e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
bovendeel van de rug bochel: bøxəl (Lanklaar), body: boddi (Vliermaal), op immand zènne boddi zitte (Vliermaal), op immant zene boddi-j zitte (Gors-Opleeuw), bot: bot (Tongeren, ... ), boͅt (Gingelom, ... ), meͅt pa oͅp də boͅt sitə (Tongeren), op de bot drage (Opheers), op de bot zitte (Opheers), op de bot zitten (Alken), op de boͅt neͅmə (Gingelom), op de boͅt zitte (Gingelom), Op de bot zitten.  op de boͅt sitə (Gingelom), op te bot zette  ne boͅt (Tongeren), buikas: beej vader op de poekas zitte (Blerick), boekas (Blerick, ... ), op den boekas zette (Blerick), bult: B.v. ne bult hemmen is nie min.  bult (Peer), hakkelepak: hoekelepak (Kerkrade), hakkelpak: hakkelpak dragen  hakkelpak (Mechelen), hakkepak: hakepak (Kelmis), vader zet mig ens op de hakke pak (Velden), kattekedie: op de kattekedie zitten (Hoepertingen), knoken (mv.): kneuk (Hasselt), knøk (Hasselt), op pa zène kneuk zitte (Hasselt), kraam: kraom (Roermond), kramer: krimər (Bree), krîêmer (Bree), optə krimər pakə (Bree), ook ziekte: spit in de rug  krimər (Genk), kriebelekraam: biej vader oppe kribbelekraom zitte (Haelen), bijj vader oppe kribbelekraom zitte (Nunhem), kribbelekraom (Nunhem), kriemaks: krîêmaks (Bree), kroef: kro(o)f (Veldwezelt), kroef (Hoeselt), kröf (Rekem), kroefje: kröfke (Rekem), kromjak: kraomiak (Geleen), krómiak (Grevenbicht/Papenhoven), krommejak: bie de pap op de kròòmejak zitte (Kerensheide), bie de vader opte kraomejaok zitte (Urmond), bie pap op de krâômejak zitte (Oirsbeek), bie vader kraòmejak zitte (Sittard), bie vader oppe kroamejak zitte (Swalmen), kammeejook (Urmond), kraome jaok (Maasniel), kraomejak draagen (Neerbeek), kraomejak hèlle (Schinveld), kraomejaok (Urmond), kraomi-jak (Herten (bij Roermond)), kraomi-jak drage (Herten (bij Roermond)), kraòmejak (Sittard), kroamejak (Swalmen), kromejak zitte (Ulestraten), krommejak draage (Klimmen), krâômejak (Oirsbeek), kròòmejak (Kerensheide), op de kroamejak zitten (Neerbeek), op de krommejak ziete (Valkenburg), bei de pap op de kammeejook zitte  bei de pap op de kammeejook zitte (Urmond), De handeling van iem. of iets op de ug te dragen.  krommejaok drage (Berg-aan-de-Maas), Frequenter.  krao.mejak (Boukoul), krommelenek: kroamelenak (Kerkrade), kromelenok (Bocholtz), krommeljak: kraomeljak (Brunssum), krommenek: bie de pap op te kraomənak zitte (Holtum), bij vader [oͅpə krōəmənak} zitten (Meeswijk), bij vader op de kraomenak zitte (Buchten), emes kraomenak drage (Montfort), krao.menak (Boukoul), kraomenak (Echt/Gebroek, ... ), kraomenak drage (Buchten, ... ), kraomenak dragen (Echt/Gebroek), kraomenak zitten (Ophoven), kraomenakdrage (Guttecoven), kraomənak (Holtum), kroamenak (Echt/Gebroek, ... ), kromenak drage (Schimmert), krōēmenak (Rekem), op de kroamenak zitte (Guttecoven), op te kroamenak zette (Susteren), oppe krao.menak zitte (Boukoul), oppe kraomenak zitte (Montfort), B.v. biej vader oppe kraomenak zitte.  kraomenak (Horn), Verdwijnt t.v.v. op de nak zitten.  