e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
borstelig haar bezem: beͅsəm (Kanne), ne bêê.sem op òerre kop (Gors-Opleeuw), borstel: b"stəl (Kanne), beurstel (Maastricht, ... ), beusjtel (Sittard), bossel (Diepenbeek), buschtel (Heerlen), būūstel (Oost-Maarland), börsjtel (Bunde), börstel (Heugem), büschtell (Nuth/Aalbeek), borstelen: b"rstələ (Lanklaar), beurstele (Itteren), beusjtele van hāōr (Sittard), beustele (Urmond), beustelen (Urmond), beuusjtele (Oirsbeek), buschtele (Vrusschemig), B.v. laot dien beuschtele schnieje.  beuschtele (Sittard), Bij stijve borstels.  buuəštələ (Wijlre), i.e. borstelig haar.  beuštələ (Nieuwenhagen), i.e. stijve haren.  búúrəštələ (Wijlre), borstelenhaar: bèùjesjtele hôôr (Mechelen), borstelenharen: bustele hoare (Rimburg), borstelenkop: beurschtele kop (Elsloo), buschtelekop (Schaesberg), ene bosëlekop (Tongeren), borstelenkramer: beustelekreəmer (Holtum), borstelhaar: beursjtelhaor (Meerssen), beuschtelhāōr (Schimmert), beusjtelhòòr (Puth), borstelhaor (Tegelen), bøəṣtəlhōr (Montzen), borstelig haar: beursjtelig haor (Ulestraten), beurstelig haor (Maastricht), beusjtelig (Sittard), beustelig (Obbicht), beustelig haor (Buchten, ... ), boor.stelig hòò:r (Panningen), borstelig haor (Roermond), bostelig hoar (Stein), boöstelig (Grevenbicht/Papenhoven), busjtelig haor (Ten-Esschen/Weustenrade), bustelig hoar (Kerkrade), buusjtelig haor (Brunssum), Idem (als Ndl.).  borstelig haar (Echt/Gebroek), borsteltjes: börstelkes (Venlo), bros: a la bros (Leopoldsburg), bros (Hamont, ... ), brosse (Roermond), broͅs (Gingelom, ... ), nə broͅs (Overpelt), Als bewust zo geknipt.  bros (Vliermaal), brosje: broske (Rekem), e broske (Eksel), broskop: broskop (Hechtel), egelhaar: egəl(h)ōͅr (Hasselt), īgelwoͅir (Tongeren), grof haar: graov haor (Blerick), haar wie een borstel: haor wie enne buustel (Oost-Maarland), haor wie ne beusjtel (Limbricht), haar wie een stekelvarken: haor wie ein steekelverke (Haelen), haar wie stro: hoar wie streui (Neeritter), keerborstel: keerbestel (Leopoldsburg), paardenhaar: peerdehaor (Panningen), pekelig haar: pekelig haor (Stevensweert), pezen: peeze (Posterholt), piekhaar: peekhòòr (Tegelen), *  piekhaor (Roermond), piekjeshaar: piekskeshoar (Hechtel), pinhaar: penhoͅwər (Lommel, ... ), pinaor (Meeswijk), pinhaar (Hasselt), pinhaor (Baexem, ... ), pinhār (Paal), pinhoar (Valkenburg, ... ), pinhoər (Neeroeteren), pinhōr (Meijel), pinhàòr (Horst), pinhäör (Oirlo), pinhòòr (Kerensheide), pinhöör (Gennep), pinnetjes: penəkəs (Hamont, ... ), pinnetjesdraad: pinnekesdroad (Bree), pinnetjeshaar: penəkəs hōͅr (Bocholt), penəkəshōͅr (Neerpelt, ... ), penəkəsōr (Overpelt), penə⁄əshōͅuwər (Tessenderlo), pinn`k`shaor (Kaulille), pinnekeshaar (Meeuwen), pinnekeshaor (Beverlo), pinnekeshoar (Bokrijk), B.v. pinnekeshoar, ig zaa ze nie geer hemmen.  