e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
tijdelijke aflaat aflaat: aaflaot (Montfort), aafloat (Epen), aflaot (Siebengewald), afloat (Waubach), aoflaot (Heugem), aflaat van ... dagen: aflaot van ... daage (Tungelroy), deelaflaat: dər dēlablas (Montzen), gedeeltelijke aflaat: nne gedeltelijke aaflaot (Gulpen), getijdenaflaat: getijje aflaot (Meijel), honderddagenaflaat: 100 daag aaflaot (Ophoven), kleine aflaat: kleine aaflaot (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), kléne-n àfloot (Sint-Truiden), ène kleine aafloat (Schinnen), korte aflaat: korte aaflaot (Stokkem), korte aafloat (Weert), tijdelijke aflaat: `ne tijdelike aflaat (Maastricht), ein tiedelikke aaflaot (Schinnen), enge tiedelijke aflaot (Eys), enne tiedelikke aaflaot (Klimmen), enne tydelekke ōāflĕŭt (Hoeselt), tēdeleken oafloeat (Heers), tiedelek aaflaot (Guttecoven), tiedeleke aaflaot (Beesel), tiedeleke aflaot (Terlinden), tiedeleke afloat (Sint-Huibrechts-Lille), tiedelijke aaflaot (Baarlo, ... ), tiedelijke aafloat (Holtum, ... ), tiedelijke aflaot (Oirlo), tiedelijken aflaot (Merselo), tiedelike aaflaot (Heel), tiedelikke aaflaot (Echt/Gebroek, ... ), tiedelikke aafloat (Bocholt), tiedelikke aafloot (Klimmen), tiedelikke aflaot (Venray), tiedelikken aaflaot (Baarlo), tiedelukke aaflaot (Weert), tiedelukke aafloat (Roggel), tiedelyke aafloat (Nuth/Aalbeek), tiejelikke aafloat (Lutterade), tijdeleke oafloat (Eigenbilzen), tijdelijke aflaat (Koningsbosch), tijdelijke aflaot (Hechtel), tijdelijke afloat (Achel), tijdelijken aafloat (Peer), tijdelike aoflaot (Maastricht), tijdeliken aafloot (Eksel), tijdelukke aoflaat (Maastricht), tīēdelijke aaflāōt (Schimmert), tèjdələkə aoflaot (Maastricht), éne tijdeleke aflauwt (Jeuk) Een tijdelijke aflaat. [N 96B (1989)] III-3-3
tijdopnameformulier akkoordbon: akǭrtbǫn (Geleen  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), akkoordcontrole: akkoordcontrole (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Maurits]), chronometrageblad: chronometrageblad (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Maurits]), controlelijst: kǫntrǫllī.s (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Julia]), dienstenlijst: dēnstǝlīs (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Laura, Julia]), hussmannformulier: hussmannformulier (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Laura, Julia]), journaal: journaal (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), lijst: līs (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), minutensysteem: mǝnytǝsistēm (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Winterslag, Waterschei]), minutenzettel: minytǝtsɛdǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Laura, Julia]), schichtenzettel: šextǝtsętǝl (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]  ), šixtǝntsętǝl (Klimmen [Domaniale]), schichtstaat: šixštāt (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Julia]), staatje: staatje (Chevremont  [(Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), tijdakkoord: tītakōrt (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]   [Wilhelmina]), tijdcontrolezettel: tsitkontrǫltsɛdǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), tijdopnameformulier: tītopnāmǝformǝlęjr (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), werkrooster: werkrōstǝr (Buchten  [(Maurits)]   [Laura, Julia]), wɛrkryǝstǝr (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Laura, Julia]), werkschemazettel: werkšēmatsętǝl (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Het formulier waarop men diensttijden en werkzaamheden invulde. De opgave "Hussmannformulier" (Q 113) verwijst ernaar dat ir. Hussmann met dit systeem op de mijn Oranje-Nassau I begon. Het woordtype "journaal" (Q 117a) werd gebruikt voor een voltallige maandlijst. [N 95, 921; monogr.] II-5
tijdscompensatie geven vlucht geven: vlöch gëve (Gronsveld), Note: dit is een toegift! (zie op de laatste pagina, ná vraag 324!), genoemd als nr. 325.  vlèch gaeve (op ...) (Bilzen) 2. (In de duivensport): tijdcompensatie voor het feit dat de afstanden tot de losplaats verschillend zijn. || De tijdshandicap (tijdsvoor- of nadeel) ten opzichte van concurrenten die verderaf of dichterbij gelegen zijn t.o.v. de losplaats? [N 93 (1983)] III-3-2
tijdverdrijf bezigheid: biezigheid (Weert), bèzigheid (Rotem), duiven houden voor de liefhebberij: Opm. invuller heeft hierbij geen benaming gegeven voor de persoon die dit doet!  d‧uvə hoͅ.tə vy.ər də l‧īph‧ābər‧eͅi̯ (Eys), kortswijl: [sic]  kòtswiel (Heerlen), liefhebberij: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  douven haage vör liēfhébberaaj (Bilzen), passering: passiering (Gennep), t korter lijken van de tijd: Ás geej s ánlopt guft dat wat korting, want ik vervèèl me doeëd. Als je eens aanloopt geeft dat afwisseling, lijkt de tijd korter, want ik verveel me dood.  korting (Meerlo), tijdkorting: tied-kŏar-ting (Blitterswijck), tiedkoarting (Oirlo), tiedkorting (Amby, ... ), tiedkŏrting (Guttecoven, ... ), tiedkŭrting (Herten (bij Roermond)), tiedkòrting (Nederweert), tietkarting (Buggenum), tietkorting (Gennep, ... ), tietkŏrting (Swolgen), tièdkorting? (Mheer), tīedkorting (Velden), tīēdkorting (Horst, ... ), tīētkorting (Meerlo), tĭĕdkorting (Afferden, ... ), [sic]  tiedkorting (Venlo), tijdpassatie: tiedpassosie (Baarlo), tijdpassering: ti:tpase:rəŋ (Rekem), tied passeering (Echt/Gebroek), tiedpaoseering (Asenray/Maalbroek), tiedpasjeering (Borgharen, ... ), tiedpasseering (Beegden, ... ), tiedpasseiring (Bingelrade, ... ), tiedpassering (Gulpen, ... ), tiedposseiring (Bingelrade), tiet passeering (Mheer), tietpasseering (Helden/Everlo), tietpesseering (Brunssum, ... ), tijdspassering (Lommel), tijtpassieəring (Ulbeek), tīdpasēRəŋ (Mechelen-aan-de-Maas), tīēdpasseering (Heer), tītpəsēreŋ (Molenbeersel), tɛ:tpasɛrīŋ (Kwaadmechelen), tɛ̄tpasiēreŋ (Diepenbeek), [sic]  tīēdpasseering (Venlo), Ene mosem is een schoon tijdpassering.  titpasēreŋ (Meeswijk), tijdpasviering: [sic]  tiedpasfeering (Baarlo), tietpasfeering (Buggenum), tīēdpasfīring (Panningen), tijdverdrijf: `tī.tfərdrī.f (Gemmenich), taaidverdraaf (Genoelselderen), taaidverdraaif (Lauw, ... ), taaitverdraaif (Millen), taidverdraif (Hechtel), taiətverdraif (Zepperen), tājdvərdrāf (s-Herenelderen), teedverdreef (Eigenbilzen, ... ), teejdverdreef (Borgloon), teetverdreef (Berbroek), tetvɛrdrēf (Mettekoven), tēdvɛrdraef (Kuttekoven), tētvərdrēf (Borgloon), ti-jdverdri-jf (Bree), ti:tvɛrdri:f (Eisden), tidverdriv (Lontzen), tie:dv`rdrie:f (Kaulille), tiedtvərdrīf (Hamont), tiedverdrief (Beesel, ... ), tiedverdriēf (Eys), tietverdrief (Hees, ... ), tietverdrīēf (Buggenum), tijdverdref (Hechtel), tijdverdrijf (Bevingen, ... ), tijdverdrɛ̄f (Zepperen), tiətvərdrīf (Gerdingen), tīdverdrīf (Neerpelt), tīdvərdrīf (Mechelen-aan-de-Maas), tīēdverdrīēf (Schimmert), tītvərdrīf (Hamont, ... ), tsiĕtverdrief (Simpelveld), täitvərdrijf (Alt-Hoeselt), täjətvərdräjəf (Zonhoven), tè(jə)dverdre(jə)f (Beverlo), tèdverdrèf (Wellen, ... ), tèè.tverdrèè.f (Zolder), tèèdverdrèèf (Sint-Truiden), tèədverdrèəf (Heppen), tɛidvərdrɛif (Genk), tɛjtvərdrɛjf (Leopoldsburg), Ss. sub tijd.  tèè.dverdrèè.f (Hasselt), tèè.ëtverdrèè.ëf (Zonhoven), zegswijze : doeve es good veur der tied te verknoeve  tiedverdrief (Remersdaal), tijdverdrijven, een ~: tēdverdrève (Houthalen), tijdverkorting: tied verkorting (Berg-en-Terblijt), [tiedverkörting???]  tiedverkörting (Epen), tijdverzet: tiedverzet (Overpelt), tijdverzet (Heusden, ... ), Kaartspelen is een goed tijdverzet.  teətfərzèt (Zonhoven), Ss. sub tijd.  tèè.ëtverzèt (Zonhoven), verzet: verzet (Berbroek, ... ), Kaarten is een schoon verzet.  vərzeͅt (Lommel) *Tijdverzet, tijdverdrijf. || *Tijdverzet: Middel om de tijd om te krijgen. || Duivenhouden is een ... (iets dat gedaan wordt om de tijd te korten). [ZND 28 (1938)] || een persoon die duiven houdt alleen voor zijn plezier? [N 93 (1983)] || Tiitverdriiv: Zeitvertreib. || Tijdkorting || tijdkorting [SGV (1914)] || Tijdpassering: Tijdverdrijf. || Tijdverdrijf. || Verzet. || Wat is de dialectbenaming voor: duiven houden voor de voortplanting alleen? [N 93 (1983)] III-3-2
tijdverdrijf: liefhebberij, amusatie amusatie: am-mê-zao-sê (Widooie), amezoase (Gelinden), amezose (Berbroek), amm`zaa:siej (Kaulille), ammesasej (Oostham), ammezaose (Nieuwerkerken), ammezasie (Swalmen), ammezāse (Wellen), ammusase (Sint-Truiden), amusaosie (Tessenderlo), amusaoəse (Hoepertingen), amusatie (Beringen, ... ), amuzatie (Stevoort), aməsaosi (Zolder), aməsaotie (Genk), aməzawəsjn (Zonhoven), aməzosi (Genk), amɛzasə (Hasselt), Fr. amusation. Den hof is zijn amusatie.  aməzāəsn (Zonhoven), Kaarten is een schone amusatie. < Fr. amusation.  aməzasij (Lommel), aventatie: Vero. [?, cf. "collectie raar-wordende woorden"]  aventazie (Helden/Everlo), liefhebberij: le:fəbrie:j (Roermond), le:fəbərej (Rekem), lee:fhöbberie:j (Roermond), leefhebb`riej (Kaulille), leefhebbereej (Rekem), leefhebberei (Heerlen), leefhebberi-j (Vucht), leefhebberie (Bree, ... ), leefhebberij (Linkhout, ... ), leefhubberi-j (Mechelen-aan-de-Maas), leefhèbberie (Niel-bij-As), leefhöbberi-j (Elen), leefhöbberiej (Swalmen), leefébri-j (Eisden), leifhöbberie (Sittard), lēfhɛbərej (Opoeteren), liefebberaij (Rosmeer), liefebberei (Riemst), liefhebberaij (Paal), liefhebberei (Neerpelt), liefhebberij (Beverst, ... ), liefhebberijke (Houthalen), liefhemerij (Vechmaal), liefheubberaai (Tongeren), liefheuberij (Rijkhoven), liefhəbərijə (Zepperen), liefhɛbberij (Diepenbeek), lifhebbərij (Neerpelt, ... ), lī:phā:bə`rej (Gemmenich), līfhəbərɛ̄ (Herk-de-Stad), 123f  lee:fəbrie: (Roermond), Kaarten is mijn liefhebberij.  le.fhaebəri (Meeuwen), Leefhöbberiê zeen: wat erg meevalt.  leefhöbberiê (Geistingen), Sub liefhebber.  liefhebberij (Hamont), Vissen is een schoon liefhebberij.  lēføͅbərej (Meeswijk), Vèsse, bieljare, dat is noe mn groetste -.  