e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
oorvormig handvat handhaaf: handtef (Meeuwen), hantəf (Meeuwen), meervoud hantefe  hantef (Klimmen), verouderd  hantef (Bree), handsvat: handsvaat (Venlo), handvat: handjvat (Swalmen), handvat (Neeritter, ... ), hānt˃vat (Kwaadmechelen), (rest)  haand-vat (Noorbeek, ... ), van een pan etc.  handjvat (Nunhem), hengel: heŋəl (Tungelroy), hingel (Gruitrode, ... ), hyngel (Gronsveld), ingel (Neerharen), (van een zjàt)  hingel (Opglabbeek), hengeltje: hingelke (Maastricht), oor: aör (Montfort), o-ar (Buchten), oar (Guttecoven, ... ), oear (Echt/Gebroek), oer (Boekend, ... ), oewər (Leopoldsburg), oeër (Gulpen, ... ), ooar (Guttecoven), oor (Eigenbilzen, ... ), ooër (Helden/Everlo, ... ), oër∂ (Venlo), ōēr (Arcen, ... ), ōèer (Tungelroy), ŏer (Schimmert), uur (Opglabbeek), uər (Lanklaar, ... ), ūr (Neeroeteren), ūūjr (Opglabbeek), ūər (Eksel, ... ), òòr (Ophoven), ôêr (Rekem, ... ), ôôr (Buggenum), ‧uar (Montfort), ‧ūər (Kinrooi), (de typische geleense dubbelklank, die lijkt op een snel uitgesproken: owar)  oär (Lutterade), (het oor van een kopje)  oe͂r (Schimmert), (op de \\ hoort een trema)  oeər (Sint-Martens-Voeren), (van kopje = tas)  oeër (Noorbeek, ... ), bij een ketel  oor (Heers), de oor  dūr (Houthalen), eurke  oear (Heythuysen), spelling Beverlo wbk.; \": naslag (stomme e)  oe\"r (Beverlo), spreek uit: oewer  oeër (Ell), van de tas  oēr (Blerick), oortje: eurke (Posterholt, ... ), euurke (Herten (bij Roermond)), iêrke (As, ... ), oerke (Tungelroy), oèrke (Buchten), uuërke (Helden/Everlo), örke (Meijel), örkə (Meijel), De moos det porseleine zjetsje möt het iêrke vastpakke  iêrke (As, ... ), van een kopje.  êûrke (Nunhem) een handvat || een handvatje || handvat || handvatsel [SGV (1914)] || hengsel [ZND 43 (1943)] || oor van kopje of kan || oorvormig handvat || Oorvormig handvat van b.v. een kopje, pan, kan etc. (oor, handsvat, handvat) [N 79 (1979)], [ZND 08 (1925)] || oorvormig voorwerp, bijv. van een kopje III-2-1
oorwissen gebooide wissen: gǝbōjdǝ wesǝ (Stokkem), hengelwissen: eŋǝlwesǝ (Stokkem), oorroeden: uwǝrrujǝn (Tessenderlo), oorwissen: uǝrwęsǝ (Stramproy), wārwø̜šǝn (Uikhoven), ōrwesǝ (Ottersum), ūrwesǝ (Loksbergen), ūrwisǝ (Diepenbeek), ūǝrwesǝ (Maastricht, ... ), oorwitsen: ōrwetsǝ (Neeritter  [(twee stuks)]  ), ūrwetsǝ (Helden), wissen: wesǝ (Meijel, ... ) De wissen waaruit de handvatten worden vervaardigd. Zie ook afb. 278. De respondent uit Sint-Truiden (P 176) merkte op dat men voor de oren van een plukkorf riet uit Indonesië gebruikte. Men betrok dit via Antwerpse handelaren. [N 40, 73] II-12
oorworm bloedzuiger: bloodzuger (Maasbree), kakkerlak: kakkerlak (Heerlen), oorbeest: fon. var. niet overgenomen  oorbees (Jeuk), oorbeest (Gingelom, ... ), klein bruin insect dat veel voorkomt in rijpe korenaren en in de stenen van perziken"JK: is dit een oorworm?  uərbiəst (Niel-bij-St.-Truiden), oorbijter: fon. var. niet overgenomen  oorbieter (Grote-Brogel), oorrakel: oorrakel (Siebengewald), oorraokel (Gennep, ... ), oorratel: oerratel (Arcen), oorworm: høͅrwøͅrəm (Lommel), oarworm (Buchten, ... ), oarwōrm (Guttecoven), oarwurm (Sibbe/IJzeren, ... ), oarwòrm (Herten (bij Roermond), ... ), oarwôrm (Echt/Gebroek), oeerwōrm (Heel), oerwoorm (Spekholzerheide), oerworm (Arcen, ... ), oerwōͅrəm (Vaals), oerwuirm (Amby), oerwurm (Broeksittard, ... ), oerwurm (mv.) (Maastricht), oerwurrem (Gronsveld), oerwörm (Maasbree, ... ), oerwörrem (Borgharen, ... ), oewórm (Eygelshoven), oeérworm (Stramproy), oeërworm (Tungelroy, ... ), oeërworrem (Tungelroy), oeërwôrrem (Altweert, ... ), oeërwörm (Blitterswijck, ... ), oeərwoŏrm (Putbroek), oeərworm (Eys), oeərwörm (Wijlre), oeərwörəm (Beverlo), oērwurm (Melderslo), oirwoorm (Maasbracht, ... ), oirworm (Heythuysen, ... ), oirwurm (Meerssen), oirwôrm (Beegden), oirwörrem (Valkenburg), oirwürm (Houthem), oirwürrem (Meerssen), ooarworm (Wessem), oorworm (Amstenrade, ... ), oorwurm (Beesel, ... ), oorwórm (Sittard), oorwörm (Meterik, ... ), oorwùrrëm (Hoeselt), oërworm (Blerick), ōerwøͅrm (Oirsbeek), ōēaarwu:rm (Berg-en-Terblijt), ōērweurm (Mheer), ōērworm (Venlo), ōērwōrm (Hushoven), ōērwōͅrm (Vaals), ōērwörrem (Meerssen), urwurm (Kerkrade, ... ), urwøͅrm (Meterik), uurwörm (As, ... ), y(3)̄rwɛərəm (Meeuwen), òr—, oeërwèèurm (Meijel), óarworm (Heythuysen), óorwé.rem (Bree), ôorworm (Echt/Gebroek), ø͂ͅrwø͂ͅrəm (America), ù:rwərm (Voerendaal), ’uərwoͅ.rəm (Meeswijk), fon. var. niet overgenomen  hoorworm (Lommel), fon. var. van "oorworm"niet overgenomen  oorworm (Achel, ... ), oorworm, duizendpoot  oerwörrem (Maastricht), orenkruiper: urəkrupər (Nieuwenhagen), orenworm: o:rewórm (Roermond), oareworm (Dieteren, ... ), oeareworm (Limbricht), oereworm (Blerick, ... ), oerewörm (Venlo), oewareworm (Dieteren), oĕrəworrəm (Pey), oo:rəwórm (Roermond), ooreworm (Nieuwstadt, ... ), oëreworm (Baarlo), ōēreworm (Helden/Everlo), ōērewōrm (Kessel), ōērəwōrm (Hout-Blerick), uaorewòrm (Echt/Gebroek), øͅarəwøͅrm (Pey), duizendpoot dat de neiging heeft in het oor te kruipen"(sic)  oereworm (Maaseik), pitstang: fon. var. niet overgenomen  pitstang (s-Herenelderen), schaarworm: sjeerwürm (Einighausen), sjerworm (Nuth/Aalbeek), scharenworm: schèreworm (Stein), snoorbeest: snoeərbieəs (Mielen-boven-Aalst), worm: worrem (Tungelroy), fon. var. niet overgenomen  worm (Mettekoven) oorworm [ZND 34 (1940)], [ZND m] || oorworm (firficula auricularia) [DC 18 (1950)] III-4-2
oostenwind bijs: bies (Geleen), ven= fagnes: veͅnweͅnk (Welkenraedt) oosterwind [ZND 13 (1925)] || wind (felle Noord- of Oostenwind) III-4-4
oostindische kers capucijner: Spelling: \"fonetiek-dialect\"= Frings  kapysi.nɛrs (kapucieners) (Eksel), hazelaar: WLD  hazelaar (Stein), honingtuitje: hoeningtuutje (Gennep, ... ), indische erwt: eigen spelling  Indīsse ert (Vlodrop, ... ), japanse hazelaar: WLD  japanse-hazelaar (Beesel), kapje: e van met, - slechts in mv. gehoord  kepkes (Rosmeer, ... ), kappeltje: keppelkes (Tungelroy, ... ), -  keppelkes (Tungelroy), kapper: [Tropaeolum majus]  kappër (Tongeren, ... ), kappertje: kaeperke (Sittard, ... ), kapertjes (Jeuk, ... ), kepperke (Echt/Gebroek, ... ), kepperkes (Lutterade, ... ), képpĕrkĕs (Rothem, ... ), (eng. caper)  kepperke (Valkenburg, ... ), -  kappertje (Maastricht, ... ), kepperkə (Berg-en-Terblijt, ... ), eigen spelling  kappertjes (Montfort, ... ), Veldeke  kepperkes (Klimmen, ... ), WBD/WLD  kepperke (Urmond, ... ), kèppərkəs (Heerlen, ... ), WLD  kepperke (Mheer), kâpperke (Schimmert), kapucijners: Spelling: "fonetiek-dialect" = Frings  kapysi.nɛrs (kapucieners) (Eksel), klimmertje: klummerke (Altweert, ... ), -  klömmerkes (Weert), ± Veldeke  klummerkes (Weert, ... ), klimmertjes: klimmərkəs (Meijel), kruipertje: kruipertjes (Oirlo, ... ), lopertje: luuëperke (Castenray, ... ), luuërperke (Blitterswijck, ... ), -  luiperkes (Kessel, ... ), luuëperke (Blitterswijck, ... ), WBD  lŭŭperke (Sevenum, ... ), WLD  leuiperkes (Posterholt), lúuperke (Sevenum), WLD = O.I. kers  luiperke (Posterholt), WLD \'= O.I. kers\'  luiperke (Posterholt, ... ), ± Veldeke  luuëperkes (Tienray, ... ), oostindische kers: O.I. kers (Schimmert), oestindische kors (Tungelroy, ... ), Oost-Indische keesh (Schimmert, ... ), oost-indischekers (Oirlo, ... ), -  oostindische kers (Tungelroy, ... ), idem  oostindische kers (Venlo, ... ), idiosyncr.  oeəst inidische kees (Thorn, ... ), oostindiese kers (Blerick, ... ), Spelling: "fonetisch  oosindiesə kers (Maastricht), Spelling: \"fonetisch\  oosindiesə kers (Maastricht), WLD  aos indiesjhè keesj (Guttecoven), Oosindiese-keers (Swalmen), Oostindische kers (Thorn), zelfde uitspraak  oostindische kers (Echt/Gebroek, ... ), pastoorkapje: -  poəstərchepkəs (Diepenbeek), pastoorkapjes: -  poəstərkepkəs (Diepenbeek, ... ), paterkapjes: paoətər kèpkəs (Diepenbeek, ... ), -  poətərkepkəs (Diepenbeek, ... ), ook wel kapucijnbloem  paterkepkes (Hasselt, ... ), paterkopjes: paterkopjes (Zonhoven, ... ), etym. (e.d.), zie boek N.B. In andere dialecten bet. dit: monnikskap, Aconitum Napellus L. (W.N.T. paterskap2, C.V. en Paque, 287)  paoëterköpkes (Zonhoven, ... ), paterskapje: © oostindische kers?  poaterskèpke (Hasselt, ... ), stinkertjes: idiosyncr.  stenkerkus (Blerick, ... ) [DC 60A (1985)] [N 73 (1975)] [N 92 (1982)] [N 92 (1982)]capucijntje (bloem) || kapucijnbloem || oost-indische kers || Oostindische kers || oostindische kers [N 92 (1982)] || oostindische kers (Tropaeolum majus L.) [DC 60a (1985)] || Oostindische kers (tropaeolum majus nana). De bladeren zijn roodachtig met 5 zeer stompe hoeken, ze zijn iets grijsgroen. De kelk is geel. De kroonbladeren zijn oranje tot lichtgeel, aan hun voet met franje. De onrijpe vruchten worden in azijn ingemaakt, [N 92 (1982)] || Welke dialectbenamingen hebt u voor verschillende klimplanten: tropaeolum peregrinum (kanariekers) [N 73 (1975)] || Welke dialectbenamingen hebt u voor verschillende snijbloemen: tropaeolum majus nana (O.I. kers) [N 73 (1975)] I-7, III-2-1
