e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
o.-l.-v.-hemelvaart onze-lieve-vrouw-ter-halve-oogst: Os Lieve Vrouw ter haave noows (Lauw) 15 augustus. III-3-2
o.l.v.-hemelvaart feestdag van onze-lieve-vrouw-hemelvaart: de feestag van OLV Hemelvaart (Lommel), grote lieve-vrouw: groate leeve vrow (Ophoven), groote lieve vrouw (Kessenich), haanverterens?: vroeger  (h)ōͅnvərtēͅrəs (Bilzen), half augustus: haaf augustus (Rekem), halfoogst: aləf uəst (Borlo), haaf oost (Bilzen), haaf ougs (Beverst), half oegst (Heppen), Half oegst (Koersel), half oegst (Linkhout, ... ), half oest (Beverlo, ... ), half oogst (Beverst), half ōəst (Genk), half ūchst (Peer), halfoest (Beverlo), halfust (Schakkebroek), halləf ogst (Sint-Huibrechts-Lille), halvoest (Zolder), haləf os (Guigoven), haləf ust (Lummen), hāvōchst (Kleine-Spouwen), oost  half ougst (Loksbergen), halve oogst: hāvən ōs (Hoeselt), de dialectspreker twijfelt van die en omdat men de tweede vorm steeds heeft na een voorzetsel  hāvənōchst (Kleine-Spouwen), kruidwijden: kroetwien (Boorsem), krūdwīn (Mechelen-aan-de-Maas), kruidwijding: krootweiing (Val-Meer), krootwijing (Zichen-Zussen-Bolder), krūtwejəŋ (Opgrimbie), krūtweŋə (Welkenraedt), krūtwījeŋ (Heerlen), kruidwijdingendag: kruetweŋədāg (Lontzen), lieve-vrouw-halfoogst: leve vruiw half eugst (Meeuwen), lieve-vrouwedag: leeve vrouwendâag (Stokkem), leeve vrowen-daag (Ophoven), liefvrouendaag (Lanaken), maria hemelvaart: maria hemelvaart (Sittard), onze-heer-hemelvaart: os- hier - hemelvoart (Tessenderlo), onze-lieve-vrouw: oe lang  slieve vrouw kroedwij-ing (Kanne), onze-lieve-vrouw-halfoogst: o l vrouw half oogst (Sint-Lambrechts-Herk), o l vrouw half ooĭst (Bocholt), O.L.V. haaf aūs (Riemst), O.L.Vr. half oogst (Kozen), o.l.vrous half oegst (Overpelt), oas-lieve-vrŏw half ōs (Borgloon), olv half oest (Wellen), OLV half oogst (Halmaal), OLV half ugst (Koersel), OLV halfoogst (Genk), olvr half oĭgst (Bocholt), olvr half oogst (Bree), OLVr half-oe(g)st (Berbroek), OLVraa Half oost (Kozen), onze lieve vrouw half oust (Peer), onze lieve vróuw half ogst (Bocholt), os leeve vrouw half augst (Niel-bij-As), os levro half oes (Hoeselt), os li vroəw half oes (Heers), os lieve vrouw half ôgst (Sint-Huibrechts-Lille), os slevroo half oes (Ulbeek), ozze lieve vreuw half oest (Spalbeek), ōs līf vro haləf ūst (Herk-de-Stad), ōəs livro haləf ōəst (Genk), slevrøalfūəs (Hasselt), sləvrō hālf ust (Kuringen), sləvrōͅw half os (Kortessem), ’s lə-vroͅw half oͅs (Diepenbeek), half oogst  os livroha:vos (Martenslinde), oo kort  os lifvroo half oos (Heers), onze-lieve-vrouw-halve oogst: O.L.Vr haavenos (Borgloon), olv haven oos (Bilzen), oslievevrouw haven ous (Borgloon), slĕvro halvĕn oͅs (Vliermaalroot), ’s livro hāvən ōs (Bilzen), oe is een lettergreep  slievrou haavenoës (Koninksem), onze-lieve-vrouw-hemelvaart: ois lĭvrōw hīməlvaōt (Stevoort), ol vrouw hemelvaart (Bocholt), OLV Hemelvaart (Bocholt, ... ), olv hemelvaort (Overpelt), olvrouw hemelvaart (Kessenich), ons leeve vrouw hemelvaart (Neerglabbeek), onze lei:ve vroow hoe:məlvaort (Koersel), onze lieve vrouw hemelvaart (Bocholt), oos leve vrouw hemelvaart (Rotem), oosleivevroow hiemelvaart (Lanaken), os leeve vrouw hemelvaart (Neerharen), os levro heməlvârt (Lummen), os li vroəw hiemelvaət (Heers), os liveraw hièmelvaot (Val-Meer), os livə vrō hīməlfost (Bilzen), os slevroo himelvaet (Ulbeek), oze leve vrouw hemelvaart (Rotem), oze lieve vroo hiemelvaart (Zonhoven), ozə livə vrouw hēməlvāort (Sint-Huibrechts-Lille), ōs ləvrow himəlvoərt (Schulen), oͅs-lə-vrŏuo-hīməlvāot (Schakkebroek), slevrouw hiemelvaart (Maastricht), hetzelfde als in t nederlandsch uitgezonderd leve in plaats van lieve  onze leve vrouw hemelvaart (Bree), klank ao als in enere  os lieve vroo hiemelvoat (Heers), lang  oos leivrouw hiemelvoaat (Mielen-boven-Aalst), t zelfde  OLVH (Maaseik), onze-lieve-vrouw-in-de-oogst: OHV in den ougst (Gruitrode), onze-lieve-vrouw-kruidwijden: os lĭve vrouw kroetwien (Mechelen-aan-de-Maas), onze-lieve-vrouw-kruidwijding: slĕvro krōt wiji (Vliermaalroot), kruidwijding  os livrokro:twaiŋ (Martenslinde), onze-lieve-vrouw-kruidwis: o leve vrouw kroetwŭsj (Opgrimbie), ozə lĕve vrow krūtwoeš (Rekem), sləvrōͅw kroətwēͅəs (Kortessem), unzəlīvəvrōw krūdwich (Mechelen-aan-de-Maas), kruidwisch  OLVr krutwøͅš (Mechelen-aan-de-Maas), onze-lieve-vrouwdag: OLV dag (Meeuwen), oe = kort  oes lif vrouwdaag (Lanklaar), onze-lieve-vrouwe-hemelvaart: slevrouwen(h)iemelvaart (Maastricht), onze-lieve-vrouwedag: ol vrouwendōg (Lanaken), onze lieve vrouwen dag (Sint-Huibrechts-Lille), ozze lieve vrouwen daag (Sint-Huibrechts-Lille), əchə lévə vrəwen daag (Opglabbeek), op kruidwijden: Auf Krautweih.  op kru.twi.i.ə (Eupen), verkruidwijden: De feestdag van O.L.Vr. Hemelvaart is in 1967 als verplichte R.K. feestdag opgeheven.  verkróetwieje (Tegelen), zutendaal-lieve-vrouw: zietendillievəreu (Eigenbilzen), zutendaal lievrouw (Beverst), zutendaellievevrouw (Eigenbilzen) De bos kruiden die op 15 augustus gewijd werd, de kruidwis [krüdwis, kroetwusj]. [N 96C (1989)] || Hoe heet bij u de feestdag van O.L.V.-Hemelvaart (15 augustus)? [ZND 17 (1935)] || O.L. Vrouw Hemelvaart (15 augustus). III-3-2
o.v.s.-gebouw bij de o.v.s.: bęj dǝ [o.v.s.] (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), o.v.s.: o.v.s. (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), o.v.s.-gebouw: [o.v.s.]-gǝbø̄j (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), ōvēɛs-gǝbu (Geleen  [(Maurits)]   [Laura, Julia]), o.v.s.-school: [o.v.s.]-šūl (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Domaniale]), [o.v.s.]-žuǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Wilhelmina]), op de o.v.s.: op˲ dǝ [o.v.s.] (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), vakschool: faxšūǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]), vakschool (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Domaniale]) De Ondergrondse Vakschool waar de mijnwerker wordt opgeleid voor het mijnwerk ondergronds. [N 95, 24] II-5
