e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
onmacht onmacht: ónmach (Maastricht), ónmàach (Tongeren) onmacht || onmacht, onvermogen III-1-4
onnozel bld (du.): bleut (Nieuwenhagen, ... ), dom als een koe: zo dom als een koe (Meeuwen), dom als het achterste van een varken: zoeë dom esset eggesjte v.ei verrike (Schinnen), dom als stro: dè is zau dôm as sjtreu (Schimmert), dom wie bonenstro: dòm wĭĕ bŏĕənəsjtrūūj (Brunssum), zoeə dom wīē bŏĕənesjtrŭŭə (Brunssum), ezelachtig: aeselechtig (Reuver), aezelechtig (Venlo), aezelegtig (Neer), aizelechtig (Roermond), aèzelechtig (Maasniel), ee.ëzeléchtech (Zonhoven), ee.ëzeléchtich (Zonhoven), ezelachtig (Heythuysen, ... ), ezelachtisj (Vaals), ezelechtig (Caberg, ... ), eëzelechtig (Heerlen, ... ), iezəlèchtich (Meeuwen), izəlɛxtəx (Meeuwen), īēzelechtig (As), àzəlechtink (Venlo), èzəlègtig (Montfort), éézəlechtich (Beesel), êêzəlèchtich (Heerlen), ëzeléchtig (Gronsveld), ezelachtig stom: ezelechtig sjtom (Maastricht), ezelsachtig: aezelsechtig (Venlo), godsgetrouw: jóds’-jetrui (Kerkrade), houterig: houterig (Caberg), koelomp: kowlo‧mp (Weert, ... ), kûwlómp (Bree), kwibusachtig: kwiebusachtig (Meeuwen), lomp: iet lŏĕmp (Loksbergen), lomp (Meijel, ... ), lŏĕmp (Reuver), lo‧mp (Weert), lomp als het achterste van een varken: zo lómp es ⁄t àchterste van e verke (As), lomp wie een ezel: zoeë loômp wie unnen eezel (Tungelroy), lomp wie een varken: zoeë loômp wie ei verreke (Tungelroy), lomp wie stro: zoeë loômp wie stroeëj (Tungelroy), nozel: nūūwzəl (Susteren), oerstom: oersjtom (Vlodrop, ... ), oerstòm (Echt/Gebroek, ... ), ōērstjom (Nieuwenhagen), onnozel: onneuzel (Kortessem), onniehzel (Genk), onnozel (Horst), onnuuëzel (Altweert, ... ), oonnuzel (Caberg, ... ), ònnuizel (Sint-Truiden), ònnuūëzel (Venray), ònnuëzel (Tungelroy), ònóózəl (Zonhoven), ònûuzəl (Niel-bij-St.-Truiden), ónīēzəl (Meeuwen), ónneu:zel (Roermond), ónneuzel (Sittard, ... ), ónneuzël (Tongeren), ónnuuëzel (Blitterswijck, ... ), ónnuzel (Maastricht), ónnuëzel (Heel, ... ), ónnūū.zjel (Zonhoven), ónéúzəl (Lommel), ónûûzəl (Hamont), ó’nŭŭzzəl (Meeswijk), ənûûzəl (Hamont), ónneuzele Kiender vè.lt op 28 deecémber  ónneuzel (Gennep, ... ), onnozelig: ndl onnoozel = onschadelijk  au̯nø͂ͅzəlex (Eupen), schaaps: sjòps (Tongeren), schimmeloot?: sjimmeloeët (Heel), simpel: seempel (Gronsveld), simpəl (Venlo), su.mpel (Zonhoven), sumpel (Sint-Truiden), sloom: sjloom (Posterholt, ... ), sloom (Ell, ... ), stom: sjtom (Hulsberg, ... ), sjtôm (Herten (bij Roermond)), staom (Meijel), stòm (Maastricht), stóm (Noorbeek, ... ), št‧oͅm (Eys), stom als een ezel: zo stôm as ne ezel (Venray), stom als een varken: zoo stum es ei vèrke (Thorn), stom als het achterste van een varken: sjtom ès ət agtərstə vaan ə vèrrəkə (Maastricht), stom wie het achterste van een varken: stom wie ⁄t echterste van e verreke (Maastricht), zoe sjtom wie ⁄t ègeste va e verke (Wijlre), suf: suf (Caberg, ... ), sullig: sŭllig (Nieuwenhagen), verwaaid: verwaaid (Meeuwen) een ezelachtig persoon, een zeer dom iemand [nienop, carnichon, loep, zebedeus, uil, uilskuiken, aap, sufferd] [N 85 (1981)] || een onozel persoon [stumper, bleuter] [N 85 (1981)] || ezelachtig || iemand die ontzettend dom is [nienop] [N 85 (1981)] || nietig, klein || onnozel || onnozel, dom, debiel || onnozel, dom, idioot || onnozel, licht te bedriegen, dom || onnozel; zonder kennis van de wereld, gemakkelijk te bedriegen || schaaps, onnozel || zeer dom, zich gedragend als een ezel [suf, sloom, dwaas, ezelachtig] [N 85 (1981)] || zo lomp (stom) als een varken || zonder kennis van de wereld, gemakkelijk te bedriegen [onnozel, dwalm] [N 85 (1981)] III-1-4
onnozel persoon aap: aap (Jeuk), ààp (Loksbergen), aardappel: eë’pel (Bleijerheide, ... ), achterlijke, een -: achterlikke (Maastricht), achtərlikkə (Maastricht), ənə agtərlikə (Maastricht), ⁄nnen échterlĭkke (Gronsveld), arm schaap: èrm schoop (Loksbergen), arme mens: eine èrme minsch (Schimmert), baboe: bàboe (Tongeren), beeklamme: scheldw. man  beiklèmme (Sint-Truiden), bleue, een -: bleute (Roermond), bluts: bluts (Meeswijk, ... ), blutsch (Valkenburg), blŭtsj (Nieuwenhagen), ⁄n blöts (Caberg), boerensoldaat: boereseldaot (Venlo), bokkem: bukkəm (Meeswijk), braadkont: braojkónt (Venlo), demendier: deë’medeer (Bleijerheide, ... ), cf. Kerkrade Wb. p. 70 s.v. "deëm"= tepel van een uier: cf. s.v. "deer"= dier; betekenis dus van "demendeer": tepel van een dier  deë’medeer (Kerkrade), Uitleg  deë’medeer (Chèvremont), dodrikus: duidriekes (Heerlen), doetje: doetje (Stein), dom graf: ⁄nen dòmgraof (Klimmen), dom hout: dom hout (Born), domkop: domkop (Meeuwen, ... ), domme ezel: domme èèzel (Schaesberg), domme schroet: ⁄n dom sjroet (Maastricht), dommerik: dommerik (Geulle, ... ), dommərik (Montfort), domoor: domoer (Meijel), drikus: driekes (Altweert, ... ), druiloor: druuloar (Lutterade), ds (< du.): deus (Bleijerheide, ... ), ds-kop (< du.): deus’kop (Bleijerheide, ... ), du. Döskopf = sufferd  deus’kop (Chèvremont), dup: cf. Schuermans p. 112 s.v. "duppe"(aarden pot scheldwoorden slabberduppe, snoterduppe etc.; ook "duppeschurger"(schurgen = kruien)  döp (Venlo), duppen: Wat ¯n döppe, dèn jong Dat döppe lie.t zich fli.nk afzètte  döppe (Gennep, ... ), duppenschurger: cf. RhWb VII, kol. 1922 s.v. "schurgen, schürgen": = kruien, s.v. "schürger"= kruier, lastdrager  duppesjurger (Waubach), duts: duts (Eksel), döts (Gennep, ... ), dutsel: dotzel (Tungelroy), Die dötsel zètte de èrpel zónder waoter óp ¯t fernuus  dötsel (Gennep, ... ), dutseltje: dutselke (Born), dutzelke (Susteren), dutsje: dutske (Eksel, ... ), dwaze, een -: een dwaze (Meeuwen), eend: aendj (Weert), ezel: aezel (Reuver), aezəl (Nieuwenhagen), aèzel (Sevenum), eazel (Eys), eezəl (Hamont), eizel (Born, ... ), ezel (Amby, ... ), eəzəl (Wijnandsrade), ēēzel (Brunssum), ēzel (Nieuwstadt), ĕzel (Heerlerbaan/Kaumer), ieezel (Weert), ieëzel (Altweert, ... ), jèzzel (Hoeselt), jézzel (Vlijtingen), nen ezel (Caberg), un ezel (Merkelbeek), éézəl (Epen, ... ), ⁄nen aezel (Klimmen), (= ezel).  jèzel (Eigenbilzen, ... ), eine grwaoten aezel böste  aezel (Echt/Gebroek), ezelskop: aezelskop (Venlo), ezèlskop (Merkelbeek), ezelsoor: eazəlsoer (Simpelveld), eezelsoer (Venray, ... ), ezelsveulen: eezəlsveulə (Maastricht), o.  ē.əzəls˃vy(3)̄.ələ (Eys), flap: flap (Beek), flares: cf. RhWb. II, kol. 560, s.v. "Flares": "Geck, läppischer Kerl (wer auffällig gekleidet ist u. sich auffällig benimmt)  flaris (Melick), flauw klootje: flauw klöitsje (Uikhoven), gaand (m.): cf. Schuermans p. 136 s.v. "gaand of gaander"= mannelijke gans  gaantj (Buggenum), gedraaide, een -: gədrééədə (Niel-bij-St.-Truiden), gewaaide, een -: eine gewejdje (Herten (bij Roermond)), gewaaide (Swolgen), gewejde (Blitterswijck, ... ), godsklopper: Gaodsklöpper (Nunhem), godskluppel: vgl. 10 (?).  goadskluppel (Neer), grote ezel: groete ezel (Ospel), groëte èzel (Kesseleik), grote stommerik: groeëte sjtommerik (Gulpen), hals: einen haus (Schinnen), hals (Gulpen, ... ), ha‧ls (Weert), hàls (Swalmen), halve: och, loat hem maar gewère: ¯t is toch mè einen ermen halfe Woord verwand aan halfer (huurboer), (h) alfe: onwijze  halfe (As, ... ), halve gare: enne halvegare (Oirlo), hauve gare (Bree), have gare (Maastricht), hàlve gare (Sevenum), ⁄n hovve gare (Mheer), halve gek: hâve gek (Hoeselt), m.  h‧ōͅvə geͅ.k (Eys), halve gewaaide: m.  h‧ōͅvə gəw‧āi̯də (Eys), hampelmann (du.): hampeleman (Kerkrade, ... ), ənə hám⁄pələmán (Brunssum), Doe kleinen hampelman, kòm, ich help dich  hampelman (Echt/Gebroek), hannes: hannes (Heerlerbaan/Kaumer), harrie: haar (Schinnen), cf. Sittards Wb. s.v. "haar, haarie, harrie  haarə (Schinnen), heiknijper: fig.  heikni-jper (As, ... ), heini: hainie (Kerkrade), hai’nie (Bleijerheide, ... ), inne hainie (Bleijerheide, ... ), uit Duits  hai’nie (Haanrade), hoennes: hoen’nes (Bleijerheide, ... ), RhWb III, kol. 990, s.v. "hunnes"= c. einfältiger, dummer, langer Mensch  hoen’nes (Kaalheide/Onderspekholz), hoofd: ei hùt (Roermond), cf. Schuermans s.v. "hotje, hodje, hokke"= klomp hout, blokje hout, houten blokje; cf. Schuermans s.v. "hut, hutje"= struik; een zekere hoeveelheid; cf. Weijnen et.Dialectwb. p. 77 s.v. "hot, hotten"dik van geschifte melk  höt (Kapel-in-t-Zand), hoofdje: hötjə (Kapel-in-t-Zand), cf. Schuermans s.v. "hotje, hodje, hokke"= klomp hout, blokje hout, houten blokje; cf. Schuermans s.v. "hut, hutje"= struik; een zekere hoeveelheid  hötjə (Kapel-in-t-Zand), hoofdje look: cf. Schuermans s.v. "hotje, hodje, hokke"= klomp hout, blokje hout, houten blokje  hötje lauk (Venlo), hoorn: heur (Nieuwenhagen), verkl. heursje  heur (Bleijerheide, ... ), hoornhannes: heurhannes (Bleijerheide, ... ), horenpaard: heurepeëd (Bleijerheide, ... ), heurepäerd (Schinnen), heurəpēēët (Nieuwenhagen), höre paerd (Geleen), horenpitter: heurepitter (Bleijerheide, ... ), horenvee: heurevieë (Bleijerheide, ... ), hornochse (du.): #NAME?  hornoks (Schinnen), hufter: hŭftər (Nieuwenhagen), kalb-je (< du.): kaaf = kalf + suffix? of "kalfjong"? Vgl. "kaaf"= kalf en "kaaf van Mozes! "= idioot!  kàabjó (Tongeren), kalf: e kaaf (Caberg), ka.llef (Zonhoven), kaaf (Caberg), koaf (Weert), kalfje: kaaf = kalf + suffix? of "kalfjong"? Vgl. "kaaf"= kalf en "kaaf van Mozes! "= idioot!  kàavjó (Tongeren), kalverkoster: scheldw. man  kàlleverkùster (Sint-Truiden), kappeskop: kap’peskop (Bleijerheide, ... ), karhengst: kerhingst (Altweert, ... ), kemel: (= kameel).  kjèmel (Eigenbilzen), kempens kalf: e kempes kaaf (Caberg), kieken: kiekə (Loksbergen), klos: Inne klös (Bleijerheide, ... ), klotskop: klotskop (Sittard), klots’kop (Bleijerheide, ... ), kluppel: cf. Schuermans p. 249 s.v. "kleppel, klepper"= klippel of kluppel  kleppel (As), koe: kow (Weert), ə kówf (Brunssum), kokke vijfoog?: kókkevèèfoug (Diepenbeek), kruk: krök (Venlo), kuiken: e-kuuke (Maastricht), kuke (Maastricht), kuuke (Brunssum, ... ), kwakzalver: kwàkzàlvər (Meeswijk), kwibus: kwijbes (Maaseik), laplander: scheldw. man  laplènder (Sint-Truiden), lappenbie?: scheldw. man  làppebie (Sint-Truiden), limpus: verouderd woord  lempes (Venlo), lobbes: lubbes (Heerlerbaan/Kaumer, ... ), làbbəs (Heerlen), løͅbəs (Eupen), lompe ezel: lòmpen iêzel (Bree), lômpeaizel (Melick), lompe kuis: mar. = kalf van een koe  lompe kuus (Thorn), lomperik: lomperik (Ittervoort), lómperik (As, ... ), lômperik (Nunhem), (i.v.m. matig).  