e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
karnemelksepap met roggezemelen botermelk: Nieuwe [spelling]  bottermelk (Reuver), botermelk mee zemelen: Syst. Frings  boͅtərmɛlk mɛ zēmələn (Achel), botermelk met roggeklijen: Syst. WBD  bót’termè.lk mit roggeklieje (Boukoul), botermelkpap: Syst. Frings  būtərmɛ̄ləkpap (Bocholt), botermelkpap bet zemelen: Syst. Frings  boͅtərmɛlkpap be zemələ (Opheers), botermelkpap met brokkelen zwart brood: bōtərmɛkpap mɛ broͅkələ zwárt brut (Helchteren), botermelkpap met roggezemelen: Syst. Frings  būtərmɛ̄ləkpap meͅt roͅgəzi(ə)mələ (Bocholt), botermelkpap met schapersbrokken: sjiëpersbrök: brokken roggebrood  bôttermelkpap met sjiëpersbrök (Baarlo), botermelkse pap: Syst. WBD  bôtermelkse pap (Oirlo), botermelksepap met zemelen: Syst. Frings  butərmeͅlksəpap meͅt ˃zimələ (Maaseik), botermelkspap: Syst. WBD  bóttermelkspap (Baexem), Syst. WBD -ei- kort.  bóttermeilkspap (Roermond), botermelkspap met zemelen: bootermèlkspap mit zeemele (Puth), gors: goersj (Mechelen-aan-de-Maas), karnemelkpap: Syst. Frings  kōnəmɛ̄lkpap (Gingelom), klijenpap: kliejepap (Munstergeleen, ... ), kliëpap (Stein), Syst. WBD  kliejepap (Maasniel), knuddelenpap: knuddele pap (Oost-Maarland), roggepap: Syst. Frings  roͅgəpap (Linde), roggezemelenpap: Syst. Frings  roͅgəzimələpap (Gelieren/Bret), zemelenpap: zeemelepap (Belfeld, ... ), zemelepap (Grathem, ... ), zēmələpap (Tongeren), zimmelepap (Middelaar), zimələ pap (Rotem), zimələpap (Maaseik), Eigen syst.  zieëmelepap (Heerlen), Syst. Eykman  zēmələpáp (America), Syst. Frings  zēmələmɛlk (Beringen), zēmələpap (Overpelt), zeͅi̯mələpap (Sint-Truiden), zɛi̯mələpap (Melveren), Syst. Frings (?)  zēmələpap (Kinrooi), Syst. WBD  zeemelepap (Buchten, ... ), zemelepap (Melick, ... ), zīēëmellepàp (Klimmen), Syst. WBD Zemelen werden eerst gezeefd.  zeemelepap (Geleen), zemelenprut: zeemeleprut (Valkenburg), Syst. Frings  zemələprøt (Hamont, ... ), Syst. WBD  ziëmeleprut (Blerick), zemelpap: Syst. Frings  zēməlpap (Kessenich), Syst. Grootaers  zeməlpab (Lommel), zemelsepap: zemelsepap (Roermond) Karnemelksepap met roggezemelen (zemeleprut?) [N 16 (1962)] III-2-3
karnemelkspap botermelkse pap: bôttermelkse pap (gort) (Oirlo), bijvoorbeeld  bòttermèlkspap (Klimmen) brij; Hoe noemt U: Half vast, half vloeibaar gekookt gerecht van een heel of half gemalen graansoort (gort of meel) of rijst (brij, kwet, prol, pap) [N 80 (1980)] III-2-3
karnen (de) boter maken: [boter] mākǝ (Zonhoven), dǝ [boter] mǭkǝ (Gelieren Bret), afdraaien: āf˱drɛi̯ǝ (Amby), afmaken: afmaken (Berverlo), afromen: afrūǝmǝ (Sint-Truiden), boter draaien: [boter] dri̯ɛi̯ǝ (Berg / Terblijt), [boter] drēi̯ (Heek), [boter] drēi̯ǝ (Bingelrade, ... ), [boter] drē̜i̯ǝ (Amstenrade), [boter] drē̜i̯ǝn (Schimmert), [boter] drīi̯ǝ (Berg / Terblijt, ... ), [boter] drīi̯ǝnǝ (Vaals), [boter] drīǝi̯ǝ (Houthem, ... ), [boter] drīǝi̯ǝn (Schimmert), [boter] drɛi̯ǝ (Amby, ... ), [boter] drɛi̯ǝn (Beverst), [boter] drɛ̄i̯ǝ (Mheer), boter stoten: [boter] stutǝ (Lanaken), [boter] stutǝn (Bocholt), [boter] stuǝtǝ (Meeswijk, ... ), [boter] stu̯ātǝ (Berg), [boter] stu̯ātǝn (Urmond), [boter] stōtǝ (Amby), [boter] stūtǝ (Borgharen  [(in een vat)]  , ... ), [boter] stūtǝn (Heer), [boter] stūǝtǝ (Hamont, ... ), [boter] štoatǝ (Munstergeleen, ... ), [boter] štou̯atǝ (Guttecoven), [boter] štuǝtǝ (Munstergeleen), [boter] štu̯ātǝ (Valkenburg), [boter] štōtǝ (Doenrade, ... ), [boter] štōǝtǝ (Doenrade), [boter] štūtǝ (Amby, ... ), [boter] štǭtǝ (Geleen), boteren: boatǝrǝ (Stevoort), boatǝrǝn (Nieuwerkerken), boi̯tǝrǝn (Hasselt), botǝrǝ (Eupen, ... ), botǝrǝn (Bilzen, ... ), boǝtǝrǝ (Herk-de-Stad  [(nu)]  , ... ), boʔǝrǝn (Tessenderlo), butǝrǝ (Klimmen), butǝrǝn (Rotem), buǝtǝrǝ (Zutendaal), bu̯atǝrǝ (Beverst, ... ), bø̄ǝtǝrǝ (Hasselt), bōi̯tǝrǝ (Millen), bōtǝrǝ (Halen, ... ), bōtǝrǝn (Oostham), bǫu̯tǝrǝ (Sint-Truiden, ... ), bǭtǝrǝ (Rekem, ... ), b˙ōtǝrǝ (Beringen, ... ), botter draaien: [botter] drē (Riemst, ... ), [botter] drēi̯ǝ (Oirsbeek), [botter] drēi̯ǝn (Diepenbeek), [botter] drē̜i̯ǝ (Bilzen), [botter] drīi̯nǝ (Mechelen, ... ), [botter] drīi̯ǝ (Brunssum, ... ), [botter] drīi̯ǝnǝ (Eygelshoven, ... ), [botter] drīi̯ǝnǝn (Teuven), [botter] drīǝi̯ǝ (Gulpen), [botter] drɛi̯ǝ ('S-Herenelderen, ... ), [botter] drɛi̯ǝn (Bilzen, ... ), botter draaien (Kanne  [(in een pot)]  ), botter karnen: [botter] kęnǝ (Velden), botter karnen (Schimmert), botter maken: [botter] mau̯kǝ (Borgloon, ... ), [botter] maǝkǝ (Gutschoven), [botter] maǝkǝn (Sint-Lambrechts-Herk), [botter] moakǝ (Mal), [botter] møkǝn (Guigoven), [botter] mākǝ (Hasselt, ... ), [botter] mākǝn (Beek, ... ), [botter] mǭkǝ (Herk-de-Stad, ... ), [botter] mǭkǝn (Bilzen, ... ), botter rollen: [botter] røǝlǝ (Guigoven), [botter] rǫlǝ (Heers, ... ), [botter] rǫlǝn (Borlo, ... ), botter slaan: [botter] slǭu̯ (Kuringen), [botter] slɛn (Schulen), botter standen: [botter] stanǝn (Elen), botter stoten: [botter] stoatǝ (Grathem), [botter] stoatǝn (Elsloo, ... ), [botter] stotǝ (Tongeren), [botter] stou̯tǝ (Borgloon), [botter] stou̯ǝtǝ (Peij), [botter] stoǝtǝ (Sint-Truiden, ... ), [botter] stoǝtǝn (Eisden, ... ), [botter] stuatǝn (Neerpelt), [botter] stutǝ (Genk, ... ), [botter] stutǝn (Borlo, ... ), [botter] stuǝtǝ (Altweert, ... ), [botter] stuǫatǝ (Stevensweert), [botter] stu̯atǝ (Born, ... ), [botter] stu̯atǝn (Uikhoven), [botter] stytǝ (Meeuwen), [botter] styǝtǝn (Opglabbeek), [botter] støǝtǝn (Maaseik), [botter] stōten (As, ... ), [botter] stōtǝ (Blerick, ... ), [botter] stōǝtǝ (Belfeld), [botter] stōǝtǝn (Overpelt), [botter] stūatǝ (Peij), [botter] stūtǝ (Genk  [(vroeger)]  , ... ), [botter] stūtǝn (Heusden, ... ), [botter] stūǝtǝ (Baexem, ... ), [botter] stǫatǝ (Stevensweert), [botter] stǭtǝ (Montfort), [botter] stǭtǝn (Ophoven), [botter] štoatǝ (Horn, ... ), [botter] štotǝ (Reuver), [botter] štutǝ (Eijsden, ... ), [botter] štutǝn (Hoensbroek, ... ), [botter] štuu̯tǝ (Schaesberg), [botter] štuǝtǝ (Heel, ... ), [botter] štu̯ātǝ (Beek), [botter] štōtǝ (Amstenrade  [(in stenen pot)]  , ... ), [botter] štōǝtǝ (Beegden, ... ), [botter] štūtǝ (Belfeld, ... ), [botter] štūǝtǝ (Baarlo, ... ), [botter] štǭtǝ (Echt, ... ), [botter] štǭǝtǝ (Koningsbosch), botter werken: [botter] węrǝkǝn (Berverlo), de boter opmaken: dǝ [boter] ǫpmǭkǝ (Gelieren Bret), doordraaien: dōrdrɛi̯ǝ (Amby), draaien: draaien (Limmel), dryi̯ǝn (Bilzen  [(met een machine)]  ), drēi̯ǝ (Brunssum, ... ), drēi̯ǝn (Guttecoven), drēi̯ǝnǝ (Epen), drē̜i̯ (Puth), drē̜i̯ǝ (Maastricht, ... ), drīi̯ǝ (Banholt, ... ), drīi̯ǝnǝ (Eys, ... ), drīi̯ǝnǝn (Eys), drīnǝ (Montzen), drīǝi̯ǝ (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), drɛi̯ǝ (Amby, ... ), drɛ̄i̯ǝ (Maasbracht), drɛ̄i̯ǝn (Eigenbilzen, ... ), karnen: karnen (Baarlo, ... ), kęnǝ (Afferden, ... ), kęrnǝ (Griendtsveen), kūrnǝn (Vaesrade), rollen: rǫlǝ ('S-Herenelderen, ... ), rǫlǝn (Beringen, ... ), stoten: stau̯tǝ (Vechmaal  [(in de kroeg)]  ), stau̯tǝn (Stein), stoatǝ (Echt, ... ), stoatǝn (Boorsem, ... ), stoten (Baarlo, ... ), stotǝn (Wijchmaal), stoǝtǝ (Peij), stuatǝ (Heel, ... ), stutǝ (Kanne  [(in pot)]  , ... ), stutǝn (Lanaken, ... ), stuǝtǝ (Blerick, ... ), stuǝtǝn (Hamont, ... ), stuǫtǝ (Maasmechelen), stu̯ātǝ (Dieteren), stytǝ (Lanaken, ... ), stȳtǝ (As, ... ), stȳǝtǝn (Opglabbeek), stōtǝ (Genoelselderen  [(in een pot)]  , ... ), stōǝtǝ (As, ... ), stōǝtǝn (As, ... ), stūatǝ (Hunsel, ... ), stūtǝ (Amby  [(in stenen pot)]  , ... ), stūtǝn (Eisden, ... ), stūǝtǝ (Aalst, ... ), stūǝtǝn (Eksel, ... ), stǭatǝ (Maasbracht), stǭtǝ (Thorn), stǭtǝn (Roosteren), st˙ōtǝ (Maxet), štoatǝ (Beesel, ... ), štuǝtǝ (Beesel, ... ), štu̯ātǝ (Meerssen, ... ), štōatǝ (Buchten), štōtǝ (Einighausen, ... ), štūtǝ (Panningen, ... ), štūu̯tǝ (Panningen), štūǝtǝ (Helden, ... ), štǭtǝ (Roggel), št˙ōtǝ (Heythuysen, ... ) Het op en neer bewegen van de vetdeeltjes in de melk of room, zodat deze zich aan elkaar hechten en op die manier boter vormen. Boter maken. Zie voor de fonetische documentatie van (boter) en (botter) het lemma ''boter'' (12.14) in deze aflevering. [S 17; L 1a-m; L 1u, 114; L 6, 7; L 22, 8; L 27, 68; A 7, 23; A 28, 7; Ge 22, 8; Vld.; monogr.; add. uit N 12; A 16; S] I-11
karnmolen botermolen: [boter]mȳǝlǝ (Bocholt), [boter]mø̄i̯lǝ (Sint Pieter), [boter]mø̄ln (Koersel), [boter]mø̄lǝ (Hamont, ... ), [boter]mø̄lǝn (Achel, ... ), [boter]mø̜̄lǝ (Beringen), [boter]mēlǝ (Hasselt), boterrad: [boter]rāt (Tungelroy), botervat: [botter]vāt (Berg), bottermolen: [botter]mi̯ø̄i̯lǝ (Tongeren), [botter]mylǝ (Bocholt), [botter]myǝlǝ (Heerlen, ... ), [botter]mȳǝlǝ (Hoensbroek), [botter]møln (Kwaadmechelen), [botter]mølǝn (Lommel), [botter]mø̄i̯lǝ (Sint-Truiden), [botter]mø̄lǝ (Amby, ... ), [botter]mø̄lǝn (Diepenbeek), [botter]męlǝ (Linde), [botter]mīǝlǝ (Gruitrode), botterrad: [botter]ra (Meijel), [botter]rāt (Baarlo, ... ), [botter]rāǝt (Maasniel), botterrol: [botter]rǫl (Opheers), botterstand: [botter]staŋ (Baarlo), [botter]stān (Heppen), botterton: [botter]tǫn (Noorbeek), bottervat: [botter]vat (Halen, ... ), [botter]vās (Bocholtz), [botter]vāt (Buchten, ... ), [botter]vǭt (Geistingen, ... ), centrifuge: sęntǝrfy (Roosteren), sęntǝrvyi̯ (Susteren), draaivat: drīi̯vāt (Geulle), drīi̯vǭt (Oost-Maarland), drīi̯ǝvāt (Klimmen, ... ), drīvāt (Oost-Maarland), drɛi̯vat (Kessenich, ... ), drɛi̯vārt (Maasmechelen), drɛi̯vāt (Baexem, ... ), drɛi̯ǝvāt (Berg), drɛvāt (Guttecoven), karnmolen: kęnmø̄lǝ (Leunen, ... ), kęnmø̜̄lǝ (Sevenum), karnrad: karǝnrāt (Valkenburg), kęnrat (Blitterswijck, ... ), kęnrāt (Velden), molen: mø̄lǝ (Buchten, ... ), rad: rat (Blitterswijck), rol: rǫl (Borgloon), rolstand: rǫlstan (Achel), rolvat: rǫlvat (Kiewit), rǫlvāt (Kiewit), rǫlvǫu̯ǝt (Diepenbeek), stand: stan (Gelieren Bret) De molen waarmee men karnt. De karnmolen staat rechtop en de verticale as draait met horizontale bewegingen. Een variant hierop is een liggende ton met een horizontale as met verticale ronddraaiende bewegingen. Zie voor de fonetische documentatie van (boter) en (botter) het lemma ''boter'' (12.14) in deze aflevering. [N 12, 53 en 55; L 1a-m; JG 1a, 1b, 1d; monogr.] I-11
karnschijf botterschijf: botǝršīf (Amstenrade, ... ), bret: brɛt (Kerkrade), holteren wieken met gaatjes: høltǝrǝ wikǝ met˲gɛtjǝs (Gennep, ... ), karnpols: kęnpøls (Wellerlooi), karnschijf: kęnsxīf (Gennep, ... ), plank: plaŋk (Limbricht), plāŋk (Amby), plankje: plɛŋkskǝ (Kessel, ... ), plets: plɛtš (Oirsbeek), pols: pøls (Lottum), polsschijf: pølssxīf (Geysteren), pulf: pølǝf (Maxet, ... ), schijf: šęi̯f (Gronsveld, ... ), šīf (Berg / Terblijt, ... ), spatter: špɛtǝr (Montfort), stamperplank: stɛmpǝrplaŋk (Hushoven), stamperschijf: stampǝlšīf (Heythuysen), stoterbret: štutǝrbrɛt (Vijlen), stoterplank: štø̄ǝtǝrplaŋk (Born), stotersplank: styǝtǝrsplaŋk (Tungelroy), tredel: trēi̯ǝl (Kwaadmechelen) Van gaatjes voorziene plank die aan de onderzijde van de karnstaf is bevestigd. [A 16, 8c; N 12, 52; N 12 add.] I-11
