e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
runderlapjes biefjes: biefkes (Margraten), biefstuk: befstøk (Maaseik), bufsjtök (Gronsveld), (o.).  bøfstøk (Helchteren), Syst. Frings  befsteͅk (Hasselt, ... ), befstøͅk (Maaseik), bēfstøͅk (Beringen), by(3)̄fstøk (Gingelom), byfstøk (Gingelom, ... ), Syst. Frings onz.  beͅfsteͅk (Bree), Syst. IPA  bøfstēk (Kwaadmechelen), Syst. WBD  biefsjtök (Limbricht), biefstukje: bøfstəkskə (Rotem), kalfslapjes: kófslepke (Nieuwenhagen), Syst. WBD  kaufslèpkes (Geleen), koelap: Syst. Frings  kaláp (Melveren), koelapjes: koolepkes (Oost-Maarland), koelappen: koohlappe (Mechelen), kripvlees: kripvleesj (Waubach), kripvleis (Valkenburg), Syst. WBD  krupvleisch (Blerick), lapjes: lepkes (Maasbracht, ... ), Nieuwe [spelling]  lepkes (Reuver), Syst. WBD  lepkes (Holtum, ... ), lapjes rindsvlees: lepkes rindjvleis (Swalmen), lapjes rindvlees: lepkes rinksvleesch (Ubachsberg), rinderlapjes: ringerlepkes (Heerlen), Syst. WBD  ringerlepkes (Velden), rinderlappen: Syst. WBD  rinjerlep (Maasniel), rindlapjes: Syst. WBD  rindlepkes (Leuken), rinklapkes (Baarlo), rinklèpkes (Mechelen), rindselapjes: rensjelepkes (Mechelen-aan-de-Maas), rindsknotsjes: rɛntsknoͅtskəs (Borgloon), rindslapjes: rendjslepkes (Sittard), reͅnts leͅpkəs (Borgloon), rindjslepke (Grathem), rindjslepkes (Nunhem), rindsjlepke (Posterholt), rindsjlepkes (Munstergeleen), rindslepkes (Grathem), rings-lepkes (Tegelen), ringslepkes (Baarlo, ... ), rinkslepkes (Belfeld), rinschlepkes (Stein), rinschläpke (Grevenbicht/Papenhoven), rinsjlepkes (Ittervoort, ... ), rinslepkes (Thorn), riṇgslepke (Haelen), rèndslepkes (Guttecoven), rènsjlepkes (Sittard), rènslêpkes (Bilzen), rénds lépkes (Neeroeteren), rêndsjlépkes (Urmond), Eigen spellingssyst. Zie vragenlijst p.6  rènjslepkes (Berg-aan-de-Maas), Syst. Frings  rentšlɛpkəs (Kessenich), reͅntslɛpkəs (Gelieren/Bret), Syst. Frings (-Ook sauté de veau)  reͅnslɛpkəs (Hasselt), Syst. Veldeke  ringkslepkes (Tegelen), rinslepkes (Kinrooi), Syst. WBD  renjslepkes (Buchten), rindjslepkes (Baexem, ... ), rindjs’lepkes (Boukoul), ringslèpkes (Tegelen), ringslépkes (Tegelen), rinjslepkes (Herten (bij Roermond)), rinsjlepkes (Roermond), rinsjlèpkes (Maasniel, ... ), rintjslépkes (Melick), rènjsjlépkes (Neerbeek), rindslappen: ringslappen (Mechelen), rinsslappe (Roermond), rèntjslappe (Puth), Eigen phonetische  rinslappe (Valkenburg), Syst. WBD  rindjslappe (Neer), rinslàppe (Klimmen), réngs-lappe (Kerkrade), Verklw. rinkslepke  rinkslappe (Heerlen), rindsstoofsel: Syst. Frings  rensstø.fsəl (Hasselt), rindvlees: #NAME?  rênjtvleisch (Susteren), runderlapjer: Syst. Veldeke  runderläpjer (Bocholtz), runderlapjes: runderlepkes (Middelaar, ... ), runjerlepkus (Neeritter), Eigen syst.  runderläpkes (Heerlen), Syst. Eijkman  røndərlɛpkəs (Gennep), Syst. Eykman  rø̄ndərlɛpkəs (America), Syst. WBD  runderlepkes (Boekend, ... ), runderlappen: Eigen phonetische  runderlappe (Valkenburg), rundslapjes: rønslɛpkəs (Houthalen), Syst. Frings  rønslɛpkə (Neerpelt), rønslɛpkəs (Bocholt, ... ), røntslɛpkəs (Achel), Syst. Grootaers  røntsleͅbskəs (Lommel), Syst. Veldeke  runjslepkes (Roermond), Syst. WBD  rundslepkes (Venlo), runslepkes (Velden), rundsvlees: Syst. Frings  ryns˃vlīs (Sint-Truiden), rønts˃vlīəs (Beverlo), stooflappen: sjtoof-lappe (Vlodrop), Vlees van de schouder; vet wit randje  sjtooflappe (Oirsbeek), stoofsel: Syst. Frings  stōfsəl (Linde), sucadelappen: Vlees van de schouder; geen wit randje  sjtukadelappen (Oirsbeek), tournedos: Syst. Frings  tūrnədo (Opheers), varkenslapjes: verkeslepkes (Thorn) runderlap || runderlapje [N 16 (1962)] || runderlapjes || Runderlapjes (krippot, kripvlees?) [N 16 (1962)] III-2-3
rundvee beesten: bestǝ (Eksel, ... ), besǝ(n) (Romershoven), bistǝ (Beringen, ... ), biǝstǝ (Achel, ... ), bi̯astǝ (Oostham), bi̯ęstǝ (Berverlo), bi̯ɛstǝ (Hamont, ... ), bēstǝ (Gennep, ... ), bēǝstǝ (Buchten, ... ), bęstǝ (Hoeselt, ... ), bęsǝ (Vliermaal), bīstǝ (Borlo, ... ), bīǝstǝ (Baarlo, ... ), bɛi̯stǝ (Beverst), bɛstǝ (Opheers), koebeesten: kau̯besǝ (Piringen), kau̯bɛstǝ (Zepperen), kou̯bēstǝ (Riemst, ... ), kou̯i̯bistǝ (Schulen), kubestǝ (Berg, ... ), kubesǝ (Sint-Huibrechts-Hern), kubēstǝ ('S-Herenelderen, ... ), kubē̜sǝ (Hoeselt), kubīǝstǝ (Blerick), kui̯.bīstǝ (Linkhout), kui̯bestǝ (Sluizen), kui̯biǝstǝ (Donk, ... ), kui̯bēstǝ (Hees), kui̯bīǝstǝ (Loksbergen), kuu̯besǝ (Vliermaal, ... ), kuu̯bēstǝ (Nunhem), kybesǝ (Riksingen), kybɛstǝ (Smeermaas), kø̄bīǝstǝ (Kerkom), kø̜̄bistǝ (Hasselt), kø̜̄bīstǝ (Montenaken), kø̜̄bīǝstǝ (Ordingen), kø̜̄bɛstǝ (Alken), kø̜̄i̯u̯bestǝ (Ulbeek), kø̜̄u̯bistǝ (Wijer), kø̜bistǝ (Hasselt), kø̜u̯bēstǝ (Zichen-Zussen-Bolder), kābestǝ (Jeuk), kābiǝstǝ (Melveren), kābīǝstǝ (Aalst, ... ), kāi̯bīǝstǝ (Kerkom), kāu̯bɛstǝ (Borgloon), kē̜biǝstǝ (Wilderen), kē̜bīǝstǝ (Nieuwerkerken), kōbistǝ (Hasselt), kōbiǝsǝ (Stokkem), kōbēstǝ (Nattenhoven), kōbīstǝ (Kanne), kōbɛstǝ (Epen), kū.i̯ǝbīǝstǝ (Grote-Brogel), kǫi̯u̯bestǝ (Gelinden, ... ), kǫu̯bestǝ (Bommershoven, ... ), kǫu̯besǝ (Heks), kǫu̯bistǝ (Diepenbeek, ... ), kǫu̯bīstǝ (Boekhout), kǫu̯bɛstǝ (Zepperen), kǫu̯i̯besǝ (Jesseren), kǭi̯u̯besǝ (Guigoven), kǭi̯u̯bēstǝ (Gors-Opleeuw), kɛu̯bestǝ (Berlingen, ... ), koeien: kyi̯ (Tegelen), kȳi̯ (Haelen), kø̄ (Gronsveld), kø̜̄u̯ (Kortessem), kø̜i̯ (Einighausen), kø̜u̯ (Borgloon, ... ), kǭi̯ (Hoepertingen), kɛi̯ (Kuringen), koestal: kosta.l (Wellen), kusta.l (Achel, ... ), kuu̯sta.l (Overrepen), kø̜̄sta.l (Kozen), kōsta.l (Gellik, ... ), kōstal (Veldwezelt), kǫsta.l (Mechelen-Bovelingen), kǫu̯i̯stāl (Groot-Gelmen), koevee: kuu̯vē (Nunhem), kuvī (Sevenum, ... ), kuvīǝ (Tegelen), kōviǝ (Vucht), kōvī (Oost-Maarland), kōvīe (Ulestraten), kōvīǝ (Noorbeek), kǫu̯vīe (Panningen), rindsbeesten: rensbi̯ɛstǝ (Uikhoven), renzbestǝ (Rijkhoven), renzbistǝ (Stokrooie), renzbɛstǝ (Vlijtingen), rɛndzbistǝ (Niel-Bij-Sint-Truiden), rɛnzbīstǝ (Montenaken), rɛŋžbiǝstǝ (Stokkem), rindvee: rentjvē (Maasniel), rentvī (Velden), reŋkviǝ (Kerkrade), reŋkvīǝ (Blerick, ... ), rundsbeesten: rønzbīi̯stǝ (Laar), rundvee: rø.nt˱vi (Helchteren), røntvī (Geistingen), rønt˱vē (Waltwilder), rundveestapel: røntvīstāpǝl (Zelem), stal beesten: stal biǝstǝ (Herk-de-Stad), stalvee: stalvēǝ (Kerkhoven), vee: vi (Lanaken, ... ), vij (Waterloos), viǝ (Altweert, ... ), vi̯ɛ (Boorsem, ... ), vē (Buggenum, ... ), vējǝ (Leunen), vēǝ (Buchten, ... ), vęi̯ (Susteren), vī (Baarlo, ... ), vīǝ (Baarlo, ... ), vīɛ (Boorsem), vɛi̯ (Bilzen, ... ), veestapel: vistāpǝl (Helchteren), viǝstā.pǝl (Beringen, ... ), viǝstǭpǝl (Kwaadmechelen), vīǝstā.pǝl (Ellikom, ... ), vīǝstǭpǝl (Berverlo), vɛi̯stā.pǝl (Berbroek) Als vee gehouden runderen. Rundvee in het algemeen. Zie afbeelding 1. [N 3A, 1; JG 1a, 1b; monogr.] I-11
rundvleessoep beensoep: Syst. Frings  biənsop (Melveren), bouillisoep: Syst. Frings  boͅlisoͅp (Zelem), bouillon: beljoeng (Bilzen), boeljon (Oirsbeek, ... ), boeljong (Gronsveld, ... ), bouiljong (Mechelen), bouillon (Maasbracht, ... ), bouillòng (Sittard), boullon (Oost-Maarland), buljoŋ (Smeermaas), buljoͅŋ (Val-Meer), (moderner term).  bouillon (Ulestraten), C. Vrancken 1947  boeljong (Bilzen), Syst. Frings  bulioͅn (Beringen, ... ), buljōͅu̯ŋ (Opheers), buljōͅŋ (Gingelom), bū̞ljoͅu̯ŋ (Gingelom), bəljoͅŋ (Hasselt, ... ), Syst. IPA  bujo̞ͅn (Paal), bəlju̞n (Kwaadmechelen), Syst. Veldeke  boeljóng (Roermond), Syst. WBD  bouillón (Venlo), bŏĕljong (Klimmen), bouillonsoep: boeljong sop (Oost-Maarland), boeljonsoep (Heerlen), boeljonsop (Margraten), bouillonsop (Mechelen), broei: brui (Sittard), kermissoep: kermessoep (Castenray, ... ), Syst. WBD Mit mergböllekes, opgeschöpt uut en soeptrien  kermissoep (Oirlo), oks-taille: Syst. Frings  okstāi̯ (Opheers), ox-taille: oͅkstai̯ (Tongeren), rindsoep: rindjsop (Tungelroy), Syst. WBD  rindsoep (Blerick), rintjsòp (Tungelroy), rindssoep: ren(t)soͅp (Stokkem), rendjsop (Mechelen-aan-de-Maas), reͅnsoͅp (Ketsingen), reͅntsoͅp (Borgloon), rindsjsop (Urmond), rønsoͅp (Maaseik), rɛntsoͅp (Borgloon), (vr.).  rēͅi̯jntsoͅp (Lanklaar), Syst. Frings  rentšsoͅp (Kessenich), rinssoͅp (Linde), Syst. Veldeke  rinssop (Kinrooi), Syst. WBD  rindssòp (Klimmen), rènjssòp (Neerbeek), rindsvleessoep: reinsjvleissop (Stein), rindjsvleisjsoep (Posterholt), rindjsvleissoep (Nunhem), rinsjfleissop (Roosteren), Syst. WBD  rensjvleisjsop (Buchten), ringsvleissoep (Velden), rindvleessoep: reindvleesjsop (Oirsbeek), rindjfleisjsoep (Vlodrop), rindjfleisjsop (Sittard), rindjvleischsoep (Roermond), rindjvleissoep (Roermond, ... ), rindjvleissop (Grathem, ... ), rindjvleissôp (Ell), rindvleissoep (Roermond), rinkvleeschsoep (Heerlen, ... ), rinkvleesj-tsoep (Bleijerheide), rinkvleesjsoep (Waubach), rinkvleesjtsoep (Eygelshoven), rinkvleessop (Nieuwenhagen), rinkvleissoep (Baarlo), riṇt(j)vleissoep (Haelen), rèndjvleisjsop (Munstergeleen), rèndvleisjsop (Guttecoven), rèntjvleischsop (Puth), #NAME?  rêndvleischsop (Susteren), (rink = rund).  