e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
theater theater: t`jaat`r (Bocholt), tejaater (Sittard), tejater (Bocholtz, ... ), təAtər (Borgloon), tɛju̞tər (Tongeren), B.v. Truij, geiste mèt nao de Mommestrejater?  trejater (Maastricht), Gg. schouwburg; toneel (Zndl. [...]  tejoͅ:tər (Gingelom), Sam. -stuk.  te.ja:tər (Kanne) Theater. [ZND m] || Theater: schouwburg(uitvoering). || Théâtre: gebouw, schouwtoneel. || Théâtre: Theater, schouwburg. III-3-2
thee hooizamenthee: Drink mar ing tas häu¯zoamtieë, da kuns doe an ¯t sjwese  häu’zoamtieë (Bleijerheide, ... ), thee: te. (Meeuwen), tee (Hasselt), tē (Meeswijk), tēi (Lommel), tiae (Echt/Gebroek), tieë (Heerlen, ... ), tiə (Blitterswijck, ... ), tīə (Eupen), tèi (Diepenbeek), tée (Tongeren), das Aaneren tee as koffiedras: dat is andere koffie  tee (Genk), Dat is angere tieë wie kaffieë  tieë (Bleijerheide, ... ), Dat is angeren tee ès kaffee: dat is een heel andere zaak  tee (Sittard), Thea sincusis Sims.  tée (Tongeren), ¯n zjat teej drè.nke: een kopje thee drinken  teej (Zonhoven) aftreksel van theeblad, thee || bladeren van de theeboom || thee || thee van hooizaad III-2-3
theelepeltje cafè-lepel: kafeͅlɛi̯əpəl (Teuven), kafəløpəl (Wellen), cafè-lepeltje: kafeløpəlkə (Tongeren), kafeløͅpəlkə (Tongeren), kaffeelèèpelke (Mechelen), kafilēpəl (Beringen), kafilēpəlʔjə (Kwaadmechelen), kafəlēpəlkə (Lummen), kāfiløpəlkə (Diepenbeek, ... ), o.  kafəlēpəlkə (Hasselt, ... ), onz.  kafilēpəlkə (Boekt/Heikant), cafè-leper: kafəløpər (Gelinden, ... ), kafəløͅpər (Opheers), kafələpər (Borgloon), kāfeløpər (Wintershoven), m  kafīløͅi̯pər (Sint-Truiden), cafè-lepertje: kafiløpərkə (Hoepertingen), kāfəleͅpərkə (Spalbeek), m.  kafeͅleͅi̯pərkə (Halen), dessertlepel: dessertlepel (Maastricht), deͅseͅrlɛi̯əpəl (Teuven), dəsēͅrløpəl (Tongeren), ™ niet omgespeld  dise͂ͅərle͂ͅpəl (Kermt), dessertlepeltje: dəsērløͅpəlkə (Tongeren), təsēͅrlēpəlʔjə (Kwaadmechelen), m.  dəsɛ̄rlēpəlkə (Hasselt), dessertleper: dəsɛ̄rløͅpər (Opheers), eierenlepel: aarelepel (Kwaadmechelen), eierlepel: eier-léépel (Oost-Maarland), eierlepel (Leuken), ei̯ərløpər (Heers), ēͅiərli(ə)pəl (Bocholt), ēͅiərlipəl (Maaseik), ēͅi̯ərlēͅpəl (Mechelen-aan-de-Maas), eͅi̯ərlēpəl (Achel), ɛi̯ərlīpəl (Opglabbeek), eierlepeltje: eier-laepelke (Tegelen), eier-leffeltje (Bleijerheide), eierlaepelke (Nunhem), eierleepelke (Kinrooi, ... ), eierlepelke (Tungelroy), eierliêpelke (Bree), eijerlaepelke (Roermond), ejjerlepelke (Castenray, ... ), ēͅiərlipəlkə (Bocholt), eͅiərløͅpəlkə (Tongeren), ɛi̯ərlepəlkə (Kaulille), ɛ̄i̯ərlipəlkə (Maaseik), ‧eͅi̯ərlēͅpəlkə (Sittard), onz.  