op de kraomenak zitten (Geistingen), kruis: t kruuts (Hoensbroek), mars: beej Vader op de mars zitte (Wanssum), mars (Roosteren, ... ), op de marse zitte (Ottersum), nek: bei vader op de nak zitte (Beegden), bi de pap oppe nek zitte (Obbicht), bie vaader in ge-nak zitte (Klimmen), bie vaader oppe nak zitte (Neeritter), bie vader oppe nak zitte (Baexem), bij vader oppe nak zitte (Meeswijk), bī vādər opə nak zetə (Kinrooi), en də naek zetə (Hamont), en də neͅk zetən (Hamont), en də näk zetən (Overpelt), ge mogt in mènne nek zitte (Hechtel), na.k (Moresnet), naek (Hamont), nak (Alken, ... ), nek (Eksel), neͅk (Hamont), näk (Overpelt), ob də nak zetə (Beverst), obən na.k drā:jə (Moresnet), obən na.k se.tə (Moresnet), op de nak zitte (Beegden), op də neͅk zetə (Zelem), oppe nak pakke (Baexem), oppe nek pakken (Eksel), oͅb də näk zetən (Overpelt), - "op de kraomenak zitten"verdwijnt t.v.v. op de nak zitten.  op de nak zitten (Geistingen), bie der pap op der kroomelenak zitte  nak (Ubachsberg), Hoger.  nak (Hoepertingen), op dr kroamelenak  dr nak (Kerkrade), op dr nak  nak (Ten-Esschen/Weustenrade), op vader zenne nak zitte  de nak (Oost-Maarland), pochel: op de pochel zitten (Neeroeteren), oͅb də puxəl setə (Maaseik), pōch`l (Kaulille), pu:xəl (Neeroeteren), puxəl (Maaseik), i.e. eveneens een bult.  pochel (Hechtel), poepernekje: pupərnaekskə zetə (Kinrooi), pokkel: (beej vader op de poekel zitten) (Belfeld), (pookel) (Echt/Gebroek), beej pap op de poekel zitte (Tegelen), bej pap op de poekel zitte (Venlo), bie der pap op der poekel zitte (Voerendaal), bie pap op de poekel zitte (Hoensbroek), bie vader op de poekel zitte (Baexem), bie vader op de puukel zitte (Roermond), biej pap op de poekel zitte (Schinveld), bij vader op de pōkkel zitte (Roosteren), béj paa òp de pòkkel zitte (Maastricht), der poekel (Heerlen, ... ), op de poakel laote zitte (Geleen), op de poekel zette (Tegelen), op de poekel zitte (Hoensbroek), op de pookkel zitten (Rekem), op poekel (Lauw), oppe pòkkel zitte (Sittard), po(o)kel (Veldwezelt), poakel (Geleen), poekel (Baexem, ... ), poekel zitte (Puth), poekelrijje (Broekhuizen), pokel (Meerssen), pokkel (Buchten, ... ), pokəl (Smeermaas), pookkel (Rekem), pōēkel (Schinveld), pōkkel (Houthem), pŏkkel ? (Limbricht), pukkel (Echt/Gebroek, ... ), puukel (Roermond), puukkel (Roermond), pŭkkel (Schimmert), pòkkel (Maastricht, ... ), pòukel (Wijk), pòòkel (Maastricht), pókkel (Brunssum, ... ), pôkkel (Bunde, ... ), pøkkel (Neerbeek), B.v. bej vader op de poekel zitte.  poekel (Venlo), bey der pap op der poekel zitte  poekel (Rimburg), bie der pap op der pokkel zitte  der pokkel (Heerlerheide), bij der pap op der poekel  poekel (Kerkrade), bij der pap op der poekel zitte  poekel (Nieuwenhagen, ... ), hakkelepak  poekel (Bocholtz), het werkwoord = reie  pokkel (Sint-Pieter), hier dus niet in de betekenis van bult  poekel (Heerlen), i.e. bochel.  pukkel (Horn), laat mich ins op der poekel zitte  poekel (Schaesberg), Op de - zitte.  poekel (Venlo), op de poekel zitten  de poekel (Schaesberg), op der poek-kel zitte  poek-kel (Eygelshoven), op der poekel zitten  poekel (Heerlen), op dr poekel drage  poekel (Nieuwenhagen), op dr poekel zitte  poekel (Ten-Esschen/Weustenrade), opter kroamejak (poekel) humme  dər poekəl (Heerlerheide), poekel  poekel (Kerkrade), pokel zitten.  