e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
verdediger add. dfense (fr.): Fr. défense.  dèffôos (Tongeren) Verdediging (voetb.). III-3-2
verdekken (pannen) goed leggen: gu lɛgǝ (Tessenderlo), gōt lęgǝ (Rijckholt), gōt lęqǝ (Heerlen, ... ), gōt lɛqǝ (Tegelen, ... ), afwerken: āfwerǝkǝ (Klimmen, ... ), goed rijen: gōt rijǝ (Houthem, ... ), het dak verdekken: ǝt ˲dāk ˲vǝrdękǝ (Weert), inpassen: enpasǝ (Uikhoven), nadekken: nǭdękǝ (Ottersum), nakloppen: nǭklǫpǝ (Bleijerheide), omdekken: ømdɛkǝ (Heerlen), ø̜mdękǝ (Helden, ... ), omleggen: omleqǝ (Herten), ǫmlɛgǝ (Heythuysen), opleggen: ǫplęgǝ (Neeritter), pannen dekken: panǝ dɛkǝ (Venray), pannen herlegen: pánǝ hɛrlęjgǝ (Meeuwen), pannen leggen: panǝ lɛqǝ (Eys), pannen omleggen: panǝ omleqǝ (Montfort), pannen uitleggen: panǝ ūtlęgǝ (Schimmert), pannen verdekken: panǝ vǝrdɛkǝ (Leunen), ten goede leggen: tǝ guj lē̜gǝn (Lommel), tǝ guj lɛgǝ (Genk), tǝ gōj lęgǝ (Meeuwen), toeleggen: tulɛqǝ (Noorbeek, ... ), uitrichten: ūtrixtǝ (Maastricht), verdekken: vǝrdękǝ (Leuken, ... ), vǝrdɛkǝ (Tungelroy) De pannen definitief leggen. Zwiers II merkt op pag. 512 over het 'verdekken' op: ø̄Het goed en gelijk leggen der dakpannen op een beschoten dak, hetgeen pas geschiedt, nadat eerst het geheele dak ten ruwste gedekt is, ten einde het gebouw zoo vlug mogelijk waterdicht te maken. Bij het verdekken moet elke pan door klinken goed worden nagezien, of ze zonder bersten is en, waar noodig, iets afgehakt worden, wat bij Hollandsche pannen bijna altijd het geval is, ten einde ze goed sluitend te kunnen leggen.ø̄ [N 32, 47b] II-9
verdenken / verdenking? denken: ik daenk dat hej.... (Oirlo), er het zijne van denken: ik deenk ⁄r ⁄t mienə van (Gennep), iemand in staat zien: ich zeen um in stoat (Noorbeek, ... ), in het verdacht hebben: in ⁄t verdach hubbe (Lutterade), menen: ich ming (Vaals), onderen: vgl. Kerkrade Wb. (pag. 192): óngere, vermoeden.  ondere (Kerkrade), presumeren (<fr.): Van Dale: presum(p)tie (&lt;Lat.-Fr.), vermoeden, veronderstelling, gissing; verdenking: presum(p)tie op iem. hebben, iem. ergens van verdenken.  prezemeier (Sittard), Van Dale: presumeren (&lt;Fr.), vermoeden, veronderstellen, aannemen.  prēzémeren (Schimmert), presumptie (<fr.) hebben: Van Dale: presum(p)tie (&lt;Lat.-Fr.), vermoeden, veronderstelling, gissing; verdenking: presum(p)tie op iem. hebben, iem. ergens van verdenken.  persônsie höbbe (Nunhem), perzonsie hubbe (Neer), perzónsies höbbe (Bree), prezonsie hebbe (Sevenum), verdenken: eemes verdinke (Herten (bij Roermond)), eemus verdinke van (Venlo), fərdinkə (Reuver), verdeenke (Noorbeek, ... ), verdenke (Venray), verdenken (Jeuk, ... ), verdenkə (Oirsbeek), verdinke (Eys, ... ), verdinken (Haler), verdènke (Echt/Gebroek, ... ), verdénke (Hoeselt), vèrdinkə (Montfort), vérdènke (Susteren), vərde.ŋkə (Eys), vərdingkə (Maastricht), vərdinkə (Epen, ... ), ⁄m ervan verdinke (Hoensbroek), ⁄t verdĕnke (Geleen), [volt. deelw.?, RK]  verdacht hebbe (Weert), wantrouwig: wantroewig (Stein) het vermoeden dat iemand iets verkeerds gedaan heeft [verdenking, persons, perzonsie] [N 85 (1981)] III-3-1
