e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
onregelmatig spinnen garen spinnen met knoddeltjes in: gārǝ špenǝ met knødǝlkǝs en (Schimmert), hoddelswerk maken: hodǝlswęrk mākǝ (Klimmen), knobelen: knūbǝlǝ (Hoensbroek), maar raak spinnen: mar rāk spenǝ (Sevenum), ongelijk spinnen: oŋgǝlīk spenǝ (Leuken), oŋgǝlɛ̄ǝk spɛnǝ (Alken), ōŋǝlīk spenǝ (Maastricht), rauw garen spinnen: rǫw gārǝ spenǝ (Weert), spinnen met knobbelen: špenǝ męt knobǝlǝ (Meerssen), toddelen: todǝlǝ (Meijel), touwelen: tuwǝlǝ (Ell), vetselen: vɛtzǝlǝ (Klimmen) Met oneffenheden of ongelijk spinnen. [N 34, C3] II-7
onregelmatigheid aan een draad slechte vaam: šlɛxtǝ vām (Eupen) Onregelmatigheid aan een draad of afhangende vezel. [N 39, 77c] II-7
onrijp grasgroen: graasgreun (Maastricht), graasgreun fruit ète (Grevenbicht/Papenhoven), ideosyncr.  graas-greun (Sittard), WBD/WLD  grāāsgreen (Opglabbeek), grazig: ± WLD  grazig (Klimmen), groen: ein greune vrug (Boekend), greun (Amby, ... ), greun freut aete (Schaesberg), greun freut ète (Brunssum), greun freut êjete (Eys), greun freut ête (Vijlen), greun fruit (Beesel, ... ), greun fruit eete (Berg-en-Terblijt), greun fruit ete (Heer, ... ), greun fruit äte (Belfeld), greun fruit ête (Asenray/Maalbroek, ... ), greun fruit êten (Reuver), greun fruut ête (Baarlo), greun obs eäte (Epen), greun oft ête (Arcen), greune vruch (Blerick), greu∂n fruit ête (Klimmen), grēūn fruit ête (Panningen), grien (Eigenbilzen), groen (Jeuk, ... ), grun (Eksel), gruun (Hoeselt, ... ), gruun appele ête (Afferden), gruun fruit ête (Meerlo), gruun frŭŭt ête (Venray), gruun oaft (Well), gruun oaft ête (Wellerlooi), gruun oft ète (Blitterswijck), gruun oft ête (Merselo), gruèn fruit ête (Stevensweert), grūn früt êten (Heijen), grŭŭn (Loksbergen, ... ), gréún (Pey), grø͂ͅn vrøxtə ēͅi̯tə (Mechelen), grø͂ͅn} fruit ête (Heek), grün frø͂ͅt ēte (Griendtsveen), gr‧ø̄n (Eys, ... ), jrøŋ (Bleijerheide, ... ), jr‧ø̄n (Bleijerheide, ... ), nag greun (Montfort), vernōēt rīēp (Horst), #NAME?  greun (Klimmen), Bree Wb.  green (Bree), eigen fon. aanduidingen  greun (Ell), eigen spellingsysteem  greun (Maastricht, ... ), gruun (Meerlo, ... ), Endepols  greun (Maastricht), ideosyncr.  greun (Eijsden, ... ), gruin (Sittard), grūn (Oirsbeek), IPA, omgesp.  gryn (Kwaadmechelen), LDB  greun (Roermond), NCDN  greun (Stevensweert), niet rijp fruit eten  gruun (Houthalen), Nijmeegs (WBD)  grūūn (Meijel), oude spellingsysteem  grūūn (Meijel), Veldeke  greun (Echt / Gebroek, ... ), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones eu = lang  greun (Gulpen), Veldeke 1979, nr. 1  gruun (Venray), Veldeke aangepast  gruun (Tienray), Veldens dialekt  greun (Velden), Venlo e.o.  greun (Maasbree), WBD / WLD  greun (Beesel), grèùn (Reuver), WBD-WLD  greun (Roermond), WBD/WLD  green (As, ... ), greun (Caberg, ... ), grēūn (Maastricht), WBD\\WLD  greun (Amstenrade), WLD  greun (Born, ... ), grēūṇ (Hulsberg), groen (Zonhoven, ... ), gruun (Kesseleik, ... ), grūūn (Gennep), gröen (Ubachsberg), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  greun (Haelen), ± WLD  greun (Weert), kats: eigen spellingsysteem  katsj (Geleen), knats: ± WLD  knatsj (Klimmen), meelachtig: WLD  meelətich (Maastricht), niet murg: ideosyncr.  nit murrieg (Kerkrade), niet rijp: fruut ête dat neit riep is (Einighausen), neet riep (Roermond), ni-j rê"p (Beverlo), Endepols  neet riep (Maastricht), WBD/WLD  neet rie.p (Maastricht), nog hard: nog hèd (Beverlo), onrijp: oanriep fruit ête (Guttecoven), onrief (Vaals), onriep freut ête (Blerick, ... ), onriep fruit (Genooi/Ohé, ... ), onriep fruit aete (Broeksittard, ... ), onriep fruit ete (Borgharen, ... ), onriep fruit eten (Posterholt), onriep fruit ète (Kessel), onriep fruit èten (Amby), onriep fruit ête (Bingelrade, ... ), onriep fröt ei ête (Gulpen), onriep gerei êten (Oirlo), onriep greun fruit iète (Rimburg), onriep obs ête? (Simpelveld), onrièp fruit ête (Buchten), onriëp (Venlo), onrīēp fruit ete (Sint-Pieter), ōnriep (Nieuwstadt), ŏnriep fruit ète (Grevenbicht/Papenhoven), ŏŏnriep fruut ête (Leunen), unriep fruit ête (Herten (bij Roermond)), ŭnriep fruit ête (Sittard), ónrief (Bleijerheide, ... ), ónriep (Maastricht), (Knatsche).  onriep fruit äte (Heerlen), Endepols  oonriep (Maastricht, ... ), ideosyncr.  ônriēp (Hoensbroek), NCDN  oanrīēp (Stevensweert), Veldeke  ònriep (Haelen), WBD/WLD  onrieëp (Nieuwenhagen), oonrīēp (Maastricht), WLD  onriep (Maastricht), ± WLD  onrīēp (Klimmen), rauw: ruîw (As, ... ), WLD  rauw (Itteren), röuw (Itteren) fruit [onrijp ~ eten] [SGV (1914)] || Niet rijp, gezegd van een vrucht (groen, groenweg). [N 82 (1981)] || onrijp III-2-3
onrijp, onvolgroeid gaarrijp: WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  gĭĕəriēp (Haelen), gegaarrijpt: gegiëríept (Ittervoort), grasgroen: graasgreun (Maastricht), ideosyncr.  graas-greun (Sittard), WBD/WLD  grāāsgreen (Opglabbeek), grazig: ± WLD  grazig (Klimmen), groen: (greun) (Horst), greuan (Mheer), greun (Amby, ... ), grēūn (Sevenum, ... ), grien (Eigenbilzen), groen (Jeuk, ... ), grun (Eksel), gruun (Afferden, ... ), gruūn (Castenray, ... ), grūūn (Swolgen), grŭŭn (Loksbergen, ... ), gréún (Pey), gröön (Heek, ... ), gr‧ø̄n (Eys, ... ), + WLD  greun (Klimmen), Bree Wb.  green (Bree), eigen fon. aanduidingen  greun (Ell), eigen spellingsysteem  greun (Maastricht, ... ), gruun (Meerlo, ... ), Endepols  greun (Maastricht), greun (appele)  greun (Neeritter), ideosyncr.  