e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
botervloot botervlootje: Gaef mich ins det bóttervleutje waat dao bie dich sjteit  bóttervleu:tje (Roermond) vlootje III-2-1
botervlootje boterbusje: botterbeuske (Limbricht), boterdoos: boterdoeəs (Vaals), botterdoes (Kerkrade), botterdoeës (Kerkrade), botterdoos (Vlodrop), botərdūəs (Bleijerheide, ... ), bōtərdoeəs (Vaals), bòterdôôs (Echt/Gebroek), bótterdoës (Spekholzerheide), botergrèle: botterjrül (Kerkrade), bóttergrül (Heerlen), boterkom: bōtərkom (Beringen), boterkommetje: bōtərkøməkə (Halen), boterkomp: boterkomp (Buchten), boterkompje: botterkumpke (Limbricht), butərkimpkə (Genk), bôtter-kumpke (Tegelen), boterplankje: o.  bø&#x0304ətərpleͅŋskə (Hasselt), boterpot: boeterpot (Schinveld), boi̯tərpot (Tongeren), boi̯tərpoͅt (Tongeren), boi‧terpot (Weert), boo.ëterpót (Zonhoven), booterpot (Boshoven, ... ), boterpot (Amstenrade, ... ), botterpot (Blerick, ... ), botərpot (Gelinden, ... ), boáterpot (Eksel), bōōterpot (Weert), bōterpot (Venlo), bōterpòt (Echt/Gebroek), bōtterpot (Heel, ... ), bōtərpot (Kinrooi), bōtərpōͅt (Boekt/Heikant), bōtərpoͅt (Beringen, ... ), bōətərpoͅt (Wellen), bōʔərpoͅt (Kwaadmechelen), bŏtterpot (Nunhem, ... ), boͅi̯tərpoͅt (Ketsingen), boͅtərpoͅt (Hoeselt, ... ), boͅu̯tərpót (Sint-Truiden), butərpoͅt (Bocholt, ... ), buətərpoͅt (Maaseik), būtərpoͅt (Waterloos), būətərpoͅt (Rotem), bu̯øͅtərpoͅt (Zichen-Zussen-Bolder), bwoͅtərpoͅt (Wintershoven), bytərpoͅt (Bree), bòterpot (Roosteren), bòtterpot (Haelen, ... ), bóterpòt (Maasniel), bótterpot (Neer, ... ), bôtterpot (Echt/Gebroek, ... ), bøͅtərpoͅt (Hasselt), (pötje)  bòterpot (Tegelen), eerste o doffe korte o  botterpot (Haelen), geen frings maar RND  boͅtərpoͅt (Niel-bij-St.-Truiden), korte o  boterpot (Horst), m.  boi̯tərpoͅt (Diepenbeek), bou̯tərpot (Sint-Truiden), bōͅtərpoͅt (Mechelen-aan-de-Maas), boͅ(i̯)tərpoͅt (Borgloon), man.  ba(ə)tərpoͅt (Wellen), meer gebruikt  būtərpoͅt (Bocholt), meest gebruikt woord  bŏtterpot (Maasbracht), tegenwoordig  bootərpot (Hout-Blerick), thans  botterpot (Roggel), thans; vroeger bottervluetje  botərpoͅt (Tegelen), Verklw. boeëterpötje  boeëterpot (Altweert, ... ), wordt meest gebruikt  boterpot (Steyl), boterpotje: booterpötsje (Maastricht), boterputsje (Wijk), boterpötje (Blerick, ... ), boterpötsje (Valkenburg), botterpotje (Thorn), botterpötje (Roermond, ... ), botərpø͂ͅtšə (Hoepertingen), botərpøͅi̯tšə (Borgloon), botərpøͅtjə (Putbroek), bou̯ətərpøͅi̯ʔən (Lommel), bōtərpøtšə (Smeermaas), bōtərpøtəkə (Zolder), bōtərpø͂ͅtjə (Overpelt), bōtərpøͅtšə (Lanklaar, ... ), bōʔərpøʔ(j)ə (Kwaadmechelen), boͅi̯tərpøͅ.tšə (Tongeren), boͅu̯tərpøtəkə (Halen), bwoͅi̯tərpø&#x0304tšə (Val-Meer), bóterpöätje (Berkelaar), bótterpötje (Neer), bôterpötje (Neeritter), bôtterpötje (Lottum), böterpötje (Tegelen), bø&#x0304tərpeͅtšə (Hasselt), bø&#x0304ətərpēͅtšə (Hasselt), frequenter gebruikt  bo͂terpötje (Melick), boterschaaltje: botersjölke (Maastricht), boterschotel: boeter - sjoetel (Oirsbeek), boeter-sjoetel (Keer), boetersjoetel (Mesch), boeteršootel (Oirsbeek), bootərsjoot-təl (Wijlre), boterschootel (Schinnen), boterschotel (Geleen, ... ), boterschŏtel (Kerensheide), botersjootel (Guttecoven), botersjotel (Buchten, ... ), botersjotəl (Stramproy), botersjòètel (Gronsveld), boteršootel (Einighausen), botorschotel (Helden/Everlo), botterschottel (Gulpen, ... ), botterscho‧tel (Mechelen), bottersjottel (Eys, ... ), bottersjōtel (Bleijerheide), bottərsottəl (Voerendaal), botərsxotəl (America), botəršotəl (Simpelveld, ... ), boëtersjoëtel (Gronsveld, ... ), bōēturschōētul (Sint-Geertruid), bōterschōtel (Ospel), bōtəršōtəl (Tungelroy), boͅtəršoͅtəl (Teuven), butəršutəl (Rotem), būtəršūtəl (Waterloos), būtəršūu̯təl (Bocholt), by(3)̄ətəršy(3)̄ətəl (Opglabbeek), bòtterschòttel (Castenray, ... ), bòttersjòtel (Klimmen), bòttersjòttel (Hoensbroek), bóttersjóttel (Eygelshoven, ... ), bôttersjootel (Urmond), bôttersjuttel (Ell), böttersjotel (Tungelroy), (-schuutelke)  boeter-sjōētel (Oost-Maarland), (doffe o)  botterschottel (Sevenum), ch van china, chalet  boterchotel (Puth), m.  boi̯təršøtəl (Diepenbeek), meest  botteršottel (Brunssum), met dekselke  botter-sjottel (Mheer), s stemloze sisklank  bōteršōtəl (Sibbe/IJzeren), v  boͅtəršøͅtəl (Hoeselt), boterschoteltje: bitəršitəlkə (Opglabbeek), boeëterschuuëtelke (Weert), boeëtersjuuëtelke (Eijsden), bootersjeutelke (Obbicht, ... ), boterscheutelke (Puth, ... ), boterschotelke (Buchten), boterschuttelke (Boekend, ... ), botersjeutelke (Geulle, ... ), botĕrscheutĕlkĕ (Rothem), bottersjuttelke (Haelen), botərsxøtəlkə (Blitterswijck, ... ), boëtersjuutelke (Gronsveld), bōōterschōōtel (Schimmert), bōtterschulleke (Wellerlooi), bōtərsxōtəlkə (Beverlo), bōtəršøͅtəlkə (Ophoven), bŏĕtərsjŭttəlkə (Pey), bŏttersjuttelke (Meijel), butersjiêtelke (Bree), butəršitəlkə (Genk), bu̯ətəršøtəlkə (Rosmeer), bwoͅi̯təršø&#x0304təlkə (Val-Meer), bwoͅtəršø͂ͅtəlke (Wintershoven), bòttersjuttelke (Mechelen), bôtersjeutelke (Neeritter), deze wordt door gewone boeren gebruikt  boterschoteltje (Amstenrade), klein  boterscheutelke (Stein), o = gesloten, kort  botterschuttelke (Venray), verkleinwoord  by(3)̄ətəršy(3)̄ətəlkə (Opglabbeek), boterstolp: bottersjtulp (Eygelshoven), bottersjtölp (Heerlen), boterstolpje: botersjtulpke (Heerlen), bŏttersjtulpke (Heerlen), botertelder: bŏĕtərtĕjər (Pey), boterteldertje: bottertelderke (Panningen), bōtertéjerke (Echt/Gebroek), bòttertèlderke (Mechelen), botertelloor: verkleinwoord: b£?t\\rt@l\\rk\\  boͅu̯tərteͅlyjər (Halen), botertelloortje: boterteleurke (Sint-Pieter), o  boͅtərtløͅrkə (Hoeselt), botervaatje: bottervöätje (Horn), botervloot: boetervloot (Grathem, ... ), boter-vloit (Ulestraten), botervloeët (Helden/Everlo), botervloot (Geleen, ... ), bottervloeut (Panningen), bottervloeët (Helden/Everlo), bottərvloat (Wessem), bottərvloewət (Heythuysen), botərvloot (Berg-en-Terblijt), bōtərvlōt (Achel), bŏtərvlōēət (Venlo), bòttervloeët (Castenray, ... ), bóttervlooi (Roermond), bóttervloot (Milsbeek, ... ), bôtervloeoet (Blerick), bôtter-vloeët (Baarlo), bôttervloat (Beegden), o is zeer dof  bŏttervloot (Roermond), botervlootje: beutervlôwtje (Susteren), boeetervluuëtje (Weert), booter-vlujetje (Maasbree), bootervleutje (Roermond), bootervleutsje (Maastricht), boterveutschje (Valkenburg), botervleutje (Merkelbeek, ... ), botervleutsche (Meerssen), botervleutsje (Houthem, ... ), botervleūtje (Maasbracht), botervlooitsje (Maastricht), botervlootje (Maastricht, ... ), botervlootsje (Maastricht), botervlōwĕtje (Kessel), botervluetje (Reuver), botervlutje (Ospel), botervluuĕtje (Kessel), botervluutje (Tungelroy), botervluutsje (Wolder/Oud-Vroenhoven), botervluüetje (Tungelroy), botervlötsje (Sint Pieter), bottervleuitje (Herten (bij Roermond)), bottervleuje (Maasniel), bottervleutje (Brunssum, ... ), bottervlēūtje (Thorn), bottervluutje (Baarlo, ... ), bottervluuëtje (Melderslo), bottervluëtje (Helden/Everlo, ... ), bottervlûûtje (Panningen), botərvleutsjə (Berg-en-Terblijt), botərvlyətjə (Blitterswijck, ... ), bōttervlēūtje (Herten (bij Roermond)), bōttervluuëtje (Heerlen), bōttervluëtje (Venlo), bŏtervluuətje (Venlo), bŏtervlötje (Leunen), bŏttervleutje (Roermond), bŏtərvluuətjə (Venlo), bo͂tervleutje (Melick), boͅttərvluuətjə (Venlo), būətərvly(3)̄ətjə (Altweert, ... ), bòtervlaotje (Berkelaar, ... ), bòttervluetje (Heythuysen), bóttervleutje (Milsbeek, ... ), bóttervlöätje (Horn), bótərvleùtje (Thorn), bôttervluujtje (Arcen, ... ), bôttervluuëtje (Oirlo), bôttervlêûtje (Beegden), böttervluutje (Baarlo), uitspraak:u´u.  bŏttervleutje (Heythuysen), uu dus lang  bŏtervluëtje (Blerick), vero  botərvlyətjə (Tegelen), vroeger  bootərvluutjə (Hout-Blerick), bottervlĕŭtje (Roggel), wordt niet veel gesproken  botervlootje (Amstenrade), wordt ook gebruikt  bŏttervleutje (Maasbracht), kommetje: kemkə (Opglabbeek), scherf: sjerref (Eygelshoven), schotel: sjŏttel (Meijel), stolp: štøͅlp (Eupen), vlootje: vleutje (Roermond), vleutsje (Sint-Pieter), vlootje (Amby), vluuëtje (Nederweert), vlütje (Steyl), ook wel  vleutje (Brunssum) botervloot || botervlootje [DC 23 (1953)], [N 20 (zj)] III-2-1, III-2-3
bottelarij aftrekzaal: aftrękzāwl (Kerkom) De ruimte waar men het bier in flessen doet. [N 35, 91] II-2
bottelen aftrekken in flessen: áǝftrękǝ en flęsǝ (Wellen), afvullen op fles: ǭfvø̜lǝ ǫp flęs (Maastricht), bottelen: bottelen (Arcen, ... ), bǫtǝlǝ (Horn, ... ), flessen aftrekken: fl ̇ęsǝn ā.ftr ̇ękǝ (Opitter), trekken: trękǝ (Alken), zegelen: zɛ̄gǝlǝ (Horn) Het bier in flessen doen. Volgens de respondent uit Q 95 werd dit vroeger niet gedaan. [N 35, 91; monogr.] II-2
botteriken bokken: bok (Neerglabbeek, ... ), bøk (Bocholt  [(vroeger)]  , ... ), botteriken: botǝrekǝ (Beek, ... ), botǝrękǝ (Lommel), bǫ.tǝrekǝ (Achel, ... ), bǫdǝrekǝ (Tongerlo), bǫtǝrekǝ (Alken, ... ), bǫtǝreʔǝ (Kwaadmechelen, ... ), galgen: galǝgǝ (Kwaadmechelen, ... ), haletten: a`lętǝ (Aalst, ... ), alętǝ (Alken, ... ), da`lętǝ (Ordingen), galętǝ (Mielen-boven-Aalst), gǝ`lętǝ (Neerharen, ... ), ha`lę.dǝ (Lauw), ha`lę.tǝ (Millen), ha`lętǝ(n) ('S-Herenelderen, ... ), halętǝ (Genoelselderen, ... ), hǫ`lętǝ (Werm), lętǝ (Bilzen, ... ), rǝ`lętǝ (Boorsem, ... ), ša`lętǝ (Meeswijk), hekken: hękǝ (Blerick, ... ), hękǝs (Haler, ... ), hooihorden: hø̜̄i̯hǫrdǝ (Milsbeek, ... ), horden: hō.rtǝ (Boukoul, ... ), hōrtǝ (Haler, ... ), hōǝrtǝ (Brunssum), hūǝrtǝ (Hoensbroek), hǭrtǝ (Baexem, ... ), hǭǝrtǝ (Lommel), hordjes: hø̜̄rtjǝs (Melick), horens: bourǝs (Walsbets), hau̯ǝrǝs (Schakkebroek), hourǝs (Duras, ... ), hȳǝn (Buvingen, ... ), høǝn (Borlo), hø̄rǝs (Alken), hø̄ǝn (Gingelom, ... ), hōi.rǝs (Binderveld, ... ), hōiurǝs (Nieuwerkerken, ... ), hōurǝs (Loksbergen), hǫrǝs (Halen), hǫu̯rǝs (Bevingen, ... ), hǭurǝs (Kermt), jō.n (Kozen, ... ), ourǝs (Melveren), ǫu̯rǝs (Gorsem), jukken: jō.kǝ (Leut, ... ), karhaletten: kārlętǝ (Waltwilder), karhorden: karhorden (Heythuysen), karhorens: karhorens (Loksbergen), ledders: lø̜dǝrs (Heer, ... ), lø̜dǝrǝ (Geleen, ... ), lē̜dǝrs (Hoeselt), lęi̯ǝrs (Baarlo, ... ), lęi̯ǝrǝ (Bree, ... ), lɛdǝrǝ (Amstenrade, ... ), oogsthorden: ǫu̯xshōrtǝ (Swalmen), oogstledders: ōslɛdǝrs (Schaesberg), ǫu̯xslęi̯ǝrs (Susteren), ǫu̯xstlęi̯ǝrs (Linne), ramen: rām (Arcen, ... ) De ladderachtige constructies die vóór en achter op de hooikar worden geplaatst om de laadcapaciteit te vergroten. Zie de algemene toelichting bij deze paragraaf en afbeelding 16, de foto''s b en c. De term ladders ("ledders" en "leren") wordt zowel voor de botteriken als voor de zijladders gebruikt; zie het lemma ''zijladders van de oude kar''. Het lemma bevat alleen meervouden.' [N 17, 70; JG 1a, 1b, 2a; add. uit N 17, 40 en A 41, 24; monogr.] || Dit lemma geeft aanvullende informatie bij het lemma botterkken in wld I.3: "de ladderachtige constructie die voor en achter op de hoogkar wordt geplaatst om de laadcapaciteit te vergroten". Dit lemma bevat alleen maar meervouden. [JG 2b] I-13, I-3
bottine? bottine: butin (Kanne), bij uitbr. schoen.  bottien (Maastricht) bottine: halflaarsje || bottine: kleine gummilaars III-1-3
bouclé bouclé: buklē (Meijel), buklɛt (Houthalen) Losse kaardgaren mantel- en tapijtstof die hard aanvoelt (Van Dale, pag. 425). [N 62, 78; N 62, 98] II-7
bouillon bouillon: beljoûng (Gronsveld), beljóng (Hasselt, ... ), boejon (Leopoldsburg), boeljon (Pey), boeljóng (Sittard, ... ), bujon (Teuven), bôeljong (Hoeselt), B\\ljóng trekke van soepevleis  bəljóng (Roermond), soort soep  boeljóng (Tongeren), ¯n Tas boeljóng krachtige boeljóng Boeljóng trèkke van soppevleis: vleesnat  boeljóng (Maastricht), bouillonblok: beljóngblok (Roermond), bouillonsoep: Verklw. bouillonsüpke  bouillonsoep (Heerlen), broei: breuj (Gronsveld, ... ), brui (Bleijerheide, ... ), Breuj = vleesnat  breuj (Grathem), Breuj: greuntje- of vleisnaat  breuj (Grathem), breuj: vleesnat  breuj (Swalmen), Bruij: vleesnat  bruij (Roermond), de breuj: vleesnat  breuj (Roermond), Eigen phonetische Brui = vleesnat.  brui (Valkenburg), Eigen spellingssyst. Zie vragenlijst p.6 Breu: vleesnat  breu (Berg-aan-de-Maas), Grote ketel met veel varkensvlees om de worsten wordt in veel water gekookt en de soep heet dan: breuj.  breuj (Thorn), Is groentennat of vleesnat.  breuj (Posterholt), Syst. Frings Vleesnat  brø͂ͅi̯ (Kessenich), Syst. WBD breu:j: vleesnat  breu:j (Maasniel), Syst. WBD breuj: vleesnat  breuj (Boukoul), Syst. WBD brui: vleisnaat  brui (Maasniel), Syst. WBD bruj = vleesnat.  bruj (Roermond), Syst. WBD Groente- of vleesnat  brui (Kerkrade), Syst. WBD Overblijvend mengsel nadat vlees e.d. erin gekookt is.  breuj (Herten (bij Roermond)), Vleesnat  breu (Mechelen), brui (Vlodrop), kuipje: e kËËpke ènne sóp doe.