verdenking ?verkeerde: verkierde (Wijlre), ?vuil: vôêl (Swalmen), gedacht: gedach (Urmond), presumering: Van Dale: presumeren (&lt;Fr.), vermoeden, veronderstellen, aannemen.  presemēēring (Mheer), presumptie (<fr.): Van Dale: presum(p)tie (&lt;Lat.-Fr.), vermoeden, veronderstelling, gissing; verdenking: presum(p)tie op iem. hebben, iem. ergens van verdenken.  personsie (Maasniel), perzons (Born, ... ), perzonsie (Amby, ... ), perzoonsie (Gronsveld, ... ), perzônsie (Ell), prezonsie (Sevenum), prezónsie (As), prəsoonsie (Maastricht), pərzónsie (Kapel-in-t-Zand), verdenking: verdeenking (Gronsveld), verdenking (As, ... ), verdinking (Caberg, ... ), verdénkig (Doenrade), vərdeengkin-g (Maastricht), vərdinking (Heerlen, ... ), vərdiŋkiŋ (Meeuwen), vərdénking (Susteren), vermoeden: vermoet (Vaals), wantrouwen, het ~: wantroewe (Roermond) het vermoeden dat iemand iets verkeerds gedaan heeft [verdenking, persons, perzonsie] [N 85 (1981)] III-3-1
verdienen binnenrijven: binne rijven (Eksel), geld maken: geld maake (Sevenum), geld make (Sevenum), innen: inne (Maastricht), mazzelen: mazzele (Mheer), opstrijken: geldj opsjtrieke (Merkelbeek), vangen: vange (Stein), verdienen: geld verdeenə (Montfort), geld verdene (Hoensbroek, ... ), geld verdenen (Kesseleik), geld verdienen (Jeuk), geld verdéne (Klimmen), geldj verdeine (Nieuwstadt), geldtj verdeene (Thorn), geldverdienen (Leopoldsburg), geljt verdeene (Geleen), geltj verdeene (Herten (bij Roermond)), geltj verdeenə (Oirsbeek), geltj verdenen (Urmond), geͅ.lt˃ vərd‧ēnə (Eys), gèld vərdeenə (Epen), gèltvərdīēnə (Meijel), gélt vərdēēnə (Nieuwenhagen), verdeend (Schimmert), verdeene (Echt/Gebroek, ... ), verdeenne (Vlodrop), verdeenə (Doenrade, ... ), verdene (As, ... ), verdenen (Ophoven), verdēēne (Schimmert), verdiene (Oirlo), verdiéne (Venray), verdīēne (Meerlo, ... ), verdīēnə (Gennep), verdéne (Schaesberg, ... ), verdêêne (Blerick), vérdeene (Swalmen), vərdee.nə (Kelpen), vərdeennə (Grevenbicht/Papenhoven), vərdeenə (Beesel, ... ), winnen: winnen (Meeuwen), winst maken: winsmake (Maastricht), winst maken (Zonhoven) geld verdienen [bladen] [N 89 (1982)] III-3-1
verdieping boven: baove (Oirlo), bovə (Leopoldsburg), (= eerste verdieping) hal = nééeré  baoeve (Noorbeek, ... ), ieerste boeeve twiedje boeeve enz.  boeeve (Weert), dek: deͅk (Lanklaar), hgd. decke (?TW)  dek (Buchten), etage: etage (Lanklaar  [(Eisden)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV] ), etāš (Welkenraedt), etāš (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Domaniale]), ētāš (Kanne), eͅtāš (Tongeren), étaasj (Herten (bij Roermond), ... ), étage (Maastricht), ętāš (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Domaniale]), gesetz: jǝzɛts (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Eisden]), statie: etage (Amby), schtasie (Valkenburg), sjtaassie (Sittard), stasie (Maastricht), statie (Maastricht), staties (As), stāsi (Maastricht), stāsī (Opglabbeek), sta͂.sə (Hasselt), sta͂sə (Rekem), stōͅsi (Genk), stōͅsə (Sint-Truiden, ... ), stōͅsəs (Bilzen), [Ned. Statie]  stoase (Eigenbilzen), \'n Hoes mit 3 sjtasies  sjtasie:j (Roermond), Fr. étage  sta͂.sə (Hasselt), stôsë (Tongeren), Heer woent op de ierste stasie De twiede stasie is verheurd  stasie (Maastricht), spelling Beverlo wbk.; \": naslag (stomme e)  stoasie (Beverlo), stock (d.): schtok (Valkenburg), sjtok (Guttecoven, ... ), sjtòk (Klimmen), stok (Castenray, ... ), stoͅk (Altweert, ... ), štok (Heerlen, ... ), štoͅ.k (Montzen), štoͅk (Bleijerheide, ... ), 1ste of 2de sjtok. Dit was het oude woord.  