e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
schalmsteen malber: malbǝr (Bilzen), schalmsteen: schalmsteen (Lommel), sxalmstęjn (Maasbree), sxalmstę̄ǝn (Milsbeek), šalmstęjn (Dilsen), šalmstę̄n (Diepenbeek), šalmštę̄ (Bleijerheide), steen voor uit te dunnen: štę̄n vø̜ ut tǝ dønǝ (Montzen) De steen waarop men het leer afschuint of schalmt. "Om de uitgesneden lederstukken gelijkmatig te kunnen schalmen, heeft men een schalmplaat noodig. Daartoe leenen zich uitstekend lithografische steenen, omdat men daarop tevens het leer kan omslaan; de steen of schalmplaat moet zuiver vlak en effen zijn." (Kn√∂fel I, pag. 178). [N 60, 51b] II-10
schamper schimpen: Opm. zelfst. nw.  sjĕmpe (Beegden) schamper [SGV (1914)] III-1-4
schande blamage: blamaasj (Altweert, ... ), schande: chanj (Baarlo), dat es em schand (Montzen), dat es en schand (Montzen), dat ès ən sjant (Montzen), ed éz en schant (Montzen), eͅin šan (Opglabbeek), in sxān (Eksel), schaan (Achel, ... ), schaand (Gennep, ... ), schan (Amby, ... ), schand (Arcen, ... ), schande (Blerick, ... ), schang (Baarlo, ... ), schangt (Sevenum), schanj (Beesel, ... ), schant (Meerlo), schānd (Afferden, ... ), schàn (Loksbergen), schàngk (Sevenum), schààn (Hamont, ... ), schàən (Niel-bij-St.-Truiden), scháán (Zonhoven), schând (Oirlo), sgan (Veulen), shan (Banholt), sja:nj (Roermond), sjaan (Eigenbilzen, ... ), sjaanj (Montfort), sjaant (Meijel), sjaa’n (Kortessem), sjamj (Haler), sjan (As, ... ), sjand (Epen, ... ), sjang (Baarlo, ... ), sjanj (Asenray/Maalbroek, ... ), sjant (Montzen, ... ), sjānt (Meijel), sjenj (Obbicht), sjĕnj (Einighausen, ... ), sjà:n (Meeswijk), sján (Opglabbeek), sjánt (Nieuwenhagen), ska͂n (Hoepertingen), sxān (Helchteren, ... ), sXāən (Heers), šan (Lozen), šandə (Gerdingen), šān (Beverst, ... ), šāndə (Kerkrade), šjanj (Brunssum), t es ən šān (Bommershoven), t is in schaan (Houthalen), t is ⁄n sjaaën (Bilzen), t ès ən schān (Kermt), t ɛšán (Rekem), tes schān (Sint-Huibrechts-Lille, ... ), tes schōͅn (Hamont), tes ən sjan (Kanne), teschan (Tessenderlo), tezənšan (Maastricht), tezənšān (Martenslinde), teͅs ən šan⁄ (Molenbeersel), tis schān (Sint-Huibrechts-Lille), tis ən schān (Sint-Truiden), tès èn schân (Lanaken), tè⁄s ən šān (Genk), təs šan (Rotem), təs ən šan (Riksingen), təzənschā‧n (Hoepertingen), tɛs ⁄n schaan (Kuringen), t⁄es en schaan (Zichen-Zussen-Bolder), t⁄is n sjan (Amby), t⁄is ⁄n schan (Eisden), øn sxān (Meldert), ən sxan (Beverlo, ... ), ən sxān (Herk-de-Stad), ən šan (Lanklaar, ... ), ən šan⁄ (Opoeteren), ən šān (Opgrimbie), ⁄t es en schan (Gelinden), ⁄t es en sjaan (Val-Meer), ⁄t es en šan (Koninksem), ⁄t es schao[ə}n (Hamont), ⁄t es schān (Peer), ⁄t es ən schān (Peer), ⁄t es ən šān (Bilzen), ⁄t es ⁄n schaan (Mielen-boven-Aalst), ⁄t es ⁄n schan (Loksbergen), ⁄t es ⁄n schaën (Velm), ⁄t es ⁄n sjan (As), ⁄t ies ein šān (Vliermaal), ⁄t is chan (Niel-bij-As), ⁄t is een schant (Welkenraedt), ⁄t is ein schanj (Ophoven), ⁄t is ein sjan (Neeroeteren), ⁄t is en schaon (Wellen), ⁄t is eͅn schān (Sint-Truiden), ⁄t is schaan (Heusden), ⁄t is schan (Tessenderlo), ⁄t is schāān (Eksel, ... ), ⁄t is ⁄n chan (Neeroeteren), ⁄t is ⁄n schāān (Sint-Truiden), ⁄t is ⁄n šan (Lanklaar), ⁄t⁄es en schan (Oostham), Een grote schande: een göddeliche sjand  sjand (Hoensbroek), Opm. Duitse sch.  schanj (Montfort), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.  schan (Heer), schanj (Stevensweert), ps. omgespeld volgens Frings.  sjan (Eys, ... ) Een schande. [ZND A1 (1940sq)] || Schaamte [schamte, schèmt. [N 96D (1989)] || schan(de) || schande [SGV (1914)] || Schande [scha.nd]. [N 96D (1989)] || schande, staat van oneer || t Is een schande. [ZND 06 (1924)] III-1-4, III-3-3
