e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
koolploegmotor aandrijf: andrif (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Domaniale]), ādrif (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), aandrijfmotor: ādrīfmōtǝr (Heerlen  [(Emma)]  , ... [Domaniale]  [Wilhelmina]), aandrijvung: ādrīvuŋ (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Zwartberg]  [Domaniale]), liermotor: līrmōtǝr (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Emma]), moteur: motø̄r (Eisden  [(Eisden)]  , ... [Zwartberg, Eisden]  [Eisden]  [Zwartberg, Waterschei]  [Winterslag, Waterschei]), mǫtø̄r (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Willem-Sophia]), moteurploeg: motø̄rplux (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Maurits]), motor: motor (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]), mōtǝr (Lutterade  [(Maurits)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), ploegmotor: ploegmotor (Lanklaar  [(Eisden)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), ploxmōtǝr (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Julia]), ploǝxmōtǝr (Chevremont  [(Julia)]   [Winterslag, Waterschei]), plōxmōtǝr (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]  , ... [Domaniale]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), plōx˱mōtǝr (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Laura, Julia]), schaafmoteur: sxāfmotø̜̄.r (Zolder  [(Zolder)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), schaafmotor: šāfmōtǝr (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Maurits]  [Oranje-Nassau l-IV]), šāfmōtǫr (Geleen  [(Maurits)]   [Zolder]), schaafploegmotor: š ̇āfpl ̇ōxm ̇ōtǝr (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Eisden]), to-ramul: toramȳl (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]   [Eisden]) De motor van de schaafploeg. De opgave "to-ramul" uit Q 35 verwijst naar een speciale manier van aandrijving van de schaafploeg. Daarbij brengt een elektromotor via een vloeistofkoppeling en tandwielkast de ramulkast in beweging, die op haar beurt, na bekrachtiging door lucht, voor de schaafkettingaandrijving zorgt. Met deze uitvoering kan de schaafsnelheid onafhankelijk van de transporteur worden geregeld (MBK III pag. 33). [N 95, 605a] II-5
koolpost kolenpost: koalǝpos (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]), koalǝpost (Thorn  [(Maurits)]   [Maurits]), koalǝpǫs (Lutterade  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), koǝlǝpǫs (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Emma]  [Domaniale]  [Julia]  [Domaniale, Wilhelmina]), kōlǝpōst (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), kǫ.alǝpǫ.s (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Laura, Julia]), kǭlǝpos (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), kǭlǝpǫs (Geleen  [(Maurits)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), kǭǝlǝpǫs (Heerlen  [(Emma)]   [Maurits]), koolpost: kǭlpos (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Willem-Sophia]), post: pǫs (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), stuk: štøk (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Eisden]) Werkpunt aan het koolfront. [N 95, 473; monogr.] II-5
