e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
versnijbier bier: bē.r (Opitter), oud bier: awt bęjǝr (Sittard), snijbier: snijbier (Maastricht), snęjbēr (Maastricht), šnibēr (Horn, ... ), šnjjbēr (Horn), šnībēr (Panningen), versnijbier: versnijbier (Arcen), vǝrsnibēr (Horn), vǝrsnēbir (Alken), zuur bier: zūr bēr (Posterholt), zwaar bier: zwǭr bēr (Weert) Het bier dat men gebruikt om te versnijden. De zegsman uit Q 99 merkt hierover op dat de resten van het brouwsel en van de gisting en het restant uit teruggekeerde vaten werden vergaard in tonnen van 5000 liter. In deze tonnen bevond zich na 2 √† 3 jaren een zuur maar helder vocht. Vermengd met jong bier leverde dit het oud bier op. [N 35, 99; monogr.] II-2
versnijden afsnijden: afsnęjǝ (Meijel), ā.fšnīǝ (Panningen), āfsnijǝ (Neeritter), ǭfsnęjǝ (Mopertingen), arm maken: ɛrǝm mākǝ (Maastricht), bij laten lopen: bēj lǭǝtǝ lōpǝ (Heerlen), doordraaien: durdrɛjǝ (Weert), doorslaan: dōršlǭn (Susteren), inspringen: inspreŋǝn (Lommel), intrekken: entrekǝ (Mesch), entrękǝ (Ulestraten), entrɛkǝ (Berverlo), knoeien: knoajǝ (Weert), laten verlopen: lǫǝtǝ vǝrlōpǝ (Hoensbroek), laten verspringen: lǭtǝ vǝršpreŋǝ (Tegelen), mengelen: meŋǝlǝ (Lummen), mengen: meŋǝ (Horn), mischen: mešǝ (Horn, ... ), muurverdunning: mūrvǝrdøneŋ (Uikhoven), overmalen: overmalen (Voerendaal), uǝvǝrmālǝ (Weert), øvǝrmālǝ (Mechelen), ø̜vǝrmālǝ (Meijel), snijden: snijden (Maastricht), šniǝ (Neer, ... ), terugspringend metsen: tręxspreŋǝnt mɛtsǝ (Meeuwen), terugvallen: trøk˲valǝ (Gronsveld, ... ), verlopen laten: vǝrlǫwpǝ lǭtǝ (Weert), vermageren: vǝrmāgǝrǝ (Oud-Caberg), versnijden: versnijden (Arcen), vǝrsnijǝ (Leuken, ... ), vǝrsnēǝ (Alken), vǝrsnē̜jǝ (Venray), vǝrsnęjǝ (Leunen, ... ), vǝrsnījǝ (Bree), vǝršnijǝ (Heerlen, ... ), vǝršniǝ (Panningen), vǝršnījǝ (Valkenburg), vǝsn ̇ījǝ (Opitter), versnijding: vǝršnijeŋ (Helden, ... ), verspringen: vǝrspreŋǝ (Lozen, ... ), vǝršpreŋǝ (Schimmert), vǝršpręŋǝ (Susteren) Een muur vanaf een bepaald punt minder dik verder bouwen, bijvoorbeeld door van tweesteens naar anderhalfsteens of, volgens de invullers uit L 320a en L 382, van steens naar halfsteens over te gaan. [N 31, 46a] || Slecht meel bij beetjes door het graan malen. [N O, 36b] || Verschillende brouwsels mengen. In L 210 gebruikt men als versnijbier oud bier. [N 35, 88; monogr.] II-2, II-3, II-9
versnijding afzet: āf˲zɛts (Kerkrade), versnijding: vǝrsnejeŋ (Venray), vǝrsnijeŋ (Montfort, ... ), vǝrsnęjeŋ (Meijel), vǝršnijeŋ (Heerlen, ... ) Elk van de trapsgewijze versmallingen in het metselwerk van een fundament. [N 31, 2a; monogr.] II-9
verspelen verspelen: verspelen (Eksel) een zwaar geldelijk verlies [krook] [N 89 (1982)] III-3-1