pinnekeshoar (Peer), poetshaar: poetshaor (Bocholtz), ragebol: ragəbol (Tongeren), ruspeltig haar: roespeltig hôôr (Eygelshoven), ruw haar: roe haore (Roosteren), rŏĕĕhaor (Neer), schuivelhaar: shouvel hoar (Kerkrade), steekhaar: staekhaor (Blerick), staekhoar (Venlo), stêekhaor (Blerick), steekharen: steekworre (Tongeren), steil haar: sjtijl hoar (Hoensbroek), stekelachtig haar: stekelechtige haor (Thorn), stekelhaar: schtīēkelhaor (Mesch), sjtekelhaor (Heel, ... ), sjtèè.kelhaor (Boukoul), sjèkkelhöör (?) (Middelaar), steekel-haor (Tungelroy), steekelhaor (Echt/Gebroek), stekelhaar (Alken), stekelhaor (Ophoven, ... ), stekelhoar (Eksel, ... ), stekelhower (Kwaadmechelen), stekkel haor (Schimmert), stekəl(h)ōͅr (Maaseik), stekəlhōər (Zelem), stēkəl(h)ōur (Kinrooi), stēkəlhoͅər (Achel), stēkəlōr (Overpelt), stēͅkəlhār (Paal), stēͅkəlhōͅr (Bree), stēͅkəlhūr (Halen), steͅikəl(h)ōͅr (Hasselt), steͅkəlhaor (Meeuwen), ste⁄əlhōͅuər (Tessenderlo), stiekel hoar (Wellen), stiekelhaor (Schaesberg), stiekelhoar (Hechtel, ... ), stiekelhwor (Hoeselt), stiekelhòòr (Eigenbilzen), stikelhōͅər (Koersel), stikkelhoar (Venlo), stikəlhoar (Opheers), stikəlhōͅər (Koersel), stikəlhøər (Achel), stikəlòr (Gingelom), stīkkelhōār (Sint-Truiden), stä⁄əlhoͅwər (Lommel, ... ), stèekelhèùr (Wanssum), stèkelhoar (Hoensbroek), stèèkelhaor (Nederweert, ... ), stéékelhoor (Vorsen), stéékelhöör (Ottersum), stekelharen: steekelhaore (Neerbeek), stekelig haar: sjtekelig haor (Horn), stekelig haor (Montfort, ... ), stikəlex (Houthalen), stèkelig (Weert), stekels: sjteekele (Houthem), sjtīēkele (Nieuwenhagen), stèjkel (Mechelen), stekelvarken: sjteekelverke (Panningen), sjtekelverke (Sittard), stèkelverken (Baarlo), stekelvarkenshaar: steekelverkeshóór (Nederweert), stekelzaken: steͅikəldžakə (Hasselt), stekenhaar: stiekehaar (Jeuk), stekker: stekker (Maasbracht), stekkerhaar: *  stekkerhaor (Roermond), stekkerig haar: sjtekkerig haor (Maasniel), sjtekkerigehaor (Tegelen), stekkerig haor (Blerick), stijf haar: sjtief haor (Beegden), sjtiefhaer (Obbicht), stief haor (Berg-aan-de-Maas), stief hoar (Neeritter), stīēf haor (Blerick), stoppelhaar: stoppelhaor (Leveroy), stoppels: sjtoppele (Voerendaal), stoppele (Belfeld), storkelen: i.e. borstelig haar.  štórkələ (Nieuwenhagen), strobbelen: sjtroebele (Klimmen), strobbig: stroebig (Kerkrade), strohaar: sjtruu hōār (Waubach), sjtruuhaor (Bocholtz), struje (Kerkrade), strūūehaor (Baexem), struifhaar: schtroewhoar (Susteren), stroͅufhōər (Beverst), struivelen: sjtroevele (Kerkrade), struivelshaar: sjtroevelshaor (Bocholtz), varkensborstel: verrekesbörstel (Weert), varkenshaar: vaerkəsōͅr (Smeermaas), verkes haor (Swalmen), verkes hoar (Nieuwenhagen), verkeshaor (Baarlo, ... ), verkeshoar (Heerlerheide, ... ), verkeshoare (Hoensbroek), verkeshôôre (Ubachsberg), verkeshör (Afferden), verkəshoar (Heerlerheide), verrekeshaor (Gronsveld), verrekeshòòr (Panningen), verrekus-haor (Weert), veͅrkeshōr (Hees), veͅrkəshōr (Sint-Truiden), veͅrkəshōͅr (Opglabbeek), veͅrəkəsgwoar (Val-Meer), voerkeshaor (Broekhuizen), vèrkenshèùr (Venray), vèrkeshaor (Bunde, ... ), vèèrekeshaor (Mheer), vérkeshòòr (Puth), vérkushéúr (Ottersum), vlashaar: Wit, borstelig.  vlashaor (Baexem), vrij haar: vriee haor (Weert), vrië haor (Tegelen), wc-borstel: WC beurstel (Maastricht), WC börstel (Wolder/Oud-Vroenhoven), weerborstel: waerborstel (Boekend), weerse haar: wērse haor (Broekhuizen), weershaar: wershaor (Broekhuizen), wortelenhaar: woͅtələ hōͅ:r (Moresnet) Borstelig haar (stekelhaar, pinhaar). [N 109 (2001)] || borstelig haar (stekkerhaar, pinhoor] [N 10 (1961)] || haar [DC 01 (1931)] || hoofdharen, wilde ~ [vliechhaar] [N 10 (1961)] III-1-1
