e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
schaap van een ras kleine schapen met een witte vacht drents heischaap: drɛnts hęi̯šǭp (Echt), heischaap: hęi̯šǭp (Schinnen, ... ), kempse schaap: kɛmpsǝ šǭp (Meijel), (mv)  kɛmpse šø̜̄p (Meijel) [N 77, 1b] I-12
schaapherder garde: hǭrt (Eupen), herd: hart (Gennep, ... ), hert (Vijlen), hiǝt (Vaals), hārt (Arcen), hērt (Borgharen, ... ), hē̜ ̞rt (Bree, ... ), hęrt (Eupen), hīǝ.rt (Genk), i̯ōt (Diepenbeek), herder: hardǝr (Sevenum), hērdǝr (Maastricht), hęrdǝr ('S-Herenelderen, ... ), hɛrdǝr (Beringen, ... ), ęrdǝr (Sint-Truiden), herderjong: hęrdǝrjǫŋ (Sittard), herdersjongetje: hęrdǝrsjøŋskǝ (Sittard), herdertje: hęrdǝrkǝ (Heythuysen, ... ), hoeder: hø̄i̯ǝr (Maaseik), hø̜̄ǝr (Eupen), schaapherd: sxūpǝrt (Neerpelt), šōphert (Lontzen), schaapherder: sxaphęrdǝr (Sint-Truiden), sxōphɛrdǝr (Schulen), sxǭphęrdǝr (Berverlo, ... ), sxǭu̯phęrdǝr (Koersel), schaaphoeder: sxōphyǝr (Beringen), sxōǝphødǝr (Wijer), sxǫphīǝr (Peer), sxǭphuʔǝr (Oostham), sxǭphȳǝr (Berverlo, ... ), šōfhø̄ǝr (Lontzen), schaapsboer: schaapsboer (Meeuwen), sxobzbūi̯.r (Alken), sxōpsbūr (Duras), schaapsherder: sxāpshęrdǝr (Lottum, ... ), sxūpshęrdǝr (Sint Huibrechts Lille), sxūǝpshędǝr (Herten), sxǫu̯pshęrdǝr (Melveren), sxǭpshęrdǝr (Gulpen, ... ), sxǭǝpshęrdǝr (Berbroek, ... ), šūǝpshęrdǝr (Vliermaal), šǭpshɛrdǝr (Nieuwenhagen, ... ), schaapshoeder: sxǫpshyi̯ǝr (Sint Huibrechts Lille), sxǭpshø̄i̯ǝr (Dilsen, ... ), sxǭpshø̜i̯ǝr (Heppen), šǭpshø̄i̯ǝr (Vroenhoven), schaapsman: šopsman (Vliermaalroot), schapenboer: sxōpǝbūi̯.r (Kozen), schapenhoeder: sxāpǝnhūǝr (Herk-de-Stad), sxǫu̯pǝnhø̄i̯ǝr (Boekend), sxǭpǝnhyi̯ǝr (Heppen), sxǭpǝnhūǝr (Bolderberg), schaper: sxapǝr (Kwaadmechelen, ... ), sxāpǝr (Lommel), sxāǝpǝr (Leopoldsburg), sxǭpǝr (Halen, ... ), šāpǝr (Maasmechelen), šǫu̯pǝr (Wijlre), šǭpǝr (Hechtel, ... ), scheper: scheper (Hoepertingen), skeǝpǝr (Vorsen), skiɛpǝr (Gelinden, ... ), skēi̯pǝr (Aalst), skēpǝr (Walsbets), skēǝpǝr (Buvingen, ... ), skępǝr (Mechelen-Bovelingen), sxepǝr (Mielen-boven-Aalst), sxeǝpǝr (Ordingen), sxeɛpǝr (Boekhout), sxiępǝr (Arcen, ... ), sxiǝ.pǝr (Sint Huibrechts Lille), sxiǝpǝr (Achel, ... ), sxiɛpǝr (Bommershoven, ... ), sxuǝpǝr (Rijkhoven), sxyøpǝr (Wimmertingen), sxyǝpǝr (Alken, ... ), sxøpǝr (Hechtel), sxø̄pǝr (Wilderen), sxø̜pǝr (Eksel, ... ), sxēi̯pǝr (Heijen, ... ), sxēpǝr (Aalst, ... ), sxēępǝr (Helchteren), sxēǝpǝr (Arcen, ... ), sxē̜ ̞pǝr (Borlo, ... ), sxē̜i̯pǝr (Ophoven), sxē̜pǝr (Lommel, ... ), sxęi̯ǝpǝr (Lottum, ... ), sxīpǝr (Borgloon, ... ), sxīępǝr (Heusden), sxīǝ.pǝr (Houthalen, ... ), sxīǝpǝr (Godschei, ... ), sxūpǝr (Overpelt), sxɛǝpǝr (Buchten), šepǝr (Sint-Pieters-Voeren, ... ), šeǝpǝr (Echt), šipǝr (Gellik, ... ), šiępǝr (Jesseren, ... ), šiǝfǝr (Kerkrade, ... ), šiǝpǝr (Baarlo, ... ), šiɛpǝr (Amby, ... ), šui̯ǝpǝr (Eys), šøpǝr (Montzen, ... ), šø̜pǝr (Epen, ... ), šēpǝr ('S-Herenelderen, ... ), šēǝpǝr (Beegden, ... ), šē̜ ̞pǝr (Aubel, ... ), šęi̯pǝr (Beverst, ... ), šęǝpǝr (Lutterade), šīpǝr (Boorsem, ... ), šīępǝr (Boorsem, ... ), šīǝ.pǝr (As, ... ), šīǝpǝr (Amby, ... ), žīǝpǝr (Vaals), ɛ̄epǝr (Sint-Martens-Voeren), schepertje: sxęi̯ǝpǝrkǝ (Lottum), šiǝpǝrkǝ (Reuver), šīpǝrkǝ (Wijlre) [A 48, 18a; L 1, a-m; L 26, 32a; S 13; Wi 2; monogr.]Herder die de schapen hoedt, al of niet in dienst van een baas. Het lemma ''schaapherder'' is reeds behandeld in wld I.6 (1.3.16). Onderstaande gegevens zijn een aanvulling daarop. [N 78, 1; JG 1a, 1b; N 19, L 292 add.; monogr.] I-12, I-6
schaapherder -spotbenaming jozef: jozef (Echt), klad: klat (Aalst), krent: krent (Echt), schaapskop: šǭpskop (Schimmert) Het woordtype klad duidt op het feit dat de herder van P 179 (Brustem) zo''n vuile schapen had. [N 78, 5] I-12
schaapspokken pokken: pokken (Geistingen, ... ), pokǝ (Eijsden, ... ), schaapspokken: sxapspokǝn (Helden, ... ), šopspukǝ (Mechelen), šǭpspokǝ (Heerlen) Zie het lemma ''schaapspokken'' in wbd I.6, blz. 919. Volgens de toelichting aldaar moet schaapspokken in Nederland sedert 1893 niet meer zijn waargenomen. [N 52, 14; A 48, 27] I-12
schaapsruif ben: bøn (Ospel), bęn (Beringe, ... ), krib: krep (Achel, ... ), reep: rip (Beringen, ... ), rēi̯p (Ophoven), rēp (Leopoldsburg, ... ), rēǝp (Borgloon), rē̜ ̞p (Beverst, ... ), ręi̯p (Egchel, ... ), rīp (Hasselt, ... ), rīǝp (Hamont, ... ), rɛ.p (Mal), rɛi̯p (Opheers), rɛǝp (Oud-Caberg), (mv ?)  ręi̯pǝ (Haelen), roop: røp (Jabeek), rø̄p (Oirsbeek, ... ), rø̜i̯p (Guttecoven, ... ), ruif: rȳf (Milsbeek, ... ), rø̄f (Bocholtz, ... ), rø̜i̯f (Gennep, ... ), ręi̯f (Eisden), schaapreep: šu̯ǫprē̜ ̞p (Val-Meer), šǫprē̜ ̞p (Rosmeer), šǭprē̜ ̞p (Zichen-Zussen-Bolder), schaapsben: sxōpsbęn (Zelem), sxǭpsbęn (Holtum, ... ), šapsbęn (Panningen), šāpsbęn (Eisden, ... ), šǫpsbęn (Gelieren Bret), šǭpsbęn (Rotem, ... ), schaapsreep: sxǭpsrip (Kiewit, ... ), sxǭpsrīǝp (Hamont), sxǭǝpsrīǝp (Velm), šwǫpsrē̜ ̞p (Grote-Spouwen), šōpsręi̯p (Bree), šǫpsrep (Diepenbeek), šǫpsrēp (Romershoven), šǭpsręi̯p (Maaseik, ... ), schaapsrepel: šǭpsri̯ępǝl (Eigenbilzen), schaapsroop: šōpsrø̜i̯p (Boorsem), šǫpsrø̜i̯p (Rekem), šǭpsrø̜i̯p (Ulestraten), schaapsruif: sxapsrø̜i̯f (Velden), sxāpsrai̯.f (Paal), sxǭpsrø̜i̯f (Middelaar), šāpsrø̜i̯f (Eisden), šōpsrø̄f (Brunssum), šǭpsre.ǝf (Genk), šǭpsruf (Beegden), šǭpsrȳf (Baarlo), šǭpsrø̜i̯f (Heythuysen), šǭpsręi̯f (Opglabbeek), schapeben: sxāpǝbęn (Kwaadmechelen), sxōpǝbęn (Meldert), sxǭpǝbęn (Stevensweert), schapekrib: šǭpǝkrep (Lanklaar), schapereep: šǫpǝriǝpǝ (Vliermaal), schaperek: sxapǝręk (Kermt), schaperoop: šǫpǝrø̜i̯p (Maasmechelen), schapevoerbak: šǭpǝvōrbak (Grathem), voederreep: vōjǝrip (Kermt) Het samenstel van latten, in schuine stand tegen de wand aangebracht, waaruit de schapen het hooi kunnen eten. Zie ook de toelichting bij de lemmata "ruif voor de koeien" (2.2.19) en "paarderuif" (2.3.2). [N 5A, 45b; R 14, 23n; monogr.] I-6