oot brand: -  brand (Mechelen-aan-de-Maas), doofhaver: -  daofhaver (Klimmen), douf haver (Berg-en-Terblijt), douf havər (Beek), doord: was giftig naar ik meen. Opgegeven bij oot [wilde haver]  doord (Heythuysen), draf: draf  dra͂f (Meeuwen), draft: ?  druft (Diepenbeek), eve: (even)  ève (Beesel), -  aevə (Heythuysen), i:və (Helchteren), eigen spellinsysteem gelijkbaar  eve (Meijel), onbekend (alleen van oudere boeren gekend als een gewas dat in de Kempen voorkwam)  i:.və (Tongeren, ... ), ie..və (Tongeren, ... ), WBD  ève (Sevenum), evene: even (Oirlo), -  aeven (Neer), even (Kessel), evene (Maasbree), [ève], è van mère  even (Herten (bij Roermond)), ever: -  éver (Posterholt), WLD  aever (Posterholt), WLD = oot en evene  eever (Posterholt, ... ), evie: -  e:vi (Houthalen, ... ), evie (Arcen, ... ), i:əvi: (Opitter), iəvi (Zutendaal), = wilde haver (...) groeit echter nooit tussen het koren!!  evie (Achel), een lichte, zwarte haver die verbouwd werd als consumptiehaver  e:vi: (Opoeteren, ... ), evie  e:vi (Hechtel), e:vi: (Overpelt), om de wilde haver aan te duiden  hi.vi. (Neeroeteren), WBD/WLD  īēvĭĕ (As), WLD  eeve (Sevenum), ezelhaver: -  ezelhaver (Meeswijk), fijne haver: fiehn haver (Herten (bij Roermond)), gree: ?  greii (Halen), grè(ə) (Halen), haartjesgras: -  hurkəsgro:əs (Hoepertingen), hanenkul: -  ha:nəkŏlə (Zonhoven), herik: ?  hêrik (Linne), hondstand: ?  hondstand (Heers), moederkoren: ?  moederkoren (Maastricht), moerhaver: -  moo:r-haver (Tegelen), mussehaver: -  məsəha:vər (Stokkem), oot: aot (Herten (bij Roermond)), oat (Oirlo), oot (Herten (bij Roermond)), -  ate (Meeswijk), oot (Kessel), idiosyncr.  oot (Sittard), palmgras: -  pa͂ləmgro:s (Rutten), peel: -  peël (Mheer), poes: -  poe:se (Sevenum), puin: -  puinen (Blerick), reeghaver: reeg-haver (Noorbeek, ... ), schom: -  sgom (Beringen), valse haver: -  valse haver (Maasbree), vlieghaver: vleeghaaver (Altweert, ... ), (vlieghaver)  vleeghaver (Geleen), -  vle.xhoi:vər (Bilzen), vle:gha:vər (Kinrooi), vleeghaver (Keent), vloshaver: -  vlosjhaver (Remersdaal), vluggras: -  vluuggraas (Roggel), vlughaver: vleug havver (Vijlen), vleughaver (Kunrade), vleughover (Wijlre), vluk haver (Schimmert), vluuchhaaver (Sittard), vluughaver (Eys, ... ), (lat. avena fatua)  vluughaver (Valkenburg), -  flokhavver (Mechelen), fluughaver (Puth), vlog hover (Vaesrade), vloga:vər (Gingelom), vlooghaver (Meeswijk), vlŏ.ga:vər (Boorsem), vlŏxho:.vər (Riemst), vlughaver (Hushoven, ... ), vlukhaver (Nuth/Aalbeek), vluug haver (Schimmert), vluugha:vər (Eys), vluughaver (Amby, ... ), vluughoaver (Gronsveld), vluuxha:vəR (Eys), vluuxhaavər (Voerendaal), vly:ga:vər (Meeswijk), vlöghaver (Limbricht), vlùghaver (Ophoven), vlüghaver (Gulpen), vlüüg haver (Klimmen), eigen spellingsysteem  vlökhaver (Maasbree), idiosyncr.  vlökhaver (Thorn), Veldeke floghaver (voor opgave, zie vragenlijst N92 voor Q 111)  vluughaver (Merkelbeek, ... ), WLD  vlog haver (Schimmert), vloghaver (Stein), vluug haver (Montfort), vluughaver (Doenrade), vlūūghààver (Guttecoven), wikke: ?  wikke (Geleen), wild koren: wild koren  uilt kuən (Heks), wilde evene: -  wèlje even (Helden/Everlo, ... ), wilde hanen: -  welj hâ:nə (Zonhoven), wilde haver: wilde hauver (Jeuk), wildjhaver (Tungelroy), wilje haver (Roermond), #NAME?  wilde haver (Horst), -  weel haver (Remersdaal), wel ho:vər (Rutten), weldə havor (Vaals), welɛə ha:vər (Kinrooi), wi:~ln ho:ivər (Diepenbeek), wil haaver (Berg-en-Terblijt), wil haver (Baarlo, ... ), wil havver (Vijlen), wil hover (Vaesrade), wilde haver (Gennep, ... ), wildje haver (Ospel), wildjhaver (Tungelroy), wilj haver (Helden/Everlo, ... ), wilj havər (Geistingen), wilj hoaver (Mechelen-aan-de-Maas), wilje haver (Neeroeteren), wiljeɛ haver (Echt/Gebroek), wiltehaver (Meeswijk), wilɛ haver (Hegelsom), eigen spelling  wil haver (Montfort), wilhaver (Vlodrop), eigen spellinsysteem  wilde haver (Meijel), groeit boven het koren uit, is niet evie.  wilde haver (Achel), onbekend  wi:lən ha:vər (Hasselt), WBD/WLD  wilj haver (Urmond), wilde haver  wel haəvər (Hamont), WLD  wil haver (Mheer), wilhaver (Meeuwen), wilj-háaver (Swalmen), windhalm: eigen spellinsysteem Additie bij vraag 81: is een 1-jarig