schande [scha.nd]. schande: schaan (Eksel) Schaamte [schamte, schèmt. [N 96D (1989)] III-3-3
schandmei mei: [*Venray Wb.]  mien (Venray), rijs: ries (Montfort), schampscheut: sjampsjeut (Schaesberg), schandmei: Wordt nu wel eens vervangen door een bordje met een raak opschrift, op een duidelijk zichtbare plek opgesteld.  sjanjtmei (Sittard), vreerijs: [Cf. WNT sub vrede, Ss. vreerijs, rijs of twijg op akkers, weiden enz. om aan te duiden dat deze niet meer voor weidend vee toegankelijk zijn.]  vreeries (Guttecoven) De tak, struik of vlag die geplaatst werd bij een akker die nog niet bewerkt is of die er slecht bij staat. [N 88 (1982)] || Mei, geplaatst op een slecht onderhouden stuk land. III-3-2
schapen hoeden hoeden: hyǝ (Hoepertingen), hȳi̯ǝ (Maasbree, ... ), høi̯ǝ (Gennep, ... ), hø̄i̯ǝ (Echt, ... ), ȳn (Sint-Truiden), kud schapen: kyt skōpǝ (Aalst, ... ) Bedoeld wordt het laten grazen van de schapen, terwijl men ze bijeenhoudt. [N 77, 49; N 78, P 188 add.; monogr.] I-12
schapen naar de graasplaats leiden drijven: dręi̯vǝ (Hoepertingen), drīvǝ (Echt, ... ), erheen drijven: ǝrhen drīvǝ (Meijel), hoeden: hȳi̯ǝ (Meijel), leiden: lēi̯ǝ (Aalst, ... ), naar de graasplaats brengen: nǭ dǝ grāsplāts brɛŋǝ (Lutterade), naar de wei brengen: nǭ dǝ węi̯ breŋǝ (Thorn), omweiden: ø̜mwęi̯ǝ (Maasbree) [N 77, 51] I-12
schapenboer kweekboer: kwēqbū.r (Herderen), schaapherder: sxō.ǝpherdǝr (Houthalen), schaapsboer: sxobzbū.r (Achel, ... ), sxobzbūr (Berverlo, ... ), sxábzbū.r (Kwaadmechelen, ... ), sxábzbūr (Heppen, ... ), sxøbzbou̯r (Paal), sxøbzbū.r (Koersel), sxōbzbou̯r (Linkhout), sxōbzbuu̯r (Zelem), sxōbzbō.r (Kaulille), sxōbzbōr (Grote-Brogel), sxōbzbū.r (Godschei, ... ), sxōbzbūi̯r (Berbroek), sxōi̯bzbū.r (Peer), sxōi̯ǝbzbū.r (Helchteren), sxōębzbū.r (Heusden), sxōǝbzbū.r (Kuringen, ... ), sxūobzbū.r (Lummen), sxǫbzbūr (Eksel), sxǭbzbū.r (Beringen), šobsbūǝ.r (Genk), šō.bsbōr (As, ... ), šōbsbūǝ.r (Zutendaal), šōbzbō.r (Beek, ... ), šōbzbūi̯.r (Vlijtingen), šūǝ.bzbū.r (Henis), šǭbzbō.r (Dilsen, ... ), šǭbzbū.r (Boorsem, ... ), šǭbzbūǝ.r (Lanklaar, ... ), schapenboer: sxōpǝbūr (Donk), scheper: sxīǝ.pǝr (Godschei, ... ), šęi̯pǝr (Beverst, ... ), šīǝ.pǝr (Diepenbeek) Landbouwer wiens voornaamste bedrijfstak de schapenkweek is. [JG 1a, 1b] I-12
schapenhorzel gestreepte (): getreepsa (Montfort), mispel: mispel (Maastricht), oreit: hoereet (Eys), schaap(): sjiep (Dieteren), schaaphorzel: schaophooersel (Heythuysen), schouphorzel (Ospel), schaaps(): sjeəps (Pey), schaapshorzel: schapshoorsel (Helden/Everlo), schapshorstel (Arcen), schapshorzel (Melderslo), sjaopshorzel (Heythuysen), schaapsteek: schaopstäke (Blerick), schaapsvlieg: sjoapsvlei (Kerkrade), schapenhorzel: schapenhorsel (Gulpen), schooppehorzel (Tienray), teek: teek (Montfort), vlieg: vleeg (Beegden, ... ), zwar: zwar (Meerssen) schapenhorzel (larven in de neusholte) [DC 18 (1950)] III-4-2
schapenscheerder schaapscheerder: šǭpšē̜rdǝr (Schimmert, ... ), schaapsscheerder: sxǫpssxērdǝr (Maasbree), šǭpssxērdǝr (Opglabbeek), schapenscheerder: šǭpǝšērdǝr (Echt), šǭpǝšē̜rdǝr (Epen), scheerder: skērdǝr (Aalst, ... ), sxē̜i̯rdǝr (Ophoven), šē̜rdǝr (Lutterade) Persoon die beroepsmatig schapen scheert. Volgens de informant van L 265 (Meijel) kan de schapenscheerder ook de schapenboer zelf zijn. [N 77, 47] I-12