schaapsschaar schaap(s)scheer: skuopskīǝr (Gelinden, ... ), skǫpskiǝr (Zepperen), skǫpskīi̯ǝr (Opheers), sxapssxīr (Velden), sxapsxīr (Achel, ... ), sxapsxɛr (Lommel), sxopsxīr (Hamont), sxopsxɛ̄r (Lommel), sxopsxẽ̜r (Borgloon), sxoǝpsxeǝr (Zolder), sxuǝpsxir (Lummen), sxu̯ōpsxēr (Boekt Heikant), sxõ̜ǝpsxēǝr (Kermt), sxø̜psxēr (Peer), sxø̜psxē̜ǝr (Kwaadmechelen), sxø̜psxīr (Ospel), sxāpsxēr (Beringen, ... ), sxǫpssxēr (Milsbeek, ... ), sxǫpsxēr (Zelem), sxǫpsxēǝr (Wellen), sxǫpsxęr (Lommel), sxǫpsxīr (Broekhuizen), sxǫu̯psxẽ̜r (Wellen), sxǭpssxiǝr (Mechelen), sxǭpssxēr (Gennep, ... ), sxǭpssxīr (Oost-Maarland), sxǭpsxiǝr (Halen, ... ), sxǭpsxēr (Beringen, ... ), sxǭpsxē̜r (Paal), sxǭpsxęr (Rummen), sxǭpsxīr (Blerick, ... ), sxǭpšēr (Maasmechelen), sxǭpšē̜r (Holtum), sxǭpšęr (Bunde), šapsšiǝr (Panningen), šopšii̯ǝr (Sint-Martens-Voeren, ... ), šopšir (Oud-Waterschei), šuǝpšēr (Ketsingen), šu̯opšēr (Tongeren, ... ), šu̯opšē̜r (Berg), šu̯ǫpšēr (Hoeselt), šõǝpšīǝr (Bocholt), šōpšēr (Rosmeer, ... ), šōpšēǝr (Diepenbeek), šōpšīr (Gelieren Bret), šǫpšir (Bree, ... ), šǫpšēǝr (Wintershoven), šǫpšīr (Meijel), šǫǝpšīr (Neerharen), šǭpsšir (Rotem), šǭpsšiǝr (Tegelen, ... ), šǭpsšēr (Grathem), šǭpsšīr (Eygelshoven, ... ), šǭpsšīǝr (Haelen, ... ), šǭpšir (Bocholtz, ... ), šǭpšięr (Horn), šǭpšiǝr (Meijel, ... ), šǭpšēr (Boukoul, ... ), šǭpšē̜r (Susteren), šǭpšīr (Baarlo, ... ), šǭpšīǝr (Puth, ... ), schapenscheer: sxǭpǝsxir (Oost-Maarland), sxǭpǝsxiǝr (Geulle), sxǭpǝsxēr (Gennep, ... ), sxǭpǝsxīr (Mechelen, ... ), sxǭpǝšer (Maasbracht), sxǭpǝšiǝr (Echt, ... ), šē̜pǝšir (Neer), šǭpǝšiǝr (Ell, ... ), šǭpǝšēr (Susteren, ... ), šǭpǝšēǝr (Buchten), šǭpǝšē̜r (Guttecoven, ... ), šǭpǝšē̜ǝr (Obbicht), šǭpǝšīr (Maaseik, ... ), šǭpǝšīǝr (Hoensbroek, ... ), scheerscheer: šēršīǝr (Rothem), šē̜ršēr (Herkenbosch), scheper(s)scheer: šīpǝrsšir (Gronsveld), šīpǝršiǝr (Maasmechelen), wolscheer: wōlšiǝr (Maasmechelen), wǫlšēr (Hoeselt) Bepaalde schaar waarmee men schapen scheert. [N 18, 119; monogr.] I-12
schaar gewone schaar: gewone schaar (Opglabbeek), gewone scheer: gǝwȳn šięr (Meeuwen), grote scheer: grutǝ sxɛ̄r (Zolder), grutǝ šēr (Diepenbeek), gruǝtǝ sxirǝ (Venlo), gruǝtǝ sxīr (Horst), gruǝtǝ šir (Eisden), gruǝtǝ šiǝr (Montzen, ... ), gruǝtǝ šīr (Reuver), gruǝtǝ šīǝr (Meijel), grytǝ sxiǝr (Zolder), grytǝ sxēr (Schulen), grūtǝ šīr (As), grǫwtǝ šęjr (Bilzen), grǭtǝ šēǝr (Born, ... ), grǭtǝ šē̜r (Lutterade), grǭtǝ šɛjr (Schinnen), jrūsǝ šir (Bleijerheide), handscheer: hantšīr (Neeroeteren), haŋkšīǝr (Tegelen), handscheertje: hanjtjšiǝrkǝ (Echt), hantširkǝ (Maastricht), het kleintje: het kleintje (Venlo), kartelscheer: kartǝlšir (Herten), klein scheertje: klē sxɛ̄rkǝ (Zolder), klę sxīrkǝ (Horst), klęj šē̜rkǝ (Lutterade), klęj šīrkǝ (Lanaken), klęjn šęrkǝ (Meijel), kleine scheer: kleŋ šir (Bleijerheide), kleŋ šiǝr (Montzen), klēn sxiǝr (Zolder), klēn šęjr (Bilzen), klęjn šeɛr (Meerssen), klęjn šir (Eisden, ... ), klęjn šiǝr (Ransdaal), klęjn šxēr (Schulen), klęjn šēr (Diepenbeek, ... ), klęjn šēǝr (Born), klęjn šē̜r (Stein), klęjn šīr (As), klęjn šɛjr (Schinnen), klęjnǝ šīr (Reuver), klęŋ šir (Eijsden), klęŋ šiǝr (s-Gravenvoeren), knipschaar: knipschaar (Opglabbeek), knipscheer: knepšē̜r (Stein), machinescheer: mašinǝšxiǝr (Hopmaal), scheer: skēr (Jeuk), sxejǝr (Zolder), sxeǝr (Zonhoven), sxi-jr (Hoepertingen), sxi-jǝr (Wellen), sxir (Weert), sxirǝ (Venlo), sxiǝr (Amby, ... ), sxējr (Heijen, ... ), sxējǝr (Beverst, ... ), sxēr (Bingelrade, ... ), sxē̜jǝr (Linkhout, ... ), sxē̜r (Dieteren, ... ), sxē̜ǝr (Paal, ... ), sxęjr (Oirlo), sxęjǝr (Tessenderlo, ... ), sxęr (Griendtsveen), sxęǝr (Borgloon, ... ), sxījr (Well), sxījǝr (Lummen), sxīr (Achel, ... ), sxɛ̄r (Mheer, ... ), šeɛr (Meerssen), šir (Bleijerheide, ... ), šięr (Meeuwen), šiǝr (Berg / Terblijt, ... ), šiɛr (Rothem), šēr (Asenray / Maalbroek, ... ), šēǝr (Born, ... ), šē̜r (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), šęjr (Bilzen, ... ), šęjǝr (Munsterbilzen), šęǝj (Helchteren), šęǝr (Herten, ... ), šīr (As, ... ), šīǝr (As, ... ), šɛjr (Schinnen), šɛr (Urmond), šɛ̄r (Buchten), scheertje: širkǝ (Doenrade, ... ), širǝkǝ (Eupen), šēǝrkǝ (Geleen), snijscheer: sni-jšięr (Meeuwen), snęjsxiǝr (Hopmaal), šni-jšeǝr (Geleen), šnišēr (Voerendaal), šnišīǝr (Tegelen), uitsnijscheer: utšni-jšiǝr (Ransdaal) Schaar, gereedschap van kleermaker en naaister. Een goede schaar is gemaakt van staal en ijzer. Het snijvlak van de schaar moet van staal vervaardigd zijn. Het bovenoog, waarin de duim rust, is kleiner en ronder dan het onderoog waarin de vingers rusten (Papenhuyzen III, pag. 9). In dit lemma zijn de vragen ø̄Hoe noemt u de schaar in het algemeen?ø̄ (N 59, 16a), ø̄Hoe noemt u de grote schaar?ø̄ (N 59, 16b), en ø̄Hoe noemt u de kleine schaar?ø̄ (N 59, 16c) samengevoegd. Binnen dit lemma zijn de antwoorden onderverdeeld in drie groepen die beantwoorden aan de driedelige vraagstelling. Zie afb. 8. [N 59, 16a; N 59, 16b; N 59, 16c; N 62, 54; L 45, 14; L A2, 317; Gi 1.IV, 22; MW; S 30; monogr.] II-7