koolraap bagache: bagas (Bevingen), begach (Buvingen), bijtkool: bieëtkuuël (Hasselt), bijətkŭŭl (Loksbergen, ... ), brakkenie: brakkenie (Bevingen, ... ), dikke koolraap: dikke koolraap (Amby), eet-knolraap: WLD  aetknolraap (Sevenum), àèt-knolraap (Sevenum), eet-koolraap: aetkolraap (Reuver), eat-kolraab (Blerick), WLD  aetkelraap (Maasbree), eet-koolzaad: oude spellingsysteem  eetkoolzaad (Meijel), gele kolraap: WLD  geël kolrabe (Wijnandsrade), gele koolraap: geale kolraap (Blerick), glas-koolraap: glaaskolrabe (Wijlre), glaaskólrabe (Hoensbroek), + WLD  glaaskolraap (Klimmen), groen: greun (Neerharen), groent: greunt (Sittard), eigen spellingsysteem  greuënt (Schinnen), kluitjes: Endepols  kluutsjes (Maastricht), knol: knôlle (Herten (bij Roermond)), eigen spellingsysteem  knol (Maastricht), ideosyncr.  knolle (Vlodrop), Veldeke aangepast  knol (Tienray), WBD/WLD  knollə (Kapel-in-t-Zand), WLD  knólle (Posterholt), WLD = koolraap  knòòl (Posterholt, ... ), knollenraap: knolleraab (Geulle), knolletje: knolkes (Horst), LDB  knulkes (Roermond), knolletje boven de grond: WLD  knólke boaven de gróndj (Born), knolraap: knolraap (Horst), knoͅlrāp (Sevenum), ideosyncr.  knolraap (Sittard), Veldens dialekt  knolraap (Velden), WBD/WLD  knolraap (Kapel-in-t-Zand, ... ), WLD  knolraap (Posterholt, ... ), knôlrābe (Schimmert), kolderaap: kuulderaap (Maastricht), kuuldəraap (Maastricht), WBD/WLD  koldəraap (Urmond), kŭŭldəraap (Maastricht), kolderaap boven de aarde: WBD/WLD  kolderaap baovə d’èrd (Urmond), kolderaapje: kuulderepkes (Maastricht), kolenraap: kŏĕleraap (Steyl), eigen spellingsysteem  kolerabe (Geleen), WLD  kòlleraap (Swalmen), kôlleraap (Venlo), kolenraap boven de grond: WLD  kòlleraap (boave de gròntj) (Swalmen), kolenrabie: ideosyncr.  kôllerabie (Gronsveld), kolleraap: kuleraab (Maastricht), ideosyncr.  kôllerabe (Gronsveld), WBD/WLD  kuuleraap (Caberg), WLD  kŭŭlərāāp (Maastricht), kòlleraap (Swalmen), kôlleraap (Venlo), kolraap: kolraab (Roermond, ... ), kolraap (Doenrade, ... ), kolrabe (Neeroeteren, ... ), kolrape (Lommel), kolrave (Opgrimbie), kolraven (Stein), kolrààp (Pey), kolráábe (Pey), koͅlrāp (Heythuysen), koͅlr‧ap v. (Ingber), kólraabe (Noorbeek, ... ), kólrabe (Hoensbroek, ... ), kôlraap (Swalmen), kölrabe (Nieuwstadt, ... ), + WLD  kolraap (Klimmen), Bree Wb.  kulraab (Bree), eigen fon. aanduidingen  kelraap (Ell), eigen spellingsysteem  kolraap (Meijel, ... ), ideosyncr.  kolraabe (Susteren, ... ), kolraap (Sittard), kolrabe (Eijsden), NCDN  kölráábö (Stevensweert, ... ), Nijmeegs (WBD)  kólroap (Meijel), Veldeke  kolraap (Echt/Gebroek, ... ), kólrabe (Klimmen, ... ), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones  kolraab (Gulpen), Veldeke enkelv.  kólraap (Klimmen), ’n kólraap (Klimmen), WBD / WLD  kólraap (Reuver), WBD/WLD  kolraap (Lutterade), WBD\\WLD  kólrááp (Amstenrade), WLD  kelraap (Maasbree), kolraabe (Thorn), kolraap (Born, ... ), kolrabe (Itteren), kolrabu (Brunssum), kolrabə (Wijnandsrade), kolrāāb (Guttecoven), kulraap (Tungelroy), kòlraap (Montfort), kòlrááp (Montfort), kòlrâbe (Schimmert), kólrabe (Geleen), kólrááp (Sweikhuizen), kəlraap (Heel), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  kòlrááp (Haelen), kolraap onger de grond: WLD  kolrabe onger de gronjdt (Brunssum), kolrabel: kólrabəl (Epen), konrabel: kon rabel (Ubachsberg), konrabel (Simpelveld, ... ), koͅ.nr‧ābəl v. (Eys, ... ), ideosyncr.  konrabele (Kerkrade), Veldeke  konrabel (Waubach, ... ), WBD/WLD  kònrāābəl (Nieuwenhagen), kórráábəl (Heerlen, ... ), WLD  konrabel (Vijlen), konrabel boven de aarde: konrabel baeve de at (Heerlerbaan/Kaumer), konrabel onger de aard: konrabel onger de aet (Heerlerbaan/Kaumer), kool: WLD  kûûl (Gulpen, ... ), koolderaap: koeëlderaap (Altweert, ... ), kuulderaab (Maastricht), kuulderaap (Maastricht), (? koolderap - onduidelijk)  koolderoep (Eigenbilzen), koolraap: koelraab (Vaals), koelraap (Eys, ... ), kool-ra-be (Neerharen), kool-raap (Oirlo), koolraabe (Schimmert), koolraap (Amby, ... ), koolrap (Rosmeer), koolrááp (Schinnen, ... ), kōēlraap (Horst), kōēÒlraap (Horst), kuulraap (Maastricht, ... ), kuulrabe (Bree), kuulraope (Kleine-Brogel), Bree Wb.  kulraab (Bree), eigen spellingsysteem  kaolraap (Neer), koalraap (Neer), koeëlraap (Meerlo), koolraap (Maastricht), koëlraap (Merkelbeek, ... ), Endepols  kuulraap (Maastricht, ... ), kuulrab (Maastricht, ... ), ideosyncr.  