borstelwerk afgeborstelde voeg: af˲gǝbø̜stǝldǝ vux (Tessenderlo), bessemwerk: bɛsǝmwē̜rǝk (Venray), borstelvoeg: borstǝlvōx (Meeuwen), byǝštǝlvōx (Klimmen), bø̜rštǝlvōx (Houthem, ... ), borstelvoegwerk: bø̜rstǝlvōxwęrǝk (Herten), borstelwerk: bøštǝlwęrǝk (Bleijerheide, ... ), bø̄rstǝlwęrǝk (Uikhoven), bø̄rštǝlwęrǝk (Beek, ... ), bø̄stǝlwęrǝk (Neeritter, ... ), bø̜̄rstǝlwęrǝk (Helden, ... ), bø̜rstǝlwęrǝk (Tungelroy, ... ), gelijk voegwerk: gǝlęjk ˲vūxwɛrk (Bilzen), getopt voegwerk: gǝtupt ˲vōxwęrǝk (Tegelen), handvegerwerk: hant˲vēgǝrwęrǝk (Leunen), klopwerk: klǫpwɛrǝk (Meijel), kwispelwerk: kwespǝlwęrǝk (Heerlen), plat voegwerk: plat ˲vūxwɛrk (Bilzen), polierwerk: pǝlērwęrǝk (Maastricht), rauw voegwerk: ruw vōxwɛrk (Rothem), rauw werk: rōx węrǝk (Panningen), rǫw węrǝk (Kerkrade), rauwvol: ruwvǫl (Tungelroy), staalwerk: stǭlwē̜rǝk (Meeuwen) Wijze van voegen waarbij het oppervlak van de voeg een ruwe structuur vertoont. De voeg wordt daartoe eerst met mortel meer dan volgezet, vervolgens met de zijkant van de voegspijker gelijk met de voorkant van de steen afgestreken en tot slot met een borstel afgeborsteld. Voegen die op deze wijze waren gemaakt werden in Q 83 'Hollandse voegen' genoemd. Ze waren volgens de zegsman slecht van kwaliteit. [N 32, 34c; monogr.] II-9
borsten balkon: balkong (Hoeselt), Bij grote borsten; spottend.  balkon (Vijlen), Een weelderige boezem. Schertsend.  ne balkoeng (Bilzen), Weelderige boezem.  balkon (Klimmen), ballonnetjes: Schertsend.  bəlónnəkəs (As), blazen: blaoze (Echt/Gebroek), boezem: boezem (Maastricht), bollen: bolle (Baarlo), böl (Belfeld, ... ), bonheur (fr.): Eufemistisch.  bonneheûr (Bilzen), borsten: baorste (Afferden), boorste (Maastricht), bors (Tegelen), borsj (Klimmen), borsjte (Klimmen, ... ), borste (Eijsden, ... ), borsten (Eksel), bos (Hoeselt), boste (Ell), bourstə (Maastricht), boͅ:stən (Lommel), broos (Bocholtz), bros (Vijlen), brost (Koningsbosch), broste (Nieuwenhagen, ... ), brôs (Heerlen), brös (Bocholtz), bəstə (Loksbergen), De informant merkt op dat hij 67 jaar is en reeds 30 weg uit Maastricht.  boorste (Maastricht), Gewoon.  bórste (Zolder), v.e. zogende moeder.  bos (Bilzen), borstwerk: brôswerk (Heerlen), broers: breur (Hoeselt), buizen: buuze (Thorn), doedelzak: Spottend.  doedelzak (Belfeld), erwten op en bret: Klein.  eëtse óp e bred (Kerkrade), erwtjes: Kleine borsten, b.v. twie ertsjes op en plank.  êrtsjes (Bilzen), ferme bonheur (fr.): Een weelderige boezem.  ne fêrreme bonneheûr (Bilzen), ferme uier: Een weelderige boezem. Vulgair.  ne fêrremen ojjer (Bilzen), flink get op het schap: Platvloers; die vrouw heeft flinke borsten.  die haet flink get op t sjaap (Baexem), flink get op het schapje: Vrouw of meisje met flinke borsten.  flink get op t sjaepke höbbe (Herten (bij Roermond)), frikadellen: Bij invoering beha.  frikkedêlle (Bilzen), gevel: d`r jieëvel (Kerkrade), hangmemmen: hangmemme (Echt/Gebroek), heel get op het schap: Grote borsten.  hiel get op t schaap (Maasbree), hoots: hoots (Kerkrade), huif: huf öp (Sevenum), keus: kaös (Sevenum), knoppen: knup (Thorn), kom-eens-voor: kom is vuer (Sevenum), Schertsend  kómmesveu.r (Zolder), komvanner: Een weelderige boezem.  