19020 |
verbaasd |
bevreemd:
bevraemd (L322a Nunhem),
bevreemp (Q095p Maastricht),
verbaasd:
verbaas (Q102p Amby, ...
L271p Venlo,
L386p Vlodrop),
verbaasdj (L321a Ittervoort),
vərbaas (Q095p Maastricht),
verbouwereerd:
verbouwereerd (Q095p Maastricht),
verwonderd:
verwoenjerd (Q034p Merkelbeek),
verwonder (Q095p Maastricht),
verwonderd (L353p Eksel, ...
L371p Ophoven),
verwongert (Q222p Vaals),
verwonjerd (L332p Maasniel, ...
L382p Montfort,
L329p Roermond,
Q015p Stein,
L374p Thorn),
verwonjert (L329p Roermond),
verwonjertj (L374p Thorn),
verwoonderd (Q095p Maastricht, ...
Q196p Mheer),
verwoongert (L386p Vlodrop),
verwoonjərt (L329a Kapel-in-t-Zand),
verwŏnjert (Q021p Geleen),
verwundert (Q203p Gulpen),
verwònjerd (L322p Haelen),
verwónderd (Q111p Klimmen, ...
Q095p Maastricht),
verwönjert (L298a Kesseleik),
vérwôônjert (L331p Swalmen),
vərwònj⁄ərt (Q035p Brunssum),
vərwónjərt (Q033p Oirsbeek, ...
L299p Reuver),
vərwôonjərtj zeen (L320b Kelpen)
|
verbaasd, bevreemd, verwonderd zijn [toezien, staan zien] [N 85 (1981)] || vreemd toekijken [verwonderen, wonder geven, bewonderen] [N 85 (1981)] || zeer verbaasd [verpaft] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
26882 |
verband |
steenverband:
stīnvǝrbant (L414p Houthalen),
verband:
dǝr vǝrbaŋk (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chevremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
vǝrba.ntj (L318b Tungelroy),
vǝrbant (L265p Meijel),
vǝrbantj (L288a Ospel)
|
De wijze waarop men bij het metselen van muren de stenen op en naast elkaar plaatst. [monogr.] || Het opstapelen van de turven als de stenen van een muur. [I, 112c]
II-4, II-9
|
27646 |
verbandkamer |
(bij) de verbandsdoos:
bi dǝ vǝrbantsduǝs (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Willem-Sophia]),
dǝ vǝrbantsduǝs (Q121b Spekholzerheide
[(Willem-Sophia)]
[Emma]),
hulppost:
hø.lppǫs (Q117a Waubach
[(Laura / Julia)]
[Winterslag, Waterschei]),
infirmerie/infirmerij:
enfǝrmǝri (Q012p Rekem
[(Eisden / Zwartberg)]
, ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]
Q001p Zonhoven
[(Zwartberg)]
[Eisden, Zwartberg]),
enfɛrmǝri (K361p Zolder
[(Zolder)]
[Zwartberg]),
enfɛrmǝręj (L422p Lanklaar
[(Eisden)]
[Zwartberg, Waterschei]),
fermǝrej (L417p As
[(Zwartberg / Waterschei)]
[Eisden]),
infirmerie/infirmerij (Q007p Eisden
[(Eisden)]
, ... [Eisden]
Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
[Eisden]),
ɛ̃fǝrmǝrī (L286p Hamont
[(Eisden)]
[Zolder]),
verbandboede:
vǝrba.ntb˙ūt (Q121p Kerkrade
[(Wilhelmina)]
[Laura, Julia]),
vǝrba.nt˱b˙ūt (Q202p Eys
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Domaniale]),
vǝrbantbuwt (Q113p Heerlen
[(Emma)]
[Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]),
vǝrbantbuǝt (Q117a Waubach
[(Laura / Julia)]
[Emma]),
vǝrbantbūt (Q117p Nieuwenhagen
[(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
verbandkamer:
verbandkamer (Q113p Heerlen
[(Oranje-Nassau I-IV)]
, ... [Domaniale]
Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
vǝrbanjtjkāmǝr (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
, ... [Maurits]
Q021p Geleen
[(Maurits)]
, [Emma, Hendrik, Wilhelmina]
Q015p Stein
[(Maurits)]
[Maurits]),
vǝrbantjkāmǝr (L426p Buchten
[(Maurits)]
, ... [Maurits]
Q016p Lutterade
[(Maurits)]
, [Domaniale]
L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
, [Maurits]
L374p Thorn
[(Maurits)]
[Maurits]),
vǝrbantkamǝr (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Emma]),
vǝrbantkāmǝr (Q113p Heerlen
[(Emma)]
, ... [Maurits]
Q033p Oirsbeek
[(Emma)]
[Emma]),
verbandpost:
verbandpost (Q113p Heerlen
[(Oranje-Nassau I-IV)]
[Domaniale, Wilhelmina]),
vǝrbaŋkpǫs (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
, ... [Laura, Julia]
Q121p Kerkrade
[(Domaniale / Wilhelmina)]
[Domaniale]),