schaarde baard: baard (Guttecoven), het mes heeft een baard als de snijkant rafelig is  baard (Venlo), barst: barsj (Noorbeek, ... ), bursch (Noorbeek), braam: braam (Maastricht), braom (Blerick, ... ), gehakkeld: gəhakəlt (Lanklaar), gekarteld: gekarteld (Sittard), gekatsjeld: der waad is ~  gekatsjeld (Klimmen), haggel: haggel (Houthalen), hak: hak (Bommershoven, ... ), hakə (Riksingen), hakkel: hakkel (Eigenbilzen, ... ), hakschaar: haksjaar (Tungelroy), hakš‧ār (Montfort), hap: ap (Rekem), hap (Gelinden, ... ), hàb (Opglabbeek), kartel: kartəl (Eksel), katsel: kàtsjel (Voerendaal), kauw: kauw (Weert), k‧oͅu̯ (Kinrooi), kek: kɛk (Sint-Huibrechts-Lille), kerf: kerf (Bree, ... ), kerref (Maastricht), kérf (Noorbeek, ... ), kɛrəf (Welkenraedt), kitsje: kitsjke (Maastricht), schaar: schaar (Montfort, ... ), schāār (Schimmert), scheer (Jeuk), sjaar (Ell, ... ), sjaor (Gulpen), sjīēr (Waubach), sxōͅər (Kwaadmechelen), šar (Meeuwen), šā.r (Neeroeteren), schaard: sxār (Wijchmaal), schaarde: sjaardj (Nunhem), sjaart (Meijel), sxārt (Eksel, ... ), sxōͅət (Kwaadmechelen, ... ), šārt (Amby), šōͅrt (Genk), schaars: sjaars (Obbicht), sxas (Kermt), sxārs (Heusden), sxās (Kuringen), sxoəs (Velm), sxōͅ.s (Wellen), sxōͅrs (Houthalen), sxoͅas (Loksbergen), šārs (As, ... ), šōͅ.rs (Lanaken), šōͅs (Kanne, ... ), šōͅəs (Bilzen), šoͅu̯s (Zichen-Zussen-Bolder), šøͅs (Val-Meer), mv.  šēͅrs (Opgrimbie), schaarsje: šēͅrskə (Rekem), schank: ša.ŋk (Montzen), split: špleͅt (Welkenraedt), stuk: zind sjtökker oet (de o wordt als hoofdletter geschreven. De kombinatie met een trema was niet te maken)  sjtök (Klimmen), tandje: tèndsje (Gruitrode), tèntsjəs (Rekem) Kerf of breuk in het scherp van een mes (schaard, schaar, schaal) [N 79 (1979)] || schaard, stukje uit den snijkant van een mes [ZND 06 (1924)] III-2-1
schaars armoedig: (onmoedig).  ermeujig (Eigenbilzen), biestig: bĕĕstig (Geleen), bièstig (Doenrade), deel: deil (Beesel), dun: dun (Heugem, ... ), d‧øͅn (Eys), gier: gier (Tienray), gierig: gŭrrəg (Nieuwenhagen), haast geen: hos gen (Wellerlooi), het is mangel aan: het is mangel aan (vlees) (Eys), kalig: kaolig (Klimmen), karig: kaarig (Thorn), kààrig (Guttecoven), knap: knap (Gulpen, ... ), krap: krab (Heythuysen), krap (Epen, ... ), krappe (Doenrade), kràp (As, ... ), kráp (Swalmen), krie: krie (Maastricht, ... ), krieh(e) (Herten (bij Roermond)), krieë (Klimmen), krië (Klimmen), krĭĕ (Maastricht), kr‧iə (Eys), krimp: kremp (Klimmen, ... ), krēmp (Heugem), krimpelig: krompelig (Sibbe/IJzeren), krèèmpelig (Mheer), krimpelijk: krempelik (Geulle), min: min (Berg-en-Terblijt), nee: nej (Maastricht, ... ), ney (Maastricht, ... ), nĕj (Maastricht), nui (Gulpen, ... ), nèj (Maastricht), niet de moeite waard: nie de moeite waerd (Oirlo), part: pāārt (Beesel), portie: paortie (Beesel), raar: raar (Amby, ... ), raor (Gennep, ... ), raoër (Zonhoven), ràar (Tongeren), (raarder-raarste).  raar (Sittard), rantsoen: rantsōēn (Beesel), schaars: schaars (America, ... ), schaarse boel (Hoensbroek), schaarš (Heerlen), sjaars (Dieteren, ... ), sjaurs (Oirsbeek), sjáásj (Heerlen), (sjaarser-sjaarst).  