rinkvleeschsoep (Heerlen), Eigen spellingssyst. Zie vragenlijst p.6  rèndjfleissop (Berg-aan-de-Maas), Nieuwe [spelling]  rindjvleissoep (Reuver), schj=ch van chocolade  rintjvleischjsoep (Heerlerheide), Syst. Veldeke  rinkvleesj-tsoep (Bocholtz), rinkvleissoep (Tegelen), Syst. WBD  rentjvleisj-sop (Holtum), ri.ntjvlei.ssoep’ (Boukoul), rindjvleisjsóp (Geleen), rindjvleissoep (Maasniel, ... ), rindjvleissop (Baexem, ... ), rindvleissoep (Venlo, ... ), rinjdvleis-soep (Herten (bij Roermond)), rinkflèjssòp (Mechelen), rinkvleissoep (Baarlo, ... ), rintjfleissoe:p (Maasniel), rintjvleissoep (Melick), rèndjvleisjsop (Limbricht), rèntvleisj-sop (Urmond), rénkvleejsj-tsoep (Kerkrade), rund-tesoep: røntəsoͅp (Helchteren), rundsbouillon: rundsboeljon (Berbroek), rundsoep: rinksoe’p (Belfeld), rundjsop (Sittard), rundsoep (Middelaar, ... ), Syst. Eijkman  rønsup (Gennep), Syst. Frings  rønsup (Hamont), røntsōͅp (Bree), røntsup (Achel), Syst. Frings vrl.  rynsoͅp (Gruitrode), Syst. WBD  reuntsoep (Ottersum), rindsop (Leuken), rundssoep: rānšoͅp (Rotem), rundssop (Valkenburg), runssoep (Eksel), rénssop (Neeroeteren), rønsoͅp (Houthalen, ... ), Syst. Frings  rynsoͅp (Sint-Truiden), rynssoͅp (Kinrooi), rønssoͅp (Bocholt, ... ), rønssup (Neerpelt), rønsup (Hamont), Syst. Grootaers  røntssup (Lommel), Syst. WBD  rundssoep (Broekhuizen, ... ), runssoep (Meijel, ... ), Syst. Wbk. van Bree  rundssop (Bree), rundvleessoep: rundfleissop (Grevenbicht/Papenhoven), rundvleissop (Grathem), Eigen syst.  rundvleesjsoep (Heerlen), Syst. Eykman  rø̄nt˃vleͅi̯ssup (America), Syst. Veldeke  rundvleissoep (Tegelen), Syst. WBD  rundvleissoep (Sevenum, ... ), rundvlei‧ssōēp (Tegelen), s-zondagse soep: Syst. WBD  sónjissesoe:p (Maasniel), soep: Syst. WBD  soep (Venlo), vers-vlezesoep: Syst. WBD  vŏrs vlèssesoep (Meijel), verse soep: Syst. WBD voo.rse soep = soep van voo.rs vlèjs (=vers rundvlees, in tegenstelling met zout varkensvlees dat gewoonlijk gebruikt werd)  voo.rse soep (Panningen), versvleessoep: vorsvleissoep (Nunhem), Eigen phonetische  veersjvleisjsop (Valkenburg), Syst. WBD  vorsvleissoep (Neer, ... ), vleessoep: vleisjsop (Sittard), vleissoep (Roermond), vleissop (Neeritter), Eigen syst.  vleesjsoep (Heerlen), Syst. Frings  vleͅssup (Hamont, ... ), vliəssoͅp (Heppen), vlīssoͅp (Koersel), vlīssup (Overpelt), vlīəssup (Overpelt), vlɛ̄i̯ssoͅp (Maaseik), zondagse soep: Syst. WBD Mit mergböllekes, opgeschöpt uut en soeptrien  zondagse soep (Oirlo) rundvleessoep met mergballetjes || Soep van ingewanden, hart, nieren e.d. (tripsoep?) [N 16 (1962)] || soep van rundvlees [N 16 (1962)] || Soep van rundvlees (rundsolf?) [N 16 (1962)] III-2-3
rups groene rups: greun roeps (Maasbracht, ... ), greun roepse (Tungelroy), greun roepsje (Nieuwenhagen, ... ), greun rōēpse (Swalmen), greun ròpsje (Geulle), greun róps (Stevensweert), greun rópsj (Susteren), greun-roeps (Tegelen), grun roepsje (Schimmert), gruun rupos (Tessenderlo), gryn rups (Tongeren), gryn röpsə (Diepenbeek), grøn rups (Vliermaal), grønrōpšə (Boorsem), eigen spellingsysteem  greunröps (Wijk), idiosyncr.  greun röps (Maastricht), greune róps (Maastricht), jrung roepsj (Bleijerheide), idiosyncr. + soms fon. schrift Engels  gruin rôpsj (Einighausen), vrij naar het WLD  ’n greun rŏĕpsj (Klimmen), WLD  ein greun roepsj (Roermond), greun rōēpse (Tungelroy), gröön roepsj (Eys), groene rupsel: greun roespel (Weert), gryn rupsəl (Borgloon), gryn rəpsəl (Velm), xryi̯n rupsəl (Borlo), kabuisrups: kappesroeps (Middelaar), koolmade: ky(3)̄lmāi̯ə (Beringen), koolrups: keulroeps (Herten (bij Roermond), ... ), kilroͅps (Bree), koelroepse (Hout-Blerick), koeëlroeps (Castenray, ... ), koélroeps (Venlo), koêlroeps (Boekend), koêlrupse (Boekend), koël roepsj (Nieuwenhagen), koëlroeps (Blerick), kōēlrupse (Sevenum), kōlropš (Eisden), kōlrups (Grote-Spouwen), kōlrøͅps (Beverlo), kōəlrəpsən (Lommel), kuulroeps (Oost-Maarland), kūlrøps (Maaseik), ky(3)̄lrupsə (Hechtel), ky(3)̄lrø.psə (Neerpelt), ky(3)̄lrøͅps (Lummen), ky(3)̄əlropš (Rekem), kylrops (Neerharen), kylroͅpsə (Lummen), kylrəps (Linkhout), kylrəsp (Halen), kyəlryps (Zelem), kôûlroeps (Neer), køəlrups (Riksingen), køͅi̯lrups (Romershoven), eigen spellingsysteem  de kōēalröpsj (Jabeek), koeëlroepsch (Nuth/Aalbeek), koeëlroepse (Ell), kuŭlrupsch (Valkenburg), idiosyncr.  koolroepse (Grathem), kōēlroeps (Blerick), let op ps wisseling  kyəlrəspə (Donk (bij Herk-de-Stad)), oe (in koel) met oo klank  koel-roepsj (Brunssum), Veldeke  koílropsj (Ulestraten), WLD  kōēlroeps (Boekend), WLD (indien mogelijk)  koalrupsj (Grevenbicht/Papenhoven), koolrupsel: kilrupsəl (Spalbeek), kullroepsels (Sint-Truiden), kølrupsəl (Opheers), idiosyncr.  