verbandsboede:
vǝrbantsbut (Q112a Heerlerheide
[(Oranje-Nassau I-IV)]
[Maurits]),
vǝrbantsbuǝt (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Laura, Julia]),
vǝrbantsbūt (Q121a Chevremont
[(Julia)]
, ... [Willem-Sophia]
Q119p Eygelshoven
[(Laura / Julia)]
, [Domaniale]
Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
, [Julia]
Q121b Spekholzerheide
[(Willem-Sophia)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
vǝrbaŋksbūt (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
verbandslokaal:
vǝrbantslokāl (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Wilhelmina]),
verbandspost:
vǝrbanjtjspos (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
, ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]
L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Ruimte bovengronds waar onder leiding van een bedrijfs- of mijnarts verwondingen behandeld kunnen worden. [N 95, 26; N 95, 951; N 95, 952; monogr.]
II-5
|
27647 |
verbandmeester |
infirmier:
emfǝrmijē (Q001p Zonhoven
[(Zwartberg)]
[Domaniale]),
enfǝrmję̄r (L417p As
[(Zwartberg / Waterschei)]
[Zwartberg]),
infirmier (Q007p Eisden
[(Eisden)]
, ... [Zwartberg, Waterschei]
Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
, [Eisden]
L422p Lanklaar
[(Eisden)]
[Winterslag, Waterschei]),
verbandkerel:
vǝrbantkęal (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
verbandmeester:
verbandmeester (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
, ... [Emma, Maurits]
Q113p Heerlen
[(Emma / Oranje-Nassau I-IV)]
, [Laura, Julia]
Q121p Kerkrade
[(Wilhelmina / Domaniale)]
, [Willem-Sophia]
Q033p Oirsbeek
[(Emma)]
, [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]
Q121b Spekholzerheide
[(Willem-Sophia)]
, [Domaniale]
Q117a Waubach
[(Laura / Julia)]
[Wilhelmina, Domaniale]),
vǝrbanjtjmęjstǝr (Q021p Geleen
[(Maurits)]
, ... [Maurits]
L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
[Maurits]),
vǝrbantmēstǝr (Q112a Heerlerheide
[(Oranje-Nassau I-IV)]
, ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]
Q117p Nieuwenhagen
[(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]
[Maurits]),
vǝrbantmęjstǝr (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
, ... [Domaniale]
Q015p Stein
[(Maurits)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
vǝrbantmęstǝr (L265p Meijel
[(Emma / Maurits)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
vǝrbaŋkmēstǝr (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
verbandskerel:
vǝrba.ntskę.al (Q202p Eys
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Eisden]),
vǝrbantskę̄ǝl (Q112a Heerlerheide
[(Oranje-Nassau I-IV)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
verbandsmeester:
vǝrbantsmēstǝr (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
, ... [Domaniale]
Q121a Chevremont
[(Julia)]
, [Domaniale]
Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Julia]),
vǝrbaŋksmēstǝr (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina])
|
De verbandmeester verbond de wonden die de mijnwerkers hadden opgelopen. Hij deed dit werk onder leiding van de mijnarts. [N 95, 161; N 95, 951]
II-5
|
17914 |
verbergen |
/:
verbergen"wordt volgens de informant niet gebruikt.
/ (P183p Mielen-boven-Aalst),
verbergen:
verbarge (Q167p Koninksem),
verbargen (Q167p Koninksem, ...
Q168a Rijkhoven),
verbe.rge (Q172p Vroenhoven),
verberĕge (Q083p Bilzen),
verberg (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
verberge (Q284p Eupen, ...
Q003p Genk,
P048p Halen,
P188p Hoepertingen,
L377p Maasbracht,
L372p Maaseik,
Q089p Martenslinde,
P176a Melveren,
Q177p Millen,
L416p Opglabbeek,
Q012p Rekem,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
P054p Spalbeek,
P058p Stevoort,
K353p Tessenderlo,
K353p Tessenderlo),
verbergen (L417p As, ...