verspreid gras breeksel: briǝksǝl (Sint-Truiden), brei: brāi̯ (Berverlo, ... ), brē̜ (Koersel), brē̜i̯ (Diepenbeek), gebroken gezwad: gǝbrōkǝ gǝzwǫǝt (Overpelt), (mv)  gǝbrōkǝ gǝzwãi̯ǝn (Helchteren), gebroken gras: gǝbrø̄kǝ grãs (Hasselt), gǝbrǭkǝ grās (Baexem), gesprei: gǝsprē̜i̯ (Hamont, ... ), gespreid: gǝsprē̜i̯t (Opheers), gǝspręi̯tj (Hushoven), gespreid gras: gǝsprē̜i̯t ˲grās (Kessenich, ... ), het gras (ligt) op de sprei: hęt ˲grās˱ (lik) ǫp˱ dǝ spręi̯ (Berg, ... ), hooi: hui̯ (Niel-Bij-Sint-Truiden), hūi̯ (Sint-Truiden), hű̄i̯ (Gruitrode), sprei: sprāi̯ (Kwaadmechelen), sprē (Hoeselt), sprēi̯ (Meijel, ... ), sprēi̯ǝ (Ittervoort), sprē̜i̯ (Neerpelt, ... ), spręi̯ (America, ... ), spręi̯ǝ (Overpelt, ... ), sprɛi̯ (Lommel), spr˙ɛ (Paal), šprii̯ (Waubach), šprēi̯ (Oirsbeek), špręi̯ (Baarlo, ... ), šprɛi̯ (Panningen), uiteengegooid gras: uiteengegooid gras (Kinrooi), uitereengegooid gras: ou̯tǝrē̜i̯ngǝgui̯t ˲grās (Maaseik), uitgebroken gras: ōǝtgǝbrōǝkǝ grǫǝs (Borgloon) Het resultaat van de handeling uit het voorgaande lemma: het gemaaide gras dat gelijkmatig op het veld ligt te drogen. [N 14, 98] I-3
verstand begrip: begrip (Maastricht), benul: benul (Heerlen), Soms wordt het zo genoemd (in de zin van: besef).  benul (Haelen), bezei: beseij (Tungelroy), bezaei (Achel), bezei (Venlo), bezej (Bree), bəzej (Schinnen), ⁄t bezeij (Caberg), cf. Schuermans p. 51 s.v. "bezei  bezēj (Maasbree), bəzej (Schinnen), cf. Schuermans p. 51, s.v. "bezei"; RhWb (I), kol. 625, s.v. Besei (‘besef, begrip’).  bezaei (Hamont), Van fitsemake höbs doe gein bezéj Hae duit alles zònger bezéj  bezéj (Echt/Gebroek), geest: geist (Weert), dat wi-jfke is op hèren auwerdòm nog hiël good van geist Syn. Ze is nog hiêl good bi-j ter hère  geist (As, ... ), gezond verstand: gəzoond vərstand (Maastricht), goed kopje: gōōd köpke höbbe (Maastricht), goed verstand: e god versjand hubbe (Gulpen), e good versjtand höbbe (Geleen), goot verschtanjtj (Brunssum), goot vərstandj (Kelpen), gout verstandj (Nieuwstadt), zien verstand good gebrôeke (Hoensbroek), ə goot vər.stànt höbbə (Maastricht), ə goot vərstant höbbə (Maastricht), ⁄n good verstand (Schimmert), goed verstand hebben: e good versjtanjd höbbe (Geleen), goede geest: gouwe geis (Nieuwstadt), goede hersens: goeie hersens (Venray), goede kop: ene gouwe kop (Merkelbeek, ... ), enge go kup hubbe (Gulpen), gooije kop höbbe (Maastricht), goojə kop op hubbə (Maastricht), heldere kop: heldere kop (Merkelbeek, ... ), klaar verstand: klaor verstand (Maastricht), kop: heet eine kop op (Ospel), kopje: däe haet ei köpke (Schinnen), ei köpke ophöbbe (Nunhem), hèt è kôpke (Schimmert), köpche ha (Simpelveld), köpke (Swalmen), kpfchen (du.): köpfje (Roermond), rede: Ze bleef mar pérmtie.re; ze was nie vör rèèje vatbaar Um wavön rèèje