e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
verdoven afhouwen: afhǫwǝ (Rummen), ǭfhāwǝ (Kortessem), ǭfhō (Vliermaal), ǭfhǫwǝ (Borgloon, ... ), ǭfhǭwǝ (Riemst), afslaan: afslaan (Alken), afslǭn (Waasmont), afslǭǝ (Grazen), bedwelmen: bǝdwɛlmǝ (Bleijerheide, ... ), bǝdwɛlmǝn (Hoensbroek, ... ), bǝdwɛlǝmǝ (Weert), beteuben: bǝtø̄bǝ (Terwinselen), bǝtø̄bǝn (Kerkrade), dolhouwen: dǭlhōwǝ (Diepenbeek), dɛlhǫwǝ (Mal), doodhouwen: dutǫwn (Sint-Truiden), dōthǫwǝ (Rotem, ... ), dǫwt ǫwn (Sint-Truiden), doodschieten: dōtšītǝ (Tongeren), doodslaan: doodslaan (Diepenbeek), dut slōn (Sint-Truiden), duǝtslō (Nieuwerkerken), dōtsløn (Mal), dū.ǝtslǭ.n (Venlo), hersens inslaan: hɛrsǝs enšlǭn (Tegelen), hersenschudding veroorzaken: hɛrsǝšødeŋ vǝrōǝrzākǝn (Nuth), houwen: hawǝ (Neerharen), hōwǝ (Eys, ... ), hǫwxǝ (Wellen), hǫwǝ (Gulpen, ... ), hǫwǝn (Leunen, ... ), in de nek slaan: en dǝr nak šlǭ (Bleijerheide), in onmacht slaan: ęn onmaxt slǫǝ (Grazen), in zwijm houwen: en zwim hǫwǝ (Tungelroy), kapothouwen: kǝpothǫwǝ (Heugem), kǝpǫthǫwǝ (Maaseik), kapotslaan: kǝpǫtslǫan (Lommel), kǝpǫtslǭn (Blerick), kǝpǫtšlǭn (Swalmen), kloppen: klǫpǝ (Lummen), koezen: kuzǝ (s-Gravenvoeren), kop inslaan: kop inslaan (Beringen), neerhouwen: nērhǫwǝ (Oirsbeek), nērhǫwǝn (Hoensbroek), neerslaan: nē̜jrslōn (Opglabbeek), pin indrijven: pin indrijven (Helchteren), schieten: (het varken wordt) gǝsxōtǝ (Horst), sxētǝ (Blerick), sxītǝn (Leunen), šētǝ (Heythuysen), šētǝn (Kerkrade, ... ), schieten op de hersens: sxi(t)n op dǝ hɛsǝs (Lommel), slaan: slaan (Alken), slowǝn (Neerpelt), slōwǝn (Helchteren), slǫǝn (Neerpelt), slǭn (Tungelroy), šlǭn (Helden, ... ), slachtvee houwen: šlaxviǝ hǫwǝ (Gulpen), slachtvee verdoven: šlaxvi vǝrdǫwvǝ (Berg / Terblijt), spouwselen: spǫwsǝlǝn (Kaulille), van zijn sus slaan: van zǝnǝ sys slǫǝ (Grazen), verdoven: verdoven (Grazen), vǝrduvǝ (Sint-Truiden), vǝrduvǝn (Linkhout), vǝrduǝvǝ (Nieuwerkerken), vǝrdōvǝ (Bleijerheide, ... ), vǝrdōǝvǝ (Mechelen), vǝrdūvǝ (Beringen, ... ), vǝrdūwǝvǝn (Neerpelt), vǝrdǫwvǝ (Boekend, ... ), vǝrdǭvǝ (Hoensbroek), vǝrdǭvǝn (Kotem), vǝrdǭwvǝ (Rekem), verduisterd slaan: verduisterd slaan (Alken), verduisteren: (het varken wordt) vǝrdø̜wstǝrt (Herk-de-Stad), vǝrdø̄jǝstǝrǝ (Wellen), verduizeld houwen: vǝrdjø̄zǝlt hǫwǝ (Riemst), vǝrdysǝlt hǫwǝ (Tegelen), vǝrdyzǝlt hǫwǝ (Buchten, ... ), vǝrdȳsǝlt hǫwǝ (Herten), verduizeld slaan: vǝrdyšǝlt šlǭn (Helden, ... ), vǝrdøsǝlt šlǭn (Tegelen), vǝrdęjsǝlt slǫn (Beverst), vǝrdǫwzǝlt šlǭn (Swalmen), verduizelen: vǝrdøžǝlǝ (Meijel), vǝrdø̜jzǝlǝn (Oud-Waterschei), vǝrdęjzǝlǝ (Beverst, ... ), vǝrdīsǝlǝ (Opglabbeek), voor de bulles houwen: vyr dǝr bølǝs hǭwǝ (Kerkrade), voor de duts houwen: vyǝr dǝr dø̜ts hǫwǝ (Terwinselen), voor de kop houwen: vørǝ kǫp hōwǝ (Riksingen), vø̄r ǝ kǫp hō (Vliermaal), vīr dǝ kǫp hyǝwǝ (Opitter), vōr dɛ kǫp hǫwn (Kotem), vǝr dǝ kop hǫwǝn (Linkhout), voor de kop slaan: vyr dǝr kop šlǭ (Kerkrade), voor de kop slagen: vør dǝ kop slǭxǝ (Berverlo), voor de kruin slaan: vø̄r dǝ krȳn šlǭ (Schinveld) Het slachtvee verdoven alvorens het de keel door te snijden. Woordtypen als "schieten", "doodslaan", "houwen", "pin indrijven" geven aan hoe het verdoven in zijn werk gaat. [N 28, 6; N 28, 12b; monogr.] II-1