L417p As,
Q072p Beverst,
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen,
L360p Bree,
Q071p Diepenbeek,
Q004p Gelieren/Bret,
P175p Gingelom,
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt,
L413p Helchteren,
L413p Helchteren,
L414p Houthalen,
L316p Kaulille,
L315p Kleine-Brogel,
K359p Koersel,
P118b Kortenbos,
K278p Lommel,
P045p Meldert,
P045p Meldert,
L368p Neeroeteren,
L312p Neerpelt,
L312p Neerpelt,
L415p Opoeteren,
L314p Overpelt,
K357p Paal,
K357p Paal,
L355p Peer,
L420p Rotem,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q247p Sint-Martens-Voeren,
K353p Tessenderlo,
P121p Ulbeek,
Q155p Werm,
Q164a Widooie),
verbergə (K318p Beverlo, ...
Q072p Beverst,
L362p Opitter),
verberje (Q259p Lontzen),
verberrege (P184p Groot-Gelmen, ...
L289p Weert),
verberəge (P188p Hoepertingen),
verberəgə (Q168p s-Herenelderen),
verbērgen (L286p Hamont, ...
Q088p Lanaken),
verbērrege (Q095p Maastricht),
verbärje (Q255p Kelmis),
verbèirgen (L355p Peer),
verbèrge (Q253p Montzen, ...
Q162p Tongeren,
Q172p Vroenhoven),
verbèrgə (Q072p Beverst),
verbêrəgə (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
verbürgen (L316p Kaulille),
vĕrberge (Q241p Rutten),
vərbaergə (Q089p Martenslinde),
vərbāērəgə (Q012p Rekem),
vərbe.rəgə (Q095p Maastricht),
vərbergə (L372p Maaseik, ...
L364p Meeuwen),
vəRbeRgə (L416p Opglabbeek),
vərbergə (Q101p Valkenburg),
vərbeͅ.r.əgə (Q253p Montzen),
vərbeͅr(ə)gə (P050p Herk-de-Stad),
vərbeͅrgə (Q074p Kortessem, ...
P051p Lummen,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
Q253p Montzen),
vərbeͅrgə(n) (L416p Opglabbeek),
vərbeͅrgən (L286p Hamont, ...
Q001p Zonhoven),
vərbeͅrəgə (Q163p Berg, ...
Q002p Hasselt,
Q001p Zonhoven),
vərbeͅrəjə (Q263p Raeren),
vərbur.əgə (Q284p Eupen),
vərbärgə (Q095p Maastricht),
vərbärgən (Q071p Diepenbeek, ...
L319p Molenbeersel),
vərbärjə (Q262p Eynatten),
vərbɛrgə (Q156p Borgloon),
vərbɛrəgə (Q156p Borgloon),
3e p. ev.
verberg (Q090p Mopertingen),
verbĕrg (Q003p Genk),
vərbərg (Q078p Wellen),
Alleen gebruikt voor het verbergen van een geheim.
(verbergen) (Q071p Diepenbeek),
Meest echter wordt versteken gebruikt.
verbergen (L314p Overpelt),
Volt.Deelw. [*inf.]
(verbeurge) (K315p Oostham),
Weinig gebruikt, wel: wegsteken.
(verbergen) (K278p Lommel),
Zelfde uitspraak.
verbergen (L364p Meeuwen),
versteken:
(verstĕken) (Q088p Lanaken),
versteike (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
versteke (Q007p Eisden, ...
Q090p Mopertingen),
versteken (P218p Borlo, ...
Q071p Diepenbeek,
L355p Peer,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
Q008p Vucht),
verstēke (Q173p Genoelselderen),
verstēken (Q086p Eigenbilzen),
verstēkə (P052p Schulen),
verstēͅke (Q088p Lanaken),
verstēͅken (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
verstīēken (L420p Rotem),
verstèken (L352p Hechtel),
verstèkə (Q072p Beverst),
verstèâke (Q253p Montzen),
versté(e)ke (P054p Spalbeek),
verstêke (Q284p Eupen, ...
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
veͅrstēͅkə (Q188p Kanne),
vərste.kə (K358p Beringen),
vərstēͅkə (Q083p Bilzen, ...