lastig gras in rogge  windhalm (Meijel), windhaver: wīēndhaver (Oirlo), -  wi:nthaavər (Meterik), winkhaver (Sevenum), WBD/WLD  wéntjhaavər (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), WLD  windjhaver (Beesel), ± Veldeke  wíndjhaver (Weert), zwaaigras: -  zwa:jgra:s (Opoeteren), zwarte haver: -  zwarte haver (Tegelen) evene [N 92 (1982)], [ZND 49 (1958)] || floghaver [N 92 (1982)] || oot [wilde haver] [DC 30 (1958)], [DC 60a (1985)], [ZND 49 (1958)] || oot, wilde haver || Oot, wilde haver (avena fatua 5 tot 20 cm groot. De plant is zodevormend, de bladeren zijn borstelvormig; de aartjes bevinden zich in dichte, aarvormige pluimen, klein, lichtgroen tot grijsachtig van kleur, kort genaald. Van april tot en met juni. Te vi [N 92 (1982)], [N 92 (1982)] || vlughaver [N 92 (1982)] || wilde haver [DC 30 (1958)], [N 92 (1982)] III-4-3
oot, wilde haver aartjesgras: hø(ǫ)rkǝsgrǭǝs (Hoepertingen), doofhaver: dǫu̯fhāvǝr (Beek, ... ), dǭfhāvǝr (Klimmen), doord: doord (Heythuysen), draf: draf (Meeuwen), drøft (Diepenbeek), drafiever: drafiever (Vliermaalroot), evene: ēvǝnǝ (Berkelaar, ... ), evert: ēvǝr (Peij, ... ), ēvǝrt (Berkelaar), evie: hivi (Neeroeteren), ēvi (Achel, ... ), ēvǝ (Helden, ... ), ē̜vǝ (Beesel, ... ), īvǝ (Helchteren, ... ), īǝvǝ (Bocholt, ... ), graan: grɛǝ (Halen), hanekullen: hānǝkølǝ (Zonhoven), haver: hǭvǝr (Berg, ... ), moederhaver: mōrhāvǝr (Tegelen), mout: malt (Kozen), mussenhaver: møšǝhāvǝr (Stokkem), oot: ōt (Kessel, ... ), palmgras: pǭlǝmgrǭs (Rutten), pluimgras: plǭmgrǭs (Mechelen-Bovelingen), poezen: pūsǝ (Sevenum), schom: sxom (Beringen), sxum (Hoepertingen, ... ), valse haver: valse haver (Maasbree), vlashaver: vlošhāvǝr (Remersdaal), vlieghaver: vlēghāvǝr (Geleen, ... ), vluggras: vlȳggrās (Roggel), vlughaver: vloghāvǝr (Vaesrade), vlokhāvǝr (Mechelen), vlȳghāvǝr (Amby, ... ), vlȳghǭvǝr (Gronsveld), vlȳgāvǝr (Meeswijk), vlȳgǝvǝr (Meeswijk), vløghāvǝr (Boshoven, ... ), vløkhāvǝr (Nuth), vlø̄ghāvǝr (Elen, ... ), vlø̄ghǫu̯vǝr (Zichen-Zussen-Bolder), vlø̜i̯ghāvǝr (Boorsem, ... ), vlęghāvǝr (Bilzen), wild koren: weld˱ kuǝn (Berg), wilde evie: weljǝ ēvǝ (Helden, ... ), wilde hanen: welj hānǝ (Zonhoven), wilde haver: wel hāvǝr (Baarlo, ... ), wel hǭvǝr (Genk, ... ), wel ǭvǝr (Waltwilder), weldjǝ hāvǝr (Ospel, ... ), welj ǭvǝr (Berkelaar, ... ), welǝ hāvǝr (Kinrooi, ... ), wil ǭvǝr (Kermt), wilde haver (Achel, ... ), węl hǭvǝr (Kanne), węl ǭvǝr (Remersdaal), wīlǝ ǭvǝr (Diepenbeek, ... ), windhaver: windhaver (Sevenum), wīnthāvǝr (Meterik), zwaai: zwōi̯ (Achel), zwaaigras: zwāi̯grās (Opoeteren), zwarte haver: zwarte haver (Tegelen), zwatǝ hǭ.vǝr (Beverst) Avena fatua L. Een vrij algemeen voorkomend lastig onkruid op bouwland, in korenvelden en wegbermen, dat er haverachtig uitziet met een wijde, pluimvormige aar. Het bloeit van juni tot augustus. De lengte varieert van 60 tot 120 cm. Vergelijk lemma Evene in WLD.I, afl. 4. [A 30, 2; A 60A, 81; L 49, 2; monogr.; add. uit JG 1a, 1b] I-5
op bedevaart gaan bedensweg gaan: bijsvijg goën (Oost-Maarland), bedevaart doen: Bedevaart dôôn (Heythuysen), beevaart dôôn (Venlo), beevaort doon (Sint-Odiliënberg), bjevaurt doən (Lummen), bèvaart doon (Schimmert), bèèvaart dooən (Holtum), bèèvert doon (Arcen, ... ), bèèvert dôn (Sevenum), doon (As), bedevaart gaan: baevaart gaon (Baarlo, ... ), baevert gao (Horst), baevertgoon (Ulestraten), baivert goan (Hechtel), be:vətchə:n (Tessenderlo), beejvert gaon (Stramproy), beejəvət gon (Kermt), beevaart goan (Voerendaal), beevert gao:n (Haelen), beevert gaon (Baexem, ... ), beevert goan (Eksel, ... ), beevert gooên (Eksel), bei:verd gaon (Weert), beivert gaon (Opoeteren, ... ), beivert goan (Amby), bevert gaan (Sint-Huibrechts-Lille), bēͅ:vərtchōn (Opgrimbie), bēͅvərt gōͅən (Sint-Huibrechts-Lille), bievaart gaon (Blerick), bieëved goan (Bilzen), biievətchoin (Martenslinde), biövet goeën (Heers), bjavet gwèn (Eigenbilzen), bjièvəd gòn (Hoeselt), bjoaved gaon (Wellen), bjovet goan (Diepenbeek), bjuvət go:ən (Voort), bjuwvət go‧ən (Hoepertingen), bjövet gaon (s-Herenelderen), bèvert goan (Bree, ... ), bèvert gōēn (Oost-Maarland), bèvert guun (Opglabbeek), bèèvaart gaon (Neerbeek), bèèvert goan (Houthalen), bévert goen (Oost-Maarland), bévertgaon (Moelingen), béévert goen (Sint-Geertruid), béévert guun (Opglabbeek), béévert gâô (Reijmerstok), bêvert gaon (Neeroeteren), bêvert goean (Elen), bêvert gooën (Lanklaar), bëəvort