keulroepsels (Borgloon), koolworm: ky(3)̄lwərm (Hechtel), made: maiə (Beringen), eigen spellingsysteem  maai (Stein), miepmop: idiosyncr. Additie bij vraag 39: = vlinder  miepmop (Bleijerheide), moosrups: moosjrōpsj (Guttecoven), moosroepsch (Mechelen), moosroepse (Baarlo, ... ), moosroepsj (Munstergeleen), mōsropš (Mechelen-aan-de-Maas), mōsroͅps (Geistingen), møͅsröpš, møͅswörəm (Sint-Martens-Voeren), Tegelen Wb.  moosroepse (Tegelen), Veldeke  moosroeps (Montfort), Veldeke (iets gewijzigd)  moosroepse (Tegelen), WLD  moosroeps (Panningen), moosroepsje (Hoensbroek), moosrupsj (Gronsveld), moosworm: møͅsröpš, møͅswörəm (Sint-Martens-Voeren), rups: een roepsj (Hoensbroek), ein rups (Maastricht), en roewps (Thorn), raĕps (Genk, ... ), reps (Lommel), reͅps (Lommel), reͅsp (Lommel), rieps (Gennep), riĕps (Gennep), rips (Tessenderlo), risp (Tessenderlo, ... ), rĭps (Tessenderlo), roaps (Zolder), roapsj (Guttecoven), robsch (Eisden), roeips (Herten (bij Roermond)), roeps (Afferden, ... ), roepsch (Amby, ... ), roepschj (Heerlerheide), roepschje (Heerlerheide), roepse (Heythuysen, ... ), roepsh (Mheer), roepsj (Asenray/Maalbroek, ... ), roepsjch (Urmond), roepsje (Schinveld, ... ), roepsje (mv.) (Klimmen), roepš (Brunssum, ... ), roepž (Vaals), roespe (Nederweert, ... ), roespes (Ospel), roewpse (Thorn), roĕps (Beesel, ... ), roĕpsch (Schimmert), roĕpsh (Baelen), roĕpsj (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), roĕpž (Lanklaar), rops (As, ... ), ropsch (Itteren, ... ), ropsj (Berg-en-Terblijt, ... ), ropsje (mv.) (Geleen), ropš (Eisden, ... ), roups (Wijchmaal), roêps (Tungelroy), roəps (Rotem), rōēps (Buggenum, ... ), rōps (Helchteren, ... ), rōpsj (Guttecoven), rōpš (Boorsem), rŏapsj (Guttecoven), rŏĕps (Beesel, ... ), rŏĕpsch (Schimmert), rŏĕpsj (Mechelen, ... ), rŏps (Beringen, ... ), roͅ.ps (Genk, ... ), roͅops (Peer), roͅps (As, ... ), ro’ps (Bree), ru.pš (Sint-Pieters-Voeren), ruep (Eupen), ruops (Geistingen), rups (Aldeneik, ... ), rupse (Boekend, ... ), rupš (Montzen), ruup, dim. rüppke (Eupen), ruups (Herten (bij Roermond)), rūps (Molenbeersel), rŭpjsch (Urmond), rŭps (Stevensweert, ... ), rŭpsj (Sittard), rybs (Sint-Huibrechts-Lille), ryps (Heppen, ... ), ròps (As, ... ), ròpsh (Rekem), ròpsj (Sittard, ... ), róps (Maastricht, ... ), rópsch (Heer, ... ), rópsj (Kerensheide, ... ), rôeps (Hoeselt), rôps (Lanaken, ... ), rôpsj (Gronsveld, ... ), rôêps (Swalmen), röps (Diepenbeek, ... ), röpsch (Amby, ... ), röpsj (Susteren, ... ), röpš, rupš (Sint-Martens-Voeren), rø.ps (Hamont, ... ), røps (Hamont, ... ), røͅps (Beringen, ... ), rùpsj (Sittard), rəps (Donk (bij Herk-de-Stad), ... ), rəsp (Halen), troeps (Blitterswijck, ... ), afwijkend van Veldeke  roepsch (Heerlen, ... ), bijna roopsj  ropsj (Obbicht), Bree Wb.  róps (Bree), eigen spellingsysteem  de rópsje (Stein), roeps (Ell, ... ), roepsch (Nuth/Aalbeek, ... ), roepse (Horn), roepsj (Hoensbroek, ... ), rups (Heugem, ... ), rupsch (Mesch, ... ), rupsj (Hoensbroek, ... ), róps (Caberg), rópsj (Beek, ... ), röps (Wijk), röpsj (Jabeek), röpsjen (Beek), ged. WLD, ged. eigen spellingsysteem  roepsj (Borgharen, ... ), gewoon spellingsysteem  roepsj (Mheer, ... ), idiosyncr.  ein rups (Sittard), roeps (Blerick, ... ), roepse (Egchel), roepsj (Bleijerheide), rups (Maastricht, ... ), rupsj (Oirsbeek), róps (Maastricht), röps (Maastricht), idiosyncr. + soms fon. schrift Engels  rôpsj (Einighausen), korte oe  ropsj (Berg-en-Terblijt), o dof  rops (Ulestraten), o zweemt naar oe  ropsj (Buchten), ook wel  roeps (Gennep), Tegelen Wb.  roeps (Tegelen), Veldeke  ein roĕspe (Boeket/Heisterstraat), roeps (Montfort, ... ), roepse (Welten), roepsj (Bocholtz), roepsje (Bocholtz), rops (Eksel, ... ), ropsj (Ulestraten), rups (Echt/Gebroek, ... ), rupsj (Ulestraten), ròpsj (Sittard), ’n rups (Eijsden), Veldeke (iets gewijzigd)  ’n roeps (Tegelen), Veldeke ook wel  roeps (Eijsden), vrij naar het WLD  ’n rŏĕpsj (Klimmen), WBD  róps (Obbicht), WLD  ein roeps (Boekend), ein roepsj (Roermond), roeps (Milsbeek, ... ), roepse (Milsbeek, ... ), roepsj (Eys, ... ), roepsje (Maasniel, ... ), ropsj (Urmond, ... ), rōēps (Tungelroy), rupsj (Gronsveld), WLD (indien mogelijk)  rupsj (Grevenbicht/Papenhoven), WLD (zoveel mogelijk)  rups (Wijk, ... ), WLD (met aantekeningen)  roeps (Leuken, ... ), WLD uitspraak sch van schön  rôpsch (Schimmert), rôpsche (Schimmert), rups in het moos: de roepsje in het moos (Hoensbroek), rups van het koolwitje: WLD  roepsje van ’t koolwitje (Maasniel), rupsel: ripsel (Donk (bij Herk-de-Stad)), rispəl (Loksbergen), roepsel (Borgloon, ... ), roespel (Nederweert, ... ), roĕpsel (Herk-de-Stad, ... ), roopsəl (Kermt), ropsəl (Hasselt, ... ), ropsəls (Kermt), roêpsel (Tungelroy), roəpsəl (Kuringen), roͅpsəl (Herk-de-Stad), rupsel (Borgloon, ... ), rupsəl (Borgloon, ... ), rupsəls (Brustem), rypsəl (Sint-Truiden), røpsəl (Sint-Truiden), rəpsəl (Velm), idiosyncr.  