Q003p Genk,
L371p Ophoven),
vərstäkən (L355p Peer),
3e p. ev.
verstoĕk (Q083p Bilzen),
Meest echter wordt versteken gebruikt.
verstèken (L314p Overpelt),
Verbergen"wordt volgens Coenen niet gebruikt.
versteken (K359p Koersel),
Verbergen"wordt volgens de informant niet gebruikt.
versteken (Q077p Hoeselt, ...
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
verstĕike (Q074p Kortessem),
verstèken (L314p Overpelt),
vərstēkə (P050p Herk-de-Stad, ...
Q010p Opgrimbie),
vərstīkə (Q074p Kortessem),
Volt. deelw.: vërstoëkë
vəštīəkə (Q278p Welkenraedt),
verstommelen:
verstumele (Q253p Montzen),
verstoppen:
verstoppen (P187a Kuttekoven, ...
Q171p Vlijtingen),
Verbergen"wordt volgens de informant niet gebruikt.
stoppen (P176p Sint-Truiden),
verstoppe (K316p Heppen),
vərstoͅpə (P176p Sint-Truiden),
Volt. deelw.
verstopt (Q090p Mopertingen),
vortsteken:
foet sti-jeken (P197p Heers),
foetstiəkə (P186p Gelinden),
fut stèjke (Q156p Borgloon),
voe-oet stie-je-ken (P121p Ulbeek),
voetstēēke (Q175p Riemst),
voort steke (Q077p Hoeselt),
vortsteken (Q071p Diepenbeek),
votstèke (Q172p Vroenhoven),
vŏrtsteken (Q077p Hoeselt),
vŏt stiékke (P057p Kuringen),
vurt stekə (Q077a Alt-Hoeselt),
vutsteəkə (P177p Zepperen),
vutstijke (P058p Stevoort),
wegdoen:
wegdoewen (L317p Bocholt),
wegkruipen:
wegkruipen (K314p Kwaadmechelen),
wegsteken:
wechstiəkə (P186p Gelinden),
wechstīəkə (Q002p Hasselt),
wegsteken (K278p Lommel, ...
K278p Lommel,
K357p Paal,
P058p Stevoort),
wegstekə (P176p Sint-Truiden),
wegstiëke (P118a Wijer),
wegstèken (Q012p Rekem),
wegstéken (K315p Oostham),
weigsteken (Q158p Riksingen),
wexsteke (P193p Mettekoven),
wexstekə (P176p Sint-Truiden),
weͅgstēͅkə (Q188p Kanne),
wijch stéke (P053p Berbroek),
Alleen v.t. van versteken bekend: hij verstook.
wegsteken (L315p Kleine-Brogel),
Verbergen"is de informant onbekend.
wegsteeke (P050p Herk-de-Stad),
wegsteeken (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
Verbergen"wordt volgens de informant niet gebruikt.
wegsteken (P176a Melveren, ...
P176p Sint-Truiden,
P172p Wilderen),
Volt.Deelw.
weggestoeəke (P121p Ulbeek),
Weinig gebruikt, wel: wegsteken.
wegsteken (K278p Lommel),
wegstoppen:
wegstoppe (P121p Ulbeek)
|
verbergen [ZND 25 (1937)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m]
III-1-2
|
29894 |
verbeterde pan |
driekoppan:
dręjkǫppan (Q121c Bleijerheide),
drieloopspan:
dręjlø̜jpspan (L270p Tegelen),
gevelpan:
gevelpan (L271p Venlo),
hoekpan:
ukpan (P176p Sint-Truiden),
kantpan:
kaŋkpan (Q113p Heerlen),
kāntpán (L364p Meeuwen),
machinale pan:
mašināl pan (L320a Ell),
mašināl pān (L265p Meijel),
machinepan:
mǝšinpan (L291p Helden, ...
L267p Maasbree,
L290p Panningen),
muldenpan:
møldǝpan (Q121c Bleijerheide, ...
Q018p Geulle,
Q100p Houthem,
Q098p Schimmert,
Q101p Valkenburg),
mulderpan:
mø̜ldǝrpan (Q111p Klimmen),
pan mee rabat:
pán mē rábat (K353p Tessenderlo),
pan met hang en sluitwerk:
pan męt (h)aŋ ɛn slǫwtwɛrk (Q083p Bilzen),
pan met krammen:
pan męt krɛm (Q099q Rothem),
pan met sponning:
pan met šponeŋ (L382p Montfort),
patentpan:
patɛntpan (Q202p Eys),
slietpan:
slētpan (Q013p Uikhoven),
sluitpan:
slytpan (L211p Leunen),
slø̜jtpan (K278p Lommel),
slētpan (K318p Berverlo),
slūtpan (L320c Haler, ...