ērlēpəlkə (Boekt/Heikant), eierleper: ei̯ərløpər (Gelinden), ēi̯ərleͅpər (Spalbeek), ijzeren lepel: iszjere lippel (Meijel), īēzere lêêpel (Puth), jamlepel: jemleepel (Wolder/Oud-Vroenhoven), sjémlèèpel (Echt/Gebroek), klein lepeltje: kle lippelke (Eksel), klē lēpəlkə (Zolder), klē løͅpəlkə (Hoeselt), klēͅ lēpəlkə (Paal), o. kleen ~  klē løͅpəlkə (Hoeselt), kleine leper: o.  klɛi̯n løpər (Borgloon), koffielepel: koffieleepel (Kinrooi), koffielépel (Roosteren), kofilēpəl (Beverlo), koͅfilepəl (Kaulille), koͅfilēpəl (Beringen, ... ), koͅfilēͅpəl (Mechelen-aan-de-Maas), koͅfilipəl (Maaseik, ... ), koͅfilīpəl (Bree, ... ), koffielepeltje: kafēløͅpəlkə (Hoeselt), koffieleepelke (Grathem), koffielippelke (Eksel), koͅfilēpəlkə (Hamont, ... ), koͅfilipəlkə (Gelieren/Bret, ... ), koͅfilīpəlkə (Opglabbeek), koͅfilīəpəlkə (Opglabbeek), koͅfīlīəpəlkə (Rotem, ... ), koͅfəli̯eͅpəlkə (Rosmeer, ... ), porcelein, vertind ijzer, tin zinklegering  koffie-laepelke (Herten (bij Roermond)), lepeltje: laepelke (Sittard), lēpəlkə (Ophoven), lie‧pelke (Weert), liêpelke (Bree), läpelke (Venlo), lèpelke (Boekend), melklepel: melikleepel (Rothem), moccalepeltje: mokāløͅpəlkə (Tongeren), scheepje: sjiepke (Heythuysen), suikerlepel: soeker-laepel (Oirlo), soeker-léépel (Oost-Maarland), soekerlèpel (Klimmen), soekerléëpel (Mechelen, ... ), soekerlêêpel (Puth), sokkerlieëpel (Thorn), sokərlipəl (Maaseik), sou̯kərlēpəl (Kinrooi), soͅkərlipəl (Maaseik), soͅkərliəpəl (Genk), sukkerlaepel (Sittard), sukərløpəl (Wellen), sòkerleepel (Tungelroy), sókerlèèpel (Echt/Gebroek), sókkerlaepel (Roermond), sókkerlepel (Maastricht), sökkerleepel (Maastricht, ... ), sökkerlepel (Schimmert), suikerlepeltje: saokerlaipelke (Maasniel), soakerläpelke (Echt/Gebroek), soeker lepelke (Schimmert), soeker-léépelke (Oost-Maarland), soekerlaeëpelke (Eijsden), soekerleepelke (Brunssum, ... ), soekerlepelke (Buchten, ... ), soekerlēēëpelke (Hoensbroek), soekerliepelke (Mesch), soekerläepelke (Heerlen), soekerlèpelke (Heerlen, ... ), soekerléepelke (Nuth/Aalbeek), soekerlépelke (Roermond), soekkerlaepelke (Klimmen, ... ), sokerlēpəlkə (Smeermaas), sokkerlaepelke (Nunhem, ... ), sokkerlepelke (Ell, ... ), sokkerleëpelke (Maasbracht), sokkerlippelke (Eksel), sokkerléépelke (Buchten), sokkerlëëpelke (Velden), sokərlēpəlkə (Tungelroy), sookerleepelke (Rothem), sookkerlèpelke (Baarlo, ... ), sōkkerlepelke (Ospel, ... ), sōkkerlèepelke (Gronsveld, ... ), sōkərlipəlkə (Bocholt), sŏkkerlaepelke (Oirsbeek), sŏkkerlèpelke (Heythuysen), so̝kərlēpəlkə (Overpelt), so͂kerlaepelke (Melick), soͅkərlipəlkə (Bree), sukkerlèpelke (Susteren), sukərleͅpəlkə (Val-Meer), sukərlīəpəlkə (Rotem), sukərli̯ēpəlkə (Zussen), sukərløpərkə (Wellen), suukerlippelke (Meijel), suukerléépeltje (Milsbeek, ... ), sòkerleepelke (Tungelroy), sòkkerlaepelke (Swalmen), sòòkerlèèpelke (Haelen), sókerlepelke (Tungelroy, ... ), sókerlèpelke (Obbicht), sókerlèèpelke (Echt/Gebroek), sókkerlepelke (Horn), sókkerlèèpelke (Neer), sôkerlepelke (Neeritter), sôkkerlaepelke (Baarlo, ... ), sôkkerleepelke (Rothem), sôkkerlëpelke (Gronsveld), sökkerleepelke (Wolder/Oud-Vroenhoven), sökkerlepelke (Schimmert), sökkerlèpelke (Roosteren), tsoeker-leffeltje (Bleijerheide), tsoekerleffeltsje (Spekholzerheide), (doffe o)  sokkerlaepelke (Sevenum), een korte o  sookerléépelke (Sittard), o.  sukərløͅi̯pəlkə (Sint-Truiden), Toegift: een vork: e rikske; e versjét (fourchette)  sókkerlee.pelke (Panningen), vroeger  sókkerlaepelke (Maasniel), theelepel: tee-lepel (Ulestraten, ... ), teelepel (Maastricht), teeléëpel (Mechelen), tējeͅpəl (Zichen-Zussen-Bolder), tēlēpəl (Beringen), tēlēͅpəl (Mechelen-aan-de-Maas), tēli(ə)pəl (Bocholt), tēlipəlkə (Bree), theelaepel (Melick), theeleepel (Wolder/Oud-Vroenhoven), theelepel (Grathem), tīəlēpəl (Kinrooi), tĭĕèlèèpel (Echt/Gebroek, ... ), tɛi̯løpəl (Wellen, ... ), m.  tēlēpəl (Hasselt), theelepeltje: tealèpelke (Guttecoven), teejlepelke (Roosteren), teelaepelke (Limbricht, ... ), teeleepelke (Brunssum, ... ), teelepelke (Maastricht, ... ), teelèpelke (Roermond), teelèèpelke (Mechelen), teeléépelke (Roermond), telepəlkə (Neerharen), telipəlkə (Maaseik), tēēlaepelke (Nunhem), tēēlēēpelke (Sint-Pieter), tēi̯lēpəlkən (Lommel), tēlepəlkə (Kaulille), tēlēpəlkə (Beringen, ... ), tēlēpəltjə (Achel), tēlēpəlʔje (Kwaadmechelen), tēlēpəlʔjə (Kwaadmechelen), tēleͅi̯pəlkə (Lanklaar), tēlipəlkə (Bree), tēløͅ.pəlkə (Tongeren), tēløͅpəlkə (Hoeselt, ... ), tēlɛi̯əpəlkə (Teuven), tēͅi̯løpəlkə (Wintershoven), thee lepelke (Schimmert), theelaepelke (Melick, ... ), theelaipelke (Maasniel, ... ), theeleepelke (Heerlerheide, ... ), theeleeèpelke (Gronsveld), theëleëpelke (Maasbracht), thieelepelke (Neeritter), thieelieepelke (Thorn), thieje-laepelke (Oirlo), thielaepelke (Baarlo), thielèpelke (Baarlo), thieëléëpelke (Heerlen), thiēlaepelke (Reuver), thièlièpelke (Weert), thiëlaepelke (Venlo), thiëläepelke (Heerlen), thiëlèpelke (Tegelen), thêêléépelke (Buchten), tieelaepelke (Herten (bij Roermond)), tieeleäpelke (Eygelshoven), tielèpelke (Boekend), tielëëpelke (Velden), tieëlaepelke (Tegelen), tilipəlkə (Maaseik), tiè-lèpelke (Horn), tièleèpelke (Stevensweert), tiélepelke (Leuken), tiëelepelke (Stramproy), tiëlaepelke (Venlo), tiëleepelke (Kinrooi), tiëleëpelke (Eygelshoven), tīē.lepelke (Waubach), tīəlēpəlkə (Kinrooi), tĭĕelèèpelke (Neer), téeleepelke (Amstenrade), têjlèpelke (Susteren), têêlêpelke (Susteren), tîeëlaepelke (Oirsbeek), (nu)  tīējelēēpelke (Tegelen), ™ niet omgespeld  tējle͂ͅpəlkə (Kermt), theeleper: tēͅ⁄løͅpər (Niel-bij-St.