obstakel beletsel: beletsel (Meerlo), belètsel (Maastricht), een stek tussen de spaken: eine stek tösse de speike (Ell), hinder: heender (Noorbeek, ... ), hinjər (Urmond), hi‧nder (Weert), hindernis: hindernis (As, ... ), hinderpaal: hinderpaol (As), hinjerpaol (Maasniel, ... ), iets dat miskomt: iets dat miskomt (Meeuwen), last: làst (Loksbergen), leed: lijət (Loksbergen), mishand: mishand (Heythuysen), molestie: cf. WNT IX kol. 1034-1035, s.v. "molest"(overlast, kwelling, belemmering). Daarnaast molestie in denzelfde zin  malestie (Maastricht), obstakel: opstakel (Ophoven), ŏpsjtāākəl (Nieuwenhagen), ongemak: ongemaak (Wijlre), oongemaak (Caberg), ōngəmaak (Roermond), ōngəmāāk (Nieuwenhagen), òngəmàk (Loksbergen), ón-gəmààk (Susteren), ónchəmaak (Kapel-in-t-Zand), óngemak (Gennep), óngəmaak (Meeuwen), óngəmàk (Lommel), ôngemaek (Nunhem), ôngemak (Oirlo), o.  o.ngəmā.k (Eys), ongerief: ongereef (Beek, ... ), ongereif (Sittard), ongerief (Eys, ... ), ongeriëf (Sevenum), ongerĭĕf (Sevenum), ongureef (Brunssum), ongəreef (Beesel, ... ), oongereef (Amby, ... ), oongəreef (Maastricht, ... ), oongəreev (Maastricht), ŏngereef (Geleen), ungerēēf (Schimmert), òòngereef (Posterholt), óngereef (Maastricht, ... ), óngerief (Maasbree, ... ), óngəreef (Heerlen), óngərĭĕf (Meijel, ... ), ôongəree.f (Kelpen), oponthoud: oponthaod (Mheer), pech: pech (Beesel, ... ), sta-in-de-weg: sjtank in de wäeg (Schinnen), stagnatie: stagnasie (Echt/Gebroek), tegenslag: teegeslaag (Caberg), tīgəslāx (Meeuwen), tegenspoed: téégəsjpoot (Beesel), tegenvaller: teegevaller (Caberg) hinder, last || iets dat het tot een einde brengen van een handeling in de weg staat [ongerief, mishand] [N 85 (1981)] || ongemak || ongerief III-1-4
ochtend (vanmorgen de tijdsduur van het aanbreken van de dag tot 12 uur s middags [morgend, morgen, voornoen, ochtend]: de maerge (Oirlo), de merge (Blerick), de mörge (Geleen), de mörrege (Maastricht), de vurmiddag (Venray), d⁄r mörge (Klimmen), merge (Maasbree), merrege (Meerlo, ... ), meurgu (Brunssum), mērge (Tienray), morchə (Kapel-in-t-Zand), morge (Haelen, ... ), morgen (Meeswijk, ... ), morgə (Montfort, ... ), murge (Simpelveld, ... ), mèèrəgə (Meijel), mörge (Geleen, ... ), mörgen (Stein), mörgend (Eksel, ... ), mörgə (Doenrade, ... ), mörgən (Urmond), mörje (Kerkrade), mörrege (Amby, ... ), mörrigə (Hulsberg, ... ), mörrəgə (Maastricht, ... ), møͅrrəgə (Maastricht), mûrge (Schimmert), mürgen (Born), noon (Gulpen, ... ), s morgens (Beesel), sjmorges (Roermond, ... ), sjmōrges (Nieuwstadt), sjmörgès (Guttecoven), sjmörreges (Klimmen), smorges (Melick, ... ), smèèregəs (Gennep), smörges (Echt/Gebroek, ... ), s⁄ morges (Maasniel), s⁄morges (Hoensbroek), s⁄mörges (Tungelroy), van mèèrige (Meijel), verdenoen (Jeuk), veur de middag (Meijel), veur middig (Ospel), veurmiddag (Maastricht, ... ), veurmiddig (Ell, ... ), veurnoen (Diepenbeek, ... ), veuəre middig (Thorn), virmenəf (Meeuwen), viêrmiddig (Bree), vīērmiddig (As), vīērnoon (As), vuermiddig (Hoensbroek, ... ), vur de noon (Gulpen, ... ), vurdenooën (Mheer), vuurmiddig (Oirsbeek), vuërdemiddig (Klimmen), vuërdenoon (Klimmen), vuërmiddig (Klimmen), vêûrdənoon (Epen), vör de noon (Maastricht, ... ), vörmiddag (Tienray), vørmedax (Houthalen), vùr medáag (Sevenum), vûûrdəmiddich (Heerlen), vûûrdənoon (Heerlen), ⁄s meurgens (Maastricht, ... ), ⁄s meuriges (Maastricht), ⁄s morgens (Schimmert), ⁄s murgens (Heythuysen), ⁄s mūrgens (Ophoven), ⁄s mörregens (Maastricht), ⁄s mörrəgəs (Maastricht), ⁄s mərges (Thorn), ⁄smorges (Venlo), ⁄t veurmedags (Sevenum), (= voornoen).  vjèrnoen (Eigenbilzen), m.  møͅ.rəgə (Eys), vy.ərdəm‧dex (Eys), vy.