is hïj d¯r nie  rèèje (Gennep, ... ), redelijk verstand: ⁄n redelijk verstand (Schimmert), schranderheid: sjranderheid (Merkelbeek), vernuft: vernuf (Hoeselt), vernuft (As, ... ), vernunft (du.): vernónf (Bleijerheide, ... ), vərnonft (Eupen), vərnōnf (Nieuwenhagen), vərnónnəf (Heerlen), verstand: fersjtántj (Reuver), verschtanjtj (Brunssum), versjtaand (Gronsveld, ... ), versjtand (Beek, ... ), versjtandj (Haelen, ... ), versjtandj gebroeke (Posterholt), versjtandj höbbe (Posterholt), versjtanjd (Geleen, ... ), versjtanjt (Doenrade, ... ), versjtank (Bleijerheide, ... ), versjtant (Hulsberg, ... ), versjtantj (Herten (bij Roermond), ... ), versjtándj (Susteren), versta.nt/verstaa.nt (Zonhoven), verstaand (Maastricht, ... ), verstaant (Hoeselt), verstand (Bree, ... ), verstandj (Echt/Gebroek, ... ), verstanjd (Thorn), verstank (Eys, ... ), versta‧nd (Weert), verstenjd (Born, ... ), verstjand (Noorbeek), verstjandj (Neer), verstànd (Oirlo), verstàndj (Stein), verstàànt (Sint-Truiden), verstând (Castenray, ... ), verstândj (Tungelroy), verstânt (Altweert, ... ), veustandj (Maasniel), vèrsjtandj (Swalmen), vérstàànd (Gennep), vërstàand (Tongeren), vər.stànt (Maastricht), vərsjtand (Wijnandsrade), vərsjtanjt (Beesel), vərsjtank (Simpelveld), vərsjtantj (Kapel-in-t-Zand), vərsjtàntj (Amstenrade), vərsjtándj (Heel), vərsjtánjt (Roermond), vərsjtánjt⁄ (Brunssum), vərsjtánk (Nieuwenhagen), vərsjtánt (Heerlen), vərstand (Maastricht, ... ), vərstandj (Kelpen), vərstant (Meijel), vərstānt (Maastricht), vərstà.nt (Meeswijk), vərstànjt (Susteren), vərstànt (Venlo), vərstàànt (Hamont, ... ), vərstánt (Zonhoven), vərstânt (Meeuwen), vərstèntj (Urmond), vəsjtantj (Kapel-in-t-Zand), ⁄t versjtand (Klimmen), ⁄t verstand (Caberg), (H)ië ès va ze versta.nd aa.f: Hij heeft zijn verstand verloren, hij is zwakzinnig geworden  versta.nd (Hasselt), Algemene noot, geldend voor de gehele vragenlijst (indien van toepassing): de "]"heb ik niet omgespeld in "ng", maar gewoon letterlijk overgenomen!  vərstant (Meeuwen), Algemene note v.d. invuller (geldend voor de gehele vragenlijst): alle "sch"uitspreken als de duitse "sch".  verschtānd (Amby), Algemene note v.d. invuller (geldend voor de gehele vragenlijst): ó even gesloten als oo!  verstànd (As), Algemene opmerking v.d. invuller (geldend voor de gehele vragenlijst): ¨: duidt onduidelijke klinker aan ´: meer palataal dan in het Alg. Nederlands `: meer gutturaal dan in het Alg. Nederlands ^: lang of gerekt vooral voor medeklinkercombinaties  verstând (Tienray), o.  vəršta.nt (Eys), ps. boven de à staat nog een lengteteken; deze combinatieletter kan ik niet maken/omspellen!  