greun (Eijsden, ... ), gruin (Sittard), grūn (Oirsbeek), IPA, omgesp.  gryn* (Kwaadmechelen), LDB  greun (Roermond), NCDN  greun (Stevensweert), niet rijp fruit eten  gruun (Houthalen), Nijmeegs (WBD)  grūūn (Meijel), oude spellingsysteem  grūūn (Meijel), v. fruit  greun (Buggenum), Veldeke  greun (Echt/Gebroek, ... ), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones eu = lang  greun (Gulpen), Veldeke 1979, nr. 1  gruun (Venray), Veldeke aangepast  gruun (Tienray), Veldens dialekt  greun (Velden, ... ), Venlo e.o.  greun (Maasbree), WBD / WLD  greun (Beesel), grèùn (Reuver), WBD-WLD  greun (Roermond), WBD/WLD  green (As, ... ), greun (Caberg, ... ), grēūn (Maastricht), WBD\\WLD  greun (Amstenrade), WLD  greun (Born, ... ), grēūṇ (Hulsberg), groen (Zonhoven, ... ), gruun (Kesseleik, ... ), grūūn (Gennep), gröen (Ubachsberg), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  greun (Haelen), ± WLD  greun (Weert), halfwas: WLD  halfwas (Zonhoven, ... ), katsj: eigen spellingsysteem  katsj (Geleen, ... ), knatsj: ± WLD  knatsj (Klimmen), kreuzel: kreuzel (Gennep, ... ), meletig: WLD  meelətich (Maastricht), niet murrig: ideosyncr.  nit murrieg (Kerkrade), niet rijp: neet riep (Berg-en-Terblijt, ... ), neet rīēp (Stein, ... ), niet ríep (Ittervoort), nit riep (Simpelveld), Endepols  neet riep (Maastricht, ... ), Veldens dialekt  neet riep (Velden), WBD/WLD  neet rie.p (Maastricht), WLD  neet riep (Posterholt), niet volgroeid: Nijmeegs (WBD)  nie vólgrèùjt (Meijel), nog groen: nag greun (Montfort), nog greun (Swalmen), noodrijp: noeĕd‧riep (Noorbeek, ... ), nootriep (Sittard), noêdriep (Boekend), eigen spellingsysteem  noodriep (Schinnen), ideosyncr.  noedriép (Gronsveld), nootreep (Oirsbeek), noodrijp  noêdriêp (Blerick), vruchten die de schijn wekken dat ze rijp aijn, maar die wegens droog en warm weer afgevallen zijn  noeëdriep (Merselo), vruchten die de schijn wekken dat ze rijp aijn, maar die wegenws droog en warm weer afgevallen zijn  noeëdriep (Castenray, ... ), WBD/WLD a-achtige naklank  nôêtrīēp (Susteren), onrijp: anriep (Echt/Gebroek), onrief (Vaals, ... ), onriep (Amby, ... ), onriëp (Venlo), onrīēp (Schinnen, ... ), onrĭĕp (Heijen, ... ), oonriep (Horst), oënrīēp (Panningen), ōnriep (Nieuwstadt), ŏanriep* (Guttecoven), ŏĕnriep (Schimmert), ŏŏnriep (Afferden, ... ), ŭnriep (Herten (bij Roermond)), ónriep (Hunsel, ... ), ônriep (Mechelen, ... ), ùnriep (Broeksittard, ... ), die appels zijn nog niet rijp = die appele zeen noag greun  ònriep (Beegden), eigen spellingsysteem  oenrīep (Merkelbeek), Endepols  oonriep (Maastricht, ... ), ideosyncr.  