e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kegelvormige stukken klei ballen: balǝ (Tegelen), leemballen: lēmbālǝ (Ottersum), leemrollen: lēmrǫlǝ (Ottersum) [N 49, 15a] II-8
kegelvormige tas hoorn: hǫrǝ (Meerlo), ǝt hø̜̄rǝ (Klimmen  [(voor het opronden van gaten)]  ), ǝt hø̜ǝr (Spekholzerheide), kettelpen: kętǝlpɛn (Jeuk), opronder: ǫprøŋǝr (Helden  [(idem)]  , ... ), spitshoorn: špetshø̜̄rǝ (Wijnandsrade) Een kegelvormig aambeeldje dat met zijn pinvormig uitlopende onderzijde in het aambeeldgat of tasgat wordt geplaatst of tussen de bekken van een bankschroef wordt geklemd. Het werktuig wordt gebruikt om er kleine metalen voorwerpen, zoals ringen en schakels van kettingen, op te vormen. Zie ook afb. 25. [N 33, 48] II-11
kei, voorkomend in de kleilagen eemse kei: ēmsǝ kęj (Echt), kei: kē̜ (Bilzen), kɛ̄ (Loksbergen), keiensteen: kęjǝštęjn (Tegelen), klauw: klaw (Klimmen  [(ruwe dikke steen: bijvoorbeeld vuursteen)]  , ... ), klauwer: klǫwǝr (Echt), koot: kōt (Swalmen), moet: mut (Swalmen), mȳt (Tegelen), steen: štęjn (Klimmen, ... ) [N 98, 24; monogr.] II-8
keizerskroon keizerkroon: eigen spelling  kijzerkroon (Vlodrop), keizerskroon: keizerkroon (Vijlen), keizerskroon (Oirsbeek), keizerskroën (Oirlo), (bij afbeelding 114)  keizerskroon (Vijlen), -  keizerskroan (Montfort), keizerskroen (Maasbree), keizerskwaan (Berg-en-Terblijt), e = lange e van met  ke-jzerskroon (Rosmeer), eigen spellinsysteem \'bolvormig gewas\'  keizerskroejn (Meijel), ook: molleplant  keizerskroan (Stevensweert), Spelling: \"fonetisch\  keizerskroen (Maastricht), WBD/WLD  keizerskroon (Urmond), kèjzərkrôen (Heerlen), WLD (verkortingsboogje boven a )  keizerskroan (Thorn), zelfde  keizerskroon (Echt/Gebroek), ± Veldeke \'uit Nederl?\'  keizerskroeën (Tienray), kroonpeljaan (?): krōēnpəljòən (Diepenbeek), -  krunpIlɛja.n (Diepenbeek), mollenbloem: molle bloem (Jeuk), mollenplant: ook: keizerskroan  molleplant (Stevensweert), paasbloem: Paosbloom (Tungelroy), paasklok: paos-klokke (Oirlo), paosklok (Vlijtingen), pâôsklok (Schimmert), [Fritilaria imperialis]  pò’sklòk (Tongeren), Bree Wb.  poasklok (Bree), idiosyncr.  paosklok (Thorn), rattenkruid: rattekraad (Jeuk), twaalf apostels: twelf apostels (Jeuk) keizerskroon [DC 60a (1985)] || Keizerskroon (fritillaria imperialis). De stengel draagt aan zijn top een krans van hangende bloemen, daarboven steekt een kuif van groene bladeren uit. De stengel is onderaan niet - en bovenaan dicht bebladerd; de bloemen zijn geel of oranjerood, bloemde [N 92 (1982)] || keizerskroon, bloemsoort III-2-1
