25118 |
donderx |
donder:
dan donər (P054p Spalbeek),
de donder (L327p Beegden, ...
L322p Haelen,
L369p Kinrooi,
L288a Ospel,
L314p Overpelt,
L329p Roermond,
L378p Stevensweert,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
de dōnder (L378p Stevensweert),
de dŏnder (L292p Heythuysen),
de dònder (L329p Roermond),
de dónde (L329p Roermond),
de dónder (Q198p Eijsden, ...
L332p Maasniel,
Q036p Nuth/Aalbeek,
L329p Roermond),
de dônder (L216p Oirlo, ...
L270p Tegelen),
den donder (Q100p Houthem, ...
Q095p Maastricht,
Q198b Oost-Maarland,
Q101p Valkenburg),
den dónder (L360p Bree, ...
L325p Horn,
L374p Thorn),
den dönder (Q098p Schimmert),
deonder (L380p Genooi/Ohé, ...
L379p Laak),
der donder (Q121p Kerkrade, ...
Q121p Kerkrade,
Q111p Klimmen,
Q095p Maastricht,
Q117p Nieuwenhagen,
Q117p Nieuwenhagen,
Q113c Vrusschemig),
doender (L419p Elen, ...
L419p Elen,
L422p Lanklaar,
L422p Lanklaar,
L372p Maaseik,
L372p Maaseik,
Q204a Mechelen,
L371p Ophoven,
L371p Ophoven,
L420p Rotem,
L420p Rotem,
L420p Rotem,
L420p Rotem,
P176p Sint-Truiden,
P176p Sint-Truiden),
doēnder (L269p Blerick),
donder (L282p Achel, ...
L282p Achel,
P120p Alken,
P120p Alken,
Q102p Amby,
Q102p Amby,
L295p Baarlo,
Q103p Berg-en-Terblijt,
K358p Beringen,
K358p Beringen,
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen,
L317p Bocholt,
L317p Bocholt,
Q096a Borgharen,
Q156p Borgloon,
Q156p Borgloon,
P218p Borlo,
P218p Borlo,
Q198p Eijsden,
L419p Elen,
L419p Elen,
Q207p Epen,
Q202p Eys,
Q193p Gronsveld,
Q193p Gronsveld,
P184p Groot-Gelmen,
P184p Groot-Gelmen,
L356p Grote-Brogel,
L356p Grote-Brogel,
L249p Grubbenvorst,
P048p Halen,
P048p Halen,
P048p Halen,
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt,
L328p Heel,
Q113p Heerlen,
P197p Heers,
P197p Heers,
Q094p Hees,
Q094p Hees,
L330p Herten (bij Roermond),
Q187a Heugem,
Q187a Heugem,
Q039p Hoensbroek,
L325p Horn,
P219p Jeuk,
P219p Jeuk,
Q188p Kanne,
Q188p Kanne,
L316p Kaulille,
L316p Kaulille,
L298p Kessel,
L315p Kleine-Brogel,
L315p Kleine-Brogel,
K359p Koersel,
K359p Koersel,
Q074p Kortessem,
Q074p Kortessem,
P118p Kozen,
P118p Kozen,
K314p Kwaadmechelen,
K314p Kwaadmechelen,
K314p Kwaadmechelen,
Q104a Limmel,
P046p Linkhout,
P046p Linkhout,
Q259p Lontzen,
Q259p Lontzen,
L377p Maasbracht,
L372p Maaseik,
L372p Maaseik,
Q095p Maastricht,
Q204a Mechelen,
L424p Meeswijk,
L424p Meeswijk,
Q196p Mheer,
Q196p Mheer,
Q177p Millen,
Q177p Millen,
Q082p Munsterbilzen,
Q082p Munsterbilzen,
L288p Nederweert,
L368p Neeroeteren,
L368p Neeroeteren,
L312p Neerpelt,
L312p Neerpelt,
P117p Nieuwerkerken,
P117p Nieuwerkerken,
Q033p Oirsbeek,
K315p Oostham,
K315p Oostham,
L314p Overpelt,
L314p Overpelt,
L387p Posterholt,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L373p Roosteren,
L420p Rotem,
L420p Rotem,
Q098p Schimmert,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q116p Simpelveld,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
Q187p Sint-Pieter,
P176p Sint-Truiden,
P176p Sint-Truiden,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
L378p Stevensweert,
P058p Stevoort,
P058p Stevoort,
L331p Swalmen,
K353p Tessenderlo,
K353p Tessenderlo,
L318b Tungelroy,
P121p Ulbeek,
P121p Ulbeek,
Q097p Ulestraten,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L210p Venray,
L210p Venray,
Q080p Vliermaal,
Q080p Vliermaal,
Q172p Vroenhoven,
Q172p Vroenhoven,
L289p Weert,
L289p Weert,
L289p Weert,
Q278p Welkenraedt,
Q278p Welkenraedt,
Q078p Wellen,
Q078p Wellen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
dondər (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen,
L360p Bree,
L360p Bree,
L360p Bree,
L421p Dilsen,
L421p Dilsen,
L366p Gruitrode,
L366p Gruitrode,
L286p Hamont,
L286p Hamont,
L286p Hamont,
Q105p Heer,
P050p Herk-de-Stad,
P050p Herk-de-Stad,
P188p Hoepertingen,
P188p Hoepertingen,
L370p Kessenich,
L370p Kessenich,
Q088p Lanaken,
Q088p Lanaken,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L424p Meeswijk,
L367p Neerglabbeek,
L367p Neerglabbeek,
L416p Opglabbeek,
L416p Opglabbeek,
Q010p Opgrimbie,
Q010p Opgrimbie,
L362p Opitter,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L415p Opoeteren,
Q012p Rekem,
Q012p Rekem,
Q093p Rosmeer,
Q093p Rosmeer,
P176p Sint-Truiden,
P176p Sint-Truiden,
K353p Tessenderlo,
K353p Tessenderlo,
Q162p Tongeren,
L361p Tongerlo,
L361p Tongerlo,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
donner (L417p As, ...
L417p As,
K318p Beverlo,
K318p Beverlo,
Q072p Beverst,
Q072p Beverst,
Q071p Diepenbeek,
Q004p Gelieren/Bret,
Q004p Gelieren/Bret,
Q003p Genk,
L366p Gruitrode,
L366p Gruitrode,
Q077p Hoeselt,
Q077p Hoeselt,
K359p Koersel,
K359p Koersel,
Q167p Koninksem,
Q167p Koninksem,
Q089p Martenslinde,
Q089p Martenslinde,
L364p Meeuwen,
L364p Meeuwen,
Q090p Mopertingen,
Q090p Mopertingen,
L368p Neeroeteren,
L368p Neeroeteren,
L418p Niel-bij-As,
L418p Niel-bij-As,
K357p Paal,
K357p Paal,
L355p Peer,
L355p Peer,
Q168a Rijkhoven,
Q168a Rijkhoven,
Q158p Riksingen,
Q158p Riksingen,
Q168p s-Herenelderen,
Q168p s-Herenelderen,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P054p Spalbeek,
P054p Spalbeek,
P058p Stevoort,
P058p Stevoort,
Q162p Tongeren,
Q162p Tongeren,
Q078p Wellen,
Q078p Wellen,
Q005p Zutendaal,
Q005p Zutendaal),
donnər (Q086p Eigenbilzen, ...
Q086p Eigenbilzen,
P195p Gutshoven,
P195p Gutshoven,
P057p Kuringen,
P057p Kuringen),
donər (L417p As, ...
L417p As,
K358p Beringen,
K358p Beringen,
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt,
P055p Kermt,
P055p Kermt,
Q089p Martenslinde,
Q089p Martenslinde,
Q162p Tongeren,
L365p Wijshagen,
L365p Wijshagen),
doonder (L245a Castenray, ...
Q111p Klimmen,
L211p Leunen,
L211p Leunen,
L209p Merselo,
Q196p Mheer,
Q196p Mheer,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L385p Sint-Odiliënberg,
L212a Smakt,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray),
L215a Wellerlooi),
doondere (L322a Nunhem),
doondr (L213p Well),
doonner (L418p Niel-bij-As, ...
L418p Niel-bij-As),
dooɛ̄nder (Q111p Klimmen),
dōnder (Q102p Amby, ...
L165p Heijen,
L217p Meerlo,
Q020p Sittard),
dōndər (Q088p Lanaken, ...
Q088p Lanaken),
dŏnder (L323p Buggenum, ...
Q203p Gulpen,
Q110p Heek,
L292p Heythuysen,
L265p Meijel,
L299p Reuver,
L296p Steyl,
L374p Thorn),
dŏŏder (L191p Afferden),
dŏŏnder (L381p Echt/Gebroek, ...
L164p Gennep,
L322a Nunhem,
Q208p Vijlen),
doͅndər (P179p Aalst-bij-St.-Truiden, ...
P179p Aalst-bij-St.-Truiden,
L359p Beek (bij Bree),
L359p Beek (bij Bree),
K358p Beringen,
K358p Beringen,
Q156p Borgloon,
Q156p Borgloon,
L360p Bree,
L419p Elen,
L419p Elen,
L360a Gerdingen,
L360a Gerdingen,
L316p Kaulille,
L369p Kinrooi,
L369p Kinrooi,
Q074p Kortessem,
Q074p Kortessem,
P046p Linkhout,
L424p Meeswijk,
L424p Meeswijk,
L319p Molenbeersel,
L319p Molenbeersel,
L371p Ophoven,
L371p Ophoven,
L358p Reppel,
L358p Reppel,
Q093p Rosmeer,
L420p Rotem,
L420p Rotem,
P176p Sint-Truiden,
P176p Sint-Truiden,
L423p Stokkem,
L423p Stokkem,
P192p Voort,
P192p Voort,
Q172p Vroenhoven,
Q172p Vroenhoven,
Q078p Wellen,
Q078p Wellen),
doͅnnər (P051p Lummen, ...
P051p Lummen,
L367p Neerglabbeek,
L367p Neerglabbeek),
doͅnər (L363p Ellikom, ...
L363p Ellikom,
Q173p Genoelselderen,
Q173p Genoelselderen,
P055p Kermt,
P051p Lummen,
Q089p Martenslinde,
Q089p Martenslinde,
L364p Meeuwen,
L364p Meeuwen,
L418p Niel-bij-As,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L416p Opglabbeek,
Q001p Zonhoven,
Q001p Zonhoven),
doͅu̯ndər (L319p Molenbeersel, ...
L319p Molenbeersel),
doͅ⁄ndər (Q284p Eupen, ...
Q284p Eupen),
dundər (L372p Maaseik, ...
L372p Maaseik,
L420p Rotem),
dunər (K357p Paal, ...
K357p Paal),
dŭnder (L330p Herten (bij Roermond)),
du̞ndər (Q278p Welkenraedt, ...
Q278p Welkenraedt),
dònder (L333p Asenray/Maalbroek, ...
L360p Bree,
L360p Bree,
Q105p Heer,
L320p Hunsel,
K278p Lommel,
K278p Lommel,
Q101p Valkenburg,
Q104p Wijk),
dónder (L384p Herkenbosch, ...
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
L265p Meijel,
L265p Meijel,
L163a Milsbeek,
Q036p Nuth/Aalbeek,
L163p Ottersum),
dóndər (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
dónner (L416p Opglabbeek, ...