ônriēp (Hoensbroek, ... ), ie heel lang  onriep (Obbicht), NCDN  oanrīēp* (Stevensweert), oe kort  oenriep (Einighausen), Veldeke  ònriep (Haelen), WBD/WLD  onrieëp (Nieuwenhagen), oonrīēp (Maastricht), WLD  onriep (Maastricht), ónrĭĕp (Gennep), ± WLD  onrīēp (Klimmen), rauw: roaj (Grevenbicht/Papenhoven), rouw (Thorn), WLD  rauw (Itteren), röuw (Itteren), schrankel: schrankel (Heerlerbaan/Kaumer), verfroemeld: verfroemelde (vrucht) (Schimmert), ideosyncr.  verfroemeljd (Thorn, ... ), vergaarrijp: WBD/WLD  vərcheerriep (Kapel-in-t-Zand), vərgîerrīēp (Grevenbicht/Papenhoven), WLD te vroeg rijp  vergierrīēp (Tungelroy), vergaarrijpt: vergaer riept (Montfort), eigen fon. aanduidingen  vergieërieptj (Ell), WBD/WLD  vergeariept (Lutterade), WLD  vegîerieptj (Thorn), vergroeid: vergreujd (Amby), verkrauweld: WBD/WLD  (verkraweld) (As), verkràweld (As), WLD  vèrkràwəld (Montfort), verkronseld: verkronseltj (Ospel), verkruppeld: verkruppeld (Hoensbroek), vərkrø.pəlt (Eys, ... ), eigen spellingsysteem  verkröppelt (Schinnen), ideosyncr.  verkröppeld (Sittard), WLD  verkröppelt (Doenrade), verkröppəld (Wijnandsrade), verkrupt: WLD  verkrúpt (Born), vernebbeld: IPA, omgesp.  vərnɛbəlt* (Kwaadmechelen), vernepen: vernepe (Hoeselt, ... ), vernepen (Houthalen), WLD  vernepen (Schimmert), verneukeld: verneukeld (Eksel), vernoodrijp: vernoëdriëp (Venlo), niet in Venrays wb of Meerlo-W. wb  vernōēt rīēp (Horst), WLD  vernōētriep (Itteren), vernoodrijpt: Veldeke 1979, nr. 1  vernotriept (Venray), verschrompeld: verschrumpeldj (Ospel), ideosyncr.  versjrompele (Sittard) Een onvolgroeide vrucht (krots, gast). [N 82 (1981)] || fruit (onrijp) || Niet rijp, gezegd van een vrucht (groen, groenweg). [N 82 (1981)] || noodrijp || onrijp [SGV (1914)] || onrijp, groen || Onvolgroeid, gezegd van een vrucht (vernepen). [N 82 (1981)] || verschrompeld en half rijp I-7
onrustig bedrijvig: bedrieevig (Weert), blitzig: blit-tsieg (Kerkrade), geen ruhe (du.): gein roe (Montfort), gèng raow (Wijlre), jing rouw (Vaals), geen ruhe (du.) in de prij: cf. in RhWb VII, kol. 582 de varianten bij s.v. Ruhe  gein row in de priej (Schinnen), geen rust: gein rast (Nunhem), gen rôs (Swalmen), geͅjn ras (Opgrimbie), geen zittend gat: gei zittendj gaat (Weert), gejaagd: gejaagdj (Neer), ongedurig: ongedurig (Meeuwen), ongeduurig (Montfort), ongədūūrəg (Loksbergen), onruhig (< du.): onruiich (Wijnandsrade), onruiig (Voerendaal), ònruiig (Noorbeek, ... ), ónrui’-ieg (Bleijerheide, ... ), onrustig: onressig (Geleen), onrestig (Herten (bij Roermond), ... ), onruistig (Montfort), onrustig (Eys, ... ), onröstig (Altweert, ... ), onrûstig (Melick, ... ), onrəstich (Urmond), onrəstig (Thorn), oonrustig (Maastricht), oonrŭĭig (Mheer), oonrèstig (Heel), oonröstig (Maastricht), ònräösteg (Castenray, ... ), ónrustəch (Epen), ónréssig (Uikhoven), ónröstig (Blitterswijck, ... ), ónrùstig (Tongeren), ônrastig (Stokkem), ônröstig (Venlo), ôonrèùstich (Swalmen), op hete kolen: op heite kaole (Herten (bij Roermond)), opgejaagd: opgejacht (Eksel), opgeregt (< du.): opgereig (Nieuwstadt), raspelachtig: raospelechtig (Altweert, ... ), mar.: vroeger bestond er een rasphuis, raspelhuis = gekkenhuis  raospelechtig (Leuken), rusteloos: rèùstelôôs (Swalmen), rösteloes (Maastricht), röstelôos (Doenrade), vliegende: vleegende (Maastricht), wiebelig: wieb’belieg (Bleijerheide, ... ), wispelturig: wispelturig (Ittervoort), zenuwachtig: zenuwegtich (Merkelbeek) een onrustig persoon, persoon die geen rust heeft, altijd bezig is [roerwarmoes] [N 85 (1981)] || geen rust hebben [N 85 (1981)] || hij heeft geen rust [ZND 42 (1943)] || in heel grote haast [hap, snap] [N 85 (1981)] || ongedurig, onrustig || onrustig III-1-4
onrustig persoon boheimaker: De Limburgse vormen met b en een tweeklank aan het eind sluiten m.i. het meest aan bij de vorm die ook in het Rijnland bekend is: Buhei. In het Rheinisches Wörterbuch deel I kol. 1106 vind je heleboel vormen onder dat trefwoord. Gezien ook de vormen in het WNT zou ik in dit geval voor een trefwoord kiezen dat wat dichter bij het Limburgse (en Rijnlandse) ligt: bohei.;cf. Rh.Wb. dl. I p. 1106 s.v. "buhei"afl. "buheikrämer"en "buheitskrämer  beheimèker (Merkelbeek), draaikont: de draeikoont (Venray), draaivot: drīējvot (Mheer), drukke: drökke (Tungelroy), drukke mens: dröke miensj (Posterholt), druktemaker: druktemeëker (Voerendaal), druktemēēker (Venray), drökdjəmaakər (Kelpen), dröktemeker (Maastricht), dröktəsméékər (Reuver), drəktjəmèèker (Thorn), enne drukte-mèker (Oirlo), gejaagde geest: gejaagde gèjst (As), jaagbeer: jaagbèr (Stein), krawierkont: kërwīērkónt (Tongeren), cf. Schuermans s.v. "krauwietelen, krauwittelen, krawietelen"= wriemelen, wemelen, krevelen, kittelen etc.  krëwīērkónt (Tongeren), kriebelkont: kriebel kônt (Horst), kruidjeroermeniet: krŭŭtjə reur mich neet (Venlo), kwik-in-de-vot: ⁄ne kwik-in-de-vot (Caberg), kwikstaart: ⁄ne kwikstart (Caberg), kwispelaar: kwispeléér (As), kwispelkont: kwispəlkoont (Maastricht), ongedurige, een -: ongədūūrəgə (Loksbergen), ongemtliche (< du.), een -: m.  o.ngəm‧y(3)̄tlegə (Eys), onruhig (< du.) mens: onruiig miens (Noorbeek, ... ), onruhige (< du.): onruijichə (Doenrade), onrujjige (Waubach), ŏnröjichge (Heerlerbaan/Kaumer), ónröjjiggə (Heerlen), onruhige (< du.) ziel: ⁄n onruiige zīēl (Gulpen), onrust: onras (Schinnen), onrōst (Weert), onrös (Maastricht), oonrös (Amby, ... ), unnən oonrös (Maastricht), ón’ras (Bleijerheide, ... ), ənən ōōnrös (Maastricht), ⁄nen ónras (Klimmen), (substantief).  