L289b Leuken,
L321p Neeritter,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
tuile du nord:
tuile du nord (Q098p Schimmert),
tuile-tje:
tȳlkǝ (L318d Altweert
[(kleine dakpan)]
, ...
L318e Altweerterheide
[(id)]
,
L287p Boeket
[(kleine dakpan)]
,
L288c Eind
[(id)]
,
L289a Hushoven
[(id)]
,
L318a Keent
[(id)]
,
L288b Laar
[(id)]
,
L289b Leuken
[(id)]
,
L288p Nederweert
[(id)]
,
L288a Ospel
[(id)]
,
L318b Tungelroy
[(klein soort dakpan)]
,
L289p Weert
[(id)]
),
tweekoppan:
tswęjkǫppan (Q121c Bleijerheide),
tweeloopspan:
twiǝlø̜jpspan (L270p Tegelen),
verbeterde pan:
verbeterde pan (Q095p Maastricht),
vǝrbē̜tǝrdǝ pan (Q113p Heerlen, ...
L432p Susteren)
|
Algemene benaming voor een dakpan die voorzien is van zijsluitingen. Volgens de invuller uit Q 95 was de verbeterde dakpan geribbeld (g\røb\lt) van vorm. In L 360 was de pan voorzien van een sluiting (sløjte!), in Q 3 van een dobbelsluiting (dǫb\lslǫwte!). [N 32, 44b; monogr.]
II-8
|
21433 |
verbeuzelen |
<omschr.> altijd op de straat staan:
ze steet altied op de stroat (Q171p Vlijtingen),
baren binden:
baarrəbénjə (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
baarə bénjə (Q027p Doenrade),
baarə bəniə (Q032b Sweikhuizen),
baore beende (Q193p Gronsveld),
bare binge (Q203p Gulpen),
bààrəbénjə (L432p Susteren),
Lett.: repareren van baren. Eindeloos lang kletsen om de tijd te doden. Indien een baar [= barile, diepe aarden schotel inhoudende 3 tot 5 liter. Zij werd veel gebruikt voor het afromen van melk] gebarsten of in stukken gebroken was, gingen de vrouwen ermee naar de baarebènjer om ze te laten repareren. [...] Tijdens het wachten op de reparatie, kortten de vrouwen hun tijd met kletsen en nieuwtjes vertellen.
baarebènje (Q020p Sittard),
baren?:
baare (L321a Ittervoort),
bazelen:
Van Dale: bazelen, 1. revelen, onsamenhangende taal spreken; -2. (gewichtig uitpakken maar toch) onzin praten.
baazələ (Q032p Schinnen),
bazele (L374p Thorn),
bazelen (Q096p Bunde),
beuëzele (Q196p Mheer),
boazele (Q077p Hoeselt),
bààzelə (L429p Guttecoven),
beuzelaar (zn.):
beuzelaer (Q039p Hoensbroek),
beuzelair (L382p Montfort),
blatsen:
blatsje (Q015p Stein),
brazelen:
brazele (Q112z Ten-Esschen/Weustenrade),
brazelen (L428p Born),
collationeren (<fr.):
Weijnen 2003 (pag. 180): klasjenere, kletsen (nbrab.) << fra. collationner, afl. van M.E. Latijn ontleend collatio avondmaaltijd. Men hield namelijk in de kloosters tijdens die maaltijd een uiteenzetting.
klassjəneerə (L300p Beesel),
klenderen:
klénjərə (L328p Heel),
kletskousen:
kletskouse (L271p Venlo),
lamenteren (<fr.):
Van Dale: lamenteren (<Fr.), weeklagen, jammeren, kermen.
lamentere (Q121p Kerkrade, ...
Q095p Maastricht,
L271p Venlo),
lamməteerə (Q095p Maastricht),
lameren:
Van Dale: lameren, (gew.) kletsen, de tijd verbabbelen.
lameren (L360p Bree, ...
