, ... ), blǭr (Donk, ... ), blǭǝr (Alken, ... ), bl˙ø̜̄r (Hamont), bl˙āi̯ǝr (Dilsen, ... ), bl˙ār/bl˙ē̜r (Astenet, ... ), bl˙ǭr (Heusden, ... ), bladeren: blirǝn (Voort), bloǝrǝ (Eupen), blāi (Broekhuizen), blāi̯ǝrǝ(n) (Berg, ... ), blārǝ(n) (Beringen, ... ), blǭrǝ (Halen, ... ), blǭrǝn (Houthalen, ... ), blǭu̯ǝrǝn (Lommel), blǭǝrǝn (Tessenderlo, ... ), bl˙ai̯ǝrǝ (Montfort), bladertje: blø̜̄rkǝ (Geleen) Blad, als deel van een plant. De meervouden en verkleinwoorden zijn apart behandeld. [JG 1a, 1b; A 3, 1; L 1, a-m; L 4, 1; L 14, 16; L 32, 21; S 3; R 7, 25; R 12, 26; monogr.] I-4
bladbegonia (begonia rese) varkensoor: verkesoer (Ten-Esschen/Weustenrade) Welke dialectbenamingen hebt u voor de verschillende potplanten en snijbloemen voor de koude kas: begonia rese (bladbegonia) [N 73 (1975)] III-2-1
bladerdeeg bladerdeeg: bladerdeeg (Heerlen), blājərdēͅi̯x (Rotem), De blajerdeig is neet lóchig genóg  blajerdeig (Roermond), Syst. Grootaers  bloͅu̯i̯ərdēx (Lommel), Syst. WBD  blaajerdeig (Tegelen), bladerdeig (Venlo, ... ), blajerdeig (Maasniel), bladerendeeg: Syst. Frings  bládərəndēx (Niel-bij-St.-Truiden), loverdeeg: loͅu̯vərdeͅi̯k (Eupen), scherveldeeg: schirveldaeg (Sittard), sjirfeldeig (Stokkem), sjirveldeig (Echt/Gebroek, ... ), šerfəldēx (Maaseik), Syst. Frings  šerfəldɛ̄i̯x (Maaseik), Syst. WBD  sjirveldeig (Holtum), schilferdeeg: schiffeldīēg (Hasselt), schilferdeîg (Altweert, ... ), sjilverdeig (Munstergeleen), sjuelverdèig (Gronsveld), sjuffëldeeg (Hoeselt), sjölferdeig (As, ... ), sjölleferdeeg (Diepenbeek), šelfərdeͅi̯x (Meeswijk), šeͅlfərdɛi̯x (Stokkem), (m.).  sxelfərdix (Helchteren), soms gehoord  sjilferdeig (As, ... ), Syst. Frings  sxefəldix (Hasselt), sxeləfərdjeͅx (Hamont, ... ), šelvərdɛ̄i̯x (Mechelen-aan-de-Maas), Syst. IPA  sxelfərdii̯əx (Kwaadmechelen), schulpdeeg: Syst. Frings  sxøləpdiəx (Gingelom), sxøləpdīəx (Gingelom) bladdeeg || bladerdeeg || Pastei van bladerdeeg, vol au vent (vollevang?) [N 16 (1962)] III-2-3
bladerloze boom (boom) zonder blaren: eigen spellingsysteem  bom z(onder) blèr (Meijel), een bom zonderbleer (Meijel), ideosyncr.  eine baum zonder blajer (Hoensbroek), blaren verloren: ideosyncr.  blaar verloere (Eijsden, ... ), dode boom: doaie bome (Stein), ideosyncr.  dooie boom (Sittard), ideosyncr. (? - onduidelijk)  doawe (Sittard), in de winter  doeje bōēm (Jeuk), WBD/WLD ôê heeft duidelijke a-achtige naslag  dôêjə bòwm (Susteren), WLD  doaije boam (Born), dorre boom: eigen fon. aanduidingen  eine dorre baum (Ell), ideosyncr.  doare (Sittard), dorse boom: IPA, omgesp.; cf WBD, duzze is dors(e), var. van dor  døzə (Kwaadmechelen), ijlboom: WLD  iel’boam (Montfort), kaal: kaal (Oirlo, ... ), Veldeke 1979 nr 1  kaal (Venray), WBD / WLD  kaal (Reuver), WLD  kààl (Guttecoven), kale boom: ? kale baum (Boekend), eine kale boum (Schimmert), inne kale boom (Hoensbroek), kaale boam (Wijlre), kale (Ospel), kale boam (Noorbeek, ... ), kale boom (Vaals), kale boum (Roermond, ... ), kāle (Houthalen), kolə (Loksbergen), káálə (Epen), #NAME?  kale bouwm (Klimmen), eigen spellingsysteem  kale boeëm (Meerlo), Endepols  kaale (Maastricht), unne kale boum (Maastricht, ... ), ideosyncr.  