goən (Zonhoven), bɛ̄vərt chōͅn (Rekem), goän (As), ve gaen bjoovent (Vliermaalroot), ve goan bieëvet (Sint-Huibrechts-Hern), ve goan bjavet (Mal, ... ), ve goan bêevert (Kuringen), ve goēn bŋvərt (Gelieren/Bret), ve goin bjovĕt (Diepenbeek), ve gon bjovet (Grote-Spouwen), ve gooin biëvet (Koninksem), ve goon bjievet (Beverst), ve goͅn bjov’t (s-Herenelderen), veer goen beverd (Boorsem), veer guent bèvert (Mheer), vei goin bjōvət (Diepenbeek), ver gōͅn bēͅjvərt (Boorsem), ver guen bjavet (Mopertingen), ver gwein bjoved (Riemst), veə gon bjovent (Hoepertingen), vēͅ gōͅ’n biēͅvət (Hoeselt), vĕ goen bĕv’rt (Niel-bij-As), vĕ guən bjovuəd (Eigenbilzen), vie gouin bjouivet (Sint-Lambrechts-Herk), vie guə bievərt (Zonhoven), vo goān bèvərt (Opitter), vè gaôen baivert (Opoeteren), vè geun bèverd (Peer), vè gwon bjaved (Millen), vèi gaon bjooved (Wellen), véə gon béəwət (Lummen), və go:n bio͂ͅvət (Zepperen), və goin biəvət (Martenslinde), və gon bjĕvət (Kortessem), və gōm bievət (Hasselt), və gōn bjovət (Hasselt), və gōøn bjaōvət (Genoelselderen), və goͅən bi"vet (Kortessem), və gue bievərt (Zonhoven), vər gōn bēͅvərt (Mechelen-aan-de-Maas), we gaan bevaart (Kerkom), we gaan bevert (Elen), we gan biēvert (Helchteren), we gaon bèvert (Kleine-Brogel), we goan beevert (Kaulille), wei goun beivert (Bocholt), wij gaan beivert (Rotem), wō goə bēvət (Oostham), wy gaan bjovet (Diepenbeek), wè gāōn bèvert (Weert), wŋ gōn bŋvərt (Neerglabbeek), (geen voorzetsel ervoor!).  bīēvert gaon (Weert), (voorzetsel "op"wordt gevormd door letter(s), die overgang zijn tussen o en u).  bévert gaon (Horst), [sic]  we goan bjèvelt (Beverlo, ... ), a = all (engelsch)  op bijevat gaan (Kozen), ee van geen uitgesproken gelijk in oevre, dus twee gewoon e naast elkaar  we geen bèvert (Peer), In Krawinkel: "béévig gaon".  beevent gaon (Neerbeek), infinitief  bēͅvərt gōn (Opgrimbie), laatste e zeer kort  vè gaôn bièvet (Hoeselt), lange e (bij be...).  bevert gaon (Leuken), meer  wə gon bēͅvərt (Hamont), moeilijk leesbaar  bjawwed gweu (Rosmeer), oe + oo verbinden  wiè goeoon bèvert (Rotem), sommige  biövet gooïjn (Heers), vej: fransche ai  vej goan bējvet (Beverst), vè: fr. ai  vè gu-ën bèvert (Zutendaal), bedevaart houden: bedevaart halde (Blitterswijck), bèèvert haaje (Montfort), bedevaart maken: baevaart make (Valkenburg), bedevaarten: baevaarte (Grathem), baiveste (Weert), beavaate (Waubach), beevaarte (Klimmen, ... ), beeverte (Geistingen, ... ), bèverte (Bree), bèvĕrhĕ (Kessenich), béeeverte (Opglabbeek), béverte (Heel), bévete (Stein), béé.verte (Nederweert), bééverte (Ittervoort, ... ), bɛ̄vərtə (Rekem), vè gaon bèverte (Opglabbeek), we gaon beeverten (Ophoven), wè gaon bèverten (Grote-Brogel), wè goan beverten (Kessenich), wè gooën bèverte (Ophoven), wŋ goan beevərtə (Ophoven), wŋ goan bŋvərtə (Ophoven), wə gôn bēͅvərtə (Molenbeersel), (werkwoord).  béverte (Horn), werkwoord van bèvert  we gāon bèverte (Weert), bedeweg doen: baejwaeg doon (Echt/Gebroek), beeweg doen (Koersel, ... ), beijweeg doen (Maastricht), beiweeg doen (Maastricht, ... ), beiwèèg dōē.n (Gronsveld), bèweg doon (Schimmert), bèèwèèg doeë (Epen), béjwég doen (Oost-Maarland), bééwêêg (Reijmerstok), bɛjwe‧ch du‧n (Maastricht), we gōān bièweg doen (Heppen), bedeweg gaan: be:wɛch gə:n (Beringen), beaijwaeg gaon (Grevenbicht/Papenhoven), beeweg g`?on (Sint-Truiden), beiweeg goon (Heugem), beiweeg gòn (Itteren), beiwèèg gōē.n (Gronsveld), bēēwēēg gōān (Schimmert), bēweͅch goͅin (Sint-Truiden), bĕĕ-wèèg gâôn (Schimmert), bīeweg goin (Halen), bè-j-weeg goon (Borgharen), bèjweeg goon (Maastricht), bèjwèg goeë (Sint-Martens-Voeren), bèwég goa (Amstenrade), bèèweeg goon (Valkenburg), bèèwèèg doon (Sittard), bèèwéég gōēn (Gronsveld), bééjewèggoin (Loksbergen), bééweeg goon (Bunde), bééweg gôôn (Puth), bééwĭèg goe:n (Eijsden), bëəwēch chöən (Aalst-bij-St.-Truiden), ve gonne beeëweg (Mielen-boven-Aalst), veer gaan bijweeg (Veldwezelt), ver goewön beiwēg (Veldwezelt), ver goin bejwèg (Vroenhoven), ver güon beiwēg (Veldwezelt), vēͅr gōn bijwēͅg (Lanaken), viēē gaon beeweeg (Sint-Lambrechts-Herk), və gōm biewiech (Hasselt), vər gōn bijwēͅch (Lanaken), we gaan bèweg (Lommel), we goin bieeweg (Halen), we goən bie’wieəg (Piringen), wer gaon bei-weeg (Kanne), (bv. zóndig goon ver bèèweeg nao Zittert).  bèèweeg goon (Bunde), (Epen).  bè.wè.g goe:we (Epen), (geen lidwoord bij infinitief vorm. In den vervoegd: ?).  