e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
tegenlatijzer dekijzer: dęk˱ęjzǝr (Houthalen), haring: hīreŋ (Nieuwenhagen, ... ) IJzeren gereedschap waarmee de dakdekker de latten ondersteunt wanneer hij deze moet spijkeren. [N 64, 143] II-9
tegenvaller <omschr.> bloeden: blooje (Thorn), hät moete bloeuve (Schimmert), <omschr.> de boks scheuren: də books sjèùrə (Heel), brokken: brokke (Meijel), grote strop: grotə sjtrop (Kapel-in-t-Zand), grōēte strop (Hoensbroek), inbrokken: ingebrok (Montfort), ingeschoten: ingeschoten (Zonhoven), kraak: kraak (Born, ... ), krak (Maastricht), kraok (Loksbergen), krouk (Jeuk), schade: schaa (Eys), schade (Meeuwen), sjaaj (Tungelroy), slag: sjlaag (Neer), slaag (Maastricht), strop: en strup (Gulpen, ... ), schtröp (Amby), sjtrop (Beesel, ... ), sjtrup (Epen, ... ), sjtròp (Roermond, ... ), sjtröp (Gronsveld, ... ), stjrop (Melick), strop (Blerick, ... ), strup (Itteren, ... ), stròp (Gennep), stróp (Venlo), ströp (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), ⁄n schtrŭp (Schimmert), m.  štroͅ.p (Eys), stuk uit zijn portemonnee (<fr.): sték ówt zinne portemonnee (As), tegenslag: tegenslag (Leopoldsburg), veel verliezen (ww.): veul vərlórrə (Meijel), verlies: verlees (Posterholt, ... ), verlies (Stein), verluus (Maastricht), zwaar verlies: zjwaor verlees (Herten (bij Roermond)), zwoer verluus (Maastricht) een zwaar geldelijk verlies [krook] [N 89 (1982)] III-3-1
tegenwind kop: kop (Houthalen), kopwind: kop wiend (Venray), kop-winjt (Beesel), kopweind (Jesseren), kopwindj (Geleen, ... ), kopwintj (Herten (bij Roermond)), kopwèndj (Geleen), koͅ.pwe.ŋk hā.n (Eys), kòp wind (Sint-Pieter), mit kopwind (Klimmen), ze hubbe kopwinjd (Doenrade), ze höbbe kopwind (Wijlre), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  kopwintj (Grathem, ... ), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  mit kopwiend vliege (Wanssum), Algemene opmerking: deze vragenlijst is nogal slecht (= weinig antwoorden) ingevuld!  kopwijnd (Gruitrode), noorderwind: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  ze vliēge mèt noorderwènd (Bilzen), tegenwind: mit taegewènjd (Echt/Gebroek), taengewèndj (Geleen), teagewink (Eys), teingewint (Vlodrop), teͅ.agəwe.ŋk hā.n (Eys), tége-wingt (Sevenum), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  tiëgewènd (Bilzen), wind in: wenjtj en (Meijel), wind op de kop: wind oppe kop (Koersel), wind óbbe kop (Houthalen), windj oppe kop (Weert), wind op de snuit: wind recht op de snoot (Tongeren), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  de wi.nt récht óp e snóó.t (Zolder), wind op kop: də dówvə vleegə mét wénd òp kòp (As), weint op kop (Kortessem), wend op kop (Jeuk), wind op kop (Mielen-boven-Aalst), wènt op kop (As), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  z’ hébbe wènd op kop (Bilzen), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  tès hémme wi.nt óp kóp (Zolder), ze hémme wi.nt óp kóp (Zolder), wind tegen: doeven hôêben de wĕĭnd tieègen (Eisden), windj teage (Lutterade), wind voor: wind voor (Mielen-boven-Aalst) Hoe zegt men: de duiven vliegen met de wind tegen? [N 93 (1983)] III-3-2
tegenwind, met ~ vliegen bergop: bargopvliegen (Rijkhoven), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  ze vliēge bêrgop (Bilzen), in de windrichting: in de windrigting (Meijel), slecht weer: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  slaech waer (Bilzen), sterk weer: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  z’ hébbe stèrk waer (Bilzen), zwaar weer: zwaor waer (Sevenum) Hoe zegt men: de duiven vliegen met de wind tegen? [N 93 (1983)] III-3-2
tegenzomen, tegennaaien tegenzomen: tegenzomen (Hasselt, ... ), tēgǝzø̜jmǝ (Venlo), tē̜gǝzø̜wmǝ (Houthem, ... ), vals zomen: vals zø̜jmǝ (Maastricht) Tegen iets anders aan zomen. [Gi 1.IV, 31] II-7
tehuis voor ouden van dagen bejaardenhuis: bejaardenhusj (Meijel), gesticht: gesteecht (Meijel), oude peetjeshuis: cf. VD s.v. "peetje  ààət peejkəs(h)aaəs (Niel-bij-St.-Truiden), oudmannetjeshuis: àwtméndərkəzōēs (Meeswijk), ààtmènnəkəshèùjs (Lommel), peekeshuis: peejkəs(h)aaəs (Niel-bij-St.-Truiden) instelling waar oude mensen kunnen wonen /verzorgd worden || oude mannen huis || oude-mannengesticht || oudemannenhuis || tehuis voor ouden van dagen III-2-2