karnstaf boterstamper: [boter]stɛmpǝr (Tungelroy), boterstomper: [boter]stumpǝr (Heppen), boterstoter: [boter]stutǝr (Hasselt), [boter]stuǝtǝr (Leut), [boter]styǝtǝr (Boorsem), [boter]stø̄tǝr (Rutten), [boter]stītǝr (Genk), [boter]stīǝtǝr (Opglabbeek), [boter]stūtǝr (Helchteren), botterkuil: [botter]kyl (Heerlen), botterstaf: [botter]staf (Lommel, ... ), [botter]stāf (Baarlo, ... ), [botter]štāf (Panningen, ... ), botterstamper: [botter]stampǝr (Berverlo, ... ), [botter]stɛmpǝr (Helden), [botter]štampǝr (Roermond), botterstand: [botter]staŋ (Blerick, ... ), [botter]štanj (Maasniel), [botter]štaŋ (Sittard, ... ), botterstander: [botter]štɛnjǝr (Baexem), botterstek: [botter]stęk (Beverst, ... ), [botter]štēk (Amby), [botter]štēǝk (Klimmen), [botter]štęk (Amby, ... ), botterstok: [botter]stǫk (Beringen, ... ), botterstomper: [botter]stumpǝr (Sint-Truiden), botterstoter: [botter]stoǝtǝr (Elsloo, ... ), [botter]stutǝr (Diepenbeek, ... ), [botter]stuǝtǝr (Baarlo, ... ), [botter]stu̯ęi̯tǝr (Geulle), [botter]stu̯ętǝr (Berg), [botter]stytǝr (Gruitrode, ... ), [botter]stȳtǝr (Sint-Truiden), [botter]støi̯tǝr (Romershoven), [botter]stø̄tǝr ('S-Herenelderen, ... ), [botter]stø̄ǝtǝr (Berg), [botter]stētǝr (Beverst), [botter]stęi̯tǝr (Kortessem), [botter]stītǝr (Neeroeteren, ... ), [botter]stōtǝr (Sint Huibrechts Lille, ... ), [botter]stūtǝr (Hout-Blerick, ... ), [botter]stǫu̯tǝr (Maxet, ... ), [botter]stǭtǝr (Mettekoven), [botter]štutǝr (Amby), [botter]štuu̯ǝtǝr (Vijlen), [botter]štuøtǝr (Sibbe / IJzeren), [botter]štuǝtǝr (Eygelshoven, ... ), [botter]štytǝr (Guttecoven, ... ), [botter]štyǝtǝr (Helden), [botter]štȳtǝr (Putbroek), [botter]štȳǝtǝr (Hoensbroek), [botter]štø̄tǝr (Amstenrade, ... ), [botter]štø̄u̯ǝtǝr (Guttecoven), [botter]štø̄ǝtǝr (Mechelen, ... ), [botter]štęu̯tǝr (Susteren), [botter]štōi̯tjǝr (Sibbe / IJzeren), [botter]štūtǝr (Mechelen, ... ), [botter]štūǝtǝr (Eys, ... ), (mv)  [botter]stui̯tǝrs (Sint Huibrechts Lille), botterstotertje: [botter]štø̜̄i̯tǝrkǝ (Houthem), haspel: haspǝl (Schimmert, ... ), karner: kęnǝr (Venray), karnknuppel: kęnknøpǝl (Merselo), karnpols: kenǝpøls (Merselo), kęnpøls (Wanssum), kęnpǫls (Merselo), kęnǝpøls (America, ... ), karnstaf: kęnstaf (Gennep, ... ), kęnstāf (Afferden), kęnǝstaf (Bergen, ... ), kęnǝstāf (Leunen, ... ), kęrǝnstaf (Siebengewald), karnstek: karnstęk (Venlo), karnstok: kęnstǫk (Sevenum, ... ), knuppel: knøpǝl (Baarlo), kroegstoter: kruxstǫu̯tǝr (Zepperen), pols: pøls (America, ... ), pǫls (Geysteren, ... ), polsstok: pølsstǫk (Geysteren), staf: staf (Gennep), stāf (Ell, ... ), štāf (Roermond), stamhout: stamhāt (Oostham), stamper: stampǝr (Achel, ... ), stāmpǝr (Amby, ... ), stɛmpǝr (Altweert, ... ), štɛmpǝr (Heythuysen), stand: stanj (Echt, ... ), staŋ (Maasbree, ... ), štanj (Heythuysen, ... ), stander: stɛnjǝr (Maxet), štɛnjǝr (Boukoul, ... ), steel: stēl (Dieteren, ... ), stęi̯l (Sint-Truiden), stīi̯ǝl (Weert), stīl (Neeroeteren, ... ), štēl (Beegden, ... ), štē̜lǝ (Waubach), štīi̯ǝl (Gronsveld), stek: stęk (Blerick, ... ), štēk (Sibbe / IJzeren), štęk (Amstenrade, ... ), stek van de stoter: štęk van dǝ štø̄atǝr (Born), stok: stǫk (Baarlo), stoker: štøkǝr (Remersdaal), štūkǝr (Vaals), stokstoter: stǫkstuǝtǝr (Melveren), stomper: stumpǝr (Beringen, ... ), stǫmpǝr (Kermt, ... ), stootstek: stau̯tstęk (Vechmaal), stōtstęk (Hoeselt), štōatštęk (Lutterade), stootstekje: stōtstękskǝ (Groot-Gelmen), stotel: stęi̯tǝl (Waterloos), stoter: stau̯tǝr (Ulbeek), stitǝr (Godschei, ... ), stoi̯tǝr (Urmond), stuatǝr (Urmond), stui̯tǝr (Wijer), stui̯ǝtǝr (Beek, ... ), stutǝr (Bocholt, ... ), stuu̯tǝr (Gelinden), stuu̯ǝtǝr (Dieteren), stuǝtǝr (Achel, ... ), stu̯ø̄tǝr (Echt, ... ), stu̯ø̜i̯tǝr (Geulle), stytǝr (Baarlo, ... ), styǝtǝr (Beringen, ... ), styǝʔǝr (Oostham), stȳtǝr (Aalst, ... ), stȳǝtǝr (Boekhout, ... ), støi̯tǝr (Alken, ... ), støǝtǝr (Rukkelingen-Loon), stø̄i̯tǝr (Stramproy), stø̄tǝr (Baexem, ... ), stø̄u̯tǝr (Echt, ... ), stø̄ǝtǝr (Neerpelt, ... ), stø̜i̯tǝr (Borgloon, ... ), stētǝr (Eigenbilzen, ... ), stīi̯tǝr (Smeermaas), stīi̯ǝtǝr (Bree, ... ), stītǝr (Genk, ... ), stōi̯tǝr (Sibbe / IJzeren), stōtǝr (Blerick, ... ), stōǝtǝr (Baarlo, ... ), stūi̯tǝr (Reppel), stūtǝr (Hout-Blerick, ... ), stūǝtǝr (Berverlo, ... ), stǫu̯tǝr (Bilzen, ... ), stǫu̯ǝtǝr (Mechelen-Bovelingen), štoatǝr (Heythuysen), štutǝr (Amby, ... ), štuu̯tǝr (Mheer, ... ), štuǝtǝr (Dieteren, ... ), štu̯atǝr (Meerssen), štu̯øtǝr (Berg / Terblijt, ... ), štu̯ętǝr (Berg / Terblijt), štu̯ūtǝr (Stein), štytǝr (Amby, ... ), štyǝtǝr (Baarlo, ... ), štȳtǝr (Haelen), štȳǝsǝr (Bleijerheide), štø̄atǝr (Born), štø̄i̯tǝr (Rothem, ... ), štø̄sǝr (Bocholtz), štø̄tǝr (Beegden, ... ), štø̄u̯ǝtǝr (Guttecoven), štø̄ǝtǝr (Geleen, ... ), štōtǝr (Heel, ... ), štōǝtǝr (Spaubeek), štūtǝr (Eijsden, ... ), štūu̯tǝr (Kessel), štūǝtǝr (Heythuysen, ... ), štǭtǝr (Roggel), stoterstek: stutǝrstęk (Stokrooie), stūǝtǝrstęk (Tungelroy), štø̄tǝrštęk (Nieuwstadt), stotertje: stytǝrkǝ (Rotem), štø̜̄tǝrkǝ (Born), vleugel: vlø̄ǝgǝl (Gulpen) Boterstoter bestaande uit een stok met een aan de onderzijde bevestigde plank die van gaatjes is voorzien. Zie voor de fonetische documentatie van (boter) en (botter) het lemma ''boter'' (12.14) in deze aflevering. [A 7, 19, 20, 21 en 23; A 16, 8, 8a, 8b en 8c; L 22, 8; L 27, 67 en 68; JG 1a, 1b, 1c; Ge 22, 18, 19 en 20; monogr.; add. uit: N 5A (I] I-11
karnvat baar: bār (Geleen, ... ), boterbaar: [boter]bār (Munstergeleen, ... ), boterduppen: [boter]døpǝ (Geleen), boterkroeg: [boter]krux (Loksbergen, ... ), boterpot: [boter]pǫt (Hasselt, ... ), boterstand: [boter]stai̯n (Maaseik), [boter]stan (Elen, ... ), [boter]stanj (Tungelroy), [boter]staŋ (Boeket, ... ), [boter]stān (Berverlo, ... ), [boter]štaŋ (Sittard), (mv)  [boter]stē̜n (Grote-Brogel), botervat: [boter]vat (Stokkem), [boter]vās (Vaals), [boter]vāt ('S-Herenelderen, ... ), [boter]vǭt (Lanaken), botterbaar: [botter]bār (Guttecoven, ... ), botterkarn: [botter]kar (Rimburg), [botter]karǝn (Sint-Truiden), [botter]kęn (Castenray, ... ), botterkit: [botter]kęt (Beringen), botterkroeg: [botter]krux (Berg, ... ), [botter]kręx (Borgloon), [botter]krūx (Mettekoven, ... ), [botter]krǫx (Rummen), botterkroegje: [botter]krøxskǝ (Kozen  [(van steen)]  ), botterpot: [botter]pǫt ('S-Herenelderen, ... ), botterrol: [botter]rǫl (Opheers  [(van hout)]  , ... ), botterstand: [botter]stan (As, ... ), [botter]stanj (Echt, ... ), [botter]staŋ (Altweert, ... ), [botter]staǝn (Kleine-Brogel, ... ), [botter]stoǝn (Peer), [botter]stān (Genk, ... ), [botter]stānt (Meijel), [botter]stāǝn (Wijchmaal  [(van hout)]  ), [botter]stǭn (Paal), [botter]štan (Vlodrop), [botter]štanj (Baexem, ... ), [botter]štaŋ (Baarlo, ... ), [botter]štānj (Beegden), (mv)  [botter]stē̜n (Kaulille  [(van hout)]  ), [botter]stɛnj (Obbicht, ... ), [botter]stɛnǝ (Kaulille), botterstoker: [botter]štøkǝr (Welkenraedt), botterstoot: [botter]štūt (Steyl), bottertijn: [botter]tīǝn (Klimmen), botterton: [botter]tǫn (Amby, ... ), bottervaatje: [botter]vɛtjǝ (Koningsbosch), bottervat: [botter]vart (Maasmechelen  [(van steen)]  ), [botter]vat (Amby, ... ), [botter]voat (Zichen-Zussen-Bolder), [botter]vās (Bleijerheide  [(van hout)]  , ... ), [botter]vāt (Amby, ... ), [botter]vāǝt (Blerick, ... ), [botter]vōt (Alt-Hoeselt, ... ), [botter]vǭt (Beverst, ... ), driekronenpot: drīkrōnǝnpǫt (Urmond  [(van steen)]  ), drīkrōǝnǝnpǫt (Meers  [(van steen)]  ), karn: kan (Venray), karǝn (Baarlo, ... ), kęn (Afferden, ... ), kęr (Wanssum), kęrǝn (Griendtsveen), karnrolvat: karǝnrǫlvat (Beringen), karnstand: kęrǝnštaŋ (Tegelen), karnton: karǝntǫn (Blerick), kęntǫn (Gennep, ... ), kęrǝntǫn (Gennep, ... ), karnvat: karvat (Oost-Maarland  [(van hout)]  ), keulse pot: kø̄lsǝ pǫt (Urmond  [(van steen)]  ), keulse stenen pot: kø̄lsǝ stēnǝn pǫt (Elsloo), kroeg: krux ('S-Herenelderen, ... ), kruǝx (Ulbeek, ... ), krōx (Houthalen, ... ), krǫx (Beringen, ... ), kroeg voor boter te stoten: krux˲ vø̄r [boter] tǝ stōtǝ (Riksingen), kroes: krus (Oostham), krūs (Kwaadmechelen), pot: pǫt (Martenslinde), rol: rǫl (Gingelom, ... ), rolvat: rǫlvat (Berverlo, ... ), rǫlvoat ('S-Herenelderen, ... ), rǫlvāt (Bocholt, ... ), rǫlvāǝt (Gingelom), rǫlvǭt (Godschei, ... ), rǫlvǭǝt (Beverst, ... ), roomkroeg: rǫu̯ǝmkrux (Diepenbeek), roomkruik: rōmkrøk (Godschei), roompot: rau̯mpǫt (Zutendaal  [(van steen)]  ), rø̜ǝmpǫt (Opglabbeek  [(van steen)]  ), rāmpǫt (Hees, ... ), rōmpǫt (Bilzen, ... ), rōu̯mpǫt (Heesveld-Eik  [(van steen)]  ), rǫu̯mpǫt (Altweert, ... ), rǫu̯ǝmpǫt (Beek, ... ), rǭmpǫt (Grevenbicht / Papenhoven  [(van aardewerk)]  ), (mv)  rǫu̯mpø̜t (Maaseik), rozenpot: rōzǝpǫt (Grote-Spouwen), stand: stai̯ (Molenbeersel), stai̯nj (Kessenich, ... ), stan (Achel, ... ), standj (Tungelroy), stanj (Baexem, ... ), stau̯ (Koersel  [(van hout)]  ), staŋ (Altweert, ... ), staŋk (Weert), staǝn (Paal, ... ), stoǝn (Beringen  [(van hout)]  ), stø̜n (Peer), stān (Achel  [(van hout)]  , ... ), stānt (Achel), stāǝn (Lommel, ... ), stǭn (Achel, ... ), stǭǝn (Beringen, ... ), štai̯n (Susteren  [(van hout)]  ), štanj (Boukoul, ... ), štant (Valkenburg  [(van hout)]  ), štaŋ (Asenray / Maalbroek, ... ), (mv)  stęi̯ǝn (Zonhoven), stęnj (Urmond  [(van steen)]  ), stenen kroeg: stęi̯nǝ krux (Diets-Heur), stenen pot: stēnǝ pǫt (Waltwilder), stompstand: stumpstan (Oostham, ... ), stǫmpstan (Kwaadmechelen), stoot: štut (Montfort), štōt (Heythuysen), stootbaar: štoatbār (Schinnen), štoǝtbār (Koningsbosch), štutbār (Brunssum  [(van steen)]  ), štuǝtbār (Koningsbosch), štōtbār (Oirsbeek), štōǝtbār (Merkelbeek), stootkroeg: stutkrǫx (Kermt, ... ), stuǝtkrux (Halmaal, ... ), stuǝtkruǝx (Wijer  [(van steen)]  ), stuǝtkrǫx (Berbroek), stōǝtkrux (Rukkelingen-Loon  [(van steen)]  ), stūtkrux (Duras  [(van steen)]  , ... ), stūǝtkrux (Mielen-boven-Aalst, ... ), stǫu̯tkrux (Aalst, ... ), stǫu̯ǝtkrux (Sint-Lambrechts-Herk  [(van steen)]  ), stootpot: stutpǫt (Genk, ... ), stu̯atpǫt (Urmond), stȳtpǫt (Opglabbeek), stø̄tpǫt (Vlijtingen  [(van steen)]  ), stōtpǫt (Beverst, ... ), stōǝtpǫt (Bilzen), stūtpǫt (Genk), stūǝtpǫt (As, ... ), stǫu̯tpǫt (Beverst, ... ), štoatpǫt (Holtum  [(van steen)]  ), stoottob: stōǝttǫp (Neeroeteren), stootton: štōttǫn (Baarlo), stootvat: stutvǭt (Genk), ton: tǫn (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler  [(van hout)]  ), vat: vās (Bocholtz  [(van hout)]  ), zaankroeg: zuǝnkrux (Berlingen, ... ), zu̯ankrux (Wellen), zōǝnkrux (Aalst, ... ), zūnkrux (Sint-Lambrechts-Herk, ... ), zǫǝnkrux (Gelinden), zaanpot: zuǝnpǫt (Grote-Spouwen, ... ), zōnpǫt (Eksel  [(van steen)]  , ... ), zōǝnpǫt (Helchteren  [(van steen)]  , ... ), zǫnpǫt (Lommel  [(van steen)]  ), zǭnpǫt (Houthalen), zwaddervat: zwadǝrvāt (Maasmechelen) Botervat waarbij de karnstaf (zie het lemma ''karnstaf'' (12.3) in deze aflevering) met de daaraan bevestigde schijf in een op- en neergaande beweging wordt gebracht. Dit vat, waarin de melk tot boter gekarnd wordt, kan van verschillende materialen gemaakt worden. Vaak was het van hout (kersenhout kērs in L 329) of steen en soms van metaal, bijvoorbeeld van een omgebouwde melkbus (melkbus męlǝkbøs in L 322a, melktuit męlǝktø̜i̯t in L 163, 164 en 165, tuit tø̜i̯t in L 373). Zie voor de fonetische documentatie van (boter) en (botter) het lemma ''boter'' (12.14) in deze aflevering.' [A 7, 19, 19a en 23; A 16, 8a; L 1a-m; L 22, 8 add.; L 27, 67 en 68; JG 1a, 1b, 1c, 2c; S 17; Ge 22, 11, 15 en 16; monogr.; add. uit N 5A (I] I-11