kelder kelder: ka.lder (Borgloon), kalder (Alken, ... ), kaldər (\'s-Gravenvoeren, ... ), kaəldər (Opgrimbie), kāldər (Piringen), keilder (Lommel), kelder (Achel, ... ), keldeər (Tessenderlo), keldr (Linkhout), keldər (Borlo, ... ), kēͅldər (Bergen, ... ), kē̝ͅldər (Meerlo), kē̞ͅldər (Mechelen-aan-de-Maas), ke̞ldər (Schulen), keͅlder (Leut), keͅldje (Herk-de-Stad), keͅldər (Amby, ... ), keͅəldər (Montenaken), ke̝ͅldər (Eupen, ... ), ke̞ͅldər (Belfeld, ... ), kilder (Tessenderlo), kiòldər (Heers), ki̞aldər (Rukkelingen-Loon), ki̯oldər (Groot-Gelmen, ... ), kjalder (Mettekoven), kjoôlder (Heers), kolder (Groot-Gelmen, ... ), koldər (Brustem, ... ), koͅldər (Binderveld, ... ), kàldər (Hasselt), kèlder (Hamont, ... ), kêlder (Lommel), kóldər (Sint-Truiden), kɛ.ldər (Tungelroy), kɛldǝr (Tegelen), kɛldər (Altweert, ... ), kɛ̄ldər (Montfort, ... ), kɛ̝̄ldər (Baexem), kɛ̝ldər (Achel, ... ), \'n Huus vol daochters is as enne kelder vol zo‰r bi‰r: wie veel dochters heef loopt kans er mee te blijven zitten  kelder (Castenray, ... ), In de Bröksjtraot zeen alle kelders óngergeloupe Den inmaaksjteit in de kelder  kelder (Roermond), janger dan kalder  keͅldər (Lanaken), Ki-jk dèè hèèt ziêker water inne kalder: zijn broekspijpen zijn te kort  kalder (As, ... ), Kolen oet de kelder hole De kelders van de naobersjap had heer doorsnuffeld  kelder (Maastricht), Verklw. kalderke  kalder (Hasselt), keller: kaller (As, ... ), kallər (Bilzen, ... ), kalər (As, ... ), kāller (Zonhoven), keller (Beringen, ... ), kelər (Lummen), keͅlər (Beverlo, ... ), ke̝ͅlər (Koersel, ... ), ke̞ͅlər (Heusden), khallər (Zutendaal), kioͅleͅr (Rutten), ki̯olər (Lauw), ki̯ølər (Rutten), kjoler (Herstappe), kéller (Stokrooie), kølər (Helchteren, ... ), kələr (Zolder), kɛ̞lər (Mal, ... ), Hië hit wao.ëter è zenne kaller: hij heeft water in zijn kelder.d.i. zijn broekspijpen zijn te kort  kaller (Zonhoven), kaller is ouder dan kalder  kalər (Bilzen) kelder [RND], [ZND 36 (1941)], [ZND A2 (1940sq)] || Kelder waarin de klei bewaard werd. [N 49, 2b] || kleder || ondergrondse ruimte in een gebouw als bergplaats II-8, III-2-1
keldergat gruisgat: grøͅi̯s˃gōͅt (Sint-Truiden), keldergat: koͅldərgōͅt (Sint-Truiden), kóldərgōͅt (Sint-Truiden), kɛldərgāt (Meeswijk, ... ), kelderkot: kalderkōēë.t (Hasselt), kaldərkut (Zichen-Zussen-Bolder), kaldərkūt (Bilzen), kɛldərkōət (Hamont), spelling Beverlo wbk.; \": naslag (stomme e)  kèlderkot (Beverlo), kelderlok: kelderlaok (Sittard), kelderlook (Maastricht), keͅldərlōk (Amby), keͅldərloͅk (Welkenraedt), kɛldərlōͅk (Rekem, ... ), kɛldərlōͅx (Bleijerheide, ... ), Door ¯t kelderlook is d¯n inbreker binne gekómme  kelderlook (Maastricht), keldersgat: kɛldərs˃gāt (Altweert, ... ), De kaole veur de wintjer wore door \'t keldersgaat ingedaon  keldersgaat (Roermond), kellergat: kalərgāt (As, ... ), kellerkot: kallerkoo.ët (Zonhoven), kalərkut (Riksingen), kalərkuət (Genk), kalərky(3)̄t (Meeuwen) keldergat [ZND 12 (1926)] || lucht en vensteropening in een kelder || vensteropening van kelder III-2-1