tekenaar afschrijver: āfšrīvǝr (Geulle), constructietekenaar: konstrøksitęjkǝnē̜r (Venlo), meesterknecht: mēstǝrknɛ̄ǝt (Bleijerheide), tekenaar: tēkǝnēr (Mechelen), tęjkǝnar (Ottersum), tęjkǝnēr (Posterholt), tęjkǝnē̜r (Reuver, ... ), tęjkǝnīǝr (Heel, ... ), tekenbaas: tęjkǝnbās (Herten) De persoon die de werktekeningen maakt. [N 53, 205c] II-12
tekenen (een) oprijt maken: opres māxǝ (Bleijerheide), (een) uitslag maken: nǝn øtslax mǭkǝ (Tessenderlo), ūsšlāx mākǝ (Bleijerheide), ǫwtslax mǭkǝ (Leopoldsburg), constructietekenen: konstrøksitęjkǝnǝ (Venlo), een constructietekening maken: ęjn kǫnštrøksitęjkǝneŋ mākǝ (Heel, ... ), een model maken: ǝn modɛl mākǝ (Geulle), een plannetje maken: ǝ planǝkǝ mǭkǝ (Bilzen), een tekening maken: ǝn tēkǝneŋ mākǝ (Bilzen), ǝn tęjkǝneŋ mākǝ (Reuver, ... ), ontwerpen: ǫntwęrǝpǝ (Posterholt), schetsen: šɛtsǝ (Herten), tekenen: tēkǝnǝ (Mechelen), tęjkǝnǝ (Herten, ... ), uittekenen: ǫwttīkǝnǝ (Leopoldsburg) ksitęjkǝnǝ L 271; een constructietekening maken: ęjn kǫnštrøksitęjkǝne [N 53, 205a] II-12
telefoon telefoon: teeləfoon (Guttecoven, ... ), telefoeén (Doenrade), telefoon (Blerick, ... ), telefoën (Merkelbeek), tellefon (Hoeselt), tellefong (Kerkrade), tellefoon (Maastricht, ... ), teləfoon (Grathem, ... ), tilefoon (Lutterade), tillefoon (Amby, ... ), tillnfoon (Brunssum), tilləfon (Diepenbeek), tilləfoon (Epen, ... ), tiləfoon (Heel, ... ), tèllefoon (Maastricht), tèléfon (Eksel), téləfoon (Maastricht), téləfòn (Loksbergen), tələfoon (Susteren), (m.).  teͅ.ləf‧ōn (Eys), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: deze lijst heb ik letterlijk, zoals invuller het genoteerd heeft overgenomen!  tilləfoon (Maastricht), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller noteert bij spellingssysteem: WBD-WLD, behalve je = dj.  tiləfoon (Opglabbeek), Algemene opmerking v.d. invuller: in het Meerlos dialect bestaat geen uitgangs "n"!  telefoeën (Meerlo), Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  tələfōōn (Nieuwenhagen), Opm. v.d. invuller: ook de volgende notering gegeven: [tlefon].  telefon (Jeuk), ps. omgespeld volgens Frings!  tələfoͅn (Houthalen), ps. omgespeld volgens RND!  tələfōn (Meeuwen) het toestel om de menselijke stem over te brengen [telefoon] [N 90 (1982)] III-3-1
telefooncel cabine (<fr.): cabine (Jeuk), cel: cel (Born, ... ), cèl (Schinnen), sel (Kapel-in-t-Zand, ... ), sèl (Heerlen, ... ), hokje: hökske (Eksel), kabausje: vgl. Kerkrade Wb. (pag. 129): kabaus, verkl. kabäusje, kleine kamer, hok.  kabäus-je (Kerkrade), telefooncabine (<fr.): telefoonkabien (Ophoven), ps. omgespeld volgens RND!  tələfōnkəbin (Meeuwen), telefooncel: (telefoon)cel (Tienray), teeləfooncel (Guttecoven), teeləfoonsèl (Montfort), telefoeéncel (Doenrade), telefoon-cel (Montfort, ... ), telefooncel (Blerick, ... ), telefoonsel (Susteren), tellefoon-cel (Sevenum), tellefooncel (Hoeselt, ... ), teləfoonsel (Urmond), tilefoonsel (Lutterade), tillefooncel (Amby, ... ), tillefoonsel (Haelen, ... ), tillefoonsél (Klimmen), tillnfooncel (Brunssum), tilləfooncel (Maastricht, ... ), tilləfooncèl (Gennep), tilləfoonsel (Hulsberg, ... ), tilləfoonsèl (Epen, ... ), tilləfoonsél (Roermond), tiləfoonsèl (Heel, ... ), tèllefoonsel (Maastricht), tələfoonsèl (Susteren), (v.).  teͅ.ləf‧ōns‧ɛl (Eys), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller noteert bij spellingssysteem: WBD-WLD, behalve je = dj.  tiləfoonsel (Opglabbeek), Algemene opmerking v.d. invuller: in het Meerlos dialect bestaat geen uitgangs "n"!  telefoeëncel (Meerlo), Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  tələfōōntsél (Nieuwenhagen), ps. omgespeld volgens Frings!  tələfoͅnseͅl (Houthalen), telefoonhokje: telefoonhökske (Herten (bij Roermond)), telefoonhuisje: tillefoonhuuske (Swalmen), telefoonkotje: telefoon kotje (Leopoldsburg), tillefoonkòtje (As), tilləfonkotjə (Diepenbeek) het kleine vertrek van waaruit men kan telefoneren [telefooncel, cel] [N 90 (1982)] III-3-1