verdraaiing in het touw kronkel: krøŋǝl (Loksbergen) Verdraaiing in het touw ten gevolge van te hard slaan. [N 48, 105a] II-7
verdriet, droefheid verdriet: verdreet (Maastricht), Doa (h)èb iech veel verdrejt va gad  verdrejt (Hasselt) verdriet III-1-4
verdriet; verdriet doen ambras: vgl. Fr.  ambras (Heerlen), bedroefd: bedreuf zien (Venlo), bedreufd (Melick), bedreuft (Doenrade), bədreuf (Maastricht), bedroefd zijn: bədreuf zeen (Brunssum), chagrijn: rieng (Nieuwenhagen), schagring (Heerlen), segrien (Well), sjagrijn (Maastricht), sjagring (Meerssen, ... ), sjakgring (Beegden), sjangering (Brunssum), sjegrijn (Caberg, ... ), sjàngəring (Heerlen), de minse hùbbe vuil sjagreing van hun misloupe douchter: de mensen hebben veel verdriet omdat hun dochter zich slecht gedraagt  sjagreing (Kortessem), verdriet  sachrien (Blitterswijck), vgl. Fr.  schagring (Heerlen), chagrineren (<fr.): Fr. chagriner  sjaggernère (As, ... ), de kwalm inhebben: (Eijsden!).  d⁄r kwellem in höbbe (Noorbeek), down (eng.): daun (Kerkrade), droefheid: dreuftied (Borgharen), druffĕt (Hoeselt), druifheid (Einighausen), droevig: drĕŭvig (Schimmert), ellende: elendj (Weert), élend (Blitterswijck, ... ), erg: erring (Helden/Everlo), gedrukt: gedrukt (Mheer), hartzeer: hertzeer (Helden/Everlo), hem is de evenveel deraan: hem is de ééve-völ draan (Roermond), in de put zitten: ien də put zittə (Gennep), jammer: jaommer (Blitterswijck, ... ), jommer (Castenray, ... ), kapot: kapot (Merkelbeek), kommer: kummər (Maastricht), kómmər (Meeswijk), kùmer (Beverlo), vero.  kömmer (Gronsveld), krenken: krènke (As, ... ), krenksel: krinksel (Beverlo), kruis: krŭŭts (Schinveld), kwellen: kwéélə (Reuver), kwelling: kwêeling (Heerlen), leed: hêêt vēūl leid (Stein), laid (s-Herenelderen), lee.id (Merselo), leed (Bilzen, ... ), leeid (Swalmen), leeĭd (Meerlo), leejd (Heijen, ... ), leet (Brunssum, ... ), leid (Amby, ... ), leit (Amby, ... ), leïd (Weert), lēēt (Nieuwenhagen), lēīd (Heer, ... ), lēt (Martenslinde, ... ), lēͅit (Opgrimbie), leͅit (Borgloon), lie-ed (Blitterswijck), lie-je (Herten (bij Roermond)), lied (Schaesberg), lieed (Lottum, ... ), lieje (Heerlen, ... ), liejəd konzinə (Loksbergen), liet (Kermt, ... ), lieëd (Afferden, ... ), lieəd (Arcen, ... ), lijd (Amby, ... ), lit (Zonhoven), liət (Loksbergen, ... ), līējd (Well), līējə (Heerlen), līēud (Meterik), līt (Hasselt, ... ), līət (Beringen, ... ), lĭeed (Meerlo), ly(3)̄d (Epen), lèed (Gulpen), lèid (Gronsveld, ... ), lèjd (As), lèt (Banholt), lèèt (Epen), léjt (Susteren), lééjt (Meeuwen), léíd (Meeswijk), lêd (Sint-Pieter), lêêd (Wijnandsrade), lëet (Rosmeer), lîêjə (Schinnen), lï-ət (Aalst-bij-St.