sjtok (Nunhem), 3-stokhüs: huis met drie verdiepingen  stoͅk (Blitterswijck, ... ), bijv. èrste en twidde sjtok  sjtok (Helden/Everlo), bv. 1e stok  stok (Ell), òp de hoevulste stok wònde: op de hoeveelste verdieping woon jij  stok (Castenray, ... ), tussenzolder: tössezölder (Weert), verdiep: verdeep (As, ... ), verdejp (Hasselt), verdēēp (Schimmert), verdiep (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]  , ... [Zolder]  [Winterslag, Waterschei] ), vǝrdip (Zolder  [(Zolder)]   [Zwartberg, Waterschei]), vǝrdēp (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Eisden]  [Zwartberg, Eisden]  [Maurits]), vərdeep (Rekem), vərdē.p (Neeroeteren), vərdēp (Meeswijk, ... ), vərdip (Houthalen, ... ), vərdīp (Kwaadmechelen), vərdîp (Sint-Truiden), vərd‧ēp (Kinrooi), op het twiêde verdeep hauwe ze èè balkòn Verdeep òch mè ins erin wi-j vèè op det twiêd verdeep könne kòmme  verdeep (As, ... ), Wordt vaak wegelaten: Hië wooën¯t óp d¯ eu.ërste Dá¯s ¯n hóó.ës van drij verdiep(e): dat is een huis met drie verdiepingen  verdiep (Zonhoven), verdieping: verdeeping (Blerick, ... ), verdeeéping (Mheer), verdeiping (Sittard), verdeping (Gronsveld, ... ), verdēēping (Schimmert, ... ), verdieping (Chevremont  [(Julia)]  , ... [Emma, Maurits]  [Julia] ), verdèping (Helden/Everlo), verdéping (Klimmen), vǝrdipeŋ (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Maurits]), vǝrdēpeŋ (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Maurits]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Maurits]  [Maurits]), vǝrdęjpeŋ (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Eisden]), vərdeejping (Arcen), vərdeeping (Opglabbeek), vərdēpeŋ (Kanne, ... ), vərdieping (Meijel), vərdipiŋ (Sint-Truiden), vərdīp (Hamont), vərd‧ēpeŋ (Montfort), 1e stok 2de stok  verdeping (Tungelroy), ?\'t geheel van kamers.  verdeping (Buchten), \'r mankieërt wat ien de bovveste verdieëping: er is iets niet in orde met het verstand  verdiēping (Castenray, ... ), dit woord gebruikt men tegenwoordig.  verdeeping (Nunhem), Hae woont op de tweede verdeping  verde:ping (Roermond), Heer woent op de twiede verdeping ( of: op ¯t twiede) ¯n Hoes mèt driij verdepingen  verdeping (Maastricht), vijftigmeterzool: vuftǝxmētǝrzǭl (Kelmis), zeshonderd: zɛshǫndǝrt (Hamont  [(Eisden)]   [Winterslag, Waterschei]), zolder: zulder (Meijel), zèùlder (Posterholt), zölder (Montfort), zøͅldər (Eupen), zoldering: deze benaming wordt ook wel gebruikt  zöldering (Buchten), zool: sōl (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), zoal (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]), zoǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Emma]  [Domaniale]  [Laura, Julia]  [Julia]  [Domaniale]), zōl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]), zǫǝl (Heerlen  [(Emma)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), zǭl (Geleen  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Willem-Sophia]), zǭǝl (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Eisden]), zǭl (Kelmis), z˙ǫal (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), ètage: etaasj (Maastricht), èttàasj (Tongeren), Verdieping Op de ierste(of op ¯t ierste) etaasj woende ¯ne gepensjeneerde kaptein ¯n Hoes mèt drijj etaje(s)  etaasj (Maastricht) De verzamelnaam voor een horizontale laag in een huis tussen twee vloeren (verdieping, verdiep, stagie) [N 