e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
veiligheidslamp benzinelamp: benzinelamp (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]  , ... [Zwartberg, Eisden]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]  [Emma]), bęnzinǝlamp (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Emma, Maurits]), bɛnzinǝlamp (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), benzineveiligsheidlamp: bɛnzīnvęjlexshęjtjlamp (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Eisden]), benzinlamp: bęnzīnlamp (Kerkrade  [(Domaniale / Wilhelmina)]  , ... [Julia]  [Domaniale, Wilhelmina]), bǝnzenlamp (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Maurits]), bǝnzī.nla.mp (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Zwartberg, Waterschei]), bǝnzīnlamp (Heerlen  [(Emma)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Emma]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bɛnzī.nlamp (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bɛnzīnlamp (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Laura, Julia]  [Domaniale]  [Maurits]  [Willem-Sophia]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Julia]  [Maurits]  [Domaniale]  [Maurits]  [Maurits]), benzinslamp: bɛnzīnslamp (Chevremont  [(Julia)]   [Wilhelmina]), davy-lamp: davy-lamp (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Domaniale]  [Laura, Julia]), engelse lamp: eŋǝlšǝ lamp (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), pot: pot (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Winterslag, Waterschei]), potlamp: potlamp (Nieuwstadt  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Maurits]), quinquet: kẽ̜nkẽ̜n (Genk  [(Winterslag /Waterschei)]   [Domaniale]), smoutlamp: smǫwtlāmp (Hamont  [(Eisden)]   [Domaniale]), smoutpot: smā.tpǫt (Zolder  [(Zolder)]   [Maurits]), smātpǫt (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  , ...[Zolder]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), smoutpot (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]  , ... [Zolder, Zwartberg, Eisden] [Eisden]), smǫwtpot (Eisden  [(Eisden)]  , ... [Zwartberg, Waterschei]  [Eisden]), smǫwtpǫt (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Zwartberg]), traangrüle: troǝnjryl (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), veiligheidslamp: veiligheidslamp (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Maurits]), zekerheidslamp: zexǝrhētslamp (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Winterslag, Waterschei]  [Domaniale]), zekerungslamp: zexǝruŋslamp (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]) Benzinemijnlamp, werd vroeger gebruikt voor de verlichting ondergronds. Tegenwoordig dient hij om te controleren of er mijngas op het werkpunt aanwezig is. De benzinelamp berust op de ontdekking van de Engelse natuurkundige Davy. Deze stelde vast, dat een gasvlam niet door een stuk fijn gaas sloeg, wanneer hij dit gaas boven de vlam hield; zelfs niet wanneer er mijngas boven dit gaas aanwezig was. Een benzinelamp kan dus tijdelijk in een mengsel van lucht en mijngas branden, zonder dat dit mengsel ontstoken wordt (Handb. H. pag. 17). Op de mijn Maurits maakten volgens de invuller uit Q 15 de schiethouwer en de meesterhouwer gebruik van de veiligheidslamp, terwijl de dienstdoende opzichter in het bezit was van een koperen veiligheidslamp (zie het lemma Koperen Mijnlamp). [N 95, 242; N 95, 263; monogr.; Vwo 112; Vwo 717] II-5
