e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
ongehuwde moeder haagweef: oagweif (Sint-Truiden), cf. Vd s.v. `weef"(gew.) weduwe  haochweeëf (Zonhoven), cf. WNT s.v. "weef". Zie weduwe.  (h)aoəchweejf (Niel-bij-St.-Truiden), haagweeuw: cf. VD s.v. "weeuw"1. (archaïsch) weduwe  häökwew (Merselo), haagweduwe?  häökwew (Castenray, ... ), heggenweef: hèggeweef (Genk), letterlijk volkse benaming voor ongehuwde moeder  hègkeweef (As, ... ), heggenweeuw: heg(ge)wew (Castenray, ... ), hegweef: hekweêf (Ospel), cf. WNT s.v. "weeuw". Zie weduwe  hekweêf (Nederweert), vgl. "haagwijf"; cf. WNT s.v. "heg - hegge"samenst. "hegweduwe  hekweêf (Altweerterheide, ... ), vgl. "haagwijf"; cf. WNT s.v. "heg - hegge"samenst. "hegweduwe"; cf. WNT s.v. "weeuw". Zie weduwe  hekweêf (Altweert), spaanse weef: Mar.: leuk, moet een overblijfsel uit de 80-jarige oorlog zijn!  spaansje weef (Uikhoven), stoppelweef: cf. VD s.v. "stoppelweduwe"(gew.) ongehuwde moeder  stóppelweeëf (Zonhoven), volkse benaming  stoppelweef (As, ... ) haagweduwe, ongehuwde moeder || ongehuwde moeder || ongetrouwde (zwangere) vrouw || ongetrouwde moeder III-2-2
ongel schapenvet: schoapə vet (Swalmen) reuzel [SGV (1914)] III-2-3
ongelijk hangen lempen: lempǝ (Maastricht), lommelen: lømǝlǝ (Maastricht), timpen: tempǝ (Maastricht), uitlongelen: ūtløŋǝlǝ (Maastricht) Ongelijk hangen, gezegd van een zoom. [monogr.] II-7
ongelijk, gezegd van een zoom ongelijk: ongǝlēk (Eigenbilzen), scheef: sxījǝf (Loksbergen), scheef genaaid: šēf gǝni-jt (Noorbeek), uit de naad: ǫwt dǝ nǫwt (Jeuk) Ongelijk, gezegd van een zoom. [N 62, 27] II-7
ongelijke zoom kromme zoom: kromǝ zǫwm (Tongeren), ongelijke zoom: ongǝlikǝ zyǝm (Meijel), ongǝlīkǝ zø̄m (Ottersum), ongǝlīkǝ zǫwm (Schimmert), ongǝlīxǝ zōm (Bleijerheide), oŋgǝlikǝ zǫwm (Weert), ōngǝlikǝ zōm (Heerlen), ōngǝlikǝ zǫwm (Rothem), schele zoom: sxīlǝ zūm (Houthalen), scheve: sxi-jǝvǝ (Tessenderlo), scheve zoom: sxivǝ zuwǝm (Achel), šēvǝ zōm (Diepenbeek, ... ), šęjvǝ zǫwm (Bocholt, ... ), šęjvǝ zǭm (Reuver), timp: tømp (Valkenburg), zoom met totelen: zǫwm met tø̄tǝlǝ (Boorsem) Zoom die ongelijk hangt. [N 62, 77] II-7
ongelovig afgevallen zijn: Hè is aafgevalle (Maaseik), grijnen naar kerk: Hij grint naaf kerk of kluis (Sint-Huibrechts-Lille), niet meer naar de kerk gaan: misschien zo  hè geit ni miə noa də Kerk (Opitter), niet naar kerk gaan: Hè gijt ma kirk of kloes nie (Maaseik), op een verkeerd spoor: misschien zo  hè is op ə verkieərd spoeər (Opitter), van de kar af zijn: hij is van de kar aaf (Gruitrode), wijd weg zijn: hè es al wiet weg (Zutendaal) Hij heeft zijn geloof verloren. [ZND 23 (1937)] III-3-3
ongelovige geus: das ne geus (Tongeren), geus (Weert), gøjəs (Lommel), ’t eeͅs ne geus (s-Herenelderen), heiden: heiden (Melick), ketter: hij is ine ketter (Achel), ongelovige: `ne ongeluivige (Klimmen), `nne ongeluivige (Valkenburg), de ongeluivige (Klimmen, ... ), de ongluivige (Klimmen), de oongelövige (Terlinden), de óngelùivige (Tongeren), eine óngeluivige (Grevenbicht/Papenhoven), enne ongeluivige, de ongeluivige (Klimmen), inge óngeleuvige, de óngeleuvige (Epen), inne óngeleuvige (Nieuwenhagen), nen óngelùivige (Tongeren), ongeleuvige (Bocholtz, ... ), ongeleuvigen (Hoensbroek, ... ), ongelovige (Eigenbilzen), ongeluivege (Venlo), ongeluivige (Baarlo, ... ), ongeluivigen (Ophoven), ongeluuvige (Jeuk, ... ), ongeluuvigen (Achel), ongeluuëvege (Sint-Truiden), ongeluuëvige (Sevenum, ... ), ongeluvige (Eksel, ... ), ongelūvige (Houthalen), ongelèvige (Eigenbilzen), ongleuvige (Waubach), ongluivige (Neerbeek, ... ), ongëleuvëgë (Hoeselt), oongeluivige (Maastricht, ... ), ungeleúvige (Schimmert), unne oongeluivige (Meerssen), énge oongelövige (Terlinden), òngeleivige (Bree), òngeleuvige (Hoensbroek, ... ), òngelouvige (Thorn), òngeluivige (Heel), òngluivige (Geleen, ... ), óngeleuvige (Nuth/Aalbeek, ... ), óngeluivige (Baarlo, ... ), óngeluuvige (Neerpelt), óngeluuëvige (Tienray), óngeléúvige (Nieuwenhagen), ôngeluivege (Mechelen-aan-de-Maas), ôngeluivige (Eisden, ... ), ôngeluuëvige (Oirlo), ənə ongl"vəgə, də ongl"vəgə (Montzen), zoals een schwa  de ongeläövige (Gulpen), nne ongeläövige (Gulpen) Een ongelovige, de ongelovigen. [N 96D (1989)] || Hij heeft zijn geloof verloren. [ZND 23 (1937)], [ZND 23 (1937)] III-3-3
ongeluk accident: accedent (Eksel), accident (Achel, ... ), accidènt (Vliermaal), aksedae.nt (Val-Meer), aksedaent (Kanne), aksedent (Bree, ... ), aksedênt (Eksel), aksiedént (Hechtel), aksëdent (Hoeselt), aks’dent (Bocholt, ... ), àksedê.nt (Borgloon, ... ), àksədènt (Loksbergen), áksëdent (Tongeren), NB: malsjaos = tegenslag.  aksedênt (Bilzen), accidentje: accidaentje (Zutendaal), een post pakken: ne pos pakke (Kanne), een schuiver pakken: ne sjöiver pakke (Kanne), een stommiteit uitgehaald hebben: en stommiteit uûtgehald (Oirlo), kijk uit uw ogen als ge de weg op gaat: kiekt out oer oëghen as ge de weeg op goat (Peer), malheur (fr.): maleur (Houthalen, ... ), malheur (Ell, ... ), malleur (Tungelroy), meleur (Vlodrop), melheer (Genk), melleur (Eksel, ... ), meluir (Loksbergen), màleer (As), màleur (Borgloon), məlø͂ͅ.r (Eys), m’loäör (Bocholt), m’läör (Kaulille), tegen kind: ¯t is e klèe melleur: ge moet nie jaanke  melleur (Hechtel), Vgl. Fr. malheur.  meleer (Eigenbilzen), misgreep: misgreep (Stein), missnappen: misschnappe (Heerlerbaan/Kaumer), mistrouwen: mistrūūjə (Opglabbeek), ongeluk: oangölök (Stevensweert), oengelök (Merkelbeek), ongeluk (Alken, ... ), ongelèk (Bilzen, ... ), ongelök (Doenrade, ... ), ongeløk (Val-Meer), ongelùk (Ittervoort, ... ), ongelûk (Geistingen), ongelək (Thorn), ongluk (Neer), onguluk (Brunssum), ongəluk (Montfort, ... ), ongələk (Urmond), ongəlɛk (Meeuwen), ong’lök (Bocholt), onjeluk (Kerkrade, ... ), oongeluk (Kesseleik), oongelèùk (Noorbeek, ... ), oongelök (Caberg, ... ), ōgløk (Montzen), ōngəlök (Grevenbicht/Papenhoven), ōōngelök (Amby), oͅ.ngəlø.k (Ingber), per ongelök gevalle (Blerick), per ôngelūk (Stein), ŭngelŭk (Schimmert), òngeluk (Sevenum, ... ), òngelök (Boorsem), ònjgəluk (Brunssum), ón-gəlök (Amstenrade), óngelök (Klimmen, ... ), óngëlùk (Tongeren), óngəluk (Venlo), óngəlök (Heerlen), óngəlùk (Wijnandsrade), ômgeluk (Rekem), ôngelök (Maasbree, ... ), [Paragraaf: leven/gezondheid/ziekte/vermoeidheid].  òngelök (Boorsem), ongeval: ongevaal (Val-Meer), ongeval (Eigenbilzen, ... ), ongəvàl (Loksbergen), oongevaal (Kanne), òngĕval (Echt/Gebroek), onval: o.nvā.l (Eys), onval (Kerkrade, ... ), onvāāl (Nieuwenhagen), onvāl (Simpelveld), oonval (Caberg), ónval (Maastricht), ónvàl (Susteren), tuimeling: [geeft eerder de oorzaak aan, PV]  toemeling (Eksel) ongeluk || Ongeluk: door een misgreep, door vallen gekwetst worden (ongeluk, ongeval, accident, malheur, paret). [N 107 (2001)] || Ongeluk: door een misgreep, door vallen gekwetst worden (paret). [N 84 (1981)] III-1-2