nen dikke komvannër (Bilzen), koplampen: koplampe (Meerssen), mammaspek: mammaspek (Maasbree), marktkorf: merretkörf (Maastricht), melkerij: melkəree (Loksbergen), melkəry (As), mèlkeri-j (Uikhoven), mèlkërij (Hoeselt), memmen: mamma (Urmond), mamme (Oirsbeek), mem (Klimmen), mem(me) (Koningsbosch), memme (Achel, ... ), memmen (Eksel, ... ), memmë (Hoeselt, ... ), memmə (As, ... ), mĕmmen (Uikhoven), mèm (Tungelroy), mèmme (Zichen-Zussen-Bolder), mêm (Tegelen), mêmme (Bilzen), mëmme (Velden), Gemeen.  memmen (Eksel), Gewoon. Soms.  memme (Zolder), Lichtjes vulgair.  memme (Eksel), Ordinair.  memme (Swalmen), Ouderen.  memme (Ell), memmenkast: memmekas (Echt/Gebroek), memmetjes: memkes (Urmond, ... ), memkəs (Holtum), moken: de muuke (Klimmen), muilkorf: móó.lkuref (Zolder), nokkelen: noekkele (Kerkrade), nokken: noeke (Bocholtz), noekke (Waubach), nuke (Klimmen), Meestal in ev noek gebruikt.  noeke (Waubach), papjes: Kindertaal.  pappekes (Bilzen), Voor kinderen.  pepkes (Maasbree), pokkelen: pókkele (Lutterade), pramblokken: Bij flinke omvang.  praamblöcke (Spekholzerheide), prammen: pramme (Klimmen), scheerriemen: i.e. scheerriemen, om langwerpige platte borsten aan te duiden.  sjaerreme (Echt/Gebroek), spiegeleitjes: Weinig ontwikkelde borstjes.  spīēgeleekes (Zolder), steekmemmen: staekmemme (Echt/Gebroek), tabernakels: Grote borsten.  tabbernakel nne kas (Maasbree), tetjes: tètteke (Maastricht), tetten: tette (Achel, ... ), tetten (Diepenbeek, ... ), tettë (Hoeselt, ... ), tettə (As), tētte (Klimmen), tèt (Klimmen), tètte (Gronsveld, ... ), tètten (Neerharen, ... ), tétte (Genk, ... ), téttə (Opglabbeek), De informant merkt op dat hij 67 jaar is en reeds 30 weg uit Maastricht.  tétte (Maastricht), Gemeen.  tetten (Eksel), Gewoon. Vgl. hangtette >< stie.kerkes.  tétte (Zolder), Ook in Meeuwen (L 364).  tette (Sint-Huibrechts-Lille), Plat.  têtte (Bilzen), tettenkraam: tettëkrwom (Hoeselt), tettenwinkel: Een weelderige boezem. Plat.  nen dikke têttewinkel (Bilzen), tieten: tiete (Afferden, ... ), tiette (Baarlo, ... ), tiettə (Nuth/Aalbeek), tieë (Tongeren), tiëte (Reuver), tīēte (Schinnen, ... ), Jongeren.  tiete (Ell), Niet in Meeuwen.  tiete (Sint-Huibrechts-Lille), Ordinair.  tiete (Swalmen), tietjes: tiekes (Sint-Truiden), tobben: tiebe (Grevenbicht/Papenhoven), twee erwten op een plankje: Kleine borsten.  twië erte op n plenkske (Maasbree), twee erwtjes op een plank: Kleine borsten, b.v. twie ertsjes op en plank.  twie ertsjes op en plank (Bilzen), tweebroer: twiebruur (Zolder), uiers: der udder (Klimmen), ujers (Echt/Gebroek), #NAME?  uuïer (s-Gravenvoeren), veel volk in de statie: Een weelderige boezem.  viël vollek èn de staose (Bilzen), voor de deur: Grote.  vuur jen duur (Kerkrade), voorfront: veurfront (op het sjaap höbbe) (Maasbracht), vuurfront (Kerkrade), voorkomen: t vurkòmme (Venray), winkel: winkəl (As), Schertsend.  winkel (Thorn) borsten van de vrouw [mamme, memme, tette, tiete] [N 10c (1961)], [N 10c (1995)] III-1-1