-Truiden), teͅi̯løpər (Gelinden, ... ), tɛiløͅpər (Opheers), tɛiləpər (Borgloon), m. mv. l@p\\rs  teͅi̯leͅi̯pər (Halen), theelepertje: tēͅi̯løpərkə (Wellen), teͅi̯løpərkə (Gelinden, ... ), tɛiløͅpərkə (Opheers), m.  teͅi̯leͅi̯pərkə (Halen), o.  tɛi̯løpərkə (Borgloon), onz. mv. ~s  tɛiløpərkə (Borgloon), theeschepje: om suiker mee te serveren  teesjöpke (Maastricht) dessertlepel || eierlepeltje || lepel, metalen ~; inventarisatie benamingen; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] || suikerlepel || suikerlepeltje || theelepel(tje) || theelepeltje || theelepeltje (suikerlippelke) [N 20 (zj)] III-2-1
theepot theekan: tēēkan (Nunhem), theekan (Stramproy), thieje-kan (Oirlo), thiëkan (Tungelroy), thîêkan (Haelen), tîêkan (Neer), vroeger niet bekend.  tîêkan (Tegelen), theekannetje: thieëkenneke (Castenray, ... ), tië-kèn-ke (Tegelen), theeketel: tee-ketel (Ulestraten), tēkētəl (Neerharen), ketel met tuit om water te koken  thieëkéētel (Heerlen), theemoor: man.  tē⁄mūr (Boekt/Heikant), theepot: tee-pot (Klimmen), teejpot (Roosteren), teejpŏt (Sint-Pieter), teejpót (Zonhoven), teepot (Klimmen, ... ), teepòt (Mechelen), tei̯poͅt (Hoepertingen), tepoͅt (Genk, ... ), tēēpot (Nunhem), tēi̯poͅt (Wellen), tējpoͅt (Lommel), tēpot (Tongeren, ... ), tēpo͂ͅt (Achel), tēpoͅ.t (Tongeren), tēpoͅt (Beringen, ... ), tēͅi̯poͅt (Niel-bij-St.-Truiden, ... ), teͅipot (Gelinden, ... ), thee pot (Schimmert, ... ), theepot (Amstenrade, ... ), theëpot (Maasbracht), theîpot (Susteren), thieepot (Eygelshoven, ... ), thieēpot (Heerlen), thieje-pot (Oirlo), thiepot (Baarlo, ... ), thieèpot (Ell), thieëpot (Bleijerheide, ... ), thiēēpot (Thorn), thièpot (Weert), thiëpot (Baarlo, ... ), thèpot (Kerensheide), thêêpot (Buchten, ... ), tie-epot (Herten (bij Roermond)), tiee͂-pot (Oirsbeek), tiejepot (Mechelen), tiejpot (Weert), tieêpot (Kerkrade), tieë-pot (Klimmen), tieëpot (Boekend, ... ), tijpoͅt (Kermt), tipoͅt (Opglabbeek), tièpot (Stevensweert), tiépot (Leuken), tiê-pot (Horn), tië-pot (Tegelen), tiëepot (Eygelshoven), tiëpot (Kinrooi, ... ), tiəpoͅt (Maaseik, ... ), tīē-pot (Brunssum), tīē.pot (Waubach), tīēpot (Sevenum), tīēëpot (Hoensbroek), tīəpot (Kinrooi), tĭĕèpòt (Echt/Gebroek), téapot (Guttecoven), tîêpot (Neer, ... ), tɛipoͅt (Opheers), tɛi̯poͅt (Borgloon), boven de ë hoort nog een Ó.  thiëpot (Heythuysen), letterlijk