e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
pooier bijbelenbok: Note v.d. invuller: zeer oud gezegde: "ne Biebelebok héét alle géétsjeslief".  ⁄ne biebelebok (Vlijtingen), bikkel: bikkel (Sittard), bink: ne bink (Genk), hoerenbaas: hoerebaauws (Jeuk), hooru baas (Brunssum), hoerenbengel: hoorebengel (Weert), hoerjager: (ögelijk in t duits).  huurjäger (Vlijtingen), louis (du.): lŏĕwiĕ (Nieuwenhagen), mangeur de blanc (fr.): mangeur-de-blanc (Leopoldsburg), maquereau (fr.): slecht leesbaar : o of i  makro (Lauw), maquignon (fr.): etym. Fr. le maquignon = makelaar  dë mákkëljóng (Tongeren), pooier: poejer (Neeroeteren), poeër (Kinrooi), pojer (Bree, ... ), poo.jər (Hulsberg), pooi-er (Nunhem), pooier (Achel, ... ), pooiər (Sweikhuizen), poojer (Geulle, ... ), poojər (Heerlen, ... ), pooj’r (Kaulille), pōējer (Horst), pōōjər (Nieuwenhagen), pŏĕjer (Maasbree), pujer (Bree), póójər (Heel), ps. invuller twijfelt over het antwoord!  pooier ? (Jeuk), schoft: sjoeft (Meijel), smeerlap: groeëte schmierlap (Ingber), smerlap (Meijel), souteneur: soeteneur (Haler, ... ), soetenuir (Itteren), soetəneur (Maastricht), souteneur (Jeuk, ... ), sŏĕtenäör (Klimmen), uitsmijter: oetsmieter (Montfort, ... ), zuhlter (du.): tsoehelder (Vaals) emand die leeft van de verdiensten van een prostituée, voor wie hij als beschermer optreedt [pooier] [N 86 (1981)] || iemand die leeft van de verdiensten van een prostituée, voor wie hij als beschermer optreedt [pooier] [N 115 (2003)], [N 86 (1981)] III-2-2
pook brandijzer: bīəneͅi̯ər (Bilzen), bi̯ø.nɛ̄zər (Martenslinde), kachelhaakje: káchelhökske (Castenray, ... ), kachelijzer: kaxəlīzər (Amby, ... ), kaxəlīzərə (Ulestraten), Geef miech ins ¯t kacheliezer Gleujetig kacheliezer  kacheliezer (Maastricht), keutelaar: kuijteleer (Jeuk), keuter: kø&#x0304tər (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), køtər (Gelinden, ... ), køͅi̯tər (Sint-Truiden), keuterhaak: kītərhōͅk (Neeroeteren), kø&#x0304tərhoək (Velm), kø&#x0304tərhōͅk (Tessenderlo), køtərhōͅk (Sint-Huibrechts-Lille), spelling Beverlo wbk.; \": naslag (stomme e)  keuterhook (Beverlo), keuterijzer: kee.terèè.zer (Hasselt, ... ), keu.terèè.ëzer (Zonhoven, ... ), keuterijzer (Heusden, ... ), kētərēzər (Kermt), kētərēͅzər (Hasselt), kētəreͅi̯zər (Kuringen, ... ), kētərīzər (As), kiətəreͅi̯zər (Bilzen), kītərīzər (Neeroeteren), ki̯øͅtərēzər (Val-Meer), ki̯ɛtərēzər (Rosmeer), kø&#x0304tərēzər (Heers), kø&#x0304təreͅi̯zdər (Sint-Truiden), kø&#x0304təreͅi̯zər (Buvingen, ... ), kø&#x0304tərīzər (Eksel), kø&#x0304tərɛi̯əzər (Zonhoven), køtərēͅzər (Wellen), køtəreͅi̯zər (Koninksem), køtərīzər (Sint-Huibrechts-Lille, ... ), køtərɛi̯əzər (Gutshoven, ... ), kø͂ͅtərēͅəzər (Zonhoven), køͅtərēͅzər (Bommershoven), køͅtərɛi̯zər (Hoepertingen), koter: koʔər (Tessenderlo), koterhaak: kōʔərhōͅk (Tessenderlo), peuterhaak: pø&#x0304tərhāk (Lommel), pook: poeëk (Castenray, ... ), pok (Maastricht), pook (Klimmen), poək (Echt/Gebroek, ... ), pōk (Mheer, ... ), pōək (Heijen, ... ), pōͅk (Blerick, ... ), poͅək (Grubbenvorst), puək (Hamont, ... ), pūak (Heel, ... ), pūk (Baarlo, ... ), o.m. om het vuur op te rakelen  puuk (As, ... ), porkelijzer: pøͅrkəlīzər (Gennep, ... ), porkijzer: pøͅrkīzər (Gennep, ... ), porkpin: pøͅrkpen (Gennep, ... ), priem: prēm (Beegden, ... ), Verklw. preemke  preem (Venlo), zo heet het instrument  preem (Venlo), ragelgard: ròòëchelgiárt (Zonhoven), lange stok om de gloeiende assen in een heetgemaakte oven goed los te krijgen, om ze daarna met de natte ovenwis opzij te duwen  ròòëchelgiárt (Zonhoven), ragelijzer: raocheliezer (Echt/Gebroek, ... ), raocheliézer (Gronsveld), raogeliezer (Rothem), raoggeliezer (Valkenburg), roxəleͅi̯zər (Genk), rōͅxəlīzər (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), rōͅxəlīzərə (Brunssum), rōͅxəl‧īzər (Rekem), roͅxəlīzər (Mheer), \'t raocheliezer waar rood gleujend  rao:chelīēzer (Roermond), De maog heet ¯t raocheliezer mèt nao de keuke genómme  raocheliezer (Maastricht), Verklw. roacheliezerke  roacheliezer (Heerlen), Verklw. röcheliezerke  röcheliezer (Heerlen), rakel: rōͅkəl (Sint-Truiden), rakelijzer: raokeliēzer (Castenray, ... ), roakeli-jzer (As, ... ), rōͅkəlizər (Gennep), rōͅkəlī.sdər (Altweert, ... ), rōͅkəlī.zər (Altweert, ... ), rōͅkəlīsdər (Maasbree, ... ), rōͅkəlīs˂dər (Nederweert), rōͅkəlīzər (Afferden, ... ), rōͅkəlīzərə (Blitterswijck, ... ), rø͂ͅkəlizər (Blitterswijck, ... ), rø͂ͅkəlīzər (Horst, ... ), rø͂ͅəkəlīzər (Sevenum), rakelijsder  raokeliesder (Nederweert), spelling Beverlo wbk.; \": naslag (stomme e)  roakelê\"zer (Beverlo), Verklw. räökeliezerke  räökelièzer (Venlo), rakelpriem: rōͅkəlprēm (Lottum), stokelijzer: štyəkəlīzər (Rimburg), štøxəlīzər (Bleijerheide, ... ), štø͂ͅkəlizər (Eupen), štø͂ͅkəlīzər (Eupen), Verklw. sjuëkeliezerke  sjuëkeliezer (Heerlen), stoofhaak: stōfhōͅk (Molenbeersel), stoofijzer: stoafi-jzer (As, ... ), stoofijzer (Hechtel, ... ), stōfeͅi̯zər (Peer), stōf˂īzər (Eksel, ... ), stōͅfizər (Meeuwen), stōͅfīzər (Lanaken), stōͅf˂īzər (Eisden, ... ), stōͅf˂īzərə (Lanklaar), stoͅf˂‧izər (Mechelen-aan-de-Maas), st‧ōͅfī.zər (Opgrimbie), stovenhaak: stovenhaok (Echt/Gebroek), stōvənhōͅk (Dieteren, ... ), stōvənōͅk (Buchten), štuəvəhoͅak (Bleijerheide, ... ), stovenijzer: rōͅxəlīzər (Asenray/Maalbroek), schtooveniezer (Valkenburg), sjtaoveniézer (Gronsveld), sjtoevenīēzer (Waubach), sjtouveniezer (Sittard, ... ), sjtoven-iezer (Klimmen), stoveniezer (Echt/Gebroek), stōvə-īzər (Sint-Odiliënberg), stōvənīzər (Herten (bij Roermond), ... ), stōvəɛ̄i̯əzər (Zonhoven), stōͅvənīzər (Amby, ... ), stoͅu̯vənīzər (Beegden), stoͅvən‧izərə (Mechelen-aan-de-Maas), st‧ōͅvən‧īzər (\'s-Gravenvoeren), štōvə-īzərə (Ulestraten), štōvənīzər (\'s-Gravenvoeren, ... ), štōvənīzərə (Schimmert, ... ), štōͅvə-īzər (Epen), štōͅvənīzər (Eijsden, ... ), štoͅu̯vənīzər (Bingelrade, ... ), štuəvə-īzər (Bleijerheide, ... ), štūu̯vənīzər (Eys), štūvə-īzər (Schaesberg), štūvənīzər (Heerlen), štūəvənīzər (Simpelveld, ... ), št‧ōͅvən‧īzər (Sint-Martens-Voeren, ... ), ouder dan kachelijzer  štōͅvənīzər (Heer), Verklw. sjtoeveniezerke  sjtoeveniezer (Heerlen), vuurijzer: vy(3)̄rīzər (Bleijerheide, ... ) haardijzer || kachelijzer || kachelpook || kachelpookje || koterhaak || Met een pook in de kachel of het vuur porren (poken, peuteren, rakelen, koteren) [N 79 (1979)] || pook [N 12A (1965)], [N 79 (1979)], [SGV (1914)], [ZND m], [ZND m] || pook (gebogen ijzer om het vuur aan te porren, Fr. tisonnier) [ZND 05 (1924)] || pookijzer || rakelijzer || rokelijzer || stoofhaak, pook III-2-1
poort poort: po ̞a.t, pǫ ̝ǝ.t (Opheers), port (Beegden, ... ), poęt (Mal, ... ), poǝ.rt (Eupen), poǝrt (Lommel), poǝt (Beverst, ... ), poǫt (Ubachsberg), puo.t (Riksingen), puø̜.t (Tongeren, ... ), puǝ.t (Veldwezelt), puǝt (Romershoven, ... ), puǫ.t ('S-Herenelderen, ... ), puǫt (Hees, ... ), pu̯ot (Herderen, ... ), pu̯ó̜.t (Tongeren), pu̯ó̜t (Millen), pu̯ø.t (Zichen-Zussen-Bolder), pu̯øt (Riemst, ... ), pu̯ø̜t (Val-Meer), pu̯ōt (Riksingen), pu̯ő̜t, pu̯ø̜t (Eigenbilzen, ... ), pu̯ǫrt (Moelingen), pu̯ǫt (Grote-Spouwen, ... ), pō ̞art (Heerlerheide, ... ), pō ̞at (Hoensbroek, ... ), pō.rt (Dilsen, ... ), pō.t (Berbroek, ... ), pōrt (Amby, ... ), pōt (Aalst, ... ), pōts (Spaubeek), pōu̯ts (Kelmis), pōǝ.rt (Boorsem, ... ), pōǝ.t (Beverst, ... ), pōǝ.ts (Bocholtz, ... ), pōǝrt (Lanklaar, ... ), pōǝt (Benzenrade, ... ), pōǝts (Kerkrade), pōǫ.t (Val-Meer), pōǫt (Ubachsberg), pő̄rt (Heusden), pő̄t (Loksbergen), pő̜̄.t (Hasselt), pūrt (As, ... ), pūǝ.rt (Dilsen, ... ), pūǝ.t (Berg, ... ), pūǝrt (Eijsden, ... ), pǫ.ǝts (Moresnet), pǫat (Vrusschemig), pǫats (Eys, ... ), pǫrt (Aldeneik, ... ), pǫu̯t (Opheers), pǫu̯ǝrt (Margraten), pǫu̯ǝt (Tessenderlo, ... ), pǫǝ.t (Beverst, ... ), pǭ.rt (Eisden, ... ), pǭ.t (Epen, ... ), pǭa.rt (Sint-Martens-Voeren, ... ), pǭat (Henri-Chapelle, ... ), pǭats (Vijlen), pǭrt (Afferden, ... ), pǭt (Buvingen, ... ), pǭts (Gemmenich, ... ), pǭu̯t (Waasmont, ... ), pǭǝ.ts (Moresnet), pǭǝrt (Lutterade, ... ), pǭǝt (Aubel, ... ), pǭǝts (Bocholtz, ... ), p˙ǫrt (Boeket), Verklw. päörtje  paort (Venlo) Opgenomen zijn de benamingen die de poort in het algemeen. Zie ook de lemmata "stalpoort, staldeur" (2.1.3) en "schuurpoort" (3.1.2). Zie de afbeeldingen 22, (a) ronde poort; 23, (b) rechthoekige poort; en 24, (c) details van de poort. In de toegevoegde klankkaart zijn de lengte van klinker en de gevallen van pseudo-klankverschuiving van de slot-t aangegeven. Zie afbeelding 18. [N 7, 48a; JG 1a, 1b; A 10, 7a en 7b; L A2, 286; L 5, 56; L 12, 5; R (s] || poort I-6, III-2-1