borstkas borst: `ch həb ĕnə kā oͅbə bōͅs (Kortessem), `ch əp n kaw op m`n bors (Maaseik), baorst (Venray), beust (Hunsel), bjos (Rosmeer), bo.s (Hoepertingen, ... ), bo:rs (Maastricht), bo:s (Hoepertingen, ... ), boa-s (Wellen), boarst (Horst, ... ), boasch (Gulpen), boaësj (Gulpen), boesch (Eijsden), booesch (Epen), boors (Amby, ... ), boorsch (Amby), boorsj (Berg-en-Terblijt, ... ), boorst (Helden/Everlo, ... ), boorste (Maastricht), boosch (Lutterade), bors (Beesel, ... ), borsch (Mheer), borsche (Bingelrade), borscht (Doenrade), borsj (Borgharen, ... ), borsjt (Schinveld), borst (Afferden, ... ), boRst (Koersel), borst (Laak, ... ), boRSt (Opglabbeek), borst (Paal, ... ), bos (Bilzen, ... ), bost (Sint-Truiden), boërst (Panningen), bōārs (Velden), bōōarsht (Mheer), bōōrsch (Heer), bōrs (Arcen, ... ), bōrst (Meerlo, ... ), bōs (Heers), bōst (Kermt), bōͅrst (Overpelt), bōͅs (Hees), bŏarst (Blitterswijck), bŏrs (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), bŏrsjt (Posterholt), bŏsj (Klimmen), boͅ.rs (Maaseik), boͅ.s (Veulen), boͅrs (Lanklaar), boͅrst (Eksel, ... ), boͅs (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), boͅst (Herk-de-Stad), boͅṣt (Beverlo), bro.s (Eys, ... ), broes (Schinnen), brorṣ (Hoensbroek), bros (Brunssum, ... ), brost (Heerlen, ... ), brŏŏs (Vijlen), brŏst (Brunssum), bruš (Kerkrade), brŭs (Sittard), bròs (Waubach), brós (Brunssum, ... ), brós∂ (Nieuwenhagen), brôs (Mechelen), burs (Dieteren), bŭrst (Herten (bij Roermond)), bwos (Eigenbilzen, ... ), bòrs (Amstenrade, ... ), bórs (Swalmen, ... ), bórst (Gennep), bôrsch (Schimmert), bôrst (Beegden, ... ), böst (Halen), børsj (Einighausen), bøst (Meldert), bəst (Kwaadmechelen), ech hebə nə kau oͅpə boͅrst (Opglabbeek), ech heͅm ən kāw oͅp də bōͅrst (Hamont), ech həp nə wēnd oͅp mən bōͅrst (Zonhoven), eͅch hɛm ən kaw oͅp də borst (Neerpelt), geub ēnne kaa op de bo.is (Mettekoven), ich ben op de bos gepak (Tongeren), ich ep ēͅnə kā oͅp də bōͅs (Mettekoven), ich ep iene ka op mên bors (Hasselt), ich hab ənə ka op de broos (Eigenbilzen), ich hau een kaou op in boasj (Teuven), ich hau een kouw op de brōst (Welkenraedt), ich heb een ka op de bos (Borlo), ich heb een kau op de bēūrs (Kanne), ich heb ein kau oppe borst (Neeroeteren), ich heb ein kou op de borst (Rotem), ich heb eine kaa op m`n bos (Bilzen), ich heb eine kauw op de boors (Lanaken), ich heb eine kaw op de borst (Opoeteren), ich heb ene kaa op m`n bos (Kuringen), ich heb inne kaa op de bos (Mielen-boven-Aalst), ich heb inne kaa op mən bōst (Stevoort), ich heb n ka op de borst (Genk), ich heb ne kaa op be bòs (Kortessem), ich heb ne kaa op de bost (Bilzen), ich heb ne kaa oppe bos (Mal), ich heb ne kā oͅp mən boͅs (Hoeselt), ich hem ine kaa ope borst (Wijchmaal), ich hem n kaa gepakt op mijn borst (Houthalen), ich hem n kaa op de borst (Helchteren), ich hem n kau op te borst (Kaulille), ich hem n kāw op m`n bōrst (Overpelt), ich hem ne kaa up de boist (Beverlo), ich hem ne kā oep de boscht (Heppen), ich hem ne koa op men borst (Paal), ich hen n kaa op de borst (Linde), ich hen ne kaa op de bors` (Linde), ich hep ein kaw op de bors (Maaseik), ich hep enne ka op de bos (Vreren), ich hep enə kā op də bost (Herk-de-Stad), ich hep inne kaa op de bo-os (Ulbeek), ich hep n kaa op te bos (Neerrepen), ich hep n kauw op de bos (Veldwezelt), ich heub ein kauw op mien bors (Boorsem), ich heub ein