loemperik (Jeuk), lorejas: lorejas (Diepenbeek), mettekoe: mèttekoo (Beverlo), mop: möp (Castenray, ... ), mosuil: moos’ül (Bleijerheide, ... ), mutten: cf. Weijnen Et.Dialectwb. p. 133 s.v. "mutten"= pasgeboren kalf  môte (Beverlo), scheldw. man  mùtte (Sint-Truiden), nicolaas: Inne niekela (Bleijerheide, ... ), nietnek: neetnek (Maasbree), noppenee: o.  noͅ.pənēͅ.i̯ (Eys), nozelaar: Gaef daen erme nozeliaer ouch get Daovan kómptj de nozel in de welt: Den eine haef bujel en den angere ¯t geld. wo hèls tich mit? (raadsel)  nozeliaer (Echt/Gebroek), nozele: neuzələ (Beesel), nozele hals: neuzele hals (Nieuwstadt), nêuzelehàls (Swalmen), nozeltje: neuzelke (Ospel, ... ), nul: nul (Susteren), oeuf (fr.): en èùf (Noorbeek, ... ), onnozel halsje: onnûezel helske (Bree, ... ), onnozel hoen: (vr.).  onnuèzel hoon (Echt/Gebroek), onnozel schaap: onnözel sjwop (Hoeselt), ònneùzel schaop (Sevenum), onnozelaar: onnozelaar (Leopoldsburg), onnuizeleir (Ophoven), ònŭŭzəlééər (Niel-bij-St.-Truiden), ónnöizelèer (Uikhoven), ónéúzəlaar (Lommel), ónûûzəlééər (Hamont), (èè = scherpe open e van met).  onnézelèèr (Eigenbilzen), m  ónnūū.zjeliër (Zonhoven), ps. Algemene note: Het omspellen van het Eksels dialect is misschien niet helemaal correct (geen spellingslijst daarvoor ik heb het bij benadering omgespeld!  ony(3)̄əzəleͅər (Eksel), onnozele: eine ônnuuëzele (Ell), ene onnuzele (Gulpen), oneuzulūn (Brunssum), onneuzel (Meijel), onneuzele (Maasniel, ... ), onneuzelle (Vlodrop), onnuijzele (Schaesberg), onnuzel (Kerkrade), onnuzele (Heerlerbaan/Kaumer, ... ), onùèzele (Noorbeek, ... ), oonnŭŭzələ (Maastricht), une onneuzele (Kesseleik), unnuuzəl (Maastricht), unnə ónnûuzələ (Meijel), ónnuëzele (Heerlen), ónnûuzələ (Heerlen), óónnûûzələ (Epen), ôonnûuzələ (Kelpen), öneuzöle (Posterholt), ⁄nen ónnuzele (Maastricht), m.  o.n‧yəzələ (Eys), onnozele hals: engə onnuuəzələ hoas (Simpelveld), oneusele hals (Reuver), onneuzele hals (Hoensbroek, ... ), onneuzelə haos (Doenrade), onneuzələ hals (Urmond), onnozele hals (Horst), onnuaezele hals (Geleen), onnuuëzele haos (Mheer), onnuëzele haos (Gulpen), onnwezzele hals (Geulle), onnêûzele hals (Nunhem), onèùezelen hals (Thorn), oonnuuzələn hals (Maastricht), oonnuzele haas (Gronsveld), ŏnnēūzələ hàls (Reuver), unneuzele hals (Sevenum), ònneùzele hàls (Sevenum), ònnuuëzelen hâls (Castenray, ... ), ónneuzelen hals (Venlo), ônneuzelen hals (Venlo), ônnuëzelen hals (Oirlo), ənu.əzələ haws (Hulsberg), ⁄nen ónnuezelen haws (Klimmen), (man).  ònnuèzelen hals (Echt/Gebroek), Note v.d. invuller: dem kinse wie:s make det oosleevn Hieër cheër kêtj.  ônnuuëzele hals (Herten (bij Roermond)), verwant met halfe  ònniêzelen hals (As, ... ), onnozele hannes: ónnuëzele(n) Hannes (Heel), onnozele hel: onneuzele hel (Tienray), onnozele mens: eine onneuzele minsch (Schimmert), onnozele vrouw: onneuzele vrouw (Tienray), onwijs, een -: een onwijs (Meeuwen), os: einen os (Schinnen), einə os (Montfort), nen os (Caberg), os (Caberg, ... ), ps. algemene opmerking: in vragenlijst staat een dubbele ? boven de o; waarschijnlijk niet goed genoteerd. Heb het geïnterpreteerd en ingevoerd als een: ø (dus niet omgespeld!).  ŏs (Buggenum), ossenkop: nen ossekop (Caberg), pallisade: cf. WNT XII-1 kol. 224 s.v. "palissade"3. oneigenlijke toepassing op een mager, lang opgeschoten mensch  palləsaot (Kapel-in-t-Zand), palme: cf. WNT XII-1, kol. 227, s.v. "palm (I)"mnl. palme; lat. palme (palm van de hand  pâlme (Nederweert), pietwannes: of: pietwammes?  pietwannes (Zonhoven), pisserd: pissərt (Meeswijk), pisserdje: pieserke (Diepenbeek), poetsjaar: scheldw. man; cf. Schuermans p. 495 s.v. "poetsjaar, poetsjaard"vgl. "poetsaard  póetsjaar (Sint-Truiden), poetsjakker: scheldw. man  póetsjakker (Sint-Truiden), poetwannes: poetwannes (Genk), scheldw. man  póetwànnes (Sint-Truiden), póetwónnes (Sint-Truiden), potnol: zoe ne potnol: Zo¯n onnozelaar  potnol (Kortessem), prengel: cf. VD  préngel (Swalmen), reubenrind: ə rujbərinjt (Brunssum), cf. WNT XII-4 kol/ 523 s.v. "reub"; zie ook WLD II, 2.3. s.v. "reubs-olie"etc.  reube rènjd (Geleen), reubenteut: mar.: cf. Schuermans s.v. "reub"= raap; cf. p. 721 s.v. "teut"= zwervende koopman, maar ook tuit (van koffiepot) en "jong varken  reubenteutn (Stokkem), sanctus: santus (Echt/Gebroek), Doe bös mich ouch eine santes  santes (Echt/Gebroek), schaap: sjoap (Valkenburg), schaapskop: schoapskop (Lutterade), sjaopskop (Sittard), schelm: schelm (Heerlerbaan/Kaumer), schlau- miegel: michel/miegel = barg.; zie linkmichel/-miegel  sjlaumiechel (Herten (bij Roermond)), siem: sieme (Gulpen), sieme: siême (Altweert, ... ), siemero: siemero (Genk), simmero (Genk), siemesop: siêmesop (Altweert, ... ), WLD 2.1, p. 293, lemma "afwasborstel  siêmesop (Keent), sijs: sies (Haler, ... ), siês (Altweert, ... ), simpele: ene sumpele (Geleen), enne simpele (Oirlo), simpele (Maastricht), simpələ (Meijel), sumpele (Geleen, ... ), sumpelle (Vlodrop), m.  se.mpələ (Eys), sinterklaas: (m.).  