leefhöbberijj (Maastricht), vermaak: vermaach (Bocholtz, ... ) [Liefhebberij]. || Amusatie. || Amusatie: vermaak, ontspanning, bezigheid. || Amusement, vermaak. || Duivenhouden is een ... (iets dat gedaan wordt om de tijd te korten). [ZND 28 (1938)] || Liefhebberij || Liefhebberij, hobby. || Liefhebberij, plezier. || Liefhebberij. || Liefhebberij: 2. Vermaak, hobby. || Liefhebberij: b) datgene waarin men plezier, waarvoor men smaak heeft. || Liefhebberij: liefhebberij. || Liibhaaberej: Liebhaberei. || Tijdverdrijf. || Vermaak-tijdverdrijf. || Vermaak. || Vermaak; plezier; liefhebberij. III-3-2
tijger tijger: `tī:jər (Gemmenich), een tèiger (Diepenbeek), eenen tieger (Genk), ene tieger (Baelen, ... ), enen tieger (As), enen tieëger (Sint-Truiden), ēne tiĕger (Borgloon), innen tieger (Herk-de-Stad, ... ), ne tieger (Helchteren), nen tieger (Beringen, ... ), teiger (Gennep), tēiger (Hasselt), teͅigər (Lommel), teͅəgər, tiəgər (Niel-bij-St.-Truiden), tie-ger (Dieteren, ... ), tieg`r (Bocholt), tiege (Epen), tieger (Arcen, ... ), tiegur (Nederweert), tiegər (Swalmen), tiēger (Rekem, ... ), tiĕger (Simpelveld), tiger (Amby), tigər (Meeswijk), tij-ger (Blitterswijck), tijger (Hunsel, ... ), tièger (Schinnen, ... ), tiéger (Gronsveld), tīeger (Stokkem), tīēger (Afferden, ... ), tīēgër (Tongeren), tījger (Beegden, ... ), tèiger (Maaseik), tìeger (Mheer, ... ), tíger (Valkenburg), tɛigər (Meeuwen), ’n tieger (Aubel), ’nen tiger (Peer), Mnl. tigre, tiger, Fr. tigre < Lat. tigris.  tīē.ger (Zonhoven), Nu tei.ger. Fr. tigre.  tîe.ger (Zolder), Ook: tijgër.  tiegër (Hoeselt), Sub tiegër: ook tijgër.  tijgër (Hoeselt), Vgl. tîe.ger.  tei.ger (Zolder) Tiijer: Tiger. || tijger [SGV (1914)] || Tijger. [Willems (1885)] || Tijger: [Tijger]. || Tijger: Roofdier (Felis tigris). || Tijger: tijger. III-3-2
tikkertje spelen tik jagen: taekjagen (Maasbree) Tikkertje. III-3-2
tilbury sulki: sølki (Chevremont, ... ), tilburietje: telbǝrikǝ (Bilzen, ... ), tilburits: tilbritš (Kerkrade), tilbury: tebri (Wellen), tebøri (Boekend), telbre (Tessenderlo), telbri (Gronsveld, ... ), telbrii̯ (Ell, ... ), telbrē (Panningen), telbøri (Eigenbilzen, ... ), telbørii̯ (Heel, ... ), telbǝri (Bilzen, ... ), telbǝrii̯ (Hoensbroek, ... ), tibǝri (Mettekoven), tilbyri (Hoeselt), tølbǝri (Bilzen), tølǝbǝri (Diepenbeek) Tweewielig rijtuigje, meestal zonder kap, voor twee personen, dat door √©√©n paard getrokken wordt. De tilbury is lager dan de sjees. Er is geen aparte bok voor de koetsier. Af en toe is dit ook een meer algemene benaming voor een klein rijtuigje. [N 17, 5, add; N 101, 1 + 6-8; N G, 51, monogr] I-13
timmerbedrijf schrijnwerkerij: šręjnwɛrkǝrāj (Bilzen), timmerbedrijf: tsemǝrbǝdrīf (Bleijerheide), tømǝrbǝdrīf (Geulle, ... ), timmerij: temǝrej (Ottersum), timmerijtje: temǝrējkǝ (Castenray, ... ) Bedrijf waar allerlei timmerwerk wordt uitgevoerd. Timmerbedrijven hebben meestal weer verschillende afdelingen zoals de werkplaats, de houtopslagplaats, en bij grotere bedrijven, een aparte zagerij. [N 55, 177a; monogr.] II-12
timmeren schrijneren: šrīnǝrǝ (Bleijerheide, ... ), schrijnwerkeren: šrīwerkǝrǝ (Eupen), timmeren: t ̇ømǝrǝ (Roermond), temǝrǝ (Bergen, ... ), tsemǝrǝ (Bleijerheide), tymǝrǝ (Loksbergen, ... ), tømǝrǝ (Arcen, ... ), tø̜mǝrǝ (Rekem) De algemene benaming voor alle werkzaamheden die verband houden met het timmermansvak. [N 55, 169; A 35, 21; L monogr.; monogr.] II-12