L416p Opglabbeek),
dônder (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
Q204a Mechelen,
Q099p Meerssen,
L288p Nederweert,
L321p Neeritter,
L288a Ospel,
L271p Venlo,
L289p Weert),
dôêu̯ndər (L371p Ophoven, ...
L371p Ophoven),
dùner (K318p Beverlo),
də dōͅndər (L422p Lanklaar),
də doͅndər (Q078p Wellen),
də dónər (Q176a Ketsingen),
dən dondər (K278p Lommel, ...
L368b Waterloos,
Q079a Wintershoven),
dən doͅndər (Q156p Borgloon, ...
P188p Hoepertingen,
Q095p Maastricht,
P174p Velm),
dən dūnər (L416p Opglabbeek),
dən ⁄donər (Q076p Romershoven),
dəndondər (L372p Maaseik),
dər doͅndər (L317p Bocholt, ...
Q209p Teuven),
dəu doͅudər (Q002p Hasselt),
d’r donder (L265p Meijel),
d⁄n donder (Q193p Gronsveld, ...
Q095p Maastricht,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
d⁄r donder (Q121c Bleijerheide, ...
Q192p Margraten,
Q196p Mheer),
d⁄r dònder (Q117a Waubach),
d⁄r dônder (Q119p Eygelshoven),
’t guf donder (L332p Maasniel),
( De donder besjrieve).
donder (L327p Beegden),
(m.)
dondər (P044p Zelem),
dən doͅndər (Q002p Hasselt),
(o bijna oo).
donder (L271p Venlo),
(o dof uitspreken)
donder (Q097p Ulestraten),
(opm. mv.: donders = dùnders).
dùnder (K318p Beverlo),
(verschil in uitspraak met t Nederlabds).
dònder (Q113p Heerlen),
(z.o. hoemmël)
dóndër (Q162p Tongeren),
(znw.)
dóndər (L329p Roermond),
(zo wordt het ook wel genoemd/geschreven).
doander (L318b Tungelroy),
de donder
dən doͅndər (P218p Borlo),
de donder (m.)
dondər (L422p Lanklaar),
de donder (man.)
doͅndər (Q156p Borgloon),
de donder.
də donər (K318p Beverlo),
də doͅndər (L282p Achel),
de donner
də donər (Q158p Riksingen),
dən doͅnər (P051p Lummen),
den donder
dən dondər (Q012p Rekem),
dən doͅndər (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
den donder (m.)
dən dòndər (L423p Stokkem),
den donder (mann.)
dən doͅndər (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
den donner
dən doͅnər (Q071p Diepenbeek, ...
L355p Peer),
donder
dondər (Q096c Neerharen, ...
L312p Neerpelt,
L371p Ophoven,
Q096d Smeermaas),
dŏndər (Q080p Vliermaal),
doͅndər (P049p Donk (bij Herk-de-Stad)),
də doͅnər (Q178p Val-Meer),
donder (m).
dəndoͅndər (K317p Leopoldsburg),
donder (m.)
donər (L416p Opglabbeek),
doͅndər (P050p Herk-de-Stad),
donder (m.).
dóndər (L317p Bocholt),
donder.
dondər (L372p Maaseik),
doner
doͅnər (Q004p Gelieren/Bret),
donner
doͅnər (Q077p Hoeselt, ...
Q077p Hoeselt,
P051p Lummen),
donner (m.)
do͂ͅnər (Q071p Diepenbeek),
donner (m.).
doͅnər (K361p Zolder),
Nb. De "e"van doen... = franse père; voor "oe"zie vraagnr. 29.
doender (L289b Leuken),
Nb. he.te ble.ksam is een gerecht.
dər do‧ndər (Q247p Sint-Martens-Voeren),
Nb. korte oo.
doōnder (L377p Maasbracht),
Nb. Voor de "oe"zie vraagnr. 29.
de doender (L289b Leuken),
Opm. dit is J.V. (betekent jonger Venrays - is een nieuwere Venrayse benaming).
dònder (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
Vb. t is den ennen donder op den andere, t hink boven òs (het dondert fel, het onweer is dichtbij).
donder (Q074p Kortessem),
donderenslag:
doͅndərəlāx (L360p Bree),
donderslag:
dondərslag (K278p Lommel),
dondərsläg (K278p Lommel),
dóndersjlaag (Q016p Lutterade),
(m.)
doͅndərslàx (Q002p Hasselt),
hommel:
(h)omel (Q012p Rekem, ...
Q012p Rekem),
(h)ommel (Q021p Geleen),
de hoemel (Q039p Hoensbroek),
de hommel (L322p Haelen, ...
Q098p Schimmert),
de hōmmel (Q014p Urmond),
de hòmmel (L331p Swalmen),
de hòòmel (L387p Posterholt),
de hómmel (L384p Herkenbosch, ...
L270p Tegelen),
de hômmel (L434p Limbricht),
de hömmel (Q028p Jabeek),
den hoemel (L429p Guttecoven),
den hommel (L192p Bergen, ...
L159a Middelaar,
L294p Neer,
L427p Obbicht,
L268p Velden,
L268p Velden),
den hŏĕmmel (Q033p Oirsbeek),
den hummel (L269p Blerick),
den hŭmmel (L432p Susteren),
den hómmel (L269p Blerick, ...
L382p Montfort,
L290p Panningen,
L329p Roermond,
L270p Tegelen),
den hômmel (L268p Velden),
der hoemel (Q039p Hoensbroek),
der hommel (Q111p Klimmen, ...
Q118p Schaesberg),
der hoomel (Q117p Nieuwenhagen),
de⁄n hommel (L426p Buchten),
duw hommel (L386p Vlodrop),
d’n hómmel (L290a Egchel),
hoammel (L429p Guttecoven),
hoemel (Q029p Bingelrade, ...
Q035p Brunssum,
Q180p Mal,
Q180p Mal,
Q183p Vreren,
Q183p Vreren),
hoemmel (L429p Guttecoven),
homel (L211p Leunen, ...
L216p Oirlo),
hommel (L300p Beesel, ...
L297p Belfeld,
L192p Bergen,
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
L426p Buchten,
L431p Dieteren,
Q027p Doenrade,
L381p Echt/Gebroek,
Q110p Heek,
L426z Holtum,
L325p Horn,
L246p Horst,
L298p Kessel,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
L209p Merselo,
L245p Meterik,
L382p Montfort,
Q022p Munstergeleen,
L427p Obbicht,
L290p Panningen,
L290p Panningen,
Q032a Puth,
L299p Reuver,
L299p Reuver,
Q117b Rimburg,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L373p Roosteren,
Q030p Schinveld,
L266p Sevenum,
Q097p Ulestraten,
L386p Vlodrop,
L215a Wellerlooi,
Q113a Welten),
homəl (Q012p Rekem, ...
Q012p Rekem,
L210p Venray,
L368b Waterloos),
hoommel (Q111p Klimmen),
hooɛ̄mmel (Q111p Klimmen),
hoŏmel (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
hōmmel (L425p Grevenbicht/Papenhoven, ...
L425p Grevenbicht/Papenhoven,
Q113p Heerlen,
L331p Swalmen),
hŏmmel (L296p Steyl, ...
L432p Susteren,
L374p Thorn),
hŏŏmel (L248p Lottum, ...
L246a Swolgen),
hŏŏmmel (L250p Arcen, ...
L381p Echt/Gebroek,
L249p Grubbenvorst),
ho͂mmel (L383p Melick),
hummel (L431p Dieteren),
huməl (Q180p Mal),
hŭmmel (Q020p Sittard, ...
Q014p Urmond),
hòmmel (L333p Asenray/Maalbroek, ...
L295p Baarlo,
L245a Castenray,
L381p Echt/Gebroek,
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L382p Montfort,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L299p Reuver,
Q118p Schaesberg,
L212a Smakt,
L268p Velden,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
hòòmel (L387p Posterholt),
hómmel (L215p Blitterswijck, ...
L428p Born,
L331b Boukoul,
L290a Egchel,
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L290p Panningen,
Q032a Puth,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
L331p Swalmen,
L246a Swolgen,
L270p Tegelen,
L245b Tienray,
Q014p Urmond,
L271p Venlo,
L214p Wanssum),
hômmel (L295p Baarlo, ...
L295p Baarlo,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
Q014p Urmond,
L268p Velden),
hôm⁄mel (L270p Tegelen),
oməl (Q011p Boorsem),
ŏmmel (Q016p Lutterade),
o̝məl (L423p Stokkem, ...
L423p Stokkem),
’t guf hommel (L332p Maasniel),
(dit is een synoniem voor doonder).
hòmmel (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
(Doffe o).
hommel (L291p Helden/Everlo),
(o = halflang)
hommel (Q031p Spaubeek),
(o bijna oo).
hommel (L271p Venlo),
(oe kort).
hoemmel (L430p Einighausen),
-verwant met brommen (eng. to hum), verbastering van hammer, hammel, een bijnaam van Thor den dondergod. -hamar is oorspr. een harde steen, later het werktuig of attribuut waarmee Thor op de wolken hamert. O46193
hommel (Q101p Valkenburg),
de(n) hommel; (m.)
dən o̝ͅməl (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
Nb. Doffe "o".
hommel (L266p Sevenum),
Nb. Wanneer in de zomer een onweersbui opkomt, zegt men hier: den hommel bleuijd ofwel den hommel gruid.
hòmmel (L295p Baarlo),
Nb. Zie opmerking bij vraag 12 n.a.v. de oo.
homəl (L210p Venray),
hommelslag:
ene hommelslaag (L322p Haelen),
hommelsjlaag (L427p Obbicht, ...
Q031p Spaubeek),
kommel:
kŏŏmmel (L191p Afferden),
onweer:
onwéér (L288c Eind),
’t guf onwair (L332p Maasniel),
petaat:
’n pataat (L353p Eksel),
slag:
ne slaag (L353p Eksel),
veeg:
’n veeg (L353p Eksel),
weerlicht:
wearleeg (L326p Grathem)
|
donder [N 22 (1963)], [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 23 (1937)] || donder, onweer || onweer [N 22 (1963)]
III-4-4
|
25855 |
donker bier |
bokbier:
bǫkbēr (L325p Horn, ...
L294p Neer,
L289p Weert),
bǫkbęjǝr (Q020p Sittard),
bruin bier:
brø̄ǝn bīr (P120p Alken),
brūn bēr (L325p Horn, ...
L387p Posterholt),
donker bier:
d ̇oŋkǝr bē.r (L362p Opitter),
donker bier (Q095p Maastricht),
doŋkǝr bēr (Q101p Valkenburg),
dōŋkǝr bēr (Q095p Maastricht),
dǫŋkǝr bēr (L325p Horn, ...
L290p Panningen,
L318p Stramproy),
dǫŋkǝr bīr (L210p Venray),
donkerzoet:
donkerzoet (L250p Arcen),
duister bier:
dȳstǝr bēr (L325p Horn),
dunkel bier:
duŋkǝl biǝr (Q078p Wellen),
oud bier:
ǫwt bēr (Q099p Meerssen, ...
Q032p Schinnen),
oud bruin:
awt brūn (Q032p Schinnen),
oud bruin (L250p Arcen),
stout:
štǫwt (Q020p Sittard)
|
Bier dat gebrouwen is uit donkere mout. Volgens de invuller uit Q 99 had dit bier een alcoholpercentage van 3,5 procent. [N 35, 96; monogr.]
