e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kastplank bred: braed (Sittard), brēt (Borgharen, ... ), brēͅt (Berg-en-Terblijt, ... ), brēͅət (Amstenrade), breͅt (Born, ... ), breͅət (Gronsveld), brit (Castenray, ... ), briêd (As, ... ), briət (Sint-Truiden), brët (Gronsveld), brɛt (Eygelshoven, ... ), br‧eͅt (Sibbe/IJzeren), vero.  brēt (Meerssen), brɛt (Meerssen), bred van het schap: brɛt ˃van ət šāp (Eys), bredje: breͅtšə (Rothem), bredplank: briətplaŋk (Vliermaalroot), kastbred: kas˂brɛt (Eys), kastenplank: kastəplaŋk (Baarlo, ... ), kastplank: kasplaŋk (Eys, ... ), kâs(t)plaank (Castenray, ... ), laag: lōͅx (Sittard), legplank: legplank (Siebengewald), legsel: leͅxsəl (Groot-Gelmen, ... ), lɛxsəl (Sint-Truiden), plank: plank (Blerick, ... ), plaŋk (Born, ... ), plā.ŋk (Heugem), plāŋk (Amby, ... ), gebr. door jonge mensen  plaŋk (Meerssen), plank in de kast: plaŋk enə kast (Maasbracht), regaal: rəjāl (Bleijerheide, ... ), riggel: regəl (As), schap: schaap (Grathem), sxā.p (Venlo), sxāp (America, ... ), šap (Valkenburg), šā.p (Horn, ... ), šāf (Kerkrade), šāp (Baarlo, ... ), šōͅf (Geulle), š‧āp (Putbroek), De hanjdeuk ligke op \'t bäöveste sjaap  sjaap (Roermond), Verklw. schaepke  schaap (Venlo), Verklw. schië.pke  schaa.p (Hasselt), ¯t mets ligk op ¯t beuvenste sjaap in de kas  sjaap (Maastricht), schaprade: šaprōͅi̯ (Maastricht), schraag: šrāx (Montfort), schrankbred: šraŋk˂brɛt (Vaals, ... ) berd, legplank langs de muur of in een kast || Deel van een kast dat door schotjes of deurtjes van de rest gescheiden is (vak, loket) [N 79 (1979)] || kastplank || kastplank, schap || legplank || legplank in een kast || legplank, steunend op 2 als consoles uitgezaagde korte plankjes, met 2 haken tegen de muur bevestigd. Ook: legplanken in de muurkasten || plank in de kast || plank in een kast [DC 16 (1948)], [DC 44 (1969)], [N 56 (1973)] || plank, inlegplank, kastplank || schap || schap (in woning of kast) || schap, in woning of kast || schap, plank in een kast III-2-1
kastroede baar: bār (Bilzen, ... ), draagstang: drāxstaŋ (Venlo), klederstang: klęjǝrštaŋ (Bleijerheide), kleerkastbaar: klijǝrkás˱bār (Tessenderlo), stang: staŋ (Ottersum), stek: štɛk (Mechelen) De metalen staaf in een hangkast, die rust op de geerlat. [N 54, 109] II-12
kastschroef kastbeslag: kas˱bǝšlāx (Bleijerheide), kastenschroeven: kasǝšrūvǝ (Bilzen), kastensluiter: kasǝsliǝr (Bilzen  [(enkelvoud: kasǝslūǝt)]  ), kastslieting: kasšlēteŋ (Mechelen), kleerkastbeslag: klęjǝrkas˱bǝslāx (Venlo) Speciaal soort schroef waarmee zijkant, onderkant en bovenkant van een kast met elkaar verbonden worden. Zie ook afb. 174. Kastschroeven bestaan uit twee delen die elk een zwaluwstaartvormig blad hebben; in het enen blad bevindt zich een gat, waar de schroef doorheen gaat, terwijl zich in het andere blad een gat met schroefdraad bevindt, waarin de schroef past (Vanherp, pag. 266). [N 54, 113] II-12