koelraap (Eijsden, ... ), koolraab (Sittard), LDB  koolraap (Roermond), Veldeke aangepast  koolraap (Tienray), WBD / WLD  koelrāāp (Beesel, ... ), WBD-WLD  koolrááp (Roermond), WBD/WLD  koolraap (Ophoven), koolrààbə (Susteren), kōēëlrāāp (Nieuwenhagen), kŭŭləraap (Maastricht), WBD/WLD (koolrabi ? - onduidelijk)  koolrabe (Caberg), WBD/WLD klemtoon op 2e lettergreep  koelrābe (As), WLD  koalraap (Schinnen), koelrāàbe (Itteren), koolraap (Geverik/Kelmond, ... ), koolrabe (Oirsbeek), koolrááp (Montfort), kōēlrààp (Venlo), kulraap (Tungelroy), kulráábə (Doenrade), kuulraap (Maastricht, ... ), kūulrabe (Itteren), zowel de benaming voor de kool, als voor de verdikte stengelvoet van een gewone kool, die dus als groente wordt gebruikt Deze middig ète vèè kulraap  kulraab (As, ... ), ± WLD  koeelraap (Weert), ± WLD (kooldraep ? - moeilijk leesbaar)  koolrap (Vlijtingen), koolraap boven aarde: koolraap boven-aard (Haler), koolraap boven de aarde: ideosyncr.  kolraabe bove ’t aerd (Thorn), kolraabe bóve de èrt (Susteren), WBD/WLD  koolrààp baovə d’éért (Susteren), kraabbə baoven daert (Grevenbicht/Papenhoven), WBD\\WLD  kólrááp baoven də éért (Amstenrade), WLD  kraaf baove de ēērd (Guttecoven), kulraap (bove d’aert) (Tungelroy), koolraap boven de grond: kolraap baove de grondj (Swalmen), koolraap boven de grond (Amby), koolraap boven de grondj (Ospel), koolrabe bove de grond (Schimmert), eigen fon. aanduidingen  kelraap bove de grōndj (Ell), ideosyncr.  kolraap baove de grondj (Sittard), Nijmeegs (WBD)  kólraop boovə də grónt (Meijel), ± WLD  koeelraap boeeve de gro‧nd (Weert), koolraap boven het aarde: WLD  kəlraap-boeəvə-’t-èèrd (Heel), koolraapje: kolrèëpkè (Doenrade), kolrêêpkes (Pey), kooēlraepkes (Herten (bij Roermond)), ideosyncr.  kolreepkes (Oirsbeek), koolrypke (Vlodrop), koolraapje boven de grond: WBD/WLD  kolreapkes boave de grondj (Lutterade), koolraapje boven gen aarde: eigen spellingsysteem  kolräepkes bove genäerd (Schinnen), koolrabel: kólrabəl (Epen), WBD/WLD  kòlrāābəl (Nieuwenhagen), koolrabie: kaolrabie (Montfort), kolrabi (Vaals), koolrabie (Blerick, ... ), Veldeke 1979, nr. 1 (recente groente)  koeëlrabie (Venray), Veldens dialekt  kőelrabie (Velden), Venlo e.o.  koëlrabi (Maasbree), WBD/WLD  koolrabie (Stein), WLD  koolraabĭĕ (Gennep), koolrabie (Gulpen, ... ), kūulrabie (Itteren), kraab: WBD/WLD  kraabbə (Grevenbicht/Papenhoven), kraaf: keraaf (Stein, ... ), kraafje: WLD  kraefkes (Geverik/Kelmond), overaardische konrabel: WLD  ovveredische konrabel (Vijlen), raap: roap (Houthalen), roop (Loksbergen, ... ), roope (Jeuk, ... ), WBD/WLD  raap (Ophoven), WLD  roapen (Zonhoven, ... ), raapbiet: rabbiete (Kerkhoven), raapkool: raapkeul (Rijkel), raapkiel (Peer), raopkeul (Hoeselt), raopkuul (Achel, ... ), rapkoel (Kerkhoven, ... ), rapkuil (Neerrepen), roopkuul (Jeuk, ... ), ropkuəl (Eksel), rōͅpkīl* (Meeuwen), rwopkeul (Hoeselt), rwopköl (Hoeselt, ... ), ròòpkuuël (Hasselt), ròòëpkuul (Zonhoven), IPA, omgesp.  rapkuəl* (Kwaadmechelen), Oostham heet "Ham" bij L.Janssen  ropkool (Oostham), róp = raap.  rópkoel (Genk), WBD/WLD  rāāpkōēël (Nieuwenhagen), WLD  rààpkōēÒl (Venlo), raapkooltjes boven de grond: rapkulkes boven de grond (Eksel), reube: reub (Roermond, ... ), reube (Wijlre), reuben (Geleen, ... ), reubə (Maastricht), ruìj’bə (Sittard), r‧øかə v.mv. (Ingber), eigen spellingsysteem  reube (Geleen, ... ), Endepols = als veevoer  reube (Maastricht, ... ), ideosyncr.  