kaòòi oppe borst (Geistingen), ich heub ein koi op de brst (Kessenich), ich heub eine kaa op de bos (Riksingen), ich heub ine kââ op de bāōs (Sint-Lambrechts-Herk), ich heub ne kaa op men bos (Millen), ich heub ne kaâ op de bos (Tongeren), ich heə n kaoj oppe borst (Weert), ich hĕb eine kauw op de borst (Linde), ich hĕb ĕnĕ kā op de bost (Sint-Truiden), ich hĕŭp ein koaj oppe borst (Geistingen), ich heͅb enne kā op e bost (Diepenbeek), ich heͅm nö kā up meͅn böst (Oostham), ich hub ein koa oppe borst (Kessenich), ich hŭb n kaw op de borst (Elen), ich häb enə kā op də bōas (Hasselt), ich hè ne kaa up de borst (Genk), ich hèb een kaw op de borst (Vucht), ich hèb eine kauw oppe borst (Opoeteren), ich hèb n kau op de borst (Eisden), ich hèb n kau op m`n borst (Rotem), ich hèf ne ka op m`n borst (Kuringen), ich hép inne káá op men bors (Sint-Lambrechts-Herk), ich hêb ein kaaw op te borst (Rekem), ich hêm ene kaa oppe borst (Peer), ich höb ein kau op te borsch (Sittard), ich höb ənə kā op mən bos (Genoelselderen), ich həb `nə kau oppe borst (Kleine-Brogel), ich həb kaa op m`n boos (Vliermaalroot), ich həb kaai oppe borst (Geistingen), ich həb n kaa op de boͅst (Kozen), ich həb nə kā op də boͅs (Kortessem), ich həb ən kaw op də bors (Lanaken), ich həb ɛn ka. op də bos (Guigoven), ich həm einə kauw op də borst (Meeuwen), ich həmən kaw op də borst (Neerpelt), ich hɛm nə ka: op də borst (Beringen), ichep inne kaə op de bost (Nieuwerkerken), iech hĕp èjn kaw op dĕ bwos (Vroenhoven), ig heb eine kouw op de borst (Bocholt), ig heb ene ka op de boest (Sint-Truiden), ig heb n kau op de broeus (Veldwezelt), ig hem inne koa op de borst (Hechtel), ig hem n kaa oup mn bost (Linkhout), ig hem ne kaa op mən boist (Beverlo), ig heub ene kaa op de bwos (Zichen-Zussen-Bolder), ig hèb n kaw oppe borst (Opglabbeek), ig hêb ein kauw op te borst (Elen), ig hêup ne kaa op de bwost (Riemst), ig həb ne ka op mən bos (Sint-Huibrechts-Hern), ig həb ne kaa op pe bos (Mal), ik heb een kou op de borst (Kerkom), ik heb eene ka op de bo...s (Ulbeek), ik hem een kaaw op de bôst (Lommel), ik hem een kau op m`en böst (Lommel), ik hèm n kauw ôp de bôəst (Lommel), īch ha kaŭt op hen brost (Eupen), īch ha wi.ə opən bro.st (Eupen), īch heb ənə kaw op tə bōrs (Lanaken), n kaa op de bos (Hoeselt), ne kaa op de bos (Koninksem), nə kà op z`n borst (Lummen), çəb enə kā ob də bō.s (Borgloon), əg hōͅp ənə kaw op mən bōͅrs (Lanaken), əm kōj op tə borst (Molenbeersel), ɛch həb enne kao op de bōst (Herk-de-Stad), #NAME?  ich hĕb ein koaj oppe borst (Kessenich), ig heb ne kaa op de bos (Bilzen), (dim. beusjke)  bors (Geleen), Vrouwenborst: mem  borst (Heel), bŏrst (Asenray/Maalbroek), borstkas: boarskàs (Stevensweert), boerskas (Boekend), boistkas (Stein), boorsjkas (Mheer), boorskas (Caberg, ... ), boorstkas (Heel), borsjkas (Beek, ... ), borskas (Beesel, ... ), borstkas (Bree, ... ), boskas (Jeuk), boëskas (Gronsveld), bōōrschkas (Amby), bŏrstkàs (Sevenum), broskas (Gulpen, ... ), bróskas (Simpelveld), bróskàs (Heerlen), brós∂kás (Nieuwenhagen), bòrskas (Sevenum, ... ), bòrskàs (Kapel-in-t-Zand), bòrstkàs (Opglabbeek), bórskàs (Venlo), bórstkàs (Gennep), bôrskas (Melick), bôrstkas (Stein), bəst-kàs (Loksbergen), borstkast: boorskaast (Meijel), boorstkaast (Meijel), borstkast (Bree, ... ), borstkəst (Tungelroy), ribbenkast: ribbekas (Eksel), ribbekàs (As), rubbekas (Klimmen, ... ), rubbekast (Neer), röbəkàs (Kapel-in-t-Zand), rübbekas (Wijlre) borst [ZND 01 (1922)] || borst(kas) [SGV (1914)] || Borst(kas): het voorste deel van het menselijk lichaam tussen hals en middenrif (borst, borstkas, kluter). [N 84 (1981)] || een borst [ZND A1 (1940sq)] || Ik heb een kou op de borst. [ZND 22 (1936)] III-1-1
borstlamp blitser: blitsǝr (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]  , ... [Willem-Sophia]  [Maurits]), borstlamp: borslamp (Buchten  [(Maurits)]   [Maurits]), borstlamp (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]  , ... [Maurits]  [Winterslag, Waterschei]  [Maurits]), boršlamp (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), bǫršlamp (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), brostlamp: bro.sla.mp (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Laura, Julia]), broslamp (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Domaniale]  [Domaniale, Wilhelmina]), mijnmeterslamp: mīnmę̄tǝrslamp (Geleen  [(Maurits)]   [Winterslag, Waterschei]), phare: fār (Eisden  [(Eisden)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), phare (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Eisden]), scheinwerfer: šajnwɛrfǝr (Chevremont  [(Julia)]   [Winterslag, Waterschei]), schijnwerper: šęjnwɛrfǝr (Eygelshoven  [(Laura / Julia)]   [Julia]), šęjnwɛrpǝr (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Laura, Julia]) Lamp die op de borst wordt gedragen. Volgens de invuller uit Q 15 was de borstlamp incidenteel bestemd voor de hoofdleiding (ingenieur, inspecteur, chef-ondergronds). De lamp had een systeem waarmee men kon aflichten, d.w.z. controleren op mijngas. Uit de opgave "mijnmeterslamp" van de respondent uit Q 21 blijkt dat de lamp ook door deze beroepsgroep werd gebruikt. [N 95, 261; monogr.] II-5
borstmidden borst: bǫrst (Weert), borstbalk: bǫrst˱balǝk (Kaulille), middenborst: medǝbǫrst (Weert), spie-/spijgedeelte: spigǝdęjltjǝ (Maxet) Het middendeel van de roede dat in de askop zit. [N O, 1i] II-3
borstnaald muizelaar: mǫwǝzǝlɛjǝr (Tessenderlo), naald: naald (Laar), nǭlj (Herten), nǭlt (Ell, ... ), nǭltj (Neeritter, ... ), naaldbalk: nōǝlbalǝk (Lummen) De balk die loodrecht door het midden van het stormeinde is bevestigd. Zie ook afb. 14. [N O, 44b; A 42A, 86 add.] II-3
borstnet borstdrom: bø̜st˲d˙rom (Kwaadmechelen), borstgaren: bōrst˲gārǝ (Maasbracht, ... ), bǫrst˲gārǝ (Neeritter, ... ), borstkleed: borstklęi̯.t (Wijshagen), bǫrstklet (Gelieren Bret), bǫrstklit (Houthalen), bǫrstklęi̯t (As, ... ), bǫrstklɛi̯t (Zutendaal), bǫstklēi̯t (Lommel), borstlaken: bǫrstlākǝ (Tungelroy), borstnet: brōsnęt (Heerlen), brǫsnęt (Sittard), brǫsnęts (Bleijerheide), buǝsnęt (Gronsveld), bøstnęt (Halen, ... ), bōrsnęt (Gellik, ... ), bōrstnet (Meijel), bǫ(ǝ)snęt (Opheers), bǫrsnet (Venlo), bǫrsnęt (Baarlo, ... ), bǫrstnęt (Achel, ... ), bǫršnet (Valkenburg), bǫršnęt (Klimmen, ... ), bǫsnęt (Beverst, ... ), bǫstnęt (Melveren, ... ), bǭrstnęt (Hamont, ... ), bǭršnęt (Posterholt, ... ), borstnetje: bōrsnętšǝ (Smeermaas), bōrstnętʔǝ (Achel), bǫrstnętjǝ (Leuken), borststuk: bǫrsstøk (Kleine-Brogel, ... ), bǫrststøk (Berverlo), drom: drom (Berverlo), drum (Heppen), kleed voor de borst: klē.t ˲vir dǝ bǫrst (Genk), klęi̯t ˲vir dǝ bǫrst (Opglabbeek), kropnet: kropnet (Loksbergen), net: nęt (Tungelroy), net voor de borst: nęt ˲vīǝ.r dǝ bǫrst (Niel-bij-As), scholkje: šø̜lkskǝ (Heel), schommelaar: sxǫmǝlē̜r (Paal), schootje: šø̄tjǝ (Heel), vliegenkleed voor de borst: vlī.gǝklit ˲vør dǝ bǫrst (Zonhoven), voordoek: vøreŋ (Koersel), voorschoot: vørsxō(u̯ǝ)t (Lommel) Vliegennet dat alleen voor de borst van het paard wordt gehangen. [JG 1a, 1b; N 13, 83b] I-10
borstplaat borstplaat: borstplaat (Meerlo, ... ), bøstplǭt (Tessenderlo), bōrsplāt (Helden, ... ), bǫršplāt (Klimmen, ... ), bǫsplǭwt (Jeuk), borststeun: bǫrsštø̜n (Reuver), drukplaat: drøkplǭt (Bevingen), drø̜kplāt (Wijnandsrade), knop: knup (Simpelveld) Een licht gebogen metalen plaat waar men tijdens het werken met de boogdrilboor met de borst tegen leunt om op deze wijze druk te kunnen uitoefenen. Dit onderdeel van de boogdrilboor kan ook als knop of handvat zijn uitgevoerd. Zie ook afb. 126. [N 33, 125] II-11
borstriem borst: bǫrst (Maasbracht), borstband: bors˱bant (Limbricht), bost˱bant (Melveren), bros˱banjtj (Sittard), bǫrs(t)˱bant (Gruitrode), bǫrst˱bant (Blerick, ... ), bǫrst˱bānt (Milsbeek, ... ), bǫrs˱bant (Hasselt, ... ), bǫrs˱baŋk (Baarlo), borstgetuig: bušgǝtȳx (Oost-Maarland), bǫrst˲gǝtȳx (Sevenum), borsthaam: bušhǭm (Oost-Maarland), bǫršhām (Klimmen), borstlap: bøslap (Kwaadmechelen), bøstlap (Zelem), borstleer: bǫ(ǝ)sli(ǝ)r (Opheers), bǫrslē̜r (Rekem), borstriem: borsrēm (Buchten, ... ), borstrēm (Heel, ... ), brosrēm (Bleijerheide, ... ), bustrēm (Oost-Maarland), bōrsrēi̯m (Sint Pieter), bōrsrēm (Maastricht), bōrsrīm (Meijel), bōršrēm (Posterholt, ... ), bōǝršrēm (Mechelen), bǫrsrim (Gelieren Bret), bǫrsrēm (Lanklaar, ... ), bǫrsrīm (Hasselt, ... ), bǫrstrim (Achel, ... ), bǫrstrēm (Baexem, ... ), bǫrstrę ̝i̯m (Paal), bǫršrēm (Klimmen, ... ), bǫsriǝm (Beverst), bǫsrīm (Hoeselt), bǫsrīǝm (Diepenbeek), bǫstrim (Rummen, ... ), bǫstrīm (Niel-Bij-Sint-Truiden), bǭ(ǝ)rstrim (Hamont), bǭrstrīm (Overpelt), bǭsrīǝm (Wellen), %%voor de fonetische documentatie wordt verwezen naar het lemma BORSTRIEM%%  [borstriem] (Achel, ... ), borststuk: brōsštøk (Heerlen), bǫsstøk (Gingelom), bǭrststøk (Neerpelt), borsttrekken: buǝsttrękǝ (Val-Meer), borstzeel: bǫs˲zęi̯ǝl (Berg), broek: bruk (Borgloon), buikband: byk˱bānt (Gennep), būk˱banjtj (Roosteren), jok: jōk (Boukoul, ... ), jūek (Neeroeteren), lastriem: lāsrīm (Borgloon), overleer: ø̜̄yvǝrlēǝr (Melveren), paardszeel: paardszeel (Gennep), platstuk: platštø̜k (Gronsveld), riem: rēm (Hushoven), rīm (Genoelselderen), trekband: tręk˱banjtj (Herten, ... ), tręk˱baŋk (Baarlo), tręk˱baŋkt (Panningen), trekhaam: trękhām (Valkenburg), trekriem: trękrēm (Boukoul, ... ), trekzeel: trekzeel (Horst, ... ), trek˲zei̯l (Tegelen), tręk˲zēl (Afferden, ... ), voorkont: vø̜̄rkont (Geistingen), voorpand: vø̜̄rpanjtj (Neeritter), zeel: zeel (Blitterswijck, ... ), zēǝl (Leunen), zē̜l (Afferden, ... ), zęi̯l (America) Leren riem van het borsttuig die voor de borst van het paard zit. Zie ook opmerking onder lemma Borsttuig. [N 13, 52] I-10