ongelukkige arme bloed: ermen blood (Venlo), arme blots: errem blŏts (Maastricht), arme donder: erreme donder (Maastricht), arme drommel: érrəmə dromməl (Maastricht), arme duivel: ermen di-jvel (As), ⁄nne erme duivel (Beek), m.  ‧ɛrəmə døͅ.i̯vəl (Eys), arme duts: ermen duts (As), arme hals: ene èrme haus (Schimmert), erme hals (Reuver), ermen hals (Born, ... ), ermen haus (Schinnen), ermenhals (Lutterade), erme⁄n hals (Herten (bij Roermond)), ermənhals (Kapel-in-t-Zand), èrme hals (Geleen), èrmə haus (Schinnen), èrmə-hāōs (Heerlen), èrreme haos (Gulpen), érmen haas (Gronsveld), érmə haos (Doenrade), érmə haows (Brunssum), êrmen hâûs (Schimmert), ⁄nen ermen haws (Klimmen), ⁄nne erme haus (Beek), (N.).  ērme haoës (Noorbeek), arme kerel: erme kaerel (Neer), arme kloot: erme kloeët (Ell), ermekloeët (Kerkrade), errem kloeet (Weert), errəmə kloeət (Simpelveld), èrme klôêat (Geleen), arme mens: erme miens (Neer), èèrəmə mens (Meijel), arme schelm: aermə sjèlləm (Nieuwenhagen), erme sjelm (Nieuwstadt), erreme sjellem (Maastricht), erreme sjelm (Caberg), èrmə-sjèlləm (Heerlen), èrrəmə sjèlləm (Maastricht), ééërmə sjèlləm (Nieuwenhagen), arme sloeber: erreme sloeber (Maastricht), arme slof: erreme slóf (Maastricht), arme zak: erreme zak (Weert), arme zouwaas: erm zooas oas (Vaals), arme, een -: erme (Vlodrop), bluts: blutsj (Geulle), die is voor het ongeluk geboren: dej is ver ⁄t ongeluk geboren (Jeuk), dotsel: dotzel (Tungelroy), geslagen: gəsjlāāgə (Reuver), ongeluk, een -: ⁄n ongelök (Maasbree), ongelukskind: ongelukskind (Maastricht), ongelukskindj (Melick), ongeluksvogel: ongeleuksvogel (Hoeselt), ongeluksvogel (Heythuysen, ... ), ongelöks-vogel (Sittard), ongelöksvogel (Amby), ongəluksvōēëgəl (Nieuwenhagen), oongelöksvòògel (Posterholt), oongəlōksvoogəl (Maastricht), oongəlöksvoogəl (Maastricht), ozelaar: oozəleer (Roermond), pechkont: pechko‧nt (Weert), pechvogel: enne pechvogel (Oirlo), pech vogel (Venray), pechvaogəl (Epen), pechvoegel (Heerlerbaan/Kaumer), pechvogel (Caberg, ... ), pechvoëgel (Schaesberg), pechvōegel (Oirsbeek), pechvôogel (Doenrade), pegvoeëgəl (Wijnandsrade), pegvogel (Meijel), pegvogəl (Hulsberg), pegvoogel (Thorn), schaap: èrm schaop (Loksbergen), schobber: sjoeber (Nunhem), stakker: sjtakker (Oirsbeek, ... ), sjtàkkər (Heerlen), sjtákkər (Susteren), staker (Meijel), stakker (Eys, ... ), stakkər (Urmond), stàkkər (Venlo), stakkerd: sjtakkerd (Maasniel, ... ), sjtakkert (Susteren), stakkerd (Echt/Gebroek, ... ), stakkert (Gennep), stakkərd (Montfort), stomp: sjtómp (Susteren), stuk ongeluk: stök oongelök (Maastricht), stumper: sjtumper (Roermond, ... ), sjtumpər (Nieuwenhagen), stumper (Horst, ... ), stumperd: stumpert (Ophoven, ... ), sukkelaar: segəlēͅr (Meeuwen), sigkelèèr (Bree), sikgeléér (As), sŏĕkəliejər (Loksbergen), sukkeleer (Leopoldsburg), sukkelĕr (Eksel), sukkelèèr (Eigenbilzen), sul: sulle (Swalmen), taperaar: taperèr (Mheer), tobberd: d⁄n tobberd (Venray) iemand die door het ongeluk is getroffen [stakkerd, duts] [N 85 (1981)] III-1-4
ongen jong: jóng (Maastricht) mannelijk kind III-2-2