reube (Eijsden), rubbe (Kerkrade), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones eu = lang  reub (Gulpen), Venlo e.o.  reube (Maasbree), WBD-WLD  reubə (Roermond), WLD  reu.bə (Grathem, ... ), reube (Maastricht, ... ), reubə (Doenrade), reup (Mheer), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  reup (Haelen), sloorbiet: sloerbiet (Houthalen), sloerbiete (Stal, ... ), IPA, omgesp.  sluɛrbiət* (Kwaadmechelen), Kil. sloore, sloor-kole, brassica; S. sloorkolen, W.N.T. sloor II  slōēërbiet (Zonhoven), spruitjes: WBD/WLD ó even gesloten als oo  sprówtjes (As), spruitkool: sproet kuul (Ubachsberg), stekreube: stékreube (Venlo), stəkrøかə (Aijen, ... ), eigen spellingsysteem  stekruub (Meerlo), Veldeke 1979, nr. 1  stekruub (Venray), Veldeke aangepast  stekruub (Tienray), WLD  stekruub (Venray), stèkrūūf (Gennep), veldkoolraap: oude spellingsysteem wit en geelvleezig  veldkoolraap (Meijel), voerkoolraap: voer  voorkoolraap (Boekend) [N 11A (zj)]De koolsoort die aan de stronk vlak boven de grond ronde raapvormigeknollen heeft die eetbaar zijn (raapkool, koolrabie, koolraap, bagger, knolraap). [N 82 (1981)] || koolraab || koolraap [N 92 (1982)] || Koolraap; de dikke vlezige wortel (onder de grond) van de plant met dezelfde naam die als groente of als veevoer wordt gebruikt (koolraap, raapkool, knolraap). [N 82 (1981)] || raapkool I-7, III-2-3
koolraap (ondergronds) bagachen: bagašǝ (Montenaken, ... ), bǝgašǝ (Buvingen, ... ), bietkolen: biǝtkil (Kermt  [(enkelvoud biǝtkul)]  ), bīǝtkyǝlǝ (Loksbergen), bietsloren: bīǝtslūǝrǝn (Zelem), blauwkoppen: blau̯kø̜p (Nederweert), brakkenie: brakǝ`ni (Alken, ... ), brø̜kǝnī (Nieuwerkerken, ... ), brękǝni (Halen), (mv)  brakǝ`nīs (Brustem, ... ), brǫkǝnīs (Sittard), brakkenier: brakǝnīr (Aalst), (mv)  brakǝnīrs (Halmaal, ... ), brakǝnīǝrǝs (Stokrooie), brokkelie: brǫkǝ`li (Binderveld, ... ), (mv)  brǫk`lirs (Wilderen), ekkendorfer: ekkendorfer (Mechelen), knolderaab: knǫldǝrāp (Middelaar, ... ), knolleraab: knǫlǝrāp (Roermond, ... ), knolraab: knǫlrāp (America, ... ), knǫlrǭp (Kiewit, ... ), knǭlrāp (Achel), (mv)  knǫlrābǝ (Maasbracht), kodderaab: kǫdǝrap (Hoelbeek), kolderaab: koldǝ`rāp (Maaseik, ... ), koǝldǝrap (Hees), kuldrab (Vlijtingen), kuldǝrāb (Kanne, ... ), kȳldǝrāb (Maastricht, ... ), køldǝrǭp (Sint Huibrechts Lille), kōldrap (Waltwilder), kūldrāp (Weert), kǫldrāp (Sittard), kǫldǝrāp (Boshoven, ... ), (mv)  kōldǝrø̄p (Val-Meer), kōldǝrābǝ (Mopertingen, ... ), kǫldǝrābǝ (Urmond), kolderaabjes: kyldǝrāpkǝs (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler), kōldǝrē̜pkǝs (Sittard, ... ), kolderaaf: kǫldǝrāf (Berg, ... ), koleraab: kulǝrāp (Eijsden, ... ), kylǝrāp (Gronsveld, ... ), kølǝ`rāp (Bree), kø̄lǝrāp (Sint Pieter), kø̜lǝrāp (Tegelen), kǫlǝrāp (Baarlo, ... ), (mv)  kolǝrābǝ (Dilsen), kulǝ`rābǝ (Gellik, ... ), kølǝ`rābǝ (As, ... ), kǫlǝrābǝ (Buchten, ... ), kǫlǝrābǝlǝ (Heerlen, ... ), koleraaf: kǫlǝrāf (Geleen), konrabelen: kōnrābǝlǝ (Eygelshoven), kǫnrābǝlǝ (Aubel, ... ), koolraab: kol`rāp (Baexem, ... ), kolrāp (Baarlo, ... ), kolrǭp (Hamont), koolraab (Rijkel), kulrāp ('s-Gravenvoeren, ... ), kulrǭp (Gelieren Bret, ... ), kuu̯lrāp (Venray), kuǝl`rāp (America), kuǝl`rǭp (Diest, ... ), kȳlrāp (Beek, ... ), kølrāp (Baexem, ... ), kø̄lrāp (Buchten, ... ), kęlrāp (Bunde, ... ), kōl`rap (Riemst), kōlrāp (Bunde, ... ), kōǝlrāp (Boshoven, ... ), kūlrāp (Baexem, ... ), kūǝlrāp (Boeket, ... ), kǫlrāp (Boekend, ... ), kǫlrǭp (Lommel), kǫǝlrāp (Rotem), (mv)  kol`rābǝ (Beek, ... ), kolrābǝ (Amby, ... ), kolrābǝlǝ (Bocholtz, ... ), ku̯ǫlrābǝ (Rothem), kȳlrābǝ (Gronsveld), køl`rābǝ (As, ... ), kølrābǝ (Maasbracht, ... ), kūlrābǝ ('s-Gravenvoeren, ... ), kūǝlrābǝ (Bocholt, ... ), kǫlrābǝ (Dieteren, ... ), kǫǝlrābǝ (Maasmechelen), koolraabje: kǫlrē̜pkǝ (Sittard, ... ), koolraaf: kolrāf (Buchten, ... ), (mv)  kolrāvǝ (Boorsem, ... ), kuǝlrāvǝ (Rekem  [(vroeger)]  ), kølrāvǝ (Einighausen, ... ), kǫǝlrāvǝ (Maasmechelen, ... ), koolrabeltje: kǫlrębǝlkǝ (Nieuwenhagen), koolrapen: kylrǭpǝn (Heusden), kȳl`rǭpǝn (Hamont), kraab: k(ǝ)rāp (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), (mv)  krābǝ (Bingelrade, ... ), krābǝlǝ (Schinveld, ... ), kraaf: krāf (Guttecoven), (mv)  krāvǝ (Geleen, ... ), raapkolen: rapkuǝlǝn (Oostham, ... ), ropkyl (As, ... ), ropkyǝl (Achel, ... ), ropkøǝl (Hoeselt, ... ), ropkø̜i̯l (Borgloon, ... ), roǝpkēl (Waltwilder), roǝpkęi̯l (Bilzen), ruǝpkø̜i̯l (Romershoven), ruǫpkø̄l (Diets-Heur, ... ), ruǫpkø̜i̯l (Berlingen, ... ), ruǫpkø̜l (Guigoven), ruǫpkēǝl (Martenslinde), ruǫpkęi̯l (Grote-Spouwen), rø̄pkyǝl (Montzen), rø̄pkø̄l (Zichen-Zussen-Bolder), rāpkȳl (Amby), rōpkȳǝl (Brustem, ... ), rōpkęi̯l (Heesveld-Eik), rōpkīl (Gelieren Bret, ... ), rōǝpkȳl (Velm, ... ), rōǝpkø̜i̯l (Bommershoven, ... ), rōǝpkø̜ǝl (Voort), rő̄pkīǝl (Linde, ... ), rǫpkȳǝ.l (Sint Huibrechts Lille), rǫpkøi̯ǝl (Rukkelingen-Loon), rǫpkø̄l ('S-Herenelderen, ... ), rǭpkil (Zutendaal), rǭpkyǝl (Eksel, ... ), rǭpkȳǝl (Boekhout, ... ), rǭpkīǝl (Ellikom, ... ), raapkool: roǝpkul (Heusden, ... ), ruǫpkōl (Rijkhoven), rāpkōǝl (As), rǫpkuǝl (Achel, ... ), rammenas: ramǝnasǝ (Mielen-boven-Aalst), reuben: rø̄bǝ (Herten), rutabaga: rytebǝ`ga (Beverst, ... ), rytǝbagǝ (Gutschoven), (mv)  rytǝbǝgasǝ (Borlo, ... ), rytǝbǝgašǝ (Jeuk, ... ), sloorbieten: sluǝrbiǝtǝ (Meldert, ... ), slōrbytǝ (Diepenbeek), slōrbītǝ (Zolder), slūrbiǝtǝ (Beringen, ... ), slūrbiǝʔǝ (Oostham), slūrbītǝ (Godschei, ... ), slūrbīǝtǝ (Berverlo, ... ), slūǝrbīǝʔǝ (Kwaadmechelen), sloorrapen: slōrruǫpǝ (Vliermaal, ... ), slōrrōpǝ (Diepenbeek), slōrrǭpǝ (Vliermaalroot), slūrrōpǝ (Diepenbeek, ... ), slūrrōǝpǝ (Wimmertingen), slūǝrrōpǝ (Alken), slūǝrrōǝpǝ (Sint-Lambrechts-Herk), slǫu̯rruǫpǝ (Guigoven, ... ), slǫu̯rrāpǝ (Wellen), slǫu̯rrōpǝ (Beverst), sloren: slūrǝ (Sint Huibrechts Lille), stekreuben: stękrybǝ (America, ... ), stękrȳbǝ (Bergen, ... ), stękrȳvǝ (Afferden, ... ), stękrø̄bǝ (Blerick, ... ), štękrøbǝ (Eygelshoven), štękrø̄bǝ (Tegelen  [(recent)]  ), veldkoolraab: vęltkolrāp (Klimmen), veldraap: vęldruǝp (Opheers), voerkoolraab: vōrkolrāp (Tegelen), vōrkulrāp (Blerick) Brassica napus L. subsp. rapifera. Bedoeld is hier de gekweekte knol van de plant met de naam koolzaad. De plant heeft gele bloemen; het vlees van de knol is oranjekleurig; bij sommige variëteiten ook wit. Koolraap stelt minder eisen aan de grond dan bieten. De verbouw is vrij algemeen in Limburg verspreid. De knollen worden vooral als veevoeder gebruikt en dan ingekuild; soms ook werden ze als groente gegeten. Er zijn twee soorten teelt: -onder de grond (hier behandeld); ook wel gewestelijk raapkool of knolraap genoemd of kortweg knol; -boven de grond; ook wel koolraap-boven-de-grond, glaskoolraap of koolrabi genoemd. Vaak is een meervoudsvorm opgegeven naast of in plaats van het enkelvoud; dit is steeds in het lemma aangegeven. Op grond van de laatste medeklinker in deze meervoudsvormen kan als slotmedeklinker van de enkelvoudsvormen eerder een verstemloosde -b dan een -p worden aangehouden. Op een enkel duidelijk tegenvoorbeeld na (meervoud koolrapen) is hier dan ook de spelling -raab aangehouden, in overeenstemming met de spelling -reub. Wanneer is opgegeven dat het woordaccent op de tweede lettergreep ligt is ook dat in het lemma vermeld. Vergelijk ook het lemma Koolzaad. [N 12, 39; N 12A, 3a; JG 1a, 1b, 2c; L 6, 36; monogr.; add. uit N 7, 1b] I-5