P219p Jeuk,
K317p Leopoldsburg,
Q015p Stein),
lâmere (Q098p Schimmert),
muilen:
Van Dale: muilen, (gew.) morren, pruilen.
moele (L433p Nieuwstadt),
moele zich get op enne hoŏp (Q203p Gulpen),
ummer aan ⁄t môêle (Q098p Schimmert),
ouwehoeren:
Van Dale: ouwehoeren, (inform. spreekt.), 1. vervelend kletsen, zemelen, zaniken; -2. langdurig, wat vertrouwelijk, intiem met elkaar praten.
awhooren (Q095p Maastricht),
verbazelen:
verbaazele (L266p Sevenum),
verbazele (L266p Sevenum),
verbeuzele (L330p Herten (bij Roermond)),
verbeuzĕlĕ (L381p Echt/Gebroek),
verbeuzələ (L382p Montfort),
verbrassen:
titj vərbrassə (L265p Meijel),
verbreuzelen:
verbreuzele (Q102p Amby, ...
Q096b Itteren,
Q222p Vaals),
verbreuzelle (L386p Vlodrop),
verbrözele (Q021p Geleen),
vərbreuzələ (Q113p Heerlen),
verdoen:
d⁄n tied verdōēen (L210p Venray),
fərdōōn (L299p Reuver),
verdôên (L353p Eksel),
zienen tied verdoeë (Q034p Merkelbeek),
z⁄nen tied verdoen met kletse (Q095a Caberg),
verkallen:
verkàlle (L417p As),
vurkalln (Q035p Brunssum),
verklenderen:
verklendere (Q095p Maastricht),
verklèndere (Q112p Voerendaal),
verklendere < verklennere < verklenere < verkleinere ? [Endepols 1955]
verklendere (Q095p Maastricht),
verkletsen:
verkletse (L216p Oirlo, ...
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
verkletsen (L298a Kesseleik),
verkletsje (Q112p Voerendaal),
vərklētsə (Q095p Maastricht),
verklommelen:
tied verkloemele (Q118p Schaesberg),
verklommele (Q112p Voerendaal),
verknoeien:
verknooje (L387p Posterholt),
verlullen:
verlulle (L267p Maasbree),
verlummelen:
verlummele (L329p Roermond),
vermuilen:
dər ti.t˃ vərm‧ulə (Q202p Eys),
d⁄r tied vermoele (Q203p Gulpen),
vermoelle (Q117a Waubach),
vermōēle (Q112b Ubachsberg),
vermówle (L417p As),
verpraten:
tied verpraote (L210p Venray),
verpraote (L245b Tienray),
verpraten (L364p Meeuwen),
ziene tied verproate (L217p Meerlo),
verprazelen:
Van Dale: prazelen, (gew.) 1. bazelen, babbelen.
tiet vərprazələn (Q014p Urmond),
verprazele (L331p Swalmen),
verprutsen:
verpreutsə (L382p Montfort),
verprötsə (Q108p Wijnandsrade),
verwauwelen:
verwauwelen (L292p Heythuysen),
verwawele (Q021p Geleen),
verwazelen:
verwazelen (L298a Kesseleik),
verzaniken:
verzanike (L318b Tungelroy),
verzanikke (L289p Weert),
verzauwelen:
verzouwele (L318b Tungelroy),
verzeveren:
verzèjvere (L417p As),
waswijven:
wasweive (L322a Nunhem),
wauwelen:
Van Dale: wauwelen, 1. 1. (inform.) kletsen, vervelend praten; -2. (gew.) kauwen, knabbelen; -3. (gew.) treuzelen, leuteren.
wauwele (L332p Maasniel, ...
L329p Roermond),
wauwelə (Q033p Oirsbeek),
wauwələ (L329a Kapel-in-t-Zand, ...
Q032p Schinnen),
wazelen:
WNT: wazelen, In Limb. dial. Vgl. bazelen en wauwelen. Onzin vertellen, kletsen zonder inhoud, bazelen, wauwelen, leuteren.
wààzələ (L320b Kelpen),
zaniken:
Van Dale: zaniken, gedurig herhalend, aanhoudend en op een vervelende wijze over iets spreken, iets vragen.
zaneke (Q095p Maastricht),
zanniken (L265p Meijel),
zauwelaar (zn.):
zawweleer (Q095p Maastricht),
zauwelen:
ps. boven de à staat nog een lengteteken; deze combinatieletter kan ik niet maken/omspellen!
zàwwələ (Q095p Maastricht),
WNT: zauwelen, zavelen, zawwelen. 4. (Limb., de Meierij) Beuzelachtige, onbeduidende praat houden; bazelen, kletsen, wauwelen, zaniken, zeuren.
zauwele (L320a Ell),
zebelen:
zeibələ (L164p Gennep),
zeveren:
Van Dale: zeveren, (gew.), 2. flauwe praat verkopen; -zaniken.
zeivere (L269p Blerick, ...