un sinterklaos (Noorbeek), slome: eine slome (Ell), ēnnè schlôôme (Schimmert), slome (Hoensbroek, ... ), sloome (Eys, ... ), énnə sloomə (Gennep), slome tinus: sloomtienes (Meijel), slons: sjlóns (Susteren), snotkieken: (snŏŏt)kieke (Swolgen), snul: snīl (As), soepknul: tsoeppe knul (Kerkrade), soeur-tje (< fr.): sèùreske (Sevenum), ⁄n sēūreske (Sevenum), sok: ən zök (Brunssum), sokkenzomer: ənə zök⁄kəzuijmər (Brunssum), soksiem: zoksieme (Neer), soksijs?: sókses (Diepenbeek), sopsieme: sop-sieme (Mheer), sopsiême (Altweert, ... ), WLD 2.1, p. 293, lemma "afwasborstel  sopsiême (Boeket/Heisterstraat), stom kalf: e sjtŏm kauf (Geleen), stom kuiken: sjtom kuukə (Maastricht), stom kŭŭkən (Urmond), stom oeuf (fr.): stòm ēūf (Maastricht), stom stuk vreten: (= dom mens).  sjtóm sjtök vraete (Sittard), stom varken: sjtŏm vèrkə (Nieuwenhagen), stomkop: stomkop (Amby, ... ), stòmkòp (Maastricht, ... ), stômkop (Horst, ... ), stomme achterover: sjtômmen achtereuver (Tegelen), stomme boer: stŏmmə bōēr (Nieuwenhagen), m.  št‧oͅmə bu.ər (Eys), stomme ezel: sjtommən eezəl (Maastricht), sjtómmənézəl (Kapel-in-t-Zand), sjtômm⁄n aezel (Herten (bij Roermond)), sjtôome (ezel) (Swalmen), stomme ezel (Meijel), stòmme aezel (Sevenum), stòmmenezel (Venray), stômmen ezel (Oirlo), (...el: ê).  stommenjézzel (Vlijtingen), stomme hond: stómmen hoond (Gennep), stomme hornochse (du.): sjtommə-hórnóks (Nieuwenhagen), stomme kloot: sjtomme kloet (Valkenburg), stomme koe: sjtŏm koo (Geleen), sjtôm ko (Geleen), ⁄n sjtŏm koo (Geleen), (vrouwelijk).  stóm ków (As), stomme os: sjtòmme òs (Noorbeek, ... ), (mannelijk).  stómmen òs (As), stomme uil: stommen uul (Schimmert), stommeling: sjtommeling (Maastricht), stómməling (Venlo), m.  št‧oͅməl‧eŋ (Eys), stommerik: sjtoemerik (Merkelbeek), sjtommerik (Beek, ... ), sjtommərik (Hulsberg), sjtōmmərik (Roermond), sjtòmmerik (Doenrade, ... ), sjtòòmerik (Posterholt), sjtómmerik (Maastricht, ... ), sjtómmərik (Amstenrade), sjtômmerik (Herten (bij Roermond)), sjtômmərik (Reuver), stomerik (Montfort), stommerik (Eys, ... ), stommərik (Maastricht, ... ), stŏmmərik (Nieuwenhagen), stòmmerik (Sevenum), stómerik (Haler), stómmerik (Horst, ... ), stómmərik (Kapel-in-t-Zand), stômmerik (Stein), stôommərik (Kelpen, ... ), Dit is iemand die ontzettend dom is (dom = dommerik).  stommerik (Maastricht), stultus (lat.): sjtöltes is een oud woord, stammend uit het lat. stultus = dwaas  sjtöltes (Roermond), stumper: schteumper (Amby), schtŭmper (Schimmert), sjtumper (Haelen, ... ), sjtumpər (Susteren, ... ), stjumpər (Nieuwenhagen), stumper (Born, ... ), stumpər (Venlo), stūm.pər (Maastricht), stumperd: sjtumperd (Merkelbeek, ... ), sjtumpert (Neer), stumperd (Venlo), stumpərt (Montfort, ... ), suffer: suffer (Maastricht, ... ), suffər (Maastricht), sufferd: ēnnè sŭfferd (Schimmert), sufferd (Geulle, ... ), suffert (Doenrade, ... ), suffərd (Heel, ... ), suffərt (Kapel-in-t-Zand, ... ), söfərt (Maastricht), Zo wordt het ook wel genoemd.  sufferd (Meijel), sufkop: sufkop (Caberg), sukkel: sukkel (Maastricht), Oppe sigkel zeen: op de dool zijn, of blijvende tegenslag hebben Aan het sigkele zeen: inzake gezondheid  sigkel (As, ... ), sukkelkont: Samenst.  sigkelkònt (As, ... ), sul: sul (Gulpen, ... ), sūl (Nieuwenhagen), sêul (Amstenrade), söl (Maastricht), Waat bëste toch veur ¯ne sul: wat ben je toch een onnozel mens  sul (Sittard), suns: sûns (Altweert, ... ), sûns = û = i (uitspr. ndl.)  sûns (Altweerterheide), suusje: suuëske (Blitterswijck, ... ), suëske (Venray), teppen: scheldw. man  tèppe (Sint-Truiden), teut: täöt (Altweert, ... ), toepes: cf. WNT s.v. "toepe"(lichtzinnige vrouw) "toepen"en "toppen  toepes (Vaals), toet: toet (Kortessem), toetuil: scheldw. man/vrouw  toetùil (Sint-Truiden), trommeltje: truumelke (Schaesberg), tut: tut (Loksbergen), uider: uddər (Nieuwenhagen), ŭddər (Nieuwenhagen), uil: ĕnne ŭŭl (Schimmert), uil (Heythuysen, ... ), uul (Echt/Gebroek, ... ), ūūl (Nieuwenhagen, ... ), ŭŭl (Epen, ... ), ül (Tienray), əəl (Loksbergen), uilenkop: ūūlekòp (Oirsbeek), üllekop (Tienray), uilenkus: ⁄nen ulekusj (Lutterade), uilkuiken: ŭŭlkuke (Horst), uilskuiken: ilskikə (Meeuwen), īēlskĭĕke (As), ui-jlskuuke (Amby), uilskuiken (Heythuysen), uilskuke (Caberg, ... ), uilskuuke (Borgharen, ... ), uil’sköö.ke (Zonhoven), uleskuuke (Susteren), ulskuke (Eys), ulskuken (Wijlre), ulskuuke (Meijel), uuleskuuke (Schinveld), uulskkunke (Meterik), uulsku-ke (Blitterswijck), uulskuike (Venray), uulskuke (Amby, ... ), uulskuke(n) (Blerick), uulskuken (Geleen, ... ), uulskuuke (Asenray/Maalbroek, ... ), uulskuukke (Meijel), uulskuukə (Roermond, ... ), uulskuukən (Urmond), uulskuūke (Venlo), uulskūke (Berg-en-Terblijt), ūīlskūīken (Schimmert), ūūlskuuke (Susteren), ūūlskūūke (Grubbenvorst, ... ), ūūlskūūkə (Susteren, ... ), ŭŭlskuke (Arcen, ... ), ŭŭlskuuche (Simpelveld), ŭŭlskuuke (Vijlen), ŭŭlskūūkə (Heerlen), ŭŭlskŭke (Meerlo, ... ), ŭŭlskŭŭke (Meijel, ... ), ŭŭlskŭŭkke (Gennep), ülsküke (Afferden, ... ), ülsküken (Oirlo), ülskükke (Tienray), ülskükken (Heijen), ⁄n uuls kuuke (Schimmert), ⁄n uulskuke (Klimmen), o.  ‧ylsky(3)̄.kə (Eys), varken: verreke (Weert), votlok: fot loch (Vaals), o.  vo.tloͅ.ak (Eys), wuiles: ənə wui⁄ləs (Brunssum), zebedeur: zibbedeijer (Bree), zebedeus: erreme zebedeus (Gulpen), ne zebedeus (Montfort), sebedeijes (As, ... ), sebedeius (Thorn), sebedeus (Neer), sibbedeies (Heerlen), sibbedeijes (As, ... ), sibbedeus (Geleen), Sibbədeijəs (Maastricht), subbedei-jes (Altweert, ... ), subbedeies (Tungelroy), subbedeijes (Maastricht), subbedeius (Lutterade), subbedejus (Merkelbeek), subbedèjus (As), subbedêijes (Stokkem), subbədijjəs (Kapel-in-t-Zand), subedei’jes (Tegelen), subədeius (Roermond), sébbëdèiës (Tongeren), səbədeeəs (Amstenrade), səbədeius (Beesel), tsebeduiəs (Simpelveld), zebedeeus (Swalmen), Zebedei-us (Nunhem), zebedeies (Reuver), zebedeijes (Roermond), zebedeijus (Ell), zebedeius (Born, ... ), zebedejus (Echt/Gebroek, ... ), zebedeus (Gulpen, ... ), zebediejes (Weert), zebediejus (Weert), zebedèus (Maastricht, ... ), zebedéus (Hoeselt), zebədeius (Hulsberg), zebədeus (Wijnandsrade), zeͅbədeͅjəs (Meeuwen), zibbedeejes (Castenray, ... ), zibbedeus (Caberg, ... ), zibbədéjəs (Heerlen), zubbedei-jes (Altweert, ... ), zubbedeies (Uikhoven), zubbedeijes (As, ... ), zubbedeius (Oirsbeek, ... ), zubbedeïs (Amby), zubbə deipəs (Montfort), zubedeijes (Stein), zubudèus (Brunssum), zuubus (Horst), zëbèdēūs (Schimmert), zöbedeijus (Posterholt), zəbədeejus (Maastricht), zəbədeus (Urmond), (N.).  zebedeus (Noorbeek), Doe bös mich ouch eine sibbedejus (Zebedeus)  sibbedejus (Echt/Gebroek), Note v.d. invuller: soebedeijes = goedzak; löbbes = lobbes.  siebedeojes (Herten (bij Roermond)), zebedeusje: syn. flepke, hauve gare  sibbedeike (As, ... ), zeiker: zêker (Beverlo), zeikmeid: zeekmet (Genk), zoutzak: Note v.d. invuller: eine zeutstjein / ergent een steen om voor aanzetten v. scheermes.  zaotzak (Neer), zultpat: suelt ⁄pate⁄ (Gronsveld) dom persoon || dommerik, belachelijke vent || dommerik, onnozelaar || dwaas, halve garen || een ezel die niet veel weet of kan || een ezelachtig persoon, een zeer dom iemand [nienop, carnichon, loep, zebedeus, uil, uilskuiken, aap, sufferd] [N 85 (1981)] || een onnozele hals || een onozel persoon [stumper, bleuter] [N 85 (1981)] || een overdreven bedeesd, vaak scrupuleus wezen || een simpele van geest || eenn onnozele hals || ezel || ezel (scheldwoord) || ezel, stommerd || ezelachtig persoon; dom persoon || goedmoedige onnozelaar || halfgare sukkel, licht debiel persoon || halfgare, onnozele || halve gare, persoon die niet goed snik is || heikneuter (heidebewoner, of domme pummel) || iemand die ontzettend dom is [nienop] [N 85 (1981)] || imbeciel || lorejas || naïef mens || niet helder van geest, zwak van geest [dutselachtig] [N 85 (1981)] || onnozel iemand || onnozelaar || onnozelaar, iemand die alles gelooft || onnozelaar, nietsnut || onnozelaar, sukkelaar || onnozelaar, sulachtig persoon || onnozele hals || onnozele kerel || onnozele persoon || onnozele vent || onnozele vent, sufferd || onnozele vrouw || onnozele vrouw of meisje || onnozele vrouw, verstrooide vrouw || onnozele, domme mens || onnozele, sukkelaar || simpele van geest || snul || snul, suffer || stomme uil, uilskuiken || stommeling || stommeling, sufferd || stommerd, onnozel mens || stommerik || stommerik, ezelskop || sufferd || sufferd, onnozele || sukkel || sukkel, onnozele vrouw of meisje || sukkelaar || sul || sul, onbeduidend manspersoon || sul, onnozelaar, nietsnut || uilskuiken [SGV (1914)] || uilskuiken, onnozel persoon || uilskuiken; ezelachtig persoon, zeer dom iemand || zeer dom, zich gedragend als een ezel [suf, sloom, dwaas, ezelachtig] [N 85 (1981)] || zeikerd, onnozelaar || zonder kennis van de wereld, gemakkelijk te bedriegen [onnozel, dwalm] [N 85 (1981)] || ¯n onnozele vrouw III-1-4
onnozele-kinderendag achterlijke-kinderen: achterlijke kinger (Heerlerheide), allerkinderen: aldekindere (Blerick), alder kienjer (Roermond), Alderkienjer (Roermond), alderkienjer (Roermond), Alderkinder (Maastricht), alderkingere (Tegelen), alderkinjer (Montfort), Alderkinjer (Panningen), aller kinder (Venray), aller kénjere (Meers, ... ), allerkeinjer (Stein), allerkenjeren (Echt/Gebroek), allerkēīnder (Meerlo, ... ), allerkiender (Afferden), allerkiendere (Broekhuizen, ... ), Allerkiendere (Venray), Allerkienjer (Roermond), allerkienjer (Roermond), Allerkienjer (Roermond), allerkienjer (Roermond), allerkienjere (Roermond), allerkiēnjer (Maasniel), Allerkinder (Maastricht), allerkinder (Venlo, ... ), allerkindere (Maastricht, ... ), Allerkindere (Venlo), allerkindere (Venlo, ... ), Allerkindere (Venlo), allerkindere (Venlo, ... ), Allerkingere (Valkenburg), Allerkinjer (Herten (bij Roermond)), allerkinjere (Elsloo), allerkinjeren (Stein), allerkīēnder (Tienray), allerkīēndere (Venray), Allerkènjer (Urmond), allerkènjere (Echt/Gebroek, ... ), Allerkènjere (Stein), allerkènjere (Urmond), Allerkènjeren (Stein), allerkènjeren (Urmond), alərkendərə (Venlo), alərkeͅnjərə (Urmond), (frequenter gebruikt).  allerkiendere (Venray), (oud Venloos: Alder Kindere).  