-Truiden), lùd (Blerick), lɛj:t (Maastricht), lɛjt (Hoepertingen, ... ), l‧ɛj.t (Rekem), cf. VD s.v. "I. smart"2. (form.) leed, verdriet, pijnlijke aandoening van het gemoed; cf. VD s.v. "II. leed"= verdriet, smart iemand aangedaan.  leet (Gennep), ee open  leed (Brunssum), iech (h)èb veel lȉd gad bè da kè.nd: dat kind heeft me veel last bezorgd Da¯s gi lȉd: dat kost geen moeite  līēd (Hasselt), met lengteteken op de è  lèid (Maastricht), o.  lē.t (Eys), ps. de e staat subscript geschreven en is omgespeld in: ë.  lieëd (Sevenum), lieët (Sevenum), ps. omgespeld volgens Frings.  lɛ̄d (Gulpen), z. ook lei  leid (As, ... ), zn  leed (Heerlen), ’t leed (Heerlen), ¯t duit, ¯t is mich leij  lei:j (Roermond), leed doen: geleif mich, det diêj nich echt leid  leid doon (As, ... ), leed hebben: leid hubbə (Maastricht), leid höbbe (Wijlre), leedmoedig: leedmeudiech (Simpelveld), mismoed: mismood (Sevenum), mismoot (Roermond), nodigheid: cf. Weijnen Etymologisch dialectwoorden boek p. 136-137 s.v. noeiïgheid  noei-j-ighèèid (Achel, ... ), noeëjichheit (Altweert, ... ), pijn: pein (Heer), pien (Beesel, ... ), pieng (Eys, ... ), pient (Meerlo), pijn (Eigenbilzen, ... ), ping (Rimburg), pīēn (Schinnen, ... ), pĭĕn (Venray), pijn  piend (Blitterswijck), pijn lijden: pien lieje (Hoensbroek, ... ), pijnlijk: pienlik (Thorn), pijnlijk geval: ein pienlijk geval (Schimmert), smart: schmart (Amby, ... ), schmert (Horn), schmerts (Epen), sjmart (Buchten, ... ), sjmert (Herten (bij Roermond)), sjmerz (Gulpen), sjmĕrt (Berg-en-Terblijt, ... ), sjmiert (Kessel), smaart (Horst), smart (Afferden, ... ), smārt (Meerlo), smert (Blerick, ... ), smàrt (Lottum), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.  smart (Grevenbicht/Papenhoven), smartelijk: smartelik (Maastricht), spijt: de spiet (Venray), sjpieët (Waubach), sjpiét (Gronsveld), sjpīēt (Heek, ... ), sjpîêt (Amstenrade), spi-jt (As), spiet (Epen, ... ), spiĕts (Nieuwenhagen), spīt (Meeuwen), spijt lijden: spiet lieje (Oirlo), torten aandoen: plagerijen  torte aadoeë (Heerlen), trauer (du.): trōēër (Nieuwenhagen), treuren: treure (Noorbeek, ... ), treuren (Eksel), treurig: treurich (Swalmen), treurig (Neer), treurig gedoens: ein treurig gedoons (Schimmert), treurig gestemd: treurig gesjtumptj (Herten (bij Roermond)), treurigheid: troerichheit (Sittard), triestig zijn: tristig zien (Maastricht), trubbel: troebbel (Meijel), trubbel (Echt/Gebroek, ... ), tröbbel (Tungelroy), tröbbəl (Venlo), trubbels: tröbbels (Weert), verdriet: verdraot (Sittard), verdreeat (Banholt), verdreet (Amby, ... ), verdreetj (Puth), verdreit (Bingelrade, ... ), verdried (Well), verdriet (Afferden, ... ), verdriēēt (Venray), verdriēt (Castenray, ... ), verdriêt (Tienray), verdrīēt (Gennep, ... ), verdrīt (Panningen), vĕrdreet (Heer), vèrdreet (Reuver), vërdrīēt (Tongeren), vərdreet (Kelpen, ... ), vərdrēēët (Nieuwenhagen), vərdrēͅt (Meeuwen), vərdrīēt (Hamont), vərdrĭĕ(j)t (Lommel), v⁄rdreet (Asenray/Maalbroek), Bn. en bw. verdretig  verdreed (As, ... ), ps. dit is geen ij, maar een i en een j.  verdrijt (Montfort), ps. invuller twijfelt over dit antwoord!  