roepsel (Borgloon), WLD  roespel (Weert, ... ), rupsenschijter: WLD Additie bij vraag 38 e.v. (rupsen): de vlinder heette -  roepsesjie.ter (Panningen), rupsenzaad: uitdrukk. gegeven met de betekenis "rups  rŭpsjəzāōd (Koningsbosch), Veldeke Additie bij vraag 38: = donkerbruine korreltjes die uit struiken vallen en dezelfde ontsteking veroorzaken als mierenzuur  roespeszaod (Boeket/Heisterstraat), smeelde: eigen spellingsysteem  sjmeelsjes (Heugem), snijgerd: snaigert (Stevensweert) groene rups die koolbladeren tot op de nerf afvreet [N 26 (1964)] || rups [DC 09 (1940)], [N 26 (1964)], [N 26 (1964)], [N 26 (1964)], [SGV (1914)], [Willems (1885)], [ZND 06 (1924)] || rups rups [DC 46 (1971)] || rups vh koolwitje || rups, vlinderlarve III-4-2
rups (kermis) rups: reͅps (Lommel), roeps (Widooie), rups (Bocholt, ... ), ròps (Bree, ... ), róps (Diepenbeek), rôps (Stokkem), Aa dën dôek vannë rôeps tau goenk, dan wost ech kèrmës.  rôeps (Hoeselt), Als de kap over de rups toegaat hoort men de kinderen lachen van plezier.  ropš (Meeswijk), Cfr. rupsband.  rops (Meeuwen), De poes griepe inne -: de kwast in de rupsbaan grijpen, en zo aanspraak maken op een gratis ritje.  rups (Swalmen), Op de rups gaan zitten.  rops (Zonhoven), rupsel: roepsel (Kortessem), rupsel, róepsel (Sint-Truiden), Op de kermis staat een rupsel.  røpsəl (Niel-bij-St.-Truiden), Ènne roepsel zitte.  roepsel (Hasselt) 2. Rups (kermistuig). || 3. Kermisattractie. || 3. Kermiscarrousel met tweezitwagen, met licht op- en neergaande beweging, en periodiek overdekt. || [2]. Rupsmolen (kermisattractie). || Draaimolen met banken. || Kermisattractie. || Rups (kermisattractie). || Rups (van kermis). || Rups: 2. Kermisattractie met de uiterlijke vorm van een draaimolen, met kleine spoorwagentjes op een rond en hellend vlak, die tijdens het rijden met een gemeenschappelijke kap kunnen overdekt worden, wat de rijdende wagentjes op een reusachtige, kronkele || Rups: 2. Op- en neergaand zitcarrousel op de kermis. || Rups: 2. Sneldraaiende molen op de kermis, die wanneer de kap eroverheen is gelijkenis vertoont met een rups. || Rups: kermismolen (wagentjes met toeklappend dakzeil). || Rups: kermisvermaak. || Rups; kermismolen. || Rupsbaan (kermisattractie). || Rupsel: 2. Mallemolen. III-3-2
rustaltaar altaar: altōār (Hoeselt), ɛltər (Montzen), ?  outert (Loksbergen), altaartje: altäörke (Ell), bronkaltaar: brónkaltoar (Kerkrade), heiligenhuis: heiligehoes (Schinnen), heiligenhuisje: eilige-uiske (Stokkem), heilige hueske (Baarlo), heilige huiske (Maastricht), heilige huske (Lutterade), heilige huuske (Beesel, ... ), heilige-huiske (Maastricht), heiligehuuske (Schinnen, ... ), heiligenhuuske (Montfort), heilighuuske (Klimmen), hellige heuskes (Maastricht), helligehūske (Terlinden), hillige-huuske (Epen), hilligehuusje (Bocholtz), hilligəhŭŭskə (Nieuwenhagen), hilləge huuske (Sint-Martens-Voeren), hèllege huiske (Maastricht), hèllegehuuske (Valkenburg), hèllige huske (Neerbeek), hèllige huuske (Siebengewald), hèlligenhüske (Klimmen), kapelletje: kèpelke (Sevenum), met bloemen versierd altaar: met bloeme versiert altoar (Peer), processiealtaar: precessiealtaar (Grevenbicht/Papenhoven), precessiealtaor (Ophoven), precêssenaltaar (Diepenbeek), rustaltaar: `t rùs-altaar (Tongeren), dər rusaltāār (Nieuwenhagen), ĕ ruisaltaar (Heers), het rosaltaar (Eigenbilzen), r"staltār (Meijel), restaltaor (Thorn), reusaltaor (Sevenum), rĕst altaor (Opoeteren), rosaltaor (Reuver), rus-altaar (Nieuwenhagen), rus-alter (Gulpen), rus-altoar (Waubach), rusaltaar (Schinnen), rusaltaor (Guttecoven, ... ), rust-altaar (Voerendaal), rustaltaar (Eksel, ... ), rustaltaor (Achel, ... ), rustaltjaor (Heel), rustaltoar (Beesel, ... ), rustaltoars (Neerpelt), rustaltoor (Eksel), rustältaor (Montfort), rèùsaltaar (Posterholt), rös-altaor (Valkenburg), rösaltaar (Baarlo, ... ), rösaltaor (Baarlo, ... ), rösaltjaor (Montfort), röseltjer (Geleen), röstaltaor (Geistingen, ... ), röstaltjaor (Heel), röstaltoar (Tungelroy), röstoltoar (Houthalen), rùsaltoar (Hoeselt), rùstaatoor (Sint-Truiden), rüstaltaor (Melick), rəstaltaar (Opglabbeek) Een met bloemen versierd altaar dat langs de processieroute geplaatst is, rustaltaar [mei-altaar, heiligenhuisken, hilliejehuus-je]. [N 96C (1989)] III-3-3