poorten deuren: diǝrǝ (Bilzen), dȳrǝ (Spekholzerheide), dø̄̄rǝ (Maasbracht, ... ), dø̜̜̄̄rǝ (Echt), deurgaten: dø̄̄rgātǝ (Panningen), ingangen: ęngɛŋ (Bilzen), inrijloker: enrilǭkǝr (Klimmen), kruipoorten: krø̄̄pǭrtǝ (Milsbeek), ovendeuren: ōvǝdø̄̄rǝ (Maastricht), ovengaten: ǭvǝgātǝ (Nunhem), ovenloker: ǭvǝlǭkǝr (Klimmen), schurggaten: šø̜rǝx˲gātǝ (Tegelen), schurgloker: šø̜rǝxlǭkǝr (Klimmen), uitgangen: ǫwt˲gɛŋ (Bilzen), uitrijloker: ūtrilǭkǝr (Klimmen) De inrij- en uitkruigaten in de buitenmuur van de ringoven. Zie ook afb. 26. [N 98, 129; N 98, 151; monogr.] II-8
poorten dichtmetselen afklenen: āfklē̜nǝ (Klimmen), afsmeren: ǭfsmērǝ (Maastricht), derinzetten: drenzę ̞tǝ (Milsbeek), deuren afsluiten: dø̜rǝ áfslø̜jtǝ (Sint-Truiden), deuren inzetten: dø̄̄rǝ enzę ̞tǝ (Venray), deuren toemaken: diǝrǝ tǫwmǭkǝ (Bilzen), dø̄̄rǝ tumākǝ (Sittard), muilen toemaken: mø̜̜̄̄lǝ tumākǝ (Loksbergen), ovengaten afsmeren: ōvǝgātǝ āǝfšmērǝ (Panningen), ovengaten toemaken: ǭvǝgātǝ tumākǝ (Nunhem), toemaken: tuwmākǝ (Klimmen) De toegangspoorten met stenen en modder dichtmaken, zodra de betreffende kamers vol zijn en bij het bakproces worden betrokken. Het dichtmetselen en na het bakken weer openen van de poorten werd in Q 95 door de stoker gedaan. [N 98, 148; monogr.] II-8
poortje hek: Verklw. hekske  hek (Venlo), veken: thans  vēͅkə (Merkelbeek), vouwere: vroeger  vau̯ərə (Merkelbeek) hek, poortje || poortje III-2-1
poortwachtershuis barakje van de garde: brɛkskǝ van ǝ gart (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Winterslag, Waterschei]), bij de portier: bij dǝ portēr (Thorn  [(Maurits)]   [Emma, Maurits]), corps de garde: corps de garde (Eisden  [(Eisden)]   [Zolder]), kǫn dǝ gart (Zolder  [(Zolder)]   [Eisden]), garde: gart (Hamont  [(Eisden)]   [Eisden]), gardekot: gardekot (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), huisje van de garde: hyskǝ van dǝ gart (Lanklaar  [(Eisden)]   [Zwartberg, Waterschei]), politiepost: po.lisipǫ.s (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), poortershuis: poartǝrshūs (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Julia]), poorthuisje: poǝtshysjǝ (Chevremont  [(Julia)]   [Maurits]), poortwachterhuis: pōtswɛxtǝrhūs (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Maurits]), poortwachtershuis: poartwɛxtǝšhūs (Lutterade  [(Maurits)]   [Domaniale, Wilhelmina]), poǝtswɛxtǝrshūs (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]), portier: portēr (Buchten  [(Maurits)]   [Laura, Julia]), portiersloge: pǫrtiǝrslōžǝ (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Eisden]), wachtershuis: wɛxtǝrshūs (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Domaniale]), wachtershuisje: wɛxtǝrshyskǝ (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Laura, Julia]), wachthuisje: waxhysjǝ (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Laura, Julia]) [N 95, 40] II-5