kaale boum (Thorn), kale baom (Vlodrop), kale boom (Kerkrade), kale boum (Sittard, ... ), ’nne kaole (Gronsveld), in de winter  kaauwle bōēm (Jeuk), Nijmeegs (WBD)  kaalə bom (Meijel), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones  kale bom (Gulpen), Veldens dialekt  unne kale boum (Velden), Venlo e.o.  ’nne kale baom (Maasbree), WBD/WLD  kàlə (buim) (Opglabbeek), ənə kalə boum (Urmond), WLD  kaale bòèm (Sevenum), kale (Kesseleik), kale baom (Posterholt), kale boom (Brunssum, ... ), kale-b’aum (Swalmen), kalen baum (Venlo), kalə bōūm (Heel), kaole baum (Thorn), káálə boom (Doenrade), unne kaale (Maastricht), énné kaale bâôm (Schimmert), ’n kaolə bòm (Gennep), ± WLD  kale boum (Ospel), kapotte boom: ka.poͅ.tə bō.m m. (Ingber), kappotte boom (Heerlerbaan/Kaumer), kəpoͅ.tə bō.m m. (Eys), in de zomer  ’ kepodde boum (Blerick), WBD/WLD  kàpottə (buim) (Opglabbeek), kranke boom: kranke boom (Gulpen), naakse boom: ± WLD  naakse boum (Weert), perenboom: pere-baum (Montfort), schraak: WBD/WLD  ne sjraak (As), schrankel: WLD, cf. lange dunne boom  sjráánkel (Itteren), storkel: sjturkəl (Sittard), zieke boom: oude spellingsysteem  (ziek) (Meijel), zo kaal als een luis: WBD/WLD ó even gesloten als oo  ’zōē kaal es ’n lóws’ (As) Een boom zonder bladeren (ijlboom). [N 82 (1981)] III-4-3
bladgoud bladgoud: blatjōt (Kerkrade), blat˲gø̜̄t (Tessenderlo), blat˲gōt (Heerlen, ... ), blat˲gǭlt (Ottersum, ... ), blat˲gǭt (Gulpen), blāt˲gǫltj (Herten), blāt˲gǫw.t (Sittard), blāt˲gǫwt (Buchten, ... ), blǭt˲gōt (Diepenbeek, ... ), blǭwǝt˲gōt (Jeuk), compositiegoud: compositiegoud (Meijel), kǫmpozitsigǫwt (Schinnen), imitatiegoud: imitāsigǫltj (Herten), klatergoud: klātǝrgǫwt (Klimmen), staniol: stanijǫl (Maasbree), surrogaatgoud: syrogāt˲gǭt (Gulpen), vals bladgoud: valš˱ blat˲gōt (Waubach) Tot zeer dunne bladen geperst goud. [N 67, 11a; N 67, 11b; monogr.] II-9
bladhoning acaciahoning: akāsiahoneŋ (Meijel), bladhonig: blathø̜nex (Tessenderlo), bladhoning: bladhoning (Maasmechelen, ... ), blathuǝneŋ (Heerlen), blāthu.neŋ (Weert), blāthōneŋ (Beek, ... ), blǭthōneŋ (Diepenbeek), blǭtǫwniŋ (Alken, ... ), bladluishoning: blātlǫwshōneŋ (Houthalen), dauw: dǫw (Dilsen), honingdauw: honeŋdǭw (Meijel), honingdauw (Asenray / Maalbroek, ... ), hø̄ǝneŋdø̄. (Hasselt), hōneŋdǫw (Roermond), hōǝneŋdǫw (Noorbeek, ... ), luishoning: lȳshuneŋ (Wellerlooi), luizenhoning: luizenhoning (Herkenbosch, ... ), lȳzǝhoneŋ (Ysselsteyn), lȳzǝnhoneŋ (Venray), lȳzǝnhōneŋ (Geulle), lūzǝhoneŋ (Horst), lūzǝhōneŋ (Beek, ... ), lǫwzǝhuǝneŋ (Genk), meldehoning: mēljǝnhōneŋ (Stein) Het zoete, kleverige vocht op takken en bladeren, afkomstig van bepaalde luizen, dat de bijen soms naar hun korven of kasten brengen. Bladhoning is vaak zeer donker van kleur. In drachtpauzes kan bladhoning de bijen soelaas bieden. [N 63, 113; N 63, 112b; monogr.] II-6
bladkiem bladkiem: bladkiem (Venray) Soms is een aantal korrels tijdens de kiemperiode veel verder ontkiemd dan de andere. De bladkiem is dan al tot ontwikkeling gekomen waardoor de korrels niet meer geschikt zijn voor de bierbereiding. [N 35, 26] II-2