ónras (Maastricht), ónrös (Maastricht), onrustig iemand: en onrĕŭstig iemand (Meerlo), onrustige tinus: einə oonrèstigə Tīēnəs (Heel), onrustige ziel: ònröstige zeel (Haelen), onrustige, een -: eine onrastige (Nunhem), onrastigge (Hoeselt), onrestige (Meijel), onruistigə (Montfort), onrustige (Leopoldsburg, ... ), onrustigge (Vlodrop), onröstige (Tienray), onrəstiggə (Beesel), ŏnrŭstige (Schimmert), ònrastigge (Oirsbeek), ónröstige (Maastricht), opgeregte (< du.), een -: m.  o.p˃gər‧ēx˂də (Eys), roerwarmoes: reurwàmməs (Susteren), roerwames (Thorn), rurewerm (Jeuk), rurwerməs (Velm), cf. WNT XXIV s.v. "warmoes - warmmoes, wermoes"Samenst. "roerwarmoes  ei roewmoos (Ell), roemoos (Neer), rüurwêr’mës (Tongeren), rust-roest persoon: rustroest persoon (Meijel), schind-aas: Rh Wb VII, kol. 1136 schind-aas  sjinaos (Swalmen), spartelaar: spartəléér (Urmond), wemelaar: wemelêêr (Stein, ... ), wiemeleer (Maastricht), ⁄nne wiemeleer (Maastricht), werkduivel: werrekduuvel (Maastricht), werkezel: ps. invuller twijfelt over het antwoord!  werkaesel ? (Reuver), wiebel: wiebel (Vaals), wiebelvot: wièbəlvòt (Nieuwenhagen), woeler: weuler (Oirsbeek), (= onröstig persoon).  weuler (Maastricht), woelerd: weulert (Geleen), wremel: wremel (Kesseleik), cf. WNT XXV, kol. 1260, s.v. wemelen 1) B. ongedurig heen en weer bewegen; niet stil kunnen zitten  wirmel (Roermond), wroeter: vrūūter (Gennep), wules: cf. Maastricht Wb. p. 507 s.v. "woeler"= weules: woelwater, druk persoon, woelig kind; cf. RhWb, kol. 320-321 s.v. Wäul (Gewühl) en waulen II (wühlen)  weules (Maastricht), zenuwachtige mens: ene zenewechtige minsj (Geleen), zenuwenlijder: zenuwenlijër (Stein), zenuwenpees: zeneweespees (Maastricht), zenuwlijder: enne zenuw-liejer (Oirlo), zenuwpees: en zenuw-pees (Oirlo), zenuwpees (Stein), zinuwpees (Eksel), zenuwpiet: zenuwpiet (Ophoven) een onrustig persoon, persoon die geen rust heeft, altijd bezig is [roerwarmoes] [N 85 (1981)] || geen rust hebben [N 85 (1981)] || hij heeft geen rust [ZND 42 (1943)] || onrustig persoon || persoon die gedurigaan heen en weer beweegt || vol ongeduld of blijk gevend van zijn ongeduld [haastig, hacht, drij] [N 85 (1981)] III-1-4
onrustig zijn door moerloosheid de koningin zoeken: dǝ kø̄nǝgen zȳkǝ (Stein), de moer zoeken: dǝ mōr zø̄kǝ (Asenray / Maalbroek), fluiten: fluiten (Lommel), heen en weer lopen: hęjn ɛn wēr loapǝ (Beek), huilen: huilen (Herkenbosch), hylǝn (Dilsen), hȳlǝ (Asenray / Maalbroek, ... ), hǭǝlǝn (Tessenderlo), %%men zegt%%  ǝt vǫlk hylt (Venray), jagen: jagen (Hasselt), keken: kēkǝ (Alken), lopen: luǝpǝ (Rummen, ... ), lǫwpǝ (Roermond), onrustig vliegen: onręstex vligǝn (Genk), onrustig zijn: onrøstex zēn (Weert), rouwen: rouwen (Neer), rǫ.wǝn (Diepenbeek), ruisen: rǭwsǝ (Houthalen), ruw om het vlieggat vliegen: ruw om ǝt vlēx˲gāt vlēgǝ (Geistingen), wild lopen: welt lǫwpǝn (Stein) Onrustig of neerslachtig worden van de bijen ten gevolge van moerloosheid. Een volk dat pas moerloos is geworden, is onrustig aan het zoeken; veel bijen lopen aan de voorzijde van de korf of kast. Wanneer de imker een flinke tik geeft tegen de buitenkant van korf of kast, laten de bijen een langgerekte, klaaglijke toon horen, het huilen der bijen. [N 63, 61a;] II-6
onschuldig onnozel: (on)neuzel (Swalmen), o.nn‧yəzəl (Eys), oennuzel (Merkelbeek), oneusel (Reuver), oneuzel (Maasbree, ... ), onneuasel (Lutterade), onneuozel (Neer), onneuzel (Beek, ... ), onneuzəl (Beesel, ... ), onneuëzel (Voerendaal), onnĕŭzel (Geleen), onnĕŭzel aprènsche (Schimmert), onniêzel (Bree), onnozel (Heythuysen, ... ), onnuezel (Gulpen), onnuuzel (Meijel, ... ), onnuzel (Eys, ... ), onnuëzel (Gulpen), onnūūëzəl (Nieuwenhagen), onnūzzel (Amby), onnwezzel (Geulle), onnêûzel (Nunhem), onnüzel (Kerkrade), onuësəl (Wijnandsrade), onözel (Haler), oonnueəzəl (Heel), oonnuuzel (Maastricht, ... ), oonnuuzəl (Maastricht, ... ), oonnuzel (Caberg, ... ), oonuzel (Maastricht), ŏneuzul (Brunssum), unneuzel (Thorn), unnuuzel (Tungelroy), unnüzel (Wijlre), ònneùzel (Sevenum), ònnuuëzel (Venray), ònūūzəl (Loksbergen), ònêûzel (Posterholt), ónneuzəl (Roermond), ónnīēzel (As), ónnoozəl (Venlo), ónnuzel (Maastricht, ... ), ónnuëzel (Heel), ónnūūzəl (Amstenrade), ónnûuzəl (Heerlen), ônneuzel (Maasbree, ... ), ônnēūsəl (Reuver), ônnuuëzel (Ell, ... ), ônnuëzel (Oirlo), ôonneuzel (Swalmen), ôonnûuzəl (Kelpen), ənu.əzəl (Hulsberg), (N.).  onnuuëzel (Noorbeek), (é gelijk in veel).  onnézel (Vlijtingen), onschuldig: au̯šoͅi̯ldex (Eupen), au̯šoͅi̯lex (Eupen), onschuildig (Montfort), onschuldig (Eksel, ... ), onschöldig (Hoensbroek), onsjeuldech (Hoeselt), onsjuillig (Vlodrop), onsjuldig (Gulpen, ... ), onsjŭldig (Nieuwenhagen), onsjöldich (Beesel, ... ), onsjöldig (Noorbeek, ... ), onsjûldig (Stein), oonsjuldig (Maastricht, ... ), oonsjöldich (Maastricht), oonsjöldig (Gronsveld, ... ), ònsjöldig (Maastricht), ònsjöllig (Echt/Gebroek), ónschuldich (Venlo), ónsjildəch (Meeuwen), ónsjuldig (As), ónsjuldəch (Epen, ... ), ónsjul’dieg (Bleijerheide, ... ), ónsjöldich (Heerlen, ... ), ónsjöldig (Klimmen, ... ), ónsjöljich (Susteren), ônsjöljig (Herten (bij Roermond)), simpel: su‧mpel (Weert), zonder bezei: zonger besäi (Geleen) onschuldig || zonder besef van goed en kwaad [onschuldig, onnozel] [N 85 (1981)] III-1-4