ərdən‧ōn (Eys), middag: vurméddəg (Merselo), vurnōēn (Mal, ... ), vurrəmérgən (Middelaar), vèùrmədáág (Neer), vîêrmiddəch (Meeuwen, ... ), vòrnoen (Borgloon), vörmiddəg (Bergen), vərmədáág (Vlodrop), cf. WNT "voormiddag - voorde(n)middag (.......) Als bijw. ook in den vorm voorsmiddags (...) en als znw. in den vorm voorremiddag"; cf. WNT s.v. "veur"- zie "voor"JK ook WNT sub Opm. "vroeg in de middag  véúrəmiddəch (Achel), cf. WNT s.v. "veur"- zie "voor  vêêrmiddəch (Bree), ich hup wàt kòts fàn vurr\\meen àl"; cf. WNT s.v. "mergen". Zie morgen  vurrəmeen (Berg, ... ), ich ém d\\ kòrsj và vörmidóch"; cf. WNT s.v. "veur"- zie "voor  vörmidóch (Beverlo), và v\\r\\mérr\\ch àl": "middag"; Cf. WNT "voormiddag - voorde(n)middag (.......) Als bijw. ook in den vorm voorsmiddags (...) en als znw. in den vorm voorremiddag"; cf. WNT s.v. "veur"- zie "voor  vərəmérrəch (Zolder), và vurr\\minàch  vurrəminàch (Heusden), àl và vörn؉n"; cf. WNT s.v. "veur"- zie "voor  vörnōēn (Kwaadmechelen), àl vàn véúrmidd\\ch ÃÃf  véúrmiddəch (Ospel), morgens: smörgens (Montzen), ochtend: de merge (Arcen), deese morge (Lanaken), deeze merge (Bree), deeze mërge (Opoeteren), deeze mərge (Neeroeteren), deezé mérgé (Eisden), deize moerge (Sint-Truiden), deize murge (Sint-Truiden, ... ), deize mɛrgen (Genk), deze merge (Bilzen, ... ), deze mergen (Bree, ... ), deze merrege (Hasselt), deze meurge (Jeuk, ... ), deze meurgen (Achel, ... ), deze meurgend (Jeuk), deze morge (Wilderen), deze morgen (Neerpelt, ... ), deze mueret (Millen), deze murge (Beringen), deze murgen (Lanaken, ... ), deze mèrge (Neeroeteren, ... ), deze mèrgen (Neeroeteren, ... ), deze mêrgen (Bree), deze mörge (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), deze mörrege (Maastricht), deze mùrgen (Bocholt), deze mərge (Rotem), deze mərgen (Hamont), deze mərgend (Sint-Truiden), deze mərgə (Nieuwerkerken), dezen meergen (Helchteren), dezen mergen (Hechtel), dezen meurgen (Stokkem), dezen murgen (Hamont, ... ), dezen mörgen (Kaulille), dezə moergən (Dilsen), dezə moerəgə (Overpelt), dezə mörgən (Zolder), dezə mərəgən (Diepenbeek), dēze mərəgə (Zonhoven), dēzə mērgə (Opglabbeek), dēzə moerəgə (Rekem), dēzə morəgə (Opgrimbie), dēzə mərgə (Lanaken), dēzə mɛrgə (Neerglabbeek), diejze mèrge (Bilzen), diese mergen (Oud-Winterslag), dieze merge (Zutendaal), dieze mergen (Oud-Winterslag, ... ), dieze merrəgə (Mopertingen), dieze meurge (Wintershoven), dieze morgen (Hoepertingen), dieze murge (Wellen), dize meregen (Groot-Gelmen), dize merge (Kuringen), dize mergen (Lanklaar), dize meurge (Ulbeek), dize mĕrge (As), dize mèrrege (Hasselt), dize mörge (Hoepertingen), dizen mergen (Kortessem), dizze meurge (Kortessem), dizze moergən (Hamont), dizze morgen (Sint-Lambrechts-Herk), dizze murgen (Bocholt), dizze mərgə (Sint-Lambrechts-Herk), dizə morgə (Borgloon), dizə mōrgə (Moelingen), dizə mərgə (Alken), djeze mergen (Grote-Spouwen), dézen mèrgen (Kaulille), haïe merget (Paal), he meurget (Montenaken), he morgen (Schakkebroek), hejə märgə (Zutendaal), heun murge (Wellen), hije merge (Genk), hijn mirgen (Rijkhoven), hijə mèrgə (Eigenbilzen, ... ), ho morgen (Diepenbeek), hüj meurge (Zichen-Zussen-Bolder), hə mərgət (Gutshoven), marge (Borgharen), mer-ge (Blitterswijck), merge (Afferden, ... ), mergen (Schulen, ... ), mergend (Tongeren), merrege (Kermt), meurge (Montenaken, ... ), meurgen (Herk-de-Stad), meurige (Meerssen), morge (Beesel, ... ), morgen (Beesel, ... ), morgə (Swalmen), morjen (Baarlo), mŏrge (Steyl), mrø͂ͅge (Buggenum), murge (Brunssum, ... ), murgen (Heerlen, ... ), murrige (Epen), märəgən (Lommel), mèrge (Meerlo, ... ), mèrgen (Heijen), mèèrege (Meijel), mérge (Bilzen), mêrege (Nederweert, ... ), mêrge (Lottum), mërge (Valkenburg), mör rege (Limmel), mörge (Brunssum, ... ), mörgen (Horn), mörgenschtond (Heerlen), mörgevreug (Schinveld), mörige (Heek), mörre (Buggenum), mörrege (Eijsden, ... ), mörrige (Gulpen, ... ), mörəge (Maastricht), mùrge (Maasbracht), mərgə (Sint-Lambrechts-Herk), sjmörges (Berg-en-Terblijt), smerges (Nederweert), smörges (Stevensweert), smörges vreuch (Grevenbicht/Papenhoven), smərəs (Diepenbeek), te mergent (Herstappe), tezə morgə (Stokkem), tezə mərəgə (Stokkem), van də mergən (Overpelt), van mèrgen (Genk), van mörgen (Neerpelt), van ne murgen (Hechtel, ... ), van ne məregen (Achel), van ’n murgen (Kaulille), van-ne mergen (Peer), vane moeurgen (Neerpelt), vanne merge (Peer), vanne mergen (Peer), vanne meurgen (Hamont), vanne morgen (Hamont), vanne mùrgen (Hechtel), vanne mərgen (Hamont), vanə mərgən (Neerpelt, ... ), veur den noen (Velm), veurdemiddig (Itteren, ... ), veurmiddig (Dilsen, ... ), veurnoen (Hoeselt), veursjmiddes (Tegelen), veursmiddegs (Zonhoven), vor de noen (Gors-Opleeuw), vreug (Amby), vrug (Rimburg), vuer de noons (Schinveld), vurdenoen (Klimmen), vurmiddag (Oirlo, ... ), vurmiddich (Meijel), vuur de noon (Eijsden), vuurdemiddig (Eygelshoven), vuërdemiddes (Klimmen), vèr de noen (Eigenbilzen), vöeurmiddig (Mechelen-aan-de-Maas), vör de middeg (Tienray), vör de noon (Epen), vørmedáx (Lommel), vərnun (Diepenbeek), ⁄s morges (Belfeld, ... ), ⁄s mörges (Broeksittard), ⁄t mergen (Weert), (Boven de o hoort nog een boogje te staan).  ⁄s mörges (Schimmert), lang uitgesproken  mĕn (Gennep), mĕrge (Gennep), met lengteteken  märge (Merselo), met lengteteken op de a  märge (Well, ... ), ochtend, morgen: de mörges (Heerlen, ... ), d⁄r mörge (Heerlen, ... ), murge (Venlo), mè.rrege (Hasselt), mèrge (Genk), mèèrege (Meijel), mörrege (Maastricht), möäre (Tungelroy), (bw).  möäre (Tungelroy), (Eng. tomorrow)  mùr⁄⁄gë (Tongeren), (mörreges).  mörrege (Tungelroy), (möäres).  möäre (Tungelroy), mv.: -ë  mùrrënd (Tongeren), mùr⁄⁄gë(n)d (Tongeren), mv.: -ë (z.o. mùrrënd)  mùr⁄⁄gë(n)d (Tongeren), van soppesdaag bis aovend"; "van de sop bis de schlaat", van s morgens vroeg tot s avonds.  soppesdaag (Valkenburg), s morgens: almaerges (Castenray, ... ), almörges (Sittard), sjmörges (Sittard), smeͅrəgəs (Hasselt), smeͅrəYəs (Hasselt), smèrges (Genk), smèèrges (Meijel), smörgens (Montzen), smörreges (Tungelroy), smörres (Diepenbeek), smöäres (Tungelroy), smø.rgəs (Bocholt), smørəs (Borgloon, ... ), smøͅrgəs (Bocholt), sm‧oer‧əgəs (Rekem), sm⁄oer‧əgəs (Rekem), ⁄s mèrges (Genk), ⁄s mörges (Heerlen), (dit wordt ook gezegd).  smörres (Kortessem), ps. onder de e (van ... der...) moet nog een punt staan; deze combinatieletter is niet te maken (betekent: stomme vocaal als in het Ned. Bode, gemak).  jeedermörge (Sittard), Vb. smörs vrug as de veugelkes fleute (s morgens in de vroegte als de vogeltjes zingen).  