kelk kelk: d`r kelk (Klimmen), de kelk (Waubach), de kèlk (Tongeren), de kèllek (Nieuwenhagen), der (mès)kellek (Klimmen), der kelk (Bocholtz, ... ), der kèlek (Sint-Martens-Voeren), dr kelk (Gulpen, ... ), einə kelk (Opglabbeek), enne kelk (Kerkrade), eͅneͅ keͅlk (Kerkrade), eͅnə kelək (Veulen), eͅnə keͅlək (Heers), in keͅlk (Eksel), keilk (Diepenbeek), kelch (Kerkrade), kelek (Heers, ... ), kelk (Achel, ... ), kellek (Eksel, ... ), kellik (Bocholt, ... ), kelək (Boorsem, ... ), kēlek (Maastricht), kēllək (Boorsem), kēͅlək (Tienray), keͅlk (Lozen), keͅllək (Lozen), kilk (Ophoven), kèleek (Sint-Truiden), kèlek (Maastricht), kèlk (Hasselt, ... ), kèllek (Membruggen, ... ), kèlək (Maastricht), kélk (Geulle), kø͂ͅlək (Helchteren), kɛləch (Montzen), kɛlək (Meijel), nə kĕlək (Herk-de-Stad), nə keͅllək (Beverlo), nə køͅlk (Beverst), øn keͅlk (Meldert), ən keͅlk (Houthalen), ənnə kelk (Kerkrade), ənə kelək (Opoeteren), ənə kĕlk (Bilzen), ənə keͅlək (Tongeren, ... ), de tweede schwa is slechts klein bovenaan achter de l geschreven  ən keͅlək (Lanklaar), puntje onder beide es  enə kelək (Hoepertingen), puntje onder de e  nə kelək (Kwaadmechelen), ən kelk (Berg), ən kelək (Maaseik), ən kĕlk (Koersel), ənə kelk (Tongeren), tussen de l en de k staat bovenaan een kleine i  ən keͅlk (Bree), misbeker: mesbeker (Peer), misbaeker (Roermond), mèsbiker (Lutterade), miskelk: meskelk (Hechtel, ... ), meskellek (Weert), meͅskɛlk (Siebengewald, ... ), miskelk (Reuver, ... ), mèskelek (Maastricht), mèskelk (Guttecoven, ... ), wijnkelk: wienkellek (Maastricht) De heilige vaten, het liturgisch vaatwerk [kelken, cibories, monstrans]. [N 96A (1989)] || De kelk, de misbeker [kelk, kelch, mèskelk?]. [N 96B (1989)] || Een kelk. [ZND A1 (1940sq)] III-3-3
kelkdoekje doekje: daukske (Grevenbicht/Papenhoven), deekske (Opglabbeek), deukske (Houthalen), duske (Eksel), kelkdoek: kelkdoek (Achel), kelkdook (Kessel), kelkdoekje: `t kelkdeuksjke (Klimmen), keilkdukske (Diepenbeek), kelchduchs-je (Kerkrade), kelk-deukske (Maastricht), kelk-dukske (Epen), kelkdaukske (Zonhoven), kelkdeekske (Bree, ... ), kelkdeuksje (Kunrade), kelkdeuksjke (Hoensbroek, ... ), kelkdeukske (Baarlo, ... ), kelkdeuksken (Guttecoven), kelkdĕŭkske (Schimmert), kelkdikske (Eigenbilzen, ... ), kelkduchsje (Bocholtz), kelkduikske (Nieuwstadt), kelkduksjke (Waubach), kelkdukske (Baarlo, ... ), kelkduskske (Maasbree), kelkduukske (Achel, ... ), Kelkduukske (Sittard), kelkduuske (Venray), kellekdeekske (Opglabbeek), kellekdeuksjke (Klimmen), kellekdeukske (Horn, ... ), kellekdoekske (Tessenderlo), kellekdokske (Weert), kellikdeukske (Bocholt), kellikdukske (Eksel, ... ), kelləkdeukske (Boorsem), kēlekdeukske (Maastricht), kēͅləkdøͅkskə (Tienray), kilkdeukske (Ophoven), klekduukske (Beesel), kèlekdeukske (Sint-Martens-Voeren), kèlkdeukske (Wijk), kèlkdoeksjke (Nieuwenhagen), kèlkdukskə (Hoeselt), kèlkedoeksjke (Nieuwenhagen), kèllekdeukske (Maastricht), kèllekdukske (Sint-Truiden, ... ), kèləkdeukskə (Maastricht), kélkdeukske (Geulle), kéləkdukskə (Loksbergen), kɛləkdykskə (Meijel), t kelkdeuksjke (Nieuwenhagen), t kèlkdukske (Tongeren), ət kɛləchdøkskə (Montzen), korte uu  keͅlkduuske (Oirlo) Het kelkdoekje [kelkduukske, -deukske, kelchduchsje?]. [N 96B (1989)] III-3-3
