e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
schacht beur: bø̄r (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Zwartberg]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei]  [Zwartberg, Waterschei] [Zolder]  [Winterslag, Waterschei]), bø̜̄r (Zie mijnen  [(Zolder / Houthalen / Zwartberg)]  [Eisden]), b˙ø̄r (Zolder  [(Zolder)]   [Zolder, Houthalen, Zwartberg]), kuil: kul (Zie mijnen  [(Eisden)]  [Winterslag, Waterschei]), pen: pen (Jeuk), put: pøt (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]  , ... [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden] [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), schacht: de schacht (Tongeren), d’r sjach (Klimmen), schaag (Kortessem), schacht (Lanklaar  [(Eisden)]  , ... [Maurits] ), schachten (Jesseren), schag (Geleen), schagt (Eys), sjach (Beesel, ... ), sjagt (Doenrade), sjàg (Guttecoven), sxaxt (Zie mijnen  [(Eisden)]  [Laura, Julia]), šaxt (Meijel), šax (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Eisden]  [Zwartberg, Eisden]  [Emma]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma, Maurits]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Maurits]  [Maurits]), šaxt (Meijel  [(Emma / Maurits)]  , ... [Maurits]  [Eisden]  [Maurits]), šā.t (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Eisden]), šāt (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Willem-Sophia]  [Julia]  [Domaniale]), šāx (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Domaniale, Wilhelmina]), (m.).  ša.x (Eys), Algemene opmerkingen bij deze vragenlijst:  sjag (Thorn), steel: sjteel (Geleen), stjèl (Rijkhoven), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  de stiël (Bilzen), stengel: stengel (Jesseren) De verticale verbinding tussen het ondergrondse en het bovengrondse mijnbedrijf. [monogr.] || De vertikale verbinding tussen het ondergrondse en het bovengrondse deel van een mijn. De schacht wordt niet alleen gebruikt voor het transport van personeel, kolen en materiaal, maar ook voor de luchtverversing. [N 95, 73; monogr.; Vwo 674; Vwo 637; Vwo 429; Vwo 122] || Hoe heten de onderdelen van de slagpen? (de cijfers tussen haakjes verwijzen naar tekening 3): schacht (3) [N 93 (1983)] II-4, II-5, III-3-2
schacht van de avegaar boorstang: bōrstaŋ (Sevenum), schacht: schacht (Loksbergen) Het staafvormige gedeelte van het boorijzer van een avegaar dat zich bevindt tussen de kruk en het snijdende gedeelte. [N 97, 73] II-12
schachtbok, schachttoren bellefleur: bellefleur (Eisden  [(Eisden)]  , ... [Zwartberg, Eisden]  [Eisden]  [Zwartberg, Waterschei]), bęlflø̜̄r (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Zolder]), bɛlflø̄r (Zie mijnen  [(Beringen / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  , ...[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Zwartberg]  [Beringen, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), bɛlflø̜̄r (Zie mijnen  [(Beringen / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  , ...[Zolder]  [Beringen, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), bɛlǝflø̄r (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Winterslag, Waterschei]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), beur: bø̄ǝr (Hamont  [(Eisden)]   [Eisden]), gerüst: gǝrø̜.s (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), gǝrø̜s (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Domaniale, Wilhelmina]), rolstok: rǫlštǫk (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]  [Domaniale]), schacht: sxax (Rekem  [(Zwartberg / Eisden)]   [Maurits]), šax (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Maurits]), šaxt (Thorn  [(Maurits)]   [Willem-Sophia]), šāt (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Eisden]), schachtbok: sxaxbǫk (Klimmen  [(Oranje-Nassau I)]   [Emma, Maurits]), sxaxtbǫk (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Oranje-Nassau I]), ša.t˱bo.k (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Domaniale, Wilhelmina]), šaxbok (Heerlen  [(Emma)]  , ... [Laura, Julia]  [Emma]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I]  [Emma]), šaxbuk (Oirsbeek  [(Emma)]   [Maurits]), šaxbø̜k (Stein  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), šaxbǫk (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma]), šaxtbok (Meijel  [(Emma / Maurits)]  , ... [Maurits]  [Laura, Julia]  [Maurits]), šātbok (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Julia]  [Domaniale]), šātbǫk (Chevremont  [(Julia)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), šāxbo̜k (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Maurits]), schachttoren: sxaxtōrǝ (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Maurits]), šaxtoarǝ (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Maurits]  [Maurits]), šaxtorǝ (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Maurits]), šaxtōrǝn (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Emma, Maurits]), šaxtūrǝ (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Julia]), šaxtǭrǝ (Geleen  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), šāttuǝrǝn (Chevremont  [(Julia)]   [Zwartberg, Eisden]) De bovengrondse stalen of betonnen constructie waarin de schachtwielen zijn gemonteerd. [N 95, 12; N 95, 74; monogr.; N 95, add.; Vwo 108; Vwo 676; Vwo 678] II-5