koolrabi, koolraap-boven-de-grond eetkonrabelen: ē̜tkǫnrābǝlǝ (Eygelshoven), eetkoolraab: ē̜t[koolraab] (Haelen, ... ), gaardekonrabelen: jādǝkǫnrābǝlǝ (Eygelshoven), gestoofde knollen: gǝštōf˱dǝ knǫlǝ (Herkenbosch  [(het gerecht)]  ), glaskoolraab: glās[koolraab] (Eckelrade, ... ), groenkoolraab: grø̄nkǫlrāp (Geistingen), groente van koolraab: grø̄nt van kōlrāp (Valkenburg), houteren moes: hǫu̯tǝrǝ mō.s (Heythuysen), kempgroenten: kɛmgrø̄nt (Geulle), knollen boven de aarde: knǫlǝ bǭvǝ d ē̜rt (Buchten), knolleraab: [knolleraab] (Venray), knolraab: [knolraab] (America, ... ), kolderaab: [kolderaab] (Boshoven, ... ), kolderaab boven de aarde: [kolderaab] bǭvǝ d ē̜rt (Urmond), kolderaabjes: [kolderaabjes] (Urmond, ... ), kolderaabjes boven de aarde: [kolderaabjes] bǭvǝ d ē̜rt (Sittard), kolderaaf: [kolderaaf] (Berg, ... ), koleraab: [koleraab] (Baarlo, ... ), koleraab boven de aarde: [koleraab] bovǝ d ēǝrt (Geleen), koleraab boven de grond: [koleraab] bǭvǝ dǝ grǫndj (Maasniel), konrabelen: [konrabelen] (Aubel, ... ), koolraab: [koolraab] (Amby, ... ), koolraab boven de aarde: [koolraab] bovǝ d ērt (Born, ... ), [koolraab] bovǝ d ē̜rt (Baexem, ... ), koolraab boven de grond: [koolraab] bovǝ dǝ grondj (Baexem, ... ), [koolraab] bovǝ dǝ grø̜ndj (Holtum, ... ), [koolraab] bovǝ dǝ grōndj (Gronsveld, ... ), koolraab op de aarde: [koolraab] ǫp d ērt (Brunssum), koolraab op de grond: [koolraab] ǫp dǝ grǫndj (Haelen, ... ), koolraabje: [koolraabje] (Sittard), koolraaf: [koolraaf (Einighausen, ... ), kęlrāf (Holtum), koolrabeltje: [koolrabeltje] (Nieuwenhagen), koolrabi: kōlrābi (Gennep, ... ), kǫlrābi (Boukoul, ... ), kraab: [kraab] (Bingelrade, ... ), kraaf: [kraaf] (Stein), kraafjes boven de aarde: krɛfkǝs bǭvǝ d ē̜rt (Guttecoven), raapkool: [raapkool] (Hoepertingen), stoofkraab: štǫu̯fkrab (Limbricht) Brassica oleracea L. var. gongylodes L. Zie de toelichting bij het lemma Koolraap (Ondergronds). Koolrabi wordt als groente gekweekt. Het komt vaak voor dat de koolraap-boven-de-grond dezelfde naam draagt als de koolraap-onder-de-grond van het vorige lemma. Deze gevallen staan steeds voorop; voor de fonetische documentatie ervan zij verwezen naar de betreffende heteroniem uit het genoemde lemma Koolraap. Voor de spelling (-)raab, zie de toelichting bij het lemma Koolraap. [N 12A, 3b; monogr.; add. uit N 7, 16] I-5
koolrabisoep knolraabsoep: Syst. Eykman  knoͅlrāpsup (America), raapsoep: Syst. Frings  rōəpsoͅp (Beringen), rōͅpsoͅp (Hasselt), Syst. IPA  rāpso̞ͅp (Paal), rapensoep: roapesop (Eksel), roopesop (Berbroek), rōpəsoͅp (Borgloon), ru̞əpəsoͅp (Houthalen), rwoͅi̯pəsoͅp (Tongeren), Syst. Frings  rāpəsoͅp (Beringen), rōpəsoͅp (Gelieren/Bret, ... ), rōəpəsoͅp (Gingelom), rōͅpəsoͅp (Beverlo, ... ), rōͅpəsup (Achel, ... ), rōͅəpəsop (Melveren), rōͅəpəsoͅp (Gingelom), rōͅəpəsup (Neerpelt), ro͂ͅpəsoͅp (Hasselt), roͅpəsoͅp (Zelem), ru(ə)pəsoͅp (Opheers), rū(ə)pəsoͅp (Opheers), Syst. Grootaers  rāpəsup (Lommel), reubensoep: rebesop (As, ... ), reebesop (Neeroeteren), reubesoep (Haelen, ... ), reubesop (Grathem, ... ), reubesōp (Gronsveld), reubesòp (Oost-Maarland, ... ), rēbəsoͅp (Opglabbeek), rubbe-tsoep (Bleijerheide), rubbetsoep (Eygelshoven), ruibesop (Sittard, ... ), ruibesôp (Sittard), røbəsoͅp (Lanklaar, ... ), rø̄bəsoͅp (Rotem, ... ), røͅəpə soͅp (Helchteren), #NAME?  reubesop (Susteren), Aftelrijm