karper berf: bĕrf (Grevenbicht/Papenhoven), boerenkarp: bouë.reke.rrep (Hasselt), boerenkarper: oude spelling  boerenkarper (Meijel), WLD  bōērökárpör (Stevensweert), edelkarper: WLD  eedölkárpör (Stevensweert), goudkarper: oude spelling  goudkarper (Meijel), kaper: kaper (Blerick), kapper: ook in ZND 27, 070  kapper (Hees, ... ), karp: (kerp) (Schimmert), kaerp (Genk), karp (Jeuk), karrep (Sint-Truiden), ke.rrep (Hasselt), ke:rp (Roermond), kerp (Afferden, ... ), kerrep (Hoeselt, ... ), kĕrp (Beegden, ... ), keͅ.rəp (Maaseik), keͅrp (Beverst, ... ), keͅrrp (Heers), keͅrəp (Helchteren, ... ), kärp (Schimmert, ... ), käärp (Meerlo, ... ), kèrp (Borgharen, ... ), kèrrəp (Maastricht), ké.rp (Gennep, ... ), kérp (Gronsveld, ... ), kérrep (Maastricht), kêrp (Bilzen, ... ), kê’rrep (Altweert, ... ), körp (Obbicht), køͅrəp (Herk-de-Stad), kɛrəp (Meeswijk), Bree Wb.  kerp (Bree), eigen spellingsysteem  kerp (Ell), Endepols  kerp (Heer, ... ), kerrep (Maastricht), Gronsveld Wb  kérp (Gronsveld), heeft geen meervoud  kerp (Stein), ideosyncr.  kerp (Susteren), kèrp (Maastricht), ook in ZND 27, 070  kaarəp (Weert), karp (Hasselt, ... ), kārp (Welkenraedt), kerp (Beverst, ... ), kerəp (Halen), kērp (Vroenhoven), kēͅrp (Boorsem), keͅrp (Herk-de-Stad, ... ), kärp (Molenbeersel), kèrp (Kuttekoven), kèrrep (Paal), kørəp (Loksbergen), kɛrp (Beringen, ... ), kɛrəp (Borgloon, ... ), kɛ̄rp (Amby), kɛ̄rəp (Maastricht, ... ), Veldeke  kerp (Nunhem), WBD  karrəp (Meijel), WBD/WLD  de kèrp (Caberg), kerp (As, ... ), kērrəp (Maastricht), kèrrip (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), kèèrəp (Maastricht), WLD  kerp (Maastricht, ... ), kerrep (Weert), kèrp (Geverik/Kelmond, ... ), kèrrep (Maastricht), kèrup (Itteren), kérrep (Klimmen), karpel: eigen spellingsysteem  kerpel (Geleen), ook in ZND 27, 070  kerpel (Beringen), WLD  karpəl (Montfort), karper: d’r karper (Hoensbroek), karper (Belfeld, ... ), karpər (Bilzen, ... ), kārpər (Kerkrade, ... ), kerper (Amby, ... ), kerpər (Swalmen), keͅrpər (Tongeren), keͅrəpər (Bree), kêrper (Venray), alles genoteerd in ZND 01, a-m  karper (Lommel), cassettebandje  karper (Meijel, ... ), eigen spellingsysteem  karper (Meerlo, ... ), Endepols  karper (Maastricht), ideosyncr.  karper (Noorbeek, ... ), kerper (Roermond), IPA  karəp(ər) (Kwaadmechelen), ook in ZND 27, 070  karper (Bilzen, ... ), kaəpər (Leopoldsburg), kārper (Henri-Chapelle), keirper (Ulbeek), kerper (As, ... ), kerreper (Lommel), keͅrpĕr (Oostham), keͅrpər (Hamont), kärper (Lummen), kɛrpər (Aalst-bij-St.-Truiden), oude spelling  karper (Meijel), Veldeke  karper (Echt/Gebroek, ... ), Veldeke 1979 nr. 1  d’n karper (Venray), Veldeke (aangepast)  karper (Tienray), Veldeke, eventueel aangevuld met systeem Jones  karreper (Gulpen), WBD/WLD  karper (Kapel-in-t-Zand, ... ), karpər (Beesel, ... ), kārpər (Maastricht), kerrəpər (Maastricht), kàrpər (Nieuwenhagen, ... ), kárpər (Heerlen), WLD  ka.rəpər (m.) (Eys), karper (Born, ... ), karpur (Brunssum), karpər (Sweikhuizen), kàrper (Gennep), kàrpər (Haelen, ... ), k‧arəpər (Ingber), ± WLD  karpər (Wijnandsrade), karpoen: ook in ZND 27, 070  karpoen (Gelinden), karpvis: harpvusj (Simpelveld), kelper: Endepols  kelper (Maastricht), kerp: kɛrəp (Zonhoven), maan: moon (Maasniel, ... ), ruts: röts (Heel), snoek: WLD  snook (Beesel), spiegelkarper: WLD  spīēgölkárpör (Stevensweert), stekelbaars: WBD/WLD  stekəlbaars (Simpelveld), stokgoed: tweejarige karpers  stokgoed (Genk) Hoe noemt u de karper: een zoetwatervis die voorkomt in stilstaande en traag stromende wateren. Hij heeft een lange rugvin, de buikvinnen staan ingeplant achter de borstvinnen, ongeveer gelijk met het begin en het einde van de rugvin. De bek heeft dikke e [N 83 (1981)] || karper [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 27 (1938)], [ZND A1 (1940sq)] || karper, wilde — III-4-2