79 (1979)] || etage || etage, verdieping || hoogte-afdeling van een gebouw || Indien men met de schacht(en) tot een bepaalde diepte in het carboongesteente is doorgedrongen, wordt vanuit de schacht een aantal nagenoeg horizontale gangen gedreven. Door deze gangen worden de koollagen in het mijnveld ontsloten. Het uiteindelijke netwerk van deze gangen vormt de verdieping. Een invuller uit Q 121 maakt voor de Domaniale mijn een onderscheid tussen een verdieping bij een hoofdschacht en een verdieping bij een tussenschacht. De eerstgenoemde verdieping noemt hij een "zool" terwijl de verdieping van een tussenschacht volgens hem als een "gesetz" wordt betiteld. De zegsman uit L 286 merkt voor de mijn in Eisden op dat men daar de verdiepingen voorziet van een nummer, bijvoorbeeld "zeshonderd". [N 95, 381; N 95, 174; monogr.] || Ondergrondse afdeling in de mijn op een bepaalde diepte, bijvoorbeeld op 50 of 100 m diepte. [monogr.] || verdiep || verdieping [ZND 12 (1926)] || verdieping (statie) || verdieping van een gebouw || verdieping van een huis || verdieping, etage II-4, II-5, III-2-1
verdiept voegen terugvoegen: trøk˲vōgǝ (Geulle), trø̜k˲vōgǝ (Heerlen, ... ), tǝrøx˲vūgǝ (Venray), terugwerken: tǝrø̜kwęrǝkǝ (Leuken, ... ) Terugliggende voegen aanbrengen. [N 32, 34b] II-9
verdiept werk diep: dīp (Sint-Truiden), diep gevoegd: dip ˲gǝvuxt (Tessenderlo), diep in: dēp˱ en (Bree), diep voegwerk: dīp ˲vūxwɛrk (Bilzen), diepe voeg: dīpǝ vūx (Bilzen), diepliggende voeg: dīplegǝndǝ vūx (Bilzen), holwerk: hǫlwɛrǝk (Meijel), teruggevoegd: trøk˲gǝvōx (Rijckholt, ... ), trø̜k˲gǝvōx (Ulestraten), tǝrø̜x˲gǝvūxt (Genk), teruggevoegd werk: trø̜k˲gǝvōx węrǝk (Beek), trø̜k˲gǝvōxt węrǝk (Neeritter), teruggezet: tǝrø̜x˱gǝzɛt (Lommel), terugliggend: trøkleqǝnt (Heerlen), trø̜kleqǝnt (Maastricht), trø̜kleqǝntj (Weert), tǝrykleqǝnt (Hoensbroek), tǝrøxlegǝnt (Ottersum), terugliggend voegwerk: trykleqǝnt ˲vōxwęrǝk (Tegelen), trø̜kleqǝnt ˲vōxwęrǝk (Helden, ... ), tręjxligǝnt ˲vō ̝xwɛrǝk (Meeuwen), tǝrøkleqǝntj ˲vōxwęrǝk (Montfort), terugliggend werk: tsǝrøkleqǝnt węrǝk (Kerkrade), tǝrø̜kleqǝnt węrǝk (Panningen), terugliggende voeg: trykliqǝndǝ vōx (Eys, ... ), trø̜xlęxǝndǝ vōx (Meeuwen), tǝrøxlegǝndǝ vux (Leunen), terugvoeg: tryk˲vōx (Noorbeek, ... ), trø̜k˲vōx (Uikhoven, ... ), terugvoegwerk: trø̜k˲vōxwęrk (Herten), tsǝrøk˲vōxwęrǝk (Bleijerheide), terugwerk: trykwęrǝk (Heerlen), trøxwɛrǝk (Meijel), verdiept: vǝrdēpt (Kerkrade), verzonken voegen: vǝrzø̜ŋkǝ vugǝ (Ell) Ten opzichte van de metselstenen dieper liggend voegwerk. [N 32, 34b; monogr; N 32, 29d.] II-9
verdikking in het spingaren bult: bølt (Loksbergen), stop: štǫp (Beringe) Een te dikke plaats in het garen. [N 48, 41a] II-7
verdord afgestorven: oude spellingsysteem  afgestörve (Meijel), WLD  aafgeschtorve (Brunssum), dood: eigen spellingsysteem  dood (Maastricht), ideosyncr. dood  doet (Eijsden, ... ), WLD  (doëd) (Venlo), ± WLD  doeed (Ospel), dor: dor (Doenrade, ... ), dur (Ospel), dèùər (Epen), dóór (Zonhoven), dör (Altweert, ... ), Bree Wb.  dor (Bree), eigen fon. aanduidingen  dor (Ell), eigen spellingsysteem  dor (Geleen, ... ), Endepols  dor (Maastricht), ideosyncr.  