L432p Susteren,
L374p Thorn),
zieveren (Q001p Zonhoven),
zwetsen:
Van Dale: zwetsen, luidruchtig en onbedachtzaam spreken, m.n. grootspreken, snoeven.
zwetse (L271p Venlo),
zwétsə (L271p Venlo)
|
eindeloos lang kletsen om de tijd te doden || verspillen || zijn tijd met praten verbeuzelen [lameren] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
32372 |
verbijlen |
bekappen:
bǝkapǝ (L266p Sevenum),
kappen:
kapǝ (P047p Loksbergen),
klieven:
klīvǝ (P047p Loksbergen),
verkappen:
vǝrkapǝ (K353p Tessenderlo)
|
Een stuk met behulp van de klompenmakersbijl of dissel de ruwe vorm van een klomp geven. Zie ook afb. 235. [N 97, 54]
II-12
|
18159 |
verbinden van een wonde |
afbinden:
aafbinne (L352p Hechtel),
afbinnen (L282p Achel),
een doekje omdoen:
dukske omdoen (L353p Eksel),
een lapje rond doen:
e lepke rònd `n wòn dòòn (Q011p Boorsem),
een vees errond draaien:
een vijs terrond drè (Q080p Vliermaal),
een verband leggen:
verbandj lekkə (Q033p Oirsbeek),
een verband omdoen:
verband umdoên (L353p Eksel),
een vod rond doen:
vod rond doen (L352p Hechtel),
vod rônd doen (L353p Eksel),
vòd rònd dōēn (P047p Loksbergen),
een vod rond draaien:
vod rond draen (L352p Hechtel),
een windel rond draaien:
ne windel rônddraên (L353p Eksel),
inbinden:
eet imbinne (Q005p Zutendaal),
invezen:
invéssen (Q240p Lauw),
énvéstë (Q162p Tongeren),
inwindelen:
inwenuijelen (L368p Neeroeteren),
ènwèndele (Q083p Bilzen),
omwinden:
omwinden (K278p Lommel),
omzwachtelen:
umsjwagtələ (Q117p Nieuwenhagen),
verbinden:
de wond verbinde (L269b Boekend),
en wong verbingə (Q116p Simpelveld),
verbaenje (Q021p Geleen),
verbeende (Q102p Amby, ...
Q188p Kanne),
verbeene (Q196p Mheer),
verbeenge (Q112c Kunrade),
verbeine (Q074p Kortessem, ...
Q078p Wellen),
verbeinje (P188p Hoepertingen, ...
Q015p Stein),
verbenge (P227p Vorsen),
verbenje (Q019p Beek, ...
P219p Jeuk,
P219p Jeuk,
Q016p Lutterade,
L372p Maaseik,
Q032p Schinnen),
verbenjen (L371a Geistingen),
verbenne (L369p Kinrooi, ...
P057p Kuringen),
verbĕngen (P176p Sint-Truiden),
verbi.nge (L289p Weert),
verbiende (L216p Oirlo, ...
L210p Venray,
L210p Venray),
verbinde (L269p Blerick, ...
L269p Blerick,
Q095a Caberg,
Q095p Maastricht,
Q197p Noorbeek,
Q197a Terlinden,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
verbinden (L282p Achel, ...
L282p Achel,
P120p Alken,
L366p Gruitrode,
L320c Haler,
L414p Houthalen,
K317a Kerkhoven,
K278p Lommel,
Q012p Rekem,
Q015p Stein,
K353p Tessenderlo,
K361p Zolder,
Q001p Zonhoven),
verbindje (L318b Tungelroy),
verbinge (Q018p Geulle, ...
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
Q121p Kerkrade,
Q111p Klimmen,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L387p Posterholt,
Q098p Schimmert,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
Q101p Valkenburg,
Q208p Vijlen,
L386p Vlodrop,
Q117a Waubach),
verbingen (Q120p Heerlerbaan/Kaumer, ...
L265p Meijel),
verbingə (Q207p Epen, ...
Q109p Hulsberg,
Q108p Wijnandsrade),
verbinje (L320a Ell, ...
Q021p Geleen,
L330p Herten (bij Roermond),
L321a Ittervoort,
L298a Kesseleik,
L369p Kinrooi,
L332p Maasniel,
L382p Montfort,
L294p Neer,
L433p Nieuwstadt,
L322a Nunhem,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy),
verbinjen (L371p Ophoven, ...