sjaars (Tungelroy), schamel: schaemel (Horst, ... ), schamper: schàmpər (Loksbergen), schraal: schraal (Amby, ... ), schraol (Maasbree, ... ), schrāōl (Sevenum), schroal (Venray), shraol (Brunssum), sjraal (Susteren, ... ), sjraol (Haelen, ... ), sjrāōl (Heel), sjroal (Beesel, ... ), skraawl (Jeuk), sxrōēl (Houthalen), schraap: sjraap (Stevensweert), schriel: schreel (Weert), schriel (Born, ... ), sjrĭĕl (Heerlen), sjríel (Merkelbeek), sleik: sjleik (Klimmen), spaarlig: sjpeer⁄lieg (Bleijerheide, ... ), zuinig: zuinig (Maastricht, ... ), zunig (Ell, ... ), zŭŭnig (Gennep) op karige of krappe wijze [schaars, schriel] [N 91 (1982)] || schaars [DC 16 (1948)] || schaars, zeldzaam III-4-4
schaats ijsschaats: i:sja:ts (Opglabbeek), iesschààtsen (Gulpen), door de jeugd gezegd  i:sjoͅ:ts (Gellik), ijzer: [sic]; 12b: onbekend  iezers (Roermond), [sic]; en b): neen  iezers (Blerick), De smeed haef mich de iezers geslepe.  iezer[s} (Echt/Gebroek), rijschoen: riesjoon (Sint-Odiliënberg), schaars: sjaars (Maastricht), sjaarse (Maastricht), sjarzen (Gronsveld), sjers (Gronsveld), šārs (Maastricht), schaarts: Wat vön schartse zolle t bè.st zien?  scharts (Gennep), schaats: chaats (Dilsen, ... ), chaatse (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), chaatsen (Grote-Brogel), eine sjaats (Kinrooi), n scha(a)ts (Lommel), n sjaots (Kanne), scha:ts (Diepenbeek), scha:tsə (Ophoven, ... ), schaats (America, ... ), schaats(en) (Nuth/Aalbeek), schaatse (Blerick, ... ), schaatsen (Blerick, ... ), schaatsə (Amby, ... ), schaits (Eksel), schats (Achel, ... ), schatse (Panningen), schatsen (Eksel, ... ), schautsə (Sint-Truiden), schaêtsen (Arcen), schaëts (Hamont), schātse (Wellerlooi), schets (Mook, ... ), schetse (Afferden, ... ), schetsen (Venray), schetsə (Tessenderlo), schetsən (Overpelt), schĕts (Hamont), schjaatse (Maasbracht), schàtz (Eksel), scháts (Meerlo, ... ), schôëts (Vorsen), shaats (Helchteren), shâts (As, ... ), sja.tsə (Maaseik, ... ), sja:tsə (Dilsen, ... ), sjaa:ts (Roermond), sjaats (As, ... ), sjaatse (Baarlo, ... ), sjaatsen (Bocholt, ... ), sjaatsə (Eys, ... ), sjaets (Maaseik), sjatse (Helden/Everlo), sjāātse (Herten (bij Roermond)), sjātsə (Pey), sjoͅetsə (Genk), sjuts (Kanne), ša:tsə (Sibbe/IJzeren), šaats (Oirsbeek, ... ), šaatse (Einighausen), šaatsə (Wessem), šā:ts (Meeswijk), šātsə (Maaseik), šhaats (Bree), šjaatse (Stevensweert), zja:tsən (Vucht), [Met afbeelding].  schaats (Venlo), [sic]  schaatse (Hasselt), [sjriksjoun] slijt en wordt alleen nog door de alleroudste mensen gebruikt. Nu: sjaatse.  sjaatse (Merkelbeek), Afl. sub schaats.  schaatsen (Lommel), De schaatsen onderbinden.  scheͅts (Hamont), heldere a , maar kort uitgesproken  schaatsen (Lommel), jonger, steeds voor "ijzeren  schaats (Zolder), Kortaf uitgesproken.  schaats (Lottum), Korte aa-klank  schats (Melderslo), Korte aa.  schaatsen (Horst), Sam. rol-; ijs-.  šoͅ:ts (Kanne), Schoolw. bij jongeren.  