kastslot kastdeurslot: kas˱dø̄ršlǭt (Sint Odilienberg), kastenslot: kastǝšlǭs (Bleijerheide), kastslot: kasslǭt (Stein), kasšlǫt (Mechelen), kasšlǭt (Posterholt), kāstslǫt (Ottersum), meubelslot: mø̜jbǝlslǭt (Venlo), nachtslot: náxslot (Tessenderlo), sleutelslot: slø̄tǝlslǭt (Venlo), slot zonder klink: slūǝt ˲zǫndǝr klęŋk (Bilzen) Slot met één schoot die met behulp van een sleutel kan worden weggeschoven. [N 54, 103g] II-9
kat balkhaas: balkhaos (Gennep, ... ), dakhaas: daakaas (Stokkem), daakhaas (Amby, ... ), dakhaas (Bunde), \'als ze (= poes) op \'t dak zit\'  dakhaas (Blerick), \'klèn!\'  dakhaas (Oirlo), ideosyncr.  daakhaas (Vlodrop), WBD/WLD  daokhaos (Caberg), dààkhààs (Heerlen), ± WLD  daakhaas (Wijnandsrade), kat: ka.t (Borgloon), kaat (Mheer), kat (\'s-Herenelderen, ... ), kats (Kerkrade, ... ), katt (Eupen, ... ), kāt (Meerlo), kàt (Sint-Truiden), ká.t (Achel, ... ), kát (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), , dim. ketsje  kat (Maastricht, ... ), \'zôô valsch es ein - \'  kat (Beegden), Bree Wb.  kat (Bree), cassettebandje  kat (Meijel, ... ), de kat haet jónge Jóng ketjes zeen erg sjpeels droetzeen es \'n verzaope kat Zo naat es \'n kat De kat zal mit diene maag neet gaon sjliepe \"t Is e veugelke veur de kat Maak dat de kat wies Voor det maar aan de kat: dat belief ik niet  kat (Roermond), eigen spellingsysteem  kat (Ell, ... ), Endepols  kat (Maastricht, ... ), Gronsveld Wb  kat (Gronsveld), ideosyncr.  kat (Neer, ... ), kats (Kerkrade), IPA  kat (Kwaadmechelen), ook: poes(ke); minoeke, mieske; (kêtsje)  kat (Bilzen), Veldeke  kat (Echt / Gebroek, ... ), kats (Waubach), Veldeke (aangepast)  kat (Tienray), Veldeke, eventueel aangevuld met systeem Jones  kat (Gulpen), WBD/WLD  kat (Caberg, ... ), kàt (Amstenrade, ... ), Kàt (Opglabbeek), kàt (Susteren), kàts (Nieuwenhagen), kát (Heerlen), katje: ketje (Ospel), kèkkə (Loksbergen), kètje (Doenrade), eigen spellingsysteem  ketje (Ell), miem: miem (Bleijerheide, ... ), mim (Eupen), mimm (Eupen), miəm (Stokkem), \'miem (poes)\'  miem (Heerlen), eigen spellingsysteem  miem (Geleen), mīem (Merkelbeek), ideosyncr.  miem (Kerkrade), Veldeke  miem (Waubach), WBD/WLD  miem (Caberg), mīēm (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), mĭĕm (Heerlen), ± WLD  miem (Wijnandsrade), miem-miem: miem miem (Maastricht), miem-miem (Gronsvelds Wb.), miempje: miemke (Echt/Gebroek, ... ), ideosyncr.  miemke (Doenrade), miems: eigen spellingsysteem  miems (Merkelbeek), mies: mies (Castenray, ... ), \'oude\' spelling \'= kat\'  mies (Meijel), eigen spellingsysteem  mies (Meerlo), ideosyncr.  mies (Maastricht), Veldeke 1979 nr. 1  mies (Venray), WBD/WLD  mies (Beesel), miesje: mieske (Heythuyzen, ... ), \'klèn!\'  mieske (Oirlo), ook: kat (kêtsje); minoeke, poes(ke)  mieske (Bilzen), miets: miets (Bleijerheide, ... ), mits (Eupen), mietsje: mietske (Doenrade), mimmeltje: ideosyncr.  mimmelke (Sittard), minousje: minkə (Loksbergen), ook: kat (kêtsje); poes(ke), mieske  minoēke (Bilzen), mormel: \'oude\' spelling  mormel (Meijel), motsje: ideosyncr.  mòtsjke (Sittard), muizerd: moͅu̯zərt (Stokkem), poes: poehs (Genker Wb.), poes (Blerick, ... ), poe’s (Jeuk), pouë.s (Hasselt), pōēs (Tongeren), (sleeptoon)  pûs (As, ... ), \'oude\' spelling  poes (Meijel), cassette  poes (Meijel), eigen spellingsysteem  poes (Meerlo), Endepols  poes (Heer, ... ), Gronsveld Wb  poes (Gronsveld), ideosyncr.  