smörs (Kortessem), s voormiddags: s-vùrdënoens (Tongeren), sfø̄rnuns (Borgloon), sveurmiddigs (Tungelroy), veur ⁄e middig (Tungelroy), voormiddag: veurdemiddag (Maastricht), veurmiddag (Maastricht), vierdenoen (Genk), viernoen (Genk), vurmiddeg (Castenray, ... ), vùrnōēn (Tongeren), vər⁄medəx (Meeswijk), (klemtoon op -mid-).  veurdemiddich (Sittard), (vuurdenoons = in de voormiddag).  vuurdenoon (Gronsveld), Opm. dit is oud Venrays!  veurmiddeg (Castenray, ... ) s morgens) [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [DC 65 (1990)], [N 91 (1982)], [RND], [SGV (1914)], [SGV (1914)], [ZND 39 (1942)], [ZND m] III-4-4
octaaf octaaf (<fr.): `n octaaf (Klimmen), aaflaot (Baarlo), de octaaf (Schimmert), de oktaaf (Klimmen), də òktāf (Montzen), een octaaf (Tongeren), en oktaaf (Meerssen), ien t oktaaf (Oirlo), ing oktaaf (Nieuwenhagen), n octaaf (Gulpen), n òktaaf (Tongeren), octaaf (Achel, ... ), oktaaf (Baarlo, ... ), oktaaf vjer `n hooffees (Eigenbilzen), oktaof (Maastricht), oktāāf (Nieuwenhagen), oktááf (Loksbergen), oͅktāf (Meijel), un oktaaf (Klimmen), é octaaf (Bocholtz), óktaaf (Nuth/Aalbeek) Een octaaf, periode van 8 dagen ter viering van een groot kerkelijk feest. [N 96D (1989)] III-3-3
octaaf add. sacramentsoctaaf (<fr.): sakkerments-oktaaf (Klimmen) Een sacramentenweek (iedere dag wordt een ander sacrament behandeld en daarbij passende geestelijke oefeningen gehouden]. [N 96B (1989)] III-3-3
oerbank hete boteren: heͅtə boͅtərə (Zelem), ijzersteen: ēͅzərstin (Beringen), koffielaag: koͅfilōͅx (Beverlo), oerbank: uərbank (Halen) zachte of harde roestbruine aardlaag in het bodemprofiel (koffiebank, koffielaag, zandoer, oerbank?) [N 27 (1965)] III-4-4
oester oester: auster (Eupen), awster (Baelen), oester (Beringen, ... ), oestər (Maastricht), oeëster (Maaseik), oĕster (Oostham, ... ), oe’stër (Tongeren), ouëster (Hasselt), oèster (Borgloon), oïster (Diepenbeek), ōēster (Bilzen, ... ), ōēëster (Herk-de-Stad), ustər (Borgloon), ó’stër (Tongeren), Verklw. uusterke Oesters oet Zieland Die lös gein oesters  oester (Maastricht) oester [Willems (1885)], [ZND m], [ZND m] III-2-3
oever aan de kant: an der kant (Ingber), a͂n de kânt (Oirlo), aan die kant: #NAME?  aan deè kant (Neerharen), aan get water: Opm. v.d. invuller: dit wordt gezegd; het woord oever is onbekend!  agge watter (Gulpen), afgaande kant: afgaande kānt (Griendtsveen), afkant: af-kant (Blitterswijck), afloop: aafluujp (Venray), afzak: afzak (Blitterswijck), bach (du.): ps. niet duidelijk geschreven!  baach (Vijlen), bekenboord: beekəboort (Hunsel), de beekeboôrd (Tungelroy), berm: berm (Ospel, ... ), boord: bad (Sittard), baord (Herten (bij Roermond), ... ), baort (Heythuysen), bat (Bunde), bath (Vlodrop), boad (Kerkrade), boart (Buggenum), boaw (Schimmert), boeird (Gronsveld), boord (Hunsel, ... ), boort (Stramproy, ... ), boïrd (Eckelrade), bōērt (Eijsden), bâôət (Wijlre), de bad (Itteren), (beurd). Vb. hè sjeet zich t boôrd van t gaat aaf! (lett. hij scheet de rand (het boord) van zn gat af, m.a.w. hij liep leeg!).  boôrd (Tungelroy), (boord).  boa͂t (Heerlen), (endepols. pagina 21: bat= kribwerk, kaai).  bat (Borgharen), ps. boven de Ø staat nog een ` en onder de Ø nog een streepje; deze combinatieletter is niet te maken.  