verdreet ? (Stevensweert), zn  verdreet (Heerlen), verdriet hebben: vərdreet hubbə (Maastricht), verdrietig: verdreetig (Maastricht), vərdreetich (Reuver), verdroot: verdroat (Brunssum, ... ), verdroot (Brunssum), verdrŏŏs (Simpelveld), cf. WNT XIX, kol. 1501 s.v. "verdroot"(znw.) "verdrot - verdroot"(znw.) en kol. 1502 s.v. "verdroten"= verdrieten  verdròòt (Valkenburg), wee: Ich hèm mich wie gedoehn: ik heb mij pijn gedaan Oe wie: o wee  wie (Genk), wee-pijn: wee-pien (Genooi/Ohé, ... ), zich chagrijneren: zich sjaggernere (Maastricht) bedroeven, leeddoen || droefheid, droefenis || een treurige stemming, zieleleed, kwelling van het gemoed, verdriet [trubbel, spijt, pijn, lijden, deer, vliem] [N 85 (1981)] || leed [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || leed, moeite, last, moelijkheden || leed, verdriet || leed, verdriet, ellende || moeite, last, moeilijkheden, berouw, verdriet || smart [SGV (1914)] || verdriet [SGV (1914)] || verdriet doen || verdriet, ellende || verdriet, leed || verdriet, smart || verdriet, spijt || verdrieten || wee, pijn, smart III-1-4
verdrijven de schuinse treden uittekenen: dǝ šājnsǝ trē̜ǝ ǭwttēkǝnǝ (Bilzen), treden verdrijven: tretǝ vǝrdrīvǝ (Bleijerheide), verdelen: vǝrdē̜lǝ (Ottersum), verdrijven: vǝrdrivǝ (Stein), vǝrdrīvǝ (Posterholt, ... ) Het geleidelijk doen overgaan van de traptreden van een scheluwe steektrap, spil- of wrongtrap, uit de richting van de onderste naar die van de bovenste trede. Zie ook de toelichting bij de lemmata 'Enkel' en 'Dubbel scheluwe trap' en 'Spiltrap'. Vooral bij spiltrappen, die met een kwartwenteling in een steektrap overgaan, is het verdrijven noodzakelijk, omdat de treden in de wenteling anders nabij de spil te smal zouden worden. Men past hiervoor verschillende methoden toe, waaronder de fuikmethode en de kwadraatmethode de meest gebruikelijke zijn (Zwiers II, pag. 513). [N 55, 96] II-9
verdrogen af beginnen te zakken: (de koe) bǝgent af te zakǝ (Middelaar), afgaan: (de koe) gɛi̯d˱ ǭf (Tongeren), afgeven: ãfgęvǝ (Borgloon), afnemen: (de koe) nemd˱ af (Beringen), (de koe) nemp˱ ǫǝf (Borgloon), (de koe) nemt af (Stevoort), (de koe) nimp˱ āf (Hasselt), afnemǝ (Donk, ... ), afnēi̯mǝ (Rummen), afnēǝmǝ (Spalbeek), afnši̯mǝ (Herk-de-Stad), āfnēmǝ (Boekt Heikant, ... ), ǭfnēǝmǝ (Wellen), ǭfnęi̯mǝ (Wellen), afnemen in de melk: ǭfnɛi̯mǝ en dǝ mɛlk (Opheers), afnemen van de melk: (de koe) nemb˱ āvánǝ mē̜lǝk (Hasselt), bijkans droogstaan: bǝkáns drīxstǫ̃n (Kermt), droog beginnen te staan: (de koe) bǝgønt dryx tǝ stoǝn (Velm), droog gaan staan: (de koe) gɛi̯t drȳx stōn (Tungelroy), droog worden: dryǝx wē̜rǝ (Ophoven), droogstaan: drīxstǭn (Opglabbeek), droogzetten: drȳxzętǝ (Maaseik), geavanceerd worden: (de koe wordt) gǝávásęi̯rt (Sint-Truiden), haar eigen droogzetten: hø̄r ē̜gǝ drȳǝxzętǝ (Halen), nalaten: (de koe) løt nō (Zichen-Zussen-Bolder), (de koe) lēt nǭ (Oost-Maarland, ... ), (de koe) lēǝt nǭ (Buchten), noǝlø̜tǝ (Beverst), nuǝluǝtǝ (Vliermaal), nuǝløtǝ (Diepenbeek), nālātǝ (Rotem), nōlǫtǝ (Genk), nǫlǫtǝ (Maaseik, ... ), nǭlǫu̯tǝ (Eisden), nǭlǭtǝ (Blerick, ... ), nalaten in de melk: (de koe) lēt nǭ en dǝ mɛlǝk (Noorbeek), nalaten van de melk: nǭlǫsǝ van dǝ melǝx (Bocholtz), optrekken: ǫptrɛkǝ (Haelen), verdrogen: (de koe) vǝrdrøi̯ǝxt (Lommel), (de koe) vǝrdrøxt (Overpelt), vǝrdrigǝ (Bree), vǝrdruǝgǝ (Leopoldsburg), vǝrdrygǝ (Beringen, ... ), vǝrdrygǝn (Achel, ... ), vǝrdryǝgǝ (Tessenderlo), vǝrdrȳgǝ (Blerick, ... ), vǝrdrȳgǝn (Hamont), vǝrdrȳxǝ (Borlo), vǝrdrȳǝgǝ (Kaulille, ... ), vǝrdrøgǝ (Mal), vǝrdrøi̯gǝ (Hoepertingen, ... ), vǝrdrøǝgǝ (Zepperen), vǝrdrø̄gǝ (Maasmechelen, ... ), vǝrdrø̄gǝn (Roosteren), vǝrdrīgǝ (Opglabbeek, ... ), verminderen: vǝrmendǝrǝ (Niel-Bij-Sint-Truiden), verzijen: (de koe) vǝrzejt (Rotem), (de koe) vǝrzii̯t (Herten), (de koe) vǝrzitj (Obbicht), (de koe) vǝrzējt (Gennep, ... ), (de koe) vǝrzęi̯t (Epen, ... ), (de koe) vǝrzīt (Einighausen), verzejǝ (Boekend, ... ), vǝrzei̯ǝ (Venlo), vǝrzii̯ǝ (Baarlo, ... ), vǝrzii̯ǝn (Urmond), vǝrzē̜i̯jǝ (Gelieren Bret), vǝrzē̜jǝ (Sevenum), vǝrzęi̯ǝ (Genk, ... ), vǝrzęjǝ (Rosmeer), vǝrzīǝ (Opglabbeek), vǝrzīǝjǝ (Blerick), vǝrzɛi̯jǝ (Boshoven, ... ), vɛrzējǝ (Boorsem, ... ), verzijgen: (de koe) vǝrzex (Riksingen), vǝrzai̯gǝ (Ketsingen), vǝrzęi̯gǝ (Hoeselt, ... ) Minder melk gaan geven wegens drachtigheid. [N 3A, 72a] I-11
verdroogde kalf dode vrucht: du vrøxt (Bocholtz), dood kalf: dut kaǝf (Neerharen), dōt kāf (Hoeselt), droge mutten: dryǝgǝ mø̜tǝ (Tessenderlo), drȳgǝ møtǝ (Meldert), droog kalf: dryx kalf (Linkhout), dryx kalǝf (Maaseik, ... ), kapot kalf: kápǫt kau̯f (Sittard), kápǫt kāf (Rosmeer), nuchter kalf: nyxtǝr kalǝf (Borgloon), platte mut: platǝ møt (Paal), steenkalf: stęi̯nkawf (Maastricht), stęi̯nkāf (Montfort), štęi̯kǭf (Heerlerheide), stenen kalf: stē̜i̯ǝnǝ kau̯f (Rekem), verdroogd kalf: vǝrdrejxt kāf (Beverst), vǝrdryx kalǝf (Borlo), vǝrdryǝx kalf (Venlo), vǝrdrȳǝx kau̯f (Meeswijk, ... ), vǝrdrøi̯xt kawf (Einighausen), vǝrdrø̜̄xtj kǭf (Kinrooi), versteend kalf: vǝrstiǝnt kalǝf (Lommel, ... ), waterkalf: wātǝrkawf (Einighausen), wātǝrkǭf (Haelen) Kalf dat na afgestorven te zijn zonder bederf in de baarmoeder blijft zitten. [N 3A, 42] I-11