rusten boteren: botere (Geleen), een slag resten: eͅŋə šlā.ch reͅ.stə (Eys), een uiltje vangen: n i-jlke vànge (As), even liggen: effe lekke (Eys), liggen: liché (Heerlerbaan/Kaumer), pauzeren: poozeere (Vlodrop), poosje doen: pooske doen (Jeuk), pozen: puəzə (Ingber), pòèze (Noorbeek, ... ), rasten: raste (Berg-en-Terblijt, ... ), rasten (Born, ... ), rastə (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), ràstə (Amstenrade, ... ), [sic]  raste (Klimmen), meer gebruikt dan rØste  ràstə (Lanklaar), resten: reste (Rimburg, ... ), restte (Eys), rèste (Kerkrade), rèstə (Simpelveld), réstə (Heerlen), rëste (Kunrade), zich rēstə (Nieuwenhagen), [sic]  reste (Brunssum, ... ), rust: rus (Roermond), rusten: (uut)röste (Oirlo), r"jstə (Hees), r"sta (Tongeren), r"stə (Tongeren), reste (Beverst), restə (Beverst), reusse (Hoeselt), reuste (Helden/Everlo), ruiste (Vaals), ruistə (Heers, ... ), ruste (Belfeld, ... ), rusten (Baarlo, ... ), rustə (Schimmert, ... ), rŭste (Eys, ... ), rYstən (Overpelt), rèsten (Eigenbilzen), rèùstə (Epen, ... ), röjste (Mechelen), röschte (Eijsden), röste (Afferden, ... ), rösten (Blerick, ... ), röstö (Stevensweert), röstə (Kelpen, ... ), røjstə (Veulen), røstn (Helchteren), røstə (Beverlo, ... ), røstən (Kerkrade), Røstən (Koersel), røstən (Kwaadmechelen), røsʔən (Kwaadmechelen), røəstə (Hoepertingen), røͅstə (Gerdingen), røͅstən (Houthalen), rùste (Maasbracht, ... ), rùsten (Amby), rüstə (Meldert), rəstə (Berg, ... ), rəstən (Eksel), zich ruste (Mheer), zich röste (Tungelroy, ... ), [sic]  zich réste (As), In de overige gevallen.  röstə (Heel), meer open dan ABN  r"stn (Helchteren), rustpauze: rustpoejze (Meijel), schaft: sjaft (Wijlre), schaften: schafte (Beek, ... ), schaften (Gruitrode), schaftu (Brunssum), schaftə (Montfort), schàftə (Venlo), schâfte (Schimmert), sjafte (Echt/Gebroek, ... ), sjaften (Stein), sjaftə (Kapel-in-t-Zand, ... ), sjàftə (Nieuwenhagen, ... ), sjàftən (Urmond), sjäfte (Geleen), Als gegeten wordt.  sjáftə (Heel), schafttijd: schafttij (Eksel), sjaftied (Maastricht), schoften: schoefte (Montfort), schofte (Boekend, ... ), schoften (Gulpen, ... ), schoofte (Venray), schufte (Meerlo), schòfte (Sevenum, ... ), schòftə (Loksbergen), schófte (Maasbree, ... ), sjoefte (Eijsden, ... ), sjoeften (Heythuysen), sjoft (Tungelroy), sjofte (Meijel), sjoften (Meijel), sjófte (Bree, ... ), sjóftə (Meijel), sjôfte (Ell), ṣoftə (Meeuwen), uitrasten: oetraste (Schinnen), uitrusten: etrustə (Leopoldsburg), oetrustə (Kapel-in-t-Zand), oetröste (Maastricht, ... ), oetröstə (Kapel-in-t-Zand), oétröste (Gronsveld), ŭŭtrèùstə (Gennep), zich ootroste (Vlijtingen), ôêtréúste (Swalmen), ungeren: unjere (Herten (bij Roermond), ... ), ónjere (Geleen), #NAME?  eujnərə (Montfort), unjere (Heythuysen), (agr.)  unjere (Neer), Na het warme eten.  unjerə (Oirsbeek), ungeren slapen: innere slaope (As) rusten [SGV (1914)], [ZND A1 (1940sq)] || Rusten: rust houden na arbeid of vermoeienis (schoven, schoften). [N 84 (1981)] III-1-2
rusthuis arme, de ~: d’n erme (Swalmen), armenhuis: èrməhōēs (Roermond), bejaardenhuis: bejaardehoes (Eys, ... ), bejaardehōēs (Klimmen), bejaardenhoes (Stein), bejaardenhuis (Hoensbroek), bejaordehoes (Swalmen), bejaordehoês (Venlo), bejaordenhoes (Maastricht), bejaordjenhoes (Ell), bejaordjenoes (Echt/Gebroek), bejoardehuus (Venray), bejäördehoës (Maasbree), bujaardnhoes (Brunssum), bəjaardəhoes (Urmond), bəjaardəhōēs (Hulsberg), bəjaardənhusj (Meijel), bəjààrdəhōēs (Susteren), bəjáárdəhōēs (Venlo), Opm. v.d. invuller: als regel met de naam van het tehuis.  bejaordenhoes (Velden), Opm. v.d. invuller: is een nieuw woord.  bəj‧ārdəhū.s (Eys), Opm. v.d. invuller: n.v.t.; is huidige benaming.  bejaarde-hŭŭs (Venray), bejaardentehuis: bejaardentehuus (Oirlo), bejaardetehuis (Maastricht), bəjaardetehoes (Guttecoven), conventje (<lat.): Opm. v.d. invuller: dit is alleen voor vrouwen bestemd.  kəvīnsjə (Maastricht), vgl. Maastricht Wb. (pag. 203): konvent, 1. kónvint gezamenlijke kloosterlingen; het klooster; - 2. kevint, gwl. in de verkl. kevinsje hofje.  kevinsje (Maastricht), kəvinsjə (Maastricht), kəvínsjə (Maastricht), gasthuis: gashōēs (Sevenum), gaste (Sevenum), gàstus (Sevenum), gesticht: gestich (Gulpen, ... ), gesticht (Ophoven), gəsjtich (Epen), gəsticht (Meijel), ps. omgespeld volgens RND!  gəstext (Meeuwen), godshuis: Gaodshoes (Maastricht), Godshoes (Merkelbeek), hospies (<fr.): Van Dale: hospies (&lt;Fr.), 1. gastenverblijf in een klooster; -2. bejaardenhuis.  