L371p Ophoven),
verbinjə (L382p Montfort, ...
Q033p Oirsbeek),
verbinne (L317p Bocholt, ...
L360p Bree,
L360p Bree,
Q086p Eigenbilzen,
Q171p Vlijtingen,
Q005p Zutendaal),
verbinnen (L353p Eksel),
verbīēnde (L217p Meerlo),
verbunge (Q222p Vaals),
verbènen (L416p Opglabbeek),
verbènge (Q012p Rekem),
verbènje (L381p Echt/Gebroek, ...
L372p Maaseik,
L372p Maaseik),
verbènjen (L428p Born),
verbènjə (Q027p Doenrade),
verbènne (Q083p Bilzen),
verbén (Q077p Hoeselt, ...
Q077p Hoeselt),
verbénne (L417p As),
verbîênde (L245b Tienray),
vurbinju (Q035p Brunssum),
vèrbinje (L331p Swalmen),
vërbènne (Q077p Hoeselt),
vörbinjö (L378p Stevensweert),
vərbe.ŋə (Q202p Eys, ...
Q203b Ingber),
vərbində (K317p Leopoldsburg, ...
Q095p Maastricht,
L271p Venlo),
vərbingə (Q113p Heerlen, ...
L265p Meijel,
Q098p Schimmert),
vərbinjə (Q035p Brunssum, ...
L328p Heel,
L329a Kapel-in-t-Zand,
L329a Kapel-in-t-Zand,
L320b Kelpen,
L299p Reuver),
vərbinnə (L416p Opglabbeek),
vərbinə (L364p Meeuwen),
vərbīngə (Q117p Nieuwenhagen),
vərbèènjə (Q038p Amstenrade),
vərbénjə (L425p Grevenbicht/Papenhoven, ...
L432p Susteren),
vərbénjən (Q014p Urmond),
wond verbinnen (L355p Peer),
ən wont vərbeŋə (Q253p Montzen),
(een gebroken ledemaat omzagtele)
verbinde (L265p Meijel),
verzorgen:
verzorgen (L422p Lanklaar),
windelen:
weendele (Q193p Gronsveld),
wendelen (L353p Eksel),
windele (Q095p Maastricht),
wingele (Q019p Beek),
winnele(n) (Q086p Eigenbilzen),
wèndele (Q083p Bilzen),
zwachtelen:
n wun zwachtele (Q011p Boorsem),
sjwachtele (Q034p Merkelbeek),
sjwachtelen (Q032p Schinnen),
sjwachtələ (L329a Kapel-in-t-Zand),
zjwachtele (L322p Haelen),
zwachtele (Q095a Caberg, ...
Q187p Sint-Pieter,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
zwagtele (Q095p Maastricht),
zwagtələ (L382p Montfort),
zwáchtələ (L271p Venlo),
zwâchtele (Q098p Schimmert)
|
verbinden || verbinden: Een wond verbinden (banden, verbinden, zwachtelen). [N 107 (2001)], [N 84 (1981)]
III-1-2
|
34575 |
verbindingspennen |
angen:
aŋǝn (K278p Lommel),
deuvels:
deuvels (L426p Buchten),
dȳvǝls (L381p Echt, ...
L289p Weert,
Q001p Zonhoven),
duimen:
dȳm (L270p Tegelen
[(enkelv duu̯m)]
),
dübelen:
dȳbǝlǝ (Q095p Maastricht),
døbǝlǝ (Q119p Eygelshoven),
gudden:
gȳdǝ (L270p Tegelen),
gudpin (enkelv.):
gø̜tpen (Q019b Groot Genhout, ...
Q111p Klimmen,
L434p Limbricht,
Q204a Mechelen,
Q033p Oirsbeek,
L289p Weert),
houterpennen:
hāltǝrpɛnǝn (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
pen:
pęn (Q209p Teuven
[(enkelv pęn)]
),
spieën:
spai̯ǝ (K357p Paal),
velgdeuvels:
vɛlǝx˱dȳvǝls (L382p Montfort),
velgpin (enkelv.):
vęlxpen (L331p Swalmen),
vɛlǝxpen (L294p Neer),
verbindingen:
vǝrbindeŋǝ (L164p Gennep, ...
L165p Heijen),
wiggen:
wegǝ (Q027p Doenrade)
|
De houten of ijzeren pennen die de vergaringen met elkaar verbinden. [N 17, 66; N G, 45d]
I-13
|