kelklepeltje kelklepel: kelk-leeëpel (Epen), kelklĭĕpel (Sweikhuizen), kilklepel (Ophoven), kelklepeltje: kelk-lepelke (Maastricht), kelkelepelke (Linne), kelkkleapelke (Eys), kelklaepelke (Baarlo, ... ), kelkleapelke (Lutterade), kelkleepeltje (Siebengewald), kelklepelke (Beesel, ... ), kelklepleke (Koningsbosch), kelkleppelke (Maasbree), kelkleëpelke (Gulpen, ... ), kelklĕpelke (Schimmert), kelklieepelke (Bree, ... ), kelkliepelke (Opoeteren), kelklieëpelke (Schinnen), kelklippelke (Meijel), kelkliëpelke (Schinnen), kelkljéppelke (Eigenbilzen), kelklèpelke (Klimmen, ... ), kelleklaepelke (Klimmen), kelleklaipelke (Horn), kelleklepelke (Maastricht, ... ), kellekliepelke (Opglabbeek, ... ), kellikliepelke (Bocholt), kelliklippelke (Eksel), kēleklépelke (Maastricht), kèlklepelke (Wijk), kèlklēēëpelke (Nieuwenhagen), kèlklèppəlkə (Hoeselt), kèlleklepelke (Maastricht), kèləkleepəlkə (Maastricht), kɛləklepəlkə (Meijel), kelklepertje: kelklɛpperke (Jeuk), kèllekluiperke (Sint-Truiden), lepeltje: het lieëpelke (Sint-Martens-Voeren), laepelke (Echt/Gebroek, ... ), leapleke (Nieuwstadt), leepelke (Tessenderlo), leffelsje (Kerkrade), lepelke (Ell, ... ), lepélke (Mechelen-aan-de-Maas), leupelke (Diepenbeek), leëpelke (Hoensbroek, ... ), lēēpəlke (Boorsem), leͅpəlkə (Tienray), lieepelke (Heel), liepelke (Opglabbeek), lippelke (Eksel), ljèpelke (Eigenbilzen), lèfeltje (Bocholtz), lèpelke (Holtum, ... ), lépelke (Nuth/Aalbeek), t leëpelke (Nieuwenhagen), t löppelke (Tongeren), ət lɛəpəlsje (Montzen), lepertje: leipərkə (Loksbergen), leuperke (Heers, ... ), luiperke (Sint-Truiden), schepje: sjipke (Meijel) Het kelklepeltje. [N 96B (1989)] III-3-3
kemphaan boshaan: boͅshan (Opglabbeek), kemphaan: kamphaan (Gemmenich), kemphaan (Brunssum, ... ), kemphan (Waubach), kemphaon (Oost-Maarland), kemphaön (Maastricht), kemphoan (Eksel), kēͅ.mphā:n (Moresnet), keͅmphan (Maaseik), keͅmphōͅn (Tongeren), kəmphoͅwən (Lommel), kɛmphān (Kaulille), eigen spelling; omgespeld  keͅmphān (Roosteren), Frings  keͅmphōͅn (Hoeselt), IPA, omgesp.  kɛ̄mp˂ān (Rekem), vdBerg; omgesp.  kɛmpōͅn (Sint-Truiden), zeer zeldzaam  kemphaan (Rimburg), kemphaantje: kemphaenke (Nederweert, ... ), kèmphéénke (Weert), kemphennetje: alle steltlopers worden zo genoemd Frings, omgesp.  kɛmphenəʔə (Lommel), ook andere steltlopers of waadvogels  kɛmphenəʔə (Lommel), kraagman: kraagman (Meijel), meisnip: meisnip (Schaesberg), mijsnip (Schaesberg), schroethaan: sjroethaan (Roermond), snep: Frings; half lang als lang omgespeld  sneͅp (Lanklaar), sorthaan: soͅrt(h)oͅən (Niel-bij-St.-Truiden), staat er welgedelijk, zonder uitleg; wellicht een beschrijvend antwoord, "een soort haan"?  sòrthôon (Tongeren), vechthaan: vdBerg; omgesp.  vɛ̄xhōͅn (Veldwezelt) kemphaan || kemphaan (29 alleen langs de rivieren in weiland; mannetjes hebben in het voorjaar bonte veerkragen en houden gezamenlijke schijngevechten [N 09 (1961)] III-4-1