Aller Kindere (Venlo), (raakt in onbruik).  allerkinder(e) (Venlo), Toelichting bij vragenlijst voor Sittard: "In Venlo: Allerkindere; Sittard: ?  Allerkindere (Venlo), Var. Allekiendere.  Allerkiender (Venray), Var. sub Allekiender.  Allerkiendere (Venray), allerkinderendag: Allerkingerdaag (Klimmen), dag van de onnozele-kinderen: daag van de onnoozele kinder (Sint-Huibrechts-Lille), daag vanne onnuuzel kinner (Stal), de daag van de onneuzele kinjer (Thorn), feest van de onschuldige-kinderen: fɛst van də onsjøldəgə keŋər (Montzen), feestdag van de onnozele-kinderen: Sub ónnuuëzel: Op de fieëstdag van Onnuuëzele kiender was de jongste baas ien hüs.  fieëstdag van Onnuuëzele kīēnder (Meerlo, ... ), kerkmeestersfeestdag: kerkmeistersfieëstdaag (Weert), nozele-kinderen: mörrege is ⁄t d⁄n nuuzele kinder (Wolder/Oud-Vroenhoven), neuzel kinjer (Beesel, ... ), nuuzele kinder (Wolder/Oud-Vroenhoven), nûû.zel kinjer (Schinveld), ⁄nwèzzelkénjer (Elsloo), onnozele-kinderen: -nnêûzele kīēnder (Horst), d`onneuzël kéndër (Tongeren), eneui̯zel kienjer (Maasniel), eneuu̯ézel kènjer (Obbicht), eneuzele kinger (Posterholt), Eneuzele kinjer (Helden/Everlo), enneuzel kiengder (Sevenum), ennozele kinder (Baarlo), ennuèzele kénjer (Grevenbicht/Papenhoven), ennözele kinger (Posterholt), enuèzel kinger (Valkenburg), enwèzel kinger (Meerssen), enü:ezel kinjer (Leveroy), ĕnne͂uzel kinger (Valkenburg), o:nnu:zel ki.nde.r (Maastricht), ommeuzele kiender (Tienray), ommeuzele kinger (Maasbree), ommozel kiender (Meerlo), on"zələ kindər (Gennep), oneuazel kenjer (Lutterade), oneuwzele kénger (Kelmis), onneezel kinner (Eigenbilzen), onneuizele kinger (Tegelen), onneusel kinder (Venlo), onneusel kinjer (Reuver), onneusele kīēnder (Ottersum), onneuselkinger (Voerendaal), onneuzel kenjer (Born, ... ), onneuzel kiender (Venray), Onneuzel kiender (Wanssum), onneuzel kienjer (Roermond, ... ), Onneuzel kinger (Baarlo), onneuzel kinger (Baarlo, ... ), Onneuzel kinjer (Baexem, ... ), onneuzel kinjer (Herten (bij Roermond)), Onneuzel kinjer (Herten (bij Roermond), ... ), onneuzel kinjer (Klimmen, ... ), Onneuzel kinjer (Panningen), onneuzel kinjer (Reuver), Onneuzel kinjer (Sint-Odiliënberg), onneuzel kinjer (Sittard), Onneuzel kinjer (Swalmen), onneuzel kinjer (Swalmen, ... ), onneuzel kènjer (Sittard), onneuzel kénner (Hoeselt), onneuzele kie.nder (Arcen, ... ), onneuzele kiender (Bergen, ... ), onneuzele kienger (Velden), onneuzele kienjer (Kapel-in-t-Zand, ... ), onneuzele kinder (Blerick, ... ), Onneuzele kinder (Velden), onneuzele kinder (Venlo, ... ), onneuzele kinderen (Ophoven), onneuzele kinger (Baarlo, ... ), onneuzele kinjer (Brunssum), Onneuzele kinjer (Egchel), onneuzele kinjer (Kessel, ... ), onneuzele kinner (Blerick), onneuzele kènjer (Echt/Gebroek), onneuzelkiengder (Sevenum), onneuzeule keinjer (Sittard), onneuzèle kinder (Blerick), onneuèzel kinjer (Berg-aan-de-Maas), Onneûzele kienjer (Heythuysen), onnĕŭzel kinger (Schimmert), onniejezele kinder (Peer), onniezel kenner (As), onniezel kinner (Opglabbeek), onnoezele keender (Maastricht), onnoezele kiender (Heugem), Onnoezele kiender (Well), onnoezele kinder (Caberg), onnoezele kinger (Nuth/Aalbeek), onnoezele kinner (Stal), onnozele kienger (Velden), onnozele kinder (Venlo), onnozele kindere (Heel), onnozele kinderen (Achel, ... ), Onnozele kinger (Belfeld), onnozele kinger (Tegelen, ... ), onnozele kinjer (Stein), onnozelkeender (Moelingen), onnoêzel kinger (Born, ... ), onnoösele kinger (Kerkrade), onnŏĕzele kiender (Oirlo), onnu.zel keendjer (Weert), onnuel kinger (Linne), onnueuzellekènjer (Guttecoven), onnuezel kinjer (Haler), onnuezele kiender (Oirlo), Onnuezele kinger (Eys), onnuezele kinger (Waubach), onnuezele kènjer (Neerbeek), onnuizele kinger (Tegelen), Onnuu:zele kiender (Geysteren), onnuuezel keendjer (Weert), onnuuezel kinjer (Heel), onnuuezele kiender (Venray), onnuusel kiṇger (Itteren), onnuuselkingder (Eijsden), onnuuzel kee.nder (Borgharen), onnuuzel keender (Gronsveld, ... ), onnuuzel kenger (Jeuk), onnuuzel kinder (Maastricht, ... ), onnuuzel kinjer (Brunssum, ... ), onnuuzel kènger (Sint-Truiden), onnuuzel kênger (Rimburg), onnuuzel kînjer (Amstenrade), Onnuuzele kiender (Oostrum), onnuuzele kinger (Nieuwenhagen, ... ), Onnuuzele Kinger (Waubach), onnuuzele kinjer (Bocholt, ... ), onnuuzelkinjer (Brunssum), onnuuëzel kinger (Epen), onnuzel kenner (Zonhoven), onnuzel kinder (Maastricht), onnuzel kinjer (Tungelroy), onnuzele kenjer (Jeuk), onnuzele kinder (Heugem, ... ), onnuzele kindjer (Ospel), onnuzele kinger (Eys, ... ), onnuzele kinjer (Kesseleik, ... ), Onnuèzel Kinger (Valkenburg), onnuèzel kinjer (Schinnen), onnuèzel kènjer (Echt/Gebroek), onnuèzele kinger (Valkenburg), onnuëzel keender (Terlinden), onnuëzel keenger (Remersdaal), onnuëzel kenjer (Schinnen), onnuëzel kinger (Terlinden, ... ), onnuëzele kiender (Oirlo), Onnuëzele kinger (Nieuwenhagen), onnuëzele kinger (Sint-Martens-Voeren), onnuëzele kinjer (Ophoven, ... ), onnūū:zel keender (Mheer), onnūūjzele kiendere (Venray), onnūūz[el} kinder (Merselo), onnūūzel kingder (Oost-Maarland), onnūūzel kinger (Hoensbroek), onnūūzele Kiendere (Wellerlooi), Onnūūzele kiēnder (Horst), Onnūūzele kindjer (Nederweert), onnūūzele kinjer (Benzenrade), onnūūzele kinjere (Stramproy), onnūūzelekingers (Loksbergen), onnūūëzələ kīngər (Nieuwenhagen), onnūzel kinger (Heerlen), onnŭŭzel Kiender (Wanssum), onnŭŭzel kindjer (Baexem), onnŭŭzel kinger (Heerlerheide), onnŭŭzelle kinjer (Schinveld), onnáézel kenjer (Geleen), Onnèùzel kènjer (Buchten), onnèùzele kiender (Sevenum), Onnêûsele kinjer (Tungelroy), onnêûselkinjer (Puth), onnêûzel kinger (Klimmen, ... ), onnêûzel kinjer (Neeritter, ... ), Onnêûzele kinjer (Baexem), onnêûzele kinjer (Grathem), Onnêûzele kiṇjer (Haelen), Onnëûzel kinjer (Nunhem), Onnòuzel kinjer (Heel), onnòzel kinger (Schimmert), onnòòzel keinjer (Sittard), onnôzele kienger (Sevenum), onnôzele kīēnger (Sevenum), onnôêzel kinger (Ulestraten), onnôêzel kêêndjer (Weert), onnözel kinger (Bunde, ... ), onnözel kinjer (Elsloo, ... ), onnözele kenjer (Echt/Gebroek), onnözele kinder (Grevenbicht/Papenhoven), onnözele kinger (Heerlen), onnözele kinjer (Herkenbosch, ... ), Onnözele kinjer (Neerbeek), Onnùûzel Kinjer (Baexem), onnùûzelle kinger (Schaesberg), Onnûzel kénjer (Guttecoven), onnûèzel kènjer (Berg-aan-de-Maas), onnûûsel kènjer (Puth), onnûûzel keender (Sint-Geertruid), onnûûzel kinger (Merkelbeek, ... ), onnûûzel kènger (Kerkrade), onnûûzele kiender (Leunen), onnûûzele kinjer (Neer), onnüezel kinder (Eksel), Onnüezele kinger (Schimmert), onnüezele kinger (Voerendaal), onnüezele kinjer (Beesel, ... ), onnüzele kinger (Bocholtz), onnüzelekinger (Heerlen), onnüzelekinner (Houthalen), onuuzele kinder (Neerpelt), onuuzele kinger (Bocholtz), onūūsel ki:nder (Wolder/Oud-Vroenhoven), onūəzəl keͅŋər (Susteren), onwjezzel kinger (Meerssen), Onwuëzel Kinger (Meerssen), ony(3)̄zəl keͅnjər (Amstenrade), ony(3)̄əzələ kīŋər (Nieuwenhagen), onèùzel kinjer (Stevensweert), onêûzele kénjer (Puth), onòzel kinjer (Obbicht), onûûzel kinger (Spekholzerheide), oonnuuzel kinder (Wolder/Oud-Vroenhoven), oonnuuzele kie.nder (Horst), oonnuuzzel kinder (Maastricht), Oonnuzel kinder (Maastricht), oonnuzel kinder (Maastricht), Oonnuzel kinder (Maastricht), oonnūūjezele kēēn-ger (Henri-Chapelle), oonnūūzel keender (Wijk), oonuuzel keender (Gronsveld), ōny(3)̄zəl kendər (Maastricht), ōny(3)̄zələ kīndər (Maastricht), ŏĕnĭĕzelekinner (Opglabbeek), oͅny(3)̄zəl kīŋər (Heerlen), unneuzele kiengder (Sevenum), unnuzele kiender (Horst), ònneuezel kènjer (Geleen), ònneuzel kènjèr (Sittard), ònneuzele kienger (Grubbenvorst), ònneuzele kinger (Tegelen), ònnue:zel kinjer (Montfort), ònnuuzel kinder (Maastricht, ... ), ònnuuzel kīnder (Maastricht), ònnuuzele kinger (Waubach), ònnuuëzele-kiender (Venray), ònnūūzele kīēnder (Horst), ònnèùəzel kinger (Valkenburg), ònnüëzele kinjer (Thorn), ònoezələ kīndər (Maastricht), ònūūzele kinger (Hoensbroek), òònûûzele kīēnder (Broekhuizen), óneuzele kinger (Tegelen), ónneuzel kienjer (Roermond), ónneuzel kinjer (Boukoul), ónneuzele kiender (Broekhuizen), ónneuzele kiendere (Gennep, ... ), ónneuzele kinder (Venlo), ónneuzele kindere (Blerick), ónneuzele kinger (Panningen), ónnjwézzel kinger (Bunde), ónnozele kinder (Heer), ónnuu.zel kee.nder (Maastricht), ónnuuzele keender (Maastricht), ónnuuzele kinger (Kerkrade, ... ), ónnuuzelkinder (Maastricht), ónnuuëzele kiender (Tienray), ónnuëzel kinjer (Montfort), ónnūūzele kinger (Heerlen), ónnêûwzel kénjer (Geleen), ónnêûzel kienjer (Beegden), ónnöäzel kinjer (Horn), ónnûû.zel ki.ṇdjer (Nederweert), ónnûûezel kinger (Bunde), ónnûûzel kinger (Reijmerstok), ónnûûzel-kinger (Eygelshoven), ónnüezele kinger (Kerkrade), ónuzel kinder (Maastricht), ónūūzel kinger (Heerlen), óṇṇêûzel kinjer (Heythuysen), óónneuzele kinder (Blerick), ônneuzele kinger (Tegelen), ônnuuëzel keinjer (Mechelen-aan-de-Maas), ônnuëzele kiender (Oirlo), önenzele kinjer (Posterholt), önnôêwzelky(3)̄njar (Susteren), (..nwje..: een klankgreep).  ōnnwjezzel kinger (Meerssen), (Eng. bed).  onnûûzel kenjer (Holtum), (geen scherpe g).  onnozele kinger (Steyl), (ie: iets meer open dan Duitse i van "ein kind").  enūūzel kiengder (Eijsden), (weinig gebruikt).  onnö zele kinger (Kerkrade), (zelfde klank als "oo", maar kort).  onnözele kiengder (Sevenum), de jongste is baas  onneuzel kinjer (Melick), klank valt op de g met uitspreken!  onneuzele kinger (Baarlo), Op - moch de kleinste en jóngste in hoes altied alles kómmandere.  ónnuzele-kindere (Maastricht), ps. boven de n staat nog een nasaleringsteken; deze combinatieletter kan ik niet in zn geheel maken!  onnüezel kin~ger (Heerlen), ps. boven de u moet nog een ~ staan; deze combinatieletter kan ik niet in zn geheel maken!  onne͂u†zele kinjer (Wessem), ps. invuller twijfelt over de -!  -nnûûzele kiender (Wanssum), ps. v.d. invuller: de eu is niet juist aan te geven.  