onstuimig blitsig: blitsig (Waubach), colrig (<fr.): kolerig (Maastricht), kollaerich (Sittard), kollèrig (Montfort), doordrijver: dôordriêver (Swalmen), driftig: dreftəx (Meeuwen), driftich (Heerlen, ... ), driftig (Bree, ... ), driftəch (Maastricht), driftəg (Loksbergen), druftig (Stein), driftig zijn: driftig zien (Hoensbroek), driftkop: drif kop (Vaals), driftkop (Montfort), fel: fael (Weert), gauw kwaad: gow kwaod (Venray), geladen: gelaa (Neer), gelaaje (Neer), gift: gif (Venray), giftig: geeftig (Sevenum), gēēftig (Sevenum), gieftig (Noorbeek, ... ), giftig (Herten (bij Roermond), ... ), giftig zijn: guftig zin (Schimmert), giftkop: enne gif-kop (Oirlo), gifkop (Kelpen), giftschijter: gifschieter (Gennep), gifschuiter (Weert), gifsjietər (Wijnandsrade), gifsjiter (Wijlre), giftschijterd: gif sjieterd (Melick), giftschijterig: chifsjietərich (Kapel-in-t-Zand), gufsjietererig (Geulle), grellig zijn: grellig zeen (Herten (bij Roermond)), hevig: hevig (Eigenbilzen), hēvig (As), hijvəg (Loksbergen), hij gaat uit het getuig: hae geit oet ⁄t getuug (Geleen), hitsig: hitsig (Schinnen), hortig: hortig (Meijel), kort aangezet: kort aangezet (Meijel), kral: kral (Venray), kwaad: kao (Merkelbeek), niet mit te kallen: ne.t me.t tə k‧alə (Eys), niet te bndigen (du.): ne.t tə b‧ɛndegə (Eys), neet te bendige (Klimmen), neet tə bèndigə (Epen), niet te houden: neet te hòtte (Schaesberg), neet tə hawwə (Maastricht), nej een te haage (Vlijtingen), nēēt te haŭwe (Schimmert), niet te temmen: niet te temmen (Meeuwen), niet te tomen: neet te toume (Echt/Gebroek), onbesuisd: onbəsuis (Beesel), onbndig (<du.): ŏnbèndig (Nieuwenhagen), ongetemd: ongetemp (Caberg), onstuimig: onstuumig (Thorn), ontstuimig (Born), ónstūūmich (Venlo), opgeregt (<du.): o.p˃gər‧ēxt (Eys), ŏpgèreecht (Heerlerbaan/Kaumer), opvliegend: opvleegend (Posterholt), opvlegend (Maastricht, ... ), opvliegend (Eksel), upvlegend (Gulpen), ôp fléégənt (Reuver), paardsgek: pèrsgek (Stein), pertig: cf. WNT XII, 1, kol. 1348 s.v. "pertig"(bijvorm van partig) 1.b. nukkig, grillig, eigenzinnig  pärtəch (Lommel), rauw: rouw (Maastricht), razend: raozend (Venlo), razentig: roazentig (Noorbeek, ... ), rebels: rebelsj (Doenrade), rébèlsj (Geleen), rəbélsj (Amstenrade), slecht in bedwang: sjlech in bedwank (Herten (bij Roermond)), uit rand en band (<du.): ōēt ránt én bánt (Nieuwenhagen), vurig: vērig (As), vurig (Nieuwstadt), wild: welt (Maastricht), wild (Amby, ... ), wildj (Ell, ... ), wilt (Hulsberg), wèld (Caberg), wèèlt (Maastricht), wîld (Tienray), wilde, een -: wèlle (Maastricht), wêlle (Gronsveld), wreed: vreed (Maastricht) moeilijk in toom te houden, driftig [wreed, onstuimig] [N 85 (1981)] || opvliegend, woedend III-1-4
onstuimig weer donker weer: (Er hoort nog een lengte streep te staan, boven de e).  donker wêr (Oirsbeek) weer [SGV (1914)] III-4-4