hospies (Merkelbeek), kliniek: klieniek (Kerkrade), klooster: kloster (Meijel), mannenhuis: mannenheus (Meijel), oudemanhuis: auwtmanhoes (Susteren), oudemannengesticht: oud mannegesjtich (Wijlre), oudemannegestich (Gulpen), oudemannenhuis: aad mannenhoes (Montfort), aaijt mannehoes (Maastricht, ... ), aait-mannehoes (Maastricht), aajdmannəhōēs (Maastricht), aajt mannenhoes (Maastricht), aldmannehoês (Blerick), altmannehoes (Blerick), aod-mannehōēs (Mheer), aotmànnəhōēs (Heerlen), autmannehōēs (Amby), auwt-mannehoes (Oirsbeek), awd mannehōēs (Klimmen), awtmannənhoes (Montfort), āāt mannəhōēs (Reuver), oad-mannehoehs (Waubach), oadmannenhoes (Lutterade), oud mannehoes (Doenrade, ... ), oud mannenhous (Schimmert), oud-mannehoes (Schaesberg), oude-mannenhuis (Bree, ... ), oudmannehoes (Doenrade, ... ), oudmannehoēs (Ten-Esschen/Weustenrade), oudmannenhoes (Schinnen), oudmannəhôês (Schinnen), out-mannehóes (Doenrade), ouwt-mannehoes (Born), àlt mànne hōēs (Venlo), âûwd-mannenhôês (Schimmert), Opm. v.d. invuller: bestaat echter niet.  alde mannehüs (Tienray), oudemannetjeshuis: aad menkes-hoes (Maasniel), aadmenkes-hoehs (Herten (bij Roermond)), aadmenkeshoes (Roermond), aat mennekes haws (Hoeselt), aatmenkeshôes (Swalmen), aatmennekeshoos (Eigenbilzen), alde menkeshōēs (Blerick), auwt mannekeshoes (Sittard), awd ménnekeshōēs (Klimmen), awmenkeshoes (Posterholt), awtmennekeshoes (Geulle), aáldə mènnəkeshŭŭs (Gennep), ooj menkeshoes (Tungelroy), oud-mannekeshuis (Meeswijk), òudmennekeshóus (As), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller noteert bij spellingssysteem: WBD-WLD, behalve je = dj.  out mennəkəshūus (Opglabbeek), Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  ŏŏtménkəshōēs (Nieuwenhagen), oudepeetjeshuis: aadpeikəshaos (Diepenbeek), aud-pekeshaas (Jeuk), peetjeshuis: pekenshuis (Leopoldsburg, ... ), pekeshoes (Eksel), pēkeshóus (As), pijkəshəəs (Loksbergen), ps. omgespeld volgens Frings!  pēkəshoͅu̯əs (Houthalen), pothuis: pothoes (Ittervoort), verzorgingshuis: verzöreginshoes (Maastricht) een instelling waar oude mensen kunnen wonen en/of verzorgd worden [oude-mannenhuis, pekenshuis] [N 90 (1982)] III-3-1
rustperiode in de winter bijenslaap: bi.jǝslǭp (Weert), rustperiode: rø̜speriōdǝ (Noorbeek, ... ), winterrust: winterrust (Kerkhoven, ... ), winterslaap: we.tǝrsla.p (Dilsen), wenjtjeršlǭp (Herten, ... ), wenjtjǝrslǭp (Geistingen, ... ), wenteršlǭp (Herkenbosch, ... ), wentǝrsloǝp (Houthalen), wentǝrslǭp (Maasmechelen, ... ), winterslaap (Lommel, ... ), węjntǝrslǭp (Hasselt), węnjtjǝrslǭp (Stein), węntǝrslōp (Genk), węntǝrslǭp (Sint-Truiden), winterzit: wenjtjǝrzet (Asenray / Maalbroek, ... ), wentǝrzet (Horst, ... ), weŋktǝrzet (Heerlen), winterzit (Born, ... ), węjntǝrzet (Geulle), węnjtjǝrzet (Peij) Periode van inactiviteit der bijen tijdens de winter. Met uitzondering van de darren overwintert het gehele bijenvolk. Een slaap is het niet te noemen. Er wordt namelijk wel voedsel opgenomen en verteerd, zij het in uiterst kleine hoeveelheden. Er zit ook enige beweging in de tros bijen. Hoe kouder het wordt, hoe dichter de bijen opeendringen. In het midden zit de koningin, omringd door een aantal jonge bijen. [N 63, 54a; N 63, 54b] II-6
ruw gekloven: de han zeen geklooven van de kau (Neeroeteren), gekloaven (Sint-Lambrechts-Herk), geklove hann (Mechelen-aan-de-Maas), gekloven (Sint-Lambrechts-Herk), gekloəvə (Alken), gəklōvə hān (Overpelt), gəkløvə (h)an (Hasselt), gekroezeld: gechruzeld (Opoeteren), gereten: de heng gerīēte (Waubach), gereete hanj (Neeritter), gerieete hang (Weert), *  gereete henj (Roermond), og geziete hing? moeilijk leesbaar  geriete hing (Rimburg), geschraald: gesjrèlt (Zutendaal), het vel es geschruilt (Vucht), geschranseld: geschranseld (Gruitrode), geschrind: geschreend (Sint-Lambrechts-Herk, ... ), geschrimd (Linkhout), geschrind (Zolder), gəsxrēnd (Herk-de-Stad), men haan zen geschreend (Herk-de-Stad), t veͅl es gəsxrent (Beverlo), Schrennen.  geschrend (Paal), gesprongen: de han zeen gesprongen (Neeroeteren), gesjprònge henj (Sittard), gespronge (Lommel), gespronge haan (Eksel, ... ), gespronge han (Maastricht), gespronge hann (Opoeteren), gespronge henj (Echt/Gebroek, ... ), gesprongen (Lanaken, ... ), gespruongen (Opoeteren), gesprónge hang (Nederweert), gesprónge henj (Thorn), gesprönge hand (Venlo), gesprünge hann (Mechelen-aan-de-Maas), gəsproŋə hān (Achel), kəpoͅt gəsproͅŋən (Leut), men haan zen gesprŏŏngen (Lummen), men hann zin gesprungen (Mechelen-aan-de-Maas), mien henj zeen gesjpronge (Horn), ze zijn gesprongen (Kwaadmechelen), *  gesjprónge henj (Roermond), geul: mien han zeen geul (Bocholt), gevlogen: gevlogen hâân (Kuringen), grof: graof wéére (As), groaf (Simpelveld), groof (Epen), grove han (Maaseik), grōf hān (Zonhoven), grōͅf hɛŋ (Eys), Grove handen.  