onneu.zel kinjer (Leuken), zie bijlage:  ónnuuzel keender (Maastricht), onnozele-kinderendag: enuusele kinderdaag (Sint-Pieter), onneuzel kinjerdaag (Melick, ... ), onnozele kinderdag (Schimmert), onnuujezele kingerdaag (Gulpen), onnuuzele kinderdaag (Sint-Pieter), onnuzele kenjerdaag (Stokkem), Onnuëzele kingerdaag (Gulpen), onnwezele kingerdaag (Geulle), onnèùzel keingerdaag (Lutterade), oonniezele keinerdaag (Bree), ònneuzele keinerdaaig (Bree), ónnûû:⁄zel kiṇjersdaa.g (Linne), önnuuêzelkinjerdaag (Ell), onnozele-kindjes: onnuzele kindjes (Weert), onnozele-wichten: onnūūzel wichter (Nederweert, ... ), onuuzele wichter (Tungelroy), ony(3)̄jəzələ wextər (Meijel), oͅny(3)̄zəl wextər (Meijel), unnuuzele wichter (Weert), onschuldige-kinderen: onsjeuldeje kenger (Gemmenich), {z. toel.}: In Venlo: Allerkindere; Sittard: ?  z. toel. (Sittard) 28 dec., feest v[an] d[e] Onnozele kinderen. || 28 december, [feestdag van [de] Onnozele kinderen]. || 28 december, herinneringsdag van de kindermoord in Bethlehem, Onnozele Kinderen [Onnüezele Kinger, Allerkinderdag, der Kinderdag]. [N 96C (1989)] || 28 december: Onnozele Kinderen. || De dag waarop de kinderen zich als vader en moeder verkleden (28 december) [oudvaaierkensdag, vaderkensdag, alderkinderen, onnozele kinderen]. [N 88 (1982)] || Onnozele kinderen (28 dec.). || onnozele kinderen [allerkindere] [N 06 (1960)] || Onnozele kinderen. || Onnozole kinderen [allerkindere]. [N 06 (1960)] III-3-2
onnozele-kinderendag add. appelen zingen: (kinderen trokken zingend appelen ophalend, langs de deuren).  appelle zèngen (Berg-aan-de-Maas), onnozel (bn.): onnozel (Middelaar), onnozele: enûûzele (America) Onnozele kinderen [allerkindere]. [N 06 (1960)] || Onnozole kinderen [allerkindere]. [N 06 (1960)] III-3-2
onpaar averrechts: averrĕchts? (Beegden), omp: aurp (Blerick), oemp (Genooi/Ohé, ... ), omb (Rimburg), omp (Amby, ... ), oomp (Klimmen, ... ), ooɛ̄mp (Klimmen), ōmp (Meerlo), ŏĕmp (Posterholt), ŏmp (Steyl), ŏŏmp (Reuver, ... ), ŏëmp (Panningen), ŭmp (Sittard, ... ), ŭnp (Herten (bij Roermond)), òmp (Thorn, ... ), ómp (Swalmen), ômp (Meerssen, ... ), (o bijna oo).  omp (Venlo), (oe kort uitspreken).  oemp (Einighausen), NB ónaeve: oneven.  ómp (Nuth/Aalbeek), oneffen: oneffen (Griendtsveen), ŏŏnèffe (Gennep), onpaar: o?paar (Borgharen), oanpaar (Guttecoven), ompaar (Epen, ... ), ompoir (Eijsden), onpaar (Baarlo, ... ), onpaare (Nederweert), oompaar (Klimmen), ooɛ̄mpaar (Klimmen), oŏmppaar (Simpelveld), ŏĕmpaar (Schimmert), ŏŏnpaar (Afferden, ... ), ŭnpaar (Herten (bij Roermond)), òmpaar (Heer), ònpaar (Hunsel), ùnpaar (Broeksittard), (half lange klinker).  ompaar (Schaesberg), (Meestal: homp).  onpaar (Stevensweert), o dof  onpaar (Heijen), ont: ont (Maasbree), ŏnt (Buggenum), pomp: [sic] o dof  pomp (Heijen) Oneven, onpaar. || Oneven. || onpaar [SGV (1914)] || Onpaar-ongelijk. III-3-2
onraad fournituren: furnitȳrǝ (Milsbeek), fǫrnitȳrǝ (Roggel), kleinigheid: klɛnješhęǝt (Bleijerheide), materiaal: matǝriāl (Montzen), schoenmakersgerief: šunmę̄kǝrsxǝrif (Bilzen) Kleine benodigdheden die door de huisarbeider zelf betaald worden bij het bewerken van het door de ondernemer geleverde materiaal, zoals tacks, speldnagels, steekpinnen, garen, borstels, pek, glas, zwartsel, was en vet. [N 60, 142] II-10
onrechtvaardig onrechtvaardig: ónrèchtvéérdəch (Meeuwen), met een punt op de eerste e  ónrechvaerdich (Sittard) onrechtvaardig III-1-4
onregelmatig dorsen belsen: bęlsǝ (Tongeren), een koe(tje) en een kalfje (dorsen): een koe(tje) en een kalfje (dorsen) (Beringen, ... ), ǝn ku ęn ęi̯n kø̜fkǝ (Ell, ... ), ǝn ku ęn ǝn kēfkǝ (Susteren), ǝn kukǝ ęn ǝn kø̄fkǝ (Haler), ǝn kǫu̯kǝn ęn ǝn kalfkǝn (Helchteren), een ooi met een lammetje (dorsen): ǝn ǫu̯ mēt ǝ lɛmkǝ (Helden, ... ), even dorsen: ɛfkǝs dǫrsǝ (Paal), fletsen: fletsen (Holtum, ... ), geen maat houden: gęi̯n [maat houden] (Munstergeleen), geen slaghouden: gen [slaghouden] (Milsbeek, ... ), genǝ [slaghouden] (Berg, ... ), ge̜i̯nǝ [slaghouden] (Bocholt, ... ), ge̜nǝ [slaghouden] (Oost-Maarland, ... ), heller en stiller slaan: hęlǝr ęn stelǝr slun (Gelieren Bret), kalfjes maken: kalfkǝs makǝ (Achel), kalfjes slaan: kɛlǝfkǝs slǭǝn (Lommel), klapdorsen: klapdorsen (Blitterswijck), kletsen: kletsen (Zelem), melken: milǝkǝn (Valkenburg), met een kuusje (vakentje) dorsen: met een kuusje (vakentje) dorsen (Hushoven), ongelijk slaan: ǫngǝlik slǭn (Blerick), roffelen: rufǝlǝ (Opheers), schaapjes dorsen: schaapjes dorsen (Venlo), tetsen: tetsen (Zelem), trompen: trumpǝ (Oirsbeek, ... ), tumpǝ (Ransdaal), zacht en hel (dorsen): zax ęn hɛl (Smeermaas) Nu eens hard en dan weer zacht slaan. In de vraag was de suggestie opgenomen: "kalfkes maken; met een kuuske en een kalfke dorsen". Voor de fonetische documentatie van de uitdrukking slaghouden, zie het lemma ''maat houden bij het dorsen'' (6.1.3). [N 14, 14a] I-4
onregelmatig gesponnen draad garen met knopen in: gārǝ met knø̜jp en (Schimmert), knobbel: knobǝl (Leuken), knobbelgaren: knobǝlgārǝ (Meerssen), knubǝlgǭrǝ (Stevoort), lintgaren: lenjtjgā.rǝ (Panningen), ongelijk garen: ongǝlīǝk gārǝ (Hoensbroek), ongelijk gesponnen draad: ōngǝlīk gǝsponǝ drǭt (Maastricht), ongelijke draad: ongǝlīkǝ drǭt (Sevenum), rauwe draad: rǫwǝ drǭt (Weert), touwelvaam: tuwǝlvām (Ell), vetsel: vɛtzǝl (Klimmen) Het onregelmatig spinnen van garen veroorzaakte vaak knopen of verdikkingen. Men kreeg dan garen van de minste kwaliteit. [N 34, C6] II-7