veiligheidspal van de stijlentrekker cale: kal (Eisden  [(Eisden)]  , ... [Maurits]  [Eisden]  [Winterslag, Waterschei]), nok: nǫk (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Maurits]), pal: pal (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Willem-Sophia]  [Emma]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Emma]  [Maurits]), pin: pen (Zolder  [(Zolder)]   [Winterslag, Waterschei]), snaphaan: šnaphān (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Maurits]), veiligheidspal: v ̇ɛjlexh ̇ɛjtspal (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), veiligheidspal (Chevremont  [(Julia)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Julia]  [Wilhelmina]), veiligheidspin: veiligheidspin (Buchten  [(Maurits)]   [Domaniale]), vergrendelaar: vǝrgrɛndǝlę̄r (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), zekerheidpal: zikǝrhētpal (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Domaniale]), zekerheidspal: zexǝrhētspal (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), zekerheidspin: zexǝrhētspen (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Zolder]), zekering: zekering (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Domaniale]), zekerung: zexǝruŋ (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]) De veiligheidspal verhindert dat het huis kan terugschieten wanneer met de stijlentrekker gewerkt wordt. [N 95, 594] II-5
veiligheidsplatform schutsbühne: šotsnyn (Kelmis) Platform van planken in de schacht. Dit diende tot bescherming van de schachthouwers tegen alle vallende gesteente, wanneer zij bezig waren met het delven van een schacht. [monogr.] II-4
veiligheidsspeld knijpspang: knīpšpaŋ (Valkenburg), knipspang: knepspaŋ (Grevenbicht / Papenhoven), knepšpaŋ (Lutterade, ... ), knipspeld: knepšpɛlt (Kesseleik), slietspang: slētspaŋ (Maastricht), sluitspang: slūtspaŋ (Maastricht), šlūtspaŋ (Nieuwstadt), sluitspeld: šlūtšpɛlt (Kesseleik, ... ), sluitspelde: slu.tspɛl (Altweert, ... ), slutspɛl (Weert), slytspɛl (Ottersum), spang: špaŋ (Doenrade), toespang: towspaŋ (Eisden), tuwspaŋ (Opglabbeek), tušpaŋ (Schimmert), tūwspaŋ (Maasmechelen), tǫwspaŋ (Bilzen, ... ), toespelde: tuspaǝl (Tessenderlo), tuspɛl (Achel, ... ), tuspɛ̄l (Bocholt, ... ), tøwspɛl (Hoepertingen, ... ), tāspɛl (Jeuk), tǫwspɛl (Houthalen, ... ), toespengel: tawspęŋǝl (Tongeren), verzekeringsspang: vǝrziǝkǝreŋsšpaŋ (Heerlen), verzekerungsnaald: vǝrzexǝroŋsnǫlt (Bleijerheide) Speld waarvan de punt in een dopje of haakje sluit, zodat men zich daaraan niet kan prikken en zij niet kan losgaan. [N 62, 50b; MW; monogr.] II-7
veiligheidsspringstof agesid: agǝsit (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Eisden]), munitie: menøšǝ (Lutterade  [(Maurits)]   [Willem-Sophia]), munition: munitsiuǝn (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), nobelit: nōbǝlit (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Winterslag, Waterschei]), patronen: patrǭwǝ (Buchten  [(Maurits)]   [Julia]), s.g.p.: s.g.p. (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Zwartberg, Waterschei]), ɛžēpē (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Beringen, Winterslag]), s.g.p. poeder: s.g.p. poeder (Zie mijnen  [(Beringen / Winterslag)]  [Zolder, Houthalen]), schietpolver: šespǫlvǝr (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), speciale poeder: speciale poeder (Zie mijnen  [(Zwartberg / Waterschei / Eisden)]  [Maurits]), veiligheid: veiligheid (Thorn  [(Maurits)]   [Emma]), vęjlexhęjt (Heerlen  [(Emma)]   [Domaniale]), veiligheidsmunitie: vęjlexhētsmǝnysi (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Maurits]), vęjlexhētsmǝnytsi (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), vęjlexhęjtsmǝnysi (Geleen  [(Maurits)]   [Laura, Julia]), veiligheidspatronen: vęjlexhētspatrūnǝ (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Maurits]), veiligheidspoeder: veiligheidspoeder (Zie mijnen  [(Zolder / Houthalen)]  [Zwartberg, Waterschei, Eisden]), veiligheidsspringstof: veiligheidsspringstof (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Julia]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), v˙ɛjlexh˙ɛjtsšpreŋštǫf (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), wettercarboniet: wɛtǝrkarbonit (Chevremont  [(Julia)]   [Maurits]), wetternobelit: wɛtǝrnōbǝlit (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Wilhelmina]), wetterspringstof: wɛtǝršpreŋštǫf (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), zekerheidsmunition: zexǝrhētsmunitsiuǝn (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Domaniale]), zekerheidsspringstof: zexǝrhētsšpręŋštǫf (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]) Springstof waarvan, in tegenstelling tot bijvoorbeeld dynamiet, de ontploffingstemperatuur zo laag is dat eventueel plotseling ontsnappend mijngas daardoor niet ontstoken kan worden. Wat betreft het woordtype "s.g.p." (L 417, Q 3), afkorting van Sécurité, Grisou, Poussières, deze term wordt gebruikt voor een soort springstof die met name in de buurt van koollagen wordt toegepast (Defoin pag. 138). [N 95, 417; N 95, 419; monogr.] II-5
veiligheidsvloer beschermingsvloer: bǝsxęrmeŋsvlūr (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), beun: byn (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Zwartberg]), bȳn (Kerkrade  [(Domaniale)]  , ... [Zwartberg, Waterschei]  [Domaniale]), b˙ȳn (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bovenste schietbelen: bovenste schietbelen (Zie mijnen  [(Zwartberg)]  [Beringen]), plancher: planšē (Eisden  [(Eisden)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), schietbeun: šesbyn (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Wilhelmina]), šesbȳǝn (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Domaniale]), schietvloer: schietvloer (Zie mijnen  [(Waterschei)]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), trap: trap (Zie mijnen  [(Beringen)]  [Domaniale]), veiligheidsbeun: vęjlexhęjtsbȳn (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Emma]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), vęjlex˲hētsbȳn (Heerlen  [(Emma)]   [Domaniale]), veiligheidsplancher: veiligheidsplancher (Zie mijnen  [(Houthalen / Eisden)]  , ...[Winterslag, Waterschei]  [Houthalen, Eisden]), vęjlexhęjtsplanšē (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), vę̄jlexhęjtsplãšē (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Eisden]), veiligheidsvloer: veiligheidsvloer (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Julia]  [Maurits]  [Zolder]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina] [Laura, Julia]), vęjlexhētsvluǝr (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Zolder]), vęjlexhę̄jtsvlūr (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Maurits]), vęjlexęts˲vlū.r (Zolder  [(Zolder)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), veiligheidsvloertje: vęjlexhęjtsvlȳrkǝ (Geleen  [(Maurits)]  , ... [Waterschei]  [Maurits]), vloertje: vlyǝršǝ (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Zwartberg]  [Domaniale]), zekerheidsbeun: sexǝrhētsb˙ȳn (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), zexǝrhētsb˙ȳn (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Domaniale]), zekerheidsvloer: sexǝrhētsvluǝr (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), zikǝrhētsvlūr (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Domaniale]), zekerheidsvloertje: sexǝrhētsvlyǝršǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), zekerungsbeun: sexǝruŋsb˙ȳn (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Domaniale]) Vloer samengesteld uit op het bovenste raam van een in aanleg zijnde opbraak naast elkaar gelegde balken. Het boorwerk en het aanbrengen van de opbraakramen wordt verricht vanaf de veiligheidsvloer. Bovendien wordt onder de veiligheidsvloer, op de werkvloer, beschutting gezocht tijdens het schieten (Defoin pag. 127). De "schietbeun" (Q 21 , Q 121c) bestond uit schuinstaande ijzeren stijlen, die werden opgevuld met dikke houten planken balken van 14 x 14 cm. [N 95, 371; N 95, 416; monogr.; Vwo 118; Vwo 816; Vwo 817] II-5
veiligheidsvork fourche: fūrš (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), hond: hont (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), veiligheidsgaffel: vę̄jlexhę̄jtsgafǝl (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Eisden]) Veiligheidsgaffel aan de laatste van een rij aaneengekoppelde mijnwagens die verhindert dat zij een helling terug kunnen aflopen. [Vwo 327; Vwo 379; Vwo 815] II-5
veiling veiling: veiling (Tienray) de geboden som op een veiling [bod, gebod, roep] [N 89 (1982)] III-3-1
vel op gekookte melk boer zijn hemd: būr zin hømǝ (Maastricht), boks: boks (Tegelen, ... ), boks van pastoor: boks van pǝstuǝr (Beesel), broek: brok (Hasselt, ... ), brǫk (Donk, ... ), crême: krē̜m (Rotem), het dik: ǝt dek (Sint-Truiden), lies: les (Maasmechelen, ... ), lis (Eksel, ... ), lēs (As, ... ), līs (Eksel, ... ), līz (Peer), līǝs (Schimmert), liesje: leskǝ (Boorsem, ... ), liskǝ (Zichen-Zussen-Bolder), lēskǝ (Amby, ... ), lēǝskǝ (Lanaken), līskǝ (Mal, ... ), liest: lest (Hamont), lijs: lē̜i̯s (Gelinden), lęi̯s (Bommershoven, ... ), lęi̯ǝs (Hoepertingen), lijsje: lęi̯skǝ (As), melkkorst: mɛlkkǫst (Landen), melkschil: mɛlkšɛl (Bilzen), melkvelletje: mɛlkvɛltjǝ (Welkenraedt), onderbroek: ōndǝrbrōk (Mheer), pastoor zijn broek: pastuǝr zǝn bruk (Velm), pel: pɛl (Tessenderlo), rok: rǫk (Neerhespen), room: ruǝm (Neerpelt), rø̜m (Lanaken), rōm (Bilzen, ... ), rǫm (Noorbeek), rǫu̯m (Gronsveld, ... ), rǭm (Loksbergen), roomlies: rōmlis (Vijlen), roomvelletje: rōmvɛlšǝ (Montzen), schaal: šǫl (Amby), schil: sxęl (Waasmont), schuim: sxāu̯m (Zonhoven), slek: slɛk (Mielen-boven-Aalst), slip: slep (Koninksem, ... ), sløp (Herk-de-Stad), slęp (Kermt, ... ), vel: vel (Gulpen), vē̜l (Arcen, ... ), vę.l (Tegelen), vęl (Klimmen, ... ), vęlǝ (Molenbeersel, ... ), vɛ.l (Baarlo), vɛl (Amby, ... ), vɛlǝ (Geleen, ... ), vɛ̄l (Horst, ... ), ˲fɛl (Vroenhoven), velletje: valǝkǝ (Kuringen), vɛlkǝ (Herten, ... ), vɛlkǝn (Meeswijk), vɛlǝkǝ (Kuringen, ... ), vɛ̄lǝkǝn (Zonhoven), ˲fɛlǝkǝ (Kanne, ... ), vlies: vlis (Amby), vlȳs (Blerick), vlēs (Maasbracht), zaan: zoǝn (Kuringen, ... ), zōu̯ǝn (Borlo), zōǝn (Kuringen, ... ), zǫu̯n (Beverst), zǭn (Hasselt) Het vlies dat ontstaat bij afkoeling van gekookte melk. [N 6, 16; L 6, 16; L 14, 23; A 39, 7b] I-11