ën: een bouillonblokje in de soep doen  kūūpke (Zonhoven), vleesbroei: vleesj’brui (Bleijerheide, ... ), vleisjbrui (Sittard) afgekookt vlees || afkooksel || afkooksel van lever, nieren, afvalvlees etc. voor het bereiden van balkenbrei || bouillon || bouillon (soep) || bouillonblok || bouillonblokje || consommé || kooksel; Hoe noemt U: Het gekookte, het kooksel (kokenage, kook, zooi) [N 80 (1980)] || soepvlees; Hoe noemt U: Mager vlees om soep van te koken (boelie, bouilli, soepvlees) [N 80 (1980)] || uitgekookt vlees || vleesnat || Wat verstaat u onder: brui (groente, kool of vleesnat?) Uitspraak a.u.b. [N 16 (1962)] || Wat verstaat u onder: brui (groente, kool, vet of vleesnat?) Uitspraak a.u.b. [N 16 (1962)] III-2-3
boulté boulté: `bul.tē (Gors-Opleeuw), `bulti (Bommershoven), `bultē (Diets-Heur), `by.ltęj (Overrepen  [(dan zijn de grove zemelen eruit)]  ), bu.ltē (ɛ'S-Herenelderen), bulti (Berlingen, ... ), bultē (Berg), bølti (Sint-Lambrechts-Herk), gruau: grijō (Bilzen, ... ), gryjo (Kuringen), grywo (Kuringen) Het op één na fijnste produkt dat tijdens het builen wordt gescheiden. Bij het woordtype boulté merken verscheidene invullers op dat het grover is dan bloem en dat er zich nog de kortzemelen (kǫt˲zē.mǝlǝ, Q 168) in bevinden. Dit vormt mogelijkerwijs de verklaring waarom dit woordtype ook in de lemmata ɛmeelɛ en ɛbloemɛ is aan te treffen. Boulté heeft dus al een zeefproces ondergaan (vgl. bloem), maar bevat nog steeds zemelen (vgl. meel). Volgens Vanderspickken (pag. 46) wordt deze bloemsoort niet in een builmolen maar in een modernere bloemmolen uit het meel afgescheiden.' [JG 1b; Vds 251; Grof 246] II-3
bout boulon: boulon (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]  , ... [Zwartberg, Eisden]  [Zwartberg]), bulon (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  , ...[Eisden]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), buloŋ (Eisden  [(Eisden)]   [Zolder]), bǝloŋ (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Eisden]  [Domaniale]  [Eisden]), bǝlǫŋ (Zolder  [(Zolder)]   [Zwartberg, Waterschei]), bout: bols (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]  [Domaniale]), bolts (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Winterslag, Waterschei]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bout (Geleen  [(Maurits)]  , ... [Laura, Julia]  [Maurits]  [Maurits]), bō.t (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), bōts (Kerkrade  [(Domaniale)]  , ... [Willem-Sophia]  [Willem-Sophia]), bōt (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Emma]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), bōǝt (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]  , ... [Laura, Julia]  [Domaniale]), bǫwt (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Wilhelmina]  [Julia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Maurits]  [Maurits]), bǭts (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), moederschroef: mǫdǝršruf (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), moer: mōr (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), schroef: šru.f (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), šruf (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Winterslag, Waterschei]  [Domaniale]  [Domaniale]) [N 95, 351; N 95, 746; monogr.; Vwo 173] II-5