bōart (Merkelbeek), dijk: dieek (Weert), dīēk (Stein), droge, het -: dreuge (Venlo), graaf: graaf (Doenrade, ... ), hangen van het klif: ⁄t hange van et klieef (Schinveld), inzich: ieezieïg (Swolgen), kade: kaai (Venlo), kant: de kandj (Lutterade), de kanjt (Geleen), de kant (Geulle, ... ), de kante (Maastricht), de kāent (Venray), de kânt (Bree, ... ), der kant (Gulpen), d⁄r kant (Klimmen), ka-ant (Lottum), kaant (Amby, ... ), kaatj (Neeritter), kangt (Helden/Everlo, ... ), kanjt (Beesel, ... ), kanjtj (Brunssum), kank (Grubbenvorst, ... ), kankt (Maasbree, ... ), kant (Amby, ... ), kantj (Asenray/Maalbroek, ... ), kāānt (Afferden, ... ), kānt (Griendtsveen, ... ), ka͂nt (Maastricht, ... ), kenjt (Obbicht, ... ), kentj (Berg-aan-de-Maas, ... ), kĕntj (Einighausen), kànjt (Susteren), kànk (Nieuwenhagen, ... ), kànkt (Grubbenvorst), kànt (As, ... ), kàntj (Amstenrade, ... ), kàànt (Gennep, ... ), kààntj (Haelen, ... ), kàənt (Weert), kánjt (Schinnen), kánt (Amby, ... ), kántj (Beesel, ... ), (Einer plaats heel hier, op t oover, d.i. de vroegere oever der oude maas).  kantj (Stevensweert), m.  kant (Eys, ... ), Opm. v.d. invuller: aan dè kaant = deze oever; aan den andere kaant = overoever.  kaant (Borgharen), Opm. v.d. invuller: bij de Maas zegt men: aan den oever v.d. Maas.  kantj (Buggenum), Opm. v.d. invuller: de a is dof en lang.  kant (Amby), Opm. v.d. invuller: de è van met.  kèntj (Urmond, ... ), Opm. v.d. invuller: dit woord wordt meer gebruikt.  kant (Venlo), Opm. v.d. invuller: het woord oever bestaat niet bij ons.  kant (Melick), Opm. v.d. invuller: neusklank Fr. Jean.  kaant (Merselo, ... ), Opm. v.d. invuller: oever bestaat hier niet.  kaant (Mheer), Opm. v.d. invuller: oever is niet gebruikelijk.  kantj (Roermond), Opm. v.d. invuller: oever wordt hier niet gebrukt.  kaant (Ottersum), Opm. v.d. invuller: oever wordt niet gebruikt.  kant (Swolgen, ... ), ps. boven de a staat nog een ? en een `; deze combinatieletter is niet te maken.  kangk (Bocholtz), kank (Spekholzerheide, ... ), kant (Berg-en-Terblijt, ... ), kantj (Haelen, ... ), ps. boven de a staat nog een ? en een `; deze combinatieletter is niet te maken. Opm.: in feite staat er: kankt (van d\\ bék met boven de a een ? en een `.  kankt (Sevenum), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken (of toch omspellen volgens Frings: [kank]?  kank (Tegelen), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken.  kank (Chèvremont, ... ), kant (Maastricht), kantj (Koningsbosch), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken. (of toch omspellen volgens Frings: [ka\\nk]?  kaənk (Velden), ps. boven de n en de t staat nog een ?; deze combinatieletters zijn niet te maken.  kant (Reuver), ps. boven de Å staat nog een `; deze combinatieletter is niet te maken.  kānk (Hout-Blerick), kānt (Arcen), ps. boven de Å staat nog een ´; deze combinatieletter is niet te maken.  kāndž (Kessel), kānt (Heijen, ... ), ps. boven de à staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken.  kàntj (Roosteren), ps. boven de à staat nog een dakje (^ deze combinatieletter is niet te maken. Opm. v.d. invuller: oever is onbekend.  kànt (Oostrum), ps. boven de â staat nog een `; deze combinatieletter is niet te maken.  