overgenomen  tee:pòt (Maasniel), m.  tēpoͅt (Hasselt, ... ), teͅi̯pot (Sint-Truiden), teͅi̯poͅt (Diepenbeek), m. mv. p”t  tēpoͅt (Mechelen-aan-de-Maas), m. mv. ~p€t  tēpoͅt (Hasselt), man.  tē⁄pōͅt (Boekt/Heikant), man. mv. ~p\\t  tɛi̯poͅt (Wellen), man. mv. t@p\\t  tɛipoͅt (Borgloon), mv. t@?p#t\\  teͅi̯poͅt (Halen), mv. ~p@t  tēpoͅt (Hasselt), potten = pöt, waren van aardewerk. gewoonlijk ook gen. eerste twee.  thiëpot (Tegelen), tweeklank  tijpot (Obbicht), theepotje: tēpeͅtšə (Opglabbeek), tēpøtšə (Bree), tieÚ:putje (Meijel) pot waarin thee wordt gezet [N 20 (zj)] || pot, metalen ~; inventarisatie benamingen (tutpot, pappot, trekpot, braajpot); betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] || theekannetje || theepot III-2-1
theezakje theebuiltje: tieëbülke (Heerlen), theezakje: tieëzeksjke (Heerlen) theezakje III-2-3
theezeef theezeef: theezeef (Maastricht) zeef; inventarisatie soorten en gebruiksmogelijkheden; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] III-2-1
theezeefje koffiezijke: (theezeefje)  koffieziejke (Heythuysen), theezeef: teezeef (Wolder/Oud-Vroenhoven), tēzēf (Zichen-Zussen-Bolder), tēzīəf (Bree), theezeef (Maasniel), theè zeev (Heerlen), tiëzeef (Tungelroy), theezeefje: tee-zeefke (Klimmen), teezifke (Kwaadmechelen), theezeefke (Melick), theezeèfke (Gronsveld), thêêzeefke (Buchten), tiëzeefke (Venlo), têîzeefke (Susteren), tîeëzieke (Oirsbeek), letterlijk overgenomen  teezee:fke (Maasniel), theezijtje: teezeike (Mechelen), theezieke (Roermond), thieëzeejke (Castenray, ... ), tīēzi-jke (Waubach), tĭĕèzĭĕke (Echt/Gebroek), zeefje: zēfkə (Tungelroy), zijertje: zei̯ərkə (Altweert, ... ), zijtje: zeejke (Castenray, ... ) koffie/theezeefje || theezeefje || zeef; inventarisatie soorten en gebruiksmogelijkheden; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] || zeefje III-2-1
thuis aan het huis: aan t hoeəs (Swalmen), aan ⁄t hoes (Panningen), an ⁄t hoes (Helden/Everlo), aan huis: ān hū.s (Altweert, ... ), aan hun huis: Die Silbe es in dieser und ähnlichen Zusammensetzungen ist eine Abschwächung aus hËs, demnach wörtl. \'ihr Haus\'. In Limburg ist nur die Verbindung mit Subst. im Gebrauch, z.B. bakkes, pannes  an høͅnəs (Eupen), bij dich: bié dich (Gronsveld), bij haar: bié hëur (Gronsveld), bij hem: bié hëum (Gronsveld), bij huis: bēͅi̯ ōͅs (Bree), bi ou̯s (Lozen), bij hun: bei̯øn (Mechelen-aan-de-Maas), bēi̯øͅn (Rekem), bi ø&#x0304ŋ (Lanklaar), bié hön (Gronsveld), bij mich: bié mich (Gronsveld), bij ons: bei̯os (Stokkem), beͅi̯os (Stokkem), bi os (Heek, ... ), bi ŭs (Urmond), bie oas (Guttecoven), bie os (Hunsel, ... ), bie ŭs (Sittard), bie òs (Valkenburg), bij ŏs (Susteren), biè óós (Grevenbicht/Papenhoven), bié ôs (Gronsveld), bè os (Doenrade), bij uch: bié uch (Gronsveld), heem: eim (Lutterade), hee-em (Epen), heem (Brunssum, ... ), heim (Asenray/Maalbroek, ... ), hēēm (Gulpen), hēm (Bleijerheide, ... ), hēəm (Rimburg), hēͅi̯m (Lozen), heͅi̯.m (Tungelroy), heͅi̯mə (Eupen), hoes (Schimmert), hèim (Mheer, ... ), vero.  heͅi̯.m (Nederweert), te hunnenst: spelling Beverlo wbk.; \": naslag (stomme e)  te hunnest (Beverlo), te hunnent: thønət (Neerpelt), tə hønət (Neerpelt), te hunners: toinders (Nederweert), te uwers: tūrəs (Borgloon, ... ), tyrəs (Hoepertingen, ... ), te uwerst: teͅløst (Tessenderlo), tūrəst (Lummen, ... ), tyləst (Zelem), spelling Beverlo wbk.; \": naslag (stomme e)  te hurest (Beverlo), toerest (Beverlo), te zijnens: tə zeͅnəs (Heers), te zijnenst: spelling Beverlo wbk.; \": naslag (stomme e)  te zènest (Beverlo), thuis: t(h)oes (Geleen), ta.u̯s (Tongeren), tāəs (Sint-Truiden), thoes (Amby, ... ), thōēs (Lottum, ... ), thuus (Swolgen), thŭŭs (Gennep, ... ), thüs (Afferden, ... ), toes (Asenray/Maalbroek, ... ), tous (Kermt), tōēs (Meterik, ... ), toͅs (Veulen), toͅəs (Kortessem), tuoͅəs (Houthalen), tuus (Merselo), tū.s (Altweert, ... ), tūs (Eksel, ... ), tūəs (Neerpelt), tŭŭs (Blitterswijck, ... ), ty(3)̄s (Meeuwen), tø͂ͅe.s (Hasselt), tø͂ͅi̯s (Lommel), tø͂ͅs (Beringen, ... ), tøͅs (Paal), tüs (Oirlo), (Aan \'t hoes).  thoes (Obbicht), bijwoord  tūs (Hamont), Ich gòò.ën (nòòë) tóó.ës (of tuisj): ik ga naar huis  tóó.ës (Zonhoven), ik blief thoès: ik blijf thuis  thoès (Venlo), Samen ût en same thûs Ze is van alle merkte thûs: ze is doorgewinterd of doortrapt Geine thûs miêr höbbe: verlaten en verweesd achterblijven  thûs (As, ... ), spelling Beverlo wbk.; \": naslag (stomme e)  tûîs (Beverlo), Van allë mêertë thaus zïn  thaus (Tongeren) aan ons huis || huis [ZND 01 (1922)] || huis, thuis || ten uwent [ZND m], [ZND m], [ZND m] || thuis [SGV (1914)], [ZND B2 (1940sq)] || thuis, woning, woninggroep || thuis; zu hause, bei Ihnen || woning waarin iemand woont III-2-1
thuiswerk huiswerk: hyswɛ̄rǝk (Milsbeek), hūswɛrk (Dilsen), thuiswerk: thuiswerk (Bleijerheide, ... ), tūswerk (Roggel), tūswęrk (Geulle) Het werk dat men thuis maakt. Volgens de informant van Q 121c kwam het in zijn grootvaders tijd (ʔ± 1880) nog geregeld voor dat de schoenmaker bij de klanten thuis kwam werken. [N 60, 227] II-10
thuiswerker aanhuiswerker: ānhuǝswęrkǝr (Maasbree), thuiswerker: tyswɛrkǝr (Milsbeek), tøšwęrǝkǝr (Meijel), tūswęrkǝr (Roggel) Knecht die thuis het werk voor de baas maakt. [N 60, 217c] II-10