bij kinderspel: öpke, döpke, reubesöpke, öpke, döpke, knol.  reubesop (Ell), Eigen phonetische  reubesop (Valkenburg), Eigen spellingssyst. Zie vragenlijst p.6  reubesŏp (Berg-aan-de-Maas), Eigen syst.  reubesoep (Heerlen), Ken ik niet; wordt hier niet gekookt! Het zou kunnen zijn: ~  rubbetsoep (Kerkrade), Nieuwe [spelling]  reubesoep (Reuver), rapensoep  reubesoep (Belfeld), Reubesop mèt sjaopevleis Aftelrijmpje: öpke,döpke reubesöpke öpke döpke knol  reubesop (Maastricht), Syst. Eijkman  rybəsup (Gennep), Syst. Frings  rēbəsōͅp (Bree), rø̄bəsoͅp (Bocholt, ... ), rø͂ͅpəsoͅp (Linde, ... ), Syst. Frings (?)  rø̄bəsoͅp (Kinrooi), Syst. Veldeke  reubesoep (Roermond, ... ), reubesop (Kinrooi), rubbe-tsoep (Bocholtz), Syst. Veldeke (hier onbekend)  reubesoep (Tegelen), Syst. WBD  rapensoep (Boekend), reu.besoep’ (Boukoul), reube-soep (Venlo), reubesoep (Baarlo, ... ), reubesop (Baexem, ... ), reubesope (Velden), reubesòp (Klimmen, ... ), reubesóp (Geleen), rubbe-soep (Kerkrade), Syst. Wbk. van Bree  rebesoep (Bree), reubsoep: Syst. Frings  rø̄psoͅp (Kessenich), stekkereubensoep: Syst. Eykman  stɛkərøbəsup (America), stekreubensoep: Syst. WBD  stekreubesoep (Broekhuizen) bietensoep || rapensoep || Rapensoep (reubesop) [N 16 (1962)] || soep met raapkool als hoofdbestanddeel III-2-3
koolriffel kolenrif: koǝlǝref (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), kolenriffel: koalǝrefǝl (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Laura, Julia]), riffel: refǝl (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), riffeltje: refǝlkǝ (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Dun koollaagje, niet waard om gewonnen te worden. [monogr.; N 95, 476] II-5
koolwand berg: bęrx (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), kolenfront: kūlǝfront (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Domaniale]), kolenkant: kolenkant (Lanklaar  [(Eisden)]   [Eisden]), kōǝlǝkānt (Hamont  [(Eisden)]   [Zwartberg, Waterschei]), kolenpand: koǝlǝpaŋk (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), kolenstoot: koalǝštoǝs (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Domaniale, Wilhelmina]), koalǝštuǝs (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Willem-Sophia]), koǝlǝštuǝs (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]), koǝlǝštōs (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), koǝlǝštūs (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), kǭlǝštuǝs (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Emma]), kǭǝldštuǝs (Heerlen  [(Emma)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), kolenwand: koalǝwanjtj (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Winterslag, Waterschei]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), koǝlǝwaŋk (Chevremont  [(Julia)]   [Maurits]), kǭlǝwanjtj (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Maurits]), koolmuur: koolmuur (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Eisden]), koolwand: koolwand (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Maurits]), kǭlwanjtj (Geleen  [(Maurits)]   [Winterslag, Waterschei]), stoot: štōs (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Julia]), štūǝs (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Emma, Maurits]) De wand van steenkool waartegenover de mijnwerker staat, als hij in de pijler kolen gaat delven. Zie ook de lemmata Pijler en Zijwand. [N 95, 475] II-5