vərstànt (Maastricht), verzei: cf. Schuermans s.v. "verzei. verzij, verzijen"(hetz. als bezei) bewustzijn, kennis, oplettendheid  ⁄t verzeij (Caberg) denkvermogen, bevatting || een goed verstand hebben; zijn verstand goed gebruikend [bezouwig, redelijk, radelijk] [N 85 (1981)] || het vermogen goed, helder te denken [verstand, bewijs, bewoud, vernuft] [N 85 (1981)] || overleg, verstand, wijsheid || rede, verstand || vernuft || verstaand || verstand || verstand, benul, kennis || verstand, inzicht, overleg || verstand, rede || vlug van begrip [vinnig, rap] [N 85 (1981)] III-1-4
verstandig bij: bi-j zien (Venray), bijdehand: bej de hând (Oirlo), bij der hank zieë (Kerkrade), buitengewoon: buitegewoon (Meijel), clever (eng.): dae is waal klevver (Venlo), klevver (Horst, ... ), excellent: exsellent (Meijel), geleerd: gelie"rd (Beverlo), gescheit (du.): gescheid (Valkenburg), gescheit (Blitterswijck, ... ), gesjeit (Sittard), jesjeid’ (Bleijerheide, ... ), Kaerel, doe mòs gesjeit zeen en diej meid laote loupe Den böste eine gesjeite jòng  gesjeit (Echt/Gebroek), Ziet geschè.jd én trèk d¯r ów niks van én  geschè.jd (Gennep, ... ), goed bij: goe bij (Meijel), goed bej (Venray), good bi-j zeen (Weert), good bie (Echt/Gebroek), good bieje (Herten (bij Roermond)), good bij (Heerlerbaan/Kaumer), good bij zien (Maastricht), good bīē zeen (Brunssum), goot bīē (Oirsbeek), gōēd bi-j (Gennep), gōēd bi-j zien (Venray), gŏĕ béj (Meijel), gŏĕ béj zin (Meijel), goed bij kop: goēd bij kòp (Venray), goed van kop: goot vaan kop zien (Maastricht), klaar: klèèr denke (Jeuk), kloek: dae is waal klook (Venlo), klook (Venlo), loos: he is loas (Lutterade), loès (Heerlerbaan/Kaumer), loëze (Schaesberg), lôeas (Geleen), l‧uəs (Eys), nuchter: nuchtər (Loksbergen), pienter: pienter (Melick), raisonnable (fr.): rezenoabel (Genk), redelijk: redelijk (Born, ... ), redelik (Thorn), redeluk (Maastricht), redələk (Epen), reedəlik (Susteren), reedələk (Maastricht), rejelek (Stein), reëdelik (Voerendaal), reͅdeͅlək (Meeuwen), rijdələk (Loksbergen), rèdəlik zeen (Montfort), rèjelik (Kesseleik), rèjələk (Reuver), réédelik (As), Zeeg nûw ins riêdelik en gèèf tûw deste verkiêrd woars  riêdelik (As, ... ), schlau (du.): sjlau (Nieuwenhagen), sjlōū (Heerlen), slauw (Heerlerbaan/Kaumer), cf. du. "schlau"; zie RhWb VII, kol. 1256, de varianten bij schlau ; (lose wordt meer gebruikt)  slouw (Vaals), schrander: sjrander (Merkelbeek), slim: schlum zeen (Amby), sjlöm (Gronsveld), sjlüm (Wijlre), slum (Melick), slūm (Horst), slu‧m (Weert), vernnftich (du.): he is vernumftig (Lutterade), vernunf’tieg (Bleijerheide, ... ), vernuftig: vernuftig (Montfort), verstandig: verschtendig (Eijsden, ... ), verschtengig (Belfeld), verschtenjig (Bingelrade), verschtändig (Heerlen), verschtènjig (Oirsbeek), vershtennich (Banholt), versjtaenig (Roermond), versjte:njig (Roermond), versjtendig (Eys, ... ), versjtendig zien (Noorbeek), versjtengig (Steyl), versjtenjig (Beegden, ... ), versjtenjig zin (Reuver), versjtennig (Gronsveld), versjten’dieg (Bleijerheide, ... ), versjtĕndig (Berg-en-Terblijt), versjtĕnjig (Guttecoven, ... ), versjtĕnnig (Buggenum), versjtändig (Gulpen, ... ), versjtänjich (Doenrade), versjtänjig (Schinveld), versjtènjig (Roermond), versjténjig (Susteren), verstaandig (Gennep), verstandig (Leopoldsburg, ... ), versteestemich (Heerlen), verstejnig zeen (Bree), verstendeg (Castenray, ... ), verstendig (Afferden, ... ), verstendjig (Altweert, ... ), verstengig (Broeksittard, ... ), verstenjdig (Ospel), verstenjig (Beesel, ... ), verstenjnig (Ophoven), verstennich (Hoeselt), verstennig (Eigenbilzen, ... ), verstĕjnig (Urmond), verstĕndig (Merselo, ... ), verstĕnjich (Grevenbicht/Papenhoven), verstĕnjig (Stevensweert), verstjenjig (Herten (bij Roermond)), verständig (Caberg, ... ), verständjig (Weert), verstängig (Heek), verstänjig (Dieteren, ... ), verstèndig (Sevenum), verstèndig ziën (Sevenum), verstènnig (As, ... ), verstén.nich/verstén.nech (Zonhoven), versténdig (Sevenum, ... ), versténjig (Ell, ... ), verstɛndig (Meterik), verštenjig (Swalmen), vestendig (Blitterswijck), vĕrschtĕndig (Heer), vèrsjtenjig (Reuver), vèrsjtènjig (Swalmen), vërstênnig (Tongeren), vərsjtendig (Hulsberg), vərsjtenjich (Beesel), vərsjtèndig (Nieuwenhagen), vərsjtènjich (Kapel-in-t-Zand), vərstänəch (Lommel), vərstèndig zien (Maastricht), vərstènjich (Urmond), vərstènəch (Meeswijk, ... ), vərsténdich (Venlo, ... ), vərsténnəch (Niel-bij-St.-Truiden), vərstɛi̯ndex (Eupen), vəršt‧ɛndex (Eys), vəsjtènjich (Kapel-in-t-Zand), v⁄r sjtenjig (Asenray/Maalbroek), Gïj ziet enne versténdige mi.ns, mit ów kan ik praote Zïj pakt da versténdig ân  versténdig (Gennep, ... ), ne verstendzjige joeng  verstendzjig (Hasselt), ps. of toch aan elkaar schrijven? (er staat een verticale streep tussen ver en schtenjig).  ver schtenjig (Lutterade), Viêr zi-jnen auwerdòm kan ¯r nog hiêl verstejnig rezenère  verstejnig (As, ... ), vinnig: vinnig (Eksel), wijs: wies (Merselo), wieës (Stokkem), wijs (Meeuwen), wiès (Venlo), wīēs (Blitterswijck, ... ) een goed verstand hebben; zijn verstand goed gebruikend [bezouwig, redelijk, radelijk] [N 85 (1981)] || geleerd (verstandig) || het vermogen goed, helder te denken [verstand, bewijs, bewoud, vernuft] [N 85 (1981)] || het vermogen om iets te begrijpen [begrip, begrijp] [N 85 (1981)] || intelligent || verstand || verstandig [SGV (1914)] || verstandig, oordeelkundig || verstandig, redelijk || verstandig, serieus || verstandig, wijs III-1-4