bae:wae.g gôê (Sint-Martens-Voeren), deze o gaat reeds naar e  vee gon beeweg (Stevoort), vèr is meeer beklemtoond  vĕr gwoon beiwèg (Vroenhoven), bedeweg houden: bééwaeg howte (Brunssum), eine bèewèg haute (Schinnen), bedevaart = bèèvert; nu: bèèweeg.  beiweeg houte (Valkenburg), bedeweg maken: `ne baewaeg maake (Geleen), bééwéég make (Geleen), de baewaeg make (Schinnen), enne baewaeg make (Schinnen), bedewegen: beejwege (Jeuk), beewege (Ophoven), bīewegen (Halen), bèwègge (Eigenbilzen, ... ), bedewegen gaan: ve goan beewegen (Kerkom), vē ga͂on bēwēͅgə (Herk-de-Stad), vi goan bɛiwiəjgə (Wellen), we guin bèèwège (Sint-Genesius-Rode (WBD)), bidweg doen: bidweeg dōēn (Benzenrade), bidweg doe (Eys), bidwéég dôôn (Heerlen), (Bommerig).  bidwéé.g doe:we (Epen), bidweg maken: betwɛ̄ch mākə (Montzen), de bedevaart gaan: de bèjvaart gaon (Baarlo), de bedeweg doen: note v.d. invuller (zie laatste bladzijde):  de beijweei̯g dōēn (Maastricht), de bidweg doen: der bitwé.g doe. (Waubach), de weg omgaan: we guin de wech oem (Sint-Genesius-Rode (WBD)), een bedegang doen: (in)ne baegank dôên (Schinveld), eine beêgank dôôn (Valkenburg), ne bèègank doon (Roermond), ve goen ’n bêgank doen (Genk), een bedevaart doen: ein baevaart doon (Roermond), ein bèjevaart dôôn (Tegelen), eine bedevaart doon (Steyl), en baedevaart doon (Tegelen), en bedevaart doon (Herten (bij Roermond)), en bèèvert dōēn (Tienray), ene béévaart doo.n (Sittard), ene bêvert doon (Sevenum, ... ), ennen bééjvaart dōēn (Well), ing beevaart doa (Heerlen), unne baejvaart doon (Boekend), ve gaon ’n bevet doen (Bilzen), ve gaôn ’n bieevet doen (Bilzen), ve goan een bjeuvet doewn (Kortessem), ve goen ’n bêvert goen (Genk), ve goon ’n bjanet dun (Genoelselderen), ve goên in bèvert dōēhn (Peer), vi-je goe-in i-jen bi-oevet doewen (Zepperen, ... ), vie goan ien beevârt douën (Hasselt), vije goan een bi-joee-ved doen (Ulbeek), viə goan ’n biəvoart dun (Stevoort), vy(3)̄ goan ein bēēvert doon (Gruitrode), vè goan ein beivaart doon (Opoeteren), vè goan nie bièvet (Kleine-Spouwen), we gaon ’n bedevaort doen (Overpelt), we gaŏn ĭn bevert doen (Wijchmaal), we gen en bIevert doen (Neerpelt), we gon ’n beidevout doen (Sint-Truiden), wer goon n’ baivert doen (Eisden), wer goon ’n bejvaart doen (Vucht), wij goan in beivet doeên (Hechtel), wië goën ein beïvaart doen (Maaseik), wə goin ən bîva͂t doen (Halen), wə gon ən bēͅvort dūn (Hamont), wɛ gon ön be:va:rt dun (Beringen), én beejvaart doon (Horst), ⁄n bedevaart doon (Roosteren), ⁄n Beejvaart doon (Belfeld), gelijk in bonne  ve gonn ’n bioved doeën (Heers), een bedevaart gaan: ook veel  wer goon ’n bèvert goan (Vucht), een bedevaart houden: ein (⁄n) bééjevaart halden (Steyl), ein bedevaart houje (Stevensweert), eine baevaart hauwte (Born), ("e"als père in t Frans).  ne bèvert haoje (Sevenum), een bedevaart maken: en bèèvert maake (Tienray), unne beedevaart máke (Caberg), een bedevaartgang doen: ve goin ’n bievedgang doen (Werm), ve gôn eine bièvedgang dun (Riksingen), viè goen ’ne bjovetgank don (Vliermaalroot), viè goèn ’n bijoventgang door (Neerrepen), een bedevaartsgang doen: vee gaon nə bijversgank doen (Kuringen), vijə gŏnnə bjuouətsgaənk duən (Gutshoven), wè gâon ’n biowəsgank doen (Sint-Lambrechts-Herk), een bedevaartweg doen: we gaon eine bèvertwêeg doon (Neeroeteren), een bedeweg doen: eine baewaeg doon (Sittard, ... ), eine baewèg doone (Nieuwstadt), eine beëweëg doon (Sittard), eine bèiwèg doon (Sittard), eine bèèjwèèg doon (Pey), eine bèèwèèg dôôn (Herkenbosch), eine bééwaeg doon (Beegden), eine bééwîêg doon (Puth), ene baewaeg doon (Sittard), ene baeweg dôê (Wahlwiller), ene beijweeg doen (Maastricht), ene bèèjwèg doon (Echt/Gebroek), ene bèèweeg doon (Lutterade), ene bééi̯wéég doon (Obbicht), ene bééjwéég doon (Maasniel, ... ), enne baewaeg dōēe (Brunssum), enne baeweg doe: (Schaesberg), e⁄ne bae.j⁄wae.g doo.n (Linne), fe gaon ne beiweg doen (Sint-Truiden), inne beeweeg dōē (Hoensbroek), ne baewaeg dôôn (Klimmen), ne beewèg doon (Elsloo), ne beijweeg doen (Maastricht), ne beiweeg doen (Maastricht), ne bèèwèèg dôôn (Sittard), ne bêêwêêg doeë (Hoensbroek), u:nne bei.jwee:g doe.n (Maastricht), unne beijweeg doen (Maastricht), ve gaan ene beeweg doen (Sint-Truiden), ve gaon ne bëeweg doun (Linkhout), ve gezoun ’n baiwaig doen (Val-Meer), ve goane eene bieweg doen (Borlo), ve(ə) gaon ənə bêeweg doen (Sint-Truiden), ver geunt