poekel (Venlo), pottemars: pottemars (Horst), pottemarse (Broekhuizen), puzak: bi vadər oͅpə pyzak setə (Opglabbeek), opə pyzak zitə (Opglabbeek), rug: beej vader op de ruk zitte (Blerick), beej vader op de ruk zitten (Belfeld), beej vader op de rök zitte (Blerick), bi-j vader op e rök zitte (Boeket/Heisterstraat), bie vaader op gen-rögk zitte (Klimmen), bie vader op de rök zitte (Tungelroy), bie vader op te rök zitte (Roermond), bie vader oppe rök zitte (Thorn), bij pa op `e rug zitten (Eksel), bij pap op de rùk zitte (Maastricht), bij vader op de rug (røch) zitten (Kwaadmechelen), bij vader op de ruk zitte (Schimmert), bij vader op de rögk zitte (Tegelen), ob dən ryk sitə (Gingelom), op de rug pakke (Neerpelt), op de rug rijden (Broekhuizen), op de rug zitte (Sint-Truiden), op de rök (Elsloo), op de rök draage (Panningen), op de rök zitte (Venlo), op de rök zètte (Ulestraten), op de rök zétte (Tungelroy), op gen-rögk zitte (Klimmen), oppe rök (Nederweert), oppe rök zitte (Weert, ... ), poakelt mig ins op oehre rig (Peer), rek (Hasselt), reͅix (Meeuwen), reͅx (Val-Meer), rōk (Neeritter), ruch (Leopoldsburg), rug (Oirlo), ruk (Hoensbroek, ... ), ruk zitte (Velden), ryk (Gingelom), ryx (Sint-Truiden), rèùk (Posterholt), rök (Blerick, ... ), rök zitte (Puth), røx (Achel, ... ), røxsetən (Achel), rùk (Schimmert), up oͅzə vōͅ zeͅnə røg zetə (Tessenderlo), Evt.: op de schouders zitten.  op de rug zitte (Neerpelt), op dr ruk zitte  ruk (Waubach), op gnne ruk zitte  ruk (Mheer), rugstrang: der rukstrank (Vrusschemig), rugstrank (Stein), schakkedak: vader draagtj mich ens op de sjaggedak (Heel), schakkedouder: sjeGGedouder (Montfort), schakkenek: biej vader oppe sjakkenak zitte (Haelen), schocht: schoch (Valkenburg), Schocht.  šoͅxt (Beverst), schoft: schoft (Hasselt), sjoo.f (Gors-Opleeuw), sxoft (Houthalen), sxuft (Achel), schoot: bie de pap op der schoeut zitte (Nuth/Aalbeek), op de schoet (Baarlo), op de sjôôt zitte (Neer), schoet (Sint-Pieter), schöö-et zitte (Schimmert), Op de schouwers zitte.  schôt (Venlo), schouderbladen (mv.): schouwerblaar (Baarlo), sjouwerblaajer (Berg-aan-de-Maas, ... ), sjouwerblaar (Posterholt), schouderennek: bij vader op de sjaorenak zitten (Stevensweert), sjaorenak (Stevensweert), schouders (mv.): chouwer (Mechelen-aan-de-Maas), o.bən šo.w.ər ze.tə (Moresnet), op de schaower zitte (Ottersum), op de schouwer ziete (Valkenburg), op de sjouwers zitte (Berg-aan-de-Maas), op de sjower zete (Kelmis), schavers (Kwaadmechelen), scheͅiəvərs (Tessenderlo), schouwer (Sittard), schouwers (Afferden), sjouver (Ittervoort), sjouvers (Leveroy), sjouwer (Baexem, ... ), sjouwers (Berg-aan-de-Maas), sjower (Nieuwenhagen), sjòwer (Waubach), sxorən (Houthalen), šouwərs (Kanne), schups: schups (Middelaar), slip: beej vader op de slup zitte (Broekhuizen), op de slub zitte (Neer), op de slup (Baarlo), strang: oͅb də straŋk setə (Maaseik), strank (Eksel, ... ), straŋk (Hasselt), straəŋk (Maaseik), wak: wak (Valkenburg) Bovendeel van de rug (poekel, kraomenak, kriemer, rug?, nak?) [N 109 (2001)] || Op de rug zitten (poekelen, op de poekel/kraomejak zitten). [N 109 (2001)] || rug: bovendeel van de rug [mars, hot] [N 10 (1961)] || rug: op de rug zitten [N 10 (1961)] III-1-1