poes (Maastricht, ... ), ook: kat (kêtsje); minoeke, mieske  poes (Bilzen), Veldeke 1979 nr. 1 \'ook wel\'  poes (Venray), WBD  poes (Meijel), WBD/WLD  poes (Caberg, ... ), pōēṣ (Opglabbeek), pōēws (As), pŏĕs (Roermond), WLD \'ook\'  poes (Venray), ± WLD  poes (Wijnandsrade), poesje: poeske (Hoeselt), poezemiem: poezemiem (Valkenburg), zandhaas: zandj haas (Montfort) Hoe noemt u een kat (poes, mies, kat, balkhaas, zandhaas, marol) [N 83 (1981)] || kat [Goossens 1b (1960)], [SGV (1914)], [ZND A1 (1940sq)] || kat, poes || kat, poes, troetelnaam || kat, roepnaam || lokroep ve kat || muizenvanger, kat || poes || poes, kat || poesje || roepnaam voor de kat III-2-1
katapult flierts: [WNT: flirtse sub flits (I)]  flierts (Venlo), flint: flint (Stokkem), in Lanklaar  flint (Dilsen), Syn. KATTEPIEL.  flent (Meeswijk), flits: fliets (Heerlen), flietsj (Eygelshoven, ... ), flietš (Brunssum, ... ), fliĕtsj (Eys), flits (Bocholt, ... ), flitsch (Nuth/Aalbeek), [Met afbeelding].  flietsj (Kerkrade), flits (Kaulille), Korte heldere i.  flietsj (Heerlen), Met de flits schieten.  flits (Meeuwen), n Goej vörk, twie ellestikke en e leëre lepke en dje hèt al het materiaol vör n flits te môke: n goede vork, twee elastieken en n leren lapje en ge hebt alle ingrediënten om n katapult te maken.  flits (Kortessem), NB flitsche1: mit der Gummischleuder schiessen.  fli.tš (Gemmenich), Zie katteprul.  flits (Eksel), flitser: flitser (Ophoven), gaffel: gaffel (Leopoldsburg), gafəl (Zichen-Zussen-Bolder), gaffeltje: geffelke (Grote-Spouwen), gɛfəlkə (gaffeltje) (Vliermaal), De kwajongens schieten bij hun geffelkes alle lampen op straat kapot.  geͅfəlkə (Niel-bij-St.-Truiden), geweertje: Sub geweer, (2): De kwajongens schieten bij (steen)geweerkes.  geweerke (Niel-bij-St.-Truiden), katapult: catapult (Eisden, ... ), ka:tte:pèù.lt (Maastricht), kaatəpult (Putbroek), katapult (Echt/Gebroek, ... ), katapuul (Leopoldsburg, ... ), katapült (Guttecoven), kattapul (Hunsel), kattapult (Buchten), kattebül (Klimmen), kattepeul (Melderslo), kattepiel (Gennep, ... ), kattepil (Steyl), kattepoel (Gronsveld, ... ), kattepuiil (Valkenburg), kattepul (Arcen, ... ), kattepult (Blerick, ... ), kattepultj, kattepult (Posterholt), kattepuul (Valkenburg, ... ), kattepŭlt (Maastricht), kattepö:lt (Maastricht), kattepöl (Pey, ... ), kattepölt (Maastricht, ... ), kattepùl (Berg-en-Terblijt, ... ), kattepùlt (Berg-en-Terblijt), kattepùùl (Maasbracht), kattepül (Horn), kattĕpult (Herten (bij Roermond)), kattupul (Sint-Geertruid), kattəpul (Stramproy), kattəpult (Amby), kattəpöl (Stevensweert, ... ), katəbu:l (Sibbe/IJzeren), katəpult (Thorn, ... ), katəpūlt (America), katəpöl (Ophoven, ... ), kāttəpult (Wessem), ne kattepuul (Lommel), *: verouderd.  kattepuul (Posterholt), [Met afbeelding].  kattepuul (Swalmen), Dit is eigenlijk geen dialect.  katapult (Afferden), in Meeswijk  kettepeel (Dilsen), Klemtoon op -puul, de uu lang uitspreken.  kattepuul (Maasniel), Ned. catapult.  