ĕne bènwèg doeë (Teuven), ver gwo ene beiweig du (Zichen-Zussen-Bolder), vie goan ien biewieg douën (Hasselt), viə goan inne bieəweg doen (Nieuwerkerken), vər gōn ənə beiwēͅg dūn (Lanaken), vər gōn ənə beiweͅg dūn (Lanaken), vər gōn ənə bijwēͅch zijn (Lanaken), we geoan een beeweg doen (Gingelom), we goan een beeweg doen (Sint-Truiden), we goan inne béweg doen (Sint-Truiden), we goan ne beieweg douën (Paal), we goa͂n ne bee͂weg doen (Loksbergen), we guin nen beiweg doong (Sint-Genesius-Rode (WBD)), we guin n’m bèèwech doong (Sint-Genesius-Rode (WBD)), we gôêin ĕnĕ böeweg doen (Sint-Truiden), wə goen ənə bēweͅg dūn (Herk-de-Stad), wə gən nə bēwɛg dun (Halen), əne baiweeg doon (Meerssen), ənə bééjwéég doon (Echt/Gebroek), ⁄n bêêweeg dōē (Heerlerheide), ⁄ne baejwaeg doon (Urmond), ⁄ne béé.jwéé.g doo.n (Boukoul), ⁄ne bééwaeg doon (Limbricht), ⁄ne bééwéé.g doo.n (Swalmen), ⁄nne beiweeg doe: (Mheer), (voor enkelen).  ganse gemeensdag ene baewaeg doeë (Oirsbeek), ee= in eer  veeje gaon ene beejeweg doen (Aalst-bij-St.-Truiden), ook gank, b.v. in Sjaatsbergergank (laatste zondag van augustus).  ⁄ne baewaig doeë (Klimmen), een bedeweg gaan: eine bèjwaeg gaon (Elsloo), enne béévig gôôn (Puth), een bedeweg houden: (in)ne baewaeg hòòwte (Schinveld), ne bèèwèèg hoon (Born, ... ), ⁄ne bèèweeg hou:wte (Valkenburg), ⁄ne bééwaeg hawte (Limbricht), een bedeweg maken: eine baejwaeg make (Posterholt), ene bèwéégmake (Susteren), e⁄ne bae.j⁄wae.g maa.⁄ke (Linne), inne beeweg make (Schaesberg), inne bâêwaech maache (Kerkrade), inne béëweg make (Heerlen), inne bêêweg maake (Schaesberg), ne baewaeg maake (Klimmen), ne baiwaig make (Montfort), ne bêêwèg make (Merkelbeek), unne beiweeg máke (Caberg), ⁄ne beijweeg make (Maastricht), (voor enkelen).  ganse gemeensdag ene baewaeg make (Oirsbeek), een bidgang doen: ene} bidgank doon (Heerlerheide), enne bidjank doeë (Bleijerheide), een bidgang maken: enne bidjank maache (Bleijerheide), een bidvaart doen: ein bidvaart doon (Venlo), een bidvaart houden: èn bid vaort haalde (Middelaar), een bidvaart maken: vär jönt en bidvaart make (Kelmis), een bidweg doen: ene bidwèèg dōē (Kerkrade), ene bidwêêg dôê (Spekholzerheide), inne bidwêg doewe (Rimburg), vər gøͅnt ənə bitw(tm).ich dő.ə (Eupen), ənə bitwêê.ch dôên (Heerlerheide), ⁄ne beetwèg dôê (Gemmenich), ⁄ne bidweg doëē (Heerlen), een bidweg gaan: enge betwéég gôô (Vaals), ənə bitwêê.ch goa.n (Heerlerheide), een bidweg houden: nə bitwɛch hauwə (Welkenraedt), een bidweg maken: ene betwé:ch make (Henri-Chapelle), inge bidweg maache (Bocholtz), inne bidweg make (Nieuwenhagen), inne bidwèg maake (Eygelshoven), inne bidwèèch maache (Kerkrade), ne bé.t wéé:ch maa:ke (Kelmis), we jeund ene bédwĕg make (Welkenraedt), weär gönt ne bitweg maake (Lontzen), een gang doen: ene gank doeë (Hoensbroek), ne gank dôôn (Heugem, ... ), ⁄ne gaank doen (Maastricht), ⁄ne gank doon (Ulestraten), ⁄nne gank doaë (Gulpen), (dit zeggen de geestelijke heren).  ne gank doon (Sint-Odiliënberg), meetrekken naar ...: (samen met anderen).  mittrekke nao Aostrum of Tiendere (Oirlo), met de bedevaart gaan: mit de beejvaart gaon (Oirlo), met de processie gaan: mit de percessie gaon (Roermond), mit de persesse gaon (Montfort), mit de perzesse gâôë (Oirsbeek), mit de prosessie gaon (Herten (bij Roermond)), mèt de persjesse gaon (Valkenburg), met de processie meegaan: met de presèssie mei gaon (Venlo), mit de preces goa (Voerendaal), mit de presessie mitgaon (Oirlo), (samen met anderen).  mit de precessie mit gaon (Oirlo), ps invuller twijfelt over het antwoord!  mèt de precèssie meigaon ? (Blerick), naar bedevaart gaan: nòòr bèjevòòrt gaon (Ottersum), naar bedeweg gaan: nao (bae-waig?) gaon (Vlodrop), naar de bedevaart gaan: nao de baevert (Broekhuizen), nao den bèèvert gón (Meerlo), no de bèvert gaon (Leunen), we gón nòa de bèèvert (Venray), op bedevaart gaan: op baejvaart gaon (Pey, ... ), op baevaart gaon (Neer, ... ), op baevaart goan (Tungelroy), op baevert gaon (Afferden, ... ), op beavaart goan (Lutterade), op bedevaart gao (Eys), op bedevaart gaon (Baarlo, ... ), op bedevaart goan (Baexem), op bedevaart goon (Maastricht), op bedevaart gôô (Heerlen), op bedevaart nao X (Maastricht), op beedevaart gaon (Posterholt, ... ), op beedevaart goan (Sint-Huibrechts-Lille), op beedevaart goon (Maastricht), op Beejvaart gaon (Belfeld), op beejvaart gaon (Nederweert, ... ), op beevaart gaon (Baexem, ... ), op beevaart goa (Hoensbroek), op beevaart goan (Beesel, ... ), op beevert (Geysteren), op beevert gaon (Haler, ... ), op beijvaar gaon (Boekend), op beijvaart goon (Meerssen), op beivaart gaon (Velden, ... ), op beivert gaon (Bocholt), op beivert goan (Mechelen-aan-de-Maas), op bejevèrt goan (Peer), op bējevaart gaon (Buchten), op bēͅvərt gōͅ (Meijel), op biejevoat goan (Heers), op bjevet gŏan (Hoeselt), op bèijevaart gaon (Grevenbicht/Papenhoven), op bèijevaart goan (Horst), op bèèjvert gaon (Grubbenvorst, ... ), op bèèvaart gaon (Reuver), op bèèvert gaon (Achel, ... ), op bèèvert goan (Weert), op bédévaart gaon (Venlo), op béé.vert gao.n (Nederweert), op bééjvaart gaon (Maasniel, ... ), op bééjvert gaon (Weert), op béévaart gaon (Tungelroy), op béévert goan (Nederweert), op bééëdəvāāt goaë (Nieuwenhagen), ve goan op biēͅvert (Houthalen), ve gon op bieëvet (Bilzen), ver goan op beedevaart (Sittard), vēr goon op beivert (Lanaken), vēͅ guun op bēͅdəvaart (Meeuwen), viej goan op bieëvot (Heks), vèr gon op bedevaart (Rekem), we gaan op beêvaart (Lommel), òp bedəvaart gaon (Maastricht), òp beevert gao.n (Heythuysen), òp bjèvët góin (Tongeren), òp bèèvert gó (Horst), óp bèvert gaon (Tienray), óp béévert gaon (America), #NAME?  we goan op bɛ:vərtɛ (Sint-Huibrechts-Lille), (alleen).  op bèvert (Oirlo), (het woord: beeváárt is een "jongere"benaming).  òp beeváárt gao.n (Heythuysen), gon tusschen o en a  we gôn oop bevaert (Lommel), op bedeweg gaan: belouwfd om op beejeweg te gön (Jeuk), op baejwèg gaon (Urmond), op baewaeg gaon (Geleen), op beejweëg gaōn (Terlinden), op beeweg goan (Schinnen), op beijweeg goon (Bunde, ... ), op beiweeg goon (Maastricht), op bēweag gaon (Maaseik), op bèèweëg gaoë (Gulpen), op béwég gaon (Klimmen), op bééwĕĕg gaon (Guttecoven), op bééwéég goon (Valkenburg), ve goan op beeweg (Kerkom), ve goeon op beeweeg (Genk), vē ga͂on op bēweͅg (Herk-de-Stad), vər gōn op bēͅjwēg (Mechelen-aan-de-Maas), we goon op beeweg (Sint-Truiden), wə gûn op bēͅjwîg (Maaseik), óp bèwég gao (Ubachsberg), (‰: lange e).  op bewēg (Remersdaal), Gaank alleen voor: Haarder gaank doen (Bedevaart naar Borgharen, St. Cornelis).  op bèjweeg goon (Maastricht), op bidtocht gaan: op bidtoch gaon (Venlo), op bidvaart gaan: op bidvaart gaon (Siebengewald), op bidweg gaan: op betwɛ̄ch guə (Montzen), op de bedevaart gaan: òp de bèvaort (Venray), op pelgrimage (oudfr.) gaan: op pelgrimage gaon (Sittard), te bedevaart gaan: te baevaart gaon (Tegelen), te baevert gaon (Maasbree), te beevaar gaon (Egchel), te bei-jvaart goon (Ulestraten), te bèjevaart gaon (Venlo), te bèvert gaon (Venray, ... ), te bèvert gó (Meijel), te bèèvert gao (Meijel), te bèèvert gaon (Panningen, ... ), te béévaart goan (Baexem), ter bedevaart gaan: ter baevaart (Herten (bij Roermond)), ter baevaart gaon (Born, ... ), ter baivaart gaon (Melick), ter baivert gaon (Velden), ter beddevaert gaon (Panningen), ter bee:vert gao.n (Panningen), ter beejvaart gaon (Nederweert), ter beevaart (Heerlerheide, ... ), ter beijvaart gaon (Blerick, ... ), ter bejevaart gaon (Grubbenvorst), ter bejvert gaon (Wanssum), ter bevurt gaon (Ospel), ter bäevert gaon (Blerick), ter bèvaart gaon (Blerick), ter bèvert gaon (Broekhuizen), ter bèèjvaart gaon (Reuver), ter bèèvert gaon (Grathem, ... ), ter bèèvurt (Ospel), ter bèèvèrt gaon (Montfort), ter béévaart gaon (Blerick), ter béévert gao (Meijel), tur beivert gaon (Weert), {z. toel.}: Men noemt t doel: lèènhof, H. Gerardus i Wittens Kaevelear.  zie toelichting (Heerlen) Bedevaart doen [ne gank doon]. [N 06 (1960)] || Bedevaren. [ZND 01 (1922)] || Een bedevaart doen, op bedevaart gaan [beewegen, beevaarden, bèèverte]. [N 96C (1989)] || Een gelofte doen, afleggen bijv. om op bedevaart te gaan [gelaove, jelobe]. [N 96D (1989)] || We gaan een bedevaart doen. [ZND 21 (1936)] III-3-3
op bedevaart gaan add. pelgrimsvaart: Pilgrimsfahrt (Kerkrade), wijweg: weiweig (Wolder/Oud-Vroenhoven) Bedevaart doen [ne gank doon]. [N 06 (1960)] III-3-3
op de bil staan op de bil staan: op de bil staan (Weert), op˱ dǝ bel stǭn (Molenbeersel), up˱ dǝ bēl stǭn (Tessenderlo), ǫp ǝ bel stǭn (Maxet) Gezegd van de molen wanneer de rechtstaande roede ervan net voorbij het midden is geplaatst. Aan deze wiekenstand was in het algemeen herkenbaar dat de molenstenen in de betreffende molen gescherpt worden. Zie ook het lemma ɛstand voorbij het middenɛ.' [N O, 8e] II-3