II-2
|
25022 |
donker worden, duisteren |
avond worden:
aovend waere (L266p Sevenum),
aovend wère (L266p Sevenum),
het wut oaved (P176p Sint-Truiden),
t wat avond (P058p Stevoort),
t wiert övend (Q002p Hasselt),
’t wéértj aoventj (L288c Eind),
’t wördt aovend (L216p Oirlo),
’t wört òòëntj (L290p Panningen),
⁄t wurd aovend (Q032a Puth),
avonden:
⁄t aovent (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
⁄t begint te aovende (L427p Obbicht),
t aovent
ət oͅvənt (Q096c Neerharen),
de avond begint:
de aovende beginne al (Q098p Schimmert),
de avond begint te vallen:
den ovend begeent te vallen (L265p Meijel),
de avond valt:
den ovend valt (P219p Jeuk),
den ovend vilt (L358p Reppel),
den ovənd vielt (P188p Hoepertingen),
də uəvənt vilt (Q078p Wellen),
dən a͂vənš vølt (L317p Bocholt),
dən ōevənt vilt (P050p Herk-de-Stad),
d⁄n aovond vilt (Q020p Sittard),
d⁄n aovund vèlt (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
d⁄r aovend vilt (Q111p Klimmen),
d⁄r oavend vilt (Q121c Bleijerheide),
oavent begint te valle (Q201p Wijlre),
Alleen dit zegt men.
dən ovət vəlt (Q003p Genk),
de avond valt
dən uəvənt fi̞lt (Q080p Vliermaal),
Geen eigen uitdrukking.
den oved vilt (P176p Sint-Truiden),
demeren:
diaemere (L381p Echt/Gebroek),
donker worden:
donke were (Q039p Hoensbroek),
donkel waíre (L321a Ittervoort),
donkel wière (L414p Houthalen),
donkel wjèn (Q077p Hoeselt),
donker weure (L294p Neer),
dōnkər wéérə (L329p Roermond),
dŏnkel wère (L292p Heythuysen),
dónkel wère (L360p Bree),
dónkel wéére (L417p As),
dónkər wéérə (L326p Grathem, ...
L320b Kelpen,
L265p Meijel),
het begint al dunkel te wjane (P177p Zepperen),
t jond doenkel (P188p Hoepertingen),
t weeət doənkəl (P174p Velm),
t weurt donkel (K360p Heusden),
twēͅrtunkər (K357p Paal),
twərdoͅnkər (K358p Beringen),
ət wjoͅt donkəl (Q090p Mopertingen),
⁄t weurd doonker (Q121p Kerkrade, ...
Q095p Maastricht),
⁄t wurdt donkel (L371p Ophoven),
(wjunne = worden).
donkel wjunne (Q086p Eigenbilzen),
donkel worden.
dóŋkəl weͅrə (L317p Bocholt),
donkeren:
donkere (L289p Weert),
doonkele (Q102p Amby),
dónkələ (Q113p Heerlen),
’t doͅnkəltš (L360p Bree),
duister worden:
`t wiert dèster (Q002p Hasselt),
duister worden (Q001p Zonhoven),
duuster waede (Q202p Eys),
duuster waere (L269p Blerick, ...
Q021p Geleen,
L330p Herten (bij Roermond),
Q111p Klimmen,
L267p Maasbree,
L387p Posterholt,
L299p Reuver),
duuster waire (L332p Maasniel, ...
L329p Roermond),
duuster weerə (Q027p Doenrade),
duuster weurde (Q102p Amby, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
duuster weure (Q095p Maastricht),
duuster weëde (Q121p Kerkrade),
duuster wère (Q098p Schimmert),
duuster wèrre (L300p Beesel),
duuster wèère (Q018p Geulle, ...
L374p Thorn),
duuster wére (Q095p Maastricht, ...
Q197p Noorbeek,
L432p Susteren,
Q197a Terlinden),
duuster wëë-de (Q112c Kunrade),
duuster wörre (L216p Oirlo),
duustur weeru (Q035p Brunssum),
duustər weurə (Q095p Maastricht),
duustər wéérə (Q109p Hulsberg),
dūster waere (Q112z Ten-Esschen/Weustenrade),
dūūstər weurə (Q095p Maastricht),
dūūstər wēēëdə (Q117p Nieuwenhagen),
dūūstər wéͅéͅrən (Q014p Urmond),
dūūstər wéérə (L432p Susteren),
dŭŭstər weurə (Q095p Maastricht),
dŭŭstər wéérə (L300p Beesel),
dŭŭstər wòrrə (L164p Gennep),
dy(3)̄.stər weͅ.adə (Q202p Eys),
düster werre (L245b Tienray),
düster wurre (L245b Tienray),
t weeət duister (P174p Velm),
ut weurd duustər (Q095p Maastricht),
ut wèrt duustər (L329a Kapel-in-t-Zand),
’t wuërt duuster (L271p Venlo),
⁄t begint duuster te waere (Q111p Klimmen),
⁄t duuster wééren (Q016p Lutterade),
⁄t wead duuster (Q119p Eygelshoven),
⁄t weert dūster (Q028p Jabeek),
⁄t weurd duuster (Q121p Kerkrade, ...
Q095p Maastricht),
⁄t weurt duuster (Q100p Houthem),
⁄t wurd duuster (Q032a Puth),
⁄t wäet dūūster (Q121c Bleijerheide),
t wordt duister.
ət wiərt dàstər (K318p Beverlo),
duisteren:
deistere (Q003p Genk),
distərə (L364p Meeuwen),
duisteren (L428p Born, ...
L413p Helchteren,
P219p Jeuk),
duistərən (Q071p Diepenbeek),
dusteren (L352p Hechtel),
duustere (Q021p Geleen, ...
Q018p Geulle,
Q203p Gulpen,
Q039p Hoensbroek,
Q196p Mheer,
L433p Nieuwstadt,
L331p Swalmen,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
duusteren (L353p Eksel, ...
L353p Eksel,
Q032p Schinnen),
dŭustere (L217p Meerlo),
dŭŭstert (Q098p Schimmert),
dûûstərə (Q098p Schimmert),
hət dystərt (L312p Neerpelt),
t dusteren (L282p Achel),
t duustert (L312p Neerpelt),
t døistərt al (K361p Zolder),
te duustere (L378p Stevensweert),
ət dystərt (L314p Overpelt),
’t is vandaag al vruug oan’t duusteren (L353p Eksel),
⁄t døͅstər (P046p Linkhout),
(normaal) schemeren, zelden in de betekenis van duister worden.
dystərə (L317p Bocholt),
B.v. t was in den duistere, daarmee kost ich het niet goed zien.
duistere (K358p Beringen),
Daar bestaat voorzeker geen naamwoord.
t is an het dŭsteren (K353b Engsbergs),
Klank: "ui"zonder i.
t duisters (K278p Lommel),
grauw worden:
grauw worden (L369p Kinrooi),
grauw wéére (L318b Tungelroy),
groͅuwēͅrə (L416p Opglabbeek),
het begint al graw te weren (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
het wordt grau (L415p Opoeteren),
t wērt graŭw (L416p Opglabbeek),
t wurdt grauw (L419p Elen),
twyrtxráuw (L372p Maaseik),
ət wy(3)̄rt groͅw (L420p Rotem),
’t begint grauw te wèère (L331b Boukoul, ...
L331p Swalmen),
’t weurtj grauw (L289b Leuken),
(ww.). Osp.
graw waere (L288a Ospel),
Nb. : = lang; rekken v.d. klinker - tweeklank.
grauw wè:re (L327p Beegden),
t wuurt al graw
ət wyrt àl gràw (L423p Stokkem),
het begint donker te worden:
dbəgint onkər tə wiirə (K360p Heusden),
’t begeent dŏnker te wère (L265p Meijel),
neren:
néérə (L271p Venlo),
verduisteren:
verduustere (Q117a Waubach),
⁄t verduusterdj (L382p Montfort),
vroegduister worden:
’t wördt vroeg-düuster (L216p Oirlo),
zich avonden:
’t aovend zich (L290a Egchel)
|
avondschemering, valavond || donker worden [duisteren] [N 91 (1982)] || duister worden || Hoe heet de schemering (de tijd voor het donker wordt) ? [ZND 42 (1943)] || schemeren; inventarisatie uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 22 (1963)] || schemering, de overgang van licht naar donker [grouwe, griebelegrouwe] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
25021 |
donker, duisterx |
avond:
óvvent (Q117a Waubach),
avondnacht:
avvendnacht (Q198b Oost-Maarland),
balkdonker:
bàukdónkel (L417p As),
bedompt:
bedomp (Q101p Valkenburg),
bedómp (Q111p Klimmen),
domp:
doomp (Q193p Gronsveld, ...
Q193p Gronsveld),
dŏmp (Q113p Heerlen),
dó.mp (L246p Horst),
dômp (Q203p Gulpen),
(bijv. voor het weer).
doomp (Q195p Sint-Geertruid),
(vooral van t weer).
dómp (L246p Horst),
(zie note bij vraag 1)!
domp (L434p Limbricht),
dompetig:
dompetig (L381p Echt/Gebroek),
dómpetig (L381b Pey),
dômpetig (waer) (Q014p Urmond),
(= mistige schemer).
doempetig (Q030p Schinveld),
(donker weer, somber).
het weer is dómpetig (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
dompig:
dompig (Q096p Bunde, ...
Q198b Oost-Maarland,
Q113c Vrusschemig),
(van weer).
dôômpig (L289p Weert),
donker:
(ein) donker (kleur) (Q020p Sittard),
`t es danker (K318p Beverlo),
do.ŋkəl (Q002p Hasselt),
doenke (L420p Rotem),
doenkel (Q072p Beverst, ...
Q083p Bilzen,
P184p Groot-Gelmen,
P050p Herk-de-Stad,
L370p Kessenich,
Q082p Munsterbilzen,
P117p Nieuwerkerken,
L433p Nieuwstadt,
L371p Ophoven,
L420p Rotem,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P176p Sint-Truiden,
P058p Stevoort,
Q078p Wellen),
doenker (Q003p Genk, ...
P048p Halen,
K359p Koersel,
K359p Koersel,
P046p Linkhout,
L420p Rotem,
P058p Stevoort),
doeunkəl (P118p Kozen, ...
L371p Ophoven),
doingkəl (L423p Stokkem),
doinkel (P120p Alken),
dongkəl (Q012p Rekem, ...
Q001p Zonhoven),
dongkər (L300p Beesel),
donkel (L429a Berg-aan-de-Maas, ...
L429a Berg-aan-de-Maas,
Q072p Beverst,
Q156p Borgloon,
P218p Borlo,
Q086p Eigenbilzen,
L419p Elen,
L419p Elen,
Q004p Gelieren/Bret,
Q251p Gemmenich,
L356p Grote-Brogel,
L366p Gruitrode,
Q094p Hees,
Q077p Hoeselt,
Q077p Hoeselt,
Q077p Hoeselt,
Q077p Hoeselt,
L414p Houthalen,
L321a Ittervoort,
L370p Kessenich,
Q167p Koninksem,
Q074p Kortessem,
P057p Kuringen,
Q088p Lanaken,
Q180p Mal,
Q089p Martenslinde,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
L424p Meeswijk,
Q019a Neerbeek,
Q036p Nuth/Aalbeek,
L371p Ophoven,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L290p Panningen,
Q012p Rekem,
Q158p Riksingen,
Q168p s-Herenelderen,
P176p Sint-Truiden,
Q020p Sittard,
P054p Spalbeek,
Q015p Stein,
Q162p Tongeren,
L318b Tungelroy,
P121p Ulbeek,
Q014p Urmond,
Q101p Valkenburg,
Q080p Vliermaal,
Q080p Vliermaal,
Q183p Vreren,
Q005p Zutendaal),
donker (K358p Beringen, ...