kattepult (Geleen), Nu.  kattepult (Helden/Everlo), Ook sjietërkë.  kattëpult (Hoeselt), ps. boven de ö staat nog een lengteteken; deze combinatieletter kan ik niet in zn geheel maken!  kattepöl (Maastricht), Sub Simpelvelds flietsj.  katsebül (Bocholtz), Syn. FLINT.  katəpil (Meeswijk), Syn. flits. Het woord word ook wel eens verdraaid tot katteprul.  kattepult (Bree), Tegenwoordig kattepult, vroeger niet bekend. Wel was bekend ne flitsboag.  kattepult (Stein), Typisch Groesbeeks: spekschieter.  kattepul (Mook), u lang  kattepult (Horst), vgl. pag. 170: Catapult.  kattepiel sjeite (Sittard), Waarschijnlijk van catapult.  kattepiel (Venlo), Z. syn. schîe.terke [Jongenskatapult. Z. kattepul, een enigszins bewuste vervorming v. katapult, waarbij de bijgedachte aan kat licht humoristisch werkt].  kattepul (Zolder), kattenfliert: kattefliert (Venlo), kattenflierts: katteflierts (Blerick, ... ), kattəflierts (Venlo), katəflierts (Venlo), [WNT: flirtse sub flits (I)]  katteflierts (Venlo), kattenflits: katteflietsj (Nuth/Aalbeek, ... ), kattenjoek: Vroeger.  kattejoek (Helden/Everlo), kattenpiemel: kattepiemel (Blerick), kattəpieməl (Hout-Blerick), kattenprul: ein katteprul (Mechelen-aan-de-Maas), kateprul (Dilsen), katteprul (Elen, ... ), kattepröl (Nieuwstadt, ... ), katteprûl (Caberg), katəpr^öl (Maaseik), katəprö:l (Kanne, ... ), katəpröl (Dilsen, ... ), [Met afbeelding]. Deze werd gemaakt van n gaffelvormige tak van liguster plus 2 elastieken plus leren houdertje voor het steentje. Het schieten met de katapult was zeer gevaarlijk en is thans verboden.  katteprûl (Weert), B.v. Mèi de katteprul op-pe stroatlaampen schieten.  kattəprul (Achel, ... ), Hier vervorming van het woord, misschien wel onder invloed van prul: waardeloos ding, daarbij denkt men misschien ook aan "kat": een prul om op katten te schieten.  katəprøͅl (Kanne), Met de katapult schieten.  katəprøl (Hamont), Met de katteprul, flits of schietterke ter op oêt trèkken.  katteprul (Eksel), minder gebr  katəpryl (Tessenderlo), Sub kattepult: Het woord word ook wel eens verdraaid tot katteprul.  katteprul (Bree), Van Fr. catapulte < Lat. catapulta machine om speren en pijlen te werpen; volksetymologische vervorming door associatie met prul.  katteprul (Zonhoven), Verhaspeling van Fr. catapult.  kattepröl (Boorsem), Vgl. pag. I.100: catapult, zie katteprul.  katəprøl (Zonhoven), Volksetym.: kat(t)epul(t).  katteprul (Venray), Volksetymologische vervorming van katapult.  katəprøl (Lommel), kattenpulk: [sic]  kattepulk (Amstenrade), kattenspel: katəspe:l (Gellik), leertje: leerke (Sint-Truiden), lits: lits (Hasselt, ... ), n Lits of e schej.terke wië.rd gemaa.k van n vè.rrek, twej elastieke èn e liëre lepke: Een katapult wordt gemaakt van een vork, twee elastieken, en een leren lapje.  lits (Hasselt), litsje: litske (Vechmaal), loets: loets (Gulpen), loetsj (Gulpen), rek: rek (Leopoldsburg), rekjesschieter: rekskesschieter [rekskəschi.tər} (Tessenderlo), schieter: een schieter (Borlo), schieter (Heppen, ... ), sji.tər (Bilzen), Syn. trèkslinger.  