dor (Gronsveld, ... ), NCDN  dòr (Stevensweert), Veldeke  dor (Echt/Gebroek, ... ), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones  dor (Gulpen), Venlo e.o.  dor (Maasbree), WBD / WLD  dòr (Beesel), WBD-WLD  dór (Roermond), WBD/WLD  dor (Caberg, ... ), dòr (As, ... ), dör (Nieuwenhagen), WBD\\WLD  dòr (Amstenrade), WLD  daor (Venlo), dor (Doenrade, ... ), dōr (Maastricht), dòr (Guttecoven, ... ), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  dòr (Haelen), ± WLD  dar (Vlijtingen), dòr (Klimmen), dör (Weert), dos: doͅs (Lommel), IPA, omgesp.  døs (Kwaadmechelen), droog: drweg (Geulle), gedroogd: WLD  gedreug (Geverik/Kelmond), kapot: kapot (Hoensbroek, ... ), kepot (Horst, ... ), die plant is kapot  kapot (Schimmert), eigen spellingsysteem  kepot (Meerlo, ... ), Endepols  ke-pot (Maastricht), kepot (Maastricht, ... ), ideosyncr.  kapot (Kerkrade, ... ), kepot (Gronsveld), ideosyncr. dood  kapot (Eijsden, ... ), Nijmeegs (WBD)  kəpót (Meijel), Veldeke  kapot (Waubach), kepot (Haelen), WBD / WLD  kəpot (Reuver), WBD/WLD  kepot (Caberg), kepòt (As), kəpot (Kapel-in-t-Zand), WLD  kapot (Montfort), kappotte (Vijlen), kepòt (Itteren, ... ), kəpòt (Maastricht), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms o met nasaleringsteken)  kəpòt (Haelen), WLD dood  kapot (Venray), uitgebloeid: oetgebleujd (Roermond, ... ), WBD/WLD  uutgəbliet (Opglabbeek, ... ), uitgedroogd: oetgedruug (Maastricht), oetgədruug (Maastricht), oètgedruugde plante (Blerick), oêtgedruugd (Boekend), ōētgədrùèug (Schinnen), #NAME?  ōētgedrūūg (Klimmen), Endepols  oetgedruug (Maastricht, ... ), ideosyncr.  oetgedruugd (Eijsden, ... ), NCDN  ōētgödruuech (Stevensweert), Nijmeegs (WBD)  utjgedrûucht (Meijel), WBD/WLD  oetchədrŭŭch (Maastricht), ōētgədruuch (Maastricht), ōētgədrūūëgt (Nieuwenhagen), WLD  oetgedruugde (Maastricht), oetgedrûogt (Ubachsberg), verdoofd: Veldeke 1979 nr 1  verdoëfd (Venray), verdord: verdord (Eigenbilzen, ... ), verdort (Heerlerbaan/Kaumer, ... ), verdortj (Haler), verdörd (Oirlo), die bloom is verdord  verdord (Schimmert), eigen spellingsysteem  verdord (Meijel, ... ), ideosyncr.  verdord (Hoensbroek, ... ), Veldeke  verdord (Klimmen), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones  verdord (Gulpen), Veldeke aangepast  verdord (Tienray), Veldens dialekt  verdord (Velden), WBD / WLD  verdort (Reuver), WBD/WLD  vərdort (Maastricht, ... ), vərdòrt (Heerlen), WLD  verdord (Sevenum), verdòrt (Itteren, ... ), verdórt (Swalmen), verdôrt (Schimmert), vèrdord (Montfort), vərdort (Hulsberg), vərdòrt (Gennep), ± WLD  verdòrdj (Ospel), verdroogd: verdrēūgd (Stein), verdruug (Amby), verdruugd (Jeuk), vərdrŭŭgt (Loksbergen), vərdrŭŭjcht (Sittard), vərdry.xt (Eys), vərdr‧yəxt (Ingber), eigen spellingsysteem  verdreugd (Schinnen), Endepols  verdruug (Maastricht), ideosyncr.  verdruug (Gronsveld), WBD/WLD  verdreuēgd (Lutterade), WLD  verdreugt (Born), verdruegd (Gulpen, ... ), verdruugd (Mheer), verdruügd (Wijnandsrade), verdrūūgt (Venray), verdrêûg (Geleen), vərdrèùəgt (Sweikhuizen), vərdrûugtj (Grathem, ... ), ± WLD  verdruugdj (Ospel), verdrost: verdruscht (Vaals), vergaan: WBD/WLD  vərguun (Opglabbeek), vergangen: WBD/WLD  vərgàngə (Opglabbeek), verkroepeld: WLD  verkrupelt (Itteren), verpieterd: verpieterdj (Montfort), Veldeke aangepast  verpieterd (Tienray), verslakt: WLD  verslàk (Itteren), verwelkt: ± WLD  verwaekeld (Klimmen) dor || uitgedroogd, dood || Uitgedroogd, dood, gezegd van planten en plantendelen (dor, verpieterd). [N 82 (1981)] III-4-3