L317p Bocholt,
Q035p Brunssum,
Q203p Gulpen,
L352p Hechtel,
Q113p Heerlen,
Q039p Hoensbroek,
Q203b Ingber,
L321a Ittervoort,
L316p Kaulille,
L315p Kleine-Brogel,
Q111p Klimmen,
K359p Koersel,
L211p Leunen,
L372p Maaseik,
L424p Meeswijk,
Q177p Millen,
L294p Neer,
L368p Neeroeteren,
L368p Neeroeteren,
L312p Neerpelt,
L312p Neerpelt,
K315p Oostham,
L416p Opglabbeek,
L362p Opitter,
L314p Overpelt,
L314p Overpelt,
L314p Overpelt,
K357p Paal,
K357p Paal,
L355p Peer,
L355p Peer,
Q012p Rekem,
Q168a Rijkhoven,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
P054p Spalbeek,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
K353p Tessenderlo,
Q101p Valkenburg,
Q101p Valkenburg,
L210p Venray,
L214p Wanssum,
Q117a Waubach,
L289p Weert,
Q001p Zonhoven),
donkker (K318p Beverlo),
donkəl (Q086p Eigenbilzen, ...
Q173p Genoelselderen,
L367p Neerglabbeek,
Q010p Opgrimbie),
donkər (K358p Beringen, ...
L312p Neerpelt,
L355p Peer),
doongkə (Q207p Epen),
doonke (Q248p Remersdaal),
doonkel (Q254p Henri-Chapelle, ...
L416p Opglabbeek,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
doonker (K358p Beringen, ...
Q096p Bunde,
Q095a Caberg,
L164p Gennep,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
L163p Ottersum,
L163p Ottersum,
L289p Weert),
doungkər (L319p Molenbeersel),
dounkel (P195p Gutshoven),
dounker (K318p Beverlo, ...
L416p Opglabbeek,
P119p Sint-Lambrechts-Herk),
dounkəl (P050p Herk-de-Stad),
dou̯.ŋkəl (Q156p Borgloon),
doŋkəl (L414p Houthalen),
doənkel (P176p Sint-Truiden),
dōnkel (L433p Nieuwstadt),
dōnker (L381p Echt/Gebroek, ...
L377p Maasbracht),
dōnkəl (Q093p Rosmeer, ...
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
dōnkər (L286p Hamont, ...
Q088p Lanaken,
L329p Roermond),
dōōnkel (L318b Tungelroy),
dŏnker (Q113p Heerlen),
dóͅ.ŋkəl (Q253p Montzen),
do͂ngker (L289p Weert),
do͂nkel (L387p Posterholt),
do͂o͂nkel (Q095p Maastricht),
do͂o͂nker (Q095p Maastricht),
doͅnkəl (L416p Opglabbeek),
dungkəl (L372p Maaseik, ...
P176p Sint-Truiden),
dunkel (Q071p Diepenbeek, ...
Q090p Mopertingen),
dunkje (K315p Oostham),
dunkəl (Q083p Bilzen, ...
Q071p Diepenbeek,
Q002p Hasselt,
Q074p Kortessem,
Q074p Kortessem,
Q089p Martenslinde,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
duŋkəl (L364p Meeuwen, ...
P176p Sint-Truiden),
dònkel (L360p Bree, ...
Q121p Kerkrade,
L324a Leveroy,
L332p Maasniel,
L288p Nederweert,
L318p Stramproy,
L289p Weert),
dònker (L360p Bree, ...
L360p Bree,
L326p Grathem,
L320b Kelpen,
L332p Maasniel,
Q095p Maastricht,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
L270p Tegelen,
Q101p Valkenburg,
L271p Venlo),
dòònker (L247p Broekhuizen, ...
Q172p Vroenhoven),
dó.nkel (L288p Nederweert),
dóngker (L265p Meijel),
dónkel (L417p As, ...
L295p Baarlo,
L324p Baexem,
L324p Baexem,
L324p Baexem,
L297p Belfeld,
L360p Bree,
L320a Ell,
Q207p Epen,
L326p Grathem,
L328p Heel,
Q113p Heerlen,
L292p Heythuysen,
Q111p Klimmen,
L267p Maasbree,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q099p Meerssen,
Q199p Moelingen,
L288p Nederweert,
L288p Nederweert,
L288p Nederweert,
L299p Reuver,
Q020p Sittard,
L318p Stramproy,
L432p Susteren,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L289p Weert,
L289p Weert,
L289p Weert),
dónker (L417p As, ...
L324p Baexem,
L324p Baexem,
L297p Belfeld,
L269p Blerick,
Q096p Bunde,
Q112a Heerlerheide,
L292p Heythuysen,
L267p Maasbree,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
L294p Neer,
L163p Ottersum,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L373p Roosteren,
L270p Tegelen,
L245b Tienray,
Q097p Ulestraten,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
dónkəl (Q113p Heerlen),
dónkər (L326p Grathem, ...
L320b Kelpen,
L265p Meijel,
L271p Venlo),
dôngkel (Q253p Montzen),
dônkel (Q117b Rimburg, ...
Q015p Stein,
Q014p Urmond),
dônker (L381p Echt/Gebroek, ...
Q098p Schimmert,
L266p Sevenum,
L270p Tegelen,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
dôônker (L289p Weert),
dönkel (L374p Thorn),
konker (L352p Hechtel),
əd-blivə d⁄oͅŋkəl (Q012p Rekem),
#NAME?
donker (Q111p Klimmen),
(= n donkere kleur).
ing donkel (Q121c Bleijerheide),
(b.v. behang is donker).
donkel (Q211p Bocholtz),
(bij kleuren).
donker (Q095p Maastricht),
(de ó zweemt naar oe).
dónkel (L289b Leuken),
(dit is het oudste).
doonkel (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
(doffe o).
donker (L266p Sevenum),
(dônkeler-dônkelst). Vb. in dn dônkel zitte (in het donker zitten).
dônkel (L318b Tungelroy),
(Epen).
dónkel (Q207p Epen),
(geeft aan een nuance in kleur).
dónkel (L290p Panningen),
(kleur bijv.).
⁄n dónker (Q095p Maastricht),
(minder donker dan dËË.ster).
dó.nkel (L331b Boukoul),
(o zoals Eng. Lord).
donkel (L321p Neeritter),
(om bijv. aan te geven dat de kleur van iets donker is).
dónkel (Q119p Eygelshoven),
(zelfde klank als "oo", maar kort).
donker (L266p Sevenum),
(zie note bij vraag 1)!
donker (L434p Limbricht),
alleen van kleuren
dó‧nkəl (Q095p Maastricht),
dit zegt men voor bèèr!
dónkel (L426p Buchten),
k niet uitgesproken
don-er (K278p Lommel),
van kleuren
doͅŋkəl (Q284p Eupen),
vroegere benaming!
dónkel (L271p Venlo),
doods:
(donkere doodse kleur).
doeds (Q211p Bocholtz),
duister:
daistër (Q162p Tongeren),
dāstər (L414p Houthalen),
deister (Q072p Beverst, ...
Q003p Genk),
deuwster (Q156p Borgloon),
dē.stər (Q002p Hasselt),
doeuster (P197p Heers),
dō.stər (Q156p Borgloon),
dōēster (L266p Sevenum),
duiester (P184p Groot-Gelmen),
duister (L428p Born, ...
P219p Jeuk,
P219p Jeuk,
L332p Maasniel,
P117p Nieuwerkerken,
P121p Ulbeek),
duistər (Q071p Diepenbeek),
duiəster (P058p Stevoort),
dusjter (L265p Meijel, ...
L265p Meijel),
dusjtər (L265p Meijel),
duster (L215p Blitterswijck, ...
Q259p Lontzen,
L265p Meijel),
duu.ste:r (Q095p Maastricht),
duu.ster (Q015a Meers, ...
Q247p Sint-Martens-Voeren,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q015p Stein),
duu.stər (Q112a Heerlerheide),
duu:ster (Q095p Maastricht, ...
L271p Venlo,
Q112p Voerendaal),
duus-ter (Q121p Kerkrade),
duusjter (Q198p Eijsden, ...
L290p Panningen,
L290p Panningen),
duuster (L191p Afferden, ...
L244c America,
Q038p Amstenrade,
L250p Arcen,
L250p Arcen,
L295p Baarlo,
L295p Baarlo,
L324p Baexem,
L327p Beegden,
L297p Belfeld,
Q113b Benzenrade,
L429a Berg-aan-de-Maas,
L429a Berg-aan-de-Maas,
L269p Blerick,
L269p Blerick,
L269p Blerick,
L269p Blerick,
L269p Blerick,
L269b Boekend,
L269b Boekend,
Q096a Borgharen,
L428p Born,
L428p Born,
L247p Broekhuizen,
L247p Broekhuizen,
L247p Broekhuizen,
L434a Broeksittard,
Q035p Brunssum,
L426p Buchten,
Q096p Bunde,
Q096p Bunde,
Q095a Caberg,
Q027p Doenrade,
L381p Echt/Gebroek,
L381p Echt/Gebroek,
L381p Echt/Gebroek,
L381p Echt/Gebroek,
L290a Egchel,
L353p Eksel,
L353p Eksel,
L320a Ell,
Q017p Elsloo,
Q017p Elsloo,
Q017p Elsloo,
Q207p Epen,
Q202p Eys,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q251p Gemmenich,
L164p Gennep,
Q018p Geulle,
L214a Geysteren,
L326p Grathem,
L326p Grathem,
L425p Grevenbicht/Papenhoven,
Q193p Gronsveld,
Q193p Gronsveld,
L249p Grubbenvorst,
L249p Grubbenvorst,
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
L328p Heel,
Q105p Heer,
Q113p Heerlen,
Q113p Heerlen,
Q113p Heerlen,
Q113p Heerlen,
Q120p Heerlerbaan/Kaumer,
Q112a Heerlerheide,
Q112a Heerlerheide,
Q112a Heerlerheide,
L291p Helden/Everlo,
Q254p Henri-Chapelle,
L330p Herten (bij Roermond),
L330p Herten (bij Roermond),
Q187a Heugem,
Q187a Heugem,
Q187a Heugem,
L292p Heythuysen,
L292p Heythuysen,
Q039p Hoensbroek,
Q039p Hoensbroek,
Q039p Hoensbroek,
L426z Holtum,
L426z Holtum,
L325p Horn,
L246p Horst,
L246p Horst,
L246p Horst,
L246p Horst,
L246p Horst,
Q203b Ingber,
Q203b Ingber,
Q188p Kanne,
L316p Kaulille,
L320b Kelpen,
Q121p Kerkrade,
Q121p Kerkrade,
Q111p Klimmen,
Q111p Klimmen,
Q112c Kunrade,
Q088p Lanaken,
L211p Leunen,
L324a Leveroy,
L434p Limbricht,
Q016p Lutterade,
Q016p Lutterade,
Q016p Lutterade,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L332p Maasniel,
L332p Maasniel,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q204a Mechelen,
L217p Meerlo,
Q099p Meerssen,
Q099p Meerssen,
L383p Melick,
L209p Merselo,
Q196p Mheer,
Q196p Mheer,
L159a Middelaar,
Q199p Moelingen,
L382p Montfort,
L382p Montfort,
L382p Montfort,
Q253p Montzen,
L294p Neer,
L294p Neer,
Q117p Nieuwenhagen,
Q117p Nieuwenhagen,
L433p Nieuwstadt,
Q197p Noorbeek,
L322a Nunhem,
L427p Obbicht,
L427p Obbicht,
L216p Oirlo,
L216p Oirlo,
L216p Oirlo,
Q033p Oirsbeek,
Q033p Oirsbeek,
Q033p Oirsbeek,
Q198b Oost-Maarland,
Q198b Oost-Maarland,
Q198b Oost-Maarland,
L216a Oostrum,
L288a Ospel,
L163p Ottersum,
L163p Ottersum,
L381b Pey,
L381b Pey,
L387p Posterholt,
L387p Posterholt,
L387p Posterholt,
Q032a Puth,
Q032a Puth,
Q032a Puth,
Q203a Reijmerstok,
Q012p Rekem,
L299p Reuver,
Q117b Rimburg,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L293p Roggel,
L293p Roggel,
L293p Roggel,
L373p Roosteren,
Q118p Schaesberg,
Q118p Schaesberg,
Q118p Schaesberg,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q098p Schimmert,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q032p Schinnen,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
Q116p Simpelveld,
L385p Sint-Odiliënberg,
Q187p Sint-Pieter,
Q187p Sint-Pieter,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
Q015p Stein,
Q015p Stein,
L378p Stevensweert,
L296p Steyl,
L296p Steyl,
L318p Stramproy,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L245b Tienray,
Q097p Ulestraten,
Q014p Urmond,
Q014p Urmond,
Q014p Urmond,
Q222p Vaals,
Q101p Valkenburg,
Q101p Valkenburg,
Q101p Valkenburg,
Q101p Valkenburg,
Q101p Valkenburg,
Q101p Valkenburg,
Q101p Valkenburg,
L268p Velden,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L210p Venray,
L210p Venray,
L210p Venray,
L210p Venray,
L386p Vlodrop,
Q112p Voerendaal,
Q112p Voerendaal,
Q113c Vrusschemig,
L214p Wanssum,
L214p Wanssum,
L214p Wanssum,
Q117a Waubach,
Q117a Waubach,
L289p Weert,
L213p Well,
L215a Wellerlooi,
L375p Wessem,
Q104p Wijk,
Q201p Wijlre,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
duuster (wèèr) (Q020p Sittard),
duustur (Q035p Brunssum),
duustər (Q109p Hulsberg, ...