bovendeksel van een duivenmand bovendeksel: bove-deksel (Sevenum), d’r baovedèksel (Klimmen), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  de boëvendèksel (Bilzen), Algemene opmerking: deze vragenlijst is nogal slecht (= weinig antwoorden) ingevuld!  bovendeksel (Gruitrode), dek: dek (Weert), deksel: deksel (Doenrade, ... ), deksəl (As), den dèksel (Eisden), deͅksəl (Meijel), diksel (Vlodrop), dn’ dèksel (Doenrade), dèksel (As, ... ), dèksəl (Beesel), dêksel (Swalmen), (m.).  deͅ.ksəl (Eys), klep: klep (Tongeren), klɛp (Meijel), scheel: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  et schiël van e kù.ref (Zolder) Hoe heet verder in Uw dialect: bovendeksel van een duivenmand? [N 93 (1983)] III-3-2
bovendeur bovelste halve stalsdeur: bø̜̄vǝlstǝ halǝf štals˱dø̄r (Maasniel), bovendeur: boi̯vǝdø.r (Mal), bovǝdø̄r (Halen), buǝvǝdø̄r (Romershoven), bu̯ø̜vǝdø̜̄r (Zichen-Zussen-Bolder), bu̯ǫvǝdø̜r (Val-Meer), bø̄vǝdø̄r (Middelaar), bōvǝdȳǝr (Stevensweert), bōvǝdø̄r (Cadier, ... ), būǝvǝdø̜̄r (Eijsden), bűvǝdīr (Bree), bǫavǝdyǝr (Eys), bǫu̯vǝ(n)dø̄r (Sevenum), bǫvǝdei̯ǝr (Beverst), bǭvǝdȳr (Klimmen, ... ), bǭvǝdø̄r (Guttecoven, ... ), bǭvǝdø̜̄r (Nunhem), bovenhalf: bu̯øvǝhāf (Rosmeer), bovenhelft: bǫvǝhęlǝft (Gennep), bovenpoort: bu̯ø̜vǝpu̯ø̜t (Zichen-Zussen-Bolder), bu̯ǫvǝpu̯ǫt (Val-Meer), bǭvǝpǭǝt (Hoensbroek), bovenslag: bø̄vǝslāǝx (Kermt), bōvǝslāx (Boekt Heikant), bǭvǝšlāx (Hoensbroek), bovenste: bø̄vǝstǝ (Hasselt), bovenste deel: boǝvǝstǝ dei̯ǝl (Opheers), buǝvǝstǝ d‚ēl (Vliermaal), bovenste deur: bu̯ōvǝstǝ dø̜̄r (Riksingen), bøvǝ(n)stǝ dø̄r (Meijel), bø̄vǝ(n)stǝ dør (Maasmechelen), bø̜̄vǝstǝ dø̄r (Boekend), bø̜vǝštǝ dø̜̄r (Teuven), bovenste halfdeur: boi̯vǝstǝ haf˱dø̜r (Mal), bu̯ǫvǝstǝ hāfdør (Nederstraat), byǝvǝstǝ halǝfdø̄i̯ǝr (Opheers), bø̄vǝštǝ hǭf˱dø̄r (Schimmert), bovenste halve slag: bø̄vǝstǝ halǝvǝ slax (Beringen), bovenste helft: bø̜̄vǝstǝ hęlǝf (Boekend), bovenste poort: bø̜̄vǝštǝ pǭrt (Klimmen), bovenste slag: bu̯ōvǝstǝ šlǭx (Riksingen), bø̄vǝ(n)stǝ slax (Beringen), bø̄vǝ(n)stǝ slāx (Grathem), bōvǝstǝ slax (Beringen, ... ), bōvǝstǝ slāx (Grathem), bǭvǝstǝ šlāx (Maasmechelen, ... ), bovenste stuk: bovǝstǝ stø̜k (Neerpelt), bovenste vleugel: buǫvǝstǝ vli.øgǝl (Tongeren), bovenstuk: bōvǝstøk (Boekt Heikant), bǫu̯vǝstø̜k (Borlo, ... ), bǭvǝstøk (Haelen), bovenstuk van de kleine kant: bǫu̯vǝstø̜k ˲van dǝ klē̜ ̞nǝ kānt (Borlo, ... ), bovenvleugel: bǭvǝvlȳǝgǝl (Hoensbroek, ... ), bǭvǝvlø̄gǝl (Tegelen), deurtje: dø̄rkǝ (Rotem), dīrkǝ (Opglabbeek), ezelsdeur: ‚ēzǝls˱dø̄r (Leunen), halve deur boven: halǝvǝ dø̄r bǭvǝ (Gennep), klapdeur: klap˱dø̄r (Rotem), klap˱dø̜̄r (Hamont), klapdeurtje: klap˱dø̄rkǝ (Rotem), lochtdeur: lox(t)˱dȳr (Maaseik), lǫxt˱dø̜r (Velm), lǫx˱dø̄r (Millen), los stuk: lǫs støk (Meldert), overdeur: øvǝrdȳǝr (Ingber), ø̜̄i̯vǝrdør (Herk-de-Stad), overlicht: hi̯ø̜vǝrlex (Nederstraat), overste slag: ø̜̄vǝštǝ šlāx (Eygelshoven), overzwaai: ø̄vǝrzwɛi̯ (Eisden), paardehelft: pē̜ ̞rdǝhęlǝft (Maaseik), paardsdeur: pęrs˱dø̜r (Achel), paardsluik: pɛ ̝rslūk (Panningen), schuurdeurtje: sxø̜i̯ǝrdø̜rkǝ (Linkhout), slagdeur: slāx˱dø̄r (Tongeren), staldeurtje: staldø̜rkǝ (Linkhout), stubvenster: štø̜p˲venstǝr (Bemelen  [(in de schuurpoort)]  ) Het bovenste deel van een gehalveerde poortvleugel, dienend om in geopende stand licht en lucht in de stal te laten. Het bovenste deel van een gehalveerde poortvleugel is meestal kleiner dan het onderste en wordt niet zo vaak gebruikt, d.w.z. alleen als men met bijv. een paard door de poort wil. Sommige benamingen wijzen dan ook op het voorkomen ervan bij paardestallen. Zie ook afbeelding 18.d bij het lemma "poort" (4.1.1). [N 4A, 37b en 42c] I-6
bovendorpel bovendorpel: bø̜̄vǝdø̜rpǝl (Ottersum), bōvǝdølpǝr (Bleijerheide), bōvǝdørpǝl (Geulle), bǭvǝdø̜rpǝl (Posterholt, ... ), bovenstuk: buǝvǝstęk (Bilzen), boventravers: bōvǝtravęjǝr (Tessenderlo), centerstuk: sɛntǝrstęk (Bilzen), gebogen bovendorpel: jǝbōrǝ bōvǝdølpǝr (Bleijerheide), gecenterd stuk: gǝsɛ̃ntǝrt støk (Tessenderlo), getoogde bovendorpel: gǝtōx˱dǝ bǭvǝdø̜rpǝl (Stein), gǝtǭx˱dǝ bǭvǝdø̜rpǝl (Sint Odilienberg), getoogde dorpel: gǝtǭx˱dǝ dø̜rpǝl (Ottersum), kopstuk: kǫpštøk (Bleijerheide), ronde bovendorpel: ronjǝ bǭvǝdø̜rpǝl (Sint Odilienberg), toogdorpel: tōx˱dø̜rpǝl (Posterholt) De bovenste horizontale regel van een raam- of deurkozijn. Een getoogde of halfcirkelvormige bovendorpel bestaat uit drie stukken die met behulp van houten klossen van bepaalde vorm aan elkaar worden bevestigd. In L 387 werd een dergelijke klos 'sleutel' ('šlø̄ǝtǝl') genoemd. [N 55, 7d; N 55, 7e] II-9
boveneinde van de stam bovenste kop: bôveste kop (Schimmert), bovenstuk: ideosyncr.  bovestuik (Thorn), kiets: kĭĕts (Epen), WLD JK ? WNT niest gevonden  kiets (Vijlen), kop: de kop (Schimmert), der kop (Gulpen), kop (Amby, ... ), koͅ.p m. (Eys), kòp (As), ideosyncr.  kop (Eijsden, ... ), Veldeke  kop (Waubach), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones  d’r kop (Gulpen), WBD/WLD  kop (Opglabbeek, ... ), kòp (As), WLD  kop (Brunssum, ... ), kòp (Doenrade, ... ), kopje: köpke (Venlo), kruin: kroen (Wijlre), krung (Heerlerbaan/Kaumer), kruun (Geulle), kr‧uən v. (Ingber), eigen spellingsysteem  kroën (Merkelbeek), kruun (Geleen), ideosyncr.  kruin (Vlodrop), WBD/WLD  krōēën (Nieuwenhagen), krŭŭng (Nieuwenhagen), WLD  kruun (Kesseleik), rop: ? WNT niets  ròp (Loksbergen), slieping ?: ideosyncr.  sjlieping (Sittard), sopje: IPA, omgesp. JK: Er staat inderdaad Sopke, toch niet K- of Topke??  soͅpkə (Kwaadmechelen), spits: schjpits (Vaals), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones  d’r sjpits (Gulpen), WBD/WLD  sjpits (Susteren), top: den toep (Boekend), d’r tup (Hoensbroek), tip (Eigenbilzen), toep (Dilsen, ... ), toep v.d. boum (Blerick), top (Eys, ... ), toppe mv (Maastricht), tup (Haler, ... ), tuup mv (Roermond, ... ), tòp (Schinnen), tóp (Doenrade, ... ), tóppe (Maastricht), töp (Nieuwstadt, ... ), #NAME?  tup (Klimmen), Bree Wb.  tóp (Bree), eigen fon. aanduidingen  tôp (Ell), eigen spellingsysteem  toep (Neer), top (Maastricht, ... ), tup (Merkelbeek), tuup (Schinnen), Endepols  de’n tòp (Maastricht, ... ), top (Maastricht), tóp (Maastricht, ... ), ideosyncr.  