verduisteren achterhouden: achterhaoije (Ittervoort), achterhaoje (Herten (bij Roermond)), achterhojen (Ophoven), achterhoute (Hoensbroek), achturhoutn (Brunssum), agtərhaajə (Roermond), agtərhawwə (Maastricht), āchterhâlde (Oirlo), geld âterhâge (Hoeselt), stiekem agterhaajə (Montfort), àchterhaaje (Swalmen), àchtərhàwtə (Susteren), áátərhòwwə (Epen), achteroverdrukken: achteraoverdrukke (Oirlo), achtereuver dröke (Posterholt), achtereuverdrökke (Susteren), achterouver drukke (Sevenum), achtəreuvərdrökkə (Maastricht), achtəreuvərdrökkən (Urmond), àgtəreuvərdrökkə (Venlo), achteroverhouwen: aachtəreuvərhooən (Diepenbeek), achteroverslaan: achtereuversloon (Eksel), beklauwen: beklawwe (Klimmen), belazeren: belazere (Eys), foetelen: foetele (Schimmert, ... ), fraude (<fr.) (zn.): fraude (Maastricht), gappen: gappe (Ell, ... ), hinterhouden: he.ŋər hoͅ.u̯ə (Eys), hinteroverdrukken: Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  hingərūūëvər drŭkkə (Nieuwenhagen), hinteroverduwen: Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  hingərūūëvər dŭjjə (Nieuwenhagen), in de tas steken: i gen tesj stéke (Noorbeek), i gəntèsj sjtéékə (Doenrade), Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  zich ĭ gən tèsj stééëkə (Nieuwenhagen), in eigen tas steken: in eige tes staeke (Echt/Gebroek), jatten: jatte (Klimmen), klauwen: klauwe (Wijlre), ritsen: retse (Maastricht), scamoteren (<fr.): Van Dale (FN): escamoter, 1. doen verdwijnen; - 2. afhandig maken...  skamotere (Jeuk), schelmen: schêlme (Schimmert), sji-jme (As), soppen: soppen (Blerick), stelen: sjtaele (Herten (bij Roermond)), taken: Van Dale: taken, 1. gijpen, pakken, nemen.  taken (Stein), tikken: tikke (Klimmen), tikken (Maastricht), verdonkeremanen: verdoenklemana (Merkelbeek), verdonkermane (Tungelroy), verduisteren: verduisterdj (Montfort), verduustere (Vlodrop), verdūūstere (Sevenum), wegmoffelen: wegmoefele (Mheer), zeven: zeeve (Blerick) ontvangen geld stiekem achterhouden [seminariën, taken] [N 90 (1982)] III-3-1
verdunde lijm dunne lijm: dønǝ līm (Venlo), magere lijm: māgǝrǝ līm (Herten), verdunde lijm: vǝrdøndjǝ līm (Herten), vǝrdøndǝ līm (Mechelen) De met water verdunde lijmoplossing die op het grondhout wordt gestreken om de goede lijm bij het fineren niet te diep te laten intrekken. [N 54, 3] II-12
verdwenen de baan op: Niet meer ter plaatse aanwezig  de baan op (Boorsem), de gaten uit: de gaten uit (Gruitrode), de kloten op: de kloaten op (Geleen), de kloeëten op (Eksel), Plat.  de kloēten op (Bilzen), Zeer plat.  de kloete op (Wolder/Oud-Vroenhoven), de loop op: Niet meer ter plaatse aanwezig  de luip op (Boorsem), de pijp uit: ’t was te pèèp oat (Hechtel), de piste in: de pist în (Eksel), B.v. Hè war al laank de pist i.  de pist i zèn (Beverlo), de rits op: de rits op (Maastricht), de voor op: de voër op (Bilzen), door: doôr (Eksel), ertussenuit: d`r tussen uût (Oirlo), ervandoor: d`r vandōēr (As), vàn duir (Loksbergen), Niet meer ter plaatse aanwezig  te van door (Boorsem), eweg: e weg (Vorsen), e-weg (Klimmen), eweeg (Maastricht), eweg (As, ... ), ewég (Hasselt), ewêg (Maaseik), éweg (Noorbeek, ... ), ëwêeg (Tongeren), əwèg (Kapel-in-t-Zand, ... ), əwéch (Brunssum), pas vertrokken, verloren  eweg (s-Gravenvoeren), foets: foetsch (Vaals), foetsie: als er iest foetsjie is , is ’t weg (Peer), foesie (Schimmert), foetschie (Brunssum), foetsi (Reuver), foetsie (Achel, ... ), foetsiej (Kinrooi), foetsīē (Venlo), foetsjie (Houthalen, ... ), foetsjīē (Schimmert), foetssjien (Eksel), foutsie (Wijnandsrade), fŏĕtsīē (Opglabbeek), futsie (Tienray), korte oe  foetsji (Tongeren), Ook: fietse.  foetsie (Geulle), vertrokken, weg  foetsie (Zolder), gaan ritsen: gaon ritsen (Ophoven), gepiept: gepieptj (Tungelroy), gesmeerd: gəsjmīērt (Nieuwenhagen), gevlogen: gevlaoge (Sevenum, ... ), gevlooge (Sevenum), hij is repen snijden: {rie.p\\}  hij is rieëpe sny-j-en (Eksel), riepe snij`je (Eksel), hij is strepen: e is sjträöpe (Gulpen), kwijt: kwiet (Nunhem), kwīēt (Reuver), naar de kloten: nao de kloeëte (Kinrooi), onder de voeten uit: onder de viet aut (Genk), op jats: op jats (Stein), pleite: pleite (Blerick, ... ), ribbedebie: ribbedebie (Bilzen, ... ), ribbedebie zèn (Beverlo), rippe: Bargoens  rippi-j (Borgloon), komisch bedoeld  rippe (Gors-Opleeuw), ritsen: ritse (Ophoven), verdwenen: verdweene (Caberg), verdwene (Beek, ... ), verdwéne (Kesseleik), vərdwējnə (Maastricht), verschwunden (du.): versjwoende (Kerkrade), verzjwônje (Herten (bij Roermond)), vort: foert (Kaulille, ... ), foet (Eys, ... ), fòet (Borgloon), voert (Hoeselt, ... ), voet (Alken, ... ), voĕrt (Bilzen), vort (Lommel, ... ), vōēt (Nieuwenhagen), vŏĕt (Epen, ... ), vu.t (Ingber), vurt (Eigenbilzen, ... ), vurt zien (Eigenbilzen), vut (Montzen), vòet (Gors-Opleeuw), vórt (Brunssum, ... ), vót (Kanne), vôert (Hoeselt), vôrt (Gronsveld), vùrt (Beverlo), B.v. Fien es sjus voort (gegange).  voort (Boorsem), in de richting van een [y]  voet (Kuringen), korte klank, in Mechelen en Boekhout  foet (Jeuk), korte oe  voert (Tongeren), Men vergelijke met het Duitse fort.  voert (Herten (bij Roermond)), vòrt (verouderd tgov) wéch  vòrt (Zolder), weg: w`èg (Hechtel), waeg (Zutendaal), wech (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), weg (Achel, ... ), weg zien (Oirlo), wèch (Amstenrade, ... ), wèg (Heel, ... ), wéch (Meijel, ... ), wég (Gennep, ... ), wêeg (Tongeren), wêg (Vlijtingen), n024  (Ich bin) wèg (Eksel), pas vertrokken, verloren  weg (s-Gravenvoeren), vòrt (verouderd tgov) wéch  wéch (Zolder), zoekes: Niet meer ter plaatse aanwezig  zeukes (Boorsem) vluchten: Op de loop gaan (biezen, vluchten, vlieden). [N 84 (1981)] || weg || weg (niet meer aanwezig) || weg, verdwenen, zoek || Weg, verdwenen: niet meer ter plaatse aanwezig (weg, verdwenen, rits, foetsie). [N 108 (2001)], [N 84 (1981)] || Weg, verdwenen: niet meer ter plaatse aanwezig zijn (weg, verdwenen, rits(e), foetsie, voert, voet) [N 108 (2001)] III-1-2