schachtdeksel couvrage: kuvrāžǝ (Eisden  [(Eisden)]   [Maurits]), deksel: dę.ksǝl (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Winterslag, Waterschei]), dɛksǝl (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), deksel van het beur: deksel van het beur (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Domaniale]), klap: klap (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Eisden]), klapbeun: klapbȳn (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Willem-Sophia]), schachtdekkel: [schacht]dɛkǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Zwartberg, Waterschei]  [Domaniale]), schachtdeksel: [schacht]dęksǝl (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Laura, Julia]  [Maurits]  [Maurits]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Maurits]  [Domaniale, Wilhelmina]), [schacht]dɛksǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Emma, Maurits]  [Willem-Sophia]  [Emma]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Julia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]) Het deksel waarmee de uitstromingsschacht is afgesloten om te verhinderen dat de hoofdventilator buitenlucht aanzuigt in plaats van de verbruikte lucht uit de mijn. Het deksel wordt door de liftkooi automatisch geopend. Voor de fonetische documentatie van de tussen haken geplaatste opgaven zie men het lemma Schacht. [N 95, 76; monogr.] II-5
schachtdelven afdiepen: afdiepen (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]  , ... [Maurits]  [Winterslag, Waterschei]), af˱dipǝ (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Maurits]), āfdjęjpǝ (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), āfdēpǝ (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Eisden]  [Eisden]  [Maurits]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Maurits]), āfdēpǝn (Thorn  [(Maurits)]   [Winterslag, Waterschei]), ˙āfd˙ēpǝ (Chevremont  [(Julia)]  , ... [Willem-Sophia]  [Emma]  [Laura, Julia]  [Julia]  [Zwartberg, Waterschei]  [Domaniale]), afdopen: āfdø̄fǝ (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale, Laura, Willem-Sophia]  [Domaniale] [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), schachtdelven: schachtdelven (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Domaniale, Wilhelmina]), uitdiepen: ō.tdipǝ (Zolder  [(Zolder)]   [Zwartberg]), ūtdēpǝ (Thorn  [(Maurits)]   [Zolder]) Het delven van een schacht. Bij de meeste opgaven hoort "schacht" of "beur" als objekt. [N 95, 173; monogr.; Vwo 38] II-5
schachthouwer schachthouwer: šāthowǝr (Kelmis) De arbeider die de schachten uitdiepte. [monogr.] II-4
schachtkabel vorderzeel: vørdǝrzēl (Kelmis) Ronde dikke schachtkabel waarmee de liftkooien konden dalen en stijgen. [monogr.] II-4
schachtkooi gerüst: gǝrøs (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Emma]  [Domaniale]  [Willem-Sophia]), gǝrø̜s (Heerlen  [(Emma)]   [Domaniale]), jǝrøs (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]), kas: kas (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Zolder]  [Zwartberg, Eisden]  [Eisden]  [Zwartberg]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden] [Zolder]  [Eisden]  [Winterslag, Waterschei]), kiebel: kibǝl (Heerlen [Eisden]), kooi: koaj (Stein  [(Maurits)]   [Emma]), kooi (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]   [Maurits]), kōj (Nieuwstadt  [(Maurits)]  , ... [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden] [Maurits]), kǫaj (Geleen  [(Maurits)]   [Emma, Maurits]), kǫj (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Maurits]), korf: kørf (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Laura, Julia]), kø̜.rǝf (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), kø̜rf (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]  [Julia]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Domaniale, Wilhelmina]), kø̜rǝf (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), kouw: kow (Heerlen  [(Emma)]   [Laura, Julia]), lift: lef (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Zwartberg, Waterschei]), left (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Maurits]), lift (Lanklaar  [(Eisden)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), liftkooi: leftkoaj (Thorn  [(Maurits)]   [Eisden]), schachtkooi: šaxtkoaj (Thorn  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I]), schachtkorf: šaxkø̜rf (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Maurits]), schachtkouw: šaxkǫw (Klimmen  [(Oranje-Nassau I)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), waterkas: wǭtǝrkas (Zolder  [(Zolder)]  ) Liftkooi, meestal met verschillende etages, waarmee personeel, mijnwagens en materiaal ondergronds of bovengronds worden gebracht. Het woordtype "waterkas" wordt volgens de invuller uit K 361 in de mijn van Zolder gebruikt voor de eerste liftkooi. De opgave "kiebel" uit Q 113 was van toepassing op de "mijnkooi ter aflating van mijnwerkers" (Jongeneel pag. 32). [N 95, 85; monogr.; Vwo 409; Vwo 438; Vwo 478] II-5
schachtkool mascherang: mašǝraŋ (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), mažǝraŋ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), māšǝraŋ (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), schachtkolen: šaxkoǝlǝ (Chevremont  [(Julia)]   [Domaniale]), šātkoalǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), šātkǭlǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]  , ... [Willem-Sophia]  [Domaniale]) Ongesorteerde kolen vermengd met stenen. Het woordtype "schachtkolen" werd volgens een invuller uit Q 121 op de Domaniale mijn gebruikt voor ongezeefde kolen die vroeger als deputaatkolen aan de mijnwerkers werden verstrekt. Zie ook het lemma Deputaatkolen. [monogr.; N 95, 461; N 95A, add.] II-5
schachtman, schachthouwer beurman: bø̄rman (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Maurits]), schachthouwer: šāthø̜jǝr (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), schachtman: sxaxtman (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Domaniale]) Arbeider die herstellings- en onderhoudswerkzaamheden aan de bekleding en de transportinstallaties in mijnschachten verricht. [monogr.; Vwo 123; Vwo 677] II-5