verstandskies achterste baktand: echterste baktantj (Buggenum), échterste baktand (Berg-en-Terblijt), achterste tand: den echtersten tand (Boorsem), baktand: (baktand) (Heerlerheide), (baktanjt) (Stevensweert), [baktank} (Schaesberg), baktaant (Reijmerstok), baktand (Horst, ... ), baktandj (Kessel, ... ), baktanjd (Ospel, ... ), baktanjt (Melick), baktantj (Heel, ... ), baktānd (Gennep, ... ), baktānt (Maastricht), baktāənt (Arcen), baktendj (Elsloo), baktenjt (Stein, ... ), baktentj (Guttecoven), baktá:nt (Geysteren), baktânjt (Baexem), bēērtand (Arcen), bàktānt (Margraten), bàktsànk (Bocholtz), bàktànd (Geulle), bàktànjd (Koningsbosch), bàktànk (Eygelshoven), bàktànt (Klimmen), bàktând (Maastricht), báktándj (Merkelbeek), dikke tand: dikke tand (Eigenbilzen), dikke tanden (Amby), hoektand: hooktand (Maastricht), laatste baktand: lètste baktand (Berg-en-Terblijt), oogtand: (auchtanjt) (Stevensweert), (oigstandj) (Schinnen), (oogtand) (Heerlerheide), aogstaand (Gronsveld), auchtand (Itteren), auchtandj (Dieteren), auchtant (Houthem), auchtantj (Heel), augstand (Valkenburg), augstandj (Heel, ... ), augstanjt (Puth), augtand (Amstenrade, ... ), augtandj (Geleen), augtanjt (Melick), augtant (Klimmen), augtānd (Maastricht), augtānt (Margraten), augtenjt (Stein, ... ), augtànd (Geulle), auwzank (Bleijerheide), aŭchtānt (Maastricht), oagtsànk (Kerkrade), oe-egtaand (Well), oegtānd (Lottum), oewegtand (Merselo), oeəgtà:nt (Swolgen), oigstand (Valkenburg), oigtaand (Heugem), oigtand (Valkenburg), oogstânt (Mheer), oogtank (Schaesberg, ... ), oogtant (Ubachsberg), ooəgtānd (Wellerlooi), ouchtandj (Neeritter, ... ), ouchtà:nt (Weert), oug-tèndj (Stein), ougstand (Bunde), ougstandj (Kessel), ougtand (Beek, ... ), ougtandj (Herten (bij Roermond)), ougtant (Wijlre), ougtānd (Borgharen), ougtàntj (Hunsel), ougtèntj (Urmond), owtand (Gulpen), owtant (Mechelen), ōgtándj (Merkelbeek), ōxtant (Eys), ŏwtand (Slenaken), òugtantj (Neeritter), òustá:nt (Sint-Geertruid), òuwstá:nt (Cadier), òuwtànt (Gulpen), òwstaant (Eijsden), òwtá:nt (Noorbeek), ó:chtánt (Venray), ó:gtsànk (Bocholtz), ó:əgentá:nt (Geysteren), ógtsánk (Simpelveld), ówtánt (Vijlen), verstandskies komt niet voor.  óoəchstànk (Welten), slagtand: schlaagtand (Amstenrade), tand van het verstand: d`n tânt vaan t vərstânt (Lottum), tandj van t versjtantj (Kessel), tank van t verstank (Steyl), tant fan ət fərstant (Reuver), tsànk van ət vərštànk (Bocholtz), tand van verstand: den tând van verstând (Eksel), ta(j)ntš van versta(j)ntš (Roermond), ta:nt van versta.nt (Leunen), tandj van verstandj (Grathem), tanjt van verstanjt (Kessel, ... ), tanjtj van verstanjtj (Echt/Gebroek), tanjtj van verštanjtj (Roermond), tank va verstank (Heerlen), tank van verstank (Steyl), tant van verstant (Weert), tantj van vərstantj (Roermond), tānd van verstānd (Heijen), tenjd van verstenjt (Elsloo), tà:nt van verstà:nt (Arcen), tànt vàn verštànt (Meerssen), tèntj van verstèntj (Urmond), Omschr.  