poosje, tijd hele poos: ein hieël poeës (Tungelroy), hui: mv.: -ë. Bijv. wàach (of: bèit) ën hùy  hùy (Tongeren), kortswijle: kotswiel (Heerlen), poos: poas (Neeritter), (puëske).  poeës (Tungelroy), riffeltje: vklw. van róffel.  riffelke (Genk), roffel: vklw. riffelke. ""ne róffel slóppe".  róffel (Genk), stoot: Vb. dat duurt nog enne stoeët, vurdat wij vertrekke.  stoeët (Castenray, ... ), toos: toes (Sittard), tuurtje: metanalyse het uurtje  tuurke (Sittard) poos || poos, een hele — || poosje || poosje, tijd III-4-4
poot poot: pou̯t (Henis  [(mv pou̯tǝ)]  , ... ), poǝt (Halen  [(mv poǝtǝ)]  , ... ), puot (Boorsem  [(mv puǫt)]  , ... ), put (Diepenbeek  [(mv pytǝ)]  , ... ), putj (Zonhoven  [(mv putjǝ)]  ), puu̯ǝt (Heiselt, ... ), puǝt (Achel  [(mv pyǝt)]  , ... ), puǫt (Maasmechelen  [(mv pø̄i̯)]  ), puɛt (Rekem  [(mv pȳǝi̯)]  ), pu̯oat (Boorsem), pu̯ǫt (Uikhoven  [(mv pi̯ø̜i̯)]  ), pōt (Berg  [(mv pōtǝ)]  , ... ), pōu̯ǝt (Mechelen-Bovelingen  [(mv pōu̯ǝtǝ)]  ), pōøt (Rotem  [(mv pyǝt)]  ), pő̜u̯t (Ulbeek  [(mv pő̜u̯tǝ)]  , ... ), pū.t (Genk  [(mv pī)]  , ... ), pūt (Boekhout  [(mv pūtǝ)]  , ... ), pūǝ.t (As  [(mv pī)]  , ... ), pūǝt (Aalst  [(mv pūǝtǝ)]  , ... ), pűt (Berbroek  [(mv pűtǝ)]  , ... ), pűǝt (Beek  [(mv piǝt)]  , ... ), pǫu̯t (Alken  [(mv pou̯tǝ)]  , ... ), (mv)  pi̯y (Bree), pø̄t (Holtum), varkenspoot: vē̜rkǝspūǝt (Nieuwenhagen), vɛrkǝnsput (Zonhoven), vɛrkǝnspuǝt (Kerkrade), vɛrkǝspoǝt (Lutterade, ... ), vɛrkǝsput (Opoeteren), vɛrkǝspuǝt (Doenrade), vɛrkǝspūǝt (Baarlo, ... ), vɛrkǝspǫu̯t (Ophoven), vɛ̄rkǝspuǝt (Linne, ... ), (mv)  vɛrkǝspyǝt (Thorn), vɛrkǝspȳt (Opglabbeek), varkenspootje: vɛrkǝspyǝtjǝ (Baarlo, ... ), voet: vȳt (Eupen) [N 76, 12]Tussen haakjes de meervoudsvorm. [JG 1a, 1b] I-11, I-12, I-9
poot omhoog allez-hop: alē hǫp (Meijel), allez-hup: ęlē høp (Hamont), allez-poot: āle pūǝt (Lanklaar), allez-voet: ęlę vut (Neerpelt), hei-op: ęi̯ ǫp (Meijel), hoes-op: hus ǫp (Ubachsberg), hūs ǫp (Heerlen), hūǝs ǫp (Hoensbroek), huut: hȳt (Tessenderlo), poos: pūǝs (Terlinden), poos-op: pōǝs˱ ǫp (Mechelen), pūǝs˱ ǫp (Heerlerheide, ... ), poot: put (Neeroeteren), puǝt (Berverlo, ... ), pūt (Sint-Truiden), pūu̯t (Halen), pūǝt (Gingelom, ... ), poot oplichten: puǝt˱ ǫplȳxtǝ (Valkenburg), poot-op: poot-op (Eigenbilzen, ... ), put˱ ø̜p (Hamont), put˱ ǫp (Baexem, ... ), puǝt˱ ǫp (Achel, ... ), pōt˱ ǫp (Sittard, ... ), pōǝt˱ ǫp (Urmond), pūt˱ ǫp (Bokrijk, ... ), pūǝt˱ ǫp (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), pǭu̯t˱ ǫp (Opheers), poot-poos: put pus (Afferden), pootje: pootje (Neeritter, ... ), pu̯ø̜tšǝ (Rothem), pȳtšǝ (Gronsveld), pȳǝtšǝ (Puth), voet: fus (Waubach), vut (Leopoldsburg, ... ), vuǝt (Koersel), vūt (Tessenderlo, ... ), vǫu̯t (Paal), (mv)  vui̯ǝ (America), voet-op: fut˱ ǫp (Ottersum), voet-op (Baarlo, ... ), vus op (Bleijerheide), vuǝt˱ ǫp (Hoepertingen), vōt˱ ǫp (Venlo), vūt˱ up (Zelem), vūt˱ ǫp (Bilzen, ... ), voetje: voetje (Weert), vyi̯ʔǝn (Lommel), vytǝ (Rummen), vøtšǝ (Beverst) Voermansroep om de hoef of voet op te lichten. [N 8, 95k] I-10