schaats (Hasselt), Ss. rolschaats.  ša.ts (Meeuwen), Ss. sjaatsbaan: schaatsbaan.  sjaats (Swalmen), Thans.  šaadsə (Voerendaal), uitgesproken zonder s aan te blazen, wel ch  schaats (Grote-Brogel), Verdrong schabberdein, o.i.v. het Nl. en mede doordat de houten schaatsen moesten wijken voor de metalen, waarvoor nooit het woord schaverdein gebruikt werd.  schaats (Zolder), Verouderd: sjtriksjoon.  sjaats (Sittard), Weert, Hushoven, Boshoven, Wrakker  schaatse (Weert), Ww. schaatsen.  schāts (Zonhoven), ww: sjaatse  en sjaats (Opgrimbie), Z. ook o. **schrikschoen.  schaats (Zonhoven), Zie scharts.  schâts (Gennep), schaatsel: sjaatsel (Boorsem), sjaatsels (Steyl), schaberdijn: ieën scaberdijn (Herk-de-Stad), schabberdein (Zolder), schabberdijn (Beverlo, ... ), schabberdijnen (Donk (bij Herk-de-Stad), ... ), schaberdaine (Paal), schaberdijnen (Heppen), Z. schaats: [verdrong schabberdein, o.i.v. het Nl. en mede doordat de houten schaatsen moesten wijken voor de metalen, waarvoor nooit het woord schaverdein gebruikt werd].  schabberdein (Zolder), schagerdijn: en schāāgĕrdījn (Oostham), schaverdijn: schaverdein (Zolder), schaverdijn (Beverlo), schaverdijnen [schouvərdɛinə} (Tessenderlo), schāāverdēīn (Tessenderlo), schofferdijnen (Leopoldsburg), Z. schaats: [verdrong schabberdein, o.i.v. het Nl. en mede doordat de houten schaatsen moesten wijken voor de metalen, waarvoor nooit het woord schaverdein gebruikt werd].  schavverdein (Zolder), schlittschoen (<du.): sjlietsjong (Kerkrade), sjlietsjoon (Heerlen, ... ), sjlietsong (Kerkrade), sjlitsjong (Kerkrade), sjlitsjoon (Eygelshoven), slitschoon (Nuth/Aalbeek), šlietšoōn (Waubach), ṣlitṣōn (Montzen), žlitžong (Vaals, ... ), Schlitschoon loope.  `šli.tšū:n (Gemmenich), schoen: schoeën (Borgloon), schravelijzer: sjraveliezer (Swalmen), schrik: schrikken (Engelmanshoven), schrikkelschoen: schjrikkelscheun (Berg), sjrikkelschu (Vlijtingen), sjrikkelsju (schrikkelschoenen) (Rosmeer), schrikschoen: chrikchoen (Hoelbeek, ... ), eene shrikshoeën (Genk), grikskoen (Niel-bij-St.-Truiden), ieën schrikschoen (Herk-de-Stad), ne schriekschouë.n (Hasselt), schriekschoen (Stokrooie), schriĕkschāūn (Hasselt), schrikschoen (Berlingen, ... ), schrikschoenen (Borlo, ... ), schrikschoewen (Alken, ... ), schrikschoeën (Groot-Gelmen, ... ), schrikschoeən (Gotem), schrikschoon (Amstenrade), schrikschouən (Hasselt), schrikschoên (Kermt), schrikschun (Kuttekoven, ... ), schrikschuən (Hasselt), schrikschôên (Wellen), shrikshoen (Eigenbilzen, ... ), sjrikschoon (Oost-Maarland), sjriksjoehn (Genk), sjriksjoen (Diepenbeek, ... ), sjriksjoon (Klimmen, ... ), sjriksjoên (Bilzen), sjriksjoên (jaoge) (Bilzen), sjriksju:n (Diepenbeek), sjriksju:ən (Diepenbeek), sjriksjun (Genk), skrikskun (Sint-Truiden), striksjoên (Bilzen, ... ), sxri̯ksxun (Sint-Truiden), šhrikšhoeën (Diepenbeek), šrikšoon (Brunssum), šrikšōn (Voerendaal), [Alg. opmerking: de invuller is een nieuwe medewerker en heeft enkel vernederlandste woorden genoteerd die reeds tussen haakjes in de vraagstelling gesuggereerd werden]  schrikschoen (Heers), [Met afbeelding].  