L329a Kapel-in-t-Zand,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
duùster (L271p Venlo),
dūster (Q278p Welkenraedt),
dūū.ster (L331b Boukoul),
dūū.s⁄ter (L376p Linne),
dūūsjter (Q198p Eijsden),
dūūster (Q102p Amby, ...
L324p Baexem,
L324p Baexem,
L269p Blerick,
Q035p Brunssum,
L323p Buggenum,
Q096p Bunde,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
L328p Heel,
Q113p Heerlen,
Q113p Heerlen,
Q112a Heerlerheide,
L384p Herkenbosch,
L292p Heythuysen,
Q039p Hoensbroek,
Q255p Kelmis,
Q121p Kerkrade,
Q121p Kerkrade,
Q111p Klimmen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q099p Meerssen,
Q034p Merkelbeek,
Q196p Mheer,
L433p Nieuwstadt,
L329p Roermond,
Q030p Schinveld,
L266p Sevenum,
Q020p Sittard,
Q121b Spekholzerheide,
Q015p Stein,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
Q112b Ubachsberg,
Q097p Ulestraten,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
dūūstər (Q207p Epen, ...
L328p Heel,
Q113p Heerlen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q117p Nieuwenhagen,
L432p Susteren,
Q014p Urmond),
dŭuster (L217p Meerlo),
dŭŭster (L383p Melick, ...
Q030p Schinveld,
L210p Venray),
dŭŭstər (L300p Beesel, ...
L164p Gennep,
Q095p Maastricht,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
dy(3)̄.stər (Q253p Montzen),
dy(3)̄stər (Q088p Lanaken, ...
Q010p Opgrimbie,
Q278p Welkenraedt),
dys.tər (Q012p Rekem),
dyster (Q012p Rekem),
dystər (Q172p Vroenhoven),
dóuster (L417p As),
döster (P176p Sint-Truiden),
dø̄.stər (Q156p Borgloon),
dø͂ͅstər (Q074p Kortessem),
dúúster (L246p Horst),
dûuster (L331p Swalmen),
dûûstər (Q098p Schimmert),
düster (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
Q253p Montzen,
L246a Swolgen,
L270p Tegelen,
L245b Tienray,
L245b Tienray,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L214p Wanssum),
düüster (Q113p Heerlen),
dəstər (K314p Kwaadmechelen),
hōͅ.f˃ dy(3)̄.stər (Q202p Eys),
iggen duustere (Q111p Klimmen),
kaens gaen hank veur de auge zeen zoe duuster is ⁄t (L270p Tegelen),
(= het donker).
d⁄r dŭŭster (Q121c Bleijerheide),
(= meerdere of mindere afwezigheid van daglicht).
duusjter (L290p Panningen),
(= n donkere kleur).
dŭŭster (Q121c Bleijerheide),
(bij het weer).
duuster (Q095p Maastricht),
(bijv. het wordt donker buiten).
dūūster (Q119p Eygelshoven),
(Bommerig).
duuster (Q207p Epen),
(s nachts).
duuster (Q211p Bocholtz),
(sterk: sakke-duuster).
duuster (L192p Bergen),
(uu heel kort).
duuster (L386p Vlodrop),
(voor de avond).
duuster (Q195p Sint-Geertruid),
(weer bijv.).
duuster (Q095p Maastricht),
Dit woord is beter!
düster (L270p Tegelen),
dit zegt men voor wéér!
duuster (L426p Buchten),
figuurlijk.
duuster (Q095p Maastricht),
van licht
dy(3)̄stər (Q284p Eupen),
Vb. in dn duuster zitte (in het duister zitten).
duuster (L318b Tungelroy),
zie bijlage: duu.st\\r.
duuster (Q095p Maastricht),
duisteravond:
dusjteraovent (L265p Meijel),
duisterheid:
eigenlijk en figuurlijk.
duusterheid (Q095p Maastricht),
duisterigheid:
eigenlijk en figuurlijk.
duusterigheid (Q095p Maastricht),
grauw:
(= minder donker).
gròw (L292p Heythuysen),
groezelig:
t is zo donker vanavond: t is zoo groezelig vanaovend
groezelig (L326p Grathem),
helsduister:
Nèvve dieje wèg stôn gèn lichtpööl; dor is t s aoves hèlsduuster.
hèls(en)duuster (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
kleur:
(= n donkere kleur).
klŭŭr (Q121c Bleijerheide),
leeg:
leeg (Q095p Maastricht),
pikdonker:
pikdonker (L423p Stokkem),
schemer:
schemer (Q095p Maastricht, ...
L271p Venlo),
sjiehmer (L330p Herten (bij Roermond)),
schemerig:
sjemerig (L299p Reuver, ...
L386p Vlodrop),
sjiemerig (Q208p Vijlen),
sjémerich (L300p Beesel),
speens:
speens (Q095p Maastricht),
zakkendonker:
sakkeduuster (L211p Leunen)
|
(`t is hier) donker [ZND 23 (1937)], [ZND 23 (1937)] || aardedonker || donker [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || donker [donkel, duuster, domp] [N 06 (1960)] || donker worden [duisteren] [N 91 (1982)] || donker, duister || duister || niet of weinig verlicht || niet of weinig verlicht [donker, duister, deemster] [N 91 (1982)] || t blijft donker [ZND m]
III-4-4
|
34042 |
donkerbruine koe |
ardense:
ardɛnsǝ (P055p Kermt),
bonte:
bontǝ (Q111q Ransdaal),
bonte koe:
boŋtǝ [koe] (L270p Tegelen),
brandharige koe:
branthǭregǝ [koe] (Q072a Rapertingen),
brandvoskoe:
brantvǭs[koe] (Q007p Eisden),
bruin (bijvgl. nmw.):
brǫi̯n (Q187a Heugem),
bruine:
bruǝn (P107a Rummen),
brø̜̄nǝ (P048p Halen),
brø̜ǝn (Q002p Hasselt),
brūn (L270p Tegelen),
bruine koe:
brūn [koe] (Q011p Boorsem),
brǫu̯n [koe] (Q158p Riksingen),
donkerbruin (bijvgl. nmw.):
duŋkǝlbrø̜n (Q078p Wellen),
dǫu̯ŋkǝlbrōn (P222p Opheers),
dǫŋkǝrbrun (L282p Achel, ...
L312p Neerpelt),
dǫŋkǝrbrūn (L430p Einighausen),
donkerbruine koe:
dǫŋkǝlbrøn [koe] (Q093p Rosmeer),
dǫŋkǝlbrōi̯n [koe] (P218p Borlo),
donkerrood (bijvgl. nmw.):
duŋkǝlrōǝt (Q072p Beverst),
miskleurige koe:
mesklø̄regǝ [koe] (L269p Blerick),
muis:
moǝs (P188p Hoepertingen),
muiskleur:
mǭsklør (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
mǭskløu̯ǝr (Q156p Borgloon),
rosse:
rǫsǝ (P174p Velm),
vaal (bijvgl. nmw.):
viǝl (P049p Donk),
vāl (L360p Bree, ...
Q119p Eygelshoven,
Q018p Geulle,
L326p Grathem,
Q112a Heerlerheide,
Q009p Maasmechelen,
L416p Opglabbeek,
K357p Paal,
L290p Panningen,
L373p Roosteren,
L420p Rotem,
K353p Tessenderlo,
Q014p Urmond,
K361p Zolder),
vāǝl (Q012p Rekem),
vǭl (P050p Herk-de-Stad, ...
P051p Lummen,
L159a Middelaar,
Q198b Oost-Maarland,
Q096d Smeermaas),
vǭǝl (L314p Overpelt, ...
P054p Spalbeek,
P044p Zelem),
vɛ̄l (P213p Niel-Bij-Sint-Truiden),
vaalbruine:
vālbrūnǝ (L321p Neeritter),
vale:
valǝ (K358p Beringen, ...
Q111p Klimmen,
Q033p Oirsbeek,
L355p Peer,
Q099q Rothem),
vālǝ (L269b Boekend, ...
L377p Maasbracht,
L382p Montfort,
L270p Tegelen,
L268p Velden,
Q117a Waubach),
vǫl (Q077p Hoeselt),
vale koe:
vāl [koe] (K358p Beringen, ...
L317p Bocholt,
L289h Boshoven,
L360p Bree,
L330p Herten,
L426z Holtum,
L316p Kaulille,
L369p Kinrooi,
Q111p Klimmen,
L422p Lanklaar,
L372p Maaseik,
Q095p Maastricht,
Q204a Mechelen,
L427p Obbicht,
Q198b Oost-Maarland,
L329p Roermond,
L373p Roosteren,
L432p Susteren,
Q209p Teuven,
L318b Tungelroy,
L268p Velden),
vālǝ [koe] (L371a Geistingen, ...