sjieter (Diepenbeek), schietertje: scheiterke (Hasselt), schieterke (Eksel, ... ), schitərkə (Hasselt), sjieterke (Rosmeer), sjieterkë (Hoeselt), sjietërkë (Hoeselt), Afl. sub schieten.  schej.terke (Hasselt), n Lits of e schej.terke wië.rd gemaa.k van n vè.rrek, twej elastieke èn e liëre lepke: Een katapult wordt gemaakt van een vork, twee elastieken, en een leren lapje.  schej.terke (Hasselt), Sub kattëpult: ook sjietërkë.  sjietërkë (Hoeselt), Syn. trèkslinger.  sjieterke (Diepenbeek), t Schieterke woord dur-e mjèster afgepakt.  schieterke (Beverlo), Z. kattepul, een enigszins bewuste vervorming v. katapult, waarbij de bijgedachte aan kat licht humoristisch werkt.  schîe.terke (Zolder), Zie katteprul.  schietterke (Eksel), schietgaffel: schietgaffel (Henis), schietgeweer: schietgeweer (Nieuwerkerken), skietgewe:r (Niel-bij-St.-Truiden), schietleer: schi.tliər (Sint-Truiden), schi:tle:r (Sint-Truiden, ... ), schietleer (Berg, ... ), sji:tlɛ:r (Tongeren), sjiet-lèèr (Widooie), sjietlièr (Neerrepen), ski:le:r (Sint-Truiden), ski:tle.r (Sint-Truiden), Sub keingerspeile.  be e schietleer speile (Sint-Truiden), schietleertje: schietlearke (Jesseren), sji:tlɛrkə (Tongeren), schietvork: schietvurk (Ulbeek), e: dof uitgesproken  schijetverrek (Zepperen), schleuder (du.): žluidər (Vaals), Als Duits Schleuder, het y-vormige takje noemt men vork.  Schleuder (Vaals), slinger: sjlinger (Helden/Everlo), sliŋər (Genk), trekleer: [Met afbeelding pag. 434].  trèkleer (Maastricht), trekslinger: trekslinger (Hoelbeek), trèkslinger (Genk), trɛksli:ŋər (Diepenbeek), trɛksliŋər (Diepenbeek), Mèt den trèkselinger en de maole vol stein trokke vr t veld in vjèr op de vjèggelkes te shiete.  trèkselinger (Eigenbilzen), Syn. sjieter.  trèkslénger (Diepenbeek), vork: veurk (Kozen), vörk (Gutshoven), vörək (Engelmanshoven), vɛrk (Hasselt, ... ), benadert het Eng work  vör(ə)k (Borgloon) *Katteprul: Catapult. || 3. Katapult. || [Jongensspel - katapult]: katapult. || [Katapult schieten]. || [Katapult]. || Catapult. || Catapulte: vorkvormig speeltuig (gwl. houten stok, ook stalen draad) met elastiek om steentjes (klammen) weg te schieten. || Een stokje dat aan één kant in twee einden uitloopt om vogelnestjes uit holle boomstammen te halen [fruiteltje, fretsel, mik]. [N 88 (1982)] || Flint: Catapult (speeltuig voor kinderen). || Flits: katapult. || Flitsch: Gummischleuder. || Geffelke: 2. Katapult van de kwajongens. || Hoe noemt men het speeltuig, bestaande uit een gevorkt takje, aan de uiteinden waarvan een elastiekje is vastgemaakt en waarmee jongens steentjes wegschieten? [Lk 01 (1953)] || Hoe noemt men het speeltuig, bestaande uit een gevorkt takje, aan de uiteinden waarvan een elastiekje is vastgemaakt en waarmee jongens steentjeswegschieten? [DC 23 (1953)] || Jongenskatapult. || Katapult (speeltuig). || Katapult als kinderspeelgoed waarmee o.m. steentjes weggeschoten werden. || Katapult, kattepul. || Katapult. || Kattapult. || Kattepiel: Katapult, speeltuig voor jongens. || Katteprul: katapult, speeltuig voor jongens. || Katteprul: katapult. || Kattepult [sic]. || Klakkebus (speelgoed gemaakt van vlierehout om proppen mee weg te schieten) [knaptoet, kraaktuut, proppesjeeter, klambös]. [N 06 (1960)] || Met een katapult spelen. || Schietertje (z.o. katapult). || Speeltuig om keitjes weg te schieten, katapult. || Werpslinger, flits. || Zuigleer, kwajongensspeelgoed, bestaande uit een rond stukje leer, waarin een touw is bevestigd en waarmede men, na het leer natgemaakt te hebben, (geplaveide) stenen lostrok. III-3-2