grōͅf hɛŋ (Ingber), kapot: kapotte haa-en (Peer), kepotte hann (Opoeteren), mien han zeen kapot (Bocholt), kapot gevlogen: kapot gevlogen (Diepenbeek), open: me gezicht es open (Mechelen-aan-de-Maas), ope han (Maastricht), opə (Lanaken), opengebeten: aope gebette deur de weind (Hoepertingen), opengebijsd: opgebes (Heers), opgebijs (Jeuk), opengeblot: opgeblat (Groot-Gelmen), opengehikkeld: opgehikkeld (Wilderen), opgehikkelde haan (Sint-Truiden), opgeikkeld (Hoepertingen), oͅpxəikəlt (Sint-Truiden), opengekipt: maain hoân zin wopa gekip (Tongeren), men haan zin woip gekipt vasn de baaîs (Tongeren), mè vel is opgekipt (Wellen), opgekip (Herstappe, ... ), opgekipt (Horpmaal, ... ), opgəkip (Borgloon, ... ), wopəkippə (Tongeren), woöpgekip (Tongeren), opengescherfd: opgeskeuref (Montenaken), opengesprongen: də haan zien wəppə gəsprongən (Eigenbilzen), opegesprongen (Hechtel), opjesjpronge heng (Kerkrade), opengevlogen: opegevloge (Diepenbeek), opgengevlogen (Ulbeek), oupəgəvlougə (Sint-Truiden), rauw: rōw (Kelmis), ruig: ich krijg ruige haan (Sint-Truiden), ruw: mijn haen janne rouəw (Hoepertingen), rauw haan (Hechtel), rauw han (Wolder/Oud-Vroenhoven), roew (Stein), roew han (Neeroeteren), roew hènj (Montfort, ... ), roeë (Brunssum), roow (Vaals, ... ), rou (Helchteren), rou van ne wind (Hechtel), rouw (Maaseik), rouw haan (Linde), rouw han (Caberg, ... ), rōͅə (Diepenbeek), roͅuw hān (Zonhoven), ruw hann (Opoeteren), rôê (Schimmert), #NAME?  rów wéére (As), [Paragraaf: fysische eigenschappen].  ròw (Boorsem), B.v. wèrreklu-j höbbe ròw han.  ròw (Boorsem), Voor het aangezicht.  rauw (Rijkhoven), schraal: de hôêd woeurd sjraol (Bocholt), schraol (Achel, ... ), schroal (Hamont, ... ), schroal hoan (Hamont), schroal waere (Beek), schroäl (Kaulille), schrōͅĕl (Hamont), schrâôl (Tienray), shroal (Meeuwen), sjraal (Doenrade, ... ), sjraol (Haelen, ... ), sjraol heng (Kunrade), sjraol wèèrə (Heel), sjroal (Stevensweert), sjrool (Bocholt), sjrààl (Susteren), sxrāl (Genk), xeͅp schrōͅĕl hān (Hamont), i.e. schraal  schrowwɛl (Lommel), {schru.\\l}  schrao`l (Eksel), schraap: schraap (Maasbree, ... ), schrape hank (Boekend), sjraap (Echt/Gebroek, ... ), sjraop (Nunhem, ... ), sjrāāp (Reuver), sjrāop (Swalmen), sjrââp (Swalmen), verhard: verhovert (Tessenderlo), verhowerd (Tessenderlo), vərhaort (Loksbergen), vərhouərt (Tessenderlo), winter, de -: de weenter (Lanaken, ... ), de weinter aan de haan (Diepenbeek), de wenter (Bilzen), de winchen aanne haan (Bree), de winter hebben on zen ... (Bilzen), de winter in de hêng (Schimmert), də ventər krēͅgə (Houthalen), də wetšər ānə han (Bree), ich heb de wèntjer aan mien han (Neeroeteren), ich hem de winter on men hâân (Grote-Spouwen), wĕnter (Neeroeteren), (kalkgebrek)  wintjer (Ell), De informant geeft aan dat dit niet m.b.t. het gezicht gezegd wordt.  də wenšər aan men handen (Opgrimbie), wintergezicht: wèntergeziech (Hasselt), winterhanden: ix kraix wintərhaən (Bilzen), weinterhaan (Diepenbeek), wēēnterhan (Amby), winterhaan (Spalbeek), winterhān (Beverst), wintərhān (Sint-Truiden), wènter(h)aân (Hasselt), wènterhaan (Hasselt), xeͅp wēntərhān (Hamont), Door de informant opgegeven als aanvulling op de vragenlijst met als betekenis winterhanden.  winterheng (Klimmen), wintertenen: Door de informant opgegeven als aanvulling op de vragenlijst met als betekenis wintertenen.  wintertieëne (Klimmen), wintervoeten: Door de informant opgegeven als aanvulling op de vragenlijst met als betekenis wintervoeten.  winterveut (Klimmen), wreed: an zīn vrī (Stokkem), vree haan (Hoeselt), vrĕj (Geleen), vrieë hoêd (Tungelroy), vrīēd wéére (As), vrīēw (Tungelroy), vrééə (Grevenbicht/Papenhoven), vrîe (Meijel), vrîe henj (Kelpen), wrie (Maastricht), B.v. èn de wènter zin de boere(n) hun han dèk -  vrië (Boorsem) hoe zegt gij als in de winter de huid van uw handen of uw aangezicht ruw worden, vooral bij noordenwind ? [ZND 36 (1941)] || kloven in de hand [kloove, klieve, sprunge, kreewe] [N 10 (1961)] || ruw || ruw van huid || Ruw worden van handen en gewrichten (schraap, verharen). [N 84 (1981)] || Ruw worden van handen en gewrichten (schraap7, verharen). [N 84 (1981)] || Ruw, gezegd van het oppervlak van het gesteente. [monogr.] || ruwe huid II-4, III-1-2