kânt (Maastricht), kanthelling: kant helling (Horn), kantschoor: kantj schoor (Horn), klif: kleef (Belfeld, ... ), klef (Grubbenvorst), klēēf (Beesel, ... ), klieef (Schinveld), (ie van bies). "ook gezegd e, weghelling".  klieɛ͂f (Brunssum), klip: klep (Lottum), maaswal: (maas)wal (Venlo), oever: den oever (Geulle, ... ), den oover (Boekend, ... ), den overe (Maastricht), dovere (Maastricht), euver (Hunsel), ēūver (Venlo), hovere (Maastricht), oaver (Belfeld, ... ), oefer (Kerkrade, ... ), oever (Beek, ... ), oevĕr (Amby), oevər (Beesel, ... ), oo-ver (Vijlen), oover (Amby, ... ), oovere (Maastricht), oovər (Berg-aan-de-Maas, ... ), ouver (Guttecoven, ... ), over (Baarlo, ... ), overe (Geulle, ... ), ovər (Munstergeleen), oöver (Nuth/Aalbeek), oùver (Schinnen), oəvər (Puth), ōēver (Afferden, ... ), ōōver (Kessel), ōōvər (Maastricht), ōver (Eys, ... ), ōvər (Hoensbroek, ... ), ŏĕvər (Epen), ufer (Vaals), uvər (Panningen), óvər (Maastricht), ôôvər (Maastricht), ⁄t oovere (Maastricht), ⁄t oovərə (Caberg), (kant).  oever (Blerick), (o.).  o.ver (Montfort), Opm. dit wordt ook gezegd.  over (Vlodrop), Opm. v.d. invuller: dit zegt men ook.  ovərə (Hoensbroek), ps. boven de Ø staat nog een ´; deze combinatieletter is niet te maken.  ōvər (Berg-en-Terblijt), ps. boven de ó staat nog een lengteteken; deze combinatieletter is niet te maken.  óvərə (Born), ps. boven de ø staat nog een ´; deze combinatieletter is niet te maken.  ŏvər (Heerlen), ps. niet omgespeld!  ōver (Geleen), ps. omgespeld volgens Frings (of niet omspellen?). Opm. v.d. invuller: vroeger ook: [o?v\\r].  ōvər (Echt/Gebroek), oeverberg: ooverberg (Kessel), oeverenwal: overewál (Maastricht), (in de stad).  overewal (Maastricht), oeverhang: euverhangen (Sint-Odiliënberg), oeverhelling: oaverhelling (Echt/Gebroek), ooverhĭlling (Gulpen), oeverkant: overkant (Mheer), oeverloop: uiverluip (Geleen), rand: rand (Lottum, ... ), randj (Reuver), rank (Bleijerheide), rānk (Rimburg), ps. boven de a staat nog een ? en een `; deze combinatieletter is niet te maken.  rangk (Bleijerheide), rank (Spekholzerheide), schoor: sjaar (Grevenbicht/Papenhoven), sjaor (Echt/Gebroek, ... ), sjo?r (Thorn), sjoar (Buchten, ... ), sjoear (Heel), sjoor (Berg-en-Terblijt, ... ), sjäör (Pey), sjôôr (Beegden), ps. niet omgespeld!  sjāōr (Stevensweert), slak: (= greppel vol water, als afscheiding der weilanden, ook genoemd: "t sjeit").  sjlak (Sittard), talud: talluu (Schimmert), talu (Valkenburg), talūū (Susteren), teluu(m) (Obbicht), fr. talud.  teluuj (Ell), klemtoon op u helling van een dijk  talu (Gennep), wal: de wal (Blerick), wal (Blerick, ... ), walle (Posterholt), wāl (Lottum, ... ), wál (Haelen, ... ), wáll (Pey), (lange a-).  wál (Steyl), walkant: (wàl)kànt (Venlo), walkantj (Roermond, ... ), wálkànt (Venlo), waterkant: de water kant (Blerick), waatərkānk (Nieuwenhagen), water-kant (Hoensbroek), waterkant (Merselo), waterkantj (Susteren), watərkántj (Sweikhuizen), wāātərkànt (Maastricht), wáátərkānt (Heerlen), wáátərkànjt (Roermond), wierd: wiërd (Venlo), zij: zīj (Koningsbosch) beekoever || boord (van beek), rand, zoom || oever [DC 02 (1932)], [SGV (1914)] || oever, zoom van het land aan elk van de beide zijden van het water van een rivier, meer enz [kant, wal] [N 81 (1980)] || oeverhelling [SGV (1914)] III-4-4