karpet, vloerkleed karpet: karpel (Gulpen), karpet (Arcen, ... ), karpetje (Sittard), karpeͅt (Lanklaar), karpit (Noorbeek), karpèt (Klimmen, ... ), karpét (Lutterade), kerpĕt (Maastricht), kerpèt (Mheer, ... ), kerpét (Klimmen), kerpêt (Gronsveld, ... ), kerpët (Guttecoven), kūrpêt (Buchten), kàrpèt (Tongeren), kèrpet (Guttecoven), kërpèt (Tongeren), kərpeͅt (Altweert, ... ), kərpɛ̝t (Kanne), (klein)  karpet (Meeuwen), Karpètte kloppe ¯t (of de) Karpèt op de slaopkamer is erreg verslete Heer verströpde zich in ¯t karpèt en veel op mevrouw häöre sjoet Veur de deur laog e karpètsje  karpèt (Maastricht), Kerpette kloppe ich litsde oer euver det kerpetje  kerpet (Roermond), soms  karpet (Bree), Verklw. kerpetje  kerpèt (Venlo), vloerkleed  kerpet (Castenray, ... ), kleed: kleed (Stein, ... ), kleid (Heythuysen, ... ), klēt (Gennep, ... ), klé (Meijel), kleedje: kledsje (Maastricht), klidsje (Maastricht), klein karpetje: klein karpètche (Schimmert), mat: mat (Arcen, ... ), mat∂ (Meijel), màt (Opglabbeek), matje: metche (Schimmert), mètsje (Maastricht), tapijt: taapijt (Posterholt), tapēͅi̯t (Lommel), tapēͅt (Houthalen, ... ), tapijt (Bree, ... ), tapīt (Kanne), tappait (Tongeren, ... ), tappeet (Sittard), tapèè.ët (Zonhoven), tapéjt (As, ... ), tapéét (Leopoldsburg), tapɛi.t (Kinrooi), tapɛ̄t (Sint-Truiden), tepijt (Weert), teppig (Heerlen), tepèè.ët (Zonhoven), tàpīēt (Rekem), tëpait (Tongeren, ... ), təpeͅi̯.t (Neeroeteren), təpī.t (Altweert, ... ), (groot)  tapijt (Meeuwen), In alle kamers ligke dieke tepete op de floer  tepee:t (Roermond), Lat. tapete  tepèè.ët (Zonhoven), spelling Beverlo wbk.; \": naslag (stomme e)  tapê\"t (Beverlo), Verklw. tapèè.tsje  tapèe.t (Hasselt), Verklw. tepijtje  tepijt (Venlo), teppich (du.): teppich (Schaesberg), tɛpex (Heerlen, ... ), tɛpeͅx (Eupen), tɛpix (Bleijerheide, ... ), Verklw. teppichsjke  teppich (Heerlen), vloerkleed: (vloer)kleid (Tungelroy), floerkleid (Ell, ... ), vloerkleid (Helden/Everlo, ... ), vloerkliejet (Meerlo), vloerkliëd (Oirlo), vloerklé (Meijel), vloērklieëd (Castenray, ... ), voor vloerkleed  vloerkleit (Velden), weinig gebruikt, gwl. karpèt  vloerkleid (Maastricht) (vloer)kleed, tapijt || karpet || karpet, vloerkleed || los vloerkleed || Losliggend geweven, gevlochten of geknoopt kleed dat als bedekking en tot verfraaiing van de vloer dient (tapijt, kleed, karpet) [N 79 (1979)] || tapijt || vloerkleed || vloerkleed, tapijt III-2-1
karren aankarren: an˱karǝ (Middelaar), afkarren: āfkarǝ (Neerharen), jutteren: jøtǝrǝn (Stokkem), jø̜tǝrǝn (Maasbracht), karren: karǝ (Eijsden, ... ), kārǝ (Eygelshoven, ... ), kē̜rǝ (Houthalen), kęrǝ (Kinrooi, ... ), kɛrǝ (Achel, ... ), karweien: karwɛi̯ǝ (Tongeren), kęrwęi̯ǝ (Val-Meer), kǝrwēǝn (Hoeselt), kǝrwɛi̯ǝ (Smeermaas), kǝwē̜i̯ǝ (Rosmeer), op en af varen: op˱ ɛn āf vārǝ (Sittard), op en neer karren: op˱ ɛn nēr kɛrǝ (Nunhem), sjouwen: šǫu̯wǝ (Leuken, ... ), voeren: vø̄rǝ (Eisden), voorakker varen: vørakǝr vārǝn (Ospel), vrachten: vraxtǝ (Berg, ... ), vrachtrijden: vraxrii̯ǝ (Baarlo, ... ), vrachtvaren: vraxt˲vārǝ (Beek, ... ), vrax˲vārǝ (Geulle) Aanhoudend met de kar rijden voor een karwei. Bij uitbreiding ook: veel op en af lopen, fietsen, rijden. [N 17, 98] I-13