schrikschōē.ën (Zonhoven), [sic: -s- vergeten?]  schrikjoen (Diepenbeek), Add. van informant voor Zolder.  schrikschoe.n (Zonhoven), Dit woord slijt en wordt alleen nog door de alleroudste mensen gebruikt. Nu: sjaatse.  sjriksjoun (Merkelbeek), Hgd. Schlittschuh.  schrikschoon (Valkenburg), Kil. schrickschoenen, schaverdijnen; S. schrikschoenen schaatsen, R. schritschoen, Sitt. sjtriksjoon, Rijnl. Schrittschuh, maar ook Schrickschuh Schlittschuh; z. ook o. schaatsen.  schriekschouë.n (Hasselt), Kóen dzjee schrikschoen rèèn.  schrikschoen (Sint-Truiden), oude benaming  sjriksjo:n (Gellik), schrikskoewn doorstreept!  griekskoewn (Jeuk), Sub schabberdein, schavverdein: vgl. Zonh. vero. schrikschôê.n.  schrikschôê.n (Zonhoven), Verouderd.  šrikšoon (Voerendaal), ski: skijə (Gutshoven), strikkelschoen: [sic]  strikkelschun (Henis), strikschoen: ne striksjoên (Bilzen), në striksjun (Tongeren), stri.kschun (Borgloon), strik-sjoen (Widooie), strikchoen (Overrepen), strikschoen (Hoepertingen, ... ), strikschoenen (Vliermaalroot), strikschun (Borgloon), strikshoen (Moelingen), strikshoon (Rekem), striksjoen (Hoeselt, ... ), striksjun (Bilzen), striksjyn (Tongeren, ... ), striksjóe.n (Gors-Opleeuw), striksjóen (Kortessem), striksun (Vliermaal), (oude benaming).  sjtriksjoon (Schinveld), Et. str, oude uitspr. van schr (Tg. sjr), dus: sjrïksjün = schrik(kel)schoen(en), schrikkelen: verspringen (Oosthasp. ook plaatselijk slieren).  strïksjun (Tongeren), Geh. Tongeren.  strikschoen (Tongeren), Schaats niet gebr.  strikšhoēn (Bilzen), Sjtriksjoon, schaatsen. [sic]  sjtriksjoon (Sittard), vgl. pag. 363: sjaats, schaats; verouderd: sjtriksjoon.  sjtriksjoon (Sittard) **Schrikschoen: Schaats. || 1. Schaats. || 2. Schaats. || 2. Schaats[en]. || [Jongensspel - schaats]: Schaats. || [Schaats]. || een schaats [schaverdijn, schofferdijn, schrikschoen] [N 112 (2006)] || Escache (Pic.): schaats. || Hoe noemt men de voorwerpen, bestaande uit een ijzer en een houten of metalen voetrust, die men onder de schoenen bindt om op het ijs te kunnen rijden? [DC 23 (1953)], [Lk 01 (1953)] || Noemt men het stalen onderdeel, dat over het ijs glijdt en dat geregeld geslepen moet worden, met een afzonderlijk woord? Zo ja, hoe luidt dit? [Lk 01 (1953)] || Schaats. [Willems (1885)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || Schaats: schaats. || Schaats: Toestel om zich over het ijs voort te bewegen. || Schaatsen. || Schaatsenrijden [sjatsen, sjtriksjoon loupe]. [N 06 (1960)] || Schaverdijn. || Schlitschoon: Schlittschuh. III-3-2