top (Oirsbeek, ... ), tóp (Susteren), Nijmeegs (WBD)  tŏĕp (Meijel), Veldeke  d’r tup (Klimmen), toep (Haelen), tòp (Echt/Gebroek), Veldeke aangepast  top (Tienray), Venlo e.o.  toep (Maasbree), WBD / WLD  toep (Reuver), tŭŭp (Beesel), WBD-WLD  tŏĕp (Roermond), WBD/WLD  toep (Kapel-in-t-Zand), top (Ophoven), tup (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), tŭŭp (Heerlen), tòp (Nieuwenhagen), tóp (Maastricht, ... ), WBD/WLD ó even gesloten als oo  tóp (As), WBD\\WLD  tup (Amstenrade), WLD  de tup (Geleen), dén tüp (Schimmert), toep (Montfort, ... ), top (Gennep, ... ), top v.d. boum (Maastricht), tŏ p (Tungelroy), tup (Born, ... ), tuup (Heel), tŭŭp (Sweikhuizen), tòp (Maastricht, ... ), tôôp (Guttecoven), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  tŏĕp (Haelen), ± WLD  tup (Weert), tóp (Ospel), topeind: ideosyncr.  topìnd (Hoensbroek), oude spellingsysteem  topeind (Meijel), Veldeke 1979 nr 1  top-aend (Venray), topje: tupke (Maastricht, ... ), eigen spellingsysteem  tupke (Meijel, ... ), NCDN  tupkö (Stevensweert), ve den  töpke (Echt/Gebroek), WBD/WLD  tuupkə (Kapel-in-t-Zand), WLD  tuupke (Maasbree), töpkə (Gennep), wippel: WLD  wippel (Mheer), wippeltje: WLD  wippelke (Mheer) boomtop || Het dunne uiteinde van de stam, bovenaan (top, kop, topeind). [N 82 (1981)] || Hoe noemt u: het dunne uiteinde van de stam [N 75 (1975)] III-4-3
bovengisting bovengisting: bovengisting (Venray), warme gisting: warme gisting (Kerkom) De gisting die optreedt bij temperaturen tussen 12 en 25 graden Celsius. [monogr.] II-2
bovengrond bouwvoor: buwvoǝr (Klimmen), bovendek: bǭvǝdę ̞q (Klimmen), bovengrond: bōvǝgroŋk (Panningen), bǭvǝgrǫ̃nt (Milsbeek), bǭvǝngrǫntj (Nunhem), bovenlaag: bōvǝlǭx (Echt), erf: dǝn ę ̞rǝf (Tegelen), ęrǝf (Maastricht), gele grond: gēlǝ grǭnt (Venray), goede grond: gōjǝ grōntj (Elsloo), gǫjǝ grǫnt (Loksbergen), jǫwǝ jroŋk (Kerkrade), graszode: graszode (Spekholzerheide), graze: grǭzǝ (Klimmen), ruim: rūm (Klimmen, ... ), slobbermichel: šlubǝrmixǝl (Klimmen), zwarte grond: zwartǝ grǫnt (Sint-Truiden), zwatǝ grǫnt (Bilzen) De laag aarde die onbruikbaar is voor het vormen van stenen en dus terzijde wordt gelegd. Doorgaans spreidt men deze grond later weer uit over het afgegraven terrein, zodat dit opnieuw in cultuur kan worden genomen. [N 98, 18; monogr.] II-8
bovengronds boven: boven (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]  , ... [Eisden]  [Winterslag, Waterschei]), bø̜̄vǝn (Rekem  [(Eisden / Zwartberg)]   [Domaniale]), bō.vǝ (Zolder  [(Zolder)]   [Eisden, Zwartberg]), bōvǝ (Hamont  [(Eisden)]  , ... [Zwartberg] [Zolder]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), bovenaardig: bǭǝvǝēǝdǝš (Heerlen  [(Emma)]   [Zwartberg]), bovengronds: boavǝgrons (Thorn  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I]), boavǝgronts (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Maurits]), boavǝgrontš (Lutterade  [(Maurits)]   [Maurits]), boavǝgrønš (Buchten  [(Maurits)]   [Emma]), bovengronds (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Emma, Maurits]), bōvǝgronts (Eisden  [(Eisden)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Eisden]), bǭvǝgronts (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bǭvǝgrǫnš (Geleen  [(Maurits)]   [Maurits]), bǭǝvǝgrǫŋs (Heerlen  [(Emma)]   [Maurits]), bovenop: boavenop (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), boavǝop (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), bovenop (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bōǝvǝnop (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), bǫ.avǝno.p (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Eisden]), bǭvǝnop (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]  , ... [Maurits]  [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bǭvǝnǫp (Chevremont  [(Julia)]  , ... [Willem-Sophia]  [Emma]  [Julia]  [Laura, Julia]), bǭǝvenop (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), boveraardig: boǝvǝrērdix (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Emma]), op de dag: op dǝn dax (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Zwartberg, Waterschei]), op dǝn dāx (Zonhoven  [(Zwartberg)]   [Winterslag, Waterschei]), ǫp ˲ǝn dāx (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), ovenop: ovǝnǫp (Chevremont  [(Julia)]   [Domaniale]), oǝvǝnop (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), ǭvǝnop (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Julia]), overaardig: oǝvǝrēǝdix (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Emma]), oǝvǝrēǝdiš (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), ø̜̄ǝvǝrēǝdǝš (Heerlen  [(Emma)]   [Domaniale]) Boven de grond, aan het aardoppervlak. [N 95, 114; monogr.; Vwo 185] II-5
bovenkabel kabel: kabel (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Maurits]  [Eisden]  [Zolder]  [Wilhelmina]  [Winterslag, Waterschei]  [Oranje-Nassau I]  [Maurits]), kā.bǝl (Zolder  [(Zolder)]   [Zwartberg, Waterschei]), kābǝl (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Zwartberg]  [Maurits]  [Domaniale]  [Emma]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Julia]  [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Laura, Julia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]  [Maurits]), ronde kabel: rø̜ŋǝ kābǝl (Rekem  [(Zwartberg / Eisden)]   [Maurits]), schachtkabel: šaxtkābǝl (Thorn  [(Maurits)]   [Zwartberg, Eisden]), vorderzeel: vø̄ǝdǝrzēl (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), zeel: sēl (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Maurits]), zē.l (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), zēl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma]  [Laura, Julia]  [Domaniale]  [Domaniale]), zęjl (Geleen  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]) De kabel waaraan de beide liftkooien zijn opgehangen. De opgave "ronde kabel" uit Q 12 voor de mijnen in Eisden en Zwartberg duidt erop dat men daar, evenals in de meeste mijnen, voor de bovenkabel een ronde kabel gebruikt. [N 95, 79; monogr.] II-5
bovenkant van een peperkoek bovenkant: bø̜̄vǝkānt (Ottersum), bǭvǝka.ntj (Melick), bǭvǝkaŋk (Hout-Blerick, ... ), bovenkorstje: bōvǝkø̄skǝ (Cadier), bovenste: bø̜vǝštǝ (Geleen), deksel: dęksǝl (Rekem), korst: kors (Venlo), korst (Genk), kost (Sint-Truiden), kuǝs (Voerendaal), køst (Kwaadmechelen), kōrs (Maastricht), kūš (Oost-Maarland), kǫw.t (Gulpen), kruin: kruin (Helden, ... ), kryn (Neerpelt), krȳn (Ulestraten), lijmkant: lī.mka.nk (Panningen), lī.mka.ŋkt (Panningen), prent: prent (Beek, ... ) [N 29, 94a] II-1