P045p Meldert),
vāǝl [koe] (Q004p Gelieren Bret),
vǫu̯l [koe] (P051p Lummen),
vǫǝl [koe] (L286p Hamont, ...
P046p Linkhout),
vǭl [koe] (Q071p Diepenbeek, ...
Q193p Gronsveld,
Q009p Maasmechelen,
L163a Milsbeek,
Q198b Oost-Maarland,
Q003a Oud-Waterschei),
vǭlǝ [koe] (L164p Gennep, ...
L165p Heijen),
vǭu̯ǝl [koe] (K278p Lommel)
|
Zie voor de fonetische documentatie van (koe) het lemma ''koe'' (3.3.1). [N 3A, 131a]
I-11
|
23794 |
donkere metten |
donkere metten:
de donkel mette (Q086p Eigenbilzen),
de donker mette (Q099p Meerssen),
de dónker mette (Q111p Klimmen),
doenkel mette (P176p Sint-Truiden),
doenkel metten (Q071p Diepenbeek),
donkel mette (L320c Haler),
donkere mette (L216p Oirlo, ...
L423p Stokkem),
donkere mètten (L371p Ophoven),
dōōnkere mètte (Q095p Maastricht),
dónkel métte (L371a Geistingen),
dónker mette (L295p Baarlo),
dónkere mette (L245b Tienray),
droevige metten:
druvvige mette (Q203p Gulpen),
duistere dagen:
duuster daag (Q202p Eys),
duustere daag (L192a Siebengewald),
duistere metten:
(duuster) mette (Q117a Waubach),
de duustere Mette (Q095p Maastricht),
duistere mette (P219p Jeuk),
duuster mette (Q016p Lutterade, ...
Q101p Valkenburg),
duuster metten (L429p Guttecoven),
duustere mette (L382p Montfort),
duustere mètte (L374p Thorn),
dūūstərə mèttə (Q117p Nieuwenhagen),
metten:
de mette (Q021p Geleen),
de Mette (Q117p Nieuwenhagen),
de mette (Q036p Nuth/Aalbeek, ...
L387p Posterholt),
de mètte (Q077p Hoeselt),
mette (L381p Echt/Gebroek, ...
L289p Weert),
metten (L328p Heel),
nachtwake:
nachwaake (L374p Thorn),
vastendag:
vastedaag (L265p Meijel)
|
De donkere Metten op wo./do./vr. in de Goede Week [duustere Mette]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
24138 |
dons, nestveren |
bochthaar:
bochhaor (L269p Blerick, ...
L269p Blerick),
dons:
doens (Q222p Vaals),
dons (P120p Alken, ...
Q083p Bilzen,
Q156p Borgloon,
Q027p Doenrade,
P115p Duras,
Q202p Eys,
P186p Gelinden,
Q019z Geverik/Kelmond,
P195p Gutshoven,
Q002p Hasselt,
K316p Heppen,
Q077p Hoeselt,
P219p Jeuk,
Q121p Kerkrade,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q089p Martenslinde,
L217p Meerlo,
P214p Montenaken,
L371p Ophoven,
P176p Sint-Truiden,
Q015p Stein,
P121p Ulbeek),
doons (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
L387p Posterholt),
dōns (K359p Koersel, ...
P057p Kuringen,
L355p Peer,
L299p Reuver,
P058p Stevoort),
dōōns (Q095p Maastricht),
dóns (L265p Meijel, ...
L432p Susteren),
dôns (L320a Ell, ...
L383p Melick,
L296p Steyl),
donshaar:
dôns häör (L216p Oirlo),
duivelshaar:
dejvelshoar (Q002p Hasselt),
deuvelshaar (P218p Borlo),
deuvelshaor (Q208p Vijlen),
deuvelshoar (L414p Houthalen),
di-jvelshaor (L417p As, ...
L360p Bree),
di-jvelshoar (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
dievelshaar (L358p Reppel),
dievelshaor (P057p Kuringen, ...
L415p Opoeteren,
P056p Stokrooie),
dievelsho-er (L356p Grote-Brogel),
dievelshoar (L360p Bree, ...
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L368p Neeroeteren,
L362p Opitter,
L355p Peer,
Q005p Zutendaal),
dievelshoër (Q083p Bilzen),
dieveshoor (P054p Spalbeek),
divelshoər (Q083p Bilzen),
divəlshaōr (Q086p Eigenbilzen),
divəlshōͅr (L364p Meeuwen),
dīvəlshōͅr (L416p Opglabbeek),
dubelshaore (Q021p Geleen),
duivelshaar (L320c Haler, ...
L422p Lanklaar),
duivelshaer (Q015p Stein),
duivelshoar (L428p Born),
duivelshoarə (L429p Guttecoven),
dujvelshaar (L282p Achel),
duuvelhaore (Q096b Itteren),
duuvels-haore (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
duuvelshaor (Q016p Lutterade, ...
L372p Maaseik,
Q096c Neerharen,
Q020p Sittard,
Q101p Valkenburg,
Q101p Valkenburg),
duuvelshaore (Q021p Geleen, ...
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
L432p Susteren),
duuvelshaōr (Q091p Veldwezelt),
duuvelshāōr (Q098p Schimmert),
duuvelshoar (L300p Beesel, ...
Q027p Doenrade,
L368p Neeroeteren,
Q032p Schinnen,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
duuvelshoare (Q027p Doenrade, ...
Q018p Geulle,
Q032p Schinnen),
duuvelshoor (K318p Beverlo, ...
K318p Beverlo,
K318p Beverlo),
duuvəlsaar (Q007p Eisden),
duuvəlshaor (L425p Grevenbicht/Papenhoven, ...
L320b Kelpen),
duuvəlshaorə (Q014p Urmond),
duuvəlshoar (L371p Ophoven),
duuvəlshoarə (Q116p Simpelveld),
duuvəlshowər (K278p Lommel),
duvels-haore (Q197p Noorbeek),
duvelshaar (P188p Hoepertingen, ...
P046p Linkhout,
P176p Sint-Truiden),
duvelshaor (K318p Beverlo, ...
Q193p Gronsveld,
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
K360p Heusden,
L292p Heythuysen,
L292p Heythuysen,
L321a Ittervoort,
L267p Maasbree,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
L288a Ospel,
K357p Paal,
Q012p Rekem,
L373p Roosteren,
Q015p Stein,
P177p Zepperen),
duvelshaore (Q203p Gulpen, ...
Q111p Klimmen),
duvelshaoër (K353p Tessenderlo),
duvelsheur (L420p Rotem),
duvelshoaer (Q113p Heerlen),
duvelshoar (L317p Bocholt, ...
L352p Hechtel,
Q105p Heer,
Q187a Heugem,
L316p Kaulille,
Q034p Merkelbeek,
P117p Nieuwerkerken,
L433p Nieuwstadt,
K315p Oostham,
L314p Overpelt,
L318b Tungelroy,
Q108p Wijnandsrade),
duvelshoor (L353p Eksel),
duvelshoër (P058p Stevoort),
duvəlshaor (Q207p Epen),
duvəlshuərə (P197p Heers),
duûvelshoâr (L318b Tungelroy),
dūūvelshaor (Q111p Klimmen, ...
Q033p Oirsbeek),
dūūvelshoare (Q039p Hoensbroek),
dūūvelshèùr (L164p Gennep),
dūūvəlshaor (L382p Montfort, ...
Q020p Sittard,
L271p Venlo),
dūūvəlshaorə (Q117p Nieuwenhagen),
dūvelshaor (P057p Kuringen),
dūvelshoar (P045p Meldert),
dūvelshōrə (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
dŭŭvelhāōr (Q098p Schimmert),
dŭŭvelshāōr (Q098p Schimmert),
dy(3)̄vəlshōr (P050p Herk-de-Stad),
dy(3)̄vəlshōͅr (L286p Hamont, ...
Q010p Opgrimbie),
dy(3)̄vəlshōͅu̯ər (L414p Houthalen),
dy(3)̄vəlsōͅr (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
dyvelshör (L355p Peer),
dyveəshōr (Q003p Genk),
dyvəlsha.r (K314p Kwaadmechelen),
dyvəlshōər (Q071p Diepenbeek),
dyvəlshōͅr (Q088p Lanaken),
dyəvəsōər (Q001p Zonhoven),
dúvelshoar (Q193p Gronsveld),
dúvelsoor (P176p Sint-Truiden),
dûvəlshaor (L271p Venlo),
düvelshaor (Q201p Wijlre),
düvelshoeər (Q078p Wellen),
ook eerste baardgroei
düvëlshuòr (Q162p Tongeren),
v jonge vogeltjes
duuvelshaor (L271p Venlo),
wollige haartjes op jong vogeltje
duûvelshaor (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
duivelshaartjes:
duvelsheurkes (L420p Rotem),
duvelshäörkes (Q095p Maastricht),
dyvəlshørkəs (Q071p Diepenbeek),
duiveltjeshaar:
di-jvelkeshaor (Q002p Hasselt),
duivelkeshaor (L312p Neerpelt),
duvelkeshaor (Q002p Hasselt),
dyjəvəlkəshuoͅr (Q001p Zonhoven),
fijn haartje:
fien häörke (Q095p Maastricht),
gehaard:
is dit een vorm van "gehaard", met haren?
gehioot (P197p Heers),
haartje:
haarkens (P188p Hoepertingen),
heurkes (P197p Heers),
häörke (Q208p Vijlen, ...
Q208p Vijlen),
kaalbroedjes:
kaalbrətjəs (P214p Montenaken),
kiphaar:
kiphaor (Q001p Zonhoven),
køphuoͅr (Q001p Zonhoven),
kwak:
doorgaans het vogeltje als geheel
kwakke (P052p Schulen),
sic. doorgaans het vogeltje als geheel
kwakken (Q156a Groot-Loon),
mushaar:
musshor (Q284p Eupen),
nesthaar:
naesthäör (L210p Venray),
neshaor (Q095p Maastricht, ...
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond),
neshaore (Q095p Maastricht),
neshoare (Q117a Waubach),
neshorè (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
nesthaor (L332p Maasniel),
nēshao.rə (L329p Roermond),
nēshoar (Q095p Maastricht),
nishaor (L271p Venlo),
nishaorən (Q035p Brunssum),
nèshoare (Q016p Lutterade),
nèst heur (L210p Venray),
néshaoərə (Q112b Ubachsberg),
nêshëurkes (Q193p Gronsveld),
nëshaor (Q020p Sittard),
éshaor (L329a Kapel-in-t-Zand),
dim.: nèshäörkes
nèshaor (Q095p Maastricht),
nestveer:
neisveire (Q096b Itteren),
nès’vere (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
nès’vere (mv.) (Q121p Kerkrade),
nësvaer (Q020p Sittard),
pluimpje:
plumkes (P057p Kuringen),
pluis:
plous (Q095p Maastricht),
pluis (P219p Jeuk),
pluu:s (L330p Herten (bij Roermond)),
pulver:
onduidelijk
pulver (P181p Muizen),
puzels:
puuzels (L267p Maasbree, ...
L266p Sevenum),
pùùzels (L266p Sevenum),
stapveren:
stapveren (L382p Montfort),
stoppelen:
stooppəllə (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
naast de vraag? doorgaans zijn dit de eerste opkomende veertjes, niet de haren.
stoppele (Q158p Riksingen, ...