koolwitje citroenenfalter: tsietroeənəfaltewr (Vaals), citroenvlinder: setroenvlinder (Roermond), gele vietmop: geelle vietmop (Spekholzerheide), kapel: kapel (Venlo), kepèl (Maastricht), kapelletje: kəpelkə (Venlo), koolpepel: kuulpiepel (Houthem, ... ), koolpepeltje: koolpeepelke (Valkenburg), koolvietmop: koolvietmop (Spekholzerheide), koolvlinder: koal-vlinder (Herten (bij Roermond)), koolvlinder (Steyl), koëlvlinder (Hunsel, ... ), köəlvlindər (Pey), koolwitje: ko.lwEtjə (Meterik), koalwitje (Nuth/Aalbeek), koeëlwitje (Tienray), koolwitje (Amby, ... ), koëlwitje (Blerick, ... ), kōēelwitje (Hushoven), kulwetjə (Nieuwenhagen), kuoəlwitje (Putbroek), lieveheersschaapje: leevənieəršøͅəpkə (Putbroek), maasvlinder: mōͅsvlinder (Kessel), miepmop: miepmop (Kerkrade), koolwitje  mīēpmòp (Bleijerheide), pepel: peepel (Valkenburg), peeəpəl (Wijlre), pepel (Amstenrade, ... ), piejepel (Gulpen), pieəpel (Wijlre), pieəpəl (Eys), roepepel: roepepel (Geleen), roevogel: roevogel (Dieteren, ... ), rups: roeps (Arcen, ... ), rupsenschijter: roepseschieter (Montfort), snuffelter: snuffelter (Heythuysen, ... ), vlinder: vlinder (Blerick, ... ), witte pepel: witte pepel (Meerssen), witte piepel (Gronsveld, ... ), witte piekel: witte piekel (Mheer), witte roevogel: witte roevogel (Dieteren), witte vlinder: witte vlinder (Einighausen) koolwitje [DC 18 (1950)] || vlinder, soort III-4-2
koolzaad floerzaad: fluǝrzǭt (Maaseik, ... ), flūrzǭt (Echt, ... ), flūǝrzǭt (Boorsem, ... ), vlurzǭt (Maastricht), huttentut: hitǝntit (Genk), koolzaad: kilzǫu̯t (Linde), koolzaad (Bommershoven, ... ), kulzāt (Bilzen), kulzōǝt (Kuringen, ... ), kulzūǝt (Hasselt), kulzǫt (Genk), kuǝlzāt (Diets-Heur), kuǝlzǭt (Boorsem, ... ), kylzuǝt (Kortenbos), kyǝlzōǝt (Borlo, ... ), kyǝlzǫt (Eksel), kø̄lzǭt (Posterholt), kø̜i̯lzuǝt (Ulbeek), kø̜lzuǝt (Gors-Opleeuw), kōlzuǝt (Koninksem), kōlzāt (Broekom, ... ), kōlzōt (Riemst), kōlzǭt (Ittervoort, ... ), kōulzuǝt (Mechelen-Bovelingen), kōǝlzuǝt (Rukkelingen-Loon), kōǝlzāt (Heks, ... ), kōǝlzōǝt (Alt-Hoeselt), kű̄ǝlzǭt (As, ... ), kǫu̯lzuǝt (Alken, ... ), kǫu̯lzāt (Achel, ... ), kǫu̯lzōǝt (Aalst, ... ), raps: raps (Eupen), sloor: slō.r (Diepenbeek), slōr (Gors-Opleeuw  [(vroeger)]  , ... ), slōǝr (Lanaken  [(vroeger)]  , ... ), slū.r (Heks, ... ), slūr ('S-Herenelderen, ... ), slūǝr (As, ... ), slű̄ǝr (Beek, ... ), slǫu̯ǝr (Bilzen, ... ), sloorbieten: sloorbieten (Helchteren), sloorplant: sloorplant (Hechtel), sloorzaad: slou̯ǝrzuǝt (Guigoven), slurzuǝt (Linde), sluǝrzāt (Eigenbilzen), slō.rzǭt (Maaseik), slōrzuǝt (Romershoven, ... ), slōrzōt (Mopertingen), slū.rzuǝt (Gelinden), slūrzuǝt (Alken, ... ), slūrzu̯ø̜t (Nerem), slūrzōt (Berverlo, ... ), slūrzōǝt (Berbroek, ... ), slūrzǭt (Genk, ... ), slūǝrzuǝt (Zepperen), slūǝrzǭt (Bocholt, ... ), slūǝrzǭǝt (Sint Huibrechts Lille), slű̄rzǭt (Grote-Brogel, ... ), slű̄ǝrzǭt (Bree, ... ), slǫu̯rzōt (Beverst, ... ), slǫu̯rzōǝt (Borgloon), sloren: slourǝ (Kerniel, ... ), sloǝrǝn (Lommel), sluren (Eksel, ... ), sluǝrǝn (Oostham, ... ), slōrǝ (Sint-Huibrechts-Hern, ... ), slūrǝ (Beringen, ... ), slūǝrǝn (Aalst, ... ), slű̄rǝ (Grote-Brogel, ... ), slǫu̯ǝrǝ (Borgloon), spoorzaad: spūrzuǝt (Lauw), stekzaad: stę.k˲zoǝt (Hoeselt), stęk˲zuǝt (Werm), stęk˲zǭt (Lanaken), štęk˲zǭǝt (Heerlen), vliegop: vlēgǫp (Bocholt) Brassica napus L. subsp. oleifera. Naam voor het zaad en voor het hele gewas: een koolsoort die alleen om het oliehoudend zaad wordt geteeld. Het heeft felgele bloemen in de zomer. Vroeger werd het gemaaid en gedorst en werd het zaad geslagen om "smout" te verkrijgen. Vergelijk aflevering II.3, Molenaar, paragraaf Oliemolen, blz. 165-166. Vergelijk ook het lemma Koolraap: de soort gekweekt om de knol. Bij vliegop wordt opgegeven dat het een variëteit van koolzaad is; bij spoorzaad dat het als groenvoer wordt gebruikt. [JG 1a, 1b, 2b; monogr.] I-5