dèn tànd vàn verstànd (Oostrum), Zegslied (3).  taant van verstaant (Kanne), verstandskies: (verstandskies) (Oirlo), verstandjskees (Schinnen), verstandskees (Schinnen), verstandskies (Weert), verstanjtskees (Stevensweert), verstāndskies (Maastricht), verštàndskees (Klimmen), vèrstándskiés (Amby), vərstjantskies (Munstergeleen), vər∂štankskēs (Nieuwenhagen), verstandstand: verschtandschtandj (Sittard), versjtandjstandj (Swalmen), versjtankstank (Heerlen), verstandjstandj (Geleen), verstandsstānk (Vaals), verstandstand (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), verstandstandj (Leveroy, ... ), verstandstāand (Merselo), verstandstānd (Oirlo), verstanjdstanjd (Bingelrade), verstankstank (Boekend), verstanstant (Nuth/Aalbeek), verstanstantj (Nieuwstadt), verstāndstand (Geysteren), verstàndjstàndj (Roggel), verštandstand (Heerlerheide), verštanktsank (Terwinselen), verštàntjštàntj (Oirsbeek), vərsjtangstank (Waubach), vərstanjds-tandj (Pey), vərstanstant (Koersel, ... ), vərstantstant (Hamont), vərstantstānt (Overpelt), vərstāntstānt (Hamont), vərstá:ntstá:nt (Venray), vərštāntstant (Sint-Geertruid), verstandtand: verschtand-tand (Schimmert), verstendjtentj (Guttecoven), verštendjtendj (Einighausen), wijsheidstand: də we.əshətstant (Wellen), də wēͅsheͅtstand (Herk-de-Stad), een wijsheidstand (Ulbeek), ne wijs(h)eidstaant (Sint-Truiden), waaisheidstand (Millen), waijshetstānt (Tongeren), waishətstānt (Tongeren), waisɛtsta:n (Tongeren), wajsh`tstant (s-Herenelderen), wājshèdstaand (Tongeren), weiseitstand (Meeswijk), weiseͅitstānt (Smeermaas), weisheidstand (Bilzen, ... ), weisheitstant (Genk), weisheitstānt (Sint-Truiden), Weisheitszahn (Bleijerheide), weəsheətstant (Maaseik), wēsētstant (Hasselt), wēshetstant (Hasselt, ... ), wēͅshēͅtstant (Bokrijk, ... ), wēͅsheͅtstant (Beverlo, ... ), wēͅsətstant (Halen), weͅijshətstant (Beverst), weͅiseͅ(i)tstant (Lommel), weͅiseͅtsta͂nt (Gingelom), weͅisheͅidstān (Lommel), weͅisheͅidstānt (Achel), weͅisheͅitstant (Lommel, ... ), weͅisətstant (Genk), weͅsheͅitstan (Gingelom), weͅsheͅtstand (Opheers), weͅsheͅtstant (Kwaadmechelen, ... ), wi-jsheidstand (Bree, ... ), wi-jsheitstand (Bree), wi:əsheitstant (Neeroeteren), wie:sheidsta:nd (Kaulille), wiesetstaand (Hees), wiesheidstaand (Neerpelt), wiesheidstand (Lanklaar, ... ), wiesheidstandj (Kinrooi), wiesheidstānd (Rekem), wiesheitstant (Geistingen, ... ), wieësheidstand (Bocholt), wijsheidstaan (Vorsen), wijsheidstaand (Achel, ... ), wijsheidstand (Achel, ... ), wijsheidsta͂a͂nd (Sint-Truiden), wijsheistaand (Mielen-boven-Aalst), wiseitstant (Meeswijk), wisheͅitstant (Achel, ... ), wiêshèitstaant (Kanne), wī:sɛitstāṇtj (Kinrooi), wīseitstant (Kinrooi), wīseͅitstant (Lanklaar), wīshetstānt (Kanne), wīsêdstand (Mechelen-aan-de-Maas), wèjsheidstaand (Kelmis), wèè.shèè.tsta.nt (Borgloon), wèè.sèdsta.nd (Hasselt), wèèshèdstaand (Hechtel), wèèshètsta.nt (Zolder), wèèshèè.tstââ.nt (Gors-Opleeuw), wɛ.sɛ.tstant (Hasselt), ənə wīshədstānt (Lanaken), B.v. De wijsheidstand kempt bij veel minsen te laat door.  wijsheidstand (Peer), Mogelijkheid onderlijnd in vraagstelling.  wijsheidstand (Loksbergen), PLAATS: De informant geeft als gehucht Kiefhoek op.  wijsheidstând (Eksel), PLAATS: de informant geeft als kerkdorp Jeuk/Hasselbroek op.  wijsheidstand (Jeuk), tand van verstand  wijsheistand (Sint-Huibrechts-Lille), wijsheidtand: weͅsheͅtand (Tessenderlo), wijzentand: de wijzentaond (Nieuwerkerken), wolfstand: woafstant (Nuth/Aalbeek) een dikke tand; indien er twee verschillende woorden bestaan, de beide woorden opgeven voor: een dikke tand geheel achter in de mond [ZND 29 (1938)] || een dikke tand; indien er twee verschillende woorden bestaan, de beide woorden opgeven voor: een gewone dikke tand [ZND 29 (1938)] || verstandskies || verstandskies (oogtand, baktand) [DC 01 (1931)] || verstandskies (wijsheidstand) [N 10b (1961)] || Verstandskies, wijsheidstand [N 106 (2001)] || wijsheidstand [N 106 (2001)] III-1-1
verstek lijstnaad: l ̇īsnǭt (Herten), verstek: verstek (Leopoldsburg), vǝrstēk (Dilsen), vǝrstēǝk (Meeswijk), vǝrstē̜.k (Tongeren), vǝrstē̜k (Bilzen, ... ), vǝrstęk (Tessenderlo, ... ), vǝrštē̜.k (Sittard), vǝrštē̜k (Herten  [(uitspraak van ouderen)]  , ... ), vǝrštęk (Reuver), vǝrštɛk (Herten  [(uitspraak van jongeren)]  , ... ), verstekhoek: vǝrštē̜khōk (Herten), vǝrštɛkhuk (Bleijerheide), versteknaad: vǝrštē̜knǭt (Herten) Hoekverbinding waarbij de uiteinden van de twee delen onder een hoek van 450 tegen elkaar staan. Daardoor is op de buitenhoek geen kopshout zichtbaar. Zie ook afb. 143. [N 53, 203a; monogr.] II-12
verstekbak gehrungslade: jīruŋslā (Bleijerheide), verstekbak: vǝrstēk˱bak (Dilsen), vǝrstēǝk˱bak (Meeswijk), vǝrstē̜k˱bak (Stein, ... ), vǝrstē̜ǝk˱bak (Niel-Bij-Sint-Truiden), vǝrstęk˱bak (Leopoldsburg, ... ), vǝrstęk˱baŋk (Geulle), vǝrstɛk˱bak (Ottersum), vǝrštē̜k˱bak (Herten, ... ), vǝrštęk˱bak (Reuver), vǝrštɛk˱bak (Mechelen), verstekbakje: vǝrstiǝ.k˱bɛkskǝ (Hasselt), vǝrštē̜k˱bɛkskǝ (Tegelen), vǝrštɛk˱bɛkskǝ (Heel), verstekblok: vǝrstē̜k˱blǫk (Bilzen), vǝrštē̜.k˱blǫk (Sittard), versteklade: vǝrštē̜klāj (Herten) Gootvormig houten gereedschap met schuine zaagsneden in de twee opstaande kanten, dat dient om het daarin geplaatste werkstuk in verstek te zagen. Als zaag wordt daarbij meestal een kapzaag gebruikt. Zie ook afb. 117. [N 53, 214a; monogr.] II-12