Q162p Tongeren),
stoppelea (Q168a Rijkhoven),
stoppelhaar:
stoppelhoar (P117p Nieuwerkerken),
stoppels:
stoppels (L265p Meijel, ...
L268p Velden),
naast de vraag? doorgaans zijn dit de eerste opkomende veertjes, niet de haren.
stoppels (Q083p Bilzen, ...
Q071p Diepenbeek,
P116p Gorsem,
P046p Linkhout,
K278p Lommel,
P045p Meldert,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P192p Voort),
vlerk:
? eig. vleugel
vlerk (Q088p Lanaken),
vlughaar:
vluu:ghaor (L330p Herten (bij Roermond)),
vluuchhaor (Q196a Banholt, ...
Q196a Banholt,
Q196a Banholt,
Q196p Mheer,
Q196p Mheer,
Q196p Mheer),
vluughaor (L294p Neer, ...
L294p Neer,
L322a Nunhem,
L386p Vlodrop),
vluughaore (L381b Pey),
vluughoar (L375p Wessem),
vluughäör (L216p Oirlo),
vluukhaore (sleept.) (L381p Echt/Gebroek),
vluëghaore (Q112z Ten-Esschen/Weustenrade),
vlūūchaor (L322p Haelen, ...
L322p Haelen),
vlūūchhaor (Q113p Heerlen),
vlūūchhoar (L378p Stevensweert),
vlūūg-haor (L331p Swalmen),
vlūūghaor (L374p Thorn),
vly.xh‧oͅarə (Q202p Eys),
vlûûg-haor (L331p Swalmen),
mv.
vluughoare (L378p Stevensweert),
wolhaar:
wolhaar (P119p Sint-Lambrechts-Herk)
|
dons [ZND 35 (1941)] || dons v jonge vogels || donshaar || donshaar bij jonge vogels || duivelshaar || het haar van jonge vogels die nog geen veren hebben (stapveren, duivelshaar, paddehaar) [N 83 (1981)] || nesthaar || nesthaartjes [SGV (1914)] || nestpluimen || nestveer || nestveren || nestvogelhaar || nog geen veren hebbend, gezegd van jonge vogels ( maaibloot, paddebloot) [N 83 (1981)]
III-4-1
|
20266 |
dood |
dood:
doëd (L271p Venlo),
doodsgebruiken beschreven op blz. A3, 004 en 005
doeët (L288a Ospel)
|
dood
III-2-2
|
20195 |
dood (adj. schertsend bedoeld |
afgestapt:
znd 23, 022b;
aafchəstapt (L416p Opglabbeek),
amen:
znd 23, 022b;
amen (P120p Alken),
aufgestapt (d.-n.):
znd 23, 022b;
’t əm aofgestapt (L362p Opitter),
bij jezeken in de kost zijn:
znd 23, 022b; cf. VD s.v. "jezus"(jesus) "(gew.) Jezu(s)ken, D(j)ezeken
bee jezeke in de kos zien (Q089p Martenslinde),
de hoek om:
znd 23, 022b;
den hoek ,um (Q080p Vliermaal),
den hoek im (Q083p Bilzen),
den hoek um (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
den hoek èm (Q077p Hoeselt),
den hook om (L419p Elen, ...
L368p Neeroeteren),
den hook um (L316p Kaulille, ...
Q088p Lanaken),
du hoek om (L314p Overpelt),
dən hok om (Q071p Diepenbeek),
dən óók on (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
es den hoek om (Q077p Hoeselt),
tən (h)óóg om (Q012p Rekem),
de pijp aan ma(a)rten gegeven:
znd 23, 022b;
də péép ən matən gəgievən (Q071p Diepenbeek),
de pijp aan maarten (martin) gegeven:
znd 23, 022b;
de piep oan martin gegaiven (L356p Grote-Brogel),
die is er wel geweest:
znd 23, 022b;
die est er weeal gewest (P048p Halen),
er geweest:
znd 23, 022b;
er geweest (L355p Peer),
er gewest (L368p Neeroeteren),
’r gewist (L314p Overpelt),
er geweest zijn:
znd 23, 022b;
is er gewist (L312p Neerpelt),
er van door:
znd 23, 022b;
ter van door (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
ertrokken:
znd 23, 022b;
vertrokken (K357p Paal),
eruit getrokken:
znd 23, 022b;
əroetgetrokkə (L362p Opitter),
fluiten zijn:
znd 23, 022b;
hè is fluiten (L315p Kleine-Brogel),
gaan hemelen?:
znd 23, 022b;
gò hemeltjn (L362p Opitter),
hè is gehemeltj (L415p Opoeteren),
gedaan:
znd 23, 022b; "ter mee gedan
göda͂n (K315p Oostham),
gehemeld:
znd 23, 022b;
gəĭĕmməlt (L423p Stokkem),
gesneuveld:
znd 23, 022b; in oorlog
gesniëveltj (L415p Opoeteren),
hartstikke dood:
znd 23, 022b;
hartstekedood (L423p Stokkem),
heeft de pijp aan ma(a)rten gegeven:
znd 23, 022b;
heeft de pijp aan marte gegeven (Q003p Genk),
het de piep aan marten gegeeven (L368p Neeroeteren),
het də piep aan martə gəgevə (L362p Opitter),
jie de pijp a͂n matte gegeve (Q077p Hoeselt),
jīē de pijp aan matte gegeve (Q077p Hoeselt),
heeft de pijp aan ma(arten g)egeven:
znd 23, 022b;
het de pijp an marten gegeven (K357p Paal),
heeft hem bij sint pieter verraden:
znd 23, 022b;
heet hem bie sint pieter verroaje (L366p Gruitrode),
heeft hem geroepen:
znd 23, 022b;
heet hem geroope (L366p Gruitrode),
heeft zijn kot? toegepitst:
znd 23, 022b;
heet ze koe-t tougepitst (Q078p Wellen),
heeft zijn lepel neergelegd:
znd 23, 022b;
het zene lepel nieërgelaach (Q089p Martenslinde),
heeft zijn lepel vort gegooid:
znd 23, 022b;
het zenne löper foert gegooid (Q078p Wellen),
heeft zijn lepel weggegooid:
znd 23, 022b;
het zinne leper weggegooid (P121p Ulbeek),
heeft zijn lepel weggesmeten:
znd 23, 022b; "wordt zelden meer gebruikt
het zing lepəl wächgəsmeetən (L286p Hamont),
heeft zijn pijp weggesmeten:
znd 23, 022b;
hit z’n pêp eweg gesmeten (K318p Beverlo),
hemelen:
znd 23, 022b;
heemələ (L319p Molenbeersel),
hemelen (P046p Linkhout),
hiemele (P197p Heers),
hiemelen (Q083p Bilzen),
himelen (P120p Alken, ...
P121p Ulbeek),
hīēmələ (Q088p Lanaken),
is hiemelen (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
het is afgelopen:
znd 23, 022b;
’t ees of geloopen (Q072p Beverst),
’t is afgeloepe (P176p Sint-Truiden),
het is een vogel voor de kat:
znd 23, 022b;
’t es ne vogel veur de kat (P058p Stevoort),
het is gedaan:
znd 23, 022b;
’t is gedaon (Q074p Kortessem),
het loodje moeten leggen?:
znd 23, 022b;
ət lakə moutə legə (L319p Molenbeersel),
hij geeft de pijp aan ma(a)rten:
znd 23, 022b;
hè geeft de piep aan marte (L418p Niel-bij-As),
hij heeft de lepel weggegooid:
znd 23, 022b;
hè hèt de liepel weg geguujt (L418p Niel-bij-As),
hij heeft de pijp aan ma(a)rten gegeven:
znd 23, 022b;
hə häb tə pīēp aan mertə gəgəvə (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
hij heeft het kaarsje uitgeblazen:
znd 23, 022b; cf. WNT s.v. "kaars - keers
hè het ’t kirske ut geblóózen (L419p Elen),
hij heeft zijn koker toegepitst:
znd 23, 022b; cf. VD s.v. "toepitsen"= dichtknijpen, -nijpen
he het zijne koker tow gepitst (P057p Kuringen),
hij heeft zijn laatste adem uitgeblazen:
znd 23, 022b;
ie èt zene laisten enjəm oetgebloeoozen (L420p Rotem),
hij heeft zijn lepel daar gelegd:
znd 23, 022b;
hie haid zenne leppel dao gelaag (Q074p Kortessem),
hij heeft zijn lepel weggegooid:
znd 23, 022b;
hee he zŭŭnj löppŭŭr wéggegŏĕjd (P050p Herk-de-Stad),
hij heeft zijn lepel weggesmeten:
znd 23, 022b;
hè het zənə līēpel weggesmiete (Q003p Genk),
hij heeft zijn pijp weggeworpen:
znd 23, 022b;
hij heeft zijn pijp weggeworpen (P117p Nieuwerkerken),
hij is bij ons lieve heertje in de kost:
znd 23, 022b;
hîe ’s béé slĭĕvvən herkə en də kos (Q074p Kortessem),
hij is bij onze lieve heer in de kost:
znd 23, 022b;
he es bij slivenier in de kostj (P057p Kuringen),
hij is de hoek om:
znd 23, 022b;
hij is tən hook oewm (L371p Ophoven),
è is den hoek om (L370p Kessenich),
hij is eeuwig:
znd 23, 022b;
hè is éweg (L371p Ophoven),
hij is gehemeld:
znd 23, 022b;
ie is gehemeld (L420p Rotem),
hij is hemelen:
znd 23, 022b;
he es hiemələ (P057p Kuringen),
hij is hierboven:
znd 23, 022b;
hè is hieboven (L371p Ophoven),
hij is hoek om:
znd 23, 022b;
he es hok um (P057p Kuringen),
hij is met de aardappelen de koel in:
znd 23, 022b;
hij is met de erpələ də koel in (L371p Ophoven),
hij is morsdood:
znd 23, 022b;
hej ees mous daud (Q080p Vliermaal),
hij is naar het pieringenland:
znd 23, 022b;
hès nao ’t peeringeland (L418p Niel-bij-As),
hij is om:
znd 23, 022b;
éé ’s um (L372p Maaseik),
hij is om zeep:
znd 23, 022b;
hae is om zeep (Q020p Sittard),
hij iz oewme zeip (L371p Ophoven),
hij is opgetrokken (ver-?):
znd 23, 022b;
hij is opgetrokken (L370p Kessenich),
hij is pieringen vangen:
znd 23, 022b;
hee is pieringe vange (P058p Stevoort),
hij is r.i.p.:
znd 23, 022b;
hee is rippi (P058p Stevoort),
hè is rip (L368p Neeroeteren),
hij is zaliger (selicher; d):
znd 23, 022b; cf. VD D-N s.v. "selig
hè is zieliger (L416p Opglabbeek),
hij ligt achter een toren:
znd 23, 022b;
hie lîed achtər ’n toorn (Q001p Zonhoven),
hoek om:
znd 23, 022b;
hóók um (Q004p Gelieren/Bret),
is alweer van de wereld af:
znd 23, 022b;
ies alwier van de wert aof (Q077p Hoeselt),
is bij jezuken in de kost:
znd 23, 022b; cf. VD s.v. "jezus"(jesus) "(gew.) Jezu(s)ken, D(j)ezeken
is bij jezuken in den kost (L420p Rotem),
is bij zerkje in de kost:
znd 23, 022b;
es bä zerrəkən änə kòs (Q071p Diepenbeek),
is de eeuwigheid ingegaan (eingegangen; d.):
znd 23, 022b;
is de eewigheid ingegangen (L420p Rotem),
is er geweest:
znd 23, 022b;
es er gewés (Q002p Hasselt),
is hemelen:
znd 23, 022b;
ə(r) iz īēmələ (L423p Stokkem),
is hoek om:
znd 23, 022b;
ees hoek um (Q072p Beverst),
is r.i.p.:
znd 23, 022b;
is rip (L362p Opitter),
is stil:
znd 23, 022b; "zei een man van zijn vrouw
ze is tsjil (Q004p Gelieren/Bret),
iser geweest:
znd 23, 022b;
is er gewest (L360p Bree),
kapot:
znd 23, 022b;
em es kapot (P048p Halen),
kapot (P120p Alken, ...