vel op melk boks: bôks (Tegelen), brok: brok (Beverlo, ... ), brok (van-e mèlk) (Beverlo), broͅk (Beringen, ... ), ook mat. van ZND 14, vr. 23  brok (Heusden, ... ), broͅk (Hasselt, ... ), brək (Donk (bij Herk-de-Stad), ... ), creme: ook mat. van ZND 14, vr. 23  krēͅm (Rotem), dik van de melk: ook mat. van ZND 14, vr. 23  dik van də meͅlk (Sint-Truiden), lies: leəs (Bree), lies (Noorbeek, ... ), lis (Eksel, ... ), līēs (Eys), moeilijk leesbaar  lees (Echt/Gebroek), ook mat. van ZND 14, vr. 23  le:s (Gruitrode), lees (As, ... ), lejs (Bommershoven, ... ), lēs (Opglabbeek, ... ), lēͅis (Gelinden), le‧s (Mechelen-aan-de-Maas), lies (Eksel, ... ), liēs (Mheer), lis (Sint-Huibrechts-Lille, ... ), list (Hamont), līs (Eksel, ... ), līz (Peer), li‧s (Rijkhoven), lɛjs (Gelinden), lɛj‧əs (Hoepertingen), liesje: ook mat. van ZND 14, vr. 23  leeske (Amby, ... ), lei‧ske (As), lēēske (Lanaken), lieske (Zichen-Zussen-Bolder), liske (Boorsem, ... ), liskə (Koninksem), līskə (Mal, ... ), līskən (Eksel), li‧skə (Peer), luus: ly(3)s (Gronsveld), melkschil: ook mat. van ZND 14, vr. 23  melksjel (Bilzen), melkvelletje: ook mat. van ZND 14, vr. 23  melkveltje (Welkenraedt), onderbroek: spottend  oonderbrook (Mheer), pastoor zijn broek: ook mat. van ZND 14, vr. 23  pastoeër zĕn broek (Velm), pel: ook mat. van ZND 14, vr. 23  pel (Tessenderlo), room: rom (Noorbeek), room (Gulpen, ... ), roum (Gronsveld), rou̯m (Lozen), roûm (Gronsveld), ook mat. van ZND 14, vr. 23  droaəm (Wellen), roum (Lanklaar, ... ), rōm (Bilzen, ... ), rōͅm (Loksbergen), ru‧əm (Neerpelt), röm (Lanaken), roomlies: roomlies (Vijlen), roomvelletje: ook mat. van ZND 14, vr. 23  roomvelsche (Montzen), schol: ook mat. van ZND 14, vr. 23  sjol (Amby), slek: ook mat. van ZND 14, vr. 23  slek (Mielen-boven-Aalst), slip: slep (Eksel), ook mat. van ZND 14, vr. 23  sleͅp (Schulen), slip (Koninksem, ... ), slup (Herk-de-Stad), slyp (Stevoort), slɛp (Kermt), smul: ook mat. van ZND 14, vr. 23  smöl (Velm), vel: veal (Arcen, ... ), vel (Amstenrade, ... ), velle (Baexem, ... ), vēl (Horst, ... ), vĕl (Pey), veͅl (Vaals), väl (Meijel), vèl (Beringe, ... ), vèll (Hoensbroek), vèlle (Geleen, ... ), vél (Gronsveld, ... ), vélle (Oirsbeek), véél (Sevenum), vɛl (Eksel, ... ), vɛ̄l (Overpelt, ... ), de boks van pestoear de broek van pastoor  vel (Beesel), ook mat. van ZND 14, vr. 23  fäl (Vroenhoven), vel (Amby, ... ), vēl (Montzen), vēͅl (Bilzen), veͅl (Lanaken, ... ), veͅlə (Molenbeersel), väl (Kanne), vəl (Boorsem), vɛ.l (Opgrimbie), vɛl (Bree, ... ), sleeptoon  vél (Tegelen, ... ), velletje: velke (Mheer, ... ), vèlke (Herten (bij Roermond)), ook mat. van ZND 14, vr. 23  fɛləkə (Kanne, ... ), valleke (Kuringen), velken (Meeswijk), velleke (Kuringen), vēlləkən (Zonhoven), vɛləkə (Niel-bij-As), vlies: vlees (Maasbracht), vluus (Blerick), ook mat. van ZND 14, vr. 23  vlies (Amby), zaan: zōn (Beverlo), zōͅn (Hasselt), zōͅən (Sint-Truiden), zoͅən (Rekem), zwo̝i̯n (Tongeren), ook mat. van ZND 14, vr. 23  sxāon (Zonhoven), zooën (Velm), zooəm (Kuringen), zoŭn (Beverst), zoən (Kuringen, ... ), zōu̯ən (Borlo), zōͅn (Hasselt) vel (vlies over gekookte melk) || vel op gekookte melk || velletje dat op de melk komt bij het koken [ZND B2 (1940sq)] || velletje op melk [ZND 06 (1924)] || velletje van melk [DC 39 (1965)] || vlies (op gekookte melk) || vlies (vel op gekookte melk) III-2-3