katapult add. gaffel: Zich ein sjoon geffelke zeuke veur eine kattepuul.  gaffel (Swalmen), windbuks: windbùks (Gulpen) 2. Gevorkte tak. || Hoe noemt men het speeltuig, bestaande uit een gevorkt takje, aan de uiteinden waarvan een elastiekje is vastgemaakt en waarmee jongens steentjeswegschieten? [DC 23 (1953)] III-3-2
kater dikke kop: dikke kop (Eys), dikkə kòp (Loksbergen), haarpijn: haorpien (Heythuysen, ... ), häörpien (Castenray, ... ), houteren kop: hoaetere kop (Eksel), kater: kaatər (Klimmen), kater (Asselt, ... ), katər (Epen, ... ), kāāter (Schinnen), kāātər (Tegelen), kātər (Teuven), kààtər (Opglabbeek), káatər (Kelpen), káátər (Geleen, ... ), katsenjammer: katsejammer (Kerkrade), katzejaommer (Simpelveld), katzəjammər (Simpelveld), kàtzəjàmmər (Simpelveld), nadorst: naodoos (Born), naodorsj (Melick), zware kop: ne zwoere kop (Caberg), zjwaore kop (Asselt), zwaorə kop (Swalmen) hoofdpijn ten gevolge van overmatig drankmisbruik || kater hebben; Hoe noemt U: Zich niet lekker voelen de dag na een flinke drinkpartij (een kater hebben) [N 80 (1980)] III-2-3
kathedraal hoge kerk: hoog kirk (Swalmen), kathedraal: de katedrāl (Montzen), de katheraal (Neerbeek), de kattedraal (Eisden, ... ), een kattedraal (Hoensbroek), ein katedraal (Sittard), ein kathedraal (Schinnen), ein kattedraal (Ulestraten), einkatedraal (Eigenbilzen), en kathedraal (Zonhoven), ene kattedraal (Maastricht), eng kathedraal (Eys), ing kathedraal (Nieuwenhagen), kaatedraal (Montfort), karredraal (Doenrade), katedraal (Beek, ... ), katedraol (Venray), katedraèl (Heers), katedroal (Eigenbilzen, ... ), kathedraal (America, ... ), kathedroal (Schinnen), kathēdraal (Sweikhuizen), kattedraal (Geistingen, ... ), kattedral (Hoeselt), kattedraol (Maastricht, ... ), kattedrauwl (Jeuk), kattedroal (Diepenbeek, ... ), kattëdrôol (Hoeselt), kattədrāāl (Nieuwenhagen), katudraal (Melick), katədrāl (Meijel, ... ), katədrōͅl (Tessenderlo), katədrààl (Schinnen), kàtedrààl (Amstenrade), kàthedraol (Maastricht), kètədraal (Maastricht), n kathedraal (Klimmen, ... ), n kattedraal (Klimmen), nə kattədraol (Tongeren), un kattedraal (Meerssen), ənnɛ kattedrāāl (Boorsem), ənə kathedraal (Lutterade), kathedraalkerk: kattedraolkèrrek (Maastricht) Een kathedraal. [N 96A (1989)] III-3-3
kathedraalglas antiek glas: antek ˲glawǝs (Jeuk), antiek glas (Klimmen), antik ˲glas (Heerlen, ... ), antik ˲glās (Gulpen, ... ), kathedraalglas: katǝdrālglas (Heerlen, ... ), katǝdrālglās (Buchten, ... ) Een in veel kleuren voorkomend vensterglas dat een ruw en onregelmatig oppervlak heeft. Het vormt een imitatie van het glas dat vroeger in kerkramen werd gebruikt. [N 67, 89l] II-9