K318p Beverlo,
Q071p Diepenbeek,
L352p Hechtel,
P050p Herk-de-Stad,
P219p Jeuk,
Q074p Kortessem,
P046p Linkhout,
K278p Lommel,
K357p Paal,
Q080p Vliermaal),
kepot (Q072p Beverst, ...
L366p Gruitrode,
P050p Herk-de-Stad),
kəpot (P195p Gutshoven, ...
Q074p Kortessem),
kəpòt (L312p Neerpelt),
znd 23, 022b; lagere volk
kapòt (Q088p Lanaken),
znd 23, 022b; meer gemeen
kapot (P176p Sint-Truiden),
kapotgemaakt:
znd 23, 022b; in vechtpartij
kepotgemaakt (L415p Opoeteren),
knatskapot:
znd 23, 022b; cf. VD s.v. "knats"II versterkend voorvoegsel bij adjectieven inz. knatsgek, knatsgoed etc.
knats kapot (K318p Beverlo),
koud:
znd 23, 022b;
kaud (Q012p Rekem),
morsdood:
znd 23, 022b;
morsdood (L423p Stokkem),
morsdooed (K318p Beverlo),
morsdooit (K318p Beverlo),
naar de andere wereld:
znd 23, 022b;
no den aanderə wijereld (P118p Kozen),
noe den andere wèreldsj (L360p Bree),
naar de bliksem:
znd 23, 022b;
he is nao de bliksem (L372p Maaseik),
naar de haaien:
znd 23, 022b;
nao de haaje (Q088p Lanaken),
naar de hemel:
znd 23, 022b;
no den hie-emel (P184p Groot-Gelmen),
naar de hogere wereld:
znd 23, 022b;
e is nóó dən augere wêreld (L424p Meeswijk),
naar de maan toe:
znd 23, 022b;
noə de moən tou (Q083p Bilzen),
naar het land van de pieringen:
znd 23, 022b;
hie is no ’t land van de pieringen (P184p Groot-Gelmen),
naar het pierenland:
znd 23, 022b;
na ’t piereland (K357p Paal),
naar het pierenland (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
naar ’t pierenland (P117p Nieuwerkerken),
noa ’t piereland (L312p Neerpelt, ...
K353p Tessenderlo),
noa ’t pirola’nt (L312p Neerpelt),
no’t pierelaand (Q080p Vliermaal),
naar het pierenland gaan:
znd 23, 022b;
nao ’t pĭĕrrəland góówn (P051p Lummen),
naar het pieringenland:
znd 23, 022b;
is noa ’t peringeland (L416p Opglabbeek),
naar ’t pirringenland (P117p Nieuwerkerken),
nao het pieringelaand (Q077p Hoeselt),
nao ’t pieringenlan (Q088p Lanaken),
neut pieringeland (P046p Linkhout),
no het pieringeland (P219p Jeuk),
no ’t piringenland (P118p Kozen),
nou ’t pieringeland (Q078p Wellen),
nà ’t pieringenlaand (L314p Overpelt),
znd 23, 022b; cf. WNT s.v. "piering(I)"van "pier (III)"(aard- regenworm)
nó(a) ’t pĭĕringəlant (L312p Neerpelt),
naar het pieringenlandje:
znd 23, 022b;
noa het peeringenlendje (L360p Bree),
noi ’t pieringelendje (Q072p Beverst),
naar pierenland:
znd 23, 022b;
naor piereland (L355p Peer),
naar schuurhoven:
znd 23, 022b; resp.: naar Schuurhoven waar het kerkhof ligt
es ne schurreve (P176p Sint-Truiden),
naar sint pieter:
znd 23, 022b;
naar sinte pieter (L370p Kessenich),
om zeep:
znd 23, 022b;
om zeep (L419p Elen, ...
L370p Kessenich),
om ziep (L356p Grote-Brogel),
om zIiep (L415p Opoeteren),
om zîep (L315p Kleine-Brogel, ...
L367p Neerglabbeek),
op:
znd 23, 022b;
op (P195p Gutshoven),
op jan aan:
znd 23, 022b; = Jan Smolders = herberg bij kerkhof
op jan a͂n (Q071p Diepenbeek),
opgeruimd (weer -):
znd 23, 022b;
wér əpgərŭŭmt (L312p Neerpelt),
opgetrokken:
znd 23, 022b;
opchətrókkə (L416p Opglabbeek),
peteren:
znd 23, 022b; mar.: is met Petrus te maken?
peteren (L352p Hechtel),
r.i.p.:
znd 23, 022b;
rip (Q004p Gelieren/Bret),
znd 23, 022b; cf. VD s.v. "R.I.P."= (lat.) requisca(n)t in pace
rip (K278p Lommel),
ritsen:
znd 23, 022b;
hè is ritsen (L372p Maaseik),
schieten:
znd 23, 022b;
schieten (Q083p Bilzen),
van kant:
znd 23, 022b;
van kant (Q083p Bilzen),
vertrokken:
znd 23, 022b;
es vertrokken (Q080p Vliermaal),
hij is vertrokken (L372p Maaseik),
is vertrouwke (P118p Kozen),
vertroeken (P121p Ulbeek),
vertroekke (P176p Sint-Truiden),
vertroekken (P120p Alken),
vertrokke (Q003p Genk),
vertrokken (L282p Achel, ...
K318p Beverlo,
L419p Elen,
L356p Grote-Brogel,
P048p Halen,
P046p Linkhout,
Q082p Munsterbilzen,
L355p Peer),
vertrò-en (K278p Lommel),
vörtrokkjn (K315p Oostham),
vərtrokkə (P195p Gutshoven),
vliegen:
znd 23, 022b;
vliegen (Q083p Bilzen),
vort:
znd 23, 022b;
voert (Q083p Bilzen, ...
P050p Herk-de-Stad),
wat een geluk:
znd 23, 022b;
waddə gəlök (Q088p Lanaken),
weg:
znd 23, 022b;
weg (P050p Herk-de-Stad, ...
K314p Kwaadmechelen),
zaliger:
znd 23, 022b;
zaliger (L352p Hechtel, ...
L316p Kaulille),
ze hebben hem zijn haver ingegeven?:
znd 23, 022b;
ze hemmen him zin haver ingegaiven (L355p Peer),
zijn asem is achtergebleven:
znd 23, 022b; cf. VD s.v. "I. asem"(gew.) 1. adem
zijnen asem is aachtergebleven (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
zijn lampje is uit:
znd 23, 022b;
ze lempke is uit (P054p Spalbeek),
zijn mis? is gemaakt:
znd 23, 022b;
zə més es gema͂k (Q002p Hasselt),
zijn pijp is uit:
znd 23, 022b;
zən pīēb iz ōēt (L423p Stokkem),
zo dood als een muis:
znd 23, 022b;
heie is zoe doet as een meus (P219p Jeuk)
|
dood; schertsende uitdrukking die hiervoor gebruikt wordt [ZND 23 (1937)]
III-2-2
|
20194 |
dood (adj.) |
dood:
znd 23, 022a;
doead (L370p Kessenich, ...
L371p Ophoven),
doeat (L370p Kessenich),
doed (P218p Borlo, ...
L360p Bree,
L419p Elen,
Q004p Gelieren/Bret,
L316p Kaulille,
P046p Linkhout,
L372p Maaseik,
L368p Neeroeteren,
L371p Ophoven,
Q012p Rekem,
L420p Rotem,
P176p Sint-Truiden,
P176p Sint-Truiden,
P054p Spalbeek),
doeid (K358p Beringen),
doeit (K315p Oostham),
doejd (L424p Meeswijk, ...
L362p Opitter),
doejt (L282p Achel, ...
P048p Halen),
doet (Q071p Diepenbeek, ...
L419p Elen,
Q003p Genk,
P057p Kuringen,
Q088p Lanaken,
L312p Neerpelt,
L418p Niel-bij-As,
L355p Peer,
L420p Rotem,
P054p Spalbeek,
P058p Stevoort),
doewt (P176p Sint-Truiden),
doeëd (K358p Beringen, ...
K318p Beverlo,
L352p Hechtel,
K357p Paal),
doeët (P219p Jeuk, ...
K314p Kwaadmechelen,
L314p Overpelt),
doeət (L415p Opoeteren),
dood (K358p Beringen, ...
K318p Beverlo,
Q072p Beverst,
L317p Bocholt,
Q086p Eigenbilzen,
P184p Groot-Gelmen,
P050p Herk-de-Stad,
P118p Kozen,
Q089p Martenslinde,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
L423p Stokkem,
P121p Ulbeek),
dooet (P120p Alken),
dooit (K318p Beverlo),
doot (Q072p Beverst, ...
L366p Gruitrode,
Q020p Sittard),
doud (Q083p Bilzen, ...
Q074p Kortessem,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
Q080p Vliermaal,
Q078p Wellen),
dout (Q080p Vliermaal),
douwd (Q082p Munsterbilzen),
douət (P195p Gutshoven),
dowd (Q083p Bilzen, ...
Q074p Kortessem),
doëd (L355p Peer),
doët (L368p Neeroeteren),
dōēd (L314p Overpelt, ...
L355p Peer),
dōējd (K315p Oostham),
dōēt (P176p Sint-Truiden, ...
Q001p Zonhoven),
dōēwət (L286p Hamont),
dŏĕd (Q088p Lanaken, ...
Q005p Zutendaal),
dŏĕt (Q071p Diepenbeek, ...
Q002p Hasselt,
P050p Herk-de-Stad,
Q088p Lanaken),
duud (L364p Meeuwen, ...
L416p Opglabbeek),
duued (L418p Niel-bij-As),
dŭŭd (P051p Lummen),
dwôod (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
dôed (Q009p Mechelen-aan-de-Maas, ...
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
P117p Nieuwerkerken),
dôet (K359p Koersel, ...
L312p Neerpelt,
Q010p Opgrimbie,
Q012p Rekem),
dôod (L315p Kleine-Brogel),
dôojd (L352p Hechtel),
dôêt (P050p Herk-de-Stad, ...
L372p Maaseik,
L319p Molenbeersel,
L367p Neerglabbeek,
L416p Opglabbeek,
L423p Stokkem),
dôôt (L356p Grote-Brogel, ...
K278p Lommel),
znd 23, 022a;dood
dooid (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
znd 23, 022a;doot
dood (Q077p Hoeselt),
gestorven:
znd 23, 022a;
gestorven (L352p Hechtel, ...